مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
نظام آموزش عالی
حوزههای تخصصی:
نظام آموزش عالی به عنوان یک مرجع ایدئولوژیک وتمدن ساز، وظیفه حساس و تعیین کننده ای در توانمندسازی جوامع در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد. لازمة ایفای چنین نقش حساسی، برخورداری از مدیران و رهبرانی شایسته می باشد. لذا دغدغه اصلی نظام آموزش عالی در هزاره سوم، شناسایی، انتخاب و به کارگیری مدیران کارآمد، توانمند و شایسته است. از این رو پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل جامع استعداد یابی و جانشین پروری در نظام آموزش عالی بارویکرد پژوهش آمیخته انجام گرفت. برای این منظور در گام اول عوامل اولیه تشکیل دهنده م دل با بررسی گسترده ادبی ات نظری (به روش مرور نظامند) و مصاحبه با خبرگان (اساتید دانشگاهی صاحبنظر در حوزه مدیریت و همچنین مدیران ارشد دانشگاه و موسسات آموزش عالی) که به صورت نمونه گیری هدفمند و قضاوتی انتخاب شده اند و با رویکرد تحلیل محتوا تلخیصی و جهت دار و تکنیک دلفی در قالب 91 مولفه شناسایی گردید. سپس با استفاده از تکنیک دلفی، 15 مولفه فرعی تعیین و نهایی گردید. در گ ام بع دی به منظور برقراری ارتباط و توالی بین ابعاد و ارائه مدل ساختاری آنها، از روش م دلس ازی ساختاری-تفسیری (ISM) بهره گرفته شد. در نهایت و براساس نظ رات خبرگ ان و تجزیه وتحلیل های صورت گرفته، مدل جامع استعداد یابی و جانشین پروری در5 سطح (سطح اول شامل مولفه های ساختار و فرایند، پست های کلیدی و مدل شایستگی، سطح دوم شامل جبران عملکرد، ارزیابی مدون، آموزش و پرورش، شناخت آینده نگرانه، ارزیابی قابلیت ها و سازگاری فرهنگی، سطح سوم رهبری تحول گرا و خزانه جانشنی، سطح چهارم ایجاد انگیزش مشارکتی و سطح پنجم تعیین مسیر شغلی چند بعدی و جذب) برای نظام آموزش عالی احص ا گردی د.
پدیدارشناسی تجارب دانشجویان از برنامه درسی پنهان در دروس معارف اسلامی
حوزههای تخصصی:
با توجه به تأثیر برنامه درسی پنهان و اهمیت دروس معارف اسلامی در آموزش عالی، پژوهش حاضر در صدد کشف و شناسایی تجربه زیسته دانشجویان و اثرات تلویحی و ضمنی ناخواسته برنامه درسی پنهان برای دروس معارف می باشد این پژوهش با رویکرد تحقیق کیفی با روش پدیدارشناسی هرمنوتیک (تفسیری) به روش اسمیت انجام شده، جامعه آماری تحقیق شامل دانشجویانی است که در ترم های پنج، شش، هفت مقطع کارشناسی دانشگاه تبریز مشغول به تحصیل هستند و بخش قابل توجهی از دروس معارف اسلامی را گذرانده اند. مشارکت کننده ها با روش نمونه گیری هدفمند و با اشباع داده ها از گروه های فنی مهندسی، علوم پایه و علوم انسانی انتخاب شدند. داده های بدست آمده از این مصاحبه ها با استفاده از روش پیشنهادی اسمیت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. شش مقوله اصلی شامل 1 عدم توجه به اصول انتخاب محتوا؛ 2 اثر اساتید؛ 3 روابط دانشجویان در کلاس؛ 4 طرح ضیافت؛ 5 زمان؛ 6 ارزش یابی و تعدادی مضامین فرعی استخراج شد. اکثر شرکت کنندگان بیان داشتند که برنامه درسی پنهان بر باورها و نگرش های آنان تأثیر گذاشته است. آشنایی برنامه ریزان با تجربه زیسته دانشجویان، و شناسایی عوامل پنهان در دروس معارف و تأکید بر این که آنان اهداف دروس معارف را چگونه درک کرده و برای خود معنادار ساخته اند، نقش مهمی در رفع نواقص این دروس و بالابردن اثر بخشی آن دارد.
طراحی مدل مدیریت آموزش از دور، برای نظام آموزش عالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
:هدف این پژوهش، بررسی طراحی مدل مدیریت آموزش از دور برای نظام آموزش عالی ایران (دانشگاه پیام نور) است. روش تحقیق ترکیبی (کمی، کیفی) است. جامعه آماری 4250 نفر که شامل مدیران، استادان و دانشجویان دکتری برنامه ریزی آموزش از دور می باشد. در مرحله کیفی از روش نمونه گیری هدفمند و در فاز کمی از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب و برای گردآوری اطلاعات از روش میدانی (مصاحبه، دلفی،پرسشنامه محقق ساخته) استفاده شده است.پاسخ های جمع آوری شده با استفاده از فنون آمار توصیفی(از فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد) و استنباطی (تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و تی گروه های مستقل)با استفاده نرم افزار SPSS و Lisrelمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها نشان داد که مولفه های اصلی مدیریت آموزش از دور شامل، عامل محیطی، مشتری مداری، فناوری، رهبری و بصیرت است . همچنین نتایج نشان داد که بین نظرات سطوح نهادی و عملیاتی در رتبه بندی عامل های مدیریت آموزش از دور، تفاوت وجود دارد و عامل محیطی نقش بسزایی در مدیریت آموزش از دور دارد و مدیران دانشگاه پیام نور باید،به ترتیب به عوامل محیطی، مشتری مداری،امکانات فن آورانه وبصیرت رهبری توجه بیشتری نمایند؛تا اثر بخشی و کارایی در مدیریت دانشگاه پیام نور محقق گردد.هم چنین، نتیجه به دست آمده، با استفاده از تحلیل عاملی نشان دهنده مناسب بودن شاخص های برازندگی(23/2CMIN/DF=)، (066/0RMSEA=)، (98/0ACFI=) و (981/0IGFI=) (97/0CFI=)،) و (993/0NFI=) می باشد.
چالش ها ی فراروی بین المللی شدن نظام آموزش عالی در عصر جهانی شدن
منبع:
چالش های جهان سال اول بهار ۱۳۹۴ شماره ۱
71-100
حوزههای تخصصی:
در دنیای امروز توسعه همه جانبه یک کشور متناسب با میزان تولید علم، بکارگیری و ترویج آن و یا به عبارت دیگر متناسب با توانمندی جامعه در مدیریت علم و دانش است. بنابراین اگر بپذیریم و اعتقاد داشته باشیم که توسعه یک جامعه به تولید، بکارگیری و ترویج علم و دانش بستگی دارد، باید با یک برنامه ریزی دقیق و عزم ملی تلاش کنیم و مدیریت علم و دانش را در جامعه نهادینه نماییم .در عصر کنونی، مقوله ی بین المللی شدن برای مؤسسات آموزش عالی یک دل مشغولی محوری به حساب می آید. افزایش اهمیت این پدیده در آموزش عالی، برگرفته از تفکر مؤسسات و دولت های ملی است که بر تغییر محیط آموزش عالی تأکید می کنند. در حقیقت با توجه به تغییرات اقتصادی، سیاسی و فناوری، محیط برای آموزش عالی تغییر کرده است و این امر منجر به افزایش اهمیّت و لزوم بین المللی شدن برای مؤسسات آموزش عالی گشته است. بین المللی شدن آموزش عالی، فرآیندی پویاست که به طور مستمر در حال تغییر شکل است. با توجه به تغییرات روزافزون همه جانبه ی جهانی، اهداف، معانی و استراتژی های بین المللی مؤثر در بین المللی شدن آموزش عالی نیز در حال تغییر است. مقاله ی حاضر درصدد تبیین زمینه ها، ضرورت ها، پیامدها و چالش های بین المللی شدن نظام آموزش عالی در عصر جهانی شدن می باشد. روش پژوهش به شیوه ی توصیفی- تحلیلی و با استناد به مطالعات کتابخانه ای نگاشته شده است.
مقایسه ی میزان مهارت های افزایش دهنده ی گرایش کارآفرینی در نظام آموزش عالی ایران (مطالعه دانشگاههای شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های مدیریت عمومی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴۲
61 - 81
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، مقایسه ی میزان مهارت های افزایش دهنده ی گرایش کارآفرینی در نظام آموزش عالی بوده است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه ی آماری پروژه 27969 استاد و دانشجوی سال آخر در رشته ها ودانشگاههای مختلف شهرستان شیراز بوده است. در این پژوهش، ابزار مطالعه ی میدانی شامل پرسشنامه و مصاحبه بوده و ویژگی های فنی پرسشنامه نیز در دو بخش روایی و پایایی با استفاده از معیارهای مختلف ارزیابی گردیده است. نمونه آماری 1367 نفر از اساتید و دانشجویان سال آخر در رشته ها و دانشگاه های مختلف شیراز بوده است. براساس قانون نسبت تعداد نمونه برای هر گروه آموزشی تعیین و سپس پرسشنامه ها به صورت تصادفی ساده نظامدار در بین نمونه توزیع شده اند، در نهایت به منظور تحلیل داده ها از نرم افزارهای اس پی اس اس و اکسل استفاده گردیده است. یافته ها نشان داده اند که میزان گرایش کارآفرینی در دانشجویان بسیار پایین بوده و از نظر پاسخگویان بهبود مهارت های خاص می توانند در افزایش میزان گرایش کارآفرینی موثر واقع شوند، نتایج همچنین نشان داده اند که وضعیت فعلی دانشگاه ها در زمینه ی مهارت های افزایش دهنده ی گرایش کارآفرینی و عملکرد و اقدامات دانشگاه ها در زمینه ی بهبود این مهارت ها بسیار ضعیف بوده و مقایسه ی نظر پاسخگویان در مورد این مهارت ها با وضعیت فعلی دانشگاه ها در زمینه ی مهارت های مذکور و همچنین عملکرد و اقدامات دانشگاه ها در زمینه بهبود مهارت ها اختلاف معنا داری را نشان دادند.
تاثیر آموزش های نرم افزارهای هوشمند موبایلی (تلگرام و اینستاگرام) در ایجاد شکاف نسلی دختران با مادرانشان در نظام آموزش عالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۲ بهار ۱۳۹۷ ویژه نامه بهار
951 - 967
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تاثیر آموزه های نرم افزارهای هوشمند موبایلی (تلگرام و اینستاگرام) در ایجاد شکاف نسلی دختران با مادرانشان در ساختار نظام آموزشی ایران انجام شده است. در این پژوهش آنچه مورد توجه است، ضرورت اهمیت دادن به پدیده شکاف نسلی دختران با مادران آنان و آموزش های لازم در جهت رفع آن است. بنابراین،سعی شده عوامل تاثیرگذار بر ایجاد شکاف نسلی دختران با مادرانشان مورد بررسی و شناخت قرار گیردتا بتوان به راهکارهای اموزشی در این حوزه نائل گردید.. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها، توصیفی همبستگی است.برای گردآوری داده ها،از ابزار پرسش نامه محقق ساخته استفاده گردید. جامعه آماری شامل کلیه دختران عضو در فرهنگسرای گلستان منطقه 8 شهرتهران در سال 1394 است. برای گردآوری داده ها از روش نمونه گیری طولی از نوع چرخشی(در یک بازده زمانی 6 ماهه) بهره گرفته شد. با بهره گیری از جدول کرجسی و مورگان 202 نفر به عنوان حجم جمعیت نمونه انتخاب گردید.برای بررسی اعتبار ابزار اندازه گیری از اعتبار محتوا استفاده گردید.سپس با بهره گیری از آزمون اس.اچ لاوشه اعتبار محتوا برابر 0.69 بدست آمد. دلیل روشنی بر اعتبار پرسشنامه طراحی شده است.نتایج نشان داد سوال های از همبستگی دورنی قابل قبولی(ضریب آلفای کرونباخ معادل 0.72) برخوردار است.در مجموع می توان بیان کرد، میزان استفاده از نرم افزارهای هوشمند موبایلی (تلگرام و اینستاگرام) در ایجاد شکاف نسلی دختران با مادرانشان تاثیر گذار بوده است.
الزامات و استراتژی های های تدوین و اجرا در خصوصی سازی آموزش عالی و ارایه پیشنهادات اصلاحی برای آن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۲ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴۳
185 - 216
حوزههای تخصصی:
این پژوهش به دنبال بررسی استراتژی های تدوین و اجرای سیاست های خصوصی سازی آموزش عالی است. ازاین رو استراتژی ها و برنامه ها و سیاست های این بخش( تدوین و اجرا) بر اساس مصاحبه و اسناد و مدارک( ادبیات و پیشینه پژوهش) مرور شد و برای هرکدام راهکارهای پیشنهادی و اصلاحی آورده شده است. این پژوهش، به صورت مروری (انتزاعی) و کتابخانه ای به همراه مصاحبه های نیمه ساختاریافته است که با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی (تحلیل محتوا) از نوع تحلیل مضمون انجام شده است. در این راستا ابتدا عوامل دخیل رشد خصوصی سازی(تدوین و اجرا) آموزش عالی در جهان و ایران شناسایی شد و در 22 محور دسته بندی شدند و برای هرکدام پیشنهاد ها و راهکارهایی اصلاحی آورده شده است. سپس الزامات خصوصی سازی آموزش عالی در ایران در بخش تدوین و اجرا آورده شد و در 8 محور کلی قرار گرفتند و متناسب با هر بخش الزامی در تدوین و اجرا (الزامات سیاست گذاری و راهبردی- الزامات قانونی- الزامات مالی و اقتصادی- الزامات آموزشی و پژوهشی- الزامات مدیریتی و سازمانی- الزامات اجتماعی و فرهنگی- الزامات زیرساختی- الزامات ارتباطی) بخشی به عنوان اجرا و پیشنهاد ها و راهکارهای اصلاحی اجرایی برای بخش تدوین و اجرا آورده شده است. در ادامه نیز موانع تدوین و اجرا در 6 محور(موانع قانونی- موانع اقتصادی- موانع سیاسی- موانع ساختاری اداری- موانع آموزشی- موانع فرهنگی و اجتماعی) دسته بندی شدند و پیشنهاد ها راهکارهای اصلاحی در جهت برخورد با موانع به تفکیک هر بخش آورده شده است.
ارزشیابی و تضمین کیفیت در نظام آموزش عالی
حوزههای تخصصی:
با توجه به فراگیری آموزش عالی بعنوان ثروت و سرمایه ملت ها و جوامع و نقش آن در اقتصاد دانش، موسسات آموزش عالی برای کاهش هزینه ها، ایجاد ارزش افزوده برای فایق آمدن بر رقبای خود، تحقق بخشیدن به انتظارات نوپدید ذینفعان درونی و برونی، تعامل با جامعه وجهان کار، ارتقاء مداوم کیفیت یاددهی و یادگیری و پژوهش و نیز پاسخگویی به افزایش تقاضا، به کیفیت آموزش توجه ویژه ای نموده اند. کیفیت آموزش و پژوهش، از جمله دغدغه های اصلی نظام های آموزش عالی در اغلب کشورهای جهان بوده است. برخی از کشورها در دو دهه اخیر، از طریق ارزیابی مستمر، این تشویش را کاهش داده و در جهت رفع آن کوشیده اند. از جمله کوشش های انجام شده می توان به اجرای طرح های ارزیابی درونی و برونی در سطح ملی و نیز ایجاد ساز و کارهای اعتبارسنجی منطقه ای و بین المللی اشاره کرد. هر چند کمیت و کیفیت کوشش های یاد شده در کشورهای مختلف متفاوت بوده، اما میزان آنها به طور چشمگیری در سطح ملی و بین المللی در دهه اخیر افزایش یافته است. کیفیت آموزش، از جمله دغدغه های اصلی نظام های آموزش عالی در اغلب کشورهای جهان بوده است. برخی از کشورها در دو دهه اخیر، از طریق ارزیابی مستمر، این تشویش را کاهش داده و در جهت رفع آن کوشیده اند. از جمله کوشش های انجام شده می توان به اجرای طرح های تضمین کیفیت در سطح ملی و نیز ایجاد ساز و کارهای اعتبارسنجی منطقه ای و بین المللی اشاره کرد.
طراحی الگوی فرایند دانش آفرینی در دانشگاه بر اساس رویکرد آمیخته(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر طراحی الگویی برای شناسایی فرایند دانش آفرینی در دانشگاه است. روش پژوهش از نوع آمیخته اکتشافی است و در بخش کیفی از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 14 نفر از متخصصان و صاحب نظران فرایند دانش آفرینی در دانشگاه شناسایی شد. در بخش کمّی در قالب روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و از طریق ابزار پرسشنامه پژوهشگرساخته نظرها و دیدگاه های اعضای هیئت علمی «دانشگاه تهران» گردآوری شد. درنتیجه تحلیل های داده های بخش کیفی، فرایند دانش آفرینی در دانشگاه شامل 8 مرحله به شرح زیر شناسایی شد: برانگیختن حس کنجکاوی؛ خلق ایده؛ گردآوری داده و اطلاعات در مورد ایده؛ به اشتراک گذاشتن ایده با دیگران؛ سازمان دهی ایده؛ آزمایش ایده، تحلیل نتایج حاصل از آزمایش ایده و نشر و اشاعه. درنهایت نتایج تحلیل کمّی به منظور برازش الگوی پیشنهادی برای فرایند دانش آفرینی در دانشگاه نشان می دهد که الگوی شناسایی شده برازش مطلوبی دارد.
بررسی تطبیقی ها نظام ی ممیزی کیفیت آموزش عالی در جهان (مفاهیم، معیارها، فرایند)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۶ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱۸
37 - 80
حوزههای تخصصی:
ضرورت توجه به یفیک ت آموزش عال از ی اهمیت یا ژهیو برخ وردار اس ت و تض مین آن ب ه عن وا ک ین از ی مسائل مهم در یریمد ت آموزش عالی به حساب ی آیم د.در ی ا ن راس تا ، اغل ب نظ ام ه ا یَآم وزش ع ال ی در هدفها ی اعلامشده خود ادعا دارند که در صدد رسیدن به بهتر نی یتیفیک هستند که از آنان انتظار یم رود. ام ا ایآ و ها هیرو ساز و کارها ی مورد اعمال در مؤسسات آموزش عالی یفیک، ت مطلوب را محقق و آن را تض م نی یم کند؟ پاسخ نیا سؤال مستلزم انجام ممیزی است. ممیزی یکی از روشها ی رایج تضمین کیفیت است ک ه در نظامها ی دانشگاهی برای پاسخ به سؤال مذکور مورد استفاده قرار ردیگیم ولی متأسفانه در نظ ام آم وزش عالی ایران هنوز در خصوص آن اقدامی صورت نگرفته است؛ بنابراین ، پیش از هرگون ه اق دام در خص وص طراحی و استقرار الگویی برای ممیزی در دانشگاههای کش ور ض رورت مطالع ه تطبیق ی نظ ام ه ا ی ممی زی کیفیت آموزش عالی کشورهای پیشگام در این حوزه احساس یم شود. در این راستا ، تحقیقی با هدف بررسی و تحلیل مفهوم، معیارها و فرایند ممیزی در کشورهای جهان (شامل 15 کشور ص احب تجرب ه در خص وص ممیزی) و با استفاده از روش بررسی تطبیقی بر اساس مؤلفههای تعیین شده انجام و مقال ه حاض ر در راس تای انتشار نتایج آن تدوین شده است
تحلیلی بر برنامه های درسی نظام آموزش عالی در افزایش جامعه پذیری سیاسی دانشجویان(مطالعه موردی، دانشجویان علوم سیاسی دانشگاه شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۸ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۲۶
127 - 148
حوزههای تخصصی:
جامعه پذیری سیاسی فرایندی مستمر و پویا است که براساس آن، نهادهای اولیه و ثانویه در مراحل مختلف زندگی بر گرایش ها و دیدگاه های سیاسی شخص اثر م یگذارند و در تصمیم گیر ی ها ی مربوط به حوزه سیاست، عامل کم و بیش تع یین کنند ه ای به شمار م یرود. بستر اصلی و مناسب مطالعه جامعه پذیری سیاسی، فرهنگ سیاسی آن جامعه است لذا جه تگیری های فرد به سیاست م یتواند تا حد زیادی از شخصیت وی و فرهنگی که بر او سلطه دارد، ناشی شود. در این راستا هدف از پژوهش حاضر” تحلیلی بر برنامه های درسی نظام آموزش عالی در افزایش جامعه پذیری سیاسی دانشجویان علوم سیاسی دانشگاه شیراز » است. پارادایم حاکم بر پژوهش پارادایمی ترکیبی است. ابزار گرد آوری داد هها پرسشنامه محقق ساخته مشتمل برسوالات بسته و باز است. جامعه مورد بررسی دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی دانشگاه شیراز می باشد ) 180=N (که از طریق جدول مورگان حجم نمونه 118 نفر تخمین زده شد. نرم افزار مورد استفاده در بخش کمی spss و در بخش کیفی از نرم افزار تحلیل داده های کیفی NVivo استفاده شد.یافت هها حاکی از آن است که برنام ههای درسی رشته علوم سیاسی بیشتر بر القای مفاهیم " افزایش حس وفاداری نسبت به نظام" و " چگونگی نحوه ارتباط دانشجویان با نهادهای سیاسی" تاکید داشته و مفاهیمی مانند " جه تگیری وابستگی حزبی " و " نظم دهی به رفتار سیاسی" کمتر مورد توجه بوده است.
طراحی الگوی سنجش برنامه درسی زاید در نظام آموزش عالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۸ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲۷
149 - 174
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضرتعیین الگویی با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی، به منظور سنجش برنامه درسی زاید در نظام آموزش عالی ایران است. جامعه مورد مطالعه تمامی دانشجویان و استادان 11 دانشگاه دولتی شهر تهران است که، به منظور تعیین حجم نمونه از روش نمونه گیری چندمرحله ای استفاده شد؛ در نهایت تعداد نمونه با استناد به جدول کرجسی و مورگان در بین دانشجویان 331 نفر و در بین استادان 56 نفر به دست آمد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته ای بود که گویه های آن از نتایج مصاحبه با 21 نفر صاحبنظر نظام آموزش عالی ایران تدوین شده است. میزان پایایی ابزار طراحی شده به وسیله الفای کرونباخ سنجش و با مقدار 0.86 تایید شد . به منظور سنجش روایی نیز از نظر صاحبنظران و استادان برنامه ریزی درسی بهره گرفته شد. همچنین به منظور اطمینان از بخش مدل انداز هگیری از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و LISREL انجام شد. نتایج پژوهش، 9 سازه اثر گذار بر شکل گیری برنامه درسی زاید را از دیدگاه استادان و دانشجویان تایید نمود. در صورتی که هریک از این سازه های شناسایی شده و نشانگر ها )گویه ، سوالات ( در جهت عکس رسالت های تعیین شده خود در نظام، عمل نمایند و یا به عبارت دیگردر صورتی که در بطن خود ماهیتی غیر اثربخش داشته باشند از آن به عنوان سازه اثرگذار بر شک لگیری برنامه درسی زاید می توان نام برد. 9 سازه شناسایی شده به ترتیب شامل"محتوا" "دانشگاه" ، "بازنگری" ، "نیازسنجی و ارزشیابی" ، "استاد" ، "سیاست های کلان آموزشی" "طراحان" ، "دانشجو"، و در نهایت "ضعف پویایی بازار" است
شناسایی دیدگاه متخصصان برنامه ی درسی درباره ی چالش های نوآوری در برنامه ی درسی آموزش عالی با استفاده از روش کیو(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های برنامه درسی دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲
118 - 144
حوزههای تخصصی:
روند رو به رشد جوامع بشری باعث شده است تا حوزه ی آموزش عالی تغییرات گسترده ای را تجربه کند. برای اینکه این تغییرات هم راستا با نیازهای روزافزون جوامع باشد، شایسته است تا این تغییرات مبتنی بر نوآوری و خلاقیت باشد. در این پژوهش تلاش گردید تا ذهنیت متخصصان برنامه ی درسی با توجه به تجربیات مختلف آن ها درباره ی چالش های نوآوری های برنامه ی درسی در نظام آموزش عالی مورد شناسایی قرار گیرد. برای این منظور از روش کیو استفاده شد. داده های پژوهش از 16 متخصص جمع آوری و بر اساس روش کیو مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که متخصصان برنامه ی درسی با دو نگرش کاملاً متفاوت یعنی نگرش کلان و نگرش خرد به چالش های نوآوری های برنامه ی درسی نگاه می کنند. متخصصان دارای نگرش کلان بر این باورند که عمده چالش های پیش روی نوآوری های برنامه ی درسی آموزش عالی ناشی از متغیرها و عوامل محیطی، زیرساختی و اجرایی نظام آموزش عالی است و ارتباط زیادی با ذینفعان و ماهیت برنامه ی درسی ندارد. اما متخصصان برنامه ی درسی با نگاه خرد بر این باورند که عمده چالش های پیش روی نوآوری های برنامه ی درسی آموزش عالی به دلیل عوامل فردی، فنی و تخصصی مربوط به رشته و ذینفعان و کاربران برنامه ی درسی می باشد.
بررسی عوامل اثر گذار بر فرسودگی تحصیلی از دیدگاه دانشجویان و اعضای هیأت علمی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۳ بهار ۱۳۹۸ شماره ۴۴
141 - 154
حوزههای تخصصی:
فرسودگی تحصیلی باعث ایجاد احساس درماندگی، تحریک پذیری، ناامیدی در دانشجویان و درنتیجه کاهش انگیزه و افت عملکرد و پیشرفت تحصیلی دانشجویان می شود؛ شناسایی عوامل اثرگذار بر فرسودگی تحصیلی دانشجویان در جهت ارائه راهبردها و راهکارهایی برای کاهش آن از اهمیت و ضرورت بالایی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگویی مفهومی برای تبیین عوامل مؤثر بر فرسودگی تحصیلی در بین دانشجویان نظام آموزش عالی دولتی کشور انجام شد. در این پژوهش از روش کیفی تحلیل محتوا استفاده شد. جامعه موردمطالعه در این پژوهش شامل دانشجویان و اساتید دانشگاه های دولتی کشور بودند که با روش نمونه گیری گلوله برفی برای مطالعه شناسایی شدند. پس از دو مصاحبه گروهی نیمه ساختاریافته با دانشجویان (21 نفر) و اساتید (10 نفر) و 6 مصاحبه انفرادی با اساتید و 14 مصاحبه انفرادی با دانشجویان نظام آموزش عالی دولتی کشور، شامل 31 استان در سال 1396، اشباع دادها حاصل گردید. داده های حاصل از بحث و گفتگو با دانشجویان و اساتید موردمطالعه با استفاده از تحلیل محتوای عرفی کدگذاری و طبقه بندی شدند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که مؤلفه های اصلی الگوی مفهومی عوامل مؤثر بر فرسودگی تحصیلی دانشجویان نظام آموزش عالی دولتی کشور شامل: ناکارآمدی آموزش، عوامل فرهنگی، تقلب علمی، اقتصادمحور شدن آموزش، مشکلات خانوادگی، ضعف علمی و رفتاری اساتید، مشکلات زیرساختی، عامل حمایتی- انگیزشی و ویژگی های شخصیتی بودند. نتایج این مطالعه دستاوردهای مناسبی برای کمک به سیاست گذاران، برنامه ریزان و آموزشگران نظام آموزش عالی کشور در جهت کاهش فرسودگی تحصیلی در بین دانشجویان به همراه دارد.
آسیب شناسی عملکرد نظام آموزش عالی با محوریت توسعه منابع انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی و بررسی آسیب های مرتبط با عملکرد نظام آموزش عالی در زمینه توسعه منابع انسانی استان یزد با بکارگیری پارادایم کیفی و اصول نظریه مبنایی یا داده بنیاد و ارائه پیشنهاداتی به منظور اتخاذ راهکارهای مناسب جهت جبران و رفع آسیب ها و نقاط ضعف شناسایی شده، انجام شد. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع پژوهش های کاربردی و از لحاظ نحوۀ گردآوری اطلاعات از نوع تحقیقات توصیفی و غیرآزمایشی است. داده های مورد نیاز این مطالعه از طریق انجام مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند با 45 نفر از خبرگان، نخبگان، سیاست گذاران، برنامه ریزان و مدیران استانی، متخصصان و کارشناسان منابع انسانی استان که به نوعی در فرایند توسعه منابع انسانی استان یزد دخیل بودند، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند جمع آوری شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مقایسه مداوم به شیوه استراوس و کوربین انجام شد. بر اساس یافته های این مطالعه، اصلی ترین آسیب های وارد بر عملکرد نظام آموزش عالی در زمینه توسعه نیروی انسانی استان یزد، ضعف منابع و کارکرد آموزشی موسسات آموزش عالی استان، نامناسب بودن سیاست های توسعه علم و فناوری و عدم توجه به آمایش در نظام آموزش عالی بود. بر این اساس مهم ترین راهکارها در جهت کاهش میزان آسیب های نظام آموزش عالی در زمینه توسعه منابع انسانی استان یزد، برقراری سازوکارهایی به منظور ایجاد ارتباط بین دانشگاه و بخش های اقتصادی استان، اجرای مطالعات آمایش در نظام آموزش عالی و بازنگری در شیوه-های آموزشی پیشنهاد شده است.
راهبرد ارتقای کیفیت آموزشی در نظام آموزش عالی ایران اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در دهه اخیر عواملی مانند بحران های اقتصادی، رشد سریع جمعیت، تقاضا برای آموزش بیشتر، رابطه بین آ موزش و اشتغال و تغییرات سریع فناوری و اطلاع رسانی بر روی اشتغال و مهارت های لازم برای بازار کار اثر گذاشته است. همچنین با تغییر نگاه قدرت از مقوله سخت افزاری به سمت قدرت هوشمند و نرم سبب شده است که کیفیت آموزش و پژوهش، ازجمله دغدغه های اصلی نظام های آموزش عالی در اغلب کشورهای جهان باشد. برخی از کشورها در دو دهه اخیر، از طریق ارزیابی و ارتقای مستمر کیفیت آموزشی، این تشویش را کاهش داده و در جهت رفع آن کوشیده اند؛ چراکه موفق ترین بازیگران در عرصه رقابت آنهایی هستند که هرچه سریع تر و باکیفیتی مناسب خود را به سطح استانداردهای مطلوب در گستره جهانی برسانند؛ بنابراین در میدان رقابت، عنصر وقت و زمان از جایگاه ویژه ای برخوردار است و هرگونه اتلاف زمان به معنای عقب ماندن و شکست است. در این مقاله، ضمن اشاره به ضرورت ارتقای نظام کیفیت آموزشی مستمر آموزش عالی، ابتدا تجربه های به دست آمده برای ظرفیت سازی ارتقای نظام کیفیت آموزشی مورد تحلیل واقع شده است. همچنین با توجه به ملاک های موجود، به موفق ترین کوشش های مربوط به ظرفیت سازی اشاره شده است. بر این اساس راهبردهایی برای بهبود کیفیت آموزش عالی در سطح کشور، مورد بحث قرار گرفته است که ازجمله آنها می توان به تغییر در نگرش ها و بینش ها، مدیریت علمی، تمرکززدایی، نظام رقابتی برای جذب اساتید دانشگاه، پیوند دانشگاه و صنعت و فناوری، تعامل و توسعه علمی، ایجاد ساختار ارتباط دانشگاه با نهادها و سازمان های اجتماعی و... اشاره کرد.
شناسایی و اولویت بندی موانع و چالش های اجرای خط مشی های آموزش عالی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی موانع اجرای خط مشی های آموزش عالی ایران صورت گرفته است. پژوهش از نوع آمیخته بوده که در بخش کیفی داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری شده و با کد گذاری باز، محوری و انتخابی موانع اجرای خط مشی های آموزش عالی شناسایی شد. در بخش کمی با استفاده از پرسشنامه ماحصل کار کیفی و بهره گیری از تحلیل سلسله مراتبی از نظر پنجاه نفر عضو هیئت علمی و متخصصان آموزش عالی به اولویت بندی موانع پرداخته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد موانع اجرای خط مشی های آموزش عالی شامل ده مفهوم اصلی در قالب 53 مقوله است که مفاهیم اصلی به ترتیب براساس تحلیل سلسله مراتبی عبارتند از: موانع مدیریتی ساختاری، موانع درون سازمانی، موانع فردی، موانع کلان کشوری، موانع مربوط به تدوین خط مشی، موانع مربوط به نظام آموزشی، موانع مربوط به اسناد بالا دستی، موانع محیطی و ابزاری و موانع مربوط به اجتماع و فرهنگ.
اعتباربخشی الگوی تامین مالی نظام آموزش عالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه اقتصادی سال نوزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۷۴)
165 - 200
حوزههای تخصصی:
نگرانی گسترده ای که در مورد تامین مالی آموزش عالی در کشورهای مختلف دنیا به وجود آمده است منجر به تحرکات زیادی در صحنه واقعیت شده است. سیاست گذاران برای هدایت این الگو ترجیحاتی دارند و تلاش هایی را آغاز کرده اند و خود دانشگاه ها نیز با درک شرایط جدید دست به ابتکاراتی زده اند. هدف این پژوهش، تدوین الگوی مناسبی برای تامین مالی آموزش عالی ایران بود که با روش تحقیق ترکیبی صورت پذیرفت. در مرحله کیفی، پس از انجام مصاحبه و مراحل کدگذاری، الگوی مفهومی بر مبنای رویکرد سیستماتیک اشتراوس و کوربین ترسیم شد. در مرحله کمی نیز با طراحی پرسشنامه به عنوان ابزار سنجش الگو از مشارکت 155 نفر صاحبنظرکه به روش نمونه گیری تصادفی طبقاتی انتخاب شده بودند، استفاده شد. برای آزمون پرسشنامه از سنجش بارهای عاملی، محاسبه آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی و روایی همگرا استفاده شد که نشان دهنده نتایج قابل قبول بود و عمده گویه ها از بار عاملی مناسبی برخوردار بودند. در مرحله بعد، ضرایب معناداری میان متغیرها و ضرایب استاندارد شده مسیرهای مربوط به فرضیه ها محاسبه شد. از میان فرضیه های پژوهش، رابطه معنادار میان پدیده محوری الگو که تنوع بخشی درون زای تامین مالی بود با شرایط علی استقلال دانشگاهی و طبیعی بودن و خودجوشی تایید شد، اما رابطه معنادار آن با دسترسی عادلانه به آموزش عالی و قابلیت اتکای منابع مالی رد شد. همچنین رابطه معنادار میان تنوع بخشی درون زای تامین مالی با راهبردهای شبکه سازی اطلاعات، تجهیزات، توانمندیها و تجربیات، انگیزش مالی و روانی و معنوی، تقویت ارتباط ذی نفعان، تمهید قوانین و مقررات و آیین نامه های مورد نیاز تایید، اما با افزایش تعاملات و همکاری های بین المللی رد شد.
واکاوی ماهیت عناصر الگوی برنامه درسی جامعه محور در نظام آموزش عالی بر اساس رویکرد فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش واکاوی ماهیت عناصر الگوی برنامه درسی جامعه محور در نظام آموزش عالی است. در این راستا، از روش فراترکیب (سنتز پژوهی) و گام های هفت گانه سندلوسکی و باروس (2006) بهره گرفته شد. جامعه آماری شامل مبانی نظری و پژوهشی داخلی و خارجی (بدون بازه زمانی) بود که با کلیدواژه های مرتبط و با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی جستجو و بازیابی شدند. پس از گرداوری مبانی، با استفاده از معیارهای پذیرش و عدم پذیرش مبانی نامرتبط حذف و در نهایت 70 مبانی (53 مقاله و 17 کتاب) از طریق برنامه ی مهارت های ارزیابی حیاتی (CASP) به عنوان نمونه نهایی انتخاب و با استفاده از فرم چک لیست محقق ساخته و روش تحلیل محتوای مضمونی (TCA) تحلیل شدند. همچنین جهت بررسی قابلیت اعتبار یافته ها از معیارهای خود بازبینی محقق و به منظور بررسی قابلیت اعتماد یافته ها از روش مرور همتا بهره گرفته شد که نتیجه ضریب پایایی ارزیابی ها (84/.) اعتبار یافته ها را تایید کرد. طبق یافته های پژوهش، مفاهیم برنامه درسی جامعه محور در نظام آموزش عالی را می توان در هشت طبقه کلی دسته بندی نمود که در ادامه این مفاهیم و کدهای نهایی مستخرج از مبانی، ماهیت عناصر الگوی برنامه درسی را نمایان کرد.
فراتحلیل کیفی وضعیت اشتغال دانش آموختگان در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
در سال های اخیر، به رغم انجام پژوهش های فراوان در مورد اشتغال دانش آموختگان در کشور، همچنان ابعادی از این موضوع ناشناخته مانده و براین اساس، انجام فراتحلیل کیفی در این زمینه می تواند ضمن مشخص کردن ویژگی های روش شناختی و محتوایی این پژوهش ها، خلأهای پژوهشی موجود در این حوزه را شناسایی کند؛ بنابراین، در این مقاله با استفاده از روش فراتحلیل کیفی، 92 پژوهش انجام شده در این حوزه در بازه زمانی (1397-1357)، در قالب پایان نامه و مقاله های پژوهشی، با جست وجوی دو کلیدواژه «اشتغال و دانش آموختگان» در دو منبع علمی «پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات علمی ایران (ایران داک)» و «پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی» واکاوی شده اند. در بررسی پژوهش های موجود طی چند دهه اخیر، پرداختن به مسئله اشتغال دانش آموختگان با تأکید بر چند موضوع مشخص، مانند وضعیت اشتغال و بیکاری دانش آموختگان، ضرورت توجه به کیفیت آموزش عالی و برنامه درسی موجود در دانشگاه و توجه به موضوع کارآفرینی دانش آموختگان بوده است. با توجه به نتایج پژوهش های انجام شده در این حوزه، تکرار پژوهش در این موضوعات و فقدان یک مطالعه جامع در حوزه اشتغال دانش آموختگان را می توان به عواملی مانند سهم نامتناسب رشته های تحصیلی، عدم تعادل در استفاده از رویکردهای روشی، خلأ تحلیل های نظری هماهنگ با شرایط جامعه ایران، کم رنگ بودن موضوع جنسیت، عدم تمرکز بر مسائل و چالش های درون سازمانی دانش آموختگان شاغل، توجه ناکافی به موضوعاتی مانند مهارت افزایی و فعالیت در بخش تعاون، و فقدان پژوهش های مبتنی بر آینده پژوهی نسبت داد.