هویت زبانی

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی میزان استفاده از شبکه ی سبلان با میزان پایبندی به هویت ملی در شهر اردبیل، مورد مطالعه: نوجوانان و جوانان شهر اردبیل انجام شده است. در این پژوهش آنچه مورد توجه است، ضرورت اهمیت دادن به پایبندی به هویت ملی است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد، اعتبار پرسشنامه از طریق اعتبار صوری و سازه ای استفاده شد و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه نوجوانان و جوانان 29 15سال شهر اردبیل هستند که تعداد آن ها طبق گزارش اداره کل ورزش و جوانان شهر اردبیل در سال 1390، 179428 نفر اعلام شده است که از بین آن ها با استفاده از فرمول کوکران تعداد 381 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب گردید. یافته های پژوهش نشانگر این بودند که بین تمامی ابعاد هویت ملی (هویت فرهنگی، هویت جغرافیایی، هویت دینی، هویت زبانی، هویت تاریخی) و متغیر زمینه ای جنسیت با متغیر میزان استفاده از شبکه سبلان رابطه معنی داری دارد. همچنین بین متغیر پایگاه اجتماعی و اقتصادی و متغیر میزان استفاده از شبکه سبلان تفاوت معنی داری مشاهده نشد.

مولوی خودشناسی را لازمه هر نوع شناختی می داند، لذا اعتبار هر گونه شناختی که مسبوق به شناخت خود نباشد، از دیدگاه او منتفی است. وی مانع معرفتیِ شناخت ماهیت انسان را هویت انسان می داند و معتقد است که هویت انسان ریختی زبانی دارد که در تعامل زبانیِ شخص با دیگران شکل می گیرد، لذا با زوال زبان که مراد از آن سکوت ذهنی است، می توان هویت زبانی را منعدم کرد. با از بین رفتن هویت زبانی انسان قادر به شناخت خود و در پی آن شناخت غیر می شود. در این نوشتار از انعدام هویت زبانی که معادل فنا در ادبیات عرفانی است، تعبیر به شکست هویت می شود. مولوی با متمایز کردن جان اول از جان دوم به ملازمه میان خودشناسی و خداشناسی می پردازد و بر این اساس جان اول را که محجوب در پرده هویت زبانی است، مستعد شناخت حق نمی داند. وی هویت زبانی را مانع دمیدن جان دوم در انسان می داند و جان دوم یا جان خدادان را که همان نفخه الهی است، عین شناخت حق می داند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و تحول هویت قوم کرد ، در استان کردستان به انجام رسیده است. روش پژوهش توصیفی پیمایشی و ابزار اندازه گیری، پرسشنامه است. بدین منظور 384 نفر از کاربران شبکه های اجتماعی مجازی به صورت تصادفی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند . نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد که بین هویت فرهنگی و هویت زبانی با استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی ارتباط آماری معنی دار و مثبت وجود دارد. میزان همبستگی بین هویت زیانی و مدت و زمان استفاده از سایت های شبکه اجتماعی به ترتیب 031/0 و 034/0؛ بین هویت فرهنگی و مدت و زمان استفاده از سایت های شبکه اجتماعی به ترتیب 036/0 و 026/0 می باشد. همچنین طبق نتایج پژوهش حاضر، بیشترین تأثیرپذیری از مدت استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی به هویت زبانی و بیشترین تأثیرپذیری از زمان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی به هویت فرهنگی مرتبط است . به طور کلی فضای مجازی، فرصت های شایسته ای را برای نمایاندن ,شناخت بهتر خود و دیگران در جریان تعاملات مجازی در اختیار ما قرار می دهد. در نهایت با توجه به نتایج این پژوهش و اثبات تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی بر تحول هویتی در میان اقشار مختلف جامعه، پیشنهاداتی در حوزه های برنامه ریزی ، توجه به ابزارها و مکانیسمهای هویت ساز جهت تقویت هویت اجتماعی به صورت کاربردی در جهت رفع و یا کاهش آثار مخرب شبکه های اجتماعی مجازی ارائه شده است.

این مقاله به بررسی رابطه هویت زبانی گویشوران زبان فارسی و نوع وابستگی آنها به زبان فارسی (به عنوان زبان مادری یا زبان دوم) با میزان پایبندی آنها به هنجارهای زبان فارسی نوشتاری معیار در تلگرام پرداخت. تعداد 115 نفر از کاربران تلگرام در مقطع کاردانی و کارشناسی به صورت تصادفی انتخاب شدند. نخست، هویت زبانی آنها از طریق پرسشنامه هویت زبانی رضایی، خطیب و بالغی زاده (2014) اندازه گیری شد. سپس، آنها به دو گروه زبان مادری و زبان دوم هر کدام با زیر گروه های هویت زبانی بالا و پایین تقسیم شدند تا اینکه در نهایت چهار گروه هر کدام شامل 25 نفر مشخص شد. برای جمع آوری داده ها، صفحاتی از نوشته های آنها در تلگرام از حیث زبانی و بر مبنای معیارهای زبانی بررسی شد. نتایج نشان داد که هویت زبانی در گروه زبان مادری ارتباط معنی داری با میزان پایبندی به هنجارها داشت. همچنین، از حیث میزان تاثیر نوع وابستگی به زبان فارسی(به عنوان زبان مادری یا زبان دوم)، نتایج حاکی از آن بود که، با هویت زبانی مشابه، میزان پایبندی گروه های زبان دوم در قیاس با گروه های زبان مادری بیشتر بوده است.

دوزبانگی و یادگیری زبان دوم مقوله ای پیچیده است که علم آموزش برای یادگیری سیستم نحوی و پیکره ای آن زبان و بالا بردن سطح مهارت های چهارگانه مطالب متنوعی را برای کاربر زبان مطرح می کند. هر چه یادگیری زبان بیشتر شود، سطوح این مهارت ها بالاتر می رود و کاربر در ارتباط زبانی مهارت بیشتری پیدا می کند. معیار علم آموزش به میزان بالا رفتن این چهار مهارت کاربر را ارزش یابی می کند. اما از منظر نئوتنی زبانی، هویت کاربر با تمام زبان ها در تعامل است حتی آنهایی که در مالکیت خود ندارد. تمام نکات آموزش در جهت تسلط زبانی کاربر به کار می رود و تسلط زبانی صرفا ارزش گزاری مهارت های زبانی نیست. نئوتنی زبانی یادگیری زبان را در مرحله آخر آموزش یعنی تسلط زبانی بررسی می کند که در آن هویت زبانی که کاربر کسب می کند نقش اصلی یادگیری یک زبان را ایفا کند. در این مقاله با استفاده از نگرش دو زبانگی و مالکیت زبانی که نئوتنی زبانی مطرح کرده به بررسی تحلیلی کاربر زبان در مراحل مختلف تماس زبانی با زبان ها را می پردازیم. خواهیم دید که کاربری تک زبانه و تک هویت با در اختیار داشتن همان تک هویت خویش می تواند ارتباط زبانی ایجاد کند ولی نمی تواند هر دو زبان را به یک اندازه در مالکیت خود قرار دهد. با وجود دانسته های کاربر از سیستم زبان نو پایه، خود نیاز دارد تا هویت زبانی خود را نیز در روندی جوهره ای قرار دهد.

مطالعه حاضر، وضعیت زبان و ادب فارسی را به عنوان یکی از مؤلفه های هویت ملی بررسی می کند. داده های مقاله، نتایج آزمون سراسری در سه سال اخیر است که رسماً از سازمان سنجش کشور دریافت شده و به روش تحلیل محتوا مبتنی بر آمار و ارقامِ ارائه شده، موردِ بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق، منطبق بر نمونه آماری و معادل کل پذیرفته شدگان سال های 90، 91 و 92، برابر 457/719/1 نفر است. سؤال پژوهش، بررسی ارتباط دانش زبانی و ادبی پذیرفته شدگان آزمون سراسری با گروه و رشته قبولی و هم چنین تأثیر این انتخاب بر هویت ملی است. نتایج پژوهش نشان می دهد میان این دو متغیر رابطه معکوس وجود دارد؛ و به طور معمول داوطلبانی با توانایی بالا، رشته هایی را انتخاب کرده اند که کمترین ارتباط را با زبان و ادبیات فارسی داشته است و برعکس. بنابراین در طی سال های متمادی، چرخه معیوبی شکل گرفته است که تأثیر منفی آن در آینده زبان فارسی به ضعف بنیان های هویتی ملی زبانی خواهد انجامید و این امر نیاز به توجه جدی در برنامه ریزی های ملی دارد.

محققان زیادی رابطه ی یادگیری زبان انگلیسی و عوامل اجتماعی، همچون هویت را بررسی کرده اند، امّا مطالعات اندکی به بررسی رابطه ی یادگیری زبان انگلیسی و تغییر یا شکل گیری هویت اجتماعی فرهنگی زبان آموزان پرداخته اند. تحقیق حاضر رابطه ی یادگیری زبان انگلیسی و شکل گیری هویت زبانی زبان آموزان ایرانی را با فرض وجود رابطه ی مثبت معنادار بین متغیرها بررسی کرده است. برای این کار 360 زبان آموز در سطح متوسط و پیشرفته در محدوده ی سنی 14-35 به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه هویت زبانی و آزمون تعیین سطح یادگیری آکسفورد پاسخ دادند. اطمینان و اعتبار ابزارهای به کاربرده شده از سوی سازندگان تأییدشده بود. علاوه بر آن، محقق ضریب همبستگی کرون باخ (بالای 70%) و ترجمه برگشتی بیتون را برای تأیید اطمینان و اعتبار ابزارها استفاده کرد. نتیجه ی ضریب همبستگی پیرسون رابطه ی مثبت و معناداری را بین یادگیری زبان انگلیسی و هویت زبانی (میزان تغییر در هویت اجتماعی فرهنگی) زبان آموزان نشان داد.

زبان مشترک یکی از عوامل مهم تعریف کننده هویت و ملیت گروه های انسانی به شمار می آید. این زبان در واقع نقش عمده ای در برقراری ارتباط میان ساکنان گوناگون یک سرزمین بازی می کند. زبان و ادبیات فارسی، به دلیل ویژگی های ارزشمندی که دارد، به عنوان محور اصلی تمدن و فرهنگ ایرانی و عاملی وحدت آفرین مطرح بوده است. دوره قاجار نقطه آغاز برخورد ایران با دنیای خارج بود. در اثر این برخورد، وجوه تمایز و تفارق «خود» از «دیگری» برجسته شد. توجه به «هویت» بی آنکه درباره آن سخنی به میان آید، در آثار مکتوب دوره قاجار ظاهر شد. صبا یکی از معروف ترین و به بیانی بزرگ ترین شاعر دوره جنگ های ایران و روس است. وی با بازخوانی مفاهیم کهن ملیت و وطن گرایی، هویت زبانی در شهنشاه نامه را به شیوه جدیدی بازآفرینی کرده است. در این جستار، هویت زبانی در شهنشاه نامه با شیوه توصیفی-تحلیلی و با بهره گیری از روش کتابخانه ای و سندکاوی مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان می-دهد که صبا توانسته است با خلق مفاهیمی همچون نوگرایی و بازآفرینی زبانی، آوردن کلمات جدید فرنگی و لغات تازه و نمایش نقش بنیادین زبان فارسی در پاسداشت هویت ملی، به اهمیت زبان فارسی، در حفظ و تحکیم ملیت و وطن گرایی در جامعه بپردازد.

موضوع این مقاله شعر فارسی به عنوان بخشی از ادبیات است که مؤلفه ای مهم و تأثیرگذار از مؤلفه های هویت ملی به شمار می رود. به سبب ارزش های هویتی و فرهنگی شعر و نقش آموزشی آن در زبان آموزی و ارتقای مهارت های زبانی و ادبی و حضور گسترده کتاب های درسی در میان کودکان و نوجوانان لازم است برنامه ریزی تخصصی در استفاده از شعر فارسی به عنوان یک ابزار آموزشی جدی تر موردتوجه قرار گیرد. در این مقاله، با طرح پرسش هایی از چگونگی حضور شعر و شاعران در کتاب های درسی، میزان استفاده از شعر در مقایسه با نثر، شیوه انتخاب اشعار و تأثیر زمان سرایش در گزینش اشعار، به بررسی روایت کتاب های درسی از شعر فارسی پرداخته شده است. نمونه آماری منطبق بر جامعه و شامل کتاب های فارسی و نگارش دوازده پایه تحصیلی بوده است. نتایج حاصل نشان می دهد توجهی تخصصی به کاربرد شعر در کتاب های درسی و جایگاه آموزشی آن نشده، کتاب ها فاقد الگو و نقشه منطقی است و آنچه اکنون ملاحظه می شود، بسندگی لازم متناسب با شأن و ارزش شعر فارسی در کتاب درسی را ندارد؛ ازاین رو، پیشنهاد می شود نخست برای دوازده پایه تحصیلی نقشه ای جامع به عنوان راهنمای کاربرد متون ادبی تهیه شود؛ به گونه ای که گستره آن تمامی حوزه های شعر و نثر، کهن و معاصر، ایران و ایران فرهنگی، جد و طنز و مواردی که ازنظر کمّی و کیفی دربرگیرنده حوزه ادبیات باشد را شامل شود. تهیه راهنمای کاربرد متون ادبی، برنامه ریزی منطقی و تخصصی در استفاده از ظرفیت ادبیات فارسی را در دو حوزه زبان آموزی و مهارت آموزی فراهم خواهد کرد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین هویت زبانی و هویت پذیری زبانی در بین ساکنین استان کردستان است. پژوهش حاضر از نوع تحقیق توصیفی پیمایشی و در تقسیمات تحقیقات توصیفی از نوع روش تحقیق همبستگی است. به این منظور تعداد 407 پرسشنامه استاندارد بین نمونه های آماری توزیع شد. نمونه گیری به طبقه بندی متناسب انجام شد. پایائی پرسشنامه به کمک آلفای کرونباخ به دست آمد و تائید شد و روایی آن نیز به کمک تحلیل عاملی تائیدی مورد تائید قرار گرفت. در این پژوهش از مدل هویت زبان و هویت زبان دوم خطیب و رضایی ( 2013 ) و تیلور( 2010 ) استفاده شده است . برای بررسی فرضیه پژوهش از آزمون همبستگی، آزمون پیرسون و نیز مدل معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که بین هویت زبانی و هویت پذیری زبانی در شهروندان ساکن استان کردستان رابطه منفی و معنی دار وجود دارد. و نیز به جز بعد تلفظ بین سایر ابعاد هویت زبانی و هویت پذیری زبانی رابطه منفی و معنی دار وجود دارد، که از آن میان، بعد وفاداری بیشترین تاثیر را داشته است.