مطالب مرتبط با کلیدواژه

قوم کرد


۱.

موضوعات محوری در موسیقیشناسی قومیکردهای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی سال ۱۵ بهار ۱۳۸۹ شماره ۴۰

کلیدواژه‌ها: ایران انسان شناسی فرهنگی قوم کرد محیط شناسی فرهنگی موسیقیشناسی قومی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای زیبا هنرهای نمایشی موسیقی و آواز ایران و اسلام تاریخچه
  2. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای زیبا هنرهای نمایشی موسیقی و آواز ایران و اسلام تئوری موسیقی
تعداد بازدید : ۱۵۶۹ تعداد دانلود : ۸۱۶
عادات، سلیقه ها، تمایلات، آرزوها و مصائب انسان ها در قالب نظام موسیقی آنها گنجانده و بیان میگردد. از آنجا که موسیقی بخشی از فرهنگ است، بنابر این، برای درک و شناخت فرهنگ، به جنب? موسیقیایی آن نیز باید توجه کرد. موسیقی قالبی است برای بیان اندیشه ها و وسیله ای برای بیان مفاهیمی و موضوعاتی که به شیوه های دیگر قابل بیان نیستند. پژوهش حاضر در صدد مطالع? موضوعات محوری در نظام موسیقی کردهای ایران است. این پژوهش بر اساس رویکرد انسان شناسیِ فرهنگی طراحی شده که در آن موسیقی به عنوان یک پدید? فرهنگی تلقی میشود. متناسب با تأثیر شرایط محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر زندگی این مردم، پاره ای از عناصر به صورت موضوعات محوری تظاهر یافته اند. شناسایی این موضوعات محوری مطمع نظر پژوهشگران این مقاله بر اساس فنون مردم نگاری، در چارچوب انسان شناسی بوم شناختی، به شکل واکاوی در درون نظام موسیقی مردم کرد ایران بوده است. یافته های این پژوهش بیانگر آن است که نظام موسیقیایی این مردم تحت تأثیر عوامل محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، برخی از ویژگیها و عناصر را برجسته تر از سایر جنبه ها و عناصر معرفی کرده است. اهمیت این پژوهش در جنب? نوآوری آن است که با رویکرد علمی انسان شناختی به بررسی موسیقیشناسی قومیکردها پرداخته است. نتیجه این پژوهش میتواند به بازنمایی علمی نظام موسیقی قومیکردها بینجامد.
۲.

طرد اجتماعی اقوام در آیینه آمار: بررسی بودجه های استان های ترک نشین و کردنشین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال چهارم تابستان ۱۳۸۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلیدواژه‌ها: طرد اجتماعی قوم کرد توزیع بودجه قوم ترک استان های کردنشین استان های ترک نشین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹۷ تعداد دانلود : ۹۳۳
ایران کشوری چند قومی است. مطالعات انجام شده در سطح ملی درباره اقوام نشان میدهد که برخی از اقوام احساس نابرابری قومی بسیار قویتری نسبت به دیگران دارند و توزیع امکانات و خدمات در کشور را به نفع همه نمیدانند. بنابراین همیشه مطالبات خود را از دولت، ایفا نشده قلمداد میکنند. از جمله این اقوام کردها و ترکها هستند. هدف ما در این مقاله بررسی این ادعا خواهد بود. مقاله حاضر به بررسی تخصیص بودجهها در ایران در دوره ده ساله 1375 تا 1385 پرداخته و با محاسبه سرانه بودجهها برای استانهای کردنشین و ترکنشین در هر سال و میانگین آن برای دوره ده ساله مذکور تفاوتهای موجود آنها را با سرانه بودجه استان تهران و در مواردی با برخی دیگر از استانهای فارس نشین مثل اصفهان مقایسه و نتایج آن را گزارش کرده است. یافتهها نشان میدهند تخصیص بودجه برای این استانها نه تنها با استانهای تهران و اصفهان تفاوت زیادی ندارد بلکه در بسیاری از موارد نمودارها نشان دهنده بودجههای بالاتر این استانها است. چارچوب نظری مقاله بر اساس نظریه طرد اجتماعی استوار است. براساس این نظریه افراد یا گروههایی در جامعه از برخی منابع و حقوق در جامعه محروم و به حاشیه رانده میشوند. طرد از فرآیند توسعه و طرد مادی از جمله ابعاد طرد اجتماعی محسوب میشود. مقاله حاضر از این بعد به مسئله اقوام در ایران میپردازد.
۳.

نقد و بررسی تحلیلی نظریه کرد بودن لرها

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی دانشگاه اصفهان پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۱)

کلیدواژه‌ها: خاستگاه قوم کرد قوم لر منشا نژادی منطقه لرستان زاگرس نشینان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱۶ تعداد دانلود : ۹۵۴
لر یکی از اقوام ریشه دار و اصیل ایرانی است که در مناطق وسیعی از غرب ایران تا منتهی الیه دامنه های جنوبی زاگرس پراکنده است. پیش از آنکه قلمرو کنونی لرها به تصرف آریایی ها درآید، اقوام باستانی ، نظیر کاسی ها، عیلامی ها و آسیانی ها سکونت داشتند. از قرن چهارم هجری که نخستین بار واژه « لر» در متون تاریخی مورخان و جغرافی نویسان مطرح گردید، در خصوص منشا نژادی این قوم نظریات گوناگون و بعضاً متضادی مطرح شد که در این میان « نظریه کرد دانستن قوم لر »در بین مورخان و جغرافی نویسان، طرفداران بیشتری دارد. اگر چه پیوستگی نژادی، فرهنگی و تاریخی لرها و کردها را نمی توان انکار کرد و هردو گروه ایرانی هستند و بخش بزرگی از جمعیت آنان بازماندگان ساکنان قدیمی ایران زمین هستند، اما علیرغم خاستگاه واحد و مشترکات فراوانی که دارند، در طول تاریخ به ویژه از دوران اسلامی بدین سوی، این دو گروه هویت قومی مستقلی داشته و به عنوان دو جمعیت بزرگ از هم تفکیک شده اند. از این روی این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی به نقد و بررسی نظریه متداول در برخی متون و منابع تاریخی درباره این که قوم لر شاخه ای از کردها هستند می پردازد و قوم لر را در کنار قوم کرد به عنوان یکی از اقوام ایرانی معرفی می کند.
۴.

مقایسه شخصیت مرزی و اسکیزوتایپی و مؤلفه های آن ها در گروه های قومی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره چهاردهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۴۳)

کلیدواژه‌ها: شخصیت اسکیزوتایپی شخصیت مرزی قوم کرد قوم لر قوم ترک قوم فارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۶ تعداد دانلود : ۸۹۸
زمینه و هدف: مسأله فرهنگ و شخصیت در دهه های اخیر مورد توجه بسیاری از روان شناسان و مردم شناسان در سراسر دنیا قرار گرفته است؛ به طوری که حجم مطالعاتی زیادی را به ویژه در غرب به خود اختصاص داده است، اما این مسأله مهم در ایران با وجود فرهنگ ها و قومیت های متنوع و غنی، به شدت از سوی محققان مورد غفلت قرار گرفته است. از این رو، تحقیق حاضر به دنبال مقایسه صفات شخصیت مرزی، اسکیزوتایپی و مؤلفه های آن ها بین دانشجویان اقوام فارس، ترک، کرد و لر بود. مواد و روش ها: روش تحقیق از نوع علی- مقایسه ای بود. در مجموع، 200 نفر از دانشجویان خوابگاهی دانشگاه علوم پزشکی شیراز به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسش نامه های صفات شخصیت مرزی (Borderline personality یا STB) و اسکیزوتایپی (Schizotypal personality یا STA) بین آنان تکمیل گردید. داده ها با استفاده از مجموعه ای از تحلیل های واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین گروه های قومی مورد مقایسه در شخصیت مرزی و اسکیزوتایپی تفاوت معنی داری وجود نداشت (05/0 < P). نتایج دیگر نشان داد که از بین سه مؤلفه مقیاس شخصیت اسکیزوتایپی، تنها مؤلفه تفکر سحرآمیز و از بین مؤلفه های شخصیت مرزی نیز تنها مؤلفه ناامیدی بین گروه های قومی دارای تفاوت معنی داری بود (01/0 > P). در مؤلفه تفکر سحرآمیز دانشجویان قوم کرد و ترک نسبت به دانشجویان قوم فارس و لر نمره بالاتری را کسب کردند. در مؤلفه ناامیدی، تنها تفاوت یافت شده بین دانشجویان کرد و ترک بود؛ بدین صورت که دانشجویان قوم کرد از دانشجویان قوم ترک نمره بالاتری را در این مؤلفه کسب کردند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، می توان ادعا کرد که قومیت بر روی شخصیت تأثیر می گذارد، اما نیاز به تحقیقات بیشتر در این حوزه بین گروه های قومی ایران ضروری به نظر می رسد.
۵.

بررسی چگونگی مدیریت شکاف های قومی در کردستان جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال سوم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۱ (پیاپی ۴۱)

کلیدواژه‌ها: دولت مدیریت جمهوری اسلامی ایران اقلیت ها قوم کرد شکاف قومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۲ تعداد دانلود : ۹۱۶
جمهوری اسلامی ایران سرزمینی متشکل از اقوام، طوایف، تنوعات فرهنگی و اجتماعی گوناگون است که در زیر چتر هویت ایرانی بودن، زندگی مسالمت آمیز و برادرانه ای را در اغلب ادوار تاریخی تجربه کرده اند و گاهی به دلیل مشکلاتی که اغلب ناشی از جهالت و نادانی، فقر، تبعیضات ناروا، ضعف مدیریتی نخبگان قدرت و مدیران سیاسی و دخالت های استعمارگران بوده، زمینه های نارضایتی برخی از این اقوام فراهم گردیده، که نتیجه آن به خطر افتادن انسجام، امنیت و یکپارچگی ملی ایران بوده است. موضوع اصلی این پژوهش عبارت است از: ""بررسی چگونگی مدیریت شکاف های قومی در کردستان جمهوری اسلامی ایران."" سوال اصلی آن نیز بدین قرار است که مدیریت شکاف های قومی در کردستان چه کاستی ها و ضعف هایی داشته است؟ در تمامی نظام های سیاسی که از تنوعات فرهنگی – اجتماعی و قومی بر خوردار هستند، دولت نقش بسیار مهمی در فرآیند مدیریت شکاف های قومی دارد؛ دولت ها با بهره گیری از رویکردهای مبتنی بر عقلانیت می توانند مدیریتی علمی مبتنی بر عدالت و انصاف را در فرآیند تأمین حقوق اقوام مختلف اتخاذ نمایند که نتیجه چنین مدیریتی افزایش انسجام و همبستگی ملی در کشور می باشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی است و با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و بهره گیری از تکنیک های اسنادی وکتابخانه ای انجام می شود. محققان با استفاده از منابع، متون، اسناد و مدارک موجود، به جمع آوری داده ها و تجزیه و تحلیل آنها برای رسیدن به اهداف تحقیق می پردازند. در پایان نتیجه مهم این تحقیق، ضرورت تأکید بر ارزش های مشترک فرهنگی - تاریخی اقوام ایرانی موجود در جامعه ایرانی یعنی اسلام و مسلمان بودن، ایرانی بودن و بهره گیری از ظرفیت های قانون اساسی برای برطرف کردن برخی نابرابری ها و مدیریت بهینه شکاف های قومی در کردستان می باشد.
۶.

الزامات سیاستگذاری فرهنگی اقوام؛ راهبردهای برگرفته از اسناد بالادستی و دیدگاه های ذینفعان (مطالعه موردی قوم کرد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال یازدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۴۲ 87 - 126

کلیدواژه‌ها: قوم کرد سیاست گذاری فرهنگی اهل سنت کرد قومیت هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۵۰۷
سیاست مطلوب فرهنگی در حوزه «قومیت» سیاستی است که ضمن توجه و عنایت به اسناد و متون بالادستی، توجه ویژه ای به فضای زیست بوم یک قوم نیز داشته باشد و در خلأ تدوین نشده باشد. مقاله پیش رو با استفاده از روش های ترکیبی تحلیل مضمون در حوزه اسناد مرتبط بالادستی و مصاحبه عمیق با نخبگان ذی نفع در این حوزه و استخراج مشترکات کدهای به دست آمده به اصولی برای سیاست گذاری واقع بینانه دست یافته است.<br />با توجه به اهمیت روزافزون قوم «کرد» چه در بعد مذهبی به عنوان بزرگ ترین قوم دارای اقلیت مذهبی در ایران و نیز درصد بالای رشد هویت قومی در میان افراد این قوم، می توان این قوم را نمونه ای عالی برای تعمیم به سایر اقوام که از حیث مذهبی در اقلیت قرار دارند (قوم های بلوچ و ترکمن) در نظر گرفت و خروجی های این پژوهش را برای تدوین سیاست فرهنگی برای قوم های یاد شده نیز به کار بست.<br />نتیجه به دست آمده در این تحقیق نشان می دهد مطالبات قومی نخبگان حوزه کردی همخوانی و هماهنگی زیادی با اسناد بالادستی به ویژه قانونی اساسی و دیدگاه رهبران نظام دارد. از جمله این مشابهت ها و مشترکات، اعتقاد به اسلام و ایران و هویت ملی و حفظ انسجام و تمامیت ارضی کشور، تقویت فرهنگ قومی ذیل فرهنگ رسمی، ارتباطات سازنده میان فرهنگی، تأمین حقوق مدنی و شهروندی سایر مذاهب و قومیت ها و گسترش عدالت اجتماعی و خدمت رسانی برای همه اقوام است.
۷.

بررسی تأثیر مطالبات قوم کرد بر امنیت عمومی استان کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه جغرافیای انتظامی سال ششم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۴ 107 - 132

کلیدواژه‌ها: مطالبات قومی امنیت عمومی قوم گرایی قوم کرد استان کردستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۸۳۸
هدف این پژوهش آن است که تعیین نماید مطالبات (چهارگانه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی) قوم کرد تا چه اندازه در امنیت عمومی استان کردستان تأثیر دارد. این پژوهش از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی از نوع پیمایشی است. روش گردآوری اطلاعات میدانی و ابزار آن پرسشنامه محقق ساخته است. روایی پرسشنامه از طریق روش منطقی و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (که ضریب کل ۸۶/۰ بود) به دست آمد. جامعه آماری کلیه کارکنان یگان های پاوا، آگاهی، موادمخدر و فتای استان با جایگاه (۱۵) به بالا و نیز با سابقه خدمتی (۱۰) سال می باشند که حسب مأموریت های محوله دخیل در تأمین امنیت استان کردستان بودند، به عنوان نمونه جامعه آماری که روی هم رفته (۱۹۰) نفر بودند و بر اساس جدول مورگان (۱۲۷) نفر به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب شدند. کلیه فرضیه های چهارگانه که میان امنیت عمومی و مطالبات (فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی) رابطه برقرار می کردند، پذیرفته شدند. تحلیل رگرسیونی (با بتای ۷۸۱/۰) و هم مدل نهایی پژوهش نشان داد که مطالبات سیاسی، سپس مطالبات اقتصادی به ترتیب با (۹۲۴/۰) و (۹۲۰/۰) بالاترین ضریب را در تحلیل مسیر، مطالبات فرهنگی با ضریب (۸۹۱/۰) و تحلیل مسیر (۰۳۹/۰) از کمترین اهمیت برخوردار بودند
۸.

برساخت اجتماعی عشق در زبان زندگی روزمره (روایت عشق از نگاه زوج های قوم کُرد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۲) 81-109

کلیدواژه‌ها: عشق زندگی روزمره پل جی قوم کرد روایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۳ تعداد دانلود : ۱۲۴۲
هدف این پژوهش دستیابی به ساختار صورت بندی ذهنی- ادراکی زوجین قوم کُرد از تجربه عشق است. ازاین رو، مهم ترین پرسش این پژوهش به این شیوه تدوین شده است: زوجین عاشق در حالت ها و موقعیت های مختلف زندگی، عشق را چگونه تجربه می کنند؟ پاسخگویی به سؤالات این مطالعه نیازمند طرح فرضیه خاصی نبوده و با ورود به میدان پژوهش، تجربه زیسته افراد در مورد عشق مورد پرسش قرارگرفته است. با بهره گیری از روش تحقیق پدیدارشناسی، مشارکت کنندگان در پژوهش از بین زوجین با قومیت کُرد که تجربه عشق داشته اند؛ به تعداد 10 زوج(20نفر) انتخاب شده اند. قبل از ورود به میدان پژوهش و شروع مصاحبه، از طریق مطالعه ای اکتشافی حالت ها و موقعیت های مهم عشق از طریق افراد عاشق استخراج گردید و در هنگام مصاحبه با تقسیم مراحل عشق به پنج مرحله ، این حالت ها و موقعیت های مهم مورد پرسش قرار گرفت. تحلیل متون حاصل از انجام مصاحبه از طریق روش تحلیل گفتمان جیمز پُل جی انجام شده است. نتایج حاصل از تحلیل مصاحبه ها نشان می دهد که عشق در مراحل مختلف زندگی به صورت های مختلفی تجربه شده است. اما آنچه قابل توجه است، تفاوت در احساس، کنش و عمل در مرحله قبل از عاشقی با مراحل بعدی زندگی مشترک عاشقانه است.
۹.

تحلیلی بر رابطه ژئوپلیتیک قوم کرد و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران با تمرکز بر نظریه هارتشورن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال هشتم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 1 - 19

کلیدواژه‌ها: ژئوپلیتیک قوم کرد امنیت امنیت ملی واگرایی همگرایی هارتشورن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۷ تعداد دانلود : ۳۷۹
ایران کشوری چند قومی است و این تنوع قومی فرصت ها و تهدیداتی را متوجه امنیت آن نموده است. واضح است که استقرار گروه های قومی در فضای سرزمینی کشورهایی که ازتنوع قومی در ساختار جمعیتی خود برخوردارند موجب اتخاذ تصمیمات راهبردی دولت ها برای مدیریت اقوام می گردد. قوم کرد به عنوان یکی از اقوام اصیل و با قدمت بسیار دیرینه در ایران سکونت داشته و همین سابقه تاریخی موجب گردیده تا حس دلبستگی و تعلق خاطر ویژه ای به این سرزمین داشته باشند و حتی برخی از کردها خود را اصیل تر از سایر اقوام ساکن در ایران بدانند.از وجود برخی عوامل و مولفه ها مانند نژاد، دین، فرهنگ، تاریخ، آداب و رسوم مشترک به عنوان مولفه های همگرا و تقویت کننده امنیت ملی و برخی مولفه ها مانند مذهب، زبان، احساس تبعیض و محرومیت، نخبگان غیرهمسو، ضعف دولت مرکزی، عدم توسعه یافتگی، موقعیت حاشیه ای و مرزی، وجود گروه های قومی مشابه در آنسوی مرز به عنوان مولفه های واگرا و تهدیدکننده امنیت ملی می توان اشاره نمود. در این تحقیق بر اساس نظریه نیروهای مرکزگرا و مرکزگریز ریچارد هارتشورن، مولفه های ژئوپلیتیکی واگرا و همگرای قوم کرد مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید که بین مولفه های ژئوپلیتیکی قوم کرد و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران رابطه معناداری وجود دارد و در صورت عدم توجه به عوامل واگرایی قوم کرد، در بلند مدت امنیت ملی، تمامیت ارضی و یکپارچگی ملی ایران در معرض خطر قرار خواهد گرفت. در پایان برای تقویت مولفه های همگرایی قوم کرد و تامین امنیت ملی جمهوری اسلامیایران چند پیشنهاد راهبردی ارائه گردید.
۱۰.

بررسی تطبیقی سوگ آیین های لری و کردی با سنت سوگواری در میان رودان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ ایلام دوره ۲۰ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۶۲ و ۶۳ 74 - 89

کلیدواژه‌ها: سوگواری میان رودان قوم لر قوم کرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۲ تعداد دانلود : ۱۳۸۴
شیوه انجام پژوهش حاضر که با هدف بررسی وجوه اشتراک بین سوگ آیین های لری و کردی با سنت سوگواری در میان رودان انجام شده، توصیفی- تحلیلی بوده و برای گردآوری مطالب از تحقیقات میدانی و استناد به منابع کهن استفاده شده است. سوگواری از آن دسته آیین های فرهنگی می باشد که مرز نمی شناسند و در طول تاریخ در بین اقوام مختلف، مشترک بوده است. این سنت از جمله آیین های ماندنی است که با گذشت زمان نه تنها فراموش و منسوخ نشد، بلکه بر اعتبار و جایگاه آن افزوده گردید. به نظر می رسد که این سنت های سوگواری جزء کهن الگوهایی است که ویژگی اصلی آنها انتقال و تکراپذیریشان در بین اقوام است. اقوام ایرانی کرد و لر نیز در طول تاریخ همواره پاسبان و انتقال دهنده خوبی برای بسیاری از آداب و رسوم باستانی و مشترک در بین ملل مختلف  بوده اند که یکی از آنها سنت سوگواری است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که میان سوگ آیین های لری و کردی با سنت سوگواری در میان رودان در مواردی همچون: روی خراشیدن، گیس بریدن، سیاه پوشیدن، خاک بر سر ریختن، مدت زمان سوگواری و ... تشابه وجود دارد.
۱۱.

مطالعه کیفی انگاره های ذهنی شخصی و خویشتن در میان دو تشکل دانشجویی «انجمن اسلامی و بسیج دانشجویی دانشگاه تهران»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال پانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵۴ 77 - 102

کلیدواژه‌ها: هویت قومی رسانه اجتماعی موبایلی دانشجویان قوم کرد قوم ترک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۳۰۴
این مقاله به مطالعه انگاره های ذهنی شخصی بسیج و خویشتن انجمن اسلامی پرداخته است. افراد اغلب دیگران را براساس انگاره هایی که در ذهنشان از دیگری وجود دارد، درک می کنند و بر همین اساس سعی می کنند با دیگران ارتباط برقرار کنند. بر اساس نظریه نیشیدا، انگاره های ذهنی مجموعه ای از تجربیات گذشته هستند که در گروه های دانشی مرتبط دسته بندی شده اند و برای راهنمایی رفتارهای ما در موقعیت های آشنا به کار می روند. رویکرد روشی ،کیفی است و در مجموع با 46 نفر از اعضای تشکل ها مصاحبه نیمه ساخت یافته انجام شده است و در نهایت انگاره های ذهنی شخصی بسیج و انگاره های خویشتن انجمن اسلامی، با یکدیگر مقایسه شده است . با استفاده از تحلیل مضمون داده ها، پنج انگاره ذهنی شخصی اعضای بسیج نسبت به اعضای انجمن شناسایی شد، که شامل «مخالفت ورزی»، «تجدد گرایی»، «نسبی گرایی اخلاقی»، «سطحی گرایی» و « مطلق گرایی» است. از میان این مضامین دو مضمون تکثر گرایی و روشنفکری دینی که ذیل مضمون «تجدد گرایی» تعریف شده اند از مضامینی است که انگاره های خویشتن اعضای انجمن نسبت به خودشان هست و تحت عنوان انگاره های مشابه نام گذاری شده است. هم چنین مضمون تناقض و روابط آزاد، از مضامین خود انگاره از منظر دیگری هستند که با انگاره شخصی اعضای بسیج مشابهت دارد. انگاره های دیگر خویشتن انجمن از منظر خود شامل هویت سیال، التزام به ولایت فقیه، دین داری_ دین داری ضعیف است. آن ها به مضمون هویت سیال به عنوان یک خودانگاره اشاره می کنند در حالی که اعضای بسیج مضمون هویت سلبی را بعنوان یک انگاره شخصی در مورد آن ها بیان می کنند.
۱۲.

نقش شبکه های اجتماعی مجازی در تحول هویت (موردمطالعه: شهروندان سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۵ 51 - 78

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی مجازی هویت تحول قومیت قوم کرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۳۹۹
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی در تحول هویت قومی، در کردستان ایران (شهر سنندج) صورت گرفته است. جامعه آماری ، شامل شهروندان بالای 15 سال شهرستان سنندج (388532 نفر) بوده و حجم نمونه براساس فرمول کوکران، 384 نفر از کاربران شبکه های اجتماعی مجازی در نظر گرفته شده است. نتایج آزمون نشان داد که بین هر پنج بعد هویت قومی و استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی ارتباط آماری معنی دار و مثبت وجود دارد. میزان همبستگی بین هویت زبانی و مدت و زمان استفاده از سایت های شبکه اجتماعی به ترتیب 031/0 و 034/0؛ بین هویت اجتماعی و مدت و زمان استفاده از سایت های شبکه اجتماعی به ترتیب 019/0 و 065/0؛ بین هویت تاریخی و مدت و زمان استفاده از سایت های شبکه اجتماعی به ترتیب 05/0 و 085/0؛ بین هویت فرهنگی و مدت و زمان استفاده از سایت های شبکه اجتماعی به ترتیب 036/0 و 026/0 و بین هویت سیاسی و مدت و زمان استفاده از سایت های شبکه اجتماعی به ترتیب 022/0 و 053/0 است. همچنین طبق نتایج پژوهش حاضر،نوع استفاده ازسایت های شبکه اجتماعی بر هر پنج بعد هویت در بین قوم کرد اثرگذار است.
۱۳.

رابطه استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی با تحول هویت زبانی و فرهنگی در استان کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و دوم تابستان ۱۴۰۰شماره ۵۴ 183 - 212

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی مجازی تحول هویت هویت زبانی هویت فرهنگی قوم کرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۲۰۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و تحول هویت قوم کرد ، در استان کردستان به انجام رسیده است. روش پژوهش توصیفی پیمایشی و ابزار اندازه گیری، پرسشنامه است. بدین منظور 384 نفر از کاربران شبکه های اجتماعی مجازی به صورت تصادفی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند . نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد که بین هویت فرهنگی و هویت زبانی با استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی ارتباط آماری معنی دار و مثبت وجود دارد. میزان همبستگی بین هویت زیانی و مدت و زمان استفاده از سایت های شبکه اجتماعی به ترتیب 031/0 و 034/0؛ بین هویت فرهنگی و مدت و زمان استفاده از سایت های شبکه اجتماعی به ترتیب 036/0 و 026/0 می باشد. همچنین طبق نتایج پژوهش حاضر، بیشترین تأثیرپذیری از مدت استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی به هویت زبانی و بیشترین تأثیرپذیری از زمان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی به هویت فرهنگی مرتبط است . به طور کلی فضای مجازی، فرصت های شایسته ای را برای نمایاندن ,شناخت بهتر خود و دیگران در جریان تعاملات مجازی در اختیار ما قرار می دهد. در نهایت با توجه به نتایج این پژوهش و اثبات تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی بر تحول هویتی در میان اقشار مختلف جامعه، پیشنهاداتی در حوزه های برنامه ریزی ، توجه به ابزارها و مکانیسمهای هویت ساز جهت تقویت هویت اجتماعی به صورت کاربردی در جهت رفع و یا کاهش آثار مخرب شبکه های اجتماعی مجازی ارائه شده است.
۱۴.

بررسی مفهوم کشور در شاهنامه فردوسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۲ تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۶) 31 - 55
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۲۵۳
کشور پدیده ای انسانی و حاصل بینش سیاسی اوست. این مفهوم دربرگیرنده واحدهای سیاسی جغرافیایی مستقل است که برجسته ترین تقسیم بندی جهان کنونی را شکل می دهند و هم زمان با شکل گیری سیاسی ایران در دوره هخامنشیان واقعیت پیدا کرد. در دوره اشکانیان نهاد کشور در ایران تداوم یافت و در دوره ساسانیان با پرداخته شدن مفهوم ایرانشهر، کشور و هویت ملی ایرانی تثبیت شد. با ورود اسلام، ایران جزئی از دارالاسلام و مردم ایران جزیی از امت اسلام شدند. عدم توجه به مفاهیم سرزمینی و مرزهای سیاسی در این دوره، نظام کشور را در ایران برهم زد. فردوسی در این عصر شاهد تاخت و تاز، ناامنی و فراز و فرود حکومت ها است. از این رو با توجه به منابع کهن ایرانی و آیین کشورداری دوره ساسانی به خلق شاهنامه پرداخت. در این پژوهش برآنیم تا با مطالعه این اثر به شناخت واژه و مفهوم کشور، تبیین کاربردهای آن، معادلات و رویدادهای مربوط به کشور، و همچنین مفهوم مرز بپردازیم. در این مقاله نشان داده می شود که شاهنامه، سند آشنایی ایرانیان با مفاهیم کشور و مرز در دوران باستانی و قرن ها پیش از عهدنامه وستفالی است.
۱۵.

میزان تأثیر مؤلفه های فرهنگی- اجتماعی و اقتصادی بر همگرایی مردم استان های کردنشین ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۸ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۶۹) 53 - 67
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۱۴۸
تنوع فرهنگی پدیده ا ی جهان شمول است. یکی از مهم ترین دغدغه های کشورهای با تنوع فرهنگی، حفظ و تقویت همگرایی افراد و گروه های مختلف ساکن در قلمرو سرزمینی است. برخی محققان معتقدند خرده فرهنگ نه تنها تضادی با هویت ملی و فراگیر در ایران ندارند، بلکه در نقش ستون های نگه دارنده ی آن عمل می کنند. عوامل زیادی در حفظ و تقویت همگرایی و انسجام اقوام و گروه های مختلف ساکن در یک سرزمین نقش دارند و این موضوع از ابعاد و زوایای مختلف قابل بررسی است. لذا نویسندگان در این تحقیق تلاش کرده اند تا میزان تاثیر مؤلفه های فرهنگی اجتماعی و اقتصادی را بر همگرایی مردم مناطق کردنشینِ ایران، از منظر نخبگی مورد بررسی قرار دهند. روش این تحقیق پیمایشی و نوع آن کاربردی است. داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق شامل صاحب نظران و نخبگان محلی و قومی در دو سطح راهبردی و اجرایی با حجم نمونه 90 نفر و روش نمونه گیری ساده تصادفی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که مؤلفه های فرهنگی اجتماعی با 25/45 درصد و مؤلفه های اقتصادی با 75/49 درصد به عنوان عامل همگرایی است.
۱۶.

بررسی عوامل مؤثر بر گرایشات گریز از مرکز در مناطق کردنشین جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۸) 327 - 352

کلیدواژه‌ها: گرایش گریز از مرکز قوم کرد مناطق کرد نشین توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷ تعداد دانلود : ۸۷
گرایش های واگرایانه در بخشی از استان های کردنشین، باعث انتخاب سیاست های کنترلی توسط دولت ها شده است که این امر روند توسعه سیاسی در ایران را مختل نموده است؛ از این رو پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و با هدف توسعه ای-کاربردی به دنبال پاسخگویی به این سوال است که چه عوامل داخلی و خارجی بر گرایش گریز از مرکز مناطق کردنشین تأثیرگذار می باشند؟؛ بدین منظور برای جمع آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و میدانی(مصاحبه و پرسشنامه) استفاده شد و جامعه نمونه از جامعه آماری(محققان و کارشناسان) با رویکرد اشباع نظری 40 نفر انتخاب گردیدند، همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک نظریه مبنایی استفاده گردید. یافته های تحقیق نشان می دهد: دو دسته عوامل داخلی و خارجی بر گرایش گریز از مرکز بخشی از مردم مناطق کردنشین تأثیرگذار هستند؛ و جمهوری اسلامی ایران با بهره گیری از ظرفیت قانون اساسی و رفع محرومیت ها و تاکید بر مشترکات دینی، تاریخی و آگاهی بخشی در رابطه با مداخلات عوامل برون مرزی می تواند نقش بسزایی در حل وفصل این مسئله داشته باشد.
۱۷.

بررسی وضعیت واگرایی و همگرایی اقلیتهای قومی و مذهبی در کشور (مناطق کرد نشین و بلوچ نشین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 507 - 523

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی شکاف قومی مذهبی امنیت ملی قوم بلوچ قوم کرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۲۰۲
مساله تکثر قومی و مذهبی در همه کشورها جزء دغدغه های اصلی سیاستمداران بوده و هست و زمانی که این موضوع با امنیت ملی گره می خورد از اهمیت و حساسیت فوق العاده ای برخوردار می شود. این نکته را همواره باید در نظر داشت که بحث تکثر قومیت و تفاوتی که بین قومیت ها وجود دارد سرآغاز برخی تنش ها در جامعه است. براین اساس پژوهش حاضر با هدف آینده پژوهی تاثیر شکاف قومی، مذهبی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (با تاکید بر قوم کرد و بلوچ) انجام شده است. پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی و با ترکیبی از روش اسنادی و پیمایشی اجرا شده است. جمع آوری اطلاعات بخش پیمایشی پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته که روایی(از طریق نظر خبرگان) و پایایی(از طریق آلفای کرونباخ) سنجیده شده است، انجام گردید. برای تحلیل اطلاعات از آمارهای توصیفی و استنباطی (با استفاده از نرم افزار Spss) و همچنین از روش تحلیل swot استفاده گردید. نتایج نشان داد که قوم کرد واگرایی بیشتری نسبت به قوم بلوچ دارند و در مجموع میزان دهمگرایی این دو قوم با حکومت مرکزی ضعیف است. همچنین به نظر می رسد که چشم انداز شکافهای قومی و مذهبی در مناطق کرد نشین و بلوچ نشین از لحاظ امنیت پایدار بماند و به عنوان یک پازل فرهنگی در جامعه متکثر ایران، شرایط فعلی را حفظ نماید، و در این برهه نحوه اقدامات دولت در مهار این بحران و حفظ منافع و امنیت ملی کشور بسیار حیاتی است
۱۸.

بررسی رفتار اطلاع یابی در بافت زندگی روزمره ساکنان شهر کرمانشاه: مطالعه قوم کُرد با تأکید بر نظریه زندگی سه بُعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بازیابی دانش و نظام های معنایی سال نهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۳۳ 161 - 196
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۱۱۴
هدف پژوهش بررسی رفتار اطلاع یابی در بافت زندگی روزمره ساکنان شهر کرمانشاه مطالعه موردی قوم کرد با تأکید بر نظریه زندگی سه بعدی می باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به شیوه پیمایشی انجام گرفت. حجم نمونه با فرمول کوکران 384 نفر به دست آمد. نمونه گیری به روش خوشه ای دومرحله ای صورت گرفت. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود. داده ها با نرم افزار اس.پی.اس.اس نسخه 24 تحلیل شد. اخبار مهم ترین کانال کسب اطلاعات زندگی روزمره قوم کرد بود. پاسخگویان بیشتر از پیام رسان های خارجی مانند تلگرام و واتساپ با اختلاف فاحش نسبت به پیام رسان های داخلی استفاده کردند. میانگین متغیرهای هویت قومی (88/3) هویت ملی (03/4) و حس تبعیض (14/3) به دست آمد. یافته ها نشان داد متغیرهای جمعیت شناختی بر همبستگی هویت قومی، هویت ملی، احساس تبعیض با اطلاع یابی در بافت زندگی روزمره تأثیر ندارند. برای بررسی معناداری رابطه هر سه متغیر مستقل پژوهش یعنی هویت قومی، هویت ملی، حس تبعیض با متغیر وابسته رفتار اطلاع یابی در بافت زندگی روزمره قوم کرد از رگرسیون چندمتغیره به روش هم زمان استفاده شد. مقدار ضریب تعیین تعدیل شده نشان داد 26 درصد از تغییرات رفتار اطلاع یابی در بافت زندگی روزمره قوم کرد، توسط متغیرهای مستقل هویت قومی و حس تبعیض پیش بینی شد. رفتار اطلاع یابی در بافت زندگی روزمره قوم کرد مفهوم پیچیده ای است که تحت تأثیر متغیرهای زیادی است که متغیرهای مستقل هویت قومی و احساس تبعیض توانستند کمی بیش از یک چهارم از تغییرات آن را پیش بینی کنند؛ بنابراین لزوم بررسی دیگر عوامل اثرگذار بر رفتار اطلاع یابی در بافت زندگی روزمره این قوم احساس می شود.
۱۹.

بررسی نارسائی های حکومتی و چالش های استراتژیکی دولت در قبال هویت کُرد با نگاهی بر فعالیت گروهک پژاک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۴۸) 145 - 176

کلیدواژه‌ها: هویت قوم کرد گروهک پژاک سیاست استراتژی حکومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱ تعداد دانلود : ۱۱۰
مناطق غربی و شمال غرب کشور در طول سالیان متمادی به دلایل مختلفی از جمله شرایط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و با دخالت و پشتیبانی کشورهای غربی و نیز همسایگانی چون اقلیم کردستان عراق، مکانی برای تلاش و فعالیت گروه ها و گروهک های مختلفی با گرایش های گوناگون بوده که امنیت مناطق کُردنشین ایران را به خطر انداخته اند که از آن جمله، گروهک تروریستی پژاک می باشد. این پژوهش، به شیوه ی توصیفی-تحلیلی مبتنی بر روش کتابخانه ای و استفاده از ابزار فیش برداری به منظور گردآوری داده ها، در صدد است پاسخی منطقی به این پرسش ارائه کند که نارسائی های حکومتی و چالش های استراتژیکی دولت در قبال هویت کرد، چه تاثیری بر فعالیت های گروهک های تروریستی بویژه پژاک داشته است. بررسی پیشینه پژوهش نشان می دهد که تاکنون در این زمینه تحقیقات کامل و جامعی صورت نگرفته و پژوهش حاضر از آنجا که به صورت دقیق به تاثیرات سیاست گذاری های دولت بر فعالیت یک گروهک تروریستی در مناطق غرب و شمال غرب کشور می پردازد، جدید و نوآورانه می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد که ضعف در اجرای برخی سیاست های حقوق شهروندی، عدم نگاه جامع نگر، در محرومیت قراردادن فرهنگی و اقتصادی مناطقی از کشور، گاهی به ظهور بحران و پیوستن افراد به گروه های ناصواب به عنوان راه برون رفت از این محدودیت ها، می انجامد. این موضوع نیز دامنه تبلیغات وسیعی را برای گروه هایی همچون پژاک به منظور یارگیری از بین عامه مردم فراهم می آورد.