روابط بین الملل بهداشت در پرتو همه گیری کرونا (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

گسترش بیماری ها موضوعی است که به ندرت مورد توجّه مطالعات روابط بین الملل قرار گرفته است. اکنون همه گیری کرونا، به عنوان منبع عمدهٔ نگرانی دولت ها، سیستم جهانی را در معرض شکنندگی قرار داده است. با این وجود، نظام بین الملل نشان داده است که از تصمیم گیری قاطع در مورد این بحران اکراه دارد. این بی میلی از یک سو از این واقعیت سرچشمه می گیرد که شواهد علمی مربوط به ماهیت و حجم بسیاری از مسائل مربوط به آن همچنان مورد مناقشه است. از سوی دیگر، موضوع تعارض منافع امکان حصول اجماع جهانی را در این رابطه پیچیده تر کرده است. یکی از راهکارهای ایجاد و تقویت همکاری های بین المللی استفاده از پتانسیل نهادهای بین المللی مثل سازمان بهداشت جهانی است، که از زمان تأسیس اقدامات مؤثری را در توسعه و ارتقاء بهداشت و سلامت جهانی انجام داده است. سؤال قابل طرح این است که آیا عملکرد نظام بین المللی بهداشت تاکنون موفقیت آمیز بوده و چگونگی مواجههٔ آن با همه گیری کرونا قابل پذیرش است؟ نتیجه مقالهٔ حاضر نشان می دهد که با وجود توسعهٔ نظام بهداشت جهانی در سال های اخیر و موفقیت نسبی آن در مواجهه با بحران های بین المللی همچنان نیاز به ارتقاء نهادی و تقویت دیپلماسی بهداشت و سلامتی احساس می شود.