سیاست کاربردی

هدف مقاله واکاوی تمایزها و تفاوت های میان روند جهانی شدن و شعارهای انقلاب اسلامی ایران است. اقتضای ادامه حیات قدرتمند در دنیای کنونی، داشتن نگرش توسعه طلبانه در عرصه حکمرانی و زندگی روزمره مردم است. این مهم در عصر جهانی شدن دشوار می نماید. مقاله با کاوش در شعارهای انقلاب اسلامی ایران دنبال این است که آیا اهداف انقلاب اسلامی و نخبگان سیاسی آن به نوعی در شعارها تجلّی یافته است؟ آیا نسبتی با ویژگی های پدیده جهانی شدن دارد؟ به دیگر سخن، مسئله این است که با هم زمانی رویداد انقلاب اسلامی و پدیده جهانی شدن تفاوت محتوا و اهداف به چه شکل قابل تبیین است؟ مفهوم اصلی به کارگرفته شده در این مقاله «جهانی شدن» است. روش پژوهش «کتابخانه ای – اسنادی» و «تحلیل محتوا» می باشد. با توجه به یافته ها، به نظر می رسد مفهومِ هدف و آمال تجلّی در شعارهای انقلاب اسلامی ایران با ویژگی ها و اهداف برنامه ریزی جهانیِ نظام سرمایه داری(جهانی شدن) متفاوت باشد. توجه به و رصد روند توسعه برنامه ریزی شده در حوزه حکومت و مردم، اقتضای ادامه حیات قدرتمند در دوران کنونی است. تحقق این مهم را توجه به تمایز میان برنامه داخلی، اهداف و ارزش ها و روند جهانی شدن امکان پذیر است.

در حقوق بین الملل که قانونگذار به معنی متبادر به ذهن وجود ندارد، منابع در حال تحول اند که مهمترین آن در ماده 38 اساسنامه دیوان بین المللی دادگستری موجود است. حقوق نرم که امروزه جزء لایتجزای منابع حقوق بین الملل در روابط سیاسی دولت هاست، در ماده 38 نیامده اما در راستای توسعه مفاهیم حقوقی و سیاسی جامعه بین المللی حرکت کرده است. اما آیا دولت ها به عنوان ذوات اصلی در حقوق بین الملل تاب پذیرش این مفاهیم نوین را در روابط سیاسی خود داشته اند؟ چنین فرض می شود که حقوق نرم همواره در تکاپو برای تبدیل شدن به حقوق سخت خواهد بود اما نه الزاماً، زیرا چه بسا حقوق نرم در موضوعی همواره حقوق نرم باقی مانده باشد. اما نکته مهم آن است که حقوق نرم فرصتی جدید برای هنجارسازی، سیاستگذاری و سرانجام، قاعده سازی در روابط دولت ها ایجاد کرده است. وانگهی چالش پیش روی جامعه بین المللی آن است که با عدم تعریفی دقیق از حقوق نرم در چارچوبی مشخص، فقط دست آویزی برای دولت ها در روابط سیاسی آن ها خواهد بود. این دوگانگی باعث ایجاد فرصت و در عین حال چالش در جامعه بین المللی بوده است. در این پژوهش با مشخص نمودن مفهوم حقوق نرم، تأثیر آن را در الزامات روابط سیاسی دولت ها مورد مداقه قرار خواهیم داد.

The years after 2011 as the final years of King Abdullah's presence in the throne of Saudi Arabia can be considered as years of change in Saudi foreign policy, after which King Salman stabilized and strengthened the new elements that followed Saudi foreign policy Crown Prince Mohammed bin Salman followed the period of development and deepening of this approach.The effects of a change in Saudi Arabia's approach in the Middle East, the Islamic world, and globally is an issue that has been of radar importance to the study.Changes that have new symbols such as the exit from the state of institutional conservatism, open confrontation with Iran and the move towards normalization of relations with Israel,the reasons for Saudi Arabia to adopt these approaches is the second issue that is examined in this study. The reasons for the change in Saudi Arabia's approaches to foreign policy can be expressed in the form of materialobjective reasons and semantic reasons. Examines them using the analysis of their internal and external situation.

نابرابری جنسیتی، پدیده ای جهانی است که با تبعیض و خشونت های جنسیتی پیوندی ناگسستنی دارد. فرهنگ با استفاده از اعتقادات، شیوه ها، هنجارها و کلیشه های سنتی جنسیتی تلاش می کند نابرابری و خشونت جنسیتی را توجیه پذیر و عادی جلوه دهد. از آنجا که هنجارهای جنسیتی در دوران کودکی و نوجوانی شکل می گیرند، برنامه ها، دروس و مطالبی که از طریق مدارس ارائه می شوند، فرصتی برای تأثیرگذاری بر نگرش های جنسیتی افراد فراهم می کنند و این نگرش ها با گذر سال های زندگی در افراد نهادینه می شوند. از این رو، آموزش و جامعه پذیری مطلوب در مدارس می تواند با به چالش کشیدن کلیشه هایی که به مردان قدرت و امکان اعمال قدرت نابجا را می دهد، برای حذف و ریشه کنی هنجارها و نگرش های نامطلوب جنسیتی پیش از نهادینه شدن در ساختار ذهنی و رفتاری کودکان و نوجوانان اقدام کرده، از خشونت آنها علیه زنان در سال های بزرگسالی جلوگیری کند. در این پژوهش داده ها با استفاده از یک پرسشنامه پیرامون مطالعه نگرش 1752 دانش آموز پسر پایه ششم و پدران آنها نسبت به نقش ها و کلیشه های جنسیتی مختلف، خشونت علیه زنان و نابرابری جنسیتی در عرصه های مختلف به دست آمد. نتایج نشان داد که نگرش نوجوانان در حمایت از عقاید، تعصبات و هنجارهای سنتی جنسیتی مردسالار نسبت به پدران خود تغییر کرده است و تمایل بیشتری به برابری جنسیتی، حذف کلیشه های جنسیتی کژکارکرد و تجربه صلح پایدار در سبک جدید زندگی خود دارند. این پژوهش نتیجه می گیرد برخی سنت ها، هنجارها و کلیشه ها باید تاریخ انقضا داشته باشند و DNA فرهنگی، درست به مثابه DNA افراد، با هر نسل تغییر کند.

هدف پژوهش حاضر واکاوی روی کار آمدن طالبان توسط آمریکا و آینده طرح کمربند – راه چین می باشد. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی با بهره گیری از منابع کتابخانه ای است. افغانستان به دلیل همسایگی با کشورهایی که بخش مهمی از طرح کمربند – راه چین می باشند، اهمیت بالایی برای آمریکا دارد، چرا که در صورتی که این کشور توسط طالبان ناامن شود، این ناامنی به دیگر مناطق نیز گسترش پیدا می کند و موجب بی ثباتی در کل منطقه آسیای مرکزی می شود. به باور این پژوهش طالبان به منظور حفظ منافع ایالات متحده در منطقه از حمایت آمریکا برخوردار است. رشد روزافزون چین عامل مهم به چالش کشیدن هژمونی آمریکا در عرصه بین الملل و آسیاسی مرکزی است به باور این پژوهش طالبان می تواند مانعی جدی بر سر راه رشد اقتصادی چین ایجاد نماید. ایجاد آشوب در راستای حفظ منافع ایالات متحده و علیه منافع چین را می توان نقش طالبان دانست که آن را به مثابه عامل کنترل شده و برهم زننده نظم مدنظر چین تعریف می کند.

نسبت بین "سیاست" و "زندگی روزمره" در هانا آرنت در دنیای مدرن با مفاهیمی نظیر "قدرت"، "فضای عمومی"، "عمل" و "عدم خشونت" بیان می شود. در واقع ارتباط بین سیاست و حوزه ی عمومی از طریق نوعی با هم بودن شکل می گیرد. پرسش اصلی از این قرار است نسبت بین تخیل سیاسی و فضیلت دوستی از نظر ارسطو و آرنت در شکل گیری زندگی روزمره چیست؟ در پاسخ فرضیه مقاله عبارت است از: تخیل سیاسی و فضیلت دوستی از نظر ارسطو و آرنت در حوزه ی عمومی از طریق عواملی مانند "اخلاق"، "بخشش"، "قول و قرار" و "سنت پویا" شکل می گیرد.روش این پژوهش پدیدار شناسی هوسرل می باشد. یافته ها عبارت اند ازاینکه، نوع نگاه ارسطو، در مورد انسان "ذات گرایانه" است و نوع نگاه آرنت نگاهی "غیرذات گرایانه" می باشد؛ ولی درهر دوی این اندیشمندان "فضای عمومی" و "دوستی" نقش مهمی را در زیست اجتماعی و توسعه ی زندگی عاری از خشونت و رسیدن به صلح ایفا می نماید. آرنت نیز مانند ارسطو زندگی را به عرصه ی «پیشا سیاسی» به معنای "زحمت" و"کار"، که زحمت، "زوال پذیر" و کار، "ثبات بخش" و«عرصه ی سیاسی» که شامل "حوزه ی عمومی" و "عمل" است تقسیم می نماید.

شیوع ویروس کووید 19 در دسامبر 2019 از کشور چین به زودی تمام جوانب زندگی بشر در تمام کشورهای جهان را تحت تأثیر قرار داد. از جمله پیامدهای همه گیری کرونا تغییر در الگوی رفتاری مبتنی بر همکاری و همبستگی بین المللی است که طی چند دهه گذشته در نتیجه جهانی شدن لیبرال گسترش پیدا کرده است. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر شیوع ویروس کووید 19 بر الگوی تعاملی-رفتاری بازیگران نظام بین الملل بر مبنای نظریه واقع گرایی است. بر این مبنا این پرسش مطرح می شود که شیوع ویروس کووید 19 چه تأثیری بر الگوی رفتاری بازیگران نظام بین الملل داشته است؟ فرضیه این است که علی رغم سیاست های اعلانی دولت ها مبنی بر همبستگی جهانی و اتخاذ سیاست همکاری جویانه در مقابل بحران جهانی کرونا، بازیگران قدرتمند در عرصه نظام بین الملل در عمل از الگوی رفتاری رقابتی- تعارضی پیروی کرده و منافع ملی خود را بر مصالح جهانی مقدم دانسته اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که بعد از گسترش ویروس کرونا، مطابق با مبانی و اصول نظریه واقع گرایی، دولتها به منظور مقابله با همه گیری کووید 19 به خودیاری، ملی گرایی، رقابت و ستیزش برای دستیابی به منابع و بی توجهی به نهادهای بین المللی روی آوردند. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به انجام رسیده است.

کتاب تخیل سیاسی در زیست جهان ایرانی اسلامی می کوشد با نگاهی هستی شناسی و معرفت شناسی به تخیل، ضمن تشریح ابعاد و زوایا و تعریف این مفهوم به تحلیل وقایع و تحولات ایران معاصر بر اساس تخیل سیاسی بپردازد. براساس مباحث ارائه شده در کتاب و به ویژه با توجه به نکات چالشی و مورد بحث تخیل در ادبیات فکری موجود، ارتباط تخیل با امر سیاسی، حکمت عملی، فقه، تاریخ، جامعه شناسی و فلسفه سیاسی به بحث نهاده خواهد شد و نقاط ضعف و قوّت کتاب بیان خواهد گردید. تعیین ملاک و معیار و مبنا برای عالم خیال و دور ساختن آن از توهم و فانتزی بودن، تحلیل تحولات سیاسی اجتماعی معاصر بر اساس تخیل سیاسی، ارائه ی انسان شناسی مبتنی بر تخیل و همراه ساختن برخی مباحث اصلی فلسفه سیاسی با ادبیات موجود در بحث تخیل از نقاط قوت این کتاب است. به رغم این قوت که سرشار از ارائه ایده به خواننده است اما کتاب نتوانسته است ایده ها را پرورش دهد و تمام نماید. مقاله حاضر بر ناتمام بودن بسیاری از مباحث مطرح شده در کتاب و ابهام در پاره ای از مباحث طرح شده نقد وارد کرده است.

این پژوهش با تأسی به بیانیه گام دوم انقلاب به دنبال تبیین مقابله اسلام و استکبار از منظر تخیل است و با به کارگیری مفهوم تخیل سیاسی می کوشد تا طریقی جهت راه یابی به تمدن نوین اسلامی بیابد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، امام خمینی(ره)با رهبری داهیانه خود اسلام را بر مداری متمایز از گذشته قرار داد و در پرتو این ابداع خلاقانه، با نقد تجارب اسلام، حصارهای گذشته را به کناری نهاد و نقشی متفاوت از پیش برای آن تعیین نمود، در واقع دست به آفرینش تخیلی زد که در پناه آن ارزش های جهان وطن انگارانه استکبار به مقابله فراخوانده شدند، این تخیل همچنان نگاهی رو به پیشرفت دارد و بنای توقف ندارد. سؤال اصلی این پژوهش آن است که چگونه می توان با بهره مندی از عنصر خیال به واکاوی مقابله اسلام و استکبار برای ورود به تمدن نوین اسلامی پرداخت، مفروض پژوهش حاکی از آن است که بر بستر تخیل سیاسی، اسلام توان هماوردی با ارزش های جهان شمول استکبار را می یابد و از این رهگذر با ورود به ساحتی فراملی تحقق و عرضه تمدن نوین اسلامی را رقم می زند. این تمدن از الگوی ارائه مستکبرانه ارزش ها پیروی نمی کند و ضمن پذیرش تکثر ارزش ها، در پی ایجاد وحدت میان آن هاست.

انقلاب اسلامی ایران بر پایه رأی و نظر مردم توانست بر نظام طاغوت پیروز شود. پرواضح است که اساس ایجاد امنیت در کشور ایران، مردم پایه است. یکی از راه های آگاهی از رأی و نظر مردم، انجام نظرسنجی های سیاسی است. بر این مبنا این پژوهش به این پرسش است که نظام نظرسنجی(متغیر مستقل) چه تأثیری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (متغیر وابسته) دارد؟ پاسخ خواهد داد. نظام نظرسنجی سیاسی می تواند با تولید اطلاعات مرتبط با نظرات مردم در موضوعات مختلف سیاسی، بادقت و سرعت لازم و در اختیار ذینفعان قراردادن آن نسبت به اصلاح روند خطاها و قوت بخشیدن به برنامه های صحیح کمک نماید. نگارنده در پی آن است که نشان دهد که ارتقاء امنیت پایدار و جلوگیری از بحران های امنیتی، مستلزم آگاهی مستمر از رأی، نظر و نیازهای مردم و به تبع آن داشتن الگوی راهبردی و نقشه راه است. در انجام این تحقیق از روش پژوهشی داده بنیاد استفاده شده است. برای رسیدن به پاسخ سؤالات با مراجعه به جامعه آماری تحقیق، 42 جلسه مصاحبه پژوهشی با 24 نفر از صاحب نظران و نخبگان موضوع انجام شد. کشف چیستی الگوی راهبردی نظام نظرسنجی سیاسی در جهت ارتقاء امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را می توان یافته اصلی این مقاله دانست.

مخالفان سازگاری میان دین و مدرنیته، معمولاً مدرنیته و غرب را هویتی یکپارچه می دانندکه تجزیه پذیر نیست. جریان فردیدیه یکی از این گفتمان ها است. جریان فردیدیه در ایران پس از انقلاب وارثان سنت هایدگری می باشند که با محوریت سید احمد فردیدکلید واژه غربزدگی را خلق و مدرنیته را به چالش کشیدند. بررسی نشان داد، درگفتمان مدرنیته هستی شناسی مادی در مقابل هستی شناسی وجودی وعقل حصولی معاش اندیش درمقابل عقل حضوری معاد اندیش قرارگرفت. اومانیسم دال مرکزی مدرنیته و سایر نشانه ها مانند علم گرایی، تکنولوژی، سرمایه داری، فردگرایی، آزادى، لیبرالیسم، پروتستانیزم، حقوق بشر، سکولاریسم ودموکراسی با آن معنا پیدا نمودند. دال مرکزی گفتمان فردیدیه انسان دل آگاه و مکلف بود. نشانه های علم قدسی، نفی تکنولوژی (تجلی اماریت نفس انسان)، نفی سرمایه داری (تجلی نفس پرستی انسان)، نفی سکولاریسم (گم کردن مفهوم خدا وخدائی کردن انسان)، عقل قرآنی، آزادی از نفس، حقوق بشراسلامی وحکومت خدا، مفصل بندی شدند وغیریت سازی نمودند. نظریه سیاسی مدرنیته خواهان حداکثر رفاه و آزادی برای انسان اما جریان فردیدیه هرگونه تساهل و روا داری درمقابل سوژه خود بنیاد انسان را نفی نمود.

تخیل و بازیابی خود و دیگران در تخیل سیاسی یکی از جدیدترین مقوله هایی است که در علوم انسانی امروز رخ نموده است. این مقاله در پی تبیین چگونگی برداشتن این گام های نخستین و تلاشی برای تقویت وضعیت موجود و سرانجام تعریف راه پیش رو است. چنین به نظر می رسد که تا کنون در جامعه علمی ما تخیل بعنوان سائقی موجود محسوب گردیده باشد ولی نمی توان مدعی بود که وجود آن از وضعیت اعتباری به وضعیتی عینی تغییر شکل یافته است. تا به امروز بسیاری از دانشمندان علوم انسانی و فلسفه و منطق تلاش بسیار زیادی نموده اند که علوم تجربی را از هودج مطمئنه و استوار خود پایین بکشند. این امر بدون توجه به موفقیت یا عدم موفقیت این تلاشها، باعث شده است که ما شاهد تلاشی برای بخش ایجابی و قرار دادن سائقی دیگر بجای تجربه (مانند تلاش جدید برای تعریف تخیل) به جای تجربه باشیم. در حال حاضر به گونه غیررسمی و نامشخصی از تخیل استفاده می نمائیم ولی چرا تا کنون آن را رسماً قبول نکرده ایم، مشخص نیست. با استفاده از تخیل تمامی مسائل سیاسی دارای عرض نزدیک- دور و ذات نزدیک- دور می گردند.