فراتحلیل پژوهش های مرتبط با عوامل تأثیرگذار بر نگرش ها، تمایلات و قصد باروری در ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
این مقاله با هدف ترکیب کمّی نتایج مطالعاتی درباره عوامل تأثیرگذار بر نگرش ها، تمایلات و قصد باروری در ایران نوشته شده است. بدین منظور با استفاده از روش فراتحلیل و نرم افزار جامع فراتحلیل (CMA3)، 26 مقاله در بازه زمانی 1389 تا 1398 بررسی شده است. 16 مقاله به بررسی تمایلات و قصد باروری و 10 مقاله نیز به بررسی نگرش های فرزندآوری پرداخته اند. نتایج نشان داد تأثیر متغیرهای تحصیلات، سن ازدواج، تعداد فرزندان موجود، مشارکت اقتصادی اجتماعی، فردگرایی، نگرش به اشتغال، رسانه های خارجی، و اینترنت بر تمایل و قصد باروری منفی بوده و درمقابل، متغیرهای سن، سکونت روستایی، درآمد، دین داری، حمایت اجتماعی، تعداد خواهر و برادر، و کیفیت زندگی بر تمایل و قصد باروری اثر مثبت داشته اند. اندازه اثر این متغیرها همگی کمتر از 3/0 بوده و بیشترین میزان اندازه اثر متعلق به متغیرهای فردگرایی (296/0-) و تعداد فرزندان موجود (224/0-) است. همچنین، از بین متغیرهای تأثیرگذار بر نگرش های فرزندآوری، تأثیر درآمد و اختلاف سنی با همسر مثبت بوده و درمقابل، سرمایه و مصرف فرهنگی، تحصیلات، پایگاه اقتصادی اجتماعی، سن و شبکه های مجازی اثر منفی داشتند. اندازه اثر این متغیرها همگی کمتر از 3/0 بوده و بیشترین میزان اندازه اثر متعلق به متغیرهای درآمد (272/0) و سن (258/0-) است. ازاین رو، عوامل و نیروهای اجتماعی متعددی در تغییر نگرش به فرزند و کاهش فرزندآوری اثرگذار بوده اند که نشان دهنده ناهمگونی های موجود در جامعه ایرانی بوده و لزوم توجه به تفاوت های موجود در بین گروه های اجتماعی مختلف را به مسئولان امر یادآور می کند.A meta-analysis of factors related to fertility attitudes, desires, and childbearing intentions in Iranian studies
This paper uses a meta-analysis to comparatively evaluate the factors related to fertility attitudes, desires, and intentions in Iranian studies. The analysis is based on 26 studies, 16 of which are about fertility desires and intentions, and 10 are about childbearing attitudes. The results suggest that several factors have negative effect on fertility desires and intentions such as: education; marriage age; number of children; social-economic participation; individualism; attitude to employment; foreign media and the internet. Age; rural living; income; religiosity; social protection; number of siblings; and life quality have positive effect on fertility desires and intentions. Among these factors, individualism (-0/296) and number of children (-0/224) have the most effect. The results also suggest that income and age difference between spouses have positive effect on childbearing attitude, whereas, cultural investment, education, social-economic status, age, and virtual networks have negative effect on childbearing attitudes, in which income (0/272) and age (0/258) have the most effect. Therefore, there are a lot of social factors which play important roles in determining childbearing in Iran and therefore, social planners need to pay attention to them.