ملاحظات روش شناختی در مطالعات حوزه جنسیت (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

آنچه یک پژوهش علمی را از یک پژوهش غیرعلمی جدا می کند و موجب اعتبار و یا بی اعتباری آن می شود، روش شناسی پژوهش است.بسیاری از مشکلات و چالش های اساسی به ویژه در مطالعات حوزه علوم انسانی ناشی از ابهام روش شناختی آنهااست. ملاحظات روشی به ویژه در پژوهش هایی مانند مطالعات حوزه جنسیت که در چارچوب یک رشته خاص علمی نمی گنجند، به دلیل ماهیت و ابعاد پیچیده آنها از دقت و حساسیت بیشتری برخوردار است. ازاین رو مقاله حاضر با نگاهی به جنبه های روش شناختی پژوهش های انجام شده درباره تأثیر متغیر جنسیت بر رضایت شغلی اعضای هیئت علمی،با استفاده از رویکرد کیفی و تکنیک مرور سیستماتیک تلاش کرده است به صورت عینی توجه محققان را به ضرورت، اهمیت و نقش ملاحظات روش شناختی در شناخت و تبیین عمیق تر مسئله پژوهش و دستیابی به پاسخ شفاف، دقیق و منطبق با واقعیت برای حل مسئله و دستیابی به هدف پژوهش جلب کند. یافته های این مطالعه حاکی از وجود دو مشکل عمده در پژوهش های مورد بررسی بوده است: یکی وجود ابهام و عدم شفافیت در بیان مسئله پژوهش و دیگری گرایش به استفاده از یک روش پژوهش واحد (کمی) بدون توجه به تفاوت ماهیت و ابعاد حوزه های مورد پژوهش. به نظر می رسد در پژوهش در مورد حوزه هایی مانند جنسیت، به منظور شناخت عمیق تر و دستیابی به پاسخی معتبر و شفاف تر، استفاده از رویکردترکیبی، گزینه مطمئن تری خواهد بود.