مهدی رستمی

حکیم سنایی غزنوی شاعری جریان ساز در تاریخ شعر فارسی است که توانسته در قالب های مثنوی، قصیده و غزل با آوردن مفاهیمِ تازه نوآوری ایجاد کند. تاکنون دیوان سنایی چندین بار تصحیح شده است که از این میان می توان به تصحیح های مدرس رضوی، مظاهر مصفا، شفیعی کدکنی (گزیده ی غزلیات و قصاید)، جلالی پندری (غزلیات) اشاره کرد. در یکی از غزل های قلندری وی، ترکیبی وجود دارد که به نظر می رسد با خوانشی دیگرگونه معنای درست تری به دست دهد. نشانه های درون متنی، همچنین بسامدِ کاربردِ خوانش جدید در اشعارِ دیگرِ سنایی قرائت تازه را محتمل تر می کند. این جستار از نوع مروری با روش توصیفی- تحلیلی برمبنای بررسی و نقدِ خوانشِ مصححان از ترکیب موردنظر شکل گرفته است. از میان مصححانِ سنایی، مدرس رضوی، مصفا و شفیعی کدکنی ضبطِ مشابهی داشته اند. تنها جلالی پندری و بعدها برزگر خالقی خوانش تازه را مطرح کرده اند. چنین می نماید دیوان سنایی همچنان به بازنگری در تصحیح نیازمند باشد.    

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی سبک های دلبستگی در رابطه بین صمیمیت زناشویی و تمایزیافتگی زوجین بود. روش پژوهش: این تحقیق از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی زوجین شاغل در ادارات خصوصی منطقه 7 تهران در سال 1401 بود. از میان این افراد به روش نمونه گیری در دسترس تعداد 100 زوج (200 نفر) انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های سبک دلبستگی بزرگسالان کالینز (1996)، پرسشنامه صمیمیت زناشویی واکر و تامپسون (1983) و پرسشنامه تمایزیافتگی اسکورن و فریدلندر (1998) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل آماری داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد که صمیمیت زناشویی یا تمایزیافتگی زوجین رابطه مستقیم دارد. همچنین نتایج نشان داد که سبک دلبستگی در رابطه میان صمیمیت زناشویی و تمایزیافتگی زوجین نقش تعدیل کننده دارد. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها می توان نتیجه گرفت که سبک دلبستگی ایمن می تواند موجب تقویت رابطه میان صمیمیت زناشویی و تمایزیافتگی زوجین شود. همچنین سبک دلبستگی ناایمن می تواند موجب تضعیف رابطه میان صمیمیت زناشویی و تمایزیافتگی زوجین گردد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی بازنمود زنانگی در شعر پروین اعتصامی بر مبنای دیدگاه الین شوالتر(روان شناسانه، جامعه شناسانه، زیست شناسانه و زبان شناسانه) می باشد. جامعه پژوهش مجموعه اشعار پروین اعتصامی بود. نمونه پژوهش مطالب مربوط به محتوای زنانه در اشعار پروین اعتصامی بود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است. گرد آوری داده ها از طریق روش کتابخانه ای انجام شد. نتایج نشان داد که بر اساس الگوی چهارگانه شوالتر یعنی دیدگاه روان شناسانه، جامعه شناسانه، زیست شناسانه و زبان شناسانه مشخص شد پروین اعتصامی نه تنها زبانی زنانه دارد بلکه با وجود نداشتن تجربه مادری، می توان حس مادرانه را در اشعار او دریافت کرد. اعتصامی از نظر روان شناختی و روان کاوی دارای خصوصیات و حس مادرانه، توجه و همدردی با زنان و عشق به همسر است. از منظر جامعه شناسانه و فرهنگی نیز دغدغه ارتقای جایگاه زنان در جامعه دارد و آنان را به کسب موقعیت های بالاتر تشویق می کند. زبان شناسی اشعار اعتصامی بیش از هر چیز نشان دهنده ویژگی نوشتار زنانه اوست. تنها یکی از الگوهای شوالتر در دیوان اعتصامی مشاهده نشد وآن رویکرد زیست شناسانه است. بسیاری از شاعران و نویسندگان معاصر از تجربیات زنانه خود و تجربیاتی که خاص جنس آن هاست گفته اند. اما حیای اعتصامی مانع از آن بوده که از این ویژگی ها در اشعارش استفاده کند بدین ترتیب داده ای مطابق این رویکرد در دیوان او مشاهده نشد.

زمینه و هدف: خانواده به عنوان مهم ترین واحد جوامع، و ازدواج اساسی ترین رابطه انسانی شناخته شده است؛ چراکه ساختار اولیه ایجاد رابطه خانوادگی و رشد نسل های بعدی را شکل می دهد. از این رو، هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی هوش هیجانی در رابطه بین تعارض زناشویی و میل به خیانت زناشویی زوجین بود. روش پژوهش: این تحقیق از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره منطقه 1 تا 5 تهران در سال 1401 بود. از میان این افراد به روش نمونه گیری در دسترس تعداد 100 زوج (200 نفر) انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه هوش هیجانی بار-ان (1980)، پرسشنامه تعارضات MCQ و پرسشنامه گرایش به خیانت زناشویی بشیرپور و همکاران (1397) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل آماری داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد که رابطه میان تعارضات زناشویی و میل به خیانت زناشویی معنادار نیست. همچنین نتایج نشان داد که هوش هیجانی در رابطه میان تعارضات زناشویی و میل به خیانت زناشویی نقش بازدارنده دارد. به طوری که رابطه غیرمستقیم میان تعارضات زناشویی و میل به خیانت زناشویی با میانجی گری هوش هیجانی معنادار است. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها می توان نتیجه گرفت که افرادی که هوش هیجانی نقش میانجی در رابطه میان تعارضات زناشویی و میل به خیانت زناشویی ایفا می کند.

زمینه و هدف: وجود نظریات جدیدتر در تبیین تفاوت های میان نسلی و فرآیند تغییر و تحولات نسلی و پیش بینی پیامد آن ضروری و مهم به نظر می رسد. لذا هدف از پژوهش حاضر تبیین تفاوت های بین نسلی و پیش بینی تحولات نسلی بر اساس مفهوم انفصال نسلی بود. روش پژوهش: این پژوهش از نوع مروری و یک پژوهش تحلیلی-توصیفی بود. جهت گردآوری داده ها از روش کتابخانه ای و اسنادی استفاده شد. پس از جمع آوری اطلاعات، یافته های مرتبط با موضوع مقاله حاضر جهت بحث و نتیجه گیری، در بخش یافته ها شرح داده شد. یافته ها: یافته ها حاکی تفاوت های بنیادین بین نسل زد و سایر نسل ها وجود دارد. این تفاوت ها گستره زیادی را شامل می شود از جمله: فرهنگی، اجتماعی، شناختی، هیجانی، رفتاری، زبانی، نگرشی و غیره. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که مفهوم انفصال نسلی به شناخت و تبیین بهتر پدیده های فرهنگی-اجتماعی مرتبط با نسل زد کمک می کند.

زمینه و هدف: مقیاس خودکارآمدی دیجیتال در سال 2022 توسط اولفرت و اشمیت به منظور اندازه گیری شایستگی های آزمودنی در استفاده از فناوری های دیجیتالی تهیه و تدوین شد. این مقیاس مشتمل بر 25 گویه بوده و خودکارآمدی دیجیتال را در پنج بعد اندازه گیری می کند که عبارت است از: 1) سواد اطلاعات و داده؛ 2) همکاری و ارتباط؛ 3) تولید محتوای دیجیتال؛ 4) امنیت؛ 5) حل مسئله. هدف از پژوهش حاضر بررسی روایی و پایایی مقیاس خودکارآمدی دیجیتال در نمونه ایرانی بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع پژوهش های اعتباریابی بود. پژوهش حاضر یک پژوهش کمی بود که در آن از روش های تعیین روایی و پایایی به منظور اعتباریابی مقیاس خودکارآمدی دیجیتال استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب بود که در سال تحصیلی 1401-1402 مشغول به تحصیل بودند. نمونه آماری این پژوهش شامل 500 نفر از دانشجویان بود که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه را تکمیل نمودند. به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده ها از تحلیل عاملی تأییدی، تحلیل عاملی اکتشافی، آزمون KMO و بارتلت، آلفای کرونباخ، ضریب پایایی ترکیبی (CR) و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با نسخه 23 نرم افزار SPSS انجام گردید. یافته ها: پس از تأیید روایی صوری، 5 عامل با ارزش ویژه بزرگ تر 1 از طریق تحلیل عاملی اکتشافی شناسایی شد به طوری که 5 عامل به دست آمده در مجموع قادر بودند 55/70 درصد خودکارآمدی دیجیتال را تبیین کنند. تحلیل عاملی تأییدی نیز معناداری گویه های هر 5 عامل را نشان داد. همچنین ضرایب به دست آمده برای روایی همگرا، پایایی بازآزمایی، آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی همگی بالاتر از 70/0 بوده که نشان دهنده پایایی مناسب این پرسشنامه است. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت مقیاس خودکارآمدی دیجیتال از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است.

هدف این پژوهش مطالعه نمونه هایی از غزل معاصر است که شاعر در آن می کوشد از مؤلفه های صوری و معنایی سبک هندی بهره ببرد. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی و با ابزار کتابخانه است. این پژوهش درپی بررسی و تحلیل برجسته ترین عناصر سبک نازک خیال اصفهانی هندی در غزل متأخر معاصر است. پرسش مهم این است که «آیا پذیرفتنی است در دوره کنونی غزل که باید نیمایی یا همسو با زبان و محتوای معاصر باشد در جریان هایی به شیوه سبک هندی نظر داشته باشد؟ و در این مسیر چه عناصری از سنت سبک اصفهانی هندی در غزلْ نوآورانه، و کدام الگوبرداری ها فقط تقلیدی و کلیشه ای بوده است؟». غزل همواره درپی تجربه عوالم ذهنی و زبانی تازه است؛ به همین سبب، غزل معاصر نیز برای حفظ تازگی صورت و معنا بدین مهم دست یازیده است. حضور عناصر سبک اصفهانی هندی در بخش تأمل برانگیزی از غزل معاصر، نویدبخش نوآوری و حضور مضامین تازه و زبان همسو با عصر و نشان دهنده ماندگاری غزل با فرم و محتوای تازه است؛ اما با وجود این، در برخی بیت ها، وجود برخی ضعف های زبانی و الگوبرداری سست از ارسال المثل با مضمون سازی و کاربرد تمثیل و تشبیه شتابزده و سطحی، سبب ناهنجاری و تکراری بودن مضمون و زبان شده است.

کاربرد عناصر اساطیری در داستان های فانتزی کودکان دهه ی هشتاد   عمران صادقی* بیژن ظهیری ناو** مهدی رستمی***   چکیده اسطوره یکی از مهم ترین موضوعات بشر است که در سراسر فضای زندگی او جریان دارد. اسطوره امری پویاست و بازتاب این پویایی در تمام کارهای بشر به ویژه ادبیات جلوه گر است. ادبیات کودکان و نوجوانان نیز از این تأثیر برکنار نیست. گستره ی این بازتاب به ویژه در گونه ی فانتزی آشکارتر است. در این پژوهش در ابتدا تعریفی مختصر از اسطوره ارائه داده شده است؛ آن گاه ویژگی های بینش اسطوره ای بررسی شده و سپس درباره ی ویژگی های عناصر اسطوره ای و شیوه ی به کارگیری آن در داستان های منتخب کودکان و نوجوانان بحث شده است. جنبه های بررسی شده در این مقاله عبارتند از: ویژگی های انسان گیاهی، شخصیت های اساطیری مانند غول و پری، جادو، پیکرگردانی و آنیمیسم. بررسی این پژوهش نشان داد استفاده از عناصر اسطوره ای برای نویسنده ی داستان فانتزی یک هدف نیست؛ بلکه یک وسیله ی بسیار کارآمد است. او می تواند با این عناصر، دنیایی نو و سرشار از شگفتی را برای مخاطب خلق کند. زیرا کودک اسطوره زی است و هنوز لایه های ناخودآگاه ذهن او با جهان اسطوره ای و پیوندهای آن در ارتباط است؛ پس بیشترین لذت را از داستان خواهد برد. واژه های کلیدی: ادبیات کودکان، اسطوره، آنیمیسم، جادو، فانتزی.     * استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه محقق اردبیلی emransadeghi1@gmail.com (نویسنده ی مسئول) ** دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه محقق اردبیلی zahirinav@uma.ac.ir *** استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سلمان فارسی کازرون dr.rostami@kazerunsfu.ac.ir تاریخ دریافت مقاله: 2/7/1399            تاریخ پذیرش مقاله: 25/2/1400    

زمینه و هدف: امروزه در جهان نوعی از روابط جنسی میان زوجین شیوع پیدا کرده است که روابط مبتنی بر سلطه و تسلیم و آزارخواهی و دگرآزاری است و در ادبیات علمی و نیز ادبیات عام از اصطلاح بی دی اس ام برای این روابط استفاده می گردد که به طور کلی نوعی از مبادله قدرت و یا وجود درد در رابطه زناشویی میان زوجین است که منجر به برانگیختگی و ارضای جنسی می شود. تحقیقات پیشین رویکردی آسیب شناسانه به این موضوع داشته اما به مرور تمرکز پژوهش ها در این زمینه از آسیب شناسی فاصله گرفته است. هدف از این پژوهش مرور مقالات مرتبط با روابط مبتنی بر سلطه/تسلیم و آزارخواهی/دیگرآزاری میان زوجین است. روش پژوهش: پژوهش حاضر یک مطالعه مروری با رویکرد توصیفی تحلیلی بوده و جهت گردآوری داده ها از مقالات و کتب موجود در پایگاه های علمی معتبر استفاده گردید. یافته ها: پژوهش های پیشین نشان دادند که نگرش جامعه و درمان گران نسبت به این نوع روابط منفی بوده و این باعث شده است این افراد تحت تأثیر برچسب و داغ قرار بگیرند. از سوی دیگر، این نوع روابط با ویژگی های شخصیتی، رضایت زناشویی و رضایت جنسی رابطه دارد. به طور مثال، یافته ها حاکی از آن بود که این افراد برون گراتر و بازتر نسبت به تجربه هستند و از نظر تحصیلی و جایگاه شغلی در مراتب بالایی قرار می گیرند. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها می توان گفت که این موضوع نیازمند مقالات بیش تر به ویژه به زبان فارسی می باشد. همچنین به متخصصین پیشنهاد می شود یافته های شرح داده شده را در کار خود لحاظ کرده و در ابتدای روند تشخیص و درمان افرادی که تمایل به این نوع روابط دارند را برچسب گذاری نکرده و علائم و نشانه های اختلال را با دقت بیش تری جهت تصمیم گیری بررسی نمایند.

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی خودنظم بخشی هیجانی بر افزایش خودتنظیمی زوجین تازه ازدواج کرده بود. روش: روش پژوهش نیمه تجربی با گروه گواه و طرح  پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری این پژوهش زوجین تازه ازدواج کرده دانشگاههای تهران، الزهرا و شهید بهشتی بودند که طی فراخوان عمومی از کلیه دانشجویان متاهلی که کمتر از 3 سال از ازدواجشان گذشته بود دعوت به همکاری شد و از بین آنها تعداد 30 زوج انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش  (15 زوج) و گواه (15 زوج) گمارده شدند. گروه آزمایش مداخله هفتگی را به شکل گروهی در 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند. هر دو گروه در سه مرحله ی پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سه ماهه مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: یافته ها تفاوت معناداری را بین عملکرد دو گروه آزمایش و گواه در نمره خودنظم بخشی ارتباطی (54/27=F، 001/0=P)، و تکاپوی ارتباطی (91/20=F، 001/0=P) در مرحله پس آزمون و پیگیری نشان داد. نتیجه گیری: از آنجا که آموزش خودنظمی بخشی هیجانی باعث افزایش خودتنظیمی زوجین تازه ازدواج کرده می شود، لذا روانشناسان و مشاوران می توانند برای کمک به زوجین تازه ازدواج کرده از این روش بهره مند شوند.

زمینه و هدف: یکی از مسایل و مشکلات اساسی زندگی تحصیلی افراد و نظام آموزشی هر کشور، مسئله افت تحصیلی و پایین بودن سطح عملکرد تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان آن کشور است. بنابراین، هدف پژوهش بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر توانمندی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر شبه آزمایشی با گروه آزمایش و گروه گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون بود. بدین منظور از جامعه آماری دانشجویان کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب (مجتمع ولیعصر(عج)) به صورت نمونه گیری تصادفی شناسایی 16 نفر انتخاب و به دو گروه آزمایش (8 نفر) و گواه (8 نفر) گمارش تصادفی شدند و عملکرد تحصیلی آن ها مورد سنجش قرار گرفت. این افراد در جلسه های آموزش مبتنی بر توانمندی اسمیت (2004) به صورت فردی در 10 جلسه 90 دقیقه ای شرکت کردند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره با به کارگیری نرم افزار تحلیل آماری SPSS تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که عملکرد تحصیلی (001/0P< ، 018/41= F) در گروه آزمایشی به طور معناداری افزایش یافته است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که استفاده از آموزش مبتنی بر توانمندی می تواند به بهبود عملکرد تحصیلی دانشجویان کمک کند.

پژوهش حاضر علاوه بر بررسی تاثیر تولید ناخالص داخلی و مقدار مصرف نفت گاز بعنوان بزرگترین فراورده مورد مصرف در بخش حمل و نقل  ایران، با معرفی شدت فرآورده های نفتی ( نسبت مصرف فرآورده های نفتی به تولید ناخاص داخلی)،  اثر آن را در انتشار دی اکسید کربن در این بخش بررسی نموده است. برای سنجش و تجزیه و تحلیل تاثیر متغیرهای مزبور از مدل خود توضیح برداری با وقفه های توزیعی (ARDL)  بین سال های 1375 تا 1397 استفاده شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل نشان می دهد که در بلندمدت، متغیرهای  میزان مصرف نفتگاز،  شدت فرآورده و تولید خالص داخلی سرانه به ترتیب بیشترین تاثیر را بر میزان انتشار دی اکسید کربن در بخش حمل و نقل در ایران دارند. در حالی که در کوتاه مدت  شدت فرآورده تاثیر معناداری بر انتشار کربن نداشته و تولید خالص داخلی سرانه و میزان مصرف نفتگاز اهمیت بیشتری داشته اند. توجه سیاستگذارن  به بهبود کیفیت نفتگاز و جایگزینی آن با سوختهای پاک، کاهش شدت مصرف فرآورده از طریق بهبود تکنولوژی ساخت خودروهای سنگین و نوسازی ناوگان می تواند به کاهش انتشار دی اکسید کربن و سایر آلایند های زیست محیطی  در بخش حمل و نقل ایران کمک کند.

دره نادره متنی تاریخی-ادبی است که به دلیل صنعت پردازی متکلفانه در زبان و دورافتادگی از حالت طبیعی، ارتباط با آن دشوار می نماید. با این حال به علت غریب سازی و بهره گیری از ترفندهای شکل گرایانه، ادبیتی خاص به خود می گیرد. میرزا مهدی خان استرآبادی در روایت دره، به بیانِ خود سویه ادبی بخشیده به طوری که برجسته سازی زبانی در آن قابل مشاهده است. از آنجا که زبان در متن دره دچار آشنایی زدایی شده است، میتوان نمودهای غریب سازی کلام را در آن بازجست و تشریح نمود. پژوهش حاضر بررسی برجسته سازی های شاخص در دره نادره با دیدگاهی شکل گرایانه (قاعده افزایی ها) و تحلیل تمهیداتی است که با ایجاد توازن و عمل بر برونه زبان، ادبیت متن را محقق ساخته است. از جمله این شگردهای زبانی می توان به توازن آوایی (واج آرایی- جادوی مجاورت- صدامعنایی)، واژگانی (همگونی ناقص و کامل) و نحوی (همنشینی و جانشینی عناصر هم نقش) اشاره کرد. نگارندگان این جستار کوشیده اند در جستاری توصیفی–تحلیلی، بر پایه منابع کتابخانه ای به بررسی وجوه توازن در متن درّه نادره با ذکر و تحلیل نمونه ها دست یابند. واژگان کلیدی: دره نادره، برجسته سازی، توازن، صدامعنایی.

زمینه و هدف: ﻣﺸکﻼت یﺎدﮔیﺮی واﻗﻌیﺖﻫﺎی ﻏیﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﻧکﺎری ﻫﺴﺘﻨﺪ کﻪ در ﺗﻤﺎم ﺟﻮاﻣﻊ و ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣیﺧﻮرﻧﺪ. هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش برنامه والدگری به شیوه رفتاری بر بهبود رابطه والد- فرزندی مادران دارای کودکان اختلال یادگیری، بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر نیمه تجربی با گروه آزمایش و گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون بود. جامعه آماری، مادران دارای کودکان اختلال یادگیری 7 تا 10 سال مراجعه کننده به مرکز مشاوره آموزش و پرورش مینودشت بود که به صورت هدفمند 20دانش آموز انتخاب و با استفاده از روش جایگزینی تصادفی در دو گروه 10 نفری (10نفر گروه آزمایش و 10 نفر گروه گواه) قرار گرفتند. سپس مقیاس رابطه والد-کودک( پیانتا،1994) از شرکت کنندگان، زیر نظر پژوهشگر برای هر دو گروه آزمایش و کنترل انجام شد. پس از آن مادران گروه آزمایش در معرض 8 جلسه برنامه والد گری به شیوه رفتاری به صورت گروهی(جلسات روان- آموزشی) قرار گرفته و در پایان جلسات مجدداً مقیاس مذکور توسط مادران هر دو گروه اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از روش های آمار توصیفی و تحلیل واریانس چند متغیری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش برنامه والدگری به شیوه رفتاری به مادران میزان رابطه والد-کودک را نیز به طور معناداری افزایش داده است ( 001/0= p ) . نتیجه گیری: بر اساس یافته ها می توان نتیجه گیری کرد که آموزش برنامه والدگری به شیوه رفتاری به مادران، رابطه والد-کودک را در دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ارتقاء می دهد . زمینه و هدف: ﻣﺸکﻼت یﺎدﮔیﺮی واﻗﻌیﺖﻫﺎی ﻏیﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﻧکﺎری ﻫﺴﺘﻨﺪ کﻪ در ﺗﻤﺎم ﺟﻮاﻣﻊ و ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣیﺧﻮرﻧﺪ. هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش برنامه والدگری به شیوه رفتاری بربهبود رابطه والد- فرزندی والدین دارای اختلال یادگیری بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر نیمه تجربی با گروه آزمایش و گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون بود. جامعه آماری، مادران دارای کودکان اختلال یادگیری 7 تا 10 سال مراجعه کننده به مرکز مشاوره آموزش و پرورش مینودشت بود که به صورت هدفمند 20دانش آموز انتخاب و با استفاده از روش جایگزینی تصادفی در دو گروه 10 نفری (10نفر گروه آزمایش و 10 نفر گروه گواه) قرار گرفتند. سپس مقیاس رابطه والد-کودک( پیانتا،1994) از شرکت کنندگان، زیر نظر پژوهشگر برای هر دو گروه آزمایش و کنترل انجام شد. پس از آن مادران گروه آزمایش در معرض 10 جلسه برنامه والد گری به شیوه رفتاری به صورت گروهی(جلسات روان- آموزشی) قرار گرفته و در پایان جلسات مجدداً مقیاس مذکور توسط مادران هر دو گروه اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از روش های آمار توصیفی و تحلیل واریانس چند متغیری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش برنامه والدگری به شیوه رفتاری به مادران میزان رابطه والد-کودک را نیز به طور معناداری افزایش داده است ( 001/0= p ) . نتیجه گیری: بر اساس یافته ها می توان نتیجه گیری کرد که آموزش برنامه والدگری به شیوه رفتاری به مادران، رابطه والد-کودک را در دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ارتقا می دهد .

زمینه و هدف: مطالعه روابط زوجین به روشن شدن چهارچوب های ساختاری که این روابط در آن شکل می گیرد کمک می کند؛ یکی از ابعاد این روابط، ارتباط اولیه زناشویی است که زوجین هنگام مواجهه با مشکلات زناشویی، به کار می گیرند؛ از این رو، هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش ارتباط و ازدواج هالفورد بر رفتارهای نگهدارنده همسر و ارتباط اولیه زناشویی در زوجین جوان شهر کرمانشاه بود. روش پژوهش: این پژوهش در قالب مداخله نیمه تجربی به شیوه پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری یک ماهه بود که تعداد 30 زوج به شیوه نمونه گیری در دسترس از میان زوجین مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهری کرمانشاه انتخاب، و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (15زوج) و کنترل (15زوج) جایگزین شدند؛ پس از اجرای پیش آزمون، به گروه آزمایش به مدت شش هفته و هر هفته یک جلسه 120 دقیقه ای آموزش ارتباط و ازدواج هالفورد داده شد و همه آزمودنی ها در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به وسیله پرسشنامه رفتارهای نگهدارنده همسر باس و همکاران (2008) و ارتباط اولیه زناشویی ناوران (1967) ارزیابی شدند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه های مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که آموزش ارتباط و ازدواج هالفورد اثربخشی معناداری داشته و توانسته تا مرحله پیگیری موجب بهبود رفتارهای نگهدارنده همسر (32/5= F ، 029/0= P ) و ارتباط اولیه زناشویی (21/85= F ، 001/= P ) شود. نتیجه گیری: بنابراین می توان گفت نتایج این پژوهش می تواند اطلاعات مفیدی را برای مشاوران و مددکاران در زمینه این نوع از آموزش زوجی برای بهبود روابط بین همسران، فراهم نماید.

زمینه و هدف: خودکارآمدی همان قضاوت فرد نسبت به توانایی های خود و اطمینان از دارا بودن قابلیت های فردی است. افرادی که دارای خودکارآمدی بالاتری هستند، از بهوشیاری و خودشناسی بهتری برخوردار بوده و اهداف بالاتری را در نظر گرفته و با تنظیم هیجانی رفتار مطلوب تری را در پیش می گیرند و به موفقیت های بیشتری در زمینه های مختلف از جمله تحصیل دست می یابند. روش پژوهش: این پژوهش توصیفی- تحلیلی و با هدف کلی تعیین و مقایسه میزان بهوشیاری و خودشناسی با خودنظم دهی هیجانی و خودکارآمدی در دانشجویان ترم اول و ترم آخر مقطع کارشناسی که در سال تحصیل 94-95 در دانشگاه شهید بهشتی حال تحصیل بودند و با این فرض که بین نظم دهی هیجانی و خودکارآمدی آنان تفاوت وجود دارد، طراحی شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی ورودی جدید سال 94 (1420 نفر) و دانشجویان سال آخر مقطع کارشناسی (1660 نفر) را در بر می گیرد. به همین منظور نمونه ی آماری پژوهش شامل 302 نفر دانشجویان ورودی جدید و 312 نفر دانشجویان ترم آخر با میانگین سنی 45/20 (انحراف معیار 92/1) و بر اساس فرمول کوکران محاسبه و به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس بهوشیاری، خودشناسی انسجامی، نظم دهی هیجانی و خودکارآمدی شرر بوده و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره بوده است. یافته ها: نتایج نشان داد که بین خودشناسی، نظم دهی هیجانی و خودکارآمدی در دانشجویان ترم اول و آخر تفاوت معناداری دیده می شود (01/0=P)؛ اما در متغیر بهوشیاری بین دانشجویان تفاوتی دیده نشد (0/05P). نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که با افزایش نظم دهی هیجانی و همچنین خودشناسی بهتر، فرد از خودکارآمدی بالاتری برخوردار است.

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای سیستم بازداری – فعال سازی رفتاری در رابطه ی بین تجربه بدرفتاری در دوران کودکی با علائم اضطراب اجتماعی و اختلال اضطراب فراگیر در بزرگسالان بود. روش : پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع بنیادی و از نظر نحوه ی جمع آوری داده ها از نوع توصیفی-تحلیلی بود که ۳۰۰ نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی در سال تحصیلی 97-1396 با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به پرسشنامه های کودک آزاری، سیستم بازداری/فعال سازی رفتاری، اضطراب اجتماعی و اضطراب فراگیر پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از ضرایب همبستگی و تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: نتایج همبستگی، حاکی از رابطه ی معنادار بین تجربه بدرفتاری در کودکی با فعال سازی رفتاری، بازداری رفتاری، اضطراب فراگیر و اضطراب اجتماعی بود. همچنین ارزیابی مدل ساختاری با استفاده از شاخص های آماری نشان داد که تجربه بدرفتاری ضرایب تاثیر مستقیم معناداری بر اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال اضطراب فراگیر به واسطه ی فعال سازی و بازداری رفتاری دارد. یافته ها از برازندگی مناسب ساختار فرضی بین متغیرهای پژوهش حمایت کرد. نتیجه گیری: فعال سازی و بازداری رفتاری می تواند نقش واسطه ای قابل توجهی بین بدرفتاری دوران کودکی و ابتلا به اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال اضطراب فراگیر در بزرگسالی ایفا کند. کلیدواژه ها: اضطراب اجتماعی، اضطراب فراگیر، بازداری، بدرفتاری، فعال سازی

هدف: هدف پژوهش تعیین اثر بخشی آموزش مهارت های پیش از ازدواج مدل تحکیم ازدواج پیش از شروع (SYMBIS) بر الگوها و آسیب های زوج های نامزد بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با گروه آزمایش و گروه گواه، طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سه ماهه و جامعه آماری 44 زوج نامزد مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشگاه شهید بهشتی در سال 1397 بود. از این جامعه 20 زوج نامزد به شیوه هدفمند انتخاب و به شکل تصادفی 10 زوج در هر یک از دو گروه آزمایش و گواه گمارش شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه سنجش و ارزیابی الگوها و آسیب های پیش از ازدواج رستمی، نوابی نژاد و فرزاد (1398) و نیز برنامه آموزش مهارت های پیش از ازدواج مبتنی بر مدل تحکیم ازدواج پیش از شروع پاروت و پاروت (2016) بود که در 8 جلسه 90 دقیقه ای گروهی به گروه آزمایش ارائه و داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مختلط تحلیل شد. یافته ها: نتایج حاکی از تأثیر آموزش مهارت های پیش از ازدواج بر الگوهای ناکارامد ارتباطی (7/71=P=0/009,F)، الگوهای ناکارامد مدیریت رابطه (6/91=P=0/013,F)، نظام ارزشی زوج ها (4/54=P=0/04,F)، ذهنیت طرحواره ای (4/94=P=0/04,F) و اثرات مخرب خانواده اصلی (10/62=P=0/003,F) و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری بود. نتیجه گیری: از آنجا که آموزش مدل تحکیم ازدواج پس از شروع منجر به شناسایی الگوهای ارتباطی ناکارامد و اصلاح این الگوها و افزایش مهارت های مدیریت رابطه می شود؛ بنابراین می توان از آن در جهت بهبود الگوها و کاهش آسیب های ازدواج استفاده نمود.

زمینه و هدف : شناسایی مدیران شایسته یکی از چالش های پیش روی سازمان ها است. با توجه به این چالش هدف پژوهش ارائه مدل و شناسایی موانع جانشین پروری با رویکرد آمیخته در ستاد فرماندهی ناجا بوده است. روش پژوهش : در این تحقیق از روش آمیخته در بخش کیفی روش مضمون و کمی از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شد. بدین منظور در بخش کیفی 32 نفر از خبرگان و کارشناسان بازرسی ستاد ناجا به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند در قسمت کمی به روش نمونه گیری تصادفی ساده 250 نفر از کارشناسان ستادی و یگان های تابعه مستقل انتخاب و پرسشنامه محقق ساخته بین آن ها توزیع شد. روایی محتوی، سازه و پایایی ترکیبی و ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. از روش سلسله مراتبی برای رتبه بندی متغیرها استفاده شده است. یافته ها : یافته ها تحقیق نشان داد موانع جانشین پروری در ناجا به ترتیب اولویت آن ها عبارت اند از: مؤلفه مدیریت با ضریب 5748./، ساختار سازمان با ضریب 3461./، ارزیابی عملکرد با ضریب 0557/. گزینش و استخدام با ضریب 0123/. آموزش با ضریب 0046/. و انتصاب و ارتقا با ضریب 0035/. که در بخش های مدیریت: ترس از مدیر از برنامه جانشین پروری، ساختار: تاکید برقابلیت اجرایی برنامه جانشین پروری، ارزیابی عملکرد: ارزش گذاری نامناسب عملکرد در چارچوب حکومت اسلامی، گزینش: ابهام در نقش و در بخش آموزش: تاکید برانتقال آموزه های دینی بیشترین اولویت را داشتند. نتیجه گیری: سازمان ناجا برای داشتن مجموعه ای از افراد که بتوانند جانشین های مناسبی برای مدیران کنونی داشته باشند باید موانع مهم را در نظر داشته و مدیران ارشد با حمایت خود از مقوله جانشین پروری نقش مهمی را در رسیدن به اهداف سازمان ایفا نمایند.

این پژوهش با هدف ساخت و بررسی پایایی و روایی مقیاس سنجش و ارزیابی تأثیرات زیانبار خانواده اصلی در زوجهای نامزد در آستانه ازدواج انجام شد؛ بدین منظور با مطالعه متون مربوط و با اجرای 19 مصاحبه نیمه ساختاریافته با مشاوران و متخصصان و 26 زوج در مرحله نامزدی در قالب پژوهش کیفی، مقوله های مربوط به ساخت آزمون مشخص، و بر اساس آنها مقیاسی تدوین شد. سپس از بین زوجین نامزد در آستانه ازدواج، که به مراکز مشاوره شهر تهران مراجعه کرده بودند، 350 نفر به صورت هدفمند انتخاب شدند. به منظور تعیین پایایی این مقیاس از روش آلفای کرونباخ و برای تعیین اعتبار از پرسشنامه بیانگر خانواده و مقیاس سلامت خانواده اصلی استفاده شد. داده ها مورد تحلیل اکتشافی قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی به روش مؤلفه های اصلی همراه با چرخش واریماکس نشاندهنده وجود سه عامل شامل نقش منفی خانواده اصلی، تجربه ناموفق در خانواده اصلی و الگوبرداری منفی از خانواده اصلی شد. این سه عامل 35/50 درصد از واریانس کل نمونه را توضیح داد. به منظور سنجش پایایی مقیاس سنجش و ارزیابی تأثیرات زیانبار خانواده اصلی از روش محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ و همسانی درونی استفاده شد. ضرایب آلفای کرونباخ برای کل آزمون برابر با 81/0 و برای خرده مقیاسها به ترتیب 78/0، 78/0 و 75/0 محاسبه شد. ضریب اعتبار همگرای آن 62/0 با پرسشنامه بیانگری خانواده و ضریب اعتبار واگرای آن 55/0 با مقیاس سلامت خانواده اصلی به دست آمد. نتیجه اینکه مقیاس پژوهشگر ساخته پایایی و اعتبار قابل قبولی دارد و توان شناسایی تأثیرات زیانبار خانواده اصلی را در پژوهشهای بالینی و درمانهای زوجی دارد. ارزش این پژوهش به طراحی مقیاسی بومی و متناسب با فرهنگ ایرانی برای تشخیص تأثیرات مداخله جویانه و زیانبار خانواده ها در ازدواجها است.