اشتغال زایی

چالش های مناطق روستایی از جمله فقر، بیکاری و مهاجرت موجب شده توجه به توسعه روستایی نه یک گزینه بلکه یک ضرورت انکار ناپذیر باشد. اجرای طرح های آبخیزداری علاوه بر حفظ منابع آب، خاک و گیاه، برای مناطق روستایی فرصت های شغلی ایجاد می کند. موفقیت چنین طرح هایی تا حدود زیادی به مشارکت روستاییان در اجرا، حفظ و نگهداری آنها بستگی دارد. شناسایی موانع مشارکت روستاییان به مدیران محلی کمک می کند با ایجاد زمینه های لازم و حذف موانعی همچون موانع فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، مشارکت حداکثری مردم را ایجاد نمایند. تحقیق حاضر با هدف شناخت این موانع در حوضه قلعه شاهرخ چادگان صورت گرفت. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و جامعه آماری آن را سرپرستان خانوار (700N=) تشکیل می دهد. بر اساس فرمول کوکران تعداد 250 سرپرست خانوار به روش تصادفی انتخاب و مورد پرسش قرار گرفتند. روایی پرسشنامه توسط کارشناسان مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن نیز بر اساس مقدار آلفای کرونباخ در حد مناسب تشخیص داده شد. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS نشان داد که در مجموع میزان مشارکت پاسخگویان در این طرح ها در سطح پایین قرار دارد. بر اساس نتایج، مهم ترین موانع مشارکت روستاییان منطقه در طرح های آبخیزداری، «پایین بودن سطح آگاهی روستاییان از طرح ها»، «اعتقاد به بی تأثیر بودن اجرای پروژه ها در اشتغال زایی» و «عدم اعتقاد روستاییان به مفید بودن طرح های آبخیزداری» بودند. نتایج همبستگی چندگانه و تحلیل مسیر نیز نشان داد که عوامل فرهنگی از موانع اصلی مشارکت روستاییان در طرح های آبخیزداری است.

رشته دوخت های سنتی به عنوان زیرمجموعه ای از هنرهای صناعی، از گسترده ترین بخش های هنرهای کاربردی و سنت های فرهنگی در تمامی تمدن های طول تاریخ است. این در حالی است که استفاده بی رویه از ماشین طی سده های اخیر در بخش منسوجات و تزیینات وابسته به پوشاک موجب به حاشیه رفتن این هنر شد. با توجه به این که امروزه هنرهای صناعی با بازگو کردن ویژگی های فرهنگی، اجتماعی به عنوان بخشی از صنایع خلاقِ فرهنگی، مکملی برای رشد صنعت گردشگری هستند، احیاء دوخت های سنتی و تولید محصولات در این حوزه، موجب توسعه اقتصادی و ایجاد فرصت های شغلی خواهد شد. لذا پژوهش پیشِ رو با هدف بررسی تأثیر رشته دانشگاهی دوخت های سنتی بر کارآفرینی، اشتغال زایی و گردشگری و با نگاهی بر تداوم این هنر در آینده ؛ به شناخت شرایط و امکانات لازم در فضای آموزشِ رسمی پرداخته و به این سوالات پاسخ می دهد: 1. تأثیر حضور رشته دوخت های سنتی در دانشگاه ها بر اشتغال ، کارآفرینی و گردشگری چیست؟ 2. چه شرایط و امکاناتی برای حضور این رشته در نظام های دانشگاهی نسل چهارم لازم است؟ این پژوهش به لحاظ چیستی، کیفی؛ به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی_تحلیلی است. گردآوری اطلاعات به روش مطالعات اسنادی، منابع کتابخانه ای، روش میدانی و بر اساس رویکرد آینده پژوهی بوده است. یافته ها نشان می دهد که حضور رشته دوخت های سنتی در دانشگا ه ها، زمینه ایجاد اشتغال و رونق صنعت گردشگری را فراهم کرده به احیاء بسیاری از مشاغل مرتبط با این هنر منجر خواهد شد. از مهم ترین سناریوهای قابل طرح برای تحقق این نتیجه انتشار دانش نامه مدون دوخت های سنتی به عنوان مرجع علمی و منبع درسی این رشته و همسان سازی شیوه آموزش آن در مراکز علمی کشور است. این امر با حمایت مدیران و مسئولان از هنرمندانی که سال ها در حفظ و معرفی این رشته تلاش کرده و تجربیات ارزشمندی را برای انتقال به نسل آینده در اختیار دارند امکان پذیر است.

بیان مساله: رشته هنراسلامی و گرایش های آن به عنوان یک رشته مستقل در دانشگاه ها تدریس می شود، با این حال گاهی اوقات دانشجویان بعد از فارغ التحصیل شدن، در رشته های غیرمرتبط با رشته تحصیلی خود وارد بازار کار می شوند. از منظر فعالان حوزه اقتصاد، صنایع دستی قابلیت آن را دارد که در قالب کارآفرینی و ایجاد اشتغال به عنوان منبع درآمدزا، انتخاب شود و حتی به عنوان صادرات غیرنفتی ارزآوری داشته باشد. هدف: هدف در این پژوهش بررسی شرایط شغلی فارغ التحصیلان هنراسلامی (هنر و صنایع فلز)، شناخت موانع و محرک های فارغ التحصیلان برای ورود به بازار و شناسایی راهکارهای ارتقای وضعیت شغلی آنان در این حوزه است. سوالات تحقیق: شرایط شغلی دانشجویان بعد از فراغت از تحصیل چگونه است؟ موانع شغلی و محرک های آنان در بازار صنایع دستی و هنراسلامی کدامند؟ چه شاخه های رشته تخصصی صنایع دستی و هنراسلامی بیشتر مورد استقبال قرار گرفته است؟ روش تحقیق: تحقیق حاضر از نوع مطالعات کمی و کیفی است که از لحاظ هدف می توان آن را جزء پژوهش های کاربردی به حساب آورد. از لحاظ گردآوری داده ها نیز از نوع پژوهش های توصیفی_ پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را فارغ التحصیلان رشته هنر اسلامی (هنر و صنایع فلز) دانشگاه هنراسلامی تبریز تشکیل می دهند. نتیجه تحقیق: یافته ها نشان می دهد بیشتر دانشجویان بعد از فراغت از تحصیل وارد بازار کار می شوند که بسته به فعالیت های فردی و شرایط ارائه و فروش آثار درآمدهای متغیری دارند. موانع شغلی در این رشته دو دسته اند: دسته اول مربوط به فعالیت های هنرمند است که می تواند آن را بهبود بخشد و دسته دوم از اختیار آنان خارج است و شرایط اقتصادی بازار و جامعه در آن دخیل هستند. واژگان کلیدی: کارآفرینی، هنراسلامی، هنر و صنایع فلز، اشتغال زایی، صنایع دستی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز

گردشگری کشاورزی از رویکردهای نوین در صنعت گردشگری به شمار می آید که امروزه به منزله راهکاری برای تنوع بخشی به مشاغل روستایی به آن توجه می شود. از ویژگی های مهم آن ایجاد فعالیت های اقتصادی و افزایش اشتغال و درآمد در محیط روستایی است. هدف این نوع گردشگری تعامل بین روستاییان و گردشگران و درآمدزایی مستقیم برای روستاییان و کشاورزان است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی ظرفیت های توسعه کسب وکارهای خلاق روستایی از طریق گردشگری کشاورزی در روستای هنده خاله انجام شده است. در این پژوهش، با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی، با 10 نفر از کارشناسان بومی در حوزه گردشگری، برنامه ریزی روستایی و شهرسازی مصاحبه شد. روش گردآوری داده ها، در این پژوهش، پرسش نامه ای با سؤالات باز و بسته است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دلفی نشان داد که بهره گیری از پتانسیل های طبیعی این روستا و ترکیب با فعالیت هایی نظیر برگزاری جشنواره های غذاهای محلی برای آشنایی گردشگران با شیوه های پخت انواع غذاهای محلی و برگزاری تورهای ماهیگیری در تالاب بین المللی سلکه موجب توسعه گردشگری کشاورزی و درنتیجه کارآفرینی و رونق کسب وکار روستاییان و به خصوص کشاورزان خواهد شد. از دیگر امکاناتی که در روستای هنده خاله برای گردشگران وجود دارد و می تواند باعث کاهش هزینه های اولیه اجرای طرح گردشگری کشاورزی شود می توان به مکان های مناسب اسکان گردشگران نظیر خانه های روستایی اشاره کرد. البته، گفتنی است این مهم در گروی سرمایه گذاری درست و هدفمند است که نیازمند مدیریت صحیح و همکاری نهادهای مربوطه است.

کارآفرینی به عنوان یکی از مهمترین عوامل کلیدی رشد و توسعه اقتصادی در عصر مدرن شناخته شده است کارآفرینان با نوآوری های ساختارمند خود و مهارت های رهبری تیم های خلاق، شکوفایی جامعه را هدایت و تقویت می کنند. علاوه بر این، آنها با ثروت آفرینی و ایجاد فرصت های اشتغال، رشد اقتصادی را تسریع نموده و به نوعی نیروی محرکه رشد جوامع محسوب می شوند، پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و بکارگیری راهبرد نظریه داده بنیاد و با هدف طراحی مدل و الگوی کارآفرینی در استان سیستان و بلوچستان انجام شده است، در این پژوهش، با استفاده از نمونه گیری هدفمند و تکنیک مصاحبه عمیق و نیمه ساختارمند با 15 نفر از کارآفرینان موفق استان سیستان و بلوچستان مصاحبه شده است. نتایج به کمک نرم افزار مکس کیودا تحلیل شده است. داده ها طی سه مرحله کد گذاری باز، کد گذاری محوری و کد گذاری گزینشی مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفته اند. بنا بر مدل و الگوی طراحی شده، عوامل امنیت نسبی و همه جانبه در کار به عنوان عامل توجیه کننده الگو، کیفیت به عنوان پدیده محوری و شکل دهنده و سازمان بخش سایر عناصر الگو، سرمایه اجتماعی و مهارت و تخصص به عنوان عوامل مداخله گر بر راهبردهای پدیده مورد نظر، پویایی صنعت و سرمایه اقتصادی به عنوان راهبردهای راه حل محور برای مواجهه با پدیده مورد مطالعه و اشتغالزایی، سرمایه گذاری اقتصادی و افزایش سهم بخش خصوصی به عنوان پیامدهای گسترش توسعه کارآفرینی موفق شناخته شده اند.

در سال های اخیر، با استفاده از رویکرد دانش محوری از منظری دیگر بر توسعه تأکید شده است. این نوع نگاه، نیازمند ایجاد مراکز رشد و پارک های فناوری در مناطق مختلف است. هدف اصلی از تأسیس پارک های فناوری، ارتقای علمی و فناوری منطقه است که پارک علم و فناوری استان سیستان و بلوچستان نیز از این قاعده مستثنا نیست. استان ذکرشده با تأسیس پارک علم و فناوری بر آن است با کمک نیروی انسانی خود کیفیت بخش های صنعتی و تولیدی را افزایش دهد. تحقیق پیش رو، با هدف بررسی نقش پارک های علم و فناوری در اشتغال زایی زنان روستایی، تلاش کرده به اهمیت و نقش پارک علم و فناوری سیستان و بلوچستان در این خصوص بپردازد. جهت گردآوری داده ها از مصاحبه به روش گلوله برفی با صاحب نظران و اهل فن استفاده شده است. جامعه این تحقیق، مسئولان و مدیران و کارشناسان حوزه علم و فناوری استان سیستان و بلوچستان را در بر می گیرد که در پارک علم و فناوری و واحد رشد این پارک مشغول فعالیت اند. در این خصوص، با 20 تن از مسئولان حوزه مورد نظر مصاحبه انجام شد. نتایج نشان دهنده اثرگذاری مثبت فناوری بر اشتغال، آموزش، تبدیل ایده به کسب وکار، عزت نفس و خود اثربخشی زنان روستایی است. علاوه بر تأثیرات مثبت، تعدادی از موانع فردی، دانشی مهارتی، اجتماعی فرهنگی، مدیریتی، حقوقی قانونی بر سر راه اشتغال زنان روستایی شناسایی شدند که برای رفع این موانع راهکارهایی مانند ارتقای توانمندی شغلی، فناوری های نوین در صنایع دستی، بسترسازی برای مشارکت زنان، اصلاح نگرش جامعه و توسعه حمایت های دولت پیشنهاد شد.

هدف مقاله حاضر، بررسی گفتمان اشتغال زایی در برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران است. به این منظور، متن شش قانون برنامه توسعه کشور به عنوان جامعه هدف پژوهش، مبنای بررسی و تحلیل قرار گرفت. یافته ها حاکی از آن بود که در گفتمان اشتغال زایی حاکم بر قوانین برنامه های توسعه، دال شناور «اشتغال زایی»، در قالب نشانه هایی مرکزی مشتمل بر «تقلیل نرخ بیکاری» در قالب برنامه اول توسعه، «اشاعه و ترویج فرهنگ کار» در قالب برنامه دوم، «ایجاد اشتغال در مناطق کمتر توسعه یافته» در قالب برنامه سوم، «رفع موانع اشتغال زایی» در قالب برنامه چهارم، «ایجاد اشتغال پایدار» در قالب برنامه پنجم و در آخر «نگرش کلان و فرابخشی به اشتغال زایی» در قالب برنامه ششم توسعه مسدود گردیده؛ اما در عرصه عمل، مفصل بندی گفتمان های حاکم بر هر برنامه در حوزه اشتغال، حول نشانه های مرکزی مذکور، متمایز از یکدیگر بوده و نشانه های اصلی متفاوتی، نظام معنایی حاکم بر مفصل بندی گفتمان اشتغال زایی در برنامه های توسعه را شکل داده اند؛ چرا که هر چند در شش برنامه توسعه کشور، اشتغال زایی سیاستی اصلی و برجسته در حوزه اشتغال و به تبع آن کاهش بیکاری لحاظ گردیده، اما بر مبنای سکوهای نظری و بسترهای هویتی دو جناح غالب (اصولگرا و اصلاح طلب)، از سویی در ادوار مختلف مجلس که نقش تصویب کننده سیاست گذاریها را بر عهده داشته اند و از سویی در دولتهای مجری قوانین برنامه های توسعه، در قالب راهبردها و سازوکارهایی، اشتغال زایی پیگیری شده و رویکرد به مقوله اشتغال و اشتغال زایی نگرشی مبتنی بر اصول گفتمانی ای بوده که بر آن دوره، تفوق و تسلط گفتمانی داشته است؛ لذا بر این مبنا، شاهد سیاست گذاریهای غیر مستمر و منقطع در حوزه اشتغال در طول چهار دهه اخیر و در قالب شش برنامه توسعه در کشور بوده ایم.

حوضه های رودخانه ای از گذشته های دور مکان و بستری برای شکل گیری وتوسعه تمدن های بشری ایفای نقش نموده اند و تمدن های بسیاری پس از یکجا نشینی و شروع فعالیت کشاورزی در میان حوضه های رودخانه ای شکل گرفته و توسعه پیدا کرده است . استان گیلان و بویژه حوضه های رودخانه ای غرب گیلان از جمله حوضه شفارود واقع در شهرستان رضوانشهر با طبیعت زیبا و سحرآمیز،آب و هوای معتدل، پوشش گیاهی رنگارنگ وهمچنین با وسعت 349 کیلومترمربع با قرارگیری در کنار جاده سراسری انزلی – آستارا و ارتفاع متوسط 1250 متر از سطح دریا و بارش سالیانه 956 میلیمتر و نیز ساز و کار فرآیندهای درونی و بیرونی به ویژه (در مسیر جاده ترانزیتی فومن – میانه(سنتو) که از داخل حوضه عبور کرده ،و از پتانسیل های زیادی برخوردار است. که در صورت حفظ منابع موجود از طریق اجرای طرح های مدیریتی آمایش سرزمین همراه با سرمایه گذاری در بخش اکوتوریسم،می توان انتظار داشت که این حوضه به عنوان محور برنامه های توسعه منطقه ای جهت اشتغال زائی ، و نیز منطقه تیپیک برای دیگر حوضه های غرب استان گیلان در اولویت و مدنظر قرار گیرد. مقاله فوق با هدف شناسایی و معرفی مکانها ،جاذبه ها و توانهای طبیعی حوضه مورد نظر جهت جذب اکوتوریست ،بمنظور اشتغال زایی و توسعه این ناحیه با استفاده ازروش توصیفی – تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای (گردآوری اطلاعات اولیه، نقشه های توپوگرافی 50000 : 1 ، زمین شناسی 250000 : 1 ، عکسهای هوایی ، آمارهای هواشناسی) و روش میدانی(مشاهده مستقیم)انجام شده است ..

در رویکردهای کارآفرینی و اشتغال زایی و اثربخشی آن در فرآیند توسعه و پیشرفت جوامع، تغییر و تحول مستمر و پرشتاب دربرنامه های توسعه از مهمترین و ضروریترین جریان های حاکم بر حیات همه جانبه بشری به شمار می رود. براین اساس جهت تحقق اهداف موضوع تحقیق، بررسی رویکرد کارآفرینانه حوزه اشتغال در برنامه های چهارم و پنجم توسعه و میزان تحقق آن، از طریق پرسشنامه و مصاحبه با کارشناسان و مسولین سازمان ها و وزارتخانه های دولت که بیشترین تسلط را بر برنامه های چهارم و پنجم توسعه داشتند با استفاده از روش کیفی تحلیل محتوا، اقدام نموده و نتایج زیر حاصل گردیده است:در شاخص استراتژی باگویه، تاثیر پذیری منابع از استراتژی های کسب وکار 25 درصد، در شاخص منابع باگویه، بکارگیری تمامی منابع مالی 44 درصد، شاخص ساختار مدیریت باگویه، همبستگی پرسنل صف و ستاد 43 درصد، در شاخص پاداش باگویه های تناسب حقوق با مسئولیت و تناسب جایگاه با مسئولیت 43 درصد، در شاخص ساختار رشد باگویه، الویت رشد و پیشرفت کارکنان 35 درصد، در شاخص فرهنگ کارآفرینانه باگویه حمایت ایده های خلاق توسعه ای، 40 درصد، و در نهایت شاخص رفاه اجتماعی با گویههای تامین حداقلی آموزشی، زیست محوری برنامه ها 34 درصد زیاد و خیلی زیاد بوده است.

اهداف: در دهه های اخیر روابط شهرو روستا در کشورهای در حال توسعه نسبت به گذشته دچار تغییرات زیادی گردیده است و در برخی مناطق روستایی منجر به تغییرات چهره مناطق، تغییر شکل مساکن، تغییر کاربری اراضی شده است؛ در این میان سرمایه هایی از شهرها وارد روستاها شده، که در توسعه روستایی نقش مهمی به دنبال داشته است. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی نقش سرمایه مالی شهری در سکونتگاه های روستایی از دهستان سنبل آباد(توابع شهرستان ابهر) است. روش: نوع تحقیق کاربردی و روش مورد استفاده، توصیفی- تحلیلی و میدانی مبتنی بر تکمیل پرسشنامه بوده است، جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری (آزمون t تک نمونه ای و رگرسیون چند متغیره ) و مدل ویکور استفاده شد. یافته/نتایج: یافته های آزمون t تک نمونه ای نشان داد که بین تمامی مولفه ها رابطه معناداری وجود دارد که نشان دهنده اثرات مثبت سرمایه مالی در توسعه روستایی می باشد. برای تمامی مولفه ها میانگین بالاتر از مطلوبیت عددی (3)ارزیابی شد. نتایج مدل برازش رگرسیونی نشان داد که ورود سرمایه ها به مناطق روستایی با سطح معناداری 715/0،رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته را در محدوده مورد مطالعه تبیین می کند. در نهایت نتایج مدل ویکور نشان داد که تحلیل فضایی توزیع روستاها در شاخص-های(خدمات، صنعت، زیرساختها و کشاورزی) نشان دهنده تفاوت معناداری است. به طوری که روستای سنبل آباد با رتبه ی 005/0، بیشترین و روستای شلوار با رتبه ی(1) به دلیل نبود زیرساخت های ارتباطی و انزاوای جغرافیاییی دارای پائین ترین رتبه به لحاظ برخورداری از میزان سرمایه مالی با منشاء شهر در بین روستاهای مورد را به خود اختصاص داده اند.

یکی از مهم ترین مشکلات امروز کشور بیکاری جوانان است می توان با روش های مختلف اقتصادی از جمله تعاونی ها، فرصت آفرینی برای اشتغال جوانان کرد. باید در نظر داشت که در رشد و توسعه هر کشور، موضوع فقر و نرخ بیکاری، شاخص های مهمی هستند که بهبود آن ها موجب موفقیت بیشتر در اجرای برنامه های توسعه است. شرکت های تعاونی یکی از مهم ترین تشکل های غیردولتی هستند که موفقیت و مزیت آن ها در برنامه های کاهش فقر تحقق می یابد. هدف اصلی پژوهش، بررسی اهمیت و نقش اشتغال زایی تعاونی های روستایی در اقتصاد ایران بود که با رویکرد داده بنیاد انجام شد. مواد و روش: ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختاریافته و مشارکت کنندگان پژوهش اساتید گروه مدیریت و کارآفرینی، روسای تعاونی ها و کارآفرینان بود. نمونه گیری به روش هدفمند انجام شد که از 13 نفر مصاحبه به عمل آمد. انتخاب نمونه طبق گلوله برفی پیش رفت و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه داشت. تحلیل داده ها با استفاده از روش کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی و ملزومات آن مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. در این پژوهش جهت اطمینان از روایی و پایایی سؤالات از روش تطبیق توسط اعضا و روش توافق درون موضوعی استفاده شد. بحث و نتیجه گیری: عوامل مؤثر بر اهمیت و نقش اشتغال زایی تعاونی های روستایی عبارت اند از: ویژگی های فردی، عوامل اجتماعی، عوامل مکانی، دولت، مراکز آموزشی و پژوهشی، اشتغال زایی، سودآوری، تدوین و برنامه ریزی استراتژیک، عوامل اقتصادی، عوامل محیطی و اشتغال زایی در تعاون های روستایی. نتایج: با توجه به نتایج به دست آمده اشتغال زایی در تعاونی های روستایی به طور مستقیم به کاهش فقر از طریق پیشرفت اقتصادی و اجتماعی اعضا تأثیرگذار بوده است. همچنین برای حضور افراد در تعاونی های روستایی مشارکت و آگاهی مردم بیشترین تأثیر را دارند. امروزه تعاونی ها به عنوان یک نهاد مردمی می تواند نقش زیادی در توسعه اقتصادی روستاها داشته باشند، فعالیت های ارزشمند اقتصادی و اجتماعی بر کسی پوشیده نیست. ارائه تسهیلات مالی، ایجاد امکانات رفاهی، فعالیت در زمینه امور بازرگانی و بازاریابی، ارائه خدمات با قیمت پایین، حذف واسطه ها و .... تأییدی بر ادعای تأثیر مثبت اقتصادی این نهادها در روستاها است. تجربیات در زمینه نقش و اهمیت تعاونی های روستایی در اشتغال زایی نشان می دهد که هرچند اشتغال زایی برنامه ریزی گسترده را می طلبد ولی تعاونی ها می توانند در این فرایند نقش مؤثری داشته باشند. در این زمینه باید شرایط اقتصادی، اجتماعی، محیطی و ... در منطقه موردتوجه قرار گیرد. تعاونی ها با ایجاد انگیزه و فراهم کردن شرایط هماهنگی و همکاری اعضا اعتماد آن ها را جلب کنند. البته باید خاطرنشان کرد که توانایی های تعاونی ها نشان دهنده افزایش درآمد اعضای خود و کاهش ریسک فعالیت های اقتصادی است.

توسعه جوامع محلی با رویکرد اقتصاد پایدار از اهمیت خاصی برخوردار است. بر این مبنا مدیریت منابع جامعه به عنوان یکی از اهداف کلیدی توسعه اقتصادی این جوامع، به همه افراد جامعه شانس مشارکت در روند توسعه را می دهد. با توجه به پیچیدگی های کنونی در برنامه ریزی اقتصادی جوامع، به کارگیری مدل های جدید و جامع تر در این قبیل از برنامه ها ضرورت یافته است که بتواند به شناسایی بخش های مختلف توسعه اقتصادی کمک کند و ملاحظاتی از قبیل تأثیرات زیست محیطی و اجتماعی توسعه را مدنظر قرار دهد. مدل مطابق سازی کسب وکار و جامعه ((CBM که توسط نویسندگان این مقاله بومی شده است، در زمره چنین مدل هایی است. این مدل، یکی از کاربردی ترین و جدیدترین مدل ها در حوزه تحلیل مطالعات و اشتغال زایی جوامع محلی و فرایندهای تصمیم گیری برای آنان به شمار می رود که در فرایند به کارگیری آن، محقق باید با مشارکت اعضای جامعه محلی و بر پایه وجود عوامل اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی تأثیرگذار بر حوزه های مختلف یک منطقه، پشنهادهای مختلف را به منظور سرمایه گذاری مطلوب در مشاغل اقتصادی منطقه ارائه دهد. مدل CBM شامل 8 گام کلی تهیه و استخراج: دارایی های جامعه، اهداف جامعه، فهرست مشاغل، منافع مشاغل، نیازهای مشاغل، محاسبه معیار مطلوبیت، محاسبه معیار سازگاری و درنهایت پیشنهاد مشاغل بهینه است. در این مطالعه این مدل در «روستای کهرویه» شهرستان شهرضا در استان اصفهان، پیاده سازی و با شاخص گذاری و کمی سازی داده ها، مشاغل پایدار برای آن پیشنهاد شد. اولویت مشاغل پیشنهادشده شامل رسته های شغلی توسعه کشت محصولات زراعی و باغی، احداث و توسعه گلخانه و واحدهای پرورش دام، ارائه خدمات گردشگری و احداث و توسعه واحدها و کارگاه ها و کارگاه - نمایشگاه های تولید صنایع دستی است که مشاغل مرتبط با آنها تعریف شده اند.

مقدمه و هدف: مهارت آموزی دانش آموزان در مدارس یکی از مباحثی است که در سال های اخیر به دلیل رشد بیکاری و افزایش شکاف بین آموزش های مدارس و نیاز بازار کار مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش ارائه الگویی برای ارتقاء مهارت آموزی به منظور اشتغال زایی دانش آموزان دوره دوم متوسطه بود.روش شناسی پژوهش: پژوهش از نظر هدف جزء تحقیقات کاربردی و از لحاظ شیوه اجرا آمیخته اکتشافی بوده است. در بخش کیفی از روش تحلیل اسنادی و روش تحلیل مضمون استفاده شده است و در بخش کمی از روش پیمایشی استفاده شده است. مشارکت کنندگان در بخش کیفی را سند برنامه درس ملی و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تشکیل می دهند و در بخش کمی نمونه آماری شامل 300 نفر از معلمان دوره دوم متوسطه می باشد که به روش طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. ابزار گرداوری اطلاعات تحلیل کیفی اسناد و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته است. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی به روش کدگذاری، مقوله بندی با بهره گیری از چک لیست محقق ساخته انجام شده است در بخش کمی از شاخص های آمار توصیفی مانند میانگین، فراوانی، انحراف معیار و درصد و آزمون آمار استنباطی تی تک نمونه ای استفاده شده است. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل اسناد 93 مضمون پایه در 4 مضمون سازمان دهنده هدف، محتوا، راهبردهای یاددهی ویادگیری و ارزشیابی شناسایی کرده است که حول مضمون فراگیر الگوی ارتقاء مهارت آموزی جهت اشتغال پذیری دانش آموزان دوره متوسطه گرد آمده است. یافته های پژوهش مؤلفه های ویژگی های برنامه مهارت آموزی برای اشتغال زایی را قالب عناصر هدف (شناختی، عاطفی و مهارتی)، محتوا، راهبردهای یاددهی و یادگیری و ارزشیابی شناسایی کرده است. با توجه به نتایج پژوهش میانگین وضعیت برنامه مهارت آموزی در مدارس دوم متوسطه 96 /1 است که پایین تر از حد متوسط است. الگوی پیشنهادی در قالب چهار عنصر هدف ( شناختی، عاطفی و مهارتی )، محتوا، راهبردهای یاددهی و یادگیری و ارزشیابی اقدام گردید و اعتبار الگوی پیشنهادی نیز از نظر متخصصان از اعتبار لازم برخوردار بود.بحث و نتیجه گیری: بکارگیری این مدل در نظام آموزشی مدارس می تواند منجر به افزایش بهره وری، کارایی ، تحرک اجتماعی، پیشرفت شغلی، خلاقیت و نوآوری شود.

هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل اشتغال حاصل از توسعه گردشگری ورزشی بوده است. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی و از لحاظ هدف، کاربردی می باشد که به صورت میدانی اجرا شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه افرادی بوده که حداقل یک کتاب یا دو مقاله علمی پژوهشی در حوزه های مرتبط با اشتغال وگردشگری به چاپ رسانده اند و کارشناسان اداری در حوزه اشتغال و گردشگری با حداقل مدرک کارشناسی که دارای حداقل 10 سال تجربه کاری باشند. روش نمونه گیری، تصادفی طبقه ای بوده است. حجم تقریبی جامعه آماری محققان 1000 نفر و کارشناسان 1600 نفر در نظر گرفته شد و با استفاده از فرمول Q کوکران تعداد 334 نفر تعیین شد که به صورت تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته بوده که با استفاده از نظر کارشناسان، روایی صوری آن تایید و با تحلیل عاملی اکتشافی، عوامل اصلی مشخص و سپس با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی مورد تایید قرار گرفتند. ضریب آلفای کرونباخ نیز 90/0 محاسبه شد. با استفاده از آزمون آماری رگرسیون خطی و مدل یابی معادلات ساختاری به بررسی اثرات متغیر های مشاهده شده بر متغیر های مکنون پرداخته شد. نتایج پژوهش نشان داد که میانگین عوامل توسعه صنعت گردشگری ورزشی با عنوان "توسعه گردشگری ورزشی" در ایجاد فرصت های شغلی به شکل مستقیم و غیر مستقیم(فصلی و پاره وقت) نقش دارند. بنابراین، با توجه به قابلیت ها و توانمندی های کم نظیر ایران در حوزه گردشگری ورزشی، از یک سو و وجود درصد بالای جمعیت جوان و جویای کار در کشور، از سوی دیگر می توان از صعت گردشگری ورزشی به مثابه راهکاری مناسب برای اشتغال زایی سود جست. 

شناخت توزیع فضایی تسهیلات اشتغالزایی در نواحی روستایی کشور و از طرف دیگر برنامه ریزی آینده براساس آن، راهی است برای توسعه اقتصادی روستاها که نتیجه آن شکوفایی اقتصاد کشور خواهدبود. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی عدالت فضایی در توزیع تسهیلات و روند ایجاد اشتغال در بخش ها و گروه های عمده فعالیت های اقتصادی و پراکنش فضایی آن در نواحی روستایی استان لرستان به تفکیک شهرستان است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و براساس طرح تحقیق توصیفی- تحلیلی است. داده های پژوهش از نوع داده های ثانویه بوده و از مراجع رسمی کشور (معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغالزایی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در آبان سال 1400) جمع آوری شده است. داده های پژوهش با استفاده از ابزارها و مدل های فضایی در نرم افزارهای اکسل و سیستم اطلاعات جغرافیایی تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که در تسهیلات اشتغالزایی روستایی در سطح شهرستان های استان لرستان عدالت فضایی رعایت نشده است و تناسب بین نرخ بیکاری نواحی روستایی شهرستان ها و تسهیلات اشتغالزایی ارتباط مستقیم وجود ندارد و بیشتر شهرستان های همجوار به مرکز استان از این تسهیلات برخوردار بوده اند. همچنین بین ظرفیت محیطی شهرستان ها و رسته های شغلی که تسهیلات اشتغالزایی دریافت کرده اند تا حد زیادی همبستگی وجود دارد و از این منظر عدالت فضایی در بین شهرستان ها رعایت شده است.