مطالب مرتبط با کلیدواژه

توجه


۸۱.

اثربخشی توان بخشی شناختی بر افزایش عملکردهای توجه و حافظه در معتادان وابسته به هروئین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال چهاردهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۵ 229-243

کلیدواژه‌ها: توان بخشی شناختی عملکردهای اجرایی توجه حافظه معتادین وابسته به هروئین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۲۷۵
هدف : پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی توان بخشی شناختی بر افزایش عملکردهای توجه و حافظه در معتادان وابسته به هروئین انجام شد. روش: پژوهش حاضر به صورت نیمه آزمایشی با گروه گواه با پیش آزمون و پس آزمون اجرا شد. جامعه آماری شامل معتادان سه کلینیک ترک اعتیاد در شهر تهران در سال 96 بود. حجم نمونه طبق آخرین آمار در سال مذکور مجموعاً 380 نفر بود. نمونه آماری به حجم 30 نفر (15 نفر گروه گواه و 15 نفر گروه آزمایش) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات از آزمون فراخنای ارقام رو به عقب و آزمون استروپ استفاده شد. گروه آزمایش برنامه توان بخشی شناختی را در 16 جلسه و هر جلسه به مدت 1 ساعت دریافت کردند. یافته ها: نتایج نشان داد درمان توان بخشی شناختی در افزایش عملکردهای اجرایی (توجه و حافظه) معتادین وابسته به هروئین مؤثر بوده و بین دو گروه آزمایش و گواه تفاوت وجود داشت. نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی توان بخشی شناختی می توان عملکردهای توجه و حافظه معتادان و به خصوص معتادان وابسته به هروئین را در وضعیت بهتری قرار داد.
۸۲.

اثربخشی مدل ذهن آگاهی مبتنی بر ارتقای عملکرد ورزشی (MSPE) بر توجه، برنامه ریزی و عملکرد ورزشی جودوکاران نخبه

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال هفتم ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۹) 37-52

کلیدواژه‌ها: جودوکاران ذهن آگاهی توجه عملکرد ورزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۵ تعداد دانلود : ۸۹۵
مقدمه: در سالیان اخیر تمرکز بر فرایندها و توانمندی های شناختی ورزشکاران مورد توجه بسیاری از روانشناسان و متخصصان علوم شناختی قرارگرفته است. هدف: بر همین اساس هدف از مطالعه حاضر ارزیابی اثربخشی مدل ذهن آگاهی مبتنی بر ارتقای عملکرد توجه، برنامه ریزی و عملکرد ورزشی جودوکاران نخبه بود. روش: مطالعه حاضر یک کارآزمایی بالینی با پیش آزمون_ پس آزمون و پیگیری به همراه گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل جودوکاران نخبه شهر تهران بود که تعداد ۳۰ ورزشکار به صورت نمونه گیری در دسترس با میانگین سنی ۲/۳۵ ± ۲۴/۴۱ و سابقه ورزشی ۲/۳۵ ± ۱۲/۶ انتخاب شده و در دو گروه آزمایش و کنترل جایگذاری شدند. در ادامه گروه آزمایش طی شش هفته برنامه مداخله ذهن آگاهی مبتنی بر ارتقای عملکرد ورزشی را دریافت کردند. همگی ورزشکاران توسط آزمون های استروپ پیچیده، عملکرد پیوسته، برج لندن و مقیاس عملکرد ورزشی مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور تحلیل داده ها از اندازه گیری مکرر مانووا و آنووا استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر ارتقای عملکرد ورزشی به صورت معناداری موجب بهبود توجه پایدار، توجه انتخابی و برنامه ریزی شده است (۰/۰۱> p ). هم چنین نتایج در مورد مقیاس عملکرد ورزشی نیز نشان داد ورزشکاران در طی دوره مداخله و پیگیری روند رو به رشدی را نشان دادند. نتیجه گیری: آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر ارتقای عملکرد ورزشی می تواند در بهبود عملکرد شناختی و ورزشی مؤثر واقع شود و به کارگیری آن در کنار تمرینات جسمانی موجب ارتقای عملکرد ورزشی ورزشکاران خواهد شد.
۸۳.

اثربخشی آموزش حافظه کاری بر افزایش توجه کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه / بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم تابستان(تیر) ۱۳۹۹ شماره ۸۸ 503-509

کلیدواژه‌ها: آموزش حافظه کاری توجه کودکان اختلال نقص توجه بیش فعالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۵۷۴
زمینه: پژوهش ها در زمینه توجه کودکان دارای نقص توجه و بیش فعالی به درمان های شناختی رفتاری، نوروفیدبک و دارو درمانی اشاره داشته است. اما آیا آموزش حافظه کاری بر توجه این کودکان می تواند مؤثر باشد؟ هدف: اثر بخشی آموزش حافظه کاری بر افزایش توجه کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه / بیش فعالی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر دوره سوم دبستان که مراجعه کننده به مرکز باور بودند، بود. 40 دانش آموز پسر دوره سوم دبستان به طور داوطلبانه، از میان مراجعان مرکز باور به عنوان نمونه انتخاب شدند. و به صورت تصادفی در دو گروه برابر آزمایش و کنترل (20 نفری) جایگزین شدند. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های t – استیودنت انجام شد. ابزار پژوهش عبارتند از: مصاحبه بالینی: (لازاک،2004). مقیاس درجه بندی SNAP-IV ، سوانسون (1980) پرسشنامه کانرز والدین (فرم تجدید نظر شده)(1999) نرم افزار آموزش حافظه کاری (خدادادی، 1393). یافته ها: آموزش حافظه کاری به طور معنی داری باعث افزایش توجه کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه / بیش فعالی بود (0/001> P ). نتیجه گیری: آموزش حافظه کاری توجه کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه را افزایش داد.
۸۴.

بررسی عصبی - روان شناختی صحه گذاری ورزشکاران مشهور در تصمیم به خرید محصولات ورزشی و غیرورزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت ارتباطات در رسانه های ورزشی سال هفتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۶ 41 - 52

کلیدواژه‌ها: صحه گذاری بازاریابی عصبی انگیختگی توجه تصمیم به خرید الکتروانسفالوگرافی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۱ تعداد دانلود : ۴۸۷
هدف از تحقیق حاضر بررسی صحه گذاری ورزشکاران مشهور در تصمیم به خرید محصولات ورزشی و غیرورزشی بود. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش یک پژوهش نیمه تجربی است. جامعه آماری تحقیق افراد محدوده سنی 30 تا 40 سال بودند که تعداد 30 نفر داوطلب (15 مرد و 15 زن) به عنوان نمونه تحقیق انتخاب گردیدند. به منظور تهیه ابزار تحقیق تصاویر متناسب با دو استراتژی تناسب بین محصول و صحه گذار و عدم تناسب بین محصول و صحه گذار تهیه و روایی تصاویر توسط 10 نفر از متخصصان بازاریابی ورزشی تأیید شد. از دستگاه الکتروآنسفالوگرافی Enobio، 20 کاناله ساخت کشور اسپانیا برای ثبت امواج، پرسش نامه برای سنجش تصمیم به خرید و شکل های خودارزیابی SAM برای سنجش انگیختگی استفاده شد. با نگرش به نقش لوب فرونتال در توجه، موج آلفا و بتا در این ناحیه از مغز توسط کانال های F3، F4 و FZ بررسی شد. به منظور استخراج امواج از داده های الکتروآنسفالوگرافی کمی از نرم افزار Matlab 2013 b، با نوشتن کدهای مورد نیاز و جهت تجزیه وتحلیل دادها با روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل آزمون فریدمن و رگرسیون لجستیک، از نرم افزار اس پی اس اس22  استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان تغییرات توان امواج آلفا و بتا در استراتژی تناسب بین محصول و صحه گذار بیشتر از استراتژی عدم تناسب بین محصول و صحه گذار است و استراتژی تناسب بین محصول و صحه گذار این ناحیه از مغز را بیشتر از استراتژی عدم تناسب بین محصول و صحه گذار درگیر می نماید. لذا بازاریابان و محققین می توانند با رعایت این نکته در استراتژی های ترویجی خود زمینه اثربخشی بیشتر فعالیت های ترویجی خود را فراهم آورند.
۸۵.

سوگیری توجه و حافظه کاری در افراد دارای نشانه های اختلال شخصیت مرزی با و بدون سابقه خودجرحی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیست و دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۸۵) 36-48

کلیدواژه‌ها: توجه حافظه کاری حساسیت به طرد نشخوار خشم شخصیت مرزی خودجرحی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۴۰۶
مقدمه: اختلال شخصیت مرزی یک اختلال مزمن روان شناختی با عدم تنظیم هیجانی، خودجرحی و روابط بین فردی ناکارآمد است که ممکن است بر اثر نقص در کارکردهای شناختی ایجاد شده باشد. پژوهش های زیادی، فرآیندهای عصب شناختی این اختلال را بررسی کرده اند، اما تاکنون هیچ پژوهشی سوگیری توجه، حافظه کاری و ارتباط آن با نشانه های اختلال شخصیت مرزی را مورد بررسی قرار نداده است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه سوگیری توجه و حافظه کاری در افراد دارای نشانه های اختلال شخصیت مرزی با و بدون سابقه خودجرحی انجام شد. روش کار: افراد دارای نشانه های اختلال شخصیت مرزی با سابقه خودجرحی (39 نفر)، افراد دارای نشانه های اختلال شخصیت مرزی بدون سابقه خودجرحی (47 نفر) و افراد سالم (46 نفر) به عنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه های اضطراب و افسردگی بک، نشخوار خشم، حساسیت به طرد، تکلیف شناختی کاوش نقطه و حافظه کاری را کامل کردند. یافته ها: افراد دارای نشانه های اختلال شخصیت مرزی با و بدون سابقه خودجرحی سوگیری توجه بیشتری به خشم و درد نشان داده و در حذف چهره های خشم و درد، و ورود شادی به حافظه کاری آهسته تر از گروه سالم عمل می کنند. بین نشخوار خشم، حساسیت به طرد و نشانه های اختلال شخصیت مرزی با زمان واکنش به محرک های هیجانی خشم و درد نیز ارتباط مثبت و معناداری وجود داشت. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش شواهدی برای نقص توجه و حافظه کاری فراهم می کند و می تواند به بالینگران و پژوهشگران برای طراحی تمرین هایی جهت برطرف ساختن نقص توجه و حافظه کاری این افراد کمک کند.
۸۶.

اثربخشی توانبخشی شناختی رایانه محور در ارتقاء کارکردهای اجرایی کودکان: مروری نظام دار بر پژوهش های داخلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیست و دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۸۵) 128-136

کلیدواژه‌ها: بازتوانی شناختی رایانه محور کارکردهای اجرایی حافظه فعال توجه بازداری پاسخ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۷ تعداد دانلود : ۵۲۹
مقدمه: برنامه های رایانه ای به عنوان ابزاری برای توانبخشی و ارتقاء کارکردهای اجرایی در کودکان به عنوان یک رویکرد نوآورانه حائز اهمیت می باشد . با این وجود نتایج متناقضی درباره اثربخشی این نتایج وجود دارد. هدف از پژوهش حاضر برسی نظامدار پژوهش های تجربی انجام شده می باشد. روش پژوهش: این پژوهش، یک مطالعه نظامند است که در آن تمامی مقالات چاپ شده در بازه زمانی فروردین 1390 تا پایان اسفند 1397مورد بررسی قرار گرفته اند. به منظور یافتن مقالات جستجوی اینترنتی در پایگاه های داخلی SID , magiran و پایگاه های خارجی Google scholar , PubMed و با کلید واژه های فارسی و انگلیسی صورت گرفت. 145 مقاله چاپ شده به زبان فارسی و انگلیسی بازیابی شد که در نهایت به دلیل تعداد کم مقالات لاتین در این بازه زمانی صرفا به مرور مقالات فارسی که ۲۳ مقاله مرتبط شناخته شد و مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: غالب پژوهش های داخلی بدون در نظر گرفتن تفاوت های زبانی و ترجمه و انطباق تکالیف به زبان فارسی صرفا از نسخه انگلیسی استفاده کرده اند، همچنین تمرکز بر طیف محدودی از کارکردهای شناختی و عدم اجرای آزمون های پیگیری و مطالعات طولی از جمله عوامل مهمی است که کمتر مطالعه داخلی به آن پرداخته است. علاوه بر این تاثیر توانبخشی شناختی در فعالیت های روزمره و یادگیری کلامی دانش آموزان یا همان انتقال دور مورد غفلت قرار گرفته است. نتیجه گیری و بحث: در مجموع بازتوانی شناختی رایانه ای به عنوان یک درمان مکمل جهت بازتوانی شناختی مبتنی بر رایانه با ایجاد محیط جذاب آموزشی و فضاهای متنوع می تواند به عنوان یک درمان مکمل در کنار سایر مداخلات روانی آموزشی و آموزش مستقیم تاثیرات مثبتی بر کارکردهای اجرایی کودکان داشته باشد. به عبارت دیگر می توان گفت همراه ساختن تکالیف رایانه محور کارکردهای اجرایی همراه با آموزش جبرانی مستقیم و انفرادی می تواند اثربخشی بیشتری داشته باشد و خود این موضوع مستلزم طراحی و ساخت تکالیفی می باشد که در بخش محرکات زبانی از زبان فارسی استفاده شده باشد.
۸۷.

اثربخشی عروسک درمانی مبتنی بر شناختی رفتاری بر افزایش توانمندی شناختی و بهبود توجه دختران با نقص توجه بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم تیر ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۹) 123-132

کلیدواژه‌ها: توانمندی شناختی توجه عروسک درمانی شناختی رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۸ تعداد دانلود : ۳۴۰
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی عروسک درمانی مبتنی بر شناختی رفتاری بر افزایش توانمندی شناختی و بهبودتوجه دختران با نقص توجه بیش فعالی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان با نقص توجه بیش فعالی ارجاع داده شده به مراکز اختلالات رفتاری شهرستان کاشمر در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند (بر اساس گزارش به دست آمده از این مراکز 100 نفر). از این جامعه آماری، تعداد 40 نفر به روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند (هر گروه 20 نفر). گروه آزمایش، 21 جلسه 90 دقیقه ای، تحت مداخله گروهی عروسک درمانی شناختی رفتاری قرار گرفتند و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. ابزار پژوهش پرسشنامه توانمندی شناختی اسپریتزر (1995) و آزمون d2 (توجه و تمرکز) بریکن کمپ (1998) بود که قبل و بعد از مداخله توسط هر دو گروه تکمیل شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که عروسک درمانی مبتنی بر شناختی رفتاری بر توانمندی شناختی و بهبود توجه گروه آزمایش در مرحله پس آزمون اثر داشته است. بر اساس یافته، عروسک درمانی مبتنی بر شناختی رفتاری می تواند به عنوان یک روش مداخله ای در افزایش توانمندی شناختی و بهبودتوجه دختران با نقص توجه بیش فعالی به کار رود.
۸۸.

بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی پاول بر بهبود کارکرد های اجرایی، حافظه و توجه جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال ششم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۱) 9 - 26

کلیدواژه‌ها: اختلال استرس پس از سانحه توانبخشی شناختی کارکردهای اجرایی حافظه توجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۰ تعداد دانلود : ۴۲۹
هدف: هدف از این مطالعه اثربخشی توانبخشی شناختی به شیوه پاول بر بهبود کارکردهای اجرایی، حافظه و توجه جانبازان مبتلاء به اختلال PTSD است. روش: این مطالعه بر روی 24 جانباز مبتلا به اختلال PTSD در قالب دو گروه آزمایش و کنترل انجام شد. جهت اجرای این پژوهش از آزمون های PSSI، آزمون کارت های ویسکانسین، آزمون استروپ و آزمون حافظه فعال استفاده گردید. تحلیل آماری این پژوهش به وسیله آزمون تحلیل کوواریانس صورت گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد روش توانبخشی شناختی پاول بر بهبود خطای درجاماندگی، تعداد طبقات تکمیل شده، توالی، فراخنای فضایی رو به جلو و معکوس، خطای تداخل زمان و خطای تداخل اشتباهات موثر است. بحث و نتیجه گیری: درمان توانبخشی شناختی پاول بر بهبود کارکردهای اجرایی، حافظه و توجه جانبازان مبتلاء به اختلال PTSD مؤثر است.
۸۹.

اثربخشی تمرینات نوروفیدبک در ارتقای مهارت های مجرد ورزشکاران: یک مطالعه مروری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۰) 187 - 204

کلیدواژه‌ها: توجه تمرکز تمرینات نوروفیدبک عملکرد ورزشی مهارت های مجرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۹ تعداد دانلود : ۵۱۵
روش های بسیاری با هدف ارتقای عملکرد ورزشی پدید آمده است که امروزه مورد استفاده ورزشکاران رشته های مختلف قرار می گیرد. در میان این تکنیک ها نوروفیدبک، به عنوان رویکرد مغزی غیرتهاجمی، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. مقاله حاضر با هدف گزارش نتایج پژوهش های انجام گرفته در زمینه مهارت های مجرد ورزشکاران به صورت نمونه گیری در دسترس، صورت پذیرفت. با هدف جمع آوری داده، ابتدا مقالات لاتین با استفاده از کلیدواژه های Neurofeedback، EEG Biofeedback، Sport performance، Athletic performance، Shooting performance، Archery، putting performance و Golf مورد جست وجو قرار گرفت. از پایگاه های PsycINFO، PubMed، Web of science، EBSCO  و Google Scholar استفاده شد. بازه زمانی جست وجو از سال 1990 تا 2018 تعیین شد. مقالات فارسی با کلیدواژه های «نوروفیدبک»، «عملکرد ورزشی»، «تیراندازی»، «پرتاب»، «نشانه گیری» یا «گلف» در پایگاه های جهاد دانشگاهی (SID)، مجلات تخصصی نور (Noormags)، بانک اطلاعات نشریات کشور (Magiran) و پایگاه اطلاعات علمی ایران (Irandoc) جست وجو شدند. بازه زمانی انتشار مقالات از 1380 تا 1398 تعیین شد. تعداد 16 مقاله با ملاک های استاندارد و تعیین شده همخوانی داشتند و انتخاب شدند. سپس با استفاده از یک چک لیست مشخص، اطلاعات مربوط به مقالات توسط هر پژوهشگر مستقل استخراج و در یافته ها گزارش شد. نتایج نشان داد که پروتکل های نورورفیدبکی به کارگرفته شده در هر پژوهش می تواند نتیجه مداخله را تحت تأثیر قرار دهد و لازم است تا در استفاده از این روش در ورزشکاران به آن توجه داشت. براساس یافته های پژوهش تمرینات نوروفیدبک در ورزشکاران اثربخشی مثبت در ارتقای عملکرد ورزشی دارد.
۹۰.

تاثیر توان بخشی شناختی با نرم افزار رهاکام بر بهبود توجه در بیماران آسیب تروماتیک مغزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیست و دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۸۷) 48-57

کلیدواژه‌ها: توان بخشی شناختی توجه آسیب تروماتیک مغزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۲۷۱
مقدمه: آسیب تروماتیک مغزی یکی از مهم ترین علل شایع ناتوانی به ویژه مشکلات شناختی و مرگ و میر در جهان محسوب می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر توان بخشی شناختی با نرم افزار رهاکام بر بهبود توجه تقسیم شده ب یماران مبتلا به ضایعات تروماتیک مغزی انجام شد. روش کار: نمونه پژوهش حاضر شامل 40 نفر بیمار مبتلا به ضایعات تروماتیک مغزی بودند که به روش نمونه گیری هدفمند بر اساس معیارهای ورود و خروج انتخاب شده و بعد از همتاسازی به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. تجزیه و تحلیل نتایج با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره صورت گرفت. ابزارهای پژوهش شامل نرم افزار توان بخشی شناختی رهاکام و آزمون عملکرد پیوسته بود. به منظور اجرای مداخله، نرم افزار توان بخشی رهاکام به مدت 8 هفته و هر هفته 3 جلسه 30 دقیقه ای به گروه آزمایش ارائه شد. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که آموزش های مبتنی بر توان بخشی شناختی با نرم افزار رهاکام موجب بهبود معنادار توجه تقسیم شده (01/0 P< ) و توجه مداوم (05/0 P< ) در گروه آزمایش شده است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از این بود که توان بخشی شناختی با استفاده از نرم افزار رهاکام موجب بهبود توجه بیماران مبتلا به ضایعات تروماتیک مغزی می شود. بنابراین می توان از این روش به عنوان یک روش درمان مکمل در درمان این بیماران استفاده نمود.
۹۲.

تحلیل نیمرخ عملکردی حافظه و توجه در کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، کودکان با اختلال یادگیری و کودکان با شرایط همبود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۸ 55 - 96

کلیدواژه‌ها: نارسایی توجه/بیش فعالی اختلال یادگیری شرایط همبود حافظه توجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹ تعداد دانلود : ۴۵۷
پژوهش حاضر باهدف بررسی نیمرخ عملکردی کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، کودکان با اختلا ل یادگیری و کودکان با شرایط همبود اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی و اختلال یادگیری در انواع حافظه و توجه انجام گرفت. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع پس-رویدادی بود. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 30 دانش آموز عادی، 30 دانش آموز دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، 30 دانش آموز دارای اختلال یادگیری و 30 دانش آموز با شرایط همبود پس از شناسایی، ارزیابی و تشخیص؛ در انواع مولفه های حافظه و توجه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. از روش تحلیل واریانس چند متغیره و آزمون تعقیبی شفه به همراه رسم نیمرخ عملکرد گروه ها به منظور تحلیل داده های گردآوری شده استفاده شد. نتایج حاکی از تفاوت معنادار بین عملکرد کودکان عادی با هر سه گروه کودکان دارای اختلال در همه زیر نوع های حافظه و توجه بود (01/0 > p). همچنین ضعیفترین عملکرد در کارکرد حافظه متعلق به گروه همبود و ضعیفترین عملکرد در زیر مقیاس های توجه نیز در گروه کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی مشاهده شد. همچنین مقایسه دو به دویی در همه مولفه ها حاکی از وجود تفاوت بین چهار گروه بود. با توجه به این یافته ها به نظر می رسد که همراه بودن دو اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی و اختلال یادگیری می تواند ضعف بیشتر در عملکردهای مبتنی بر حافظه را برای فرد به همراه داشته باشد هرچند این همبودی درزمینهٔ توجه نقش تعدیل کننده داشته و می تواند منجر به بهبود عملکرد فرد با اختلال همبود در مقایسه با زمانی شود که فرد تنها اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی را دارد.
۹۳.

تأثیر مداخله توان بخشی شناختی برکارکردهای اجرایی و توجه دانش آموزان دارای مشکل یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره هفتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۲۱) 90-107

کلیدواژه‌ها: دانش آموزان با مشکل یادگیری کارکردهای اجرایی توجه توان بخشی شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۶ تعداد دانلود : ۳۲۳
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر مداخله توان بخشیِ شناختی بر بهبود کارکردهای اجرایی و توجه دانش آموزان دارای مشکل یادگیری انجام شد. در یک طرح آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری با روش نمونه گیری دردسترس 42 نفر از دانش آموزان کم پیشرفت مدارس ابتدایی شهر تهران انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند. گروه آزمایش 12 جلسه مداخله توان بخشی شناختی دریافت کردند. مقیاس درجه بندی رفتاری کارکردهای اجرایی و آزمون رنگ واژه استروپ در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه برای دو گروه اجرا شد و یافته ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانسِ آمیخته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که بین دو گروهِ آزمایش و کنترل، در متغیرهای بازداری، آغازگری، حافظه کاری، برنامه ریزی، پایش تکلیف، سازمان دهی مواد و توجه در مراحل پس آزمون و پیگیری تفاوت معنی داری وجود دارد. بدین معنا که گروه آزمایش که مداخله توان بخشیِ شناختی را دریافت کردند، در مرحله پس آزمون در کارکردهای اجرایی و توجه، عملکرد بهتری نسبت به گروه کنترل نشان دادند که تغییرات ایجاد شده در مرحله پیگیری نیز پایدار بوده است. همچنین براساس نتایج به دست آمده، مداخله توان بخشیِ شناختیِ تأثیر معناداری بر جابجایی و کنترل هیجانی این دانش آموزان نشان نداد. با توجه به یافته های به دست آمده می توان چنین گفت که استفاده از مداخله توان بخشی شناختی، در جهت کاهش مشکلات شناختی و بهبود پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارای مشکل یادگیری می تواند موثر باشد.
۹۴.

اثربخشی روش بازی های آموزشی بر بهبود حافظه فعال، میزان توجه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال دوم شهریور ۱۳۹۸شماره ۱۵ 70 - 89

کلیدواژه‌ها: بازی های آموزشی حافظه فعال توجه پیشرفت تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۵ تعداد دانلود : ۵۵۲
هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش بازیهای آموزشی بر بهبود حافظه فعال، میزان توجه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان ابتدایی شهر باغبهادران در سال تحصیلی 98-1397 بود. پس از نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، تعداد 50 دانش آموز ابتدایی انتخاب شده و بصورت تصادفی در دو گروه (آزمایش و کنترل) قرار گرفتند. گروه آزمایش مداخله روش بازیهای آموزشی را دریافت کرد؛ گروه کنترل هیچگونه مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل آزمون عملکرد پیوسته روسولد و مجموعه آزمون حافظه فعال کودکان پیکرینگ و گدرکل بود. مداخلات طی 8 جلسه 90 دقیقه ای در مورد گروه آزمایش اجرا شد و داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره تحلیل شد. فرضیه ها در سطح (05/0>P) تأیید شد. یافته ها حاکی از اثرگذاری مداخله روش بازیهای آموزشی (ضریب اتا برای حافظه فعال، 344/0، میزان توجه 398/0و پیشرفت تحصیلی، 357/0) بر بهبود حافظه فعال، میزان توجه و پیشرفت تحصیلی بود؛ لذا می توان از این مداخله به عنوان مداخله مؤثر برای بهبود حافظه فعال، میزان توجه و پیشرفت تحصیلی استفاده کرد.
۹۵.

مطالعه تاثیر زایگارنیک بر زمان واکنش و میزان توجه در متقاضیان گواهینامه رانندگی شهر همدان

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی همدان سال اول تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ 79 - 96

کلیدواژه‌ها: اثر زایگارنیک زمان واکنش توجه آزمون استروپ حوادث رانندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۲۵۲
موضوع پژوهش حاضر مطالعه تأثیر اثر زایگارنیک بر میزان توجه و زمان واکنش متقاضیان گواهینامه رانندگی بوده است. به این منظور از بین هنرجویان متقاضی دریافت گواهینامه رانندگی در دی ماه سال 1390 شهرستان همدان که تعداد آنها 455 نفر بود تعداد40نفر(20زن و20مرد) به روش تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند و در یک طرح آزمایشی(پس آزمون با گروه کنترل) با آزمون استروپ مورد سنجش قرار گرفتند. روش تجزیه تحلیل داده ها آزمون تحلیل واریانس چند متغیره بود. نتایج نشان داد که اثر زایگارنیک، میزان توجه را کاهش، زمان واکنش را افزایش می دهد و در خصوص عامل تعدیل کننده جنسیت در زمان واکنش،بر خلاف پیش بینی ها تفاوتی بین دو جنس مشاهده نگردید. همچنین در این تحقیق مشاهده شدکه اثر زایگارنیک در میزان توجه مردان بیش از زنان اختلال ایجاد می کند بنابراین، نتیجه گیری می شود که اثر زایگارنیک با تأثیر منفی بر زمان واکنش و میزان توجه (به ویژه در مردان) می تواند یکی از عوامل تأثیرگذار در حوادث رانندگی باشد .
۹۶.

تأثیر شدت بار تکلیف ثانویه و دستورالعمل های کانون توجه بر کنترل خیرگی و دقت پرتاب دارت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رشد و یادگیری حرکتی - ورزشی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۱) 313 - 327

کلیدواژه‌ها: بار تکلیف تکلیف دوگانه توجه رفتار خیرگی هدف گیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۴ تعداد دانلود : ۲۹۲
در تحقیقات زیادی تأثیرکانون توجه و چشم ساکن بر عملکرد حرکتی بررسی شده است، با وجود این تأثیر این دو در شدت های مختلف بار تکلیف مبهم است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر دستورالعمل های توجه درونی و بیرونی بر چشم ساکن و دقت پرتاب دارت در دو شدت تکلیف ثانویه بود. شرکت کنندگان 20 فرد مبتدی در پرتاب دارت بودند که به روش در دسترس انتخاب شدند و در چهار شرایط تکالیف دوگانه شامل توجه درونی- بدون برآورد تن صدا، توجه بیرونی- بدون برآورد تن صدا، توجه درونی- با برآورد تن صدا و توجه بیرونی- با برآورد تن صدا به صورت کانتربالانس مهارت پرتاب دارت را انجام دادند که به طور همزمان اطلاعات خیرگی آنها نیز به وسیله دستگاه ردیاب بینایی دوچشمی ثبت شد. نتایج دقت نشان داد که شرکت کنندگان در شرایط توجه بیرونی نسبت به توجه درونی و در شرایط شدت بار تکلیف ثانویه پایین نسبت به بالا خطای شعاعی کمتری داشتند. همچنین نتایج چشم ساکن نشان داد تنها اثر اصلی تکلیف ثانویه معنا دار بود که شرکت کنندگان در شرایط بار تکلیف ثانویه بالا نسبت به پایین مدت زمان چشم ساکن بیشتری داشتند. این نتایج اهمیت کانون توجه بیرونی را در شرایط بار تکلیف ثانویه بالا و پایین برای عملکرد پرتاب دارت برجسته و تحقیقات آینده را به منظور بررسی عمیق تر نقش تأثیرات چشم ساکن و کانون توجه در عملکرد پرتاب دارت جهت دهی می کند.
۹۷.

اثر یک دوره تمرینات پینگ پنگ با رویکرد شناختی بر توجه انتخابی و شدت لکنت کودکان مبتلا به اختلال لکنت رشدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیست و دوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۸۸) 13-23

کلیدواژه‌ها: توجه لکنت رشدی فعالیت بدنی گفتار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۲۳۵
مقدمه: شواهد نشان می دهد که بین لکنت و ضعف در کنترل توجه رابطه مستقیمی وجود دارد و اختلال در تنظیم توجه ممکن است خطر ابتلا به لکنت مزمن را افزایش دهد. بنابراین، هدف از تحقیق حاضر، بررسی اثر یک دوره تمرینات پینگ پنگ با رویکرد شناختی بر توجه و شدت لکنت کودکان مبتلا به اختلال لکنت رشدی بود. روش کار: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و طرح آن مورد _ منفرد از نوع A-B-A-B بود. دو پسر و یک دختر مبتلا به اختلال لکنت با دامنه سنی 6 تا 7 سال به صورت هدفمند انتخاب شدند. مداخله شامل 24 جلسه تمرینات پینگ پنگ با هدف بهبود توجه انتخابی بود. توجه انتخابی و شدت لکنت به ترتیب توسط آزمون استروپ و مقیاس ارزیابی شدت لکنت ارزیابی شدند. در خط پایه متغیرهای مورد نظر توسط آزمون های استروپ و شدت لکنت اندازه گیری شد ( A ). مداخله شامل 16 جلسه تمرینات پینگ پنگ بود و پس از هر جلسه متغیرها اندازه گیری شد ( B ). در خط پایه دوم به مدت یک ماه مداخله متوقف شده و تنها آزمون های استروپ و شدت لکنت از کودکان گرفته شد ( A ' ). سپس مداخله که شامل 8 جلسه تمرینات پینگ پنگ بود ادامه یافت و اندازه گیری ها جهت اطمینان از تأثیر مداخله ثبت گردید ( B ' ). یافته ها: پس از تحلیل داده ها، نمودارها نشان داد که تمرینات پینگ پنگ بر توجه انتخابی و شدت لکنت کودکان اثربخش بود. نتیجه گیری: بنابراین به نظر می رسد بتوان از تمرینات پینگ پنگ به عنوان یک روش تمرینی بدنی و ذهنی برای بهبود توجه و شدت لکنت در کودکان مبتلا به اختلال لکنت رشدی استفاده نمود.
۹۸.

اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی توجه بر ابعاد توجه و کارآمدی خواندن دانش آموزان نارساخوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره هفتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۲۴) 167-181

کلیدواژه‌ها: توجه نارساخوانی توانبخشی شناختی کارآمدی خواندن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۴ تعداد دانلود : ۴۹۰
زمینه و هدف: نارساخوانی رایج ترین نوع اختلال یادگیری خاص است. یکی از مهم ترین عواملی که با نارساخوانی در ارتباط است، دامنه توجه و ابعاد آن است که می تواند بر دقت، سرعت، و درک خواندن تأثیرگذار باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی و تقویت توجه بر ابعاد توجه و کارآمدی خواندن دانش آموزان نارساخوان انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان پسر پایه سوم ابتدایی شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 96-1395 بود که از بین آنها تعداد 30 دانش آموز نارساخوان به صورت در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) به صورت تصادفی جایدهی شدند. گروه آزمایش در 12 جلسه 45 دقیقه ای، برنامه توانبخشی و تقویت توجه را دریافت کردند و افراد گروه مداخله هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکردند. ابزارهای پژوهش شامل نسخه چهارم آزمون تشخیصی هوش وکسلر کودکان (عابدی، 1392)، آزمون اختلال خواندن (نصفت، 1381)، آزمون استروپ (استروپ، 1935)، آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین (گرنت و برگ، 1948) و آزمون عملکرد پیوسته (رازولد، 1956) بود. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با تکرار اندازه گیری تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد برنامه توانبخشی شناختی توجه، بر توجه انتخابی، توجه انتقالی، و کارآمدی خواندن دانش آموزان نارساخوان اثربخش است و تأثیر این شیوه مداخله بعد از پیگیری دو ماهه، پایدار بوده است؛ اما بر توجه پایدار، تأثیر معناداری ندارد (خطای ارتکاب: 52/1 F= ، 05/0 ؛ خطای غفلت: 32/2 F= ، 05/0 ؛ زمان واکنش: 13/0= F ، 05/0 ). نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر، می توان نتیجه گرفت که روش مداخله به کار گرفته شده در این مطالعه با تقویت ابعاد توجه و افزایش دقت و پردازش دقیق تر حروف و کلمات خوانده شده، باعث بهبود کارآمدی خواندن دانش آموزان نارساخوان شده است.
۹۹.

اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر میزان توجه و پرخاشگری در کودکان زیر دوازده سال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره ۱۰ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۰ 1 - 20

کلیدواژه‌ها: ذهن آگاهی توجه پرخاشگری.کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۷ تعداد دانلود : ۵۲۰
مقدمه: هدف این پژوهش بررسی تأثیر ذهن آگاهی بر میزان توجه و پرخاشگری کودکان زیر دوازده سال شهر تهران بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری را کلیه کودکان 8تا12 ساله شهر تهران که به دلیل پرخاشگری و مشکلات نقص توجه و توسط مدیران مدارس به مرکز مشاوره تصویر در سال 1398 ارجاع شدند، تشکیل می دادند که از بین آنها 24نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و سپس در دو گروه آزمایش و گروه گواه(12نفر گروه آزمایش و 12نفر گروه گواه) به صورت تصادفی قرار گرفتند. برنام ه ذهن آگاهی بر آزمودنی های گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه ای به ص ورت ی کب ار در هفته اجرا شد. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های پرخاشگری کودکان واحدی و همکاران و آزمون توجه رابرتسون و همکاران استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل-کوواریانس چندمتغیری(MANCOVA) استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد ذهن آگاهی بر میزان توجه و پرخاشگری در کودکان زیر دوازده سال شهر تهران موثر بود(001/0>p). همچنین ذهن آگاهی بر توجه پایدار، توجه انتخابی، کنترل توجه و بر مولفه های پرخاشگری شامل: کلامی، فیزیکی، رابطه ای و تکانشی موثر بود(001/0>p). نتیجه گیری: براساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که بکارگیری فنون ذهن آگاهی سبب بهبود مشکلات توجه و کاهش پرخاشگری کودکان می شود. به نظر می رسد افکار و هیجانات منفی، رشد نایافتگی ها و مشکل در برقراری ارتباط با دیگران و سطوح بالای استرس در سازگاری با محیط به واسطه تمرین های ذهن آگاهی کاهش یافته و به دنبال آن مهارت صحیح مدیریت رفتارها و افکار خوشایند در کودکان افزایش می یابد.
۱۰۰.

تاثیر ذهن آگاهی بر توانایی توجه و درک مطلب دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه با آسیب خواندن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علوم شناختی و رفتاری سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۶) 91 - 104

کلیدواژه‌ها: اختلال یادگیری ویژه آموزش ذهن آگاهی توجه درک مطلب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۳۷۳
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش فنون مراقبه ی مبتنی بر ذهن آگاهی بر توانایی توجه و درک مطلب، دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه انجام شد. طرح پژوهش از نوع نیمه تجربی پیش آزمون-پس-آزمون با گروه کنترل بود و جامعه آن شامل دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه شهر تبریز در سال تحصیلی 1398-97 13بودند. در این راستا، تعداد 30 نفر از این گروه دانش آموزان به روش نمونه گیری در دسترس از مراکز آموزشی و توانبخشی اختلال یادگیری شهر تبریز به عنوان نمونه انتخاب شدند و در دو گروه 15 نفره آزمایشی و کنترل به صورت تصادفی گمارش شدند. برای جمع آوری اطلاعات از آزمون کلوز برای درک مطلب و آزمون عملکرد مداوم برای ارزیابی توجه پایدار در پیش و پس از آموزش ذهن آگاهی استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره نشان داد که در مرحله ی پس آزمون میزان توجه و درک مطلب بعد از آموزش ذهن آگاهی در گروه آزمایش به طور معناداری بیشتر از گروه کنترل است. طراحی و اجرای برنامه آموزش ذهن آگاهی برای ارتقای سایر پایه های روان شناختی اساسی در افراد دارای اختلال یادگیری ویژه و سایر گروه های عصب-تحولی پیشنهاد می شود.