روانشناسی کاربردی

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین تاثیر زوج درمانی به شیوه عقلانی- عاطفی بر کاهش باورهای غیرمنطقی زوجهای متقاضی طلاق بود. روش: روش پژوهش نیمهآزمایشی با گروه آزمایش و گروه گواه، پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری 2 ماهه و جامعه نزدیک به 252 زوج متقاضی طلاق بود که به دادگاه خانواده شهر کرج در پنج ماه اول سال 9412 مراجعه کرده بودند. بر اساس مصاحبه تشخیصی و درجه تمایل آنها به شرکت در پژوهش بهصورت داوطلبانه، از میان آنها 22 زوج انتخاب و پس از همتاسازی در گروههای آزمایش و گواه جایگزین شدند و به پرسشنامه باورهای غیرمنطقی جونز ) 9191 ( پاسخ دادند. گروهآزمایش 92 جلسه 92 دقیقهای مداخله به شیوه عقلانی- عاطفی را هفتهای یکبار دریافتکرد. در گروه گواه مداخلهای صورت نگرفت. یافتهها: نتایج نشان داد که زوج درمانی به شیوه عقلانی– عاطفی در واکنش « کاهش باورهای غیرمنطقی زوجهای متقاضی طلاق موثر و دارای ماندگاری اثر است. اما برکاهش بهدرماندگی و » ناکامی تاثیری ندارد. نتیجهگیری: میتوان از شیوه مداخله عقلانی- عاطفی بهعنوان روشی موثر در کاهش باورهای غیرمنطقی زوجین متقاضی طلاق سود جست، و با اصلاح باورهای غیرمنطقی زوجها، در سطح گستردهتری سایر مشکلات بین فردی آنها را نیز کاهش داد.

هدف : هدف پژوهش تعیین اثربخشی آموزش تحمل بلاتکلیفی به شیوه شناختی رفتاری داگاس (2007) بر نگرانی و عدم تحمل بلاتکلیفی افراد دچار اختلال اضطراب فراگیر بود. روش : روش پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه و جامعه آماری مراجعان دچار اختلال اضطراب فراگیر به کلینیک اخوان تهران در سال 1392 به تعداد 48 بیمار بود. 18 نفر که به طورخالص این اختلال را داشتند با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس هدفمند و مصاحبه ساختاریافته بالینی فرست، اسپیتزر، گیبون و ویلیامز (1996) انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه برابر آزمایش و گواه قرار گرفتند و در مرحله پیش از درمان، پایان درمان و مرحله ی پیگیری دو ماهه به پرسش نامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا میر، میلر، متزگر و بورکووک (1990) و مقیاس عدم تحمل بلاتکلیفی فریستون، ریوما، لیتارت، داگاس و لاداسر (1994) پاسخ دادند. برنامه آموزش تحمل بلاتکلیفی در مورد گروه آزمایش به مدت 9 جلسه هفتگی،90 دقیقه ای به کار گرفته شد. یافته ها : نتایج نشان داد که میانگین مؤلفه های نگرانی و عدم تحمل بلاتکلیفی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه در پس آزمون و پیگیری به طور معنی داری کاهش پیدا کرده است. نتیجه گیری : آموزش تحمل بلاتکلیفی به شیوه درمان شناختی رفتاری داگاس شیوه ی مؤثر و کارا برای درمان افرد دچار اختلال اضطراب فراگیر است.

هدف : هدف این مطالعه، تعیین اعتبار و روایی مقیاس های بازداری و فعال سازی رفتاری کارور و وایت (1994) در نوجوانان ایرانی بود. روش : روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری تمام دانش آموزان دختر و پسر 13 تا 15 ساله تهران به تعداد 222170 نفر در سال1391 بودند. به روش نمونه گیری خوشه ای 300 دانش آموز از مناطق آموزشی 1، 2 و 13 انتخاب شدند و مقیاس بازداری و فعال سازی رفتاری و پرسش نامه خود گزارش دهی نوجوان برای سنجش مشکلات رفتاری- هیجانی (آخنباخ و رسکولا، 2001) را تکمیل کردند. یافته ها : آلفای کرونباخ نظام بازداری 76/0 و فعال سازی 87/0،و همبستگی آزمون- بازآزمون 91/0 و 89/0 بود که نشان دهنده همسانی درونی خوب و ثبات خوب نمره ها در طول زمان برای مقیاس مذکور است. افزون براین نتایج تحلیل عاملی تاییدی نیز نشان دهنده برازش ساختار چهار عاملی بازداری رفتاری، پاسخ دهی به پاداش، جست وجوی لذت و کشاننده معطوف به آرزوها؛ و رابطه بازداری و فعال سازی رفتاری با مشکلات رفتاری و هیجانی متفاوت نیز نشان دهنده روایی سازه مقیاس بود. نتیجه گیری : به طور کلی الگوی چهار عاملی مقیاس بازداری و فعال ساز رفتاری در نوجوانان برازندگی مناسبی دارد و از روایی و اعتبار مناسبی برای استفاده در پژوهش ها و موقعیت های بالینی برخوردار است.

هدف : هدف پژوهش شناسایی نقش واسطه ای باورهای خودکارآمدی در رابطه با صفات شخصیتی روان رنجورخویی، برون گرایی و وظیفه شناسی و سبک های اسناد بود. روش: روش پژوهش همبستگی بود و جهت تحلیل از معادلات ساختاری استفاده شد. حجم نمونه شامل 414 زن و مرد 20 تا 60 سال بود که از شرکت های دولتی در دسترس دو ناحیه از شهر تهران انتخاب شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه های نئو مک کری و کاستا 1985، سبک اسنادی پترسون، سمل، ون بایر، آبرامسون، متالسکی و سلیگمن (1982) و خودکارآمدی عمومی شرر (1989) بود. یافته ها: نتایج نشان داد الگو های اسنادهای خوش بینانه و بدبینانه برازش مناسبی با داده ها دارند اما تنها در الگوی پیشنهادی سبک خوش بینانه، خودکارآمدی نقش میانجی گر را ایفا می کند. 67 درصد خودکارآمدی از طریق روان رنجورخویی، برون گرایی و وظیفه شناسی، و 12 درصد از سبک خوش بینانه توسط روان رنجورخویی، برون گرایی، وظیفه شناسی و خودکارآمدی تبیین می شود. هم چنین رابطه خودکارآمدی با روان رنجورخویی، وظیفه شناسی و سبک خوش بینانه معنی دار بود، اما رابطه خودکارآمدی با برون گرایی و سبک بدبینانه معنی دار نبود. نتیجه گیری: با توجه به تاثیر باورهای خودکارآمدی بر صفات روان رنجورخویی و وظیفه شناسی و ایجاد سبک خوش بینانه، می توان با تقویت منابع خودکارآمدی و افزایش خودکارآمدی، هم از اثرهای منفی روان رنجورخویی کاست و هم از فواید خوش بینی در نیل به موفقیت برخوردار شد.

هدف: هدف از مطالعه حاضر تعیین اعتبار مقیاس نیمرخ خطر مصرف مواد برای جمعیت جوان و معرفی رویکرد شخصیت بنیان در سنجش استعداد اعتیاد بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر و پسر 18 تا 41 ساله دوره کاردانی و کارشناسی دانشگاه های آزاد اسلامی استان آذربایجان غربی به تعداد 40190 نفر بود. از میان آن ها 592 دانشجوی به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از هر کلاس 6 نفر برحسب پنج گروه تحصیلی، چهار سال تحصیلی و رعایت نسبت جنس انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از مقیاس نیمرخ خطر مصرف مواد ویسیک، استوارت، فیل و کونرود (2009) استفاده و داده ها با تحلیل عاملی تأییدی تحلیل شد. یافته ها: نتایج ساختاری در مقیاس نیمرخ خطر مصرف مواد، 4 عامل حساس به اضطراب، ناامیدی، هیجان طلبی و تکانش گری را تأیید کرد. نتیجه گیری: این مقیاس به واسطه ویژگی های روان سنجی مطلوب، ابزاری معتبر برای اندازه گیری استعداد اعتیاد از طریق ابعاد غیر همپوش شخصیت است و توصیه می شود از آن برای پیشگیری، درمان، آموزش و پژوهش جوانان از هر دو جنس استفاده شود.

هدف: هدف این پژوهش تعیین نقش سبک های هویت و معنای زندگی در بهداشت روانی دانشجویان بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی بهبهان به تعداد 308 نفر در 4 رشته روان شناسی، حقوق، زمین شناسی و علوم، و صنایع غذایی بود. از میان آن ها 152 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسش نامه سبک های هویت برزونسکی (1989)، سلامت عمومی گلدبرگ (1972) و معنای زندگی کرامباف و ماهولیک (1969) پاسخ دادند. یافته ها: نتایج نشان داد رابطه بین سبک هویت اطلاعاتی با افسردگی و معنای زندگی با بهداشت روان معنی دار و رابطه چندگانه معنی داری بین معنای زندگی و سبک هویت هنجاری با بهداشت روان برقرار است و این متغیرها به ترتیب، بیشترین سهم را در پیش بینی بهداشت روان دانشجویان دختر دارند. نتیجه گیری: از آن جا که داشتن هدف و معنی در زندگی و از طرفی برخورداری از سبک هویت مناسب منجر به افزایش بهداشت روان می شود؛ بنابراین افراد می توانند با استفاده از آموزش های مناسب و یافتن هدف و معنی در زندگی و متعاقب آن احساس شادمانی بیشتر، به زندگی موفقیت آمیزی دست یابند. هم چنین با توجه به این که سبک هویت و به عبارتی روشی که فرد از آن طریق به تمام جنبه های فیزیکی، روانی، اجتماعی و ذهنی خود معنی می بخشد از اهمیت چشم گیری برخوردار است؛ لازم است اولیای تربیتی بستری شایسته برای رشد فردی و اجتماعی جوانان فراهم آورند، و زمینه ساز رشد هویت، ابراز وجود سالم و افزایش بهداشت روان در آن ها شوند

هدف: هدف پژوهش شناسایی زمینه های تحصیلی و مشکلات روان شناختی زمینه ساز مشروط شدن دانشجویان بود. روش: روش پژوهش علی- مقایسه ای و جامعه آماری کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی به تعداد 7650 نفر بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 90 دانشجو شامل 30 دانشجوی مشروط، 30 دانشجوی موفق و 30 دانشجوی عادی برحسب معدل کل آن ها در دوره دانشجویی مشخص شد. ابزارهای پژوهش، آزمون هوش ریون رحمانی (1386) و فهرست نشانگان 90 سوالی درگاتیس و کلاری، 1973 بود. یافته ها: نتایج حاکی از تفاوت بین معدل دیپلم، رتبه کنکور، هوش و کلیه مؤلفه های سلامت روانی به جز مؤلفه های افکار پارانوئیدی و روان گسسته گرایی در سه گروه بود. نتیجه گیری : این تفاوت ها به عنوان عوامل زمینه ای که در وضعیت تحصیلی دانشجویان نقش دارند بحث می شوند. بنابراین دانشگاه می تواند برای پیشگیری از مشروطی و افت تحصیلی دانشجویان و به منظور تقویت تحصیلی دانشجویان جدیدالورود که رتبه کنکور و معدل دیپلم پایین داشته اند برنامه های تقویت تحصیلی داشته باشد. هم چنین چون این مطالعه حوزه های مشخصی را برای مداخلات روان شناختی در بین دانشجویان برجسته می کند.