ظهور جهت گیری ها و رویکردهای بارز انتقادی از نیمه دوم دهه 1980 به بعد در عرصه زبان شناسی کاربردی با واکنش های موافق و مخالف متعددی روبرو بوده است؛ جهت گیری ها و رویکردهایی که هریک به فراخور قوت و اهمیت خود، شماری از ادعاها، مبانی و مفروضات رویکردهای غالب در این عرصه را به چالش کشیده است. ازجمله این رویکردهای نوظهور می توان به «زبان شناسی کاربردی انتقادی» اشاره کرد. مبدع این رویکرد، آلستر پنی کوک، زبان شناس برجسته استرالیایی است که ابعاد، حوزه ها و علایق آن در سال 2001 در اثری مستقل به جامعه زبان شناسی کاربردی معرفی شد. نظر به اهمیت انکارناپذیر نظری و کاربردی آن و البته مغفول ماندن نسبی این رویکرد میان رشته ای که سنجش و ارزیابی شاخه های مختلف زبان شناسی کاربردی را مبتنی بر مبانی و علایق خاصی دنبال می کند، این مقاله علاوه بر معرفی این رویکرد و حوزه ها و علایق آن، با هدف نشان دادن نحوه گام به گام بهره جویی از آن در سنجش و نقد حوزه های زبان شناسی کاربردی، به طور خاص با نیم نگاهی به تناسب و اهمیت موضوع با جامعه ایران، از بین شاخه های گوناگون، به دو شاخه شاخص آموزش زبان انگلیسی و سیاست و برنامه ریزی زبان انگلیسی پرداخته تا تصویری ملموس و کاربردی از ماهیت میان رشته ای و کارکردهای سنجش گرایانه آن معرفی و تبیین شود. یافته های حاصل از بهره جویی از این رویکرد میان رشته ای در دو حوزه مورد بررسی، بیانگر کارآمدی آن در هرگونه سیاست گذاری و برنامه ریزی آموزشی و زبانی متناسب با بافت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه هدف می باشد.
