مطالب مرتبط با کلیدواژه

انقلاب اسلامی ایران


۱۶۱.

تفسیر ساختاری سوره «صفّ» و جایگاه شناسی انقلاب اسلامی ایران بر پایه آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تفسیری سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۱ ۱۵۸-۱۳۱

کلیدواژه‌ها: سوره صفّ نور الله انصار الله ساختار سوره انقلاب اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۱۹۰
پژوهشگرانی که به مطالعه ساختاری سوره صفّ پرداخته اند، محور آیات سوره را «جهاد در راه خدا» یا برخی از اصول دین دانسته اند. اگرچه این مفاهیم کلان در سوره مورد اشاره قرار گرفته اند، اما موضوع اختصاصی و سبب تباین آن از دیگر سور قرآن را روشن نمی سازند. روش این پژوهش، چینش زمانی وقایع مطرح شده در سوره صفّ، با نگاه ساختاری به آیات آن است. محور سوره در این نگاه، پیشبرد برنامه ارتقائی خداوند در پهنه ای عظیم و رشد جامعه ای از مؤمنان در مسیر ظهور امام زمان (عج) است. تحقّق این برنامه نظام مند و دقیق با تام نمودن «نورُ الله» و ارسال دو مرسوله ارزشمند «الهدی» و «دین الحق»، در ذیل وجود رسول الله (ص) صورت می پذیرد. در میان جوامع امّت رسول خدا (ص)، رویدادهای تاریخ انقلاب اسلامی ایران از هم خوانی قابل تأمّلی با وقایع مطرح شده در آیات پایانی سوره صف برخوردار است. تبیین قرآنی از انقلاب اسلامی ایران، می تواند مبنایی قابل اتّکا برای درک «ماهیت» و «آینده» این انقلاب فراهم نماید.
۱۶۲.

جایگاه بسیج تدارکی، تدافعی و تهاجمی بازار در انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال ۱۴ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 412-381

کلیدواژه‌ها: بسیج تدارکی بسیج تدافعی بسیج تهاجمی بازار سنتی چارلز تیلی انقلاب اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۹ تعداد دانلود : ۲۰۲
باتوجه به اهمیت نقش بسیج سیاسی بازار در انقلاب 57 مبنی بر حمایت بی شائبه ای که در زمینه هایی چون احداث مساجد و تکایا و درمانگاه هایی که به رایگان مردم را درمان می کردند و تأمین مالی روحانیت، جامعه توانست قشر بازار را در میان توده های جامعه موردتوجه قرار داده و از ارکان مهم جامعه به شمار آید. در این مقاله تلاش شده است که کنش بازار و بازاریان را به عنوان یک نیروی اجتماعی تأثیرگذار در جریان انقلاب اسلامی با رویکرد بسیج مورد بررسی قرار گیرد و به این سؤال پاسخ دهد که بسیج سیاسی بازار سنتی چه نقشی در روند کنش جمعی در انقلاب اسلامی سال 57 ایران ایفاء کرده است؟ در پاسخ به این سؤال، باتکیه بر نظریه کنش جمعی چارلز تیلی به بررسی نقش بسیج سیاسی تدارکی و تدافعی و تهاجمی بازار بر انقلاب سال 57 پرداخته می شود و نظر به بررسی نقش بازار در بسیج تدارکاتی در زمینه هایی چون احداث مساجد و تکایا و درمانگاه هایی که به رایگان مردم را درمان می کردند و تأمین مالی روحانیت پرداخته می شود و همچنین در بسیج تهاجمی با حضور در تشکل های سیاسی همچون هیئت مؤتلفه اسلامی و در بسیج تدافعی در پیوستن بازاریان به اعتصابات سراسری جهت حمایت از انقلاب سال 57 اذعان داشت به بررسی نقش بازار نقشی در انقلاب 57 پرداخته می شود.
۱۶۳.

نقش و جایگاه راهپیمایی اربعین بر قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۸ 7-33

کلیدواژه‌ها: راهپیمایی اربعین قدرت قدرت نرم انقلاب اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۲۴۸
انقلاب اسلامی ایران با محوریت دین شکل گرفته است پس مبانی قدرت آن نیز بر مؤلفه های دینی و نرم استوار است. سوگواری های عاشورا و اربعین ازجمله آئین هایی هستند که از ظرفیت لازم برای انسجام بخشی و قدرت ا فزایی جمهوری اسلامی ایران برخوردار هستند. جمهوری اسلامی از این آئین ها به صورت مستمر در مدیریت جنگ تحمیلی استفاده کرده است. اکنون نیاز است که متناسب با شرایط منطقه ای از این ظرفیت ها استفاده کرد. با فروپاشی رژیم بعث در عراق و از سر گرفته شدن پیاده روی اربعین توجه به این ظرفیت دینی دوچندان شده است. در مقاله حاضر نقش راهپیمایی اربعین بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی موردبررسی قرارگرفته است. سؤال اصلی این است که راهپیمایی اربعین چه تأثیری بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ یافته ها نشان داد که راهپیمایی اربعین با تقویت ارزش های دینی، معنویت گرایی، تقویت ایثار، شهادت و انتظار بر ارتقای قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران اثر مثبت داشته است.
۱۶۴.

دریافت گفتمان فوکو در دورۀ اصلاحات با تکیه بر نقش ترجمه و مترجمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و پنجم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 1 - 32

کلیدواژه‌ها: نقد قدرت فوکو گفتمان اصلاح طلب مترجمان فوکو انقلاب اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴ تعداد دانلود : ۱۵۳
اندیشه ها و نظریه ها همچون انسان ها سفر می کنند؛ آنها از فردی به فردی دیگر، از موقعیتی به موقعیتی دیگر و از زمان و مکانی به زمان و مکانی دیگر منتقل می شوند. سؤالی که مطرح می شود این است که وقتی نظریه ای از زمان و مکانی به زمان و مکان دیگری سفر می کند، همان گونه که هست منتقل می شود یا اینکه تغییر می کند؟ در این مقاله در چارچوب حوزه پژوهشی تاریخ نگاری ترجمه، نحوه دریافت یکی از گفتمان های فلسفی مهم قرن بیستم در غرب و در ایران یعنی «گفتمان فوکو» پرداخته می شود؛ و این سؤال پاسخ داده می شود که مترجمان فوکو در دوره اصلاحات بر کدام یک از آثار یا نظریه های فوکو تأکید کرده اند و چرا؟ همچنین با توجه به این که فوکو در سال های آغازین انقلاب اسلامی مواضع جنجال برانگیزی در مورد انقلاب ایران اتخاذ کرده است، این پژوهش به سؤال دیگری نیز می پردازد که با مسأله پذیرش فوکو مرتبط است و آن این که آیا مترجمان فوکو صرف نظر از موضع او نسبت به انقلاب اسلامی به ترجمه آثار وی پرداخته اند؟ به این منظور، تمامی متون ترجمه شده و تألیفی و نیز مقالات مندرج در نشریات دوره اصلاحات (۱۳۸۳-۱۳۷۶) را انتخاب کرده و مفاهیم اصلی آنها طبق دسته بندی مفهوم قدرت در اندیشه فوکو برچسب گذاری شده است. بررسی حاضر نشان داد که مترجمان کنشگران اصلی این گفتمان بوده اند و اندیشه فوکو به مثابه ابزاری در خدمت مترجمان بوده است تا پدیده های اجتماعی را نقد کنند و نیز در دوره مذکور، نقد قدرت پُربسامدترین مفهوم در تمامی آثار چاپی مرتبط با فوکو (ترجمه، تألیف و نشریات) بوده است.
۱۶۵.

انقلاب اسلامی ایران و آینده ی اُمّت اسلام در اندیشه ی علم مطهری: (عوامل تداوم و انحطاط)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 187-202

کلیدواژه‌ها: امت اسلام علّامه مطهری انقلاب اسلامی ایران تداوم انحطاط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۲۰۱
شهید مرتضی مطهری به عنوان یکی از شخصیت های تأثیرگذار در تئوری پردازی مبانی انقلاب اسلامی است. ایشان به عنوان ایدئولوگ انقلاب ، جزو محدود افرادی است که به بررسی تداوم و انحطاط انقلاب اسلامی ایران و تاثیر آن بر آینده ی امت اسلام پرداخته است، به گونه ای که در تحلیل نهائی از رهگذر تداوم انقلاب ، کوشید ، به تبیین مبانی اسلامی و ایرانی در احیای تمدن اسلامی نیز بپردازد. وی جزء اندیشمندانی بود که همواره دغدغه ی اسلام و ایران داشت و نسبت عوامل تداوم و یا انحطاط آن حساسیت و نگرانی بسیار زیادی داشت. پرسشی که این پژوهش به روش توصیفی و کیفی درصدد پاسخگوئی به آن است این است که از دیدگاه علامه مطهری ، آینده و یا به تعبیری سرنوشت انقلاب اسلامی ایران چه تاثیری بر آینده ی امت اسلام دارد؟فرضیه ی ما در این پژوهش آن است که : از دیدگاه شهید مطهری بین انحطاط و یا تداوم انقلاب اسلامی با انحطاط یا تداوم امت اسلامی ارتباط معناداری وجود دارد به گونه ای که انحطاط یا تداوم انقلاب با آینده امت اسلام پیوند خورده است.
۱۶۶.

مطالعه ای بر پیوند فرهنگ میان ولایت اهل بیت با نسل های انقلاب اسلامی در ایران

نویسنده:
منبع: جستارنامه فرهنگ و هنر اسلامی دوره اول زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 61 - 69

کلیدواژه‌ها: فرهنگ ولایت اهل بیت انقلاب اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۴۲
ایجاد و پرورش نسل های انقلابی برای یک جامعه بسیار بارز و حائز اهمیت است. تغییر و تحول در نسل ها، یکی از مهمترین مباحثی است که در علم جامعه شناسی از آن یاد می-شود. جامعه ای که با انقلاب اسلامی شکل گرفته است و در تربیت نسل های بعد از آن تلاش دارد. بی شک این انقلاب بی نام خمینی در هیچ جای جهان شناخته شده نیست. امام خمینی (ره) میفرمایند: از خداوند متعال توفیق کافه مسلمانان و خصوص طبقه جوانان را در محور استعمار و عمال خائن ان خواستارم از این رو در این مقاله سعی می شود که به بررسی ایجاد پیوند فرهنگی میان ولایت اهل بیت با نسل های انقلاب اسلامی در ایران پرداخته شود. این مبحث در علم معارف و علوم انسانی از مباحث مهم و کلیدی به حساب می آید که نگاه ما را به مباحث اعتقادی و به دنبال آن، مباحث پیرامونی تغییر می دهد. مهم این است که مقصدی که انسان باید به آن برسد و دعوت انبیای الهی برای رسیدن به آن مقصد است، مقام توحید می باشد.
۱۶۷.

تحقق دولت اسلامی براساس بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال ۳۱ مهر ۱۴۰۱ شماره ۲۹۸ 45-56

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی ایران بیانیه گام دوم دولت اسلامی نظام اسلامی ظرفیت ها راهکارها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۲۱۳
ایجاد تمدن نوین اسلامی در جهان به عنوان آرمان نهایی انقلاب اسلامی ایران، نیازمند تحقق پیش زمینه هایی است که ازجمله مهم ترین آنان به فرموده رهبر معظم انقلاب اسلامی، برپایی دولت اسلامی است. دولت اسلامی در فرایند پنج گانه تحقق تمدن اسلامی معنا پیدا خواهد کرد. دولت اسلامی شامل همه کارگزاران نظام اسلامی، اعم از قوه مجریه و همه حکومت گران و خدمتگزاران به نظام اسلامی است. هدف نگارندگان این پژوهش، احصاء و تبیین ظرفیت ها و راهکارهای تحقق دولت اسلامی در گام دوم انقلاب اسلامی است. ازاین رو، سؤال اصلی عبارت است از: ظرفیت ها و راهکارهای تحقق دولت اسلامی با تأکید بر بیانیه گام دوم چیست؟ که با بررسی دقیق و روشمند بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و تمرکز بر منظومه فکری آیت الله خامنه ای، دستیابی به این مهم محقق گشت. در پژوهش حاضر از روش توصیفی تحلیلی برای احصاء نتایج استفاده گردیده است. یافته های حاصله نشان از آن دارد که ظرفیت های ایجاد دولتی اسلامی را جوانان، فرصت های مادی و نیروهای مستعد انسانی تشکیل می دهند. همچنین مدیریت جهادی و مشارکت مردمی، راهکارهایی برای ایجاد دولت اسلامی برشمرده شده اند.
۱۶۸.

تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر روند گسترش تشیع در اندونزی

نویسنده:
منبع: تحقیقات اسنادی انقلاب اسلامی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 105-126

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی ایران اندونزی نظریه پخش اسلام شیعیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۱۷
سؤال اصلی پژوهش را این گونه می توان مطرح ساخت که انقلاب اسلامی ایران در گسترش شیعه در اندونزی چه تأثیری داشته است؟ بر این اساس با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی مبتنی بر نظریه پخش با توضیح مختصری در خصوص پیشینه تاریخی پیدایش شیعیان در اندونزی، معرفی سازمان ها و مؤسسات مرتبط با شیعیان، به وضعیت شیعیان اندونزی، موافقان مذهب شیعه و روابط خاص آن ها بین خود و همچنین با دیگران و تأثیرات یکی از رویدادهای مهم قرن بیستم یعنی پیروزی انقلاب اسلامی ایران بر گسترش و نشر تفکر شیعی در اندونزی را مورد بررسی قرار می دهیم. یافته های پژوهش نشان می دهد که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، مسلمانان اندونزی شاهد شور و شوق مذهبی چشمگیری در میان شیعیان و طرفداران این مذهب بودند که این امر، گسترش ادبیات شیعی را در برداشت. با تغییرات ایجاد شده، مؤسسات مبتنی بر تفکر شیعی نظیر مدارس اسلامی، ناشران و انجمن ها روند رو به افزایشی داشته اند. در نتیجه، انقلاب اسلامی ایران، بر میزان گسترش و نفوذ فرهنگی، اجتماعی و سیاسی شیعیان اندونزی از طریق: 1. جذب دانشجویان اندونزیایی در حوزه علمیه قم 2. ایجاد مؤسسات و سازمان های وابسته به شیعه 3. پر رنگ شدن نقش علمای دینی به ویژه مراجع تقلید در حوزه های فرهنگی، سیاسی و مذهبی 4. ظهور شیعیان و ترغیب به انجام فعالیت های فقه شیعه در اندونزی در دانشگاه و گروه استاد، تأثیرات قابل توجهی داشته است.
۱۶۹.

امکان سنجی تحلیل انقلاب اسلامی ایران از منظر نظریه برینگتن مور

نویسنده:
منبع: تحقیقات اسنادی انقلاب اسلامی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 64-80

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی ایران فاشیسم کمونیسم نئومارکسیسم طبقات اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۱۳۸
حدوث پدیده های سیاسی و اجتماعی با قرائت های مختلفی به بحث گذاشته می شود؛ اما تفاسیر متکثّر لزوماً بیانگر واقعیت های گوناگون نیست. طبق این فهم، هر نوع پردازشی از این پدیده ها، گزینشی خواهد بود. وقوع انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 به مثابه یکی از تحوّلات سیاسی قرن بیستم، با خوانش های نظری گوناگونی مورد تحلیل رفتارشناسان، سیاست پژوهان و علمای اجتماعی قرار گرفت. با وجود تعدّد روایی، نقش شناسه های سیاسی و اجتماعی بومی ایران در این تحلیل ها مغفول واقع شد. نظریه نوسازی و انقلاب برینگتن مور هم در این راستا قابل ارزیابی است. طبق این امر، تلاش برای تحلیل قابلیت ها و ظرفیت های نظریه نئومارکسیستی مور جهت درک انقلاب ایران، اهتمام اصلی نگاشته جاری است. طبق فرضیه پژوهش، انقلاب اسلامی ایران نه تنها از نظر بنیان ها و پایه ها با نقش تعیین کننده طبقات و نیروهای اجتماعی و الگوهای انباشت سرمایه برینگتن مور تطابق ندارد؛ بلکه از نظر چگونگی تکوین، جهت گیری و نتایج آن هم کاملاً متفاوت است. مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیلی- تطبیقی و نظریه جامعه شناسی تاریخی، درصدد آزمون فرضیه جاری است.
۱۷۰.

دیوارنوشته های انقلاب؛ منبعی برای تعمیق تاریخ نگاری انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اسنادی انقلاب اسلامی سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۷ 169 - 196

کلیدواژه‌ها: دیوارنوشته تاریخ نگاری انقلاب اسلامی ایران دیدگاه مردمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۹۰
با گذشت زمان، منابع تاریخ نگاری گسترده و متنوع شده اند و این تغییر با یافته های جدید و مهم تر از آن تغییر نگرش به تاریخ نویسی و منابع آن، به وجود آمده است. انقلاب اسلامی ایران که با پشتوانه ای سیاسی و اجتماعی در بهمن 1357 ش به وقوع پیوست بیش از هر رویداد تاریخی در دوران معاصر ایران منابعی از تاریخ مکتوب و شفاهی را بازتولید کرده است. بخشی از آن اسناد، عکس ها و نامه ها و گفت وگوهای افراد مختلفی است که در این رویداد سهیم و یا شاهد و راوی این اتفاق بوده اند. دیوارنوشته ها یکی از منابع مهم برای تحلیل و شناخت ماهیت مبارزات و رخداد انقلاب اسلامی به شمار می روند که به جای تولید نوشته های تحلیلی، شامل نوشته ها و تصاویر کوتاه می باشند و بررسی آنها به مثابه بازتاب ایدئولوژی، نگرش سیاسی و اجتماعی مبارزات مردمی، کنشگری احزاب و تبیین ماهیت انقلاب اسلامی، مسئله مقاله حاضر است. در واقع بررسی نوشته های دیواری به عنوان منبعی شفاهی و مکمل تاریخ نگاری دوره معاصر که براساس روش توصیفی تحلیلی تدوین گردیده است، موضوع و شیوه مقاله پیشِ روست. همچنین این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش است که دیوارنوشته ها که در دوران منتهی به انقلاب در تمام شهرهای ایران فراگیر شدند، چگونه پیام انقلاب را از سوی گروه های مختلف اجتماعی و سیاسی انتقال دادند؟ ضمن اینکه تأکید مقاله بر دیوارنوشته ها و مضامین آنهاست که براساس تصاویر موجود در مجموعه عکس های جمع آوری شده عکاسان و منابع آرشیوی و اسناد از طریق صفحات الکترونیکی آنها قابل دسترسی و مشاهده بوده است.
۱۷۱.

بررسی مبانی نظری انقلاب اسلامی در اندیشه امام موسی صدر و شهید مطهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال هجدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶۷ ۱۴۰-۱۲۱
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۲۳
نظر غالب اندیشمندان شیعی بر محور مخالفت با حکام دنیوی و مادی استوار بوده است و آنان را غاصب قدرت امام دانسته اند . سئوال این پژوهش بر محور پاسخگویی به وجوه تشابه و تمایز اندیشه امام موسی صدر و شهید مطهری در باب علل وقوع انقلاب اسلامی ایران قرار دارد . در پژوهش حاضر که با رویکرد تفسیری و روش تحلیلی ، تبیینی صورت گرفته است ، از روش تحقیق کتابختمه ای و اسنادیاستفاده شده و تاثیر جدی ذهنیت و باورهای فرهنگی و نگرش دینی - مذهبی در مبانی نظری انقلاب اسلامی ایران در اندیشه دو اندیشمند که در بستر خرده گفتمان سنتی شیعی انقلاب اسلامی فعال بوده اند ، مورد تاکید بوده است . امام موسی صدر با اثبات نظریه خویش از طریق نفی نظام موروثی و پادشاهی و شهید مطهری با نفی نظام پهلوی از طریق بسیج تودهای مردمی ، براستقرار نظم جدید ، اهتمام می ورزند.
۱۷۲.

جهانی شدن و شعارهای انقلاب اسلامی ایران؛ تشابه یا تفاوت: جهانی شدن و شعارهای انقلاب اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: سیاست کاربردی سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 1-21
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۳۴
هدف مقاله واکاوی تمایزها و تفاوت های میان روند جهانی شدن و شعارهای انقلاب اسلامی ایران است. اقتضای ادامه حیات قدرتمند در دنیای کنونی، داشتن نگرش توسعه طلبانه در عرصه حکمرانی و زندگی روزمره مردم است. این مهم در عصر جهانی شدن دشوار می نماید. مقاله با کاوش در شعارهای انقلاب اسلامی ایران دنبال این است که آیا اهداف انقلاب اسلامی و نخبگان سیاسی آن به نوعی در شعارها تجلّی یافته است؟ آیا نسبتی با ویژگی های پدیده جهانی شدن دارد؟ به دیگر سخن، مسئله این است که با هم زمانی رویداد انقلاب اسلامی و پدیده جهانی شدن تفاوت محتوا و اهداف به چه شکل قابل تبیین است؟ مفهوم اصلی به کارگرفته شده در این مقاله «جهانی شدن» است. روش پژوهش «کتابخانه ای – اسنادی» و «تحلیل محتوا» می باشد. با توجه به یافته ها، به نظر می رسد مفهومِ هدف و آمال تجلّی در شعارهای انقلاب اسلامی ایران با ویژگی ها و اهداف برنامه ریزی جهانیِ نظام سرمایه داری(جهانی شدن) متفاوت باشد. توجه به و رصد روند توسعه برنامه ریزی شده در حوزه حکومت و مردم، اقتضای ادامه حیات قدرتمند در دوران کنونی است. تحقق این مهم را توجه به تمایز میان برنامه داخلی، اهداف و ارزش ها و روند جهانی شدن امکان پذیر است.
۱۷۳.

نقش انقلاب اسلامی ایران در افول قدرت امریکا در اندیشه دفاعی امام خامنه ای(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت سیاسی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۷) 41-58
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۱۱۴
براساس نظریه کارشناسان و نظریه پردازان سیاسی، نظام سیاسی امریکا در عرصه های گوناگون فکری و عملی، رو به افول است و جهان در آستانه شکل گیری نظمی نوین قرار گرفته است. افول قدرت امریکا هرچند معلول عوامل متعددی است، اما در اندیشه و مکتب دفاعی امام خامنه ای نقش انقلاب اسلامی در افول قدرت امریکا بسیار مهم و اساسی است. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با هدف تبیین نقش انقلاب اسلامی ایران در افول قدرت امریکا در اندیشه و مکتب دفاعی امام خامنه ای سامان یافته است. براساس نتایج به دست آمده، انقلاب اسلامی ایران نه تنها در عرصه حیاتی ایدئولوژیک، بلکه در عرصه های چندوجهی سیاسی و نظامی هم توانسته است قدرت و امپریالیزم امریکا را در منطقه و جهان با چالش هایی جدی روبه رو کند.
۱۷۴.

راهبردهای انقلاب اسلامی ایران در رویارویی با سلطه امریکا در اندیشه دفاعی امام خامنه ای(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت سیاسی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۷) 79-94
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۸۵
براساس نظر کارشناسان و نظریه پردازان سیاسی، سلطه امریکا با چالش های جدی روبه روست. انقلاب اسلامی ایران در طول حیات پربرکت خویش با راهبردهای حکیمانه و مؤثر رهبرش نقش مهمی در رویارویی با سلطه امریکا داشته است. بی تردید یکی از مهم ترین عوامل موفقیت انقلاب اسلامی ایران در این عرصه بهره مندی اش از هدایت های همسوی امام خمینی(ره) و امام خامنه ای بوده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با هدف استنباط و تحلیل راهبردهای انقلاب اسلامی ایران در رویارویی با سلطه امریکا در اندیشه دفاعی امام خامنه ای سامان یافته است. براساس نتایج به دست آمده می توان این راهبردها را با توجه به مؤلفه های اندیشه دفاعی امام خامنه ای در چهار طبقه «گفتمان سازی»، «دفاع ترکیبی»، «مواجهه فعال در مقابل دشمن» و «دیپلماسی منطقه ای و فرامنطقه ای»، استنباط، دسته بندی و تحلیل کرد. کاربست دقیق راهبردهای شناسایی شده می تواند برتری جمهوری اسلامی ایران را در برابر همه قدرت های استکباری تضمین کند.
۱۷۵.

سبک زندگی در مراحل تکاملی پیش روی انقلاب اسلامی از منظر آیت الله خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 251 - 271

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی انقلاب اسلامی ایران مراحل تکاملی انقلاب اسلامی دولت اسلامی جامعه اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۸۳
سبک زندگی یک جامعه، مهم ترین ظهور بعد هنجارین و نرم تمدن است. آیت الله خامنه ای از اوایل دوران زعامت بر وجوه مختلف رفتاری، نمادین و ظهورات فرهنگ از جمله سبک زندگی تاکید داشته اند. موضوع این مقاله متمرکز بر سبک زندگی در منظومه فکری آیت الله خامنه ای، بر مبنای سخنرانی های و بیانیه های موجود از ایشان است. از نظر ایشان ما در مراحل پنج گانه تکاملی، از دو مرحله ی اول یعنی پیروزی انقلاب اسلامی و نظام سازی اسلامی عبور کرده ایم و در مرحله ی سوم و دولت اسلامی به سر می بریم. پس از آن به مرحله ی جامعه اسلامی و نهایتاً تمدن اسلامی خواهیم رسید. هدف این مقاله بررسی تحلیلی شاخص های سبک زندگی در مراحل پیش روی تکاملی انقلاب اسلامی از منظر آیت الله خامنه ای است. روش ما رویکرد تحلیل اسنادی مبتنی بر داده هایی است که به شکلی منقح و نمایه شده در پایگاه حفظ آثار آیت الله خامنه ای موجود است. نتیجه ی این پژوهش نشان می دهد که در مراحل پیش روی تکامل انقلاب، مهم ترین شاخص های سبک زندگی مرتبط با مسئولان «سلامت اعتقادی و اخلاقی»، «روحیه ی خدمت به خلق»، «عدالت» و «سلامت اقتصادی» و در ارتباط با مردم عبارت است از «امر به معروف و نهی از منکر»، توجه به مقوله ی «تعلیم و تربیت» و همچنین «استمرار انقلاب» و ارزش های اساسی آن است. شاخص های مرحله ی نهایی انقلاب چیزی جدای از شاخص های مرحله ی چهارم نیست.
۱۷۶.

احیای هویت اسلامی فلسطین با تأکید بر دیدگاه امام خمینی (ره) و مام معظم رهبری در هندسه نوین جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 59 - 82

کلیدواژه‌ها: هویت اسلامی انقلاب اسلامی ایران فلسطین امام خمینی مقام معظم رهبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۱۰۲
ویژگی اسلامی بودن انقلاب کبیراسلامی ایران که حکایت از فرامرزی بودن باور های دینی است ، بازتاب وآثار برون مرزی خود را در در جهان وکشورهای مسلمان در منطقه غرب آسیا در لایه های مختلف داشته است که ؛ نمونه بارز آن پیشرانی در حمایت از فلسطین با هدف احیاء هویت کشور فلسطین تحت حاکمیت مردم این سرزمین بوده است . این نوشتارعهده دار بررسی وتحلیل موضوع " پیشرانی نظام اسلامی در راستای تحقق رهایی فلسطین از یوغ صهیونیسم در هندسه نوین جهانی با محوریت اندیشه رهبران انقلاب اسلامی ) می باشد .هدف در این مقاله ، تبیین و تحلیل عملکرد (ا قدامات و برنامه ها ) یی که مبتنی بر اندیشه رهبران انقلاب اسلامی ایران و نشانگر پیشرانی در حمایت و تحقق آرمان مقاومت و حاکمیت مردم فلسطین می باشد .نتایج تحقیق با عنایت به مبانی و ماهیت اسلام در مقابله با دشمن( قاعده نفی سبیل ) و لزوم حمایت از مظلوم حاکی از، اهمیت محوری و ضرورت هر چه بیشتر ایجاد همگرایی بین مسلمانان با توجه به ظرفیتها ی چند گانه معنوی ، مادی ، جغرافیایی و ظرفیت های دفاعی و مقاومتی در راستای حمایت از فلسطین در مقابله با نظام سلطه است که تاکنون نظام اسلامی ایران پیشرانی در این مهم بوده و زمینه ساز مقاومت واستمرار آن موجب رهایی و باز پس گیری فلسطین و نابودی غاصبان آن در هندسه نوین جهانی با افول قدرتهای امریکا و اسرائیل بشمار می آید. . که با روش کیفی و تکنیک توصیفی –تحلیلی بیان شده است
۱۷۷.

ریشه یابی خشونت های درونی سازمان مجاهدین خلق ایران (56- 1352) در پرتو آراء هانا آرنت

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی جهان اسلام دوره پنجم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱۰ 39 - 58

کلیدواژه‌ها: سازمان مجاهدین خلق ایران انقلاب اسلامی ایران توتالیتاریسم هانا آرنت و محمدتقی شهرام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۱۰
سازمان مجاهدین خلق ایران طی سال های 1352 - 1356خورشیدی، درگیر خشونت ها و ترورهای داخلی متعددی شد که از مشهورترین آنها می توان به ترور مجید شریف واقفی و مرتضی صمدیه لباف اشاره نمود. هرچند با اتکا به اسناد تاریخی موجود، نمی توان ایدئولوژیک بودن همه این خشونت ها را تأیید کرد، اما این برخورد طیف مارکسیست سازمان با اعضای مذهبی، موضوعی قابل توجه در تاریخ جنبش های مسلحانه ایران معاصر به شمار می رود. این پ ژوهش در پی واکاوی چرایی و چگونگی این ماجرا در پرتو نظریه توتالیتاریسم هانا آرنت است.
۱۷۸.

امنیت فرهنگی از منظر آیت ا... خامنه ای

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی جهان اسلام دوره پنجم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۱ 156 - 131

کلیدواژه‌ها: آیت الله خامنه ای امنیت امنیت فرهنگی انقلاب اسلامی ایران قدرت نرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۱۶
امنیت فرهنگی با توجه به رکن امنیت که همان هویت است، می تواند الگویی کارآمد جهت سوگیری سیاست ها و استراتژی ها را عرضه کند. مقاله حاضر با تمسک به خصائص و ظرفیت بیانات آیت ا... خامنه ای، سعی کرده احکام و اندیشه های ایشان را تجمیع و اصول ضوابط اسلامی امنیت را استنتاج و زمینه تکوین امنیت فرهنگی در چارچوب گفتمان انقلاب اسلامی ایران را فراهم آورد. این پژوهش با روش تبیینی و توصیفی و با  ابزار گردآوری داده ها  به صورت کتابخانه ای سوال خود را این گونه مطرح می کند که مهم ترین مولفه های امنیت فرهنگی از منظر آیت ا... خامنه ای چیست؟ مهمترین یافته های پژوهش حاکی از این است که با توجه به ماهیت فرهنگی انقلاب اسلامی که دارای ظرفیت بالقوه ای از قدرت نرم می باشد؛ عوامل تقویت کننده امنیت فرهنگی از منظر ایشان را می توان : تعلیم تربیت، استقلال فرهنگی، استفاده از هنر، سبک زندگی اسلامی و عوامل تهدید کننده: وابستگی فرهنگی، خود باختگی، بحران هویت، تهاجم فرهنگی و سلطه فرهنگی بیان کرد. در سازماندهی پژوهش بعد از تعاریف مختصر از مفاهیم پایه ای تحقیق و ادبیات نظری، امنیت فرهنگی از منظر بیانات و رهنمودهای ایشان به عنوان موضوع اصلی پژوهش مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.
۱۷۹.

تحلیل گفتمان انقلاب اسلامی در برنامه های رسانه ملی با تأکید بر ارزش های مقاومت، ایثار و شهادت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال ۱۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 163 - 197

کلیدواژه‌ها: مقاومت ایثار شهادت گفتمان انقلاب اسلامی ایران رسانه ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۱۱۵
پژوهش حاضر با هدف تحلیل گفتمان انقلاب اسلامی با تأکید بر ارزش های مقاومت، ایثار و شهادت در برنامه های رسانه ملی با استفاده از روش تحقیق ترکیبی انجام شده است. بخش کیفی با استفاده از تکنیک تحلیل مضمون با روش نمونه گیری هدفمند و تا اشباع نظری ادامه یافت. نمونه آماری شامل 15 نفر از استادان حوزه ارتباطات و فعالان رسانه ای بود. در بخش کمّی از تکنیک تحلیل محتوای کمی استفاده و نمونه آماری شامل محتوای مرتبط با فرهنگ مقاومت، ایثار و شهادت در شبکه های یک و دو رسانه ملی از 31 شهریور تا 6 مهر سال 1400 بود. در بخش کیفی، ضمن بررسی وضع مطلوب، یافته های پژوهش بیانگر آن است که مواردی همچون  فرهنگ سازی و ارتقا سطح آگاهی ها و باورهای دینی مردم در طول سال از طریق برنامه های گوناگون، مصاحبه با صاحب نظران و کارشناسان به منظور تبیین مفاهیم سه گانه فوق از منظر علمی و تخصصی، لزوم تعامل سازنده رسانه ملی با نهادهای دانشگاهی و پژوهشی در این حوزه ها، استفاده از ایده های متخصصان و صاحب نظران حوزه دین و معرفی شهدا و ایثارگران به عنوان نمونه های راستین برای جوانان در برنامه های رسانه ملی می بایدمورد توجه قرار گیرد. در بخش کمّی نتایج تحلیل گفتمان نشان داد که در حوزه فرهنگ استکبارستیزی، مستضعفین محور مبارزه با استکبار جهانی می باشند. همچنین در روحیه جهادی سه مؤلفه ایثار، توکل و اخلاص، در هویت دینی دو مؤلفه عاطفی و شناختی و در بخش هویت ملی سه مؤلفه فرهنگی، سیاسی و جغرافیایی بیشترین سهم را در به خود اختصاص داده اند.
۱۸۰.

کاربست دیپلماسی عمومی از سوی مقام معظم رهبری در جنبش بیداری اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و پنجم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۰۰ 77 - 100

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی عمومی آیت الله خامنه ای جنبش بیداری اسلامی انقلاب اسلامی ایران سیاست خارجی جوانان نخبگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۱۱۵
هدف پژوهش حاضر بررسی کاربست دیپلماسی عمومی توسط مقام معظم  رهبری در جریان بیداری اسلامی است. دیپلماسی عمومی فرایند ارتباط یک کشور با عامه ی مردم کشورهای دیگر، برای شناساندن ایده های خود و شناخت ایده های آن ها و آرمان های ملّی، معرفی نهادها، فرهنگ، هنجارها و تبیین اهداف سیاست های خود است. این فرایند، در جریان بیداری اسلامی از سوی مقام معظم رهبری محقق شد. پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی مبتنی بر بیانات، نامه ها و خطبه های مقام معظم رهبری، نشان می دهد که ایشان همواره با مخاطب قرار دادن نخبگان و توده های مردم جهان اسلام، به دنبال شناساندن آرمان ها و ارزش های انقلاب  اسلامی بوده اند. این نوع دیپلماسیِ عمومیِ سنتی، با گفتمان سازی در لحظات حساس تاریخی، به ویژه در زمان وقوع بیداری اسلامی از سال 2011، با مخاطب قرار دادن مستقیم مسلمانان منطقه، رهنمود به نخبگان فکری و گروه های مرجع، ارسال نامه به جوانان، برگزاری اجلاسیه های بین المللی و استفاده ی هوشمندانه از فضای مجازی محقق شده است.