جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، نمونه عالی و عملی تهدید امنیت ملی و دفاع همه جانبه از آن است. پرسش اصلی این است که این جنگ، به ویژه پایان آن چه تجارب و درس هایی برای دفاع ملی دارد؟ فرضیه تحقیق این است که جنگ تحمیلی و چگونگی پایان آن نشان می دهد برای دفاع از کشور و تأمین اهداف و منافع ملی باید راهبردی متوازن با توجه به اهداف و توان مندی ها و ترکیبی درست و دقیق از عناصر و مؤلفه های قدرت نظامی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی داشت. چهار الگوی نگرش همه جانبه، عمل تخصصی؛ اصالت قدرت ملی و ضرورت قدرت بین المللی؛ شناخت عالمانه، تصمیم گیری آگاهانه و عمل مشتاقانه؛ و ارزش مندی دفاع، ضد ارزش بودن جنگ می توانند درس های جنگ تحمیلی برای دفاع ملی ایران باشند.