ارزیابی تطبیقی مدارک علمی نمایه شده دانشگاه آزاد اسلامی در پایگاه اسکوپوس در سال های 2007 و 2008(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
علم سنجی
سازمان های پیشرو در تولید علم، در ایران، در سال 2008(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف : در مقاله حاضر، به بررسی وضعیت تولیدات علمی سازمان های سهیم و پیشرو در تولید علم در کشور، در سال 2008، در پایگاه دبلیو.اً.اس . پرداخته شده است.
روش پژوهش : جهت گردآوری داده های مورد نیاز از روش کتابسنجی استفاده شده است. بر این اساس، اطلاعات چهار سازمان پیشرو در تولید علم در کشور، براساس تعداد نام های متفاوت نمایه شده در پایگاه دبلیو.اً.اس . بازیابی، و براساس شاخص های علم سنجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
یافته ها : تولیدات علمی سال 2008 ، در مقایسه با سال 2007، از رشدی معادل 75/49 درصد برخوردار بوده است. دانشگاه تهران، در سال 2008، بیش از 12 درصد تولیدات علمی کشور را از آن خود کرده است. پس از آن، دانشگاه علوم پزشکی تهران، مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی، و دانشگاه تربیت مدرس به ترتیب در رده های بعدی قرار دارند. از نظر نام های سازمانی متفاوت نمایه شده، تنها دانشگاه تهران تولیدات علمی خود را با یک نام واحد در پایگاه دبلیو.اً.اس . نمایه کرده است. در بین واحدهای مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، با انجام عمل مستندسازی، در مجموع دارای 24 عنوان تولید علمی بوده است که از این حیث با دانشگاه صنعتی شیراز- تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری- و بیمارستان امام خمینی- از واحدهای تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی- برابری می کند. دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه تربیت مدرس، و مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی بیشترین میزان همکاری را در تولیدات علمی خود با نویسندگان دانشگاه تهران داشته اند.
نتیجه گیری: بالا بودن میزان تولیدات علمی سازمان ها نقش مهمی در مشارکت علمی آن سازمان ها با یکدیگر خواهد داشت. دانشگاه ها هنوز از نام سازمانی واحدی در ارائه تولیدات علمی خود در پایگاه های استنادی بین المللی استفاده نمی کنند.
بررسی تولیدات علمی اعضای هیأت علمی دانشکده های داروسازی تیپ یک کشور در پایگاه مؤسسه ی اطلاعات علمی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: افزایش تولیدات علمی در سطح بین المللی، یکی از شاخص های ارزیابی کشورها در دنیای امروز است. هدف پژوهش حاضر، تعیین وضعیت کمی تولیدات علمی اعضای هیأت علمی دانشکده های داروسازی تیپ یک کشور (دانشکده های واقع در شهرهای اصفهان، تبریز، تهران، شیراز و مشهد) در پایگاه اطلاعات علمی ISI (Institute for scientific information) در سال های 2006 الی 2008 می باشد تا سهم تولیدات علمی آن ها و نقشی که در فعالیت های پژوهشی در سطح بین المللی دارند، مشخص گردد.
روش بررسی: در این پژوهش به منظور کشف داده ها از روش علم سنجی استفاده شد. تولیدات علمی کلیه ی اعضای هیأت علمی دانشکده های داروسازی تیپ یک کشور که در زمان انجام تحقیق 2006 تا 2008 در دانشگاه مشغول فعالیت بودند (261 نفر)، مورد بررسی قرار گرفتند. برای به دست آوردن داده های پژوهش، با توجه به این که تمام تولیدکنندگان اطلاعات، جزو اعضای هیأت علمی دانشکده های داروسازی تیپ یک کشور بودند، ابتدا نام تک تک افراد در پایگاه مؤسسه ی اطلاعات علمی وارد و از طریق جستجوی نشانی، نام دانشکده داروسازی و نام دانشگاه مورد نظر داده های مربوط جمع آوری شدند. سپس با استفاده از نرم افزار تحلیلی موجود در پایگاه ISI، مورد تحلیل قرار گرفتند و جداول مورد نظر استخراج شدند.
یافته ها: از کل جامعه آماری، 16 درصد زن و 84 درصد مرد بودند. به همین نسبت نیز تولیدات علمی مردان بیشتر و بالای 80 درصد است. تولیدات علمی اعضای هیأت علمی دانشکده های داروسازی تیپ یک کشور در پایگاه مؤسسه ی اطلاعات علمی در سال 2006، 362 مقاله (50/89 درصد مردان و 52/10 درصد زنان)، در سال 2007، 409 مقاله (48/89 درصد مردان و 52/10 درصد زنان) و در سال 2008، 411 مقاله (94/92 درصد مردان و 06/7 درصد زنان) بودند.
نتیجه گیری: نتایج نشان می دهند که سهم دانشکده ی داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران در کل تولیدات علمی در دوره زمانی مورد پژوهش 42 درصد، سهم دانشکده ی داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تبریز 18 درصد، سهم دانشکده ی داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد 13 درصد، سهم دانشکده ی داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شیراز 11 درصد، سهم دانشکده ی داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان 10 درصد و سهم دانشکده ی داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 6 درصد می باشند. رشد تولیدات علمی نیز 4 درصد می باشد.
مطالعه ی علم سنجی برون دادهای علمی نویسندگان تأثیرگذار در حوزه ی بیماری Multiple Sclerosis (MS) و دیداری سازی ساختار علمی این حوزه در سال های 2008-1999(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: بررسی برون دادهای علمی نویسندگان با استفاده از شاخص های علم سنجی ابزاری مؤثر برای درک فرایند تحقیقات علمی است. هدف از پژوهش حاضر، دیداری سازی (Visualizing) ساختار علمی بیماری MS در سال های 2008-1999 بود. ضمن اینکه با استفاده از شاخص های علم سنجی به مطالعه و تحلیل میزان انتشارات علمی تولید شده در این حیطه در پایگاه Web of Science پرداخته شد.
روش بررسی: این پژوهش به روش پیمایشی و با رویکرد دیداری سازی اطلاعات، که یکی از روش های علم سنجی است، انجام شد. داده ها در تاریخ 25/9/1388 به تعداد 17737 پیشینه در قالب مقالات مجلات در سال های 2008-1999 به صورت فایل های متنی از پایگاه Web of Science استخراج و در رایانه ی شخصی ذخیره گردید. سپس با استفاده از آمار توصیفی و نرم افزارهای ISI.exe، HistCite و Excel مورد تجزیه و تحلیل های لازم قرار گرفتند.
یافته ها: از تعداد 17737 مقالات مجلات، بیشترین تعداد (2279)، مقالاتی بود که در سال 2008 منتشر شده بودند (85/12 درصد). ضریب همکاری نویسندگان از 71/0 در سال 1999 به 76/0 در سال 2008 رسیده بود. تعداد مقالات دارای 2 تا 6 نفر نویسنده 10749 عدد و برابر با 6/60 درصد بود که دارای بیشترین فراوانی بودند. با محاسبه ی قاعده ی Lotka مشخص شد که در این پژوهش نیز این قاعده صادق است. 10 دانشگاه و مؤسسه، در تولید حدود 63/15 درصد مقالات مشارکت نموده اند. ایالات متحده ی آمریکا با تولید 6370 مقاله (36 درصد) در رتبه ی نخست و انگلستان، آلمان و ایتالیا در رتبه های دوم تا چهارم قرار داشتند. میانگین تعداد استنادها در میان 100 مقاله ی اثرگذار برابر با 324 استناد بود.
نتیجه گیری: در کل، 10 کشور بیش از 97 درصد مقالات را منتشر کرده اند. دانشگاه Harvard بیشترین فراوانی را در این زمینه داشت. 10 مجله ی برتر 4845 مقاله (30/27 درصد) از کل تولیدات را منتشر نموده اند. میانگین ضریب همکاری بین نویسندگان برابر با 739/0 به دست آمد که بر رشد صعودی همکاری نویسندگان این حوزه دلالت دارد. با استفاده از نرم افزار HistCite نقشه ی علمی نیز ترسیم شد و نویسندگان تأثیرگذار و خوشه های موضوعی مشخص و معرفی شدند.
رابطه ی بین شاخص های کمی و کیفی در تولیدات علمی دانشگاه های علوم پزشکی کشور ایران در پایگاه اطلاعاتی Web of science(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: شاخص های علم سنجی جهت مطالعه ی کمی و کیفی تولیدات علمی افراد، مؤسسات و کشورها مورد استفاده قرار می گیرند. پایگاه Web of science (WoS) یکی از معتبرترین پایگاه های اطلاعاتی بین المللی جهت انجام مطالعات علم سنجی میباشد. تحقیق حاضر با هدف تعیین رابطه ی بین شاخص های کمی و کیفی در تولیدات علمی دانشگاه های علوم پزشکی کشور در پایگاه اطلاعاتی WoS در طول یک دهه ی 2008-1999 انجام شد.
روش بررسی: در تحقیق تحلیلی- کاربردی حاضر، کلیه ی داده های مربوط به وضعیت کمی و کیفی تولیدات علمی دانشگاه های علوم پزشکی کشور در پایگاه WoS طی سال های 2008-1999 مورد بررسی قرار گرفت و نمونه گیری انجام نشد. ابزار جمع آوری داده ها چک لیست هایی بود که توسط پژوهشگران در نرم افزار Excel طراحی شد و روایی آن با استفاده از نظرات متخصصان امر، مورد بررسی قرار گرفت. برای جمع آوری داده ها پس از استخراج تمام تولیدات علمی ایران، که در پایگاه WoS نمایه شده بود، با استفاده از نرم افزار Hist-Cite شکل های مختلف املاهای مربوط به نام دانشگاه ها بازیابی گردید، سپس بر اساس این املاها، جست وجو در پایگاه انجام گرفت که در مجموع تعداد 15856 مدرک بازیابی شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار 16SPSS و از طریق آزمون های ناپارامتریک Kruskal-Wallis و Spearman در سطح معنی داری کمتر از 05/0 انجام گرفت.
یافته ها: بین سه تیپ از دانشگاه های علوم پزشکی کشور از نظر شاخص های کمی (تعداد تولیدات علمی) و کیفی (تعداد استنادها، میانگین استناد به ازای هر مورد، خوداستنادی و H-index) تفاوت معنی داری مشاهده شد. علاوه بر این، نتایج آزمون Spearman وجود همبستگی مثبت و معنی دار بین شاخص های کمی و کیفی را نشان داد.
نتیجه گیری: دانشگاه هایی که تعداد تولیدات علمی بیشتری دارند، به لحاظ شاخص های کیفی نیز از وضعیت مطلوب تری برخوردار بودند. این امر بیانگر توجه دانشگاه های علوم پزشکی به جنبه های کیفی آثار تولید شده در کنار جنبه های کمی می باشد.
ترسیم ساختار انتشارات علمی تولید شده ی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایگاهWeb of science(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: دانشمندان با استفاده از ابزارها و روش های متفاوت به مصورسازی و ترسیم ساختار علم در رشته های مختلف پرداخته اند. یکی از این ابزارها نرم افزار HistCite™ می باشد که قادر به ترسیم نقشه ی علم بر اساس نظم زمانی است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی و ترسیم ساختار انتشارات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایگاه (Web of science) WOS طی سال های 2008-1989 با استفاده از نرم افزار HistCite™ بود.
روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع علم سنجی بود و با استفاده از روش تاریخ نگاری طی سال های 2008-1989 صورت گرفت. داده های مورد نیاز این پژوهش در دی ماه 1387 از پایگاه WOS استخراج گردید و برای ترسیم تاریخ علم این دانشگاه از نرم افزارHistCite™ استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی شامل فراوانی و درصد و برخی قواعد علم سنجی استفاده گردیده است.
یافته ها: انتشارات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایگاه WOS رشد چشم گیری داشت و از نرخ رشدی برابر با 16/34 درصد برخوردار بود. دانشگاه علوم پزشکی تهران در رتبه ی دوم کل دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی ایران و در بین دانشگاه های تابعه ی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در رتبه ی اول قرار گرفت. همچنین آقای علیرضا دهپور رتبه ی اول نویسندگان این دانشگاه رابه خود اختصاص داد.
نتیجه گیری: پژوهشگران این دانشگاه از همکاری گروهی به نسبت بالایی برخوردار بودند. توزیع مقالات توسط نویسندگان از قانون لوتکا تبعیت مینمود. همچنین تاریخ علم این دانشگاه با استفاده از نرم افزار HistCite™ ترسیم گردید و نتایج نشان داد که ساختار علمی این دانشگاه از هفت خوشه تشکیل شده است.خوشه ی اول در موضوع شیمی، خوشه ی دوم و سوم در موضوع فارماکولوژی، خوشه ی چهارم در موضوع درماتولوژی، خوشه ی پنجم در موضوع ایمونولوژی، خوشه ی ششم ترکیبی از موضوعات سم شناسی، فارماکولوژی و فیزیولوژی و خوشه ی هفتم با موضوع فارماکولوژی و داخلی- گوارش بودند.
تولیدات علمی ایران در زمینه ی سرطان پستان در پایگاه مدلاین و مقایسه ی آن با سایر کشورهای خاورمیانه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: شیوع بالای سرطان پستان در سنین پایین در ایران و مشکلات ناشی از این بیماری برای خانواده ها، لزوم انجام تحقیقات در این زمینه را بدیهی می نماید. تحقیق حاضر با هدف شناسایی میزان تولیدات علمی ایران در زمینه ی سرطان پستان و مقایسه ی آن با سایر کشورهای خاورمیانه صورت گرفته است.
روش بررسی: تحقیق حاضر توصیفی بوده، به کمک شاخص های علم سنجی، تولیدات علمی ایران و سایر کشورهای خاورمیانه را در زمینه ی سرطان پستان در پایگاه مدلاین در طول سال های 2008-1965 مورد بررسی قرار داده است. تولیدات علمی از طریق جستجو در مدلاین با استراتژی ترکیبی جستجو که شامل استفاده از کلید واژه MeSH و همچنین کلید واژه های پیشنهادی متخصص موضوعی (پزشک) بود، بازیابی شد و اطلاعات به چک لیستی که در نرم افزار Excel طراحی شده بود و روایی آن توسط متخصصین امر تأیید شده بود، منتقل شد. سپس تعداد تولیدات علمی شمارش شده، با استفاده از آمار توصیفی و به کمک نرم افزارهای Word و Excel جداول و نمودارهای مربوط رسم شد.
یافته ها: ایران در میان کشورهای خاورمیانه دارای مقام پنجم از نظر تولید اطلاعات علمی در زمینه ی سرطان پستان بود. تولیدات علمی ایران در این زمینه از یک مقاله در 1990 به 24 مقاله در 2008 افزایش یافته است؛ به طوری که این تعداد تا قبل از سال 2000 به 9 مدرک محدود می شد؛ در حالی که در فاصله ی سال های 2001 تا 2008 به تعداد 105 مدرک افزایش یافته است. دانشگاه های علوم پزشکی شیراز، تهران و مرکز تحقیقات سرطان پستان جهاد دانشگاهی تهران پرکارترین مراکز از نظر تولید اطلاعات علمی در زمینه ی سرطان پستان در ایران بوده اند.از میان مجلات، Asian pacific journal of cancer prevention بیشترین تعداد از تولیدات علمی ایران را در زمینه ی سرطان پستان، منتشر کرده است.
نتیجه گیری: در بازه ی زمانی 2008-1965 تولیدات علمی ایران در زمینه ی سرطان پستان روند رو به رشد داشته، به ویژه از 2001 به بعد، به صورت خطی افزایش یافته است. همچنین ایران در میان کشورهای خاورمیانه رتبه ی خوبی را در تولید اطلاعات علمی در زمینه ی سرطان پستان در بازه ی مذکور داشته است.
نقش و جایگاه مطالعات علم سنجی در توسعه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات سابق) دوره ۲۷ بهار ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۶۹)
حوزه های تخصصی:
از آنجایی که همواره فرض بر این بوده است که علم می تواند به سلامت و رفاه ساکنان کره زمین کمک کند، نیاز به سنجش و ارزیابی علم که ""علم سنجی"" به دنبال آن است نیز همواره در سطح جهان مطرح بوده و هست . استفاده از نتایج حاصل از این نوع پژوهش ها می تواند تأثیرات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، علمی، و فرهنگی شگرفی را در پی داشته باشد. از این رو، همواره پژوهش های""علم سنجی"" مورد توجه محافل علمی و پژوهشی و توسعه ای جهان که افق های دوردستی را برای خود ترسیم کرده اند، قرار داشته است. این محافل، از نتایج یافته های ""علم سنجی"" به عنوان ابزاری برای توسعه استفاده می کنند. این مقاله، ضمن معرفی مختصر ابعاد ""علم سنجی""، اثرات نتایج این نوع پژوهش ها را بر توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، علمی، و فرهنگی کشور و همچنین، تأثیر آن را بر خدمات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی مورد تأکید قرار داده است. بر این اساس، این مقاله با روش کتابخانه ای و با رویکرد تحلیلی درنظر داشته است ضمن تبیین جایگاه علم سنجی در فرایندهای سیاست علم، به بیان نقشی که این علم می تواند در فرایند توسعه جامعه ایفا کند، بپردازد
بررسی کمّی و مصورسازی ساختار انتشارات علمی در حوزه مدیریت اطلاعات در پایگاه وب آوساینس در سالهای 1988 تا 2009(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات سابق) دوره ۲۸ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۷۱)
حوزه های تخصصی:
بررسی حاضر با استفاده از شاخص های علم سنجی به مطالعه و تحلیل میزان انتشارات علمی تولیدشده در حوزه مدیریت اطلاعات در پایگاه وب آو ساینس و مصورسازی ساختار علمی این حیطه در سال های 1988 تا 2009 پرداخته است. این پژوهش با استفاده از روش علم سنجی انجام شده است. داده ها در تاریخ 25/1/1389 به تعداد 1120 پیشینه در محدوده مورد بررسی به صورت فایل های متنی از پایگاه وب آو ساینس استخراج و در رایانه شخصی ذخیره گردید و سپس، با استفاده از نرم افزارهای ISI.EXE و HistCite مورد تجزیه و تحلیل های لازم قرار گرفت. نتایج نشان داد که ضریب همکاری نویسندگان از صفر در سال 1988 به 33/0 در سال 2009 رسیده است. میانگین ضریب همکاری بین نویسندگان برابر با 22/0 بوده است که بر همکاری کم نویسندگان در این حوزه دلالت دارد. برمبنای تعداد مدارک منتشرشده، تی. دی. ویلسون از دانشگاه شفیلد با 13 مدرک و دریافت 13 استناد در رتبه نخست قرار داشت. میانگین تعداد استنادهای جهانی به 112 مدرک اثرگذار برابر با 78/8 استناد بوده است. نتایج نشان داد که 8/93 درصد مدارک به زبان انگلیسی منتشر شده اند. با وجود مشارکت 63 کشور در تولید مدرک، بیش از 9/28 درصد آنها در ایالات متحده تولید شده است. براساس نتایج در کل، 10 کشور بیش از 4/72 درصد مدارک را منتشر کرده اند. دانشگاه های سیتی یونیورسیتی لندن و دانشگاه شفیلد انگلستان بیشترین فراوانی را در زمینه مدیریت اطلاعات داشته اند. 15 مجله برتر 564 مقاله ( برابر با 4/50 درصد ) از کل تولیدات را منتشر نموده اند. با اجرای نرم افزارHistCite نقشه علمی ترسیم شد و نویسندگان، مقالات، و چهار خوشه موضوعی تأثیرگذار در حوزه مدیریت اطلاعات مشخص و معرفی شدند..
وضعیت مطالعاتی تدوین سند استراتژی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مقاله سعی دارد به مطالعه نقادانه وضعیت موجود مطالعاتی و تحقیقاتی در مورد تدوین سند استراتژی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران بپردازد تا ضمن کشف انواع مطالعات موجود، چرایی عدم تدوین سند استراتژی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را نیز بررسی نماید. بر این اساس، سؤال اصلی مقاله این است که آخرین وضعیت مطالعاتی و تحقیقاتی درباره استراتژی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران چگونه است و چرا جمهوری اسلامی ایران از یک سند مدون و رسمی استراتژی امنیت ملی برخوردار نیست؟ برای پاسخ به این سؤال به بررسی و نقد ادبیات موجود شامل مطالعات و تحقیقات مکتوب و در دسترس در باره سند استراتژی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران می پردازیم. این مقاله با بررسی آخرین مطالعات در حوزه تدوین سند استراتژی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، به این نتیجه می رسد که این روش ها بیش از آنکه به یک سند استراتژیکِ آینده نگر شباهت داشته باشند، تحلیل هایی هستند که می توانند «روش مبتنی بر مؤلفه های استراتژی» را در رسیدن به یک سند مدون و برنامه ای برای عمل یاری رسانند.
بررسی مشارکت علمی روان شناسان ایرانی در انتشار مقالات علمی در پایگاه مدلاین طی سال های 2010-2000(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: در این پژوهش به منظور بررسی وضعیت تولیدات علمی روان شناسی پژوهشگران و مشخص کردن جایگاه ایران در مقایسه با سایر کشورها، مقالات ژورنال های برتر حوزه روان شناسی طی یک دوره 11 ساله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روش: 71 مجله علمی حوزه روان شناسی با استفاده از طبقه بندی موضوعی پایگاه JCR شناسایی شده اند. در این میان 19 مجله با ضریب تأثیر بیشتر از 3 دارای معیار ورود به پژوهش می باشند. اطلاعات مورد نظر از طریق جستجو در پایگاه اطلاعاتی علوم زیستی مدلاین بازیابی و مورد بررسی قرار می گیرد. یافته ها: تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد که تعداد 13566 مقاله در مجلات تحت بررسی منتشر و در پایگاه مدلاین ایندکس شده است. از نظر تعداد تولیدات علمی کشورها، ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و آلمان به ترتیب در رتبه های اول تا سوم قرار گرفتند و کشور ایران با 19 مقاله (14/0%) جایگاه سی و دوم را در میان سایر کشورها به خود اختصاص می دهد. نشریه تخصصی Neurobiology of learning and memory با ضریب تأثیر 476/3 بیشترین تعداد مقالات نویسندگان ایرانی را منتشر کرده است و 11% مقالات به صورت مشترک با همکاری بین المللی انجام گرفته است. نتیجه گیری: اگرچه تولیدات علمی در مجلات برتر تخصصی در زمینه روان شناسی روند رو به رشد داشته و از 2002 به بعد به صورت خطی افزایش نشان می دهد، اما سهم پژوهش های ایران در مجلات تحت بررسی بسیار اندک است.
مطالعه روند پژوهش در حوزه مدیریت دانش در بازه زمانی 2001- 2010 و ترسیم ساختاری از آن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با استفاده از روش های علم سنجی و کتاب سنجی، در صدد پرداختن به این مسأله است که مجموعه تولیدات علمی در حوزه مدیریت دانش در سطح بین المللی در بازه زمانی 10 ساله (2001-2010)، چه رویکردی داشته و به چه حوزه هایی پرداخته است. بدین منظور، پس از شناسایی و انتخاب واژه های کلیدی و زیرشاخه های این حوزه به کمک منابع اطلاعاتی مختلف، کار جستجوی پیشرفته واژه های گزینش شده در پایگاه اطلاعاتی «وب آوساینس» انجام شد. داده های استخراج شده از این پایگاه ها، در حیطه های موضوع، زبان، کشور، نویسنده، سال انتشار، مجله، مؤسسه یا دانشگاه، و نوع مدرک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. سپس، همه پیشینه های مربوط به پایگاه «وب آوساینس» برای ترسیم ساختار علم به نرم افزار «هیست سایت» وارد شد و پس از انجام تحلیل های لازم، نقشه علم نگاشتی انتشارات این حوزه در این بازه زمانی، توسط این نرم افزار ترسیم شد. یافته های پژوهش نشان داد مقدار متوسط نرخ رشد سالانه انتشارات حوزه مدیریت دانش در طی سال های مورد بررسی در پایگاه وب آوساینس ، 9/10 درصد است. در میان 164 کشور تولیدکننده مدارک این حوزه، تولیدات علمی دانشمندان ایرانی، با دارا بودن رتبه 35 و تعداد 221 مدرک، 4/0 درصد کل تولیدات علمی این دانشمندان را تشکیل می داد. به لحاظ موضوعی، بیشترین گرایش به برخی فنّاوری های اطلاعاتی پشتیبان، به ویژه «داده کاوی» و نیز مفاهیم و جنبه های سازمانی و اجتماعی حوزه مدیریت دانش بوده است.
ترسیم «میان رشتگی» در پژوهش های علم سنجی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مطالعات علم سنجی در سال های اخیر بسیار فزونی یافته است. بیشتر این مطالعات به گزارش های اجرایی شبیه بوده است و متخصصان این حوزه نیز از این مسأله ابراز نگرانی کرده اند. اینکه علم سنجی یک حوزه فرارشته ای، میان-رشته ای، و یا چندرشته ای است در پژوهش های بسیار فراوان پیشین چندان مورد توجه نبوده است. در این پژوهش، با استفاده از یک رویکرد علم سنجی به بررسی مقالات منتشرشده با عنوان علم سنجی پرداخته می شود و نتایج آن در قالب پاسخ پرسش های زیر ارائه می گردد: 1) آیا علم سنجی رویکردی میان رشته ای است؟ 2) سهم حوزه های علمی گوناگون از مقالات علمی با عناوین علم سنجی چقدر است؟ 3) تحولات اخیر علم سنجی به کدام سمت وسو سیر می کند؟ داده های این پژوهش از پایگاه «وب آوساینس» استخراج گردید و براساس آن به ترسیم ارتباطات حوزه های علمی گوناگون در تولید مقالات با عنوان علم سنجی پرداخته شد. نتایج نشان می دهد مطالعات علم سنجی را می توان در زمره مطالعات میان رشته ای قلمداد کرد که بیشتر در سیطره دو رشته علوم کتابداری و اطلاع رسانی و علوم رایانه قرار دارد. همچنین، سهم حوزه های علمی گوناگون از مطالعات علم سنجی یکسان نیست و بیشترین میزان مقالات منتشرشده با این رویکرد، به دو حوزه علمی پیش گفته تعلق دارد. گفتنی است سال های 2006 تا 2010 پررونق ترین دوره زمانی انتشار مقالات با عناوین علم سنجی است. در این سال ها، حوزه های علمی به مطالعات علم سنجی بیشتر روی آورده اند و به احتمال، این مسأله ناشی از توجه کشورهای مختلف جهان به مطالعات سنجش کمّی در حوزه علم و سیاست گذاری و برنامه ریزی برای پیشی گرفتن از یکدیگر است.
مقایسه ی الگوها و چارچوب های سنجش اثر پژوهش های پزشکی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
پژوهش در حوزه ی پزشکی به سرمایه گذاری های کلان نیاز دارد و سرمایه گذاران خصوصی و دولت ها همواره به دنبال راهی برای اطمینان از مؤثر بودن سرمایه گذاری خود بوده اند. به همین علت طی چند دهه ی گذشته محققان راه هایی را برای سنجش اثر تحقیقات حوزه ی سلامت ابداع کرده اند. هدف این پژوهش، شناسایی، مرور و مقایسه ی الگوها و چارچوب های موجود برای سنجش اثر پژوهش در حوزه ی سلامت و پزشکی بوده است. این مطالعه، از دسته ی مطالعات مروری- نقلی (Non-systematic-narrative) است که با انجام جستجوهای جامع در متون، الگوهای مطرح برای سنجش اثر پژوهش شناسایی شد و پس از معرفی مورد مقایسه قرار گرفت.
سیزده چارچوب و الگو و ابزار برای سنجش اثر پژوهش شناسایی شد. بررسی ویژگی ها و مقایسه ی الگوها و چارچوب ها نشان داد که از نظر سطح سنجش، از نظر اقلام مورد سنجش و از نظر نوع اثر مورد سنجش (علمی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی) تفاوت هایی میان آن ها وجود دارد. تنها الگویی که هر چهار نوع اثر را در بر می گیرد، چارچوب کیفیت پژوهش در بریتانیا است.
بررسی روش های مورد استفاده برای سنجش اثر پژوهش و مرور تحقیقات انجام شده در این حوزه نشان داد که هنوز یک روش استاندارد تثبیت شده برای این کار وجود ندارد، اما از میان چند الگویی که برای سنجش اثر پژوهش وجود دارد، الگوی بازگشت سرمایه که یکی از قدیمی ترین هاست، بیش از سایر الگوها مورد توجه و استفاده قرار گرفته است. در استفاده از کلمات اثر و دستاورد در متون، ابهام وجود دارد و مرز میان آن ها گاه چندان مشخص نیست.
وضعیت تولید علم در حوزه ی حقوق بیماران، در پایگاه های استنادی Thomson reuters: با نگاهی به سهم ایران در تحقیقات بین المللی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: چندی است که مبحث حقوق بیمار به عرصه ی پزشکی و حقوقی وارد شده و توجه دانش پژوهان را به خود جلب کرده است. نوپایی این حوزه، بررسی الگوها و ویژگی های تولید علم و انطباق آن با هنجارهای شناخته شده ی دنیای علم را ایجاب می کند. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی الگوهای تولید علم و اثرگذاری آن در حوزهی حقوق بیماران در سال های 2010-1990 بود. بدین منظور، روند رشد، تأثیر محلی و فراگیر، الگوی تولید علمی، الگوی نویسندگی کشورها، پرتولیدترین نویسندگان و مجلات، نوع مدارک، زبان های رایج، نویسندگان پراستناد و در پایان وضعیت ایران مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی می تواند وضعیت پیشرفت دانش در این حوزه و الگوهای پیشرفت مذکور را منعکس سازد و ضمن آشکار ساختن نقاط ضعف و قوت، به مدیریت و برنامه ریزی در امر تحقیق و توسعه کمک کند.
روش بررسی: روش پژوهش حاضر، پیمایشی با رویکرد علم سنجی بود. جامعه ی مورد مطالعه را کلیه ی تولیدات علمی نمایه شده با موضوع حقوق بیماران در پایگاه های استنادی Thomson reuters، طی سال های 2010-1990 تشکیل می داد. در مجموع تعداد 1236 مدرک استخراج شد که داده های آن ها با استفاده از برنامه ی Excel و نرم افزار علم سنجی Hist cite تجزیه و تحلیل شد. تحلیل ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی شامل (فراوانی و درصد) و نیز آمار استنباطی (همبستگی Spearman، Linear regression analysis، توانی و نمایی) صورت گرفت.
یافته ها: بیشینه ی تولیدات علمی در این حوزه مربوط به سال های 2006 تا 2010 می باشد. شمار مقالات بر پایه ی الگویی نمایی رو به افزایش دارد که نشانگر پایداری تولید علم در این حوزه است. با این حال، شمار استنادات از رشد معنی داری برخوردار نیست که این امر می تواند ناشی از کوچکی اندازه ی حوزه و در عین حال پیوند آن با حوزه های کوچک باشد. بالاتر بودن ضریب تأثیر فراگیر نسبت به ضریب تأثیر محلی نشانگر آن است که پیوند مقالات این حوزه بیش از آن که درون حوزه ای باشد، الهام بخش دیگر حوزه های مرتبط است. الگوی نویسندگی در این حوزه از قانون Lotka پیروی می کند؛ به طوری که شمار نویسندگان با افزایش شمار تولیدات بر پایه ی الگوی توانی کاهش می یابد. با این حال، ثابت معادله بیش از دو است. گستردگی جغرافیایی و زبانی تولیدات مطلوب بود و نشان از توجه جهانی به اهمیت حقوق بیماران دارد.
نتیجه گیری: حوزه ی حقوق بیماران از بسیاری از ویژگی های یک رشته ی علمی برخوردار می باشد و بنیان های انتشاراتی آن در حال استقرار و تثبیت است. رشد معنی دار و نمایی مقالات، تنوع زبانی، تنوع جغرافیایی، تنوع مدرک و به ویژه غلبه ی محتوای پژوهشی بر سایر انواع مدرک دلیلی بر توسعه ی این حوزه به عنوان یک حوزه ی پژوهشی است.
ارزیابی عملکرد اعضای هیأت علمی دانشگاه خوارزمی با توجه به مقالات منتشر شده در پایگاه (Web of Science) از سال 2000 تا 2010 بر اساس معیارهای علم سنجی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی عملکرد علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه خوارزمی با توجه به مقالات منتشرشده در پایگاه Web of Science از سال 2000 تا 2010 بر اساس معیارهای علم سنجی است. در این پژوهش از روش علم سنجی که یکی از روش های کمی است، استفاده شده است. داده های مورد نیاز این پژوهش از پایگاه WoS استخراج شد. ابتدا، سیاهه ای از اعضای هیأت علمی دانشکده ها و مشخصات فردی و دانشگاهی آنان تهیه شد، از جمله: گونه های مختلف نگارش اسم آنان به زبان انگلیسی، سپس، به منظور خاص کردن اطلاعات موجود در پایگاه WoS مقالات اعضای هیأت علمی دانشگاه خوارزمی در این پایگاه جست وجو شد که در مجموع 1699 مقاله یافت شد. جامعه آماری مورد نظر تمامی اعضای هیأت علمی دانشگاه خوارزمی در نیمسال دوم سال 1391 است که شامل 303 عضو هیأت علمی است. نتایج به دست آمده، نشان داد که بیشتر اعضای هیأت علمی دانشگاه خوارزمی دارای مرتبه علمی استادیاری هستند. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دارای بیشترین اعضای هیأت علمی است. بیشترین میزان تولیدات علمی و استنادات دریافتی به اعضای هیأت علمی دانشکده شیمی اختصاص دارد. بین تولیدات علمی اعضای هیأت علمی و رتبه علمی آنان، هم چنین، بین تولیدات علمی اعضای هیأت علمی و استنادات دریافتی شان، رابطه مثبت متوسطی وجود دارد. هم چنین، بالاترین میانگین شاخص هرش به دانشکده تربیت بدنی اختصاص دارد. در کل نتایج نشان داد روند رشد تولید مدارک علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه خوارزمی در سال های 2003 و 2009 سیر نزولی داشته است. اما، در سال های دیگر میزان افزایش تولیدات علمی دانشگاه خوارزمی، فرآیند نسبتاً یک نواختی داشته است.
گزارش خبری: بررسی وضعیت همکاری نویسندگان مقالات چاپ شده در مجله روان شناسی بالینی دانشگاه سمنان در بازه زمانی 1388 تا 1391(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: انتشار مقاله در مجلات علمی پژوهشی، به عنوان یکی از مجراهای ارتباط علمی میان پژوهگشران، به روند توسعه علم و فناوری در کشور ما سرعت بخشیده است. بررسی وضعیت مقالات منتشر شده در نشریات دارای درجه (علمی- پژوهشی و علمی- ترویجی)، شمایی کلی از آثار انتشار یافته از پژوهشگران در مجلات را در اختیار مدیران نشریات و نیز خوانندگان آنها قرار می دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت همکاری نویسندگان مقالات در مجله علمی پژوهشی روان شناسی بالینی دانشگاه سمنان در سال های 1388 تا 1391 صورت گرفت.
روش: پژوهش حاضر به شیوه علم سنجی و تحلیل داده ها با کمک نرم افزا اکسل (Excel) انجام شده است.
یافته ها: نتایج نشان داد که 128 مقاله در طی بازه زمانی انجام پژوهش، توسط 431 نویسنده در مجله روان شناسی بالینی نگارش یافته بود که در مجموع، تعداد 124 نفر زن (8/28 درصد) و 307 نفر مرد (2/71 درصد) بوده اند. میانگین تعداد نویسندگان در طی بازه زمانی انجام پژوهش، 35/3 بود. یافته ها نشان داد که متخصصان و پژوهشگران ""دانشگاه اصفهان"" در مجموع با انتشار 18 مقاله، بیشترین سهم را در انتشار مقالات مجله روان شناسی بالینی دانشگاه سمنان به خود اختصاص داده اند. تنها 6 مقاله (7/4 درصد) از مجموع 128 مقاله منتشر شده در بازه زمانی انجام پژوهش، صرفاً دارای یک نویسنده بوده اند. میانگین ضریب همکاری گروهی نویسندگان مقالات در مجله، 7/0 است.
نتیجه گیری: میزان همکاری گروهی بین تولید کنندگان مقاله در مجله در سطح بالایی قرار دارد.
بررسی وضعیّت تولید علم در حوزه مدیریّت تغییر در پایگاه های استنادی Thomson Reuters(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت تولید علم در حوزه مدیریت تغییر، در پایگاه های استنادیThomson Reuters انجام شده است. این بررسی می تواند وضعیت رشد دانش در این حوزه را منعکس سازد و ضمن آشکار ساختن نقاط ضعف و قوت، به مدیریت و برنامه ریزی در امر تحقیق و توسعه کمک کند. روش پژوهش، پیمایشی بوده و جامعه مورد مطالعه را کلیه تولیدات علمی حوزه مدیریت تغییر نمایه شده در پایگاه های مذکور طی سال های 1990 تا 2009 تشکیل داده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در مجموع تعداد 2530 مدرک در این حوزه تولید شده که بیش ترین تعداد مدارک طی سال-های 2006 تا 2009 منتشر شده اند. محاسبه مقدار متوسط نرخ رشد سالیانه انتشارات برای این سال ها، عدد 80/78 % را نشان می دهد. یافته ها بیانگر آن است که 6105 نویسنده در تولید علم این حوزه حضور داشته اند. این مدارک به وسیله 80 کشور تولید شده اند و کشورهای ایالات متحده امریکا و انگلستان در رتبه های اول و دوم قرار دارند. این مدارک در 1173عنوان مجله منتشر شده اند که “Journal of Organizational Change Management” با انتشار 94 مدرک در رتبه اول قرار دارد. این مدارک به 11 زبان زنده دنیا به تحریر درآمده که میزان تولیدات تعلق گرفته به زبان انگلیسی با 31/97 درصد، با اختلاف قابل توجهی بیش از سایر زبان هاست. این مدارک در 12 قالب مختلف ارائه شده که قالب مقالات پژوهشی با 84/72 درصد، با اختلاف قابل توجهی در رتبه اول قرار دارد. مدارک مورد بررسی به طور کلی 20778 استناد دریافت کرده اند که مقاله “Tightening the iron cage – concertive control in self-managing Teams” با دریافت 401 استناد در صدر قرار دارد.
ردپای جهانی شدن بر شاخص های تولید علم و فناوری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: برای بسیاری جهانی شدن بیانگر دگرگونی ها و پیشرفت های علم و فناوری است. مواردی از قبیل پیشرفت در تولید انواع فناوری های نوین اطلاعاتی، در تولید علم و همکاری های علمی دانشمندان و همچنین به وجود آمدن انواع نظام های استنادی جهانی، منطقه ای و ملی و شیوه های رتبه بندی دانشمندان، نشریات، دانشگاه ها و کشورها شاهدی بر این مدعا است. علاوه بر این انقلاب فناوری اطلاعات و ارتباطات موجب گردیده است که ارتباط میان مردم و جوامع مختلف به سادگی امکان پذیر گردد. از این منظر جهانی شدن با انقلاب علمی و دانسته های جدید مرتبط است. مقاله حاضر ردپای جهانی شدن را بر شاخص های سنجش علم و فناوری بررسی می کند.
روش : در نگارش این مقاله رویکرد مروری – تحلیلی مورد استفاده قرار گرفته است؛ روش مورد استفاده در این پژوهش، مطالعات کتابخانه ای است. از این رو، برای نگارش بخش های مختلف مقاله حاضر از منابع کتابخانه ای فارسی و انگلیسی در قالب های الکترونیکی و چاپی استفاده شده است.
یافته ها: تبیین جهانی شدن از بعد علمی و فناوری، چیستی و چرایی علم سنجی، تاثیرات جهانی شدن بر علم سنجی و نگاهی به پیامدهای جهانی شدن بر شاخص های سنجش علم و فناوری و همچنین آسیب شناسی آنها از مهم ترین یافته های این مقاله می باشند.
مفاهیم مرکزیت و تراکم در شبکه های علمی و اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف:. داده های حاصل از پژوهش در شبکه های اجتماعی مانند داده های سایر پژوهشها با استفاده از روش ها و مدل های مختلف، ازجمله سنجه های مرکزیت و تراکم شبکه تحلیل می شود روش/رویکرد پژوهش: مرور منابع، به روش تحلیلی – سندی. یافته ها: دانشمندان علم اطلاعات به بررسی انتشارات، شبکه های استنادی و هم استنادی، ساختار همکاری علمی، شبکه های هم نویسندگی، بررسی جریان دانش و سایر شکل های تعاملات اجتماعی شبکه ها می پردازند و استفاده از سنجه تراکم و مرکزیت برای بررسی این شبکه ها ضروری است.