مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱۶۱.
۱۶۲.
۱۶۳.
۱۶۴.
۱۶۵.
۱۶۶.
۱۶۷.
۱۶۸.
۱۶۹.
۱۷۰.
۱۷۱.
۱۷۲.
۱۷۳.
۱۷۴.
۱۷۵.
۱۷۶.
۱۷۷.
۱۷۸.
۱۷۹.
۱۸۰.
جرم
منبع:
انتظام اجتماعی سال ششم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱
159 - 180
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: هدف اصلی این تحقیق، بررسی راهکارهای اجرایی نمودن فریضه امر به معروف و نهی از منکر در پیشگیری از جرایم منافی عفت در شهرستان ارومیه در سال 1390 می باشد. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی – پیماشی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کارکنان پایور گشت پلیس امنیت اخلاقی، پلیس اطلاعات و امنیت عمومی فرماندهی انتظامی استان آذربایجان غربی، کارکنان ستاد احیاء امر به معروف و نهی از منکر فرماندهی انتظامی استان آذربایجان غربی، کارکنان مرکز مشاوره و مددکاری معاونت اجتماعی استان آذربایجان غربی و کارکنان گشت کلانتری های 10 گانه فرماندهی انتظامی مرکز استان آذربایجان غربی می باشد و تعداد نمونه با استفاده از روش تمام شماری، 115 نفر انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بوده و برای تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها از آزمون خی دو(کای اسکویر) استفاده شده است. نتایج و یافته ها: سه فرضیه در نظر گرفته شده این تحقیق شامل تأثیر راهکار های انتظامی، راهکارهای فرهنگی و راهکارهای اجتماعی فریضه امر به معروف و نهی از منکر در پیشگیری از جرایم منافی عفت به تأیید رسید. نتایج نشان داد که هر سه راهکار در پیشگیری از جرایم منافی عفت مؤثر است. در بررسی و تحلیل نتایج مؤثر، تمامی شاخص های شناسایی شده با توجه به نظر پاسخگویان در پیشگیری از جرایم منافی عفت مفید و تأثیرگذار هستند.
بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر کاهش میزان جرایم (مورد مطالعه: جوانان شهرستان شهریار)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال هفتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱
1 - 22
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: وجود جرایمی چون سرقت، قتل و نظایر آن در یک جامعه، معلول ناسازگاری های اجتماعی و نحوه تعامل افراد جامعه با یکدیگر، نوع شبکه های ارتباطی، ارزش های حاکم بر این روابط و مهم تر از همه نحوه مشارکت افراد برای حل مشکلات متقابل است، به تعبیر دیگر کاهش یا تغییر سرمایه اجتماعی جامعه اثر مثبت و منفی در بروز یا کاهش و افزایش میزان نابهنجاری ها و جرایم دارد و در تبیین و تحلیل این مسائل و تصمیم گیری برای کاهش میزان جرائم و اصلاح افراد درگیر و در نهایت داشتن جامعه ای سالم و پویا، توجه به نحوه تعامل افراد جامعه در زمینه های مختلف ضروری است؛ از این رو هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر کاهش جرم در شهرستان شهریار می باشد. روش شناسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمام جوانان 30 -18سال شهرستان شهریار (288 نفر) و نمونه پژوهش 174 نفر از جوانان (87 نفر با تجربه مجرمیت، 87 نفر بدون تجربه مجرمیت) بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش دو مقیاس محقق ساخته سرمایه اجتماعی و کاهش میزان جرایم بود. برای بررسی پایایی این ابزارها از آلفای کرونباخ و برای بررسی روایی آنها از روایی محتوایی استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد میزان سرمایه اجتماعی و ابعادش در بین مجرمین و غیر مجرمین تفاوت معنی داری دارد، که این میزان در مجرمین کمتر از غیر مجرمین بود. بین ابعاد سرمایه اجتماعی (اعتماد اجتماعی، همبستگی اجتماعی، تعامل گروهی، مشارکت اجتماعی) با کاهش میزان جرایم رابطه منفی و معناداری وجود دارد. هم چنین اعتماد اجتماعی پیش بینی کننده منفی و معنادار شاخص میزان جرم می باشد. نتیجه گیری: افزایش اعتماد متقابل بین افراد جامعه، تعامل گروهی مثبت، همبستگی اجتماعی بالا و سطح خوب مشارکت اجتماعی، میزان جرم در جامعه را کاهش می دهد.
بررسی رابطه میان عوامل اجتماعی- فرهنگی و ارتکاب به جرم در بین مراجعه کنندگان به مراجع قضایی شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال هفتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱
23 - 46
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: جرم، فعل یا ترک فعلی است که بر خلاف اخلاق حسنه و نظم اخلاقی انجام می شود، اما باید توجه داشت که شرط اصلی در تحقق جرم، فقط ارتکاب عمل بر خلاف نظم اخلاقی و نظم اجتماعی نیست، بلکه یک پدیده جزایی، عمل ضد اجتماعی است که در قانون جزا برای آن مجازات پیش بینی شده است. در این پژوهش رابطه عوامل خانواده، آداب و رسوم، آموزش و پرورش، دوستان و همالان و آموزه های دینی با ارتکاب جرم در پنج فرضیه بررسی شد. روش شناسی: روش پژوهش این تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری آن شامل کلیه مراجعه کنندگان به شعب شورای حل اختلاف شهر اصفهان طی شش ماه (شامل 2000 نفر) می باشد. 220 نمونه مورد مطالعه با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای از میان جامعه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های پژوهش از دو پرسش نامه به منظور بررسی عوامل اجتماعی- فرهنگی در ارتکاب جرم و میزان ارتکاب جرم استفاده شد که پایایی هر دو پرسش نامه با استفاده از روش ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب به میزان 84/0 و 99/0 محاسبه برآورد گردید. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد که هر یک از عوامل؛ اجتماعی- فرهنگی، خانواده، آداب و رسوم، آموزش و پرورش، دوستان و همالان و آموزه های دینی در سطح 05/0>p رابطه معناداری را با ارتکاب جرم نشان می دهد.
خشونت علیه زنان و نقش پلیس در پیشگیری از بروز آن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال هفتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱
47 - 74
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: خشونت خانوادگی شایع ترین شکل خشونت علیه زنان با بیشترین عوارض اجتماعی، روانی و اقتصادی است. خشونت شوهران مسئله ای است که حیات خانواده و جامعه را تهدید می کند؛ لذا هدف تحقیق حاضر، بررسی وضعیت خشونت خانگی در زنان مراجعه کننده به مراکز قضایی شهر پاوه، شناخت نقش پلیس در پیشگیری از بروز این پدیده و شناخت موانع پیشرو در ممانعت از بروز این مشکل می باشد. روش شناسی: این مطالعه به صورت مقطعی، توصیفی، تحلیلی و بر اساس تحلیل داده های ثانویه است که اطلاعات آن به صورت گذشته نگر جمع آوری شده است. جمعیت نمونه مورد مطالعه این پژوهش شامل 82 نفر (زن) است که به دلیل خشونت به مراجع قضایی شهر پاوه شکایت کرده و در آنجا پرونده تشکیل داده اند، هم چنین جهت نقش پلیس در پیشگیری از بروز این پدیده اجتماعی با 20 نفر از نیروهای پلیس واقع در کلانتری های شهر پاوه مصاحبه باز صورت گرفت. یافته ها و نتایج: نتایج نشان می دهد که بالاترین میزان خشونت در بین زنان 25 تا 28 سال می باشد؛ بنابراین با افزایش سن، میزان خشونت کاهش پیدا می کند. یافته ها نشان می دهد که بیشترین خشونت از نوع خشونت های روانی است و بالاترین میزان خشونت مربوط به زنان دارای تحصیلات دبیرستان و دیپلم و کمترین میزان مربوط به زنان بی سواد است. نتایج نشان می دهد که پلیس های مصاحبه شده معتقد بودند که اقدامات پلیس با رویکرد جامع نگر، نقش مؤثری در پیشگیری از وقوع و بروز همسر آزاری دارد و جهت تحقق این امر، استخدام پلیس زن، گزینش صحیح، آموزش کافی، تخصصی کردن پلیس و به کارگیری واحدهای مددکار پلیس و پزشکان پلیس را در جامعه مورد نظر ضروری می دانستند تا بتوان زنان آسیب پذیر را به جامعه بازگردانده و دوباره در آنها تعادل ایجاد کرد.
راه های جلب مشارکت همگانی در پیشگیری از سرقت خودرو (مورد مطالعه: شهرستان یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال هفتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱
75 - 94
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: مشارکت و راه کارهای جلب همگانی مردم در پیشگیری از وقوع جرایم و به خصوص جرایم سرقت، همواره مورد توجه اندیشمندان و کارشناسان علوم اجتماعی بوده است. امروزه اغلب نظام های کیفری به دنبال آن هستند که با استفاده از روش های غیر کیفری و با اتخاذ سیاست ها و برنامه های پیشگیرانه، زمینه های جرایم در جامعه را از میان بردارند. این مقاله با هدف دست یابی به شناخت راه های جلب مشارکت همگانی در پیشگیری از سرقت خودرو در استان یزد انجام شده و در پی پاسخ به این سؤال است که چه راه هایی موجب جلب مشارکت همگانی مردم در پیشگیری از سرقت خودرو می شود؟ روش شناسی: مقاله حاضر از نظر نوع و هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، از نوع توصیفی - پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل؛ رییس، معاون و کارکنان دایره سرقت پلیس آگاهی و کارکنان پلیس پیشگیری و رؤسای کوپ ها هستند که مجموع حجم جامعه آماری تعداد 95 نفر بوده که با استفاده از جدول مورگان، حجم نمونه تعداد 77 نفر به دست آمده است. در این مقاله به منظور پردازش و تجزیه و تحلیل و هم چنین تلخیص داده های حاصل از پرسش نامه، از نرم افزار SPSS 17 استفاده شده است. در بخش آمار استنباطی برای آزمون سؤالات پژوهش از آزمون های آماری مختلفی مانند آزمون کولموگروف- اسمیرنوف، آزمون t تک نمونه ای، آزمون فریدمن و آزمون تحلیل واریانس (ANOVA) استفاده شده است. نتایج: نتایج تحقیق نشان می دهد که رسانه ها، معاونت اجتماعی ناجا و شهرداری ها در پیشگیری از سرقت خودرو نقش معناداری دارند و در این بین رسانه ها، رتبه اول و معاونت اجتماعی ناجا، رتبه دوم و شهرداری ها رتبه سوم تأثیر در جلب مشارکت همگانی در پیشگیری از سرقت خودروها را دارند.
بررسی میزان تأثیر و به کارگیری نقش فرماندهان و مدیران ناجا در پیشگیری از جرم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال هشتم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲
109 - 134
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تأثیر و به کار گیری نقش فرماندهان و مدیران ناجا در پیشگیری از جرم فرار از خدمت سربازان انجام شده است تا بتوان بر اساس آن راه کار هایی به منظورکاهش فرار سربازان شناسایی و پیشنهاد داد. <br /> روش شناسی: روش پژوهش، توصیفی و از نوع پیمایشی بوده و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری پژوهش را کلیه فرماندهان کلانتری های شهر تهران تشکیل داده که تعداد آنها برابر با ۸۶ نفر است. از آنجا که انتخاب نمونه به صورت تمام شمار بوده، بنابراین ضرورتی به کاربرد روش نمونه گیری در این پژوهش وجود نداشت. روش گردآوری اطلاعات، میدانی و از ابزار پرسش نامه محقق ساخته با ۱۱۲ گویه و با طیف پنج گزینه ای لیکرت بهره گرفته شد. برای روایی صوری و محتوایی از نظر کارشناسان و چندین استاد مدیریتی و خبرگان بهره گیری شده و روایی متغیرهای پژوهش نیز با استفاده از مقدار آلفای کرونباخ بیش از ۷۵ درصد بوده که بیانگر روایی بسیار مناسب پرسش نامه در این پژوهش است. <br /> یافته ها و نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که یافته های فرضیه ها در خصوص خرده نقش های مدیران در پیشگیری از فرار خدمت کارکنان وظیفه تأثیر مهمی در جلوگیری از فرار سربازها دارند؛ ولی میزان به کارگیری آنها بسیار پایین تر از حد مورد انتظار است.<br /> یافته های پژوهش در خصوص نقش فرماندهان انتظامی در پیشگیری از فرار کارکنان وظیفه نشان داده که باید به ترتیب اثربخشی به مصادیق زیر بر اساس اولویت و درجه اهمیت حاصل پژوهش، توجه کرد تا در آینده شاهد کاهش فرار از خدمت کارکنان وظیفه در نیروی انتظامی باشیم.
طراحی الگوی داده کاوی پیشنهادی به منظور شناسایی مجرمان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال هشتم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳
109 - 128
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: این پژوهش بر آن است تا با بهره گیری از الگوریتم های داده کاوی به تحلیل داده های ثبت شده در بانک اطلاعاتی پلیس مربوط به دستگیرشدگان توسط گشت های انتظامی تهران بزرگ در سه ماهه اول سال 1389 بپردازد و با استفاده از آنها، الگویی طراحی شود که به شناسایی مجرمان واقعی از بین انبوه متهمان دستگیرشده اقدام کند. این الگو می تواند به عنوان یک سامانه تصمیم یار در اختیار کارشناسان انتظامی قرار گیرد تا فرآیند شناسایی و دستگیری مجرمان واقعی با سرعت و دقت بیشتری انجام شود.<br /> روش شناسی: این پژوهش از نوع پژوهش های داده محور بوده و بر اساس یک فرایند استاندارد داده کاوی CRISP-DM، داده های دستگیرشدگان که شامل متغیرهای جمعیت شناختی متهمان و کلانتری محل دستگیری است، پس از یکپارچه سازی و پالایش، با استفاده از الگوریتم های CHAID,CRT C5.0 و شبکه عصبی MLP مدل سازی شدند.<br /> یافته ها: الگوریتم C5.0 در فن درخت تصمیم نتایج بهتری را به لحاظ دقت شناسایی مجرمان واقعی نسبت به سایر الگوریتم های درخت تصمیم، مانند CHAID, CRT دارد؛ اما نسبت به الگوی طراحی شده توسط شبکه عصبی MLP دقت کمتری دارد.<br /> نتایج: با استفاده از الگوریتم های درخت تصمیم، در مجموع 19 قانون کشف و ارائه شد. برای بررسی این قوانین، نشست خبرگان تشکیل شد و در نهایت از 19 قانون استخراج شده، 3 قانون مرتبط با موضوع مورد پژوهش شناخته شده و مورد تأیید قرار گرفت.
مرور زمان کیفری و تکالیف پلیس(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال هشتم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳
149 - 166
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: مرور زمان، گذشت زمانی است که مانع طرح دعوا یا موجب سقوط دعوای عمومی است. قانون گذار در سال 1392، برای اولین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی، چهار نوع مرور زمان را در امور کیفری به رسمیت شناخت.<br /> با توجه به پذیرش قواعد جدید مرور زمان و نظر به اینکه «جرم کشف شده» یا «متهم شناسایی شده» با گذشت زمان، غیرقابل تعقیب شده و حکم قطعی (علیه مجرم) نیز غیرقابل اجرا می شود، هدف این مقاله شناخت قلمروی مرور زمان و آثار آن بر رفتار پلیس است. به ویژه که مقررات مرور زمان، آمره است و امکان توافق بر خلاف آن وجود ندارد.<br /> روش شناسی: در این نوشتار تلاش شده است که با استفاده از روش مطالعه اسنادی-کتابخانه ای و جمع آوری یافته های تحقیق با رویکرد توصیفی-تحلیلی، حیطه اختیارات و وظایف پلیس در حوزه مرور زمان کیفری مورد تجزیه وتحلیل قرار گیرد.<br /> یافته ها و نتایج: با در نظر گرفتن نتایج حاصل از این پژوهش، پیشنهاد می شود مأمور پلیس در زمان «قبول شکایت» و یا کارآگاهان در لحظه «تعقیب متهم»، به فاصله «وقوع جرم» تا «کشف جرم» توجه کنند. چنانچه به این مهم توجه نشود از ابتدا یک پرونده بدون نتیجه، تشکیل خواهد شد. هم چنین مأموران پلیس و اینترپل در جلب مجرم، باید ابتدا به مهلت قانونی برای اجرای حکم، دقت کنند تا اقدامشان برای تأمین نظم، امنیت و عدالت، اقدامی مؤثر باشد.
بررسی نقش شیوه های فرهنگی پیشگیری از جرایم اخلاقی در فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال هشتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴
137 - 156
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: گسترش روز افزون جرایم در فضای مجازی با توجه به تأثیرات منفی که بر روی فرهنگ اجتماعی دارد، مورد توجه ویژه مسؤلان و کارشناسان فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و سایر حوزه ها بوده و برای پیشگیری و کاهش آن نیاز به برنامه ریزی همه جانبه می باشد و تنها با برخورد های امنیتی این پدیده قابل کنترل نمی باشد، هدف این پژوهش بررسی نقش شیوهای فرهنگی پیشگیری از جرائم اخلاقی در فضای مجازی می باشد.
روش شناسی: برای انجام این پژوهش از روش توصیفی پیمایشی استفاده شده و اطلاعات مربوط به پژوهش از طریق پرسش نامه محقق ساخته که در بین 120 نفر از متولیان فرهنگی شهر همدان توزیع گردیده، جمع آوری شده است. فرضیه های پژوهش با استفاده از آزمون های میانگین، انحراف معیار، کای اسکوئر، آزمون فرید من و آزمون تی تک نمونه ای مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته ها: به ترتیب مؤلفه های آگاه سازی خانوده ها با میانگین 72/30 بیشترین نقش را در پیشگیری از جرایم اخلاقی در فضای مجازی مطالعه موردی شهر همدان در سال 94 داشته و در رتبه اول قرار دارد و پس از آن ترویج سبک زندگی اسلامی با میانگین 28/17 در رتبه دوم و نظارت همگانی با میانگین 31/12 در رتبه سوم قرار دارد.
نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است که بین متغیرهای آگاهسازی خانواده ها، ترویج سبک زندگی اسلامی، نظارت همگانی، راه اندازی شبکه ملی اطلاعات و آموزش استفاده صحیح از ابزارهای ارتباط جمعی با متغیر پیشگیری از جرایم اخلاقی در فضای مجازی رابطه معناداری وجود دارد.
بررسی نقش آموزش و پرورش در پیش گیری زودرس از جرایم دانش آموزان پسر مقطع دبیرستان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال نهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱
69 - 104
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: نوجوانان و جوانان، بخش مهم و پایه ای سرمایه انسانی هر جامعه به حساب می آیند که درعین حال، بیش تر از سایر گروه های جامعه در معرض بزه کاری و بزه دیدگی قرار دارند. آموزش و پرورش بیش ترین تأثیر را بعد از خانواده بر روح و روان نوجوانان می گذارد و شخصیت اجتماعی و فرهنگی نوجوان در این نهاد پایه گذاری می شود. هدف اصلی این پژوهش «بررسی نقش آموزش و پرورش در پیش گیری زودرس از جرایم دانش آموزان پسر مقطع دبیرستان» بوده است.<br /> روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، از تحقیقات توصیفی تحلیلی است که به صورت پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری آن تمامی دانش آموزان مقطع دبیرستان منطقه 5 تهران در سال تحصیلی 1394-95 بوده و برای تعیین نمونه از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. برای سنجش نقش آموزش و پرورش و سنجش متغیر پیش گیری از جرم از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است. روایی ابزار با استفاده از روایی صوری و سنجش پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت.<br /> یافته ها و نتیجه گیری: نتایج آزمون فرضیه های اصلی پژوهش نشان داد که «شناخت آموزش و پرورش از عوامل فردی دانش آموزان» و «شناخت آموزش و پرورش از عوامل محیطی دانش آموزان» در پیش گیری زودرس از جرایم دانش آموزان تأثیر دارند هم چنین آزمون فرضیه های فرعی پژوهش مبین آن است که متغیرهایی مانند «مهارت های اجتماعی مناسب دانش آموزان»، «استقلال و توانایی مقابله با فشارهای روانی»، «داشتن شخصیت و ویژگی های مناسب»، «تمایل به حضور در مدرسه»، «عملکرد تحصیلی مطلوب»، «داشتن افکار و نیات در جهت رفتارهای سالم» و... در پیش گیری زودرس از جرایم دانش آموزان تأثیر به سزایی دارند.
بررسی نقش مکان در ایجاد موقعیت جرم؛ تدوین و تنظیم تدابیر و راه کارهای مکان محور برای پیش گیری وضعی از جرم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال نهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱
155 - 186
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: آموزه های مرتبط با پیش گیری وضعی، «موقعیت ارتکاب جرم» را یکی از عوامل اساسی جرم محسوب می کند. «مکان» می تواند از نظر ایجاد یا تأثیر بر موقعیت جرم، به عنوان یکی از شاخص های بنیادین، در محور تحلیل های پیش گیری وضعی قرار گیرد. هدف مقاله حاضر، بررسی نقش مکان در پیدایش موقعیت جرم و تبیین ارتباط میان «مکان» با تدابیر پیش گیرانه وضعی است. چگونگی شناسایی مکان های جرم خیز و عوامل مؤثر در پیدایش آن ها، مهم ترین اهداف فرعی است.
روش شناسی: مقاله حاضر از نظر هدف، کاربردی است و مطالب آن به روش اسنادی با استفاده از منابع اصلی کتابخانه ای (کتاب ها و مقالات تألیفی، ترجمه ای و ...) و ابزار فیش نویسی تألیف شده است.
یافته ها: در بخش اول مقاله، معیارهای ماهیتی درباره «مکان» به عنوان یکی از عوامل اصلی موقعیت جرم و تعامل مؤثر آن با تدابیر پیش گیری وضعی مورد بررسی قرار می گیرد. بخش دوم این مقاله، به تحلیل جرم شناختی اماکن و محل های بحرانیِ جرم و ارائه تدابیر پیش گیرانه وضعی مرتبط با آن ها می پردازد.
نتایج: سیاهه جرایم با توجه به ویژگی های مکانی توزیع می شود. بزه کاران با توجه به ویژگی های جرم شناختیِ حاکم بر منطقه یا محل، در انتخاب مکان ارتکاب جرم، دست به محاسبه هایی منطقی می زنند. بر این مبنا، می توان با توجه به «مکان»، به تدابیر پیش گیرانه جهت بخشید و به مؤثرترین شیوه، منابع محدود پیش گیری را صرف بحرانی ترین اماکن کرد.
تحلیل ساختاری رابطه میان حاشیه نشینی و جرم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال نهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳
57 - 82
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: مراجعه به ادبیات پژوهشی پیرامون رابطه میان حاشیه نشینی و جرم، نشان دهنده هم پیوندی میان آن ها می باشد. با این حال جای این پرسش هم چنان باقی است که چرا برخی از مناطق حاشیه نشین از میزان بالاتری از ارتکاب جرم رنج می برند؟ هدف این مقاله، پاسخ دادن به این پرسش، از خلال بررسی دو منطقه حاشیه نشین شهر مشهد، خواجه ربیع (دارای میزان بالای جرایم) و گلشهر ( دارای میزان پایین تر جرایم) می باشد.
روش شناسی: این پژوهش در ابتدا با استفاده از روش تحلیل ساختاری به مقایسه دو منطقه حاشیه نشین گلشهر و خواجه ربیع در مشهد پرداخت و سپس با استفاده از روش کیفی و راهبرد مطالعه موردی جمعی به بررسی ژرفانگر علل کمتر بودن میزان جرایم در منطقه گلشهر اقدام نمود.
یافته ها و نتیجه گیری: یافته های حاصل از تحلیل ساختاری دو منطقه نشان می داد که بی سازمانی اجتماعی نمی تواند پاسخگوی تفاوت میزان جرایم دو منطقه باشد. همچنین نتایج روش کیفی نشان داد که مهم ترین دلیل کاهش جرم در گلشهر نسبت به خواجه ربیع، بالا بودن تعداد افاغنه در گلشهر است. براساس یافته های پژوهش می توان گفت که ترکیب استراتژی های کنترل درونی، انتخاب عقلانی و کنترل بیرونی می توان بیشترین تاثیر را در کاهش جرم داشته باشد.
نقش کاربری اراضی شهری در تشکیل الگوهای بزهکاری در محلات اسکان غیررسمی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال نهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳
109 - 134
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: جانمایی منطقی و نظامند کاربری های اراضی شهری نقش بسیار مهمی در کاهش نابسامانی های شهری به ویژه انواع جرایم دارند. هدف این پژوهش تحلیل نقش کاربری اراضی در شکل گیری الگوهای بزهکاری محله اسلام آباد منطقه دو شهرداری تهران می باشد.
روش شناسی : روش این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است. بر همین اساس، جامعه آماری پژوهش حاضر مجموع جرایم ارتکابی طی دوره یکساله در محله اسکان غیررسمی اسلام آباد منطقه 2شهرداری تهران می باشد.
یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد بیشترین جرایم ارتکابی محله اسلام آباد در محدوده کاربری های مسکونی رخ داده است. 207 مورد برابر با 62 درصد جرایم محله اسلام آباد در فضاهای مسکونی این منطقه رخ داده است. در صورتی که میزان جرایم ارتکابی محله که در محدوده کاربری های مسکونی به ثبت رسیده است، 1838 مورد برابر با 75/48 درصد کل جرایم است. از سوی دیگر 67 مورد جرم برابر با 25/20درصد جرایم محله اسلام آباد نیز در کاربری مسکونی مختلط اتفاق افتاده است.
نتیجه گیری : نتایج نشان می دهد یشترین درصد مساحت محله اسلام آباد به کاربری باغ و زمین های بایر و مسکونی اختصاص دارد، به گونه ای که میزان کاربری های مسکونی و مسکونی مختلط در محله اسلام آباد در مقایسه با کل منطقه دو حدود سه برابر بیشتر است که خود نشان از نوعی عدم تعادل و توازن در تخصیص کاربری مسکونی در این محدوده دارد. همین امر باعث شده بیشترین جرایم ارتکابی محله اسلام آباد در محدوده کاربری های زمین های بایر و مسکونی رخ دهد.
ارزیابی توزیع فضایی و نقش محیط در وقوع جرم سرقت در مناطق چهارگانه شهر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴
117 - 138
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: جرم یک پدیده نامناسب اجتماعی است که پیامدهای منفی اقتصادی و اجتماعی زیادی به همراه دارد. برای کنترل جرم در کشور، شناسایی ریشه های وقوع جرم از اهمیت زیادی برخوردار است. آمار نشان می دهد عوامل مهمی در بروز جرم نقش دارند که یکی از مهم ترین آنها، عوامل محیطی است. عوامل محیطی، زمینه ساز انواع مختلفی از جرایم می باشد که یکی از مهم ترین آنها جرم سرقت می باشد. هدف اصلی این تحقیق ، بررسی و شناسایی عوامل مؤثر بر سرقت در شهر کرمان در سال 1395 می باشد که در چهار منطقه بررسی شده است .<br /> روش شناسی: این پژوهش، از نوع مطالعات تحلیلی- توصیفی و در جمع آوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای، اسنادی (استفاده از اسناد، اطلاعات و آمار دستگاه ها و سازمان ها) و پیمایشی استفاده شده است و تهیه نقشه و تجزیه تحلیل اطلاعات نیز با استفاده از نرم افزار GIS انجام شده است.<br /> یافته ها: دلایل اصلی سرقت در شهر کرمان؛ بیکاری، فقدان یا کمبود مراقبت های پلیسی، موقعیت مکانی، بافت کالبدی - محیطی و عامل زمان می باشد.<br /> نتایج: با تحلیل های فضایی به دست آمده در پژوهش حاضر مشخص شد که جرم سرقت بیشتر در حواشی کرمان اتفاق می افتد. البته در بعضی از مناطق مرکزی و بافت قدیم نیز به دلایل محیطی-کالبدی، وقوع این جرم زیاد است. بیشترین وقوع جرم سرقت از جمله سرقت خودرو به ترتیب در مناطق چهار، یک ، سه و دو اتفاق افتاده است.
تحلیل فضایی کانون های سرقت داخل خودرو در سرکلانتری پنجم تهران بزرگ(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴
255 - 290
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: جرم دارای ظرف مکانی و زمانی منحصربه فرد است که آن را از دیگر رفتارها متمایز می سازد و باعث می شود تا رفتار مجرمانه در واحد مکان، توزیع فضایی یکسانی نداشته باشد. این پژوهش با هدف تحلیل فضایی کانون سرقت داخل خودرو در سرکلانتری پنجم تهران بزرگ انجام پذیرفته تا مناطق جرم خیز شناسایی شود.<br /> روش شناسی: روش مورد استفاده در پژوهش، توصیفی- تحلیلی می باشد، برای شناسایی الگوهای مکانی از مدل آماری گرافیک مبنا در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شده، مهم ترین آزمون مورد استفاده مرکز متوسط و بیضی انحراف از معیار می باشد و از روش تخمین کرانل به عنوان روش آماری گرافیک مبنا استفاده شده است و برای تحلیل آماری و تحلیل گرافیکی از نرم افزار GIS و نرم افزار جانبی Crime analysis استفاده شده است. <br /> یافته ها: ویژگی های فیزیکی اجتماعی مکان های جرم و مکان های ﻣﺠﺎور آن ها با ﺑﺮوز بزه کاری ارتباط دارند، همچنین مهم ترین کانون های جرم خیز تهران را محدوده های پرازدحام در طول روز و کم تراکم در طول شب شکل می دهند و بیشتر جرایم را در محدوده های تجاری و اداری که محدودیت پارکینگ عمومی دارد اتفاق می افتد.<br /> نتایج: مکان های پارک اتومبیل برای زمان طولانی، نظیر پارکینگ های نزدیک پایانه ها، خطوط مترو، اماکن تجاری و اداری و تفریحی به عنوان یکی از مکان های مناسب برای سرقت داخل خودرو عمل می کنند. هدف ها و آماج های جرم، فراوان است و صاحبان ماشین ها معمولاً تا ساعت ها به محل بازنمی گردند. سرقت در این محل ها برخلاف مناطق مسکونی معمولاً در طول روز اتفاق می افتد و غالباً زمان زیادی برای ارزیابی ریسک های احتمالی ناشی از ارتکاب جرم وجود دارد.
زمینه های اجتماعی مهاجرت های کج روانه فروشندگان مواد مخدر شهرستان کوهدشت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مسائل اجتماعی ایران سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲
۱۰۳-۱۳۳
حوزه های تخصصی:
مقاله حاضر در پی درک نوع جدیدی از مهاجرت ها در شهرستان کوهدشت است؛ مهاجرت به تهران برای انجام کارهای مجرمانه. به دلیل ناپیدا بودن چرایی و چگونگی انجام این مهاجرت ها، برای فهم و درک این مسئله از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای استفاده شد. دلیل استفاده از روش نظریه زمینه ای رجوع به میدان تحقیق و رسیدن به یک نگاه اِمیک و درونی از مسئله موردنظر بود تا بدین وسیله بتوان شرایط شکل گیری این نوع از مهاجرت و هم چنین فرایندها و روندهای تأثیرگذار بر تداوم آن و نیز پیامدهای ناشی از این پدیده را بررسی کرده و به فهم نسبتاً جامعی از مسئله رسید. در این تحقیق حجم نمونه برابر با 28 نفر و روش نمونه گیری، نمونه گیری هدفمند بود. مصاحبه شوندگان شامل خانواده ها و اهالی، و فروشندگان مواد مخدر بودند. براساس یافته ها، 12 مقوله از مصاحبه با خانواده ها و اهالی، و 14 مقوله از مصاحبه با فروشندگان به دست آمد. عمده مقولاتی که در این تحقیق بیش تر بر آن تأکید می شد و در بین تمام گروه ها مشترک بودند مقوله فشار ساختارهای اقتصادی اجتماعی و مقوله فقر و نداری بود.
حکیمانه بودن هنجارگذاری و اثر آن بر پیشگیری از کجروی از منظر قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
فرایند پیشگیری و کنترل آسیبهای اجتماعی در دین اسلام، از مرحله هنجارگذاری شروع و تا مراحل اجتماعی کردن، درمان، جامعه پذیری مجدد و مجازات کجروان ادامه پیدا می کند. هدف از این پژوهش، ارائه معیارها و ویژگیهای حاکم بر نظام هنجارگذاری از دیدگاه آموزه های قرآن کریم است. سؤال اصلی پژوهش این است که: فرایند هنجارگذاری از دیدگاه آموزه های قرآن کریم چیست و چگونه می تواند اجرای صحیح آن در مقام عمل، از کجروی پیشگیری کند؟ فرایند پیشگیری و کنترل آسیبهای اجتماعی در دین اسلام، از مرحله هنجارگذاری شروع و تا مراحل اجتماعی کردن، درمان، جامعه پذیری مجدد و مجازات کجروان ادامه پیدا می کند. هدف از این پژوهش، ارائه معیارها و ویژگیهای حاکم بر نظام هنجارگذاری از دیدگاه آموزه های قرآن کریم است. سؤال اصلی پژوهش این است که: فرایند هنجارگذاری از دیدگاه آموزه های قرآن کریم چیست و چگونه می تواند اجرای صحیح آن در مقام عمل، از کجروی پیشگیری کند؟ این تحقیق که نوعی تفسیر موضوعی قرآن کریم محسوب می شود، با روش اسنادی و تحلیل محتوای کیفی و با مراجعه به آیات مرتبط با موضوع مورد تحقیق و کدگذاری و تحلیل این آیات انجام گرفته است. محورهای مهم در فرایند هنجارگذاری از دیدگاه آموزه های قرآن، عبارتند از: پذیرش هنجارگذار بودن خداوند؛ تعیین هنجارهای مورد نیاز از طرف خداوند؛ مقترن و ابهام نداشتن هنجارها؛ زمینه سازی برای پذیرش هنجارها؛ جعل نکردن هنجارهای شکننده؛ رعایت راحتی اشخاص در جعل هنجار؛ معیار عقلی داشتن هنجارگذاری؛ ممنوعیت جعل هنجار برای ویژه خواری؛ محدود بودن هنجارهای منع کننده رفتار؛ تحریف نکردن هنجارهای مبتنی بر حق؛ تسهیل کننده بودن هنجاراجتماعی؛ بهنجار نشدن هنجارشکنی به جهت کثرت متخلفان از آن هنجار؛ جواز نقض هنجار برای مصلحت مهم تر؛ انعطاف در هنجارگذاری و اجرای هنجار. رعایت صحیح این موارد در فرایند هنجارگذاری، تعهد درونی به اجرای هنجار را تقویت کرده و احتمال نقض آن را کم می کند و سبب پیشگیری از کجروی خواهد شد.
راهبردهای نظری و عملی قرآن در پیشگیری و کنترل جرم
جرم در قران عبارت است از انجام دادن کاری که نیکو و شایسته نیست بلکه نکوهیده و ناپسند است و در واقع جرم آن عمل یا ترک عملی است که انسان را از « صراط مستقیم» که خداوند متعال در آیات مختلف آن را ترسیم نموده خارج و او را مستحق دوزخ می کند. و مجرم اعم از مجرم مرتکب جرم دنیوی می باشد و به طور کلی فردی که در حوزه اخلاق و یا اعتقادات و یا احکام برخلاف اوامر الهی مرتکب حرامی گردد یا آن چه را که مکلف به انجام آن بوده ترک نماید و در نهایت مرتکب گناه و مجرم تلقی می شود و مستحق عقاب دنیوی یا علاوه بر آن مستوجب عذاب اخروی نیز می باشند. رابطه بین گناه و جرم عموم و خصوص من وجه است برخی از گناهان دارای مجازات و عقوبت دنیوی نیستند مثل دروغ و غیبت و بسیاری از گناهان در قالب جرم دارای ضمانت اجرای کیفری هستند. قرآن برای پیشگیری و کنترل جرم ابتدا مبانی نظری (توحید ، نبوت ومعاد ) و سپس راهبردهای عملی و موثر درکاهش جرایم از قبیل فروع دین ، توجه به زمینه های جرم ،راهکارهای پسینی قرار گرفتن در موقعیت جرم زا و تعیین دقیق وعادلانه حقوق دیگران و در نهایت مجازات را بعنوان عاملی بازدارنده در برابر ارتکاب جرم در نظر می گیرد.
سنجش رابطه محیط با ترس از جرم در مجموعه های مسکن مهر (مطالعه موردی: شهرستان پاکدشت)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۵ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴
515 - 537
حوزه های تخصصی:
مطالعه رابطه متقابل محیط شهرها با رفتارهای اجتماعی از نوع منفی و ناهنجار آن، موضوعی است که طی چند دهه اخیر به مطالعات جغرافیایی افزوده شده و چارچوبی علمی و عملی برای تحلیل فضایی- مکانی بزهکاری و مطالعه ناهنجاری در فضای جغرافیایی فراهم کرده است. پژوهش حاضر در حوزه جغرافیایی مجموعه مسکن مهر پاکدشت انجام شده است؛ مجموعه ای که علی رغم مدت کوتاه شکل گیری، براساس آمار و اطلاعات، یکی از کانون های اصلی جرم و ناهنجاری های اجتماعی در این شهرستان است. در پژوهش حاضر، با شناسایی عوامل مؤثر بر ترس از جرم در مجموعه مسکن مهر امام رضای پاکدشت، بخشی از معضلات اجتماعی را که مجموعه های مسکن مهر به شهر تحمیل کرده اند شناسایی، و برای رفع آن ها راهکارهای درخور ارائه می کنیم؛ بدین منظور از دو دسته عوامل عینی (فقر و مهاجرت) و ذهنی (ویژگی های محیطی از نگاه شهروندان) استفاده کرده ایم. روش این پژوهش تحلیلی-توصیفی است. ابتدا تعدادی معیار و شاخص براساس مرور متون و تجارب مرتبط به دست آمده و با توجه به آن پرسشنامه ای تنظیم شده است. درادامه به منظور جمع آوری اطلاعات، 384 پرسشنامه (براساس فرمول کوکران) به صورت تصادفی در بین ساکنان توزیع شده است. تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS و با استفاده از تحلیل عاملی و رگرسیونی خطی انجام گرفته است. چهار عامل کالبدی، اجتماعی، رضایتمندی و امنیت در مجموعه مسکن مهر مقدار ویژه بزرگ تر از یک دارند که نشان دهنده حدود 63 درصد از تغییرات است، همچنین با توجه به نتایج، فقر در دسته عینی، و عوامل کالبدی در دسته ذهنی مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر ترس از جرم در مجموعه مسکن مهر هستند.
مسؤولیت کیفری اشخاص حقوقی در نظام کیفری ایران و فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تا اواخر قرن بیستم، انتساب مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در اغلب نظام های حقوقی برپایه دلیل های معتنابهی چون تصنّعی بودن این اشخاص، عدم اهلیّت جنایی، عدم تناسب مجازات با ماهیّت آن ها، عدم تأمین هدف های مجازات، به ویژه اصلاح و بازپروری، نقض اصل شخصی بودن مجازات و تخصص در هاله ای از ابهام و نفی قرار داشت امّا ضرورت های اجتماعی و نقش فزاینده اشخاص مزبور در تحوّل های اجتماعی و نیز در اختیار داشتن منبع های خطر و دخالت گسترده در ارتکاب جرائم مختلف اقتصادی، صنعتی، زیست محیطی، بهداشت، حمل و نقل، جرائم علیه اشخاص و امنیت و عدمِ تکافوی ضمانت اجراهای غیرکیفری در پیشگیری از این گونه رخدادها، پذیرش مسئولیت کیفری آن ها را اجتناب ناپذیر کرد. اذعان به هویّت مستقل اشخاص حقوقی و اعتقاد به اراده جمعی حاکم بر آن ها، پیش بینی ضمانت اجراهای همسو با طبع این اشخاص، از جمله انحلال- مجازاتی همسنگ با اعدامِ اشخاص حقیقی- و نیز مراقبت قضایی به منظور تأمین هدف اصلاحی، برهان های مخالفان مسئولیّت کیفری اشخاص حقوقی را خنثی و به کنار نهاد. برپایه این واقعیت، نظام کیفری فرانسه در سال 1992 میلادی و نظام کیفری ایران در سال 1392 شمسی، مسئولیّت کیفری اشخاص حقوقی را نه به عنوان یک استثنا، بلکه به عنوان یک قاعده مورد پذیرش قرار دادند. اینکه در دو نظام مورد بحث ، گستره چنین مسئولیّتی گونه های مختلف اشخاص حقوقی، اعم از خصوصی و عمومی را دربرمی گیرد یا تنها مشمول مورد نخست می شود؟ نوع مسئولیّت اشخاص حقوقی مستقیم است یا غیرمستقیم؟ شرط های تحقّق این مسئولیّت کدامند؟ بزه های قابل انتساب به اشخاص مورد بحث، متنوعند یا معدود؟ ضمانت اجراهای جرائمِ آن ها شامل چه مصداق هایی است و آیا از تناسب و تنوعِ کافی برای تأمین هدف های مجازات برخوردارند یا نه؟ در این نوشتار معلوم خواهد شد.