مطالب مرتبط با کلیدواژه

اعتبار


۲۰۱.

اعتباریابی و پایایی سنجی مقیاس وجودی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۴ (پیاپی ۳۶) 13-22

کلیدواژه‌ها: مقیاس وجودی اعتبار پایایی ساختار عاملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۶ تعداد دانلود : ۳۶۰
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی اعتبار و پایایی مقیاس وجودی است تا از این طریق ابزاری برای ارزیابی در فرایند پژوهش، یا ارزیابی نتیجه درمان وجودی تهیه و مورد استفاده پژوهشگران و درمانگران قرار گیرد. روش: در پژوهش حاضر 500 معلم شاغل در مدارس تهران شرکت کردند. روش نمونه گیری از نوع خوشه ای تک مرحله ای بود؛ به منظور ارزیابی اعتبار ملاکی مقیاس وجودی، از پرسشنامه سلامت عمومی استفاده شد؛ همچنین به منظور ارزیابی پایایی بازآزمایی ابزار، مقیاس وجودی روی 10 درصد افراد نمونه به صورت تصادفی با فاصله زمانی دو هفته اجرا شد. یافته ها: نتایج بررسی اعتبار ملاکی نشان داد که همبستگی بین نمرات مقیاس وجودی با آزمون سلامت عمومی، منفی و معنادار است. نتایج تحلیل عاملی، به استخراج 4 عامل با ارزش ویژه بالاتر از 6/1 انجامید و 8 گویه نیز به دلیل بار عاملی ضعیف، حذف شدند. تحلیل عاملی تأییدی نیز برازش خوب مدل 4 عاملی را نشان داد. آلفای کرونباخ 85/0 حاکی از بالا بودن همسانی درونی آزمون بود و ضریب پایایی نتایج آزمون- بازآزمون بعد از دو هفته نیز 88/0به دست آمد. نتیجه گیری: نتیجه پژوهش حاضر نشان می  دهد که مقیاس وجودی در جامعه معلمان ایرانی دارای اعتبار و پایایی مناسبی بوده و میتوان از آن به عنوان یک ابزار جهت اندازه گیری عوامل وجودی در پژوهش ها و اقدامات بالینی بهره برد.
۲۰۲.

اعتباریابی و پایایی سنجی نسخه فارسی پرسشنامه کنترل اضطراب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۴ (پیاپی ۳۶) 33-43

کلیدواژه‌ها: پرسشنامه کنترل اضطراب اعتبار روایی تحلیل عاملی ویژگی های روان سنجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۰ تعداد دانلود : ۶۹۶
مقدمه: اختلالات اضطرابی بیشترین فراوانی را در سطح جامعه دارند، ابزارهای مختلفی برای سنجش و اندازه گیری اضطراب ساخته شده است که بیشتر بر پایه ی علائم آن می باشد اما ابزاری برای اندازه گیری کنترل اضطراب در ایران وجود ندارد به همین دلیل هدف این تحقیق اعتباریابی و پایایی سنجی پرسشنامه کنترل اضطراب در ایران بود. روش : بدین منظور طی یک پژوهش تحلیلی – مقطعی 250 نفر از دانشجویان موسسه امام خمینی از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب و پرسشنامه اضطراب بک، مقیاس افسردگی ، اضطراب و استرس و پرسشنامه کنترل اضطراب را تکمیل کردند. به منظور تعیین اعتبار سازه از روش تحلیل عاملی اکتشافی، برای تعیین همسانی درونی از ضرایب آلفای کرونباخ و برای ارزیابی اعتبار همگرا و واگرا، از ضرایب همبستگی پرسشنامه کنترل اضطراب با پرسشنامه ی اضطراب بک و مقیاس افسردگی ، اضطراب و استرس استفاده شد. یافته ها : مقدار پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 89/0 بدست آمد. به منظور بررسی اعتبار همگرا و واگرای این پرسشنامه از پرسشنامه اضطراب بک و مقیاس اضطراب، افسردگی و استرس استفاده شد که نتایج مطالعه نشان دهنده اعتبار مناسب پرسشنامه کنترل اضطراب می باشد. در نهایت چهار عامل با استفاده از تحلیل عاملی استخراج شد که 11/46 درصد نمرات پرسشنامه را تبیین می کرد. نتیجه گیری : با در نظر گرفتن مقدار پایایی و اعتبار این پرسشنامه به نظر می رسد این ابزار جهت سنجش بالینی مناسب باشد.
۲۰۳.

ویژگی های روانسنجی مقیاس الگوی جدید اختلال سازگاری: فرم بیست سؤالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۴ (پیاپی ۳۶) 45-54

کلیدواژه‌ها: اختلال سازگاری اختلالات مربوط به سانحه و عوامل استرس ارزیابی علائم اعتبار پایایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۳ تعداد دانلود : ۵۹۰
مقدمه: مقیاس الگوی جدید اختلال سازگاری، ابزاری خود اظهاری برای ارزیابی اختلال سازگاری می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی این پرسش نامه در جمعیت ایران است. روش: در یک طرح همبستگی تعداد 150 نفر (92 مرد و 58 زن) از بین ساکنین شهر شیراز به شیوه غیر تصادفی هدفمند انتخاب و به مقیاس های رضایت از زندگی، سرزندگی، امید، استرس پس از سانحه، فهرست وارسی نشانگان، دس و تنیدگی ادراک شده پاسخ دادند. برای بررسی پایایی کل و عامل های پرسش نامه از آلفای کرونباخ استفاده شد. ساختار عاملی پرسش نامه از طریق تحلیل عاملی تأییدی و همبستگی مؤلفه ها و نمره کل پرسش نامه با متغیرهای پژوهش موردبررسی قرار گرفت. یافته ها: بررسی های آماری داده های پژوهش حاکی از اعتبار و پایایی مناسب پرسش نامه بود.مؤلفه های پرسشنامه اختلال سازگاری همبستگی مثبتی با استرس پس از سانحه، فهرست وارسی نشانگان، دس و اضطراب ادراک شده نشان دادند. همچنین بین مؤلفه های پرسشنامه اختلال سازگاری همبستگی منفی با رضایت از زندگی، امید و سرزندگی وجود داشت. از طرفی شاخص های برازندگی در محدوده پذیرش مدل قرار دارد. نتیجه گیری: مقیاس الگوی جدید اختلال سازگاری، ابزار مناسبی برای ارزیابی وضعیت فعلی یک فرد و تشخیص در تحقیقات و مداخلات بالینی در جامعه ایران است.
۲۰۴.

ارزش گزاره های اخلاقی در نگاه علامه طباطبائی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت اخلاقی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۰)

کلیدواژه‌ها: واقع نمایی گزاره اخلاقی اثبات پذیری عقل عملی اعتبار اعتباری محض مفاهیم فلسفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۶ تعداد دانلود : ۴۷۷
یکی از مسائل مطرح در فلسفه اخلاق این است که آیا گزاره های اخلاقی واقع نما هستند و می توان آنها را اثبات پذیر دانست، یا اینکه قوام این گزاره ها، به اعتبار ذهن بوده و برهان ناپذیر به شمار می آیند. با توجه به اهمیت دیدگاه بدیع علامه طباطبائی، در این نوشتار سعی شده تا دیدگاه ایشان در زمینة واقع نما بودن یا نبودن گزاره های اخلاقی و نیز نسبیت یا اطلاق اخلاقی استخراج شود و دیدگاه ایشان مورد بررسی قرار گیرد. توصیف و تحلیل اندیشه های ایشان، حاکی از این است که گرچه ایشان به نظریه اعتباری بودن گزاره های اخلاقی معتقد است، اما اولاً، سخن وی تنها در مورد انشائیات (الزام اخلاقی) درست است و نه در گزاره های اخباری. ثانیاً، اثبات ناپذیری اعتباریات در قلمرو اخلاق، دلیلی بر نسبیت اخلاقی محسوب نمی شود.
۲۰۵.

بررسی ماهیت حکم شرعی با رویکردی به دیدگاه امام خمینی(س)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه متین سال بیستم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۸۱ 75 - 98

کلیدواژه‌ها: حکم شرعی امام خمینی خطاب اراده تشریعی جعل اعتبار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۷ تعداد دانلود : ۵۳۲
ماهیت شناسی حکم شرعی از دیرباز در مباحث علم اصول فقه مطرح بوده است. از نظر تاریخی، بحث از ماهیت شناسی حکم در دانش اصول فقه شیعه از ناحیه علامه حلی در کتاب <strong><em>تهذیب الوصول الی علم الاصول</em></strong> مطرح شده است. فقیهان شیعه در زمینه ماهیت شناسی حکم شرعی اتفاق نظر ندارند. برخی حکم را خطاب شرع دانسته اند که به اقتضاء یا تخییر یا وضع به افعال مکلفین تعلق می گیرد. بعضی دیگر حکم را اراده تشریعی دانسته اند که به وسیله خطاب، ابراز و آشکار می گردد. برخی دیگر حکم شرعی را نظیر محمولات کلی مجعول برای موضوعات خود دانسته اند که وجود آن به صورت قضایای حقیقی مفروض گرفته می شود. امام خمینی ضمن نقد مبانی نظریات مذکور، حکم شرعی را امری اعتباری تلقی می کند که جایگاه آن، عالم اعتبارات است؛ بنابراین نظریات فقیهان درزمینه ماهیت شناسی حکم شرعی را می توان چهار نظریه خطاب، اراده تشریعی، جعل و اعتبار ارائه نمود.
۲۰۶.

ارزش معرفتی ظن بر پایه ی تصویرسازی فخر رازی (از اعتبار معرفت شناختی ظن تا کارکردهای آن در خداشناسی و دواعی فعل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه دینی دوره نوزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۷۰ 103 - 124

کلیدواژه‌ها: فخر رازی ظن اعتبار واقع نمایی وجه تکثری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۴۳۶
در این جستار تصویرسازی فخر رازی از ظن و اعتبار معرفتی آن بررسی می شود. معناشناسی ظن در اندیشه ی رازی نشان از کاربردهای معنایی متفاوت آن دارد. در این مقاله تلاش می شود به مهم ترین وجوه اعتبارسنجی ظن در معرفت شناسی رازی پرداخته شود. از میان وجوه شش گانه ی اعتبار ظن که در این جستار شناسایی و صورت بندی شده است، دو تصویر واقع نمایی ظنون و نیز وجه تکثری ظنون در ایجاد یقین، اهمیت دارد. حیثیت واقع نمایی مهم ترین وجه اعتباربخشی یقین و ادراکات حقیقی است که بر انکشاف مطابَقی استوار است. اما آیا ظن نیز این وجه اعتبارسنجی را دارد و به طور کلی، در این واقع نمایی چه جایگاهی دارد؟ رازی شناخت های ظنی را در فرایندی از معرفت زایی قرار می دهد که در این فرایند، تکثر انگاره داشت ها، زمینه ساز ایجاد/تولید یقین در انسان (استنتاج یقین از ظن در وجه تکثری) است. ظن در وجه تکثری، آن هنگام واقعیت را بازنمایی می کند که در فرایند ایجاد یقین قرار گیرد و میان انگاره داشت های ادعایی، با محکی واقعی که فرآورده ی فرایند از آن حکایت می کند، ارتباط وجود داشته باشد. به همین سبب، رازی در توصیف این ارتباط، از واژه ی افاده یا زمینه ساز، در برابر دستیابی که در برخی ادراکات حقیقی است، استفاده می کند و خود، مصحح و منشأ واقع نمایی و اعتبار معرفتی انگاره داشت است. از این رو، رازی در تفکری فرایندی و سیستمی، ظن را تحلیل می کند و آن را بریده از دیگر باورداشت های انسان لحاظ نمی کند. رازی نمونه ی کاربست معرفتی ظن در فرایند یقین آوری را در دلایل پذیرش وجود خداوند و دواعی فعل طراحی می کند.
۲۰۷.

روایی یابی نسخه فارسی پرسش نامه شخصیت آسیب پذیر نسبت به اعتیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۰ 277-290

کلیدواژه‌ها: مقیاس شخصیت آسیب پذیر به اعتیاد روایی اعتبار معتاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۴ تعداد دانلود : ۳۲۶
هدف: شناسایی افراد آسیب پذیر نسبت به اختلالات مصرف مواد، یکی از اولویت های پژوهشی در این حیطه به شمار می آید. هدف پژوهش حاضر، تهیه نسخه فارسی پرسش نامه شخصیت مستعد به اعتیاد برای گروه معتادان بود. روش : پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ نوع طرح، یک پژوهش روایی یابی بوده است. جامعه پژوهش آن را مردان معتاد به تریاک و شیشه مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهرستان ایذه در سال 1395 تشکیل می دادند که تعداد 250 نفر نمونه به صورت در دسترس انتخاب شدند که بعد از حذف پرسش نامه های ناقص، این تعداد به 211 نفر رسید. داده های جمع آوری شده با استفاده از ازنرم افزارهای اس پی اس اس 22 و لیزرل8.80 تجزیه وتحلیل شد. یافته ها : نتایج تحلیل عامل تائیدی نشان دادکه مدل با داده ها برازش خوبی دارد. بارهای عاملی اکثر سوالات رضایت بخش بود (به استثنای سوالات 14و 20) و از مدل تک عاملی حمایت شد. در بررسی روایی همگرا، همبستگی نمره کل پرسش نامه شخصیت مستعد به اعتیاد با مقیاس انحراف روانی اجتماعی برابر با 0/55 به دست آمد. ضریب بازآزمایی در فاصله دو هفته ای 0/88و آلفای کرونباخ برابر با0/76 به دست آمد که نشان دهنده اعتبار مطلوب است. نقطه برش مقیاس بر اساس منحنی راک، برابر با 14 به دست آمد . نتیجه گیری : نسخه فارسی شخصیت مستعد به اعتیاد، ابزاری با مولفه های روان سنجی نسبتا مطلوب در شناسایی افراد مستعد مصرف مواد می باشد.
۲۰۸.

انطباق یابی و ساختار عاملی پرسشنامه ارزش گزینی در رویکرد درمانی پذیرش و تعهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال هشتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۲ 85 - 101

کلیدواژه‌ها: اعتبار پرسشنامه ارزش گزینی تحلیل عاملی روایی درمان پذیرش و تعهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۰ تعداد دانلود : ۴۰۳
درمان پذیرش و تعهد (ACT) در تلاش است تا زندگی ارزش مدار را تسهیل کند؛ هرچندکه، مقیاس معتبری در زبان فارسی برای سنجش این سازه وجود ندارد. آیتم های پرسشنامه ی ارزش گزینی (VQ) که از متون ACT گرفته شده اند و در زبان انگلیسی به خوبی اعتباریابی شده اند، در این مطالعه پس از ترجمه و بررسی روایی صوری توسط متخصصین ACT به عنوان ابزار پژوهش بکار گرفته شد. تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی برای بررسی ساختار دو عاملی شامل پیشرفت (در زندگی ارزش مدار) و انسداد (برای ارزش مداری زندگی) در دانشجویان (502=N) با زیرنمونه های300=N برای تحلیل عاملی اکتشافی و 202=N برای تحلیل عاملی تاییدی انجام شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد دو عامل با مجموع 17/54 واریانس کل را تبیین می کنند. در تحلیل عاملی تاییدی نیز از شاخص های CIMIN/df، NFI، CFI، RMSEA به عنوان شاخص های برازش استفاده شد که پس از اعمال شاخص های اصلاح به ترتیب 93/1، 06/0، 95/0، 90/0 و 87/0 بدست آمد؛ با توجه به آن مدل پیشنهادی با مدل اولیه ی حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی مطابقت داشت. همچنین در بررسی اعتبار همسانی درونی پرسشنامه مقدار آلفای کرونباخ برای مقیاس پیشرفت 79/0=α و برای مقیاس انسداد 77/0=α بدست آمد که نشان دهنده اعتبار مناسب مقیاس ها است. پرسشنامه ارزش گزینی به عنوان جایگزین ابزارهای نشانه محور امکان ارزیابی سریع، معتبر و قابل اتکایی را به پژوهشگران و درمانگران می دهد.
۲۰۹.

ساخت پرسشنامه آسیب های زیرمنظومه زوجی،والدینی و همشیرها در خانواده های دارای فرزند مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۳ 103 - 123

کلیدواژه‌ها: زیرمنظومه های خانواده پایایی اعتبار نقص توجه/ بیش فعالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۰ تعداد دانلود : ۵۳۰
هدف پژوهش حاضر ساخت و بررسی ویژگی های پرسشنامه آسیب های زیرمنظومه های خانواده های ADHD محور بود.بدین منظور ابتدا با مصاحبه های عمیق با روش پدیدارشناسی با 16 خانواده(27 نفر) و مطالعه ی منابع در پیشینه پژوهشی مقوله ها و آسیب های سه زیر منظومه مشخص گردید و بر اساس آنها پرسشنامه ای تدوین گردید.سپس از بین خانواده هایی که دارای فرزند مبتلا به اختلال ADHD بودند 217 نفر به صورت هدفمند انتخاب و پرسشنامه ساخته شده بر روی آنها اجرا گردید. جهت تعیین پایایی این پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ و برای تعیین اعتبار از پرسشنامه های تعارض زناشویی وکیفیت زندگی استفاده شد.داده های به دست آمده مورد تحلیل عاملی اکتشافی قرار گرفت. نتایج تحلیل نشان دادکه ضریب آلفای کرونباخ برای کل آزمون برابر 87/0 ،ضریب اعتبار همگرای آن با پرسشنامه تعارض زناشویی برابر72/0 و ضریب اعتبار واگرا با پرسشنامه کیفیت زندگی برابر 86/0- بود.نتیجه آنکه پرسشنامه پژوهشگر ساخته دارای پایایی و اعتبار قابل قبولی است که 11 عامل دارد و توان شناسایی آسیب های زیرمنظومه های خانواده های دارای فرزند مبتلال به اختلال ADHD را در پژوهش های بالینی و درمان خانوادگی دارد.ارزش این پژوهش به طراحی پرسشنامه ای بومی و متناسب با فرهنگ ایرانی برای تشخیص آسیب های خانواده های ADHD و بکارگیری درمان متناسب با آن آسیب ها است.
۲۱۰.

ساخت و بررسی روایی پرسشنامه سوءرفتار و غفلت آموزشی (فرم دانش آموز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره ششم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۸) 211-222

کلیدواژه‌ها: سوءرفتار آموزشی غفلت آموزشی روایی اعتبار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۷ تعداد دانلود : ۵۰۵
زمینه و هدف: سوءرفتار و غفلت آموزشی، سازه های مطرح شده جدید در متون علمی هستند که نبود ابزار معتبر برای اندازه گیری آنها، مطالعه این حوزه مهم روان شناسی را با مشکلاتی مواجه کرده است. پژوهش حاضر با هدف ساخت و تعیین روایی پرسشنامه سوءرفتار و غفلت آموزشی (فرم دانش آموز) انجام شد. روش: این پژوهش، توصیفی است که جامعه آماری آن شامل تمامی دانش آموزان پایه های چهارم تا ششم ابتدایی شهر ارومیه در سال تحصیلی 96-1395 بودند و تعداد 386 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای به عنوان نمونه مورد مطالعه، انتخاب شدند و به گویه های پرسشنامه طراحی شده برای سوءرفتار و غفلت آموزشی، پاسخ دادند. یافته ها: نتایج بررسی روایی ابزار با روش تحلیل عاملی اکتشافی، عوامل سوءرفتار آموزشی و غفلت آموزشی را تأیید کرد و مقادیر بارهای عاملی و شاخص های برازش نیز در مدل تحلیل عاملی اکتشافی مورد تأیید قرار گرفت. همچنین اعتبار این پرسشنامه نیز با روش آلفای کرونباخ به ترتیب برای دو عامل پرسشنامه، 91/0 و 92/0 محاسبه شد که بسیار مطلوب و قابل پذیرش است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر و اهمیت ارزیابی سوءرفتار و غفلت آموزشی به ویژه در دانش آموزان ابتدایی، می توان نتیجه گرفت که پرسشنامه ساخته شده، ابزاری مناسب و معتبر برای ارزیابی این حیطه در دانش آموزان ابتدایی است.
۲۱۱.

ویژگیهای روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه بنیادهای اخلاقی در سه نمونه ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت اجتماعی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۵) 107 - 124

کلیدواژه‌ها: روان شناسی اخلاق نظریه بنیادهای اخلاقی پرسشنامه بنیادهای اخلاقی اعتبار ایرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۹ تعداد دانلود : ۴۴۸
مقدمه: قضاوت اخلاقی از موضوعات مورد مطالعه در شناخت اجتماعی محسوب می شود. نظریه بنیادهای اخلاقی نظریه ای اخیر در روان شناسی اخلاق است که رویکردی میان فرهنگی و شهودگرایانه به باورهای اخلاقی مردم جهان دارد. مطالعه حاضر به بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه مرتبط با این نظریه و مقایسه یافته ها با گزارش های موجود از نسخه اصلی و سایر فرهنگ ها اختصاص دارد. روش: داده ها مربوط به سه مطالعه روی نمونه های ایرانی هستند: گلکار (1394) و مراحل دوم و سوم نجات (1395)، که دارای به ترتیب 280، 314 و 180 شرکت کننده بودند که به پرسشنامه بنیادهای اخلاقی (MFQ-30) پاسخ دادند. محاسبه آلفای کرونباخ برای تک تک بنیادهای اخلاقی و نیز تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی انجام شد و مقایسه میان جنسیتی در تکیه بر بنیادها صورت گرفت. یافته ها: آلفای کرونباخ بنیادهای مراقبت، انصاف و وفاداری نسبتاً پایین و عموماً کمتر از بنیادهای اطاعت و تقدس بود. تحلیل عاملی اکتشافی به راه حلی سه عاملی برای مرحله دوم نجات (1395) و راه حل دوعاملی برای گلکار (1394) و مرحله سوم نجات (1395) ختم شد. برازش داده ها به مدل پنج عاملی همبسته قابل قبول بود. نمره زنان در مراقبت، انصاف و تقدس بالاتر از مردان بود. نتیجه گیری: ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه بنیادهای اخلاقی اگرچه در برخی جنبه ها نه چندان عالی، اما قابل مقایسه با نتایج گزارش شده از سایر فرهنگ ها بود و بنابراین به نظر می رسد عمدتاً معلول ماهیت پیچیده خود اخلاق باشد. تفاوت های جنسیتی مشاهده شده مشابه با یافته های بین المللی و در نتیجه حامی روایی گروههای شناخته شده برای این پرسشنامه بود.
۲۱۲.

ویژگی روان سنجی ابزارهای سنجش تحمّل ناپذیری عدم قطعیّت: یک مطالعه مروری

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال ششم ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۳) 116-133

کلیدواژه‌ها: تحمّل ناپذیری عدم قطعیّت ابزارهای تحمل ناپذیری عدم قطعیت اعتبار مروری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۷ تعداد دانلود : ۴۱۱
تحمّل ناپذیری عدم قطعیّت به عنوان یک ویژگی ذاتی ناشی از مجموعه باورهای منفی درباره عدم قطعّیت و پیامدهای آن تعریف شده که دربرگیرنده تمایل به واکنش منفی در سطوح هیجانی، شناختی، و رفتاری به موقعیّت ها و حوادث نامعلوم است. با توجّه به گستردگی سازه تحمّل ناپذیری عدم قطعیّت در ادبیات پژوهشی اختلال های هیجانی و به خصوص رشد قابل توجّه مطالعات در این زمینه در چند سال اخیر، انتخاب ابزار مناسب و دقیق برای اهداف پژوهشی و درمانی مرتبط با این سازه از اهمیت فراوانی برخوردار است. تا کنون جهت سنجش تحمّل ناپذیری عدم قطعیّت ابزارهایی همچون مقیاس تحمّل ناپذیری عدم قطعیّت-نسخه ۲۷ عبارتی، مقیاس تحمّل ناپذیری عدم قطعیّت-نسخه ۱۲ عبارتی، پرسشنامه تحمّل ناپذیری عدم قطعیّت-نسخه ۴۵ عبارتی، پرسشنامه تحمّل ناپذیری عدم قطعیّت اختلال ویژه، مقیاس تحمّل ناپذیری عدم قطعیّت موقعیّت-ویژه و مقیاس پاسخ به عدم قطعیّت طراحی و اعتباریابی شده اند. هدف این مطالعه آن است که این ابزارها را معرفی کند، تاریخچه کوتاهی از هر کدام ارائه نماید، ویژگی های روان سنجی هرکدام را به تفصیل بیاورد و در انتهای هر ابزار، ویژگی منحصر به فرد هر کدام را برای استفاده پژوهشگران و درمان گران بیان کند. این کار به متخصصین امکان می دهد تا به فراخور نوع هدفی که دارند ابزار مناسب خود را از میان این ابزارها انتخاب کنند.
۲۱۳.

ساختار عاملی و اعتباریابی سیاهه افکار ناکارآمد حرفه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشاوره شغلی و سازمانی دوره ۶ بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۸)

کلیدواژه‌ها: افکار ناکارآمد حرفه ای ساختار عاملی اعتبار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۹ تعداد دانلود : ۱۰۶۰
افکار ناکارآمد حرفه ای بر همه جنبه های زندگی حرفه ای تاثیر می گذارند و تبیین کننده بسیاری از مشکلات حرفه ای در سطح فردی و حتی سازمانی هستند. با توجه به این امر، سامپسون و همکاران (1996) سیاهه افکار حرفه ای را تدوین نمودند. به دلیل اهمیت سنجش این افکار در حیطه های مشاوره شغلی و بهره وری سازمانی و با توجه به فقدان ابزار مناسب برای ارزیابی این افکار در جامعه ایران، پژوهش حاضر با هدف اعتباریابی و بومی سازی ابزار مذکور برای جامعه ایرانی انجام شد. به این منظور، تعداد 465 نفر از کارمندان زن و مرد بخش های مختلف دانشگاه بقیه الله با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و این سیاهه را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از روش تحلیل عامل اکتشافی و با رویکرد تحلیل مولفه های اصلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که سیاهه مذکور در نمونه این پژوهش از 4 عامل عمده اشباع شده است و پس از حذف برخی آیتم ها که به استحکام ساختار عاملی کمک چندانی نمی کردند از اعتبار بسیار مناسبی (آلفای کرونباخ بالاتر از 9/0) برخوردار است.
۲۱۴.

تدوین و بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۱۷ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۶)

کلیدواژه‌ها: خطرپذیری نوجوانان اعتبار پایایی تحلیل عاملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۲۸۸
هدف : تدوین مقیاسی برای سنجش خطرپذیری نوجوانان و تعیین اعتبار و ساختار عاملی آن هدف پژوهش حاضر بود. روش : پس از بررسی ابزارهای این حوزه و درنظرگرفتن شرایط فرهنگی و ویژگی های اجتماعی جامعه ایران، مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی ( IARS )، در 38 گویه تنظیم شد. 1204 دانش آموز مقطع دبیرستان به روش نمونه گیری چندمرحله ای از مناطق آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب شدند و به IARS پاسخ دادند. داده ها به روش تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی تحلیل شدند. یافته ها : تحلیل عاملی اکتشافی با مؤلفه های اصلی نشان داد که IARS مقیاسی هفت بعدی است، که 84/64 درصد واریانس خطرپذیری را تبیین می کند. میزان آلفای کرونباخ کل مقیاس و خرده مقیاس ها به ترتیب 94/0 و 93/0-74/0 بود. نتیجه گیری : ویژگی های روان سنجی IARS مناسب و هماهنگ با شاخص های فرهنگی جامعه ایران است.
۲۱۵.

ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی فرم کوتاه مقیاس باورها و نگرش های ناکارآمد خواب در دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۰ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۷۸)

کلیدواژه‌ها: بی خوابی باورها تحلیل عاملی پایایی اعتبار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۵ تعداد دانلود : ۵۸۰
هدف: هدف مطالعه کنونی بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه کوتاه مقیاس باورها و نگرش های ناکارآمد خواب در دانشجویان بود. روش: این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی- مقطعی است. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران و محل اجرای پژوهش، دانشکده های دانشگاه علوم پزشکی تهران بود. 400 دانشجو (234 زن؛ 166 مرد؛ با میانگین سنی 06/4±18/22) با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای ارزیابی، مقیاس افسردگی- اضطراب- استرس (21-DASS)، مقیاس باورها و نگرش های ناکارآمد خواب (10-DBAS) و شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ (PSQI) بود. جهت تعیین پایایی مقیاس از روش آلفای کرونباخ و آزمون- بازآزمون استفاده شد. اعتبار سازه مقیاس با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی ارزیابی شد. یافته ها: یافته های آماری نشان داد که DBAS-10 از همسانی درونی (آلفای کرونباخ= 84/0) و پایایی آزمون- بازآزمون (83/0r=) قابل قبولی برخوردار است. نمرات کلی DBAS-10 همبستگی معناداری با PSQI (45/0r=) و خرده مقیاس های افسردگی (25/0r=)، اضطراب (35/0r=) و استرسِ (25/0r=) DASS-21داشت. تحلیل عاملی، دو زیر مقیاس معنادار را برای DBAS-10 شناسایی کرد. نتیجه گیری: DBAS-10 از پایایی و اعتبار مطلوبی در جمعیت دانشجویی برخوردار است.
۲۱۶.

ویژگی های روان سنجی پرسش نامه رؤیای شفاف در دانشجویان دانشگاه سمنان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۱ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۸۳)

کلیدواژه‌ها: رؤیای شفاف روا سازی اعتبار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۳۴۰
هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه رؤیای شفاف، در نمونه ای از دانشجویان دانشگاه سمنان اجرا شد. روش : جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه سمنان در سال تحصیلی 1394-1393 بود. نمونه پژوهش شامل 350 دانشجو بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. اعضای نمونه پرسش نامه های رؤیای شفاف، پرسش نامه 16 عاملی شخصیت کتل و پرسش نامه منبع کنترل لوینسون را تکمیل کردند. از روش تحلیل عاملی تأییدی و همبستگی با نمرات ملاک بیرونی برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها : پرسش نامه رؤیای شفاف دارای یک عامل بوده و از پایایی قابل قبولی برخوردار است. نمرات رؤیای شفاف با عوامل شهامت اجتماعی، تسلط، حساسیت هیجانی، هراس و محافظه کاری یا آزمایش کردن پرسش نامه کتل و با نمرات خرده مقیاس منبع کنترل درونی لوینسون، همبستگی متوسط نشان داد. نتیجه گیری : پرسش نامه رؤیای شفاف در جامعه دانشجویان دانشگاه سمنان از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار است.
۲۱۷.

ویژگی های روان سنجی مقیاس نظام های بازداری و فعال ساز رفتاری در نوجوانان ایرانی: مقایسه الگوهای دو و چهار عاملی این مقیاس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۸ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلیدواژه‌ها: اعتبار ساختار عاملی روایی نظام های رفتاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۳۹۱
هدف : هدف این مطالعه، تعیین اعتبار و روایی مقیاس های بازداری و فعال سازی رفتاری کارور و وایت (1994) در نوجوانان ایرانی بود. روش : روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری تمام دانش آموزان دختر و پسر 13 تا 15 ساله تهران به تعداد 222170 نفر در سال1391 بودند. به روش نمونه گیری خوشه ای 300 دانش آموز از مناطق آموزشی 1، 2 و 13 انتخاب شدند و مقیاس بازداری و فعال سازی رفتاری و پرسش نامه خود گزارش دهی نوجوان برای سنجش مشکلات رفتاری- هیجانی (آخنباخ و رسکولا، 2001) را تکمیل کردند. یافته ها : آلفای کرونباخ نظام بازداری 76/0 و فعال سازی 87/0،و همبستگی آزمون- بازآزمون 91/0 و 89/0 بود که نشان دهنده همسانی درونی خوب و ثبات خوب نمره ها در طول زمان برای مقیاس مذکور است. افزون براین نتایج تحلیل عاملی تاییدی نیز نشان دهنده برازش ساختار چهار عاملی بازداری رفتاری، پاسخ دهی به پاداش، جست وجوی لذت و کشاننده معطوف به آرزوها؛ و رابطه بازداری و فعال سازی رفتاری با مشکلات رفتاری و هیجانی متفاوت نیز نشان دهنده روایی سازه مقیاس بود. نتیجه گیری : به طور کلی الگوی چهار عاملی مقیاس بازداری و فعال ساز رفتاری در نوجوانان برازندگی مناسبی دارد و از روایی و اعتبار مناسبی برای استفاده در پژوهش ها و موقعیت های بالینی برخوردار است.
۲۱۸.

اعتباریابی، رواسازی و هنجارسازی شاخص مقایسه ای احساس کهتری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۱ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 103-120

کلیدواژه‌ها: اعتبار خانواده سنجی خودسنجی کهتری هنجاریابی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۱ تعداد دانلود : ۳۶۷
هدف: پژوهش حاضر با هدف اعتباریابی، رواسازی و هنجاریابی شاخص مقایسه ای احساس کهتری استرانو و دیکسون (1990) انجام شد. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع آزمون سازی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع راهنمایی شهر کرج به تعداد 74963 نفر شامل 37508 پسر و 37455 دختر بود. با روش نمونه برداری چندمرحله ای 641 نفر به این صورت که ابتدا بر اساس منطقه و سپس بر اساس مدرسه اعضای نمونه به صورت تصادفی انتخاب شدند. از آن ها تعداد 328 دختر و 313 پسر انتخاب و دو مقیاس خودسنجی و خانواده سنجی شاخص مقایسه ای کهتری در مورد آن ها اجرا شد. 3 صفت از هر دو مقیاس به دلیل قدرت تشخیص و بار عاملی ضعیف حذف و اعتبار 27 ماده باقی مانده محاسبه شد. یافته ها : یافته ها نشان داد همسانی درونی خودسنجی و خانواده سنجی به ترتیب 799/0 و 751/0 (001/0=P) و از طریق بازآزمایی با فاصله 45 روز به ترتیب 845/0 و 707/0 (003/0=P) مطلوب است. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد مقیاس خودسنجی از چهار عامل و مقیاس خانواده سنجی از سه عامل اشباع شده است. تحلیل عاملی تأییدی درستی عامل های استخراج شده را تأیید کرد. همبستگی شاخص مقایسه ای احساس کهتری با مقیاس 58 ماده ای حرمت خود کوپراسمیت 1967، به منظور برآورد روایی واگرا در مقیاس خودسنجی و خانواده سنجی به ترتیب 440/0- و 405/0- (002/0=P) و با مقیاس 50 ماده ای خودپنداره راجرز 1973، به ترتیب 326/0 (002/0=P) و 221/0 (0001/0=P) محاسبه شد. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود از شاخص مقایسه ای احساس کهتری به عنوان مقیاسی معتبر برای تشخیص احساس کهتری در میان دانش آموزان مقطع راهنمایی استفاده شود.
۲۱۹.

ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس تجربه زمانی لذّت در دانشجویان دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۱ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 597-615

کلیدواژه‌ها: اعتبار پایایی تجربه زمانی لذّت دانشجویان روان سنجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۳ تعداد دانلود : ۶۳۸
هدف : هدف مطالعه تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس تجربه زمانی لذّت بود. روش : روش مطالعه ارزشیابی از نوع آزمون سازی و جامعه آماری دانشجویان دانشگاه شاهد، تهران و علوم پزشکی آزاد واحد تهران به تعداد 46000 نفر بودند که از میان آن ها 521 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای تعیین اعتبار مقیاس از اعتبار سازه یعنی تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و نیز اعتبار همگرا از طریق محاسبه همبستگی از پرسشنامه های افسردگی بک، استیر و براون (1996) و هراس اجتماعی کانر، دیویدسون، چرچیل، شروود، فوآ و ویزلر (2000) استفاده شد؛ و برای تعیین پایایی ضریب آلفای کرونباخ و ضریب پایایی بازآزمایی محاسبه شد. یافته ها : نتایج تحلیل عاملی اکتشافی حاکی از وجود سه عامل لذّت پایانی، انتظاری انتزاعی و انتظاری بافتاری بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی، مؤید ساختار به دست آمده در تحلیل عاملی اکتشافی و برتری آن بر ساختار دو عاملی پرسشنامه اصلی (لذّت پایانی و لذّت انتظاری) در نمونه ایرانی بود و χ 2 نسبی= 47/1، ریشه دوم مربعات خطای برآورد= 04/0، شاخص برازش تطبیقی= 95/0، شاخص نیکویی برازش= 94/0، شاخص نیکویی برازش تعدیل شده = 90/0 به دست آمد. ضریب آلفای کرونباخ کل مقیاس و عامل های تشکیل دهنده آن در دامنه 62/0 تا 82/0 و ضریب پایایی بازآزمایی در دامنه 71/0 تا 93/0 قرار داشت. همچنین این مقیاس همبستگی منفی معنادار، اما ضعیفی را با پرسشنامه های افسردگی بک (12/0- =r، 006/0=P) تا (21/0-=r، 0001/0=P) و هراس اجتماعی کانر (13/0- =r، 002/0=P) تا (21/0-=r، 0001/0=P) نشان داد. نتیجه گیری : نسخه فارسی مقیاس تجربه زمانی لذّت پایایی و اعتبار مناسبی دارد و در جامعه ایرانی قابل استفاده است.
۲۲۰.

ارزیابی ساختار عاملی و تعیین ویژگی های روانسنجی پرسشنامه راهبردهای نظم بخشی هیجان هایدلبرگ (HFERST)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره هفددهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۵۵) 22-34

کلیدواژه‌ها: نظم بخشی هیجان اعتبار روایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۷ تعداد دانلود : ۴۸۱
زمینه و هدف: طراحی مقیاسی دقیق برای سنجش راهبردهای تنظیم هیجان که علاوه بر یکپارچه کردن راهبردهای مهم مختلف به یک پرسشنامه چندبعدی، ابزارهای موجود را نیز تکمیل کند موضوعی ارزشمند و قابل توجه است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی ویژگی های روان سنجی فرم هایدلبرگ راهبردهای نظم بخشی هیجان (HFERST) بود. مواد و روش ها: طرح پژوهش حاضر از نوع آزمون سازی و همبستگی بود. کلیه دانشجویان دانشگاه بیرجند در مقطع کارشناسی در نیمسال اول سال تحصیلی 97-1396، جامعه آماری تحقیق را تشکیل می دادند؛ که از این میان 301 دانشجو با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از فرم هایدلبرگ راهبردهای نظم بخشی هیجان (HFERST) و پرسشنامه سبک های تنظیم هیجان شناختی (CERQ) جمع آوری شدند.برای تعیین همسانی درونی HFERST از روش آلفای کرونباخ و ضریب دونیمه کردن و برای تعیین روایی آن از روایی محتوایی، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و روایی همگرا استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که مقیاس از ساختار شش عاملی مناسبی برخوردار است که در مجموع 53/55 درصد واریانس را تبیین می کردند. تحلیل عاملی تأییدی نیز این ساختار را تأیید کرد. همسانی درونی خرده مقیاس ها نیز با آلفای کرونباخ در دامنه مطلوب به دست آمد. نتایج روایی همگرا حاکی از این بود که همبستگی مثبت و معناداری میان ابعاد HFERST مشتمل بر ارزیابی مجدد، پذیرش و فرونشانی تجربه هیجانی با ابعاد تمرکز مجدد مثبت، ارزیابی مثبت و پذیرش CERQ وجود داشت. نتیجه گیری: نتایج تحلیل های آماری نشان داد که نسخه فارسی فرم هایدلبرگ راهبردهای نظم بخشی هیجان از ویژگی های روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در جمعیت ایرانی استفاده نمود