رفتار خیرگی

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تکلیف ثانویه شناختی بر رفتارهای خیرگی و مهارت تصمیم گیری بازیکنان فوتبال بود. شرکت کنندگان 24 فوتبالیست پسر ماهر و مبتدی با دامنه سنی 19 تا 25 سال بودند که در دو گروه ماهر (12 نفر) و مبتدی (12 نفر) قرار گرفتند. بازیکنان ماهر و مبتدی 30 تصویر از موقعیت های مختلف حمله را مشاهده کردند که باید پاسخ صحیح خود را ازمیان گزینه های (شوت، پاس و دریبل) انتخاب می کردند. بازیکنان تکلیف را یک بار با تکلیف ثانویه شناختی و یک بار بدون تکلیف ثانویه شناختی اجرا کردند. سرعت و دقت تصمیم گیری با استفاده از نرم افزار تصمیم گیری و رفتار خیرگی با استفاده از دستگاه ردیابی حرکات چشم ثبت شدند. نتایج آزمون تحلیل واریانس (دو گروه در دو نوع آزمون) نشان داد که سرعت و دقت تصمیم گیری در دو گروه با تکلیف ثانویه شناختی کاهش معناداری نسبت به تکلیف مجرد دارند. همچنین، تعداد و مدت تثبیت های دو گروه در تکلیف ثانویه، کاهش معناداری نسبت به تکلیف مجرد دارند. به طورکلی، در ورزش هایی مانند فوتبال برای حس کردن موقعیت های دائماً درحال تغییر، به مهارت های ادراکی باید توجه و تأکید شود و روش های تمرینی مؤثری باید به کار گرفته شوند.

در تحقیقات زیادی تأثیرکانون توجه و چشم ساکن بر عملکرد حرکتی بررسی شده است، با وجود این تأثیر این دو در شدت های مختلف بار تکلیف مبهم است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر دستورالعمل های توجه درونی و بیرونی بر چشم ساکن و دقت پرتاب دارت در دو شدت تکلیف ثانویه بود. شرکت کنندگان 20 فرد مبتدی در پرتاب دارت بودند که به روش در دسترس انتخاب شدند و در چهار شرایط تکالیف دوگانه شامل توجه درونی- بدون برآورد تن صدا، توجه بیرونی- بدون برآورد تن صدا، توجه درونی- با برآورد تن صدا و توجه بیرونی- با برآورد تن صدا به صورت کانتربالانس مهارت پرتاب دارت را انجام دادند که به طور همزمان اطلاعات خیرگی آنها نیز به وسیله دستگاه ردیاب بینایی دوچشمی ثبت شد. نتایج دقت نشان داد که شرکت کنندگان در شرایط توجه بیرونی نسبت به توجه درونی و در شرایط شدت بار تکلیف ثانویه پایین نسبت به بالا خطای شعاعی کمتری داشتند. همچنین نتایج چشم ساکن نشان داد تنها اثر اصلی تکلیف ثانویه معنا دار بود که شرکت کنندگان در شرایط بار تکلیف ثانویه بالا نسبت به پایین مدت زمان چشم ساکن بیشتری داشتند. این نتایج اهمیت کانون توجه بیرونی را در شرایط بار تکلیف ثانویه بالا و پایین برای عملکرد پرتاب دارت برجسته و تحقیقات آینده را به منظور بررسی عمیق تر نقش تأثیرات چشم ساکن و کانون توجه در عملکرد پرتاب دارت جهت دهی می کند.

هدف مطالعه حاضر تغییرات کارآمدی عضلانی طی کوشش های موفق و ناموفق در تیراندازان ماهر با تپانچه با نقش میانجی چشم ساکن بود. در این مطالعه پس رویدادی، 20 مرد تیرانداز ماهر با تپانچه با دامنه سنی 20 تا 30 سال برای شرکت در مطالعه انتخاب شدند. پس از پنج کوشش آشنایی، شرکت-کنندگان به اجرای 20 کوشش شلیک تپانچه از فاصله موردنظر به هدف مطابق با استاندارهای موجود پرداختند. امتیاز ده به عنوان کوشش موفق و امتیازهای پایین تر از ده به عنوان کوشش ناموفق در نظر گرفته شد. داده ها با استفاده از آزمون t وابسته و بوتستراپ تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین فعالیت عضلانی عضلات دوسربازویی و سه سربازویی در کوشش های موفق و کوشش های ناموفق تفاوت معنا داری وجود دارد و شرکت کنندگان در کوشش های موفق فعالیت عضلانی پایین تری داشتند. همچنین، نتایج بوت استراپ آشکار کرد که طول دوره چشم ساکن، فعالیت عضلانی عضلات دوسربازویی و سه سربازویی را در کوشش های موفق و ناموفق میانجی می کند. به طورکلی نتایج پژوهش حاضر تأکیدی بر فرضیه ثبات قامت می باشد که عامل تعیین کننده در طول این دوره، افزایش ثبات قامت است که منجر به کاهش "نویز" در سیستم حرکتی می شود.

رفتار پیش بینی بهینه می تواند تابع عواملی از جمله انتخاب مطلوب اطلاعات بینایی باشد. بنابراین هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسه رفتار پیش بینی و جستجوی بینایی سرویس بلند بین بازیکنان ماهر و غیرماهر بدمینتون بود. شرکت-کنندگان در این پژوهش، 22 نفر زن با دامنه سنی 30- 20 سال (M=23.59) در دو گروه ماهر (10 نفر) و غیرماهر (12 نفر) بودند. شرکت کنندگان 18 کلیپ از سرویس های بلند در موقعیت های متفاوت را مشاهده کرده و در مدت کمتر از 3 ثانیه محل فرود توپ را پیش بینی کردند. رفتار جستجوی بینایی (تعداد، مدت و موقعیت تثبیت ها) بازیکنان ماهر و غیرماهر با استفاده از دستگاه ردیاب بینایی ارزیابی شد. به منظور بررسی طبیعی بودن داده ها از آزمون شاپیرو- ویلک و جهت مقایسه داده ها از آزمون تی مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد که اختلاف معناداری در صحت پیش بینی بین دو گروه وجود داشت (p=0.02). همچنین در بررسی رفتارهای جستجوی بینایی تفاوت معناداری در تعداد و موقعیت تثبیت ها روی راکت بین دو گروه مشاهده شد (p=0.02). این در حالی است که در ارتباط با مدت و تعداد تثبیت ها روی موقعیت مچ، توپ و سایر موقعیت ها تفاوت معناداری یافت نشد (p>0.05). به طور کلی می توان بیان کرد که بازیکنان ماهر الگوی بینایی متفاوتی نسبت به بازیکنان غیرماهر دنبال می کنند که آنها را قادر به استفاده از سرنخ های اطلاعاتی مهم (راکت) می سازد. این یافته ها می تواند عامل بسیار مهمی در تسهیل روند یادگیری و آموزش مهارت بدمینتون باشد.

هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر تمرین شبکه های توجه بر رفتار خیرگی و دقت اجرا در مهارت فورهند تنیس روی میز بود. پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی بود و با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. 42 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی (23-18 سال) به صورت داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند و با بلوک بندی تصادفی در سه گروه آزمایشی هشدار، جهت گیری، کنترل اجرایی و یک گروه کنترل قرار گرفتند. قبل و بعد از 8 جلسه تمرین از شرکت کنندگان آزمون دقت به عمل آمد و رفتار خیرگی افراد نیز برای بررسی مدت، تعداد و محل تثبیت با سیستم ردیاب چشم ثبت شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس مرکب 3 (مراحل آزمون)* 4 (گروه) با اندازه گیری تکراری در سطح معنی داری 05/0 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد دستورالعمل ارائه شده باعث بهبود دقت عملکرد افراد در آزمون یادداری نسبت به پیش آزمون شد اما بین یادداری فوری و تاخیری تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتایج مربوط به مدت تثبیت برای پیدا کردن هدف نیز نشان داد بین گروه های جهت گیری و کنترل اجرایی در یادداری تاخیری تفاوت معناداری وجود داشت که گروه جهت گیری مدت زمان تثبیت بیشتری نشان داد. همچنین، همه گروه های تمرینی در یادداری فوری و تاخیری نسبت به پیش آزمون تعداد تثبیت بیشتری داشتند. بنابراین می توان گفت در این پژوهش، تمرین شبکه های توجه سبب بهبود دقت عملکرد افراد مبتدی در تکلیف فورهند تنیس روی میز شد و تا حدودی نیز توانست الگوی رفتار خیرگی این افراد را بهبود بخشد.