تحلیل اجتماعی زیست بوم استارت آپی ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

گزارش آنکتاد، سه موج ده سالهٔ توسعه سیاست های علم، فناوری و نوآوری در ایران را از ابتدای دههٔ 1370 شناسایی کرده است. اولین موج بر توسعهٔ آموزش عالی، موج دوم بر توسعهٔ پژوهش و فناوری و موج سوم بر اقتصاد دانش بنیان و مبتنی بر نوآوری، تمرکز داشته است. از این رو، از اوایل دهه 90 زمینه های ظهور و بروز استارت آپ ها هموارتر شد. بررسی مطالعات داخلی و خارجی درخصوص موفقیت و شکست استارت آپ ها حاکی از فقدان دید و رویکردی جامعه شناختی است و دلیل اصلی مطالعهٔ حاضر به شمار می آید. روش مطالعه از نوع کیفی بوده و مهمترین ابزار ما مصاحبه های عمیق باگرفتن روایت و تجربه زیسته شان بوده است. سپس به دسته بندی، سنخ بندی و مفهوم سازی (روش استقراییِ شش مرحله ای کلارک و براون) پرداختیم. جامعهٔ مورد مشاهده، شامل شش نفر از مدیران و صاحبان استارت آپ ، دو نفر از مدیران شتاب دهنده ها و شش نفر از همکاران بودند. پس از جمع بندی و دسته بندی یافته ها، به 5 گروه متغیر(تم) که به صورت PESTE نام گذاری شدند، دست یافتیم. P نشانهٔ Politics، E نشانهٔ Economy، S نشانهٔ Social-cultural، T نشانهٔ Technology و E نشانهٔ Education است. بر همین اساس، زیست بوم استارت آپی در ایران و جهان بسیار جدید و نوپا است؛ اما به دلیل اطلاق آنها به دنیای مدرن کنونی بسیار پیچیده و چندوجهی هستند به طوری که اگر یکی از پایه های پنج گانه آن با دیگر پایه ها، متناسب و همراه نباشد، با شکست روبه رو خواهد شد.