مطالب مرتبط با کلیدواژه

عوامل اجتماعی


۲۱.

تحلیل عوامل موثر بر الگوی مشارکتی توسعه روستایی مطالعه موردی: حوضه آبخیز حبله رود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عوامل اجتماعی تحلیل محتوا حوضه حبله رود اداری الگوی مشارکتی توسعه روستایی مدیریتی و ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲۶ تعداد دانلود : ۸۱۶
امروزه توسعه روستایی بدون نهادینه شدن مشارکت، امری دور از دسترس تلقی می شود. به نظر می رسد سه پیش شرط یا زمینه اساسی برای مشارکت اجتماع های محلی در برنامه های توسعه روستایی باید فراهم شود:اجتماعی، اداری - مدیریتی، و ساختاری. هدف پژوهش حاضر، تحلیل تاثیر این عوامل بر مشارکت روستاییان، سازمان های غیردولتی و اجتماع محور در توسعه روستایی در حوضه آبخیز حبله رود است. داده های مورد نیاز با استفاده از مصاحبه با آگاهان محلی گردآوری و با روش تحلیل محتوا، تحلیل شده است. نتایج نشان می دهد که در بین عوامل اجتماعی، «مهارت های رهبری و سازماندهی در میان روستاییان»، بیشترین تاثیر را داشته است. در این زمینه شایسته است مدیران و کارشناسان و طراحان داخلی پروژه های مشارکتی در هر گونه فعالیت مشارکتی، انعطاف پذیری بیشتری در مورد روستاییان از خود نشان دهند و نقاط ضعف موجود را برطرف سازند. برنامه ریزان نیز باید توجه داشته باشند که یکی از عوامل مهم، برای بیشینه سازی اثربخشی پروژه های مشارکتی «فرآیند تخصیص منابع و دانش و اطلاعات به روستاییان» است تا «آگاهی روستاییان نسبت به حقوق قانونی و توانمندی های شان برای تغییر» افزایش یابد.
۲۲.

بحثی در چگونگی پیدایش ((مقامات)) در ادب عربی

کلیدواژه‌ها: عوامل فرهنگی عوامل اجتماعی معنای اصطلاحی(مقامه)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵۹ تعداد دانلود : ۹۶۱
قصه ها و افسانه ها بخش مهمی از ادبیات هر ملت را تشکیل میدهند. عرب نیز همانند بسیاری از ملتها از دیرباز دارای قصه هایی بوده اند که نقل آنها گرمی بخش محافلشان بوده است . بدون شک قصه ها تصویرگر عادات ‘ خلق و خو ‘ اندیشه و اعتقادات مردمانی است که آنها را می سازند و نقل می نمایند و گاه از ظرافتهای خاصی نیز برخوردار می باشد. در قرن چهارم هجری در نثر عربی‘ فنی متداول گشت که می توان گفت درون مایه اصلی آن همین قصه ها و افسانه ها بوده است ‘ با این ویژگی که نویسنده از روی قصد آن را در قالبی مصنوع بیان می نماید و دربردارنده حکایات‘نکات‘نوادر‘فکاهیات وبرخی جنبه های تاریخی و حکمی وادبی است.
۲۳.

بررسی ارتباط عوامل خانوادگی، روان شناختی، جامعه شناختی و جمعیت شناختی با رفتارخرید وسواسی در دانشجویان

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عوامل اجتماعی عوامل روان شناختی عوامل خانوادگی عوامل جمعیت شناختی خرید وسواسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی
تعداد بازدید : ۲۰۸۸ تعداد دانلود : ۱۱۰۷
خرید اجباری یا وسواسی به عنوان خریدی مزمن و تکرار شونده توصیف شده است که یک پاسخ ابتدایی و اولیه به رویدادها یا احساسات منفی می باشد. هدف این پژوهش تعیین میزان شیوع این رفتار در دانشجویان و همچنین کشف نقش عوامل خانوادگی (ادراک فرد از گرایش های خرید وسواسی والدین)، روان شناختی ( اعتماد به نفس، وضعیت اجتماعی ادراک شده همراه با خریدن، خیال پردازی)، جامعه شناختی ( تماشای تلویزیون، تأثیرات همسالان، فراوانی بازارگردی، استفاده و دسترسی به کارت اعتباری) و جمعیت شناختی ( جنسیت، سن و وضعیت اجتماعی-اقتصادی) از طریق یک پژوهش توصیفی-همبستگی بوده است. نمونه آماری پژوهش را 268 نفر(146 مرد و 122 زن) از دانشجویان دانشگاه شهید رجایی و علوم بهزیستی و توانبخشی تشکیل دادند که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب گردیدند. از مقیاس خرید وسواسی(فابر و اوگوین،1992)، مقیاس اعتماد به نفس ( روزنبرگ،1965)، مقیاس تأثیرات خانواده و همسالان(د آستوس و همکاران،1990)، پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و چند مقیاس درجه بندی کوتاه برای ارزیابی خیال پردازی،وضعیت اجتماعی ادراک شده،تماشای تلویزیون، میزان بازارگردی و دسترسی به کارت اعتباری استفاده شد. برخی از نتایج به دست آمده عبارت است از: 1- بین میزان ادراک فرد از گرایش های خرید وسواسی والدین و رفتار خرید وسواسی رابطه مثبت وجود داشته است. 2- بین اعتماد به نفس و رفتار خرید وسواسی فرد رابطه منفی وجود داشته است. 3- بین وضعیت اجتماعی اداراک شده همراه با خریدن و خرید وسواسی فرد رابطه مثبت وجود داشته است. 4- بین میزان خیال پردازی و رفتار خرید وسواسی رابطه وجود داشته است. 5- بین میزان تماشای تلویزیون و رفتار خرید وسواسی رابطه مثبت وجود داشته است. 6- بین فشار همسالان و رفتار خرید وسواسی رابطه مثبت مشاهده گردید. 7- بین سن و رفتار خرید وسواسی رابطه منفی وجود داشته است. 8- میزان رفتار خرید وسواسی در دانشجویان دختر بیشتر بوده است. 9- بین استفاده از کارت اعتباری و رفتار خرید وسواسی رابطه مثبت وجود داشته است. در نهایت، چگونگی نتایج و دلالت های آنها مورد بحث قرار گرفتند.
۲۴.

تعامل سفالگری آرت دکو و باهاوس با عوامل اجتماعی و شاخصه های تشخیص آثار سفالی از میان دیگر نمونه ها(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: عوامل اجتماعی سفالگری آرت دکو باهاوس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹۱ تعداد دانلود : ۸۱۵
سفالگری سبک «آرت دکو» و نیز سبک «باهاوس» هر یک، دارای خصایصی است که با توجه به تفاوت های زیاد با یکدیگر علی رغم همزمان بودن و اشتراک خاستگاه – قابل توجه بوده و مقایسه سفالگری این دو سبک و تاثیر عوامل اجتماعی بر آنها، علاوه بر اهمیت وجود تعامل بین این هنر با عوامل اجتماعی، برای تشخیص این آثار سفالی از میان دیگر نمونه ها نیز ضروری است....
۲۵.

سنجش آمادگی الکترونیک سازمان بازرگانی استان تهران

کلیدواژه‌ها: عوامل اجتماعی مدل های سنجش آمادگی الکترونیک عوامل فناوری عوامل آموزشی و منابع انسانی عوامل دولتی و عوامل اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۸ تعداد دانلود : ۹۷۰
هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی آمادگی الکترونیک سازمان بازرگانی استان تهران بوده است. از آنجا که انتخاب مدل مناسب خود مستلرم تحقیق و مطالعه بوده است؛ ارائه آن به بعد از شناسایی و معرفی انواع مدل های مختلف سنجش آمادگی الکترونیک موکول گردید. در انتخاب مدل مناسب برای این پژوهش از چارچوب کلی موسسه Bridges کمک گرفته شده و سپس با مراجعه به سایر ابزارها؛ ابعاد و شاخص های مربرط به هر یک از مفاهیم مدل تحلیلی استخراج شده است. پس از شناسایی مدل و ابعاد و شاخص های آن، و تدوین پرسشنامه، داده های میدانی پژوهش از 109 نفر از مدیران و کارکنان (کارمندان و کارشناسان) سازمان بازرگانی استان تهران جمع آوری و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد از عوامل پنجگانه مدل مفهومی بالاترین امتیاز مربوط به عوامل اجتماعی است و عوامل فناوری، عوامل آموزشی و منابع انسانی، عوامل دولتی و عوامل اقتصادی در رتبه های بعدی قرار گرفته اند.
۲۶.

ارزشگذاری عوامل اجتماعی و قانونی موثر بر خصوصی سازی باشگاه های ورزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرایند تحلیل سلسله مراتبی عوامل اجتماعی خصوصی سازی صنعت ورزش عوامل حقوقی – قانونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳۸ تعداد دانلود : ۱۱۳۹
عوامل بسیاری بر خصوصی سازی باشگاه های ورزشی تاثیرگذارند. هدف از انجام این پژوهش، شناخت عوامل اجتماعی و قانونی موثر بر روند خصوصی سازی باشگاه های ورزشی و ارزشگذاری یا اولویت بندی آنها با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی بود. به این منظور با روش های کتابخانه ای و میدانی عوامل موثر جمع آوری و درخت سلسله مراتب تصمیم گیری تدوین شد. سپس با استفاده از آن، پرسشنامه مطالعه استخراج شد. نرخ سازگاری کمتر از 1 /0 نشانه سازگاری قضاوت هاست. از آنجا که رتبه بندی عوامل باید با نظر خبرگان موضوع انجام گیرد، 45 نفر به عنوان خبره شناسایی شدند و پرسشنامه در اختیار آنها قرار گرفت. نتایج نشان داد عوامل قانونی با وزن 618 /0 در مقایسه با عوامل اجتماعی با وزن 382 /0 در اولویت است. در مدل کل از بین 12 عامل، عامل های «درصد اهمیت ورزش در برنامه های توسعه اقتصادی – اجتماعی ورزش کشور»، «فقدان قوانین لازم و هماهنگ با اجرای فرایند واگذاری»، «چگونگی اتخاذ روش های مناسب در مراحل مختلف اجرا» و «وجود قوانین و مقررات دست و پاگیر»، به ترتیب دارای بیشترین اولویت هستند. اولویت بندی حاصل می تواند کمک شایانی به مدیران اجرایی در خصوصی سازی باشگاه های ورزش کند.
۲۷.

شناسایی عوامل انگیزشی، ویژگی های شخصیتی و مولفه های اجتماعی نیروهای داوطلبی در ورزش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ویژگی های شخصیتی عوامل انگیزشی عوامل اجتماعی داوطلبان ورزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۵۱ تعداد دانلود : ۱۷۹۴
هدف از این تحقیق، شناسایی عوامل انگیزشی، ویژگی های شخصیتی و نیز سنجش رابطه عضویت در نهضت داوطلبی و عوامل اجتماعی شدن داوطلبان ورزشی است. تحقیق توصیفی بوده و به شکل میدانی به اجرا درآمده است. جامعه آماری تحقیق، 260 نفر از داوطلبان ورزشی فعال در هیات های ورزشی استان فارس بودند که 74 نفر از آنها از طریق نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز از طریق چهار پرسشنامه سنجش انگیزش داوطلبان لیات کولیک (2007)، پرسشنامه سنجش ویژگی های شخصیتی (TIPI) گوسلینگ، رنتفرو و ساوان (2003)، پرسشنامه محقق ساخته سنجش سطح اجتماعی و پرسشنامه مشخصات فردی جمع آوری شد. استادان مدیریت و روانشناسی ورزشی روایی پرسشنامه ها را تایید و پایایی پرسشنامه ها در یک مطالعه راهنما و با استفاده از ضریب همبستگی آلفای کرونباخ به ترتیب81 /0 و 82 /0و81 /0 برآورد شد. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی سنجش و ارزیابی شد. در تحلیل استنباطی از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایح نشان داد، فاکتور حمایت از خانواده عمده ترین عامل انگیزشی داوطلبان و عامل پاداش بی اهمیت ترین عامل است. بیشتر داوطلبان دارای ویژگی برونگرایی بودند. میانگین نمره های زنان در هر سه عامل عوامل اجتماعی بیشتر از مردان بود. عامل مذهب با عوامل اجتماعی ارتباط معنی داری داشت. عامل قدرت و تقدیر و تشکر با هیچ کدام از عوامل ارتباط معنی داری نداشت. عامل احترام به قوانین نیز با برونگرایی و سازگاری ارتباط معنی داری داشت. در نهایت می توان گفت اگر مدیران بتوانند عناصر تفریح و کار داوطلبانه را تلفیق کنند، انگیزه مشارکت کنندگان افزایش می یابد و علاوه بر مزایای اقتصادی، به توسعه شهروند خوب بودن نیز منجر می شود.
۲۸.

تحلیل ساختاری اشعار خاقانی شروانی و مسیح کاشانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عوامل اجتماعی موسیقی شعر قافیه وزن ردیف بحر عوامل فیزیولوژیک مسیح کاشانی خاقانی .

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷۵ تعداد دانلود : ۷۹۹
عوامل اجتماعی، محیط طبیعی و عوامل فیزیولوژیک (جسمانی) بر موسیقی بیرونی و کناری اشعار مؤثرند. در این مقاله، تأثیر این عوامل بر موسیقی بیرونی و کناری اشعار خاقانی شروانی و مسیح کاشانی بررسی و تجزیه و تحلیل شده است. ابتدا اوزان اشعار این دو شاعر که از دو دوره کاملاً متفاوت انتخاب شده اند؛ استخراج و براساس نظر علمای عروض و قافیه، طبقه بندی و بر پایه نظرات جامعه شناسان ادبیات، اوزان و بحور اشعار دو شاعر تجزیه و تحلیل شده اند. نتیجه بدست آمده نشان می دهد، بیش از پنجاه درصد اشعار خاقانی در اوزان کوتاه و بیش از شصت درصد اشعار مسیح در اوزان متوسط ثقیل سروده شده اند که تأثیر عوامل اجتماعی را بر اوزان اشعار این دو شاعر نشان می دهد. تأثیر عوامل اجتماعی بر موسیقی شعر به اندازه ای است که بر تأثیر عوامل فیزیولوژیک بر موسیقی شعر اثر می گذارد. در این تحقیق با بررسی شعر مسیح کاشانی در دو فضای اجتماعی مختلف، مشخص شد که کاربرد اوزان کوتاه و بلند ثقیل با تغییر محیط زندگی رشد 12درصدی داشته است.
۲۹.

درآمدی بر بررسی علل اجتماعی قحطی ها در ایران مورد پژوهیِ قحطی عام و عظیم 1288 ق/ 1249 ش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عوامل اجتماعی خشکسالی قحطی گرانی ارزاق علل اولیه (اصلی) قحطی عوامل ثانوی (جانبی)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷۳ تعداد دانلود : ۹۵۴
قحطی در ایران سابقه ای به قدمت تاریخ این سرزمین دارد. ساکنان ایران زمین، از کهن ترین روزگاران، به صورت ادواری، با قحطی و کمیابیِ ارزاق دست به گریبان بوده و به کرات بر اثرِ آن قربانیان بسیار داده اند. دربارة اسباب و علل ایجادکنندة این قحطی ها سخن بسیار رفته است. بعضی از محققان، ساده اندیشانه و عجولانه، به سراغِ نزدیک ترین و سهل الوصول ترین عاملی که به نظرشان می رسیده ـ قهر طبیعت ـ رفته اند و مصایب بی شماری را که طیِ قرون متمادی بر اثر قحطی برای مردم ایران پدید آمده است، یک باره و یک سره، معلول بی مهری طبیعت دانسته اند. این تصور نه به کلی خالی از واقعیت است و نه تمامِ واقعیت را دربر دارد. تردیدی نیست که فلات ایران ـ در مقام مقایسه با بخش هایی از جهان نظیر اروپای غربی و شمالی، کانادا، و نیز در قیاس با متوسط کل جهان ـ از رطوبت و بارندگی کافی برخوردار نبوده و نیست؛ به همین دلیل، در طول تاریخ، بسیاری از قحطی های ایران از خشک سالی های متناوب نشئت گرفته است[i]. با وجود این، دور از منطق و واقعیت خواهد بود اگر نقشِ بسیار مؤثر و تعیین کنندة عواملِ گوناگونِ اجتماعی در ایجاد و سیرِ تحولِ قحطی های ایران نادیده یا دست کم گرفته شود. این عوامل گاه منشأ و علت شروع قحطی ها بوده اند (عوامل اولیه) و گاه عامل تشدید کننده و ادامه دهندة آن ها (عوامل ثانوی یا جانبی). در این مقاله بر آنیم تا تأثیر مشخصِ عوامل اجتماعی را در شکل گیری و تداوم عظیم ترین و دهشتناک ترین قحطی ایران در طول تاریخ بازنماییم ـ تأثیری که کم و بیش در اکثریت قحطی های ایران مشهود است. در این پژوهش، نخست به توصیف چگونگی شروع این قحطی و نقش عوامل طبیعی و جَوی در ایجاد آن، و نیز بررسی ابعاد و پیامدهای جمعیتی، سیاسی، و اقتصادی و ... آن می پردازیم و سپس به سراغ عوامل اجتماعی و فرهنگی می رویم
۳۰.

تبیین عوامل اجتماعی مؤثر بر جلب مشارکت شهروندان در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی (مطالعه موردی منطقه 13 شهرداری تهران)

کلیدواژه‌ها: عوامل اجتماعی مشارکت شهروندان تفکیک و جمع آوری زباله خانگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷۹ تعداد دانلود : ۱۰۱۳
هدف محوری پژوهش حاضر، «تبیین عوامل اجتماعی مؤثر بر جلب مشارکت شهروندان در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی، در منطقه 13 شهرداری تهران» است. در مبانی نظری تحقیق، نظریات اندیشمندان را به سه رویکرد جامعه شناختی، روانشناختی و رویکرد ترکیبی تقسیم کرده، به بررسی نظرات نظریه پردازان مختلف و پیشینة تجربی و در نهایت نظریه لرنر، اینگلهارت و هومنز به عنوان چارچوب نظری و براساس آن به تدوین مدل نظری و فرضیات پرداخته شد. روش تحقیق حاضر اسنادی و پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. جامعة آماری تعدادی از خانوارهای ساکن منطقة 13 شهرداری تهران است که (381) خانوار به عنوان حجم نمونه تعیین شده است. نمونه ها ابتدا با روش نمونه گیری خوشه ای مشخص و در مرحلة بعد بر اساس نمونه گیری سهمی، سهم هر محله برای توزیع پرسشنامه تعیین گردید. برای سنجش اعتبار(روایی) پرسشنامه، از اعتبار صوری و برای سنجش پایایی، از یک تحقیق مقدماتی استفاده شد، در این تحقیق مقدماتی گویه ها (ضریب آلفا89/0) از پایایی بالایی برخوردار بودند. عمده ترین یافته های تحقیق: بین سن، وضعیت تأهل و میزان مشارکت شهروندان در تفکیک و جمع آوری زباله های خانگی (با 95 درصد اطمینان) رابطة معناداری وجود دارد. همچنین بین جنس، سطح تحصیلات، وضعیت فعالیت، نحوة آموزش، تأثیر رسانه های گروهی، رضایت از خدمات شهری، اعتماد اجتماعی، احساس تعلق اجتماعی، احساس فایده مندی و باور به سودمندی و میزان مشارکت شهروندان (با 99 درصد اطمینان) رابطة معناداری وجود دارد.
۳۱.

برنامه ریزی استراتژیک توسعه محله ای با تاکید بر متغیرهای اجتماعی مطالعه موردی محله طلاب شهر مشهد

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی استراتژیک عوامل اجتماعی توسعه محله ای SWOT محله طلاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳۲ تعداد دانلود : ۱۰۷۹
در دویست سال گذشته جهان با یک انقلاب شهری مواجه شده است و طبق پیش بینی سازمان ملل متحد 80 درصد رشد جمعیت دهه آینده در شهرها اتفاق خواهد افتاد. با این وجود فرصت ها، منابع و امکانات مورد نیاز برای توسعه و تأمین نیازهای انسانی به طور مناسب در شهرها تأمین نشده است. در هر حال با توجه به انقلاب شهری و مسایل ناشی از آن، گذارهای بسیاری را در جهان شاهدیم که در حیطه برنامه ریزی شهری می توان از گذار برنامه ریزی جامع عقلانی و به تبع آن برنامه ریزی تفصیلی به برنامه ریزی استراتژیک شهری و گذار از برنامه ریزی کل نگر به برنامه ریزی خردنگر و در مقیاس محله ای نام برد. این تحقیق با الهام از این تغییرات و لزوم توجه به شاخص های اجتماعی از قبیل سرمایه اجتماعی، حس تعلق مکانی و ... در برنامه ریزی ها با استفاده از تکنیک های پیمایش و مطالعات اسنادی و استفاده از ابزارهای کمی و مدل SWOT با رویکردی توصیفی و تحلیلی سعی دارد این تغییرات را در برنامه ریزی محله طلاب شهر مشهد بکار برد. نتایج تحقیق که حاصل تکمیل 250 پرسشنامه در بین ساکنان محله و 15 پرسشنامه در بین متخصصان دانشگاهی و کارشناسان شهرداری است، نشان می دهد که محله طلاب شهر مشهد در موقعیتی رقابتی قرار دارد و بایستی سعی کند با استفاده از فرصت های موجود در محیط بیرونی به بهبود نقاط ضعف خود بپردازد. در این رابطه باید راهیردهای آشناسازی ساکنین با روش های مشارکت در قالب مراسم مذهبی؛ افزایش درآمدهای پایدار شهرداری با همکاری واحدهای تجاری و تشکیل شورا و شهرداری محله و واگذاری مسایل اجرایی به مردم و نمایندگان آن ها، را مدنظر قرار دهد.
۳۲.

نگرشی جامعه شناختی و روانشناختی به بدحجابی به عنوان یک مسئله اجتماعی

کلیدواژه‌ها: زنان حجاب عوامل اجتماعی بدحجابی عوامل فرهنگی و عوامل روانشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱۸ تعداد دانلود : ۳۱۴۳
گرایش به پوشش و حجاب یک گرایش فطری در میان زنان و مردان میباشد؛ ولی میزان و شکل آن رابطه مستقیمی با اخلاق، فرهنگ و ساختار اجتماعی جوامع دارد. بر این اساس میتوان گفت که مسئله بدپوششی، جایگاه ویژهای در مباحث روز دنیا، مانند فرآیند جهانی شدن و مدرنیته داشته و یکی از پیچیدهترین آسیبهای اجتماعی مطرح در جوامع جهانی، بهویژه در جامعه ما محسوب میشود. به همین دلیل، مقاله حاضر نیز با هدف تحلیلی جامعه شناختی بر بدحجابی و بدپوششی زنان نگاشته شده و در پی آن است که با تکیه بر دیدگاهها و نظریه های مطرح شده در این حوزه و همچنین، نتایج عمده پژوهشهای اجتماعی انجام یافته، برخی عوامل اجتماعی(مانند جامعهپذیری، نقش خانواده و رسانههای جمعی و گروه های همسالان)، عوامل فرهنگی (نقش اعتقادات مذهبی، بحران هویتی، تهاجم فرهنگی و دگرگونی فرهنگی) و عوامل روانشناختی موثر (مانند تاثیر عقده حقارت، وجود غریزه خودآرایی و...) بر بدحجابی را شناسایی و به مراتب راهکارهای کاربردی در جهت رفع و یا کاهش این معضل اجتماعی ارائه کند.
۳۳.

بررسی تاثیر اطلاعات و نگرش های جمعیتی بر رفتارهای باروری فرهنگیان شهرستان شوشتر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: عوامل فرهنگی باروری عوامل اجتماعی عوامل اقتصادی زنان شاغل در آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹۹ تعداد دانلود : ۱۶۰۳
پژوهش حاضر با توجه به اهمیت بحث کنترل جمعیت در جامعه، موضوع عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موثر برمیزانباروری زنان شاغل در آموزش و پرورش شوشتررا مورد توجه قرار می دهد. در نتیجه هدف اصلی آن شناخت عوامل مهم تأثیرگذار بر میزان باروری است. جامعه مورد مطالعه زنان شاغل در آموزش و پرورش شوشتربوده که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 400 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک بوده است. سطح تحلیل، خرد و واحد تحلیل، زنان شاغل هستند. اطلاعات لازم باتکنیک پرسشنامه جمع آوری گردیده است. روش تحقیق به صورت اسنادی و پیمایشی بوده، و با استفاده از جدول یک بعدی و دو بعدی، نمودار پراکنش، ضرایب پیرسون و اسپیرمن فرضیه های مختلف مورد آزمون قرار گرفته اند. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار SPSS صورت گرفته و نتایج تحقیق نشان می دهند، که از بین هشت فرضیه مورد بررسیتعداد هفت فرضیه مورد قبول واقع شده و تعداد یک فرضیه اثبات نشده است. یافته های این پژوهش حاکی از آن است. که متغیر هایی مانند تحصیلات، درآمد، سن ازدواج والدین،علاقه به فرزند ذکور، نگرش، آگاهی، میزان استفاده از وسایل جلوگیری از بارداری با میزان باروری رابطه معنی داری و معکوسی داشته و بر روی آن تاثیر گذار است. بدین صورت که با افزایش این متغیرها میزان باروری کاهش می یابد. همچنین بین متغیر نوع شغل سرپرست خانواده (شوهر) ومیزان باروری رابطه ای یافت نشد.
۳۴.

چیدمان جامعه: تأثیر تحولات اجتماعی و فرهنگی دوران مشروطه بر تن پوش مردمان عصر قاجار

کلیدواژه‌ها: عوامل اجتماعی مشروطیت پوشاک غرب گرایی زنان و مردان تجددطلبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳۸ تعداد دانلود : ۲۰۶۳
چکیده:دوره پایانی حکومت قاجار، دورانی سرشار از فراز و نشیب های سیاسی و دگرگونی های اجتماعی و فرهنگی به شمار می آید. اختلافات سیاسی، ناکارآمدی نظام حاکم بر کشور و آشنایی با مظاهر تمدن نوین مغرب زمین، زمینه های انقلاب مشروطه را در ایران فراهم آورد. اندیشه محوری تجدد و ترقی خواهی پیشروان مشروطیت، فرهنگ و آداب و رسوم مردمان این دوران را تحت تأثیر قرار داد و بسیاری از سنت ها و عقاید پیشین را کمرنگ کرد. پوشاک نیز به عنوان بخشی از فرهنگ جامعه، در مقابل تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور، دستخوش تغییرات چشمگیری شد. مقاله پیش رو با روش مطالعه کتابخانه ای- اسنادی، توصیفی و تحلیلی سعی دارد با مطالعه عوامل عمده مؤثر بر تغییر اسلوب پوششی زنان و مردان دوره قاجار در عصر مشروطیت، مانند تأسیس مدارس نوبنیاد، آزادی مطبوعات، ماهیت مردمی ادبیات مشروطه، انجمن ها و مجامع سری، افزایش مراودات با اروپاییان و رواج افکار غربی و لیبرالیستی در جامعه، ابعاد و چگونگی این تحولات را روشن نماید. در نهایت تحولات فرهنگی و اجتماعی دوران مشروطیت که سبب تسلط افکار تجددطلبانه و نفوذ فرهنگ غرب در جامعه ایران شد، پوشاک را به عنوان یکی از مظاهر اصلی فرهنگ، دستخوش تغییرات چشمگیری کرد و آن را به سوی الگوهای اروپایی سوق داد. همین طور تأثیر قلم تجددخواهان در دگرگونی حجاب و پوشش زنان مشهود است.
۳۵.

بررسی علل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر پرخاشگری در میان خانواده های تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عوامل اجتماعی پرخاشگری در خانواده نوع خانواده

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی پرخاشگری، تعارض و خشونت
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۳۳۰۱ تعداد دانلود : ۱۳۸۸
هدف از انجام این تحقیق، بررسی و شناخت تأثیر عوامل جمعیت شناختی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در تبیین پرخاشگری در خانواده می باشد. به عبارت دیگر در این پژوهش سعی شده است به این پرسش اساسی پاسخ داده که چرا در برخی از خانواده ها رفتارهای پرخاشگرانه دیده می شود. بر این اساس فرضیه هایی که از سه دیدگاه نظری از حوزه روان شناسی اجتماعی؛ یعنی رویکرد روانکاوی، رویکرد رفتارگرایی و رویکرد شناختی و همچنین، از مطالعات و تحقیقات پیشین، جهت تبیین پرخاشگری در خانواده استنتاج گردیده است. داده های مورد نیاز برای آزمون فرضیه های تحقیق از طریق پرسشنامه و با نمونه گیری سهمیه ای متناسب با حجم (PPS) از یک نمونه 384 نفری از سطح شهر تبریز گردآوری شد. برای دسته بندی مؤلفه های مربوط به پرخاشگری خانوادگی از تحلیل عاملی اکتشافی، برای محاسبه پایایی گویه ها از آلفای کرونباخ و نیز برای آزمون فرضیه ها از تکنیک های آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تفاوت میانگین (T-test) و آزمون تحلیل واریانس یک طرفه استفاده گردید و در نهایت برای تبیین عوامل اجتماعی مؤثر بر پرخاشگری خانواده از تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج حاصل نشان می دهد که پرخاشگری خانوادگی با متغیرهای نوع خانواده، نوع ازدواج، پایگاه اقتصادی - اجتماعی، وضعیت شغلی، سطح تحصیلات، سن و باورهای مذهبی رابطه معنی داری داشته است.
۳۶.

بستر اجتماعی ـ فرهنگی مؤثر بر اعتیاد به مواد روان گردان در میان زنان

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عوامل فرهنگی عوامل اجتماعی زنان معتاد روان گردان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات مربوط به مصرف مواد
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
تعداد بازدید : ۱۲۸۱ تعداد دانلود : ۷۴۹
هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل اجتماعی ـ فرهنگی مؤثر بر اعتیاد به مواد روان گردان در میان زنان معتاد بود. روش: روش تحقیق از نوع پیمایشی بوده و نمونه آن را 100 نفر از زنان معتاد کمپ چیتگر تشکیل می دادند. داده ها با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری شدند. یافته ها: نتایج نشان داد میزان آگاهی زنان، از هم گسیختگی خانوادگی در خانواده اولیه و ثانویه (پدر و مادری و زن و شوهری)، در دسترس بودن مواد مخدر، اعتیاد اعضای خانواده، میزان تحصیلات زنان و سطح تحصیلات والدین از عوامل مؤثر بر اعتیاد زنان معتاد به مواد مخدر بوده است. نتیجه گیری: برای جلوگیری از بالا رفتن آمار اعتیاد در زنان باید از بستر خانواده شروع کرد و به خصوص توجه خاص به مادران داشت.
۳۷.

تبیین جامعه شناختی عوامل اجتماعی مؤثر بر طلاق (مطالعه موردی: شهرستان قائم شهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: طلاق عوامل اجتماعی دخالت اعضای خانواده برآورده نشدن انتظارات تفاوت عقاید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷۷ تعداد دانلود : ۱۱۸۲
هدف از این مقاله، تعیین عوامل جامعه شناختی مؤثر بر طلاق در شهرستان قائم­شهر است. مبانی نظری تحقیق بر پایه تئوری­های همسان­همسری، ناهمسان­همسری، مبادله، شبکه و نظریه­ نقش­ها استوار است. روش تحقیق مورد مطالعه پیمایشی و از نوع علّی  مقایسه  ای است. در این مطالعه 280 نفر برای نمونه تحقیق برگزیده شدند که از این تعداد 180 نفر را افراد طلاق گرفته یا مطلقه و 100 نفر را افراد غیرمطلقه تشکیل می­دادند. نتایج به دست­آمده نشان داد که عمده متغیرهای مستخرج از نظریه­ها در تبیین عامل طلاق به عنوان عواملی تأثیرگذار مطرح گردیدند. به عبارت دیگر، با بررسی متغیرهای تأثیرگذار در دو گروه مورد بررسی، بدین نتیجه رسیدیم که توزیع این متغیرها در دو گروه از تفاوت معنی­داری برخوردار است؛ به­گونه­ای که متغیرهای تفاوت تحصیلی، برآورده نشدن انتظارات، تفاوت عقاید، دخالت دیگران و وضعیت شغلی شرایط را به گونه ای برای دو گروه فراهم آورده است که پدیده طلاق برای یک گروه و عدم رخداد این پدیده را برای گروه دیگر رقم بزند. ناگفته نماند علی­رغم کنترل برخی متغیرها و همسان­سازی دو گروه، نتایج نشان داد که متغیر تفاوت در محل تولد در مقایسه بین دو گروه، چندان عاملی تأثیرگذار جهت بروز طلاق نبوده است. همچنین، با استفاده از آزمون تحلیل ممیزی مشخص گردید بالاترین ضرایب متغیرهای پیش­بین مؤثر بر متغیر وابسته که در معادله قرار گرفت؛ شامل متغیرهای تفاوت عقاید ، وضعیت شغلی و تفاوت تحصیلی بوده است.
۳۸.

چرایی پیدایش و گسترش بافت های فرسوده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نگرش سیستمی عوامل اجتماعی نوسازی عوامل اقتصادی بافت های فرسوده توسعه یکپارچه و پایدار

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای کاربردی معماری کاربردی ایران و اسلام
  2. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای کاربردی معماری کاربردی مطالعات شهرسازی
تعداد بازدید : ۱۶۳۰ تعداد دانلود : ۷۳۳
فرسودگی بافت های شهری یکی از معضلاتی است که از گذشته های دور شاهد آن هستیم، اما در چند دهة اخیر، ابعاد گسترده تری پیدا کرده است. اقدامات گوناگونی که به صورت نوسازی بافت های فرسوده شهری در جهان و از جمله در ایران صورت گرفته است، نتایج ناموفق یا با موفقیت کمتری داشته است. اینکه ""فرسودگی چیست؟"" و ""نوسازی بافت های فرسوده به چه معنی است؟"" پرسش هایی است که همواره پیش روی پژوهشگران بوده است. مطالعات نشان می دهد اقداماتی که تاکنون انجام شده است، نتوانسته نیازهای نوسازی بافت های فرسوده شهری را پاسخ گوید. هدف این مقاله، به چالش کشیدن مسایل مربوط به فرسودگی و نوسازی و کوشش در جهت یافتن پاسخ پرسش های مطرح شده در بالا است. با دید انتقادی به رویکردهایی که تاکنون نسبت به فرسودگی و نوسازی بافت های شهری ارایه و به آنها عمل شده است، این مسئله بیش از پیش عیان می شود که درک درستی از فرسودگی و نوسازی وجود ندارد. نتایج حاصل از پژوهش چندساله که بخشی از آن در این مقاله بیان شده، نشان می دهد هم پدیدة فرسودگی و هم برنامه نوسازی نیازمند تغییر روش و نگرش از تفکر جزء نگر به تفکر کل نگر است تا درک درستی از نوسازی حاصل شده و اقدامات صورت گرفته مفید واقع شود. در این رابطه، ""فرسودگی"" را پدیده ای بسیار پیچیده می دانیم که برحسب شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی یک جامعه تغییر می کند. ""نوسازی"" نیز به عنوان برنامه پیشگیری، کاهش اثرات و بازگرداندن بافت شهری فرسوده به حالت کارآمد، در صورتی شناخته می شود که ترمیم شبکه های آسیب دیده اجتماعی و اقتصادی و برقراری مجدد جریان های قطع شده را انجام دهد.
۳۹.

بررسی عوامل موثر بر گرایش روستائیان به ادغام روستاها در یکدیگر و ایجاد شهرهای جدید (مطالعه موردی:روستاهای پیرامون شهر بناب)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عوامل فردی عوامل اجتماعی شهرهای کوچک بناب اقتصادی و محیطی ادغام روستاها

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی جغرافیای توسعه
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای توسعه
تعداد بازدید : ۱۱۷۵ تعداد دانلود : ۷۲۶
شکل گیری شهرهای جدید در کشور ما سابقه کمی دارد با این حال توسعه شهرنشینی در دو- سه دهه اخیر شتابی چشمگیر یافته است و تقویت شهرهای کوچک و بهبود توسعه روستایی دارای روابط تنگاتنگی هستند.در این مقاله تلاش شد تا عوامل مؤثر بر گرایش روستاییان به مسأله ادغام روستاها در یکدیگر و شکل گیری شهرهای جدیدمورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق در این مطالعه، از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی و همبستگی است که بخش عمده ای از داده های آن بر اساس مطالعات میدانی و با روش نمونه گیری (کوکران) از سطح 179 خانوار نمونه ی منطقه جمع آوری شده است. یافته های مطالعهبر اساس نتایج حاصل از آزمون t تک نمونه ای برای بررسی میزان اثرگذاری حاصل از عوامل اجتماعی، اقتصادی و محیطی نشان داد که در سطح معناداری بالاتر از 95 درصد، این متغیرها با میانگین 4/3 تا 6/3 بر گرایش روستاییان به ادغام روستاها در یکدیگر تأثیر داشته است. علاوه براین نتایج حاصل از t دو نمونه ای در رابطه با اثرگذاری جنس در گرایش روستاییان به ادغام روستاها در یکدیگر نشان می دهد که تفاوت معناداری در گرایش آنان وجود دارد،اما در رابطه با دو متغیر سن و تحصیلات با توجه به آزمون های لون و کولموگروف – اسمیرنوف نتایج حاکی از یکسانی نظرات افراد بوده است. با توجه به یافته ها، راهکارهایی شامل فراهم نمودن زمینه های اشتغال جمعیت بیکار و فعال روستایی درشهرهای کوچک وپیشگیری ازمهاجرت بیکاران روستایی به کلانشهرها؛توسعه بازارهای محلی باتأکید برعرضه محصولات کشاورزی درشهرهای کوچک؛ ایجادتسهیلات ومشوق های سرمایه گذاری درشهرهای کوچک و فراهم کردن زمینه هایی برای حفظ فرهنگ ها و سنت های روستایی و غیره پیشنهاد شده است.
۴۰.

بررسی علل اجتماعی بروز فرار دختران از منزل(مطالعه موردی شهرستان اردبیل)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: عوامل اجتماعی اردبیل فرار از خانه دختران فراری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳۹ تعداد دانلود : ۱۱۵۷
پدیدة فرار از خانه از مقوله های جدی در حوزة آسیب های اجتماعی تلقی می شود که مهار و ترمیم آن نیازمند یک معماری مناسب اجتماعی است، لذا پردازش آسیبی از این نوع(دختران و زنان آسیب دیده) مستلزم شناسایی تاروپود ناسازگاری های اجتماعی است. به همین دلیل، هدف اصلی این مطالعه، بررسی علل اجتماعی مرتبط با فرار دختران از خانه با تاکید بر مقایسه دختران فراری و عادی بوده است.پژوهش حاضر به روش مطالعه موردی و از نوع علی مقایسه ای بوده است. نمونه پژوهش شامل 33 نفر دختر فراری و 33 نفر دختر عادی به روش نمونه گیری در دسترس بوده که از نظر سن با هم همتا شده بودند از طریق پرسشنامه خودساخته محقق و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 17 مورد بررسی قرار گرفتند. مقایسة دختران فراری و عادی نشان دهندة تفاوت معنادار براساس سابقه آزار دیدن در دوران کودکی، وجود مشکلات اقتصادی در خانواده، فقدان آستانة تحمل در کنار پایین بودن سطحتحصیلاتفرد و والدین است.