روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)

هدف : هدف از پژوهش حاضر مطالعه کیفی ارتباط بین معنویت / مذهب گرایی و تاب آوری از دیدگاه گروهی از زنان ایرانی ساکن ملبورن (استرالیا) است. روش : پژوهش به روش کیفی و به شیوه اتنوگرافی یا قوم نگاری انجام شد. به این منظور جامعه ی هدف به مدت دو سال و نیم تحت مشاهده میدانی، مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته و گفتگوهای غیر رسمی قرار گرفت. یافته ها : نتایج نشان داد که اکثر شرکت کنندگان تاب آوری بالایی نشان دادند و معنویت/مذهب گرایی یکی از عوامل بسیار مهم اثر گذار بر انطباق با شرایط موجود بود. تجربه تاب آوری و معنویت گرایی همچنین منجر به احساس سلامت روانشناختی شده بود. نتیجه گیری : بر اساس یافته های به دست آمده معنویت/ مذهب گرایی نه تنها می تواند چارچوبی برای معنابخشیدن به رنج ها و سازگار شدن با بحران ها فراهم آورد، بلکه می تواند سلامت روانشناختی فرد را نیز ارتقا بخشد.

هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین سبک های زندگی و سبک های فرزندپروری در پدران وابسته به مواد و مقایسه آن با پدران عادی صورت گرفت. روش : نمونه پژوهش شامل 173 مرد وابسته به مواد مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر تهران و 195 فرد عادی از جمعیت عمومی بود که به روش در دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه مقیاس های اساسی آدلر برای موفقیت بین فردی- نسخه بزرگسالان و سبک های فرزندپروری بامریند گردآوری شد؛ و با روش های آماری همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون خطی چندگانه و تحلیل واریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها : برخی از خرده مقیاس های سبک های زندگی، به طور معنی داری سبک های فرزندپروری به تفکیک دو گروه عادی و وابسته به مواد را پیش بینی کردند. بین دو گروه از لحاظ ارتباط بین سبک های فرزندپروری پدران با جنسیت فرزندان و ساختار خانواده تفاوت معنی داری یافت نشد. نتیجه گیری : یافته ها از تأثیرگذاری سبک زندگی پدر بر سبک فرزندپروری وی حمایت می کند. بنابراین باید سبک زندگی را به عنوان یک مسئله مهم روان شناختی مورد تأکید قرار داد.

هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی پیش بینی عملکرد تحصیلی دانش آموزان بر اساس سبک های دلبستگی و سطوح مختلف سازگاری انجام شده است. روش : این پژوهش از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانی منطقه 2 شهر تهران در سال 93-94 می باشد. نمونه مورد تحقیق شامل 383 دانش آموز (167 دختر و 216 پسر) است که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، از بین دانش آموزان دبیرستان های منطقه دو شهر تهران انتخاب شدند و به نسخه ی تجدید نظر شده مقیاس دلبستگی بزرگسالان کولینز و رید (RAAS) و پرسشنامه سازگاری دانش آموزان دبیرستانی سینها و سینک (AISS) پاسخ دادند. برای سنجش عملکرد تحصیلی از معدل ترم گذشته دانش آموزان استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد. یافته ها : نتایج نشان داد که بین سبک دلبستگی اجتنابی و اضطرابی با عملکرد تحصیلی، همبستگی منفی(به ترتیب 43/0- r= و 56/0- r= ) و معنا دار (05/0> p ) و بین سبک دلبستگی ایمن و عملکرد تحصیلی همبستگی مثبت و معناداری (56/0 r= ، 05/0> p ) وجود دارد. همچنین سازگاری تحصیلی، عاطفی و اجتماعی رابطه معناداری با عملکرد تحصیلی (به ترتیب 66/0 r= ، 67/0 r= ، 71/0 r= و 05/0> p ) دانش آموزان داشت . حدود 62 درصد واریانس عملکرد تحصیلی از طریق متغیرهای سبک های دلبستگی و سازگاری قابل تبیین بود. نتیجه گیری : با توجه به یافته های این مطالعه باید اهمیت سبک های دلبستگی و سطوح مختلف سازگاری را به عنوان عوامل تأثیرگذار در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مورد تأکید قرار داد.

هدف : هدف پژوهش حاضر، بازسازی و بررسی روایی و پایایی فرم فارسی خودگزارشی مقیاس درجه بندی سوانسون، نولان و پلهام (نسخه چهارم) ( SNAP-IV ) بود. روش : جامعه پژوهش، شامل تمام دانش آموزان دختر 13 تا 15 سال شهر شیراز بود. به منظور تهیه فرم فارسی خودگزارشی مقیاس درجه بندی SNAP-IV ، ابتدا متن انگلیسی مقیاس (فرم والدین) به فارسی ترجمه شد. سپس تغییراتی در آن به منظور هم خوانی با هدف خودگزارشی یودن این فرم صورت گرفت. محتوا، چهارچوب پاسخ دهی و رسا بودن فرم فارسی پرسش نامه توسط داوران روان شناس تأیید شد. سپس290 دانش آموزان که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند، آن را تکمیل کردند. به منظور بررسی روایی سازه، خرده آزمون توالی حرف و عدد بر روی 30 دانش آموز اجرا شد. هم چنین، مقیاس درجه بندی SNAP-IV (فرم والدین) دراختیار والدین این30 دانش آموز قرار گرفت. داده ها به روش آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و کجی)، همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی اکتشافی، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها : نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، حاکی از وجود دو عامل مجزای بی توجهی و بیش فعالی/ تکانش گری بود. این دو عامل، 23/38 درصد از واریانس کل را تبیین کردند. ضریب آلفای کرونباخ، ضریب اسپیرمن- براون و ضریب تنصیف گاتمن به ترتیب برای بُعد بی توجهی 81/0، 81/0 و 80/0 و برای بُعد بیش فعالی/ تکانش گری 75/0، 65/0 و 64/0 به دست آمد. نتیجه گیری : با توجه به خصوصیات روان سنجی فرم فارسی خودگزارشی مقیاس درجه بندی SNAP-IV ، می توان از آن برای ارزیابی و غربال گری نوجوانان مبتلا به اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی استفاده کرد.

هدف : هدف این پژوهش بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه های پذیرش و طرد والدین (نسخه پدر و مادر) و همسر به عنوان شریک عاطفی بود. روش : 220 شرکت کننده (120 زن و 100 مرد) متأهل از 4 دانشگاه در شهر تهران به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و پرسشنامه های پذیرش- طرد والدین، پذیرش- طرد شریک صمیمی و پرسشنامه ارزیابی شخصیت را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی، ضریب آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها : روایی محتوایی پرسشنامه ها توسط 3 متخصص تأیید شد. همسانی درونی در هر سه نسخه بالای 80/0 بوده و همچنین ضریب پایایی بازآزمایی نشان دهنده ثبات نمرات در فاصله 3 ماه بود. همبستگی پذیرش و طرد والدین و همسر با زیرمقیاس های عدم سازگاری روانشناختی نشان دهنده روایی ملاکی مناسب آزمون بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان دهنده برازش مناسب مدل چهار عاملی ابزار بوده و تأیید کننده روایی سازه ابزار بود. نتیجه گیری : به طور کلی نتایج نشان داد که ابزار پذیرش و طرد والدینی و همسر از روایی و پایایی مناسبی در دانشجویان ایرانی برخوردار بوده و در پژوهش ها و موقعیت های بالینی قابل استفاده است.

هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه رؤیای شفاف، در نمونه ای از دانشجویان دانشگاه سمنان اجرا شد. روش : جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه سمنان در سال تحصیلی 1394-1393 بود. نمونه پژوهش شامل 350 دانشجو بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. اعضای نمونه پرسش نامه های رؤیای شفاف، پرسش نامه 16 عاملی شخصیت کتل و پرسش نامه منبع کنترل لوینسون را تکمیل کردند. از روش تحلیل عاملی تأییدی و همبستگی با نمرات ملاک بیرونی برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها : پرسش نامه رؤیای شفاف دارای یک عامل بوده و از پایایی قابل قبولی برخوردار است. نمرات رؤیای شفاف با عوامل شهامت اجتماعی، تسلط، حساسیت هیجانی، هراس و محافظه کاری یا آزمایش کردن پرسش نامه کتل و با نمرات خرده مقیاس منبع کنترل درونی لوینسون، همبستگی متوسط نشان داد. نتیجه گیری : پرسش نامه رؤیای شفاف در جامعه دانشجویان دانشگاه سمنان از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار است.

هدف : هدف پژوهش حاضر هنجاریابی و بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه اعتیاد به بازی های آنلاین در دانشجویان کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز بود. روش : به منظور هنجاریابی، پرسشنامه به روش ترجمه و ترجمه معکوس آماده سازی شدو از بین کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال تحصیلی 93-92، 300 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. این افراد پرسش نامه اعتیاد به بازی های آنلاین و پرسش نامه اعتیاد اینترنتی یانگ را تکمیل کردند. برای بررسی همسانی درونی سؤالات پرسش نامه اعتیاد به بازی های آنلاین از آلفای کرونباخ استفاده شد. جهت بررسی روایی ابزار، روایی سازه، روایی ملاک و روایی همگرا محاسبه گردید. یافته ها : ضریب آلفای کرونباخ برای این پرسش نامه 95/0 به دست آمد. برای احراز روایی سازه، تحلیل عاملی به روش تحلیل مؤلفه های اصلی با چرخش واریمکس دو عامل را پیشنهاد نمود که به ترتیب مشکلات اجتماعی و خلقی و اختلال در عملکرد تحصیلی و شغلی بودند. این دو عامل 57 درصد از واریانس کل را تبیین کردند. نتایج آزمون t نمونه های مستقل، نشان داد که بین دو گروه افراد معتاد و غیرمعتاد به بازی های آنلاین، تفاوت معنی داری در میانگین نمرات پرسش نامه اعتیاد به بازی های آنلاین وجود دارد. جهت بررسی روایی همگرا، پرسش نامه اعتیاد به بازی های آنلاین و پرسش نامه اعتیاد به اینترنت یانگ به طور همزمان اجرا شد و ضریب همبستگی 7/0 به دست آمد. نتیجه گیری : نتایج این مطالعه حاکی از ویژگی های روان سنجی مطلوب پرسش نامه اعتیاد به بازی های آنلاین است. بنابراین می توان از این ابزار جهت بررسی اعتیاد به بازی های آنلاین در ایران استفاده کرد.

هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی وجود هراس اجتماعی و ارتباط آن با ویژگی های جمعیت شناختی در افراد بزرگ سال دارای لکنت انجام شد. روش : پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر، به صورت مقطعی بر روی 30 فرد بزر گسال (25 نفر مرد؛ 5 نفر زن) دارای لکنت، بالای 18 سال (میانگین سنی 27 سال) و تحصیلات دیپلم و بالاتر انجام شده است. وجود لکنت و تعیین شدت آن توسط "ابزار شدت لکنت- ویرایش سوم" و سطح هراس اجتماعی با "پرسشنامه هراس اجتماعی" ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های اسپیرمن، من ویتنی و کروسکال- والیس انجام گرفت. یافته ها : تحلیل داده ها نشان داد که 26 در صد از بزرگسالان (8 نفر از 30 نفر)، میزان هراس اجتماعی بالایی دارند. بین سطح هراس اجتماعی و سن ارتباط معناداری وجود نداشت (696/0 = p و 075/0 = r ). میزان هراس اجتماعی در شرکت کننده های زن و مرد و گروه های تحصیلی مختلف، تفاوت معنادار نداشت (148/0 = p و 357/0 = r ). نتیجه گیری : براساس نتایج پژوهش حاضر در افراد بزرگسال دارای لکنت، میزان هراس اجتماعی با ویژگی های جمعیت شناختی نظیر سن، جنس و تحصیلات ارتباط معناداری ندارد.