مطالب مرتبط با کلیدواژه

توجه


۱۰۱.

پیش بینی سبک مکانیزم های دفاعی بر اساس کارکردهای اجرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره هشتم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۲۶) ۱۶-۲۸

کلیدواژه‌ها: مکانیزم دفاعی کارکردهای اجرایی عصب روانکاوی توجه بازداری حافظه کاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۴۴۸
ترکیب روانکاوی و عصب شناسی در ابتدا ناملموس و عجیب به نظر می رسد. ترکیبی که سعی کرده است معانی و مفاهیم روانکاوی را با دانش عصب شناسی متحد کند تا بتواند دانش یکپارچه ای را برای درک بهتر و عمیق ذهن آدمی فراهم کند. با این حال تعامل روانکاوی و عصب شناسی جهت تفسیر رفتار آدمی در سه دهه ی گذشته مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این پژوهش بررسی و یافتن سهم کارکردهای اجرایی در پیش بینی سه سبک دفاعی رشد نایافته، رشد یافته و روان رنجور در دانشجویان شهر تهران می باشد. بدین منظور نمونه ی ۱۴۰ نفری (شامل ۷۶ نفر زن و ۶۴ نفر مرد) به شیوه ی نمونه ی در دسترس مورد بررسی قرار گرفت. ابزارهای پژوهش شامل یک پرسشنامه سبک های دفاعی اندروز و همکاران (DSQ) و چهار آزمون رایانه ای عملکرد مداوم، استروپ، ان بک و برو نرو می باشد. برای تحلیل داده از همبستگی پیرسون و رگرسیون استاندارد چند متغیره استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان داد ارتباط معناداری بین سبک های دفاعی و کارکردهای اجرایی وجود دارد همچنین این پژوهش توانست مدلی را جهت تعیین سهم کارکردهای اجرایی در سبک دفاعی رشد یافته و روان رنجور نشان دهد. میزان عملکرد فرد در کارکردهای اجرایی بر سبک مکانیزم دفاعی مؤثر است.
۱۰۲.

توجه در اندیشه سیمون وی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فلسفه دین سال نوزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۷) 1 - 28

کلیدواژه‌ها: توجه توجه ناب عشق تخیل سیمون وی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۳۱۶
سیمون وی بیش از هر فیلسوف و عارفی به توجه التفات داشته است. تفکرات او درباره توجه صرفاً یک مسئله شناختی، علمی یا روان شناختی نیست، بلکه تأثیرات مستقیم و دامنه داری در آموزش، الهیات و حتی سیاست دارد. او توجه را به عنوان یک روش زندگی چه در سطح فردی و چه در سطح سیاسی-اجتماعی معرفی می کند. به باور سیمون وی، هرچند انسان چیزی را با توجه کردن خلق یا ایجاد نمی کند، اما موجب حیات بخشیدن به چیزی می شود که مورد توجه واقع شده است، و البته آن توجهی به امور پیرامون حیات می بخشد که «ناب» باشد. توجه ناب عاری از هر گونه دلبستگی است و انسان از طریق آن خود را از امور تخیلی و توهمی می رهاند و به حقیقت نائل می گردد. به همین خاطر آنچه آدمی را به توجه ناب رهنمون می سازد تمنای بدون مقصود است. از سوی دیگر سیمون وی از تعلیق اندیشه به عنوان وضعیتی از توجه ناب نام می برد که همان تاب آوردن خلأ و در انتظار نشستن است. در نظر سیمون وی، توجه ناب می تواند به مثابه عشق در نظر آید، زیرا همان طور که توجه رضایت دادن به چیزی غیر از خود است، عشق نیز نیازمند شناسایی واقعیت با روی گردانی از خود است. سیمون وی اخلاق مبتنی بر توجه را مطرح می کند و با معطوف کردن توجه به سمت پروردگار، نه تنها اخلاق فردی، بلکه معرفت شناسی و فلسفه سیاسی-اجتماعی اش را بنا می کند و توجه را، در کنار لطف الهی، همچون پادزهری برای نجات انسان ضروری می داند.
۱۰۳.

بررسی توجه مصرف کننده به قیمت در تبلیغات آژانس مسافرتی با استفاده از الگوهای ردیابی چشم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت گردشگری سال ۱۶ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵۵ 201 - 232

کلیدواژه‌ها: تبلیغات شبکه های اجتماعی قیمت توجه الگوهای ردیابی چشم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۲۹۵
این پژوهش به منظور ارائه بینشی جدید در مورد چگونگی درک و توجه مصرف کنندگان به قیمت ها و مسائل قیمت گذاری گردشگران انجام گرفته است. از الگوهای ردیابی چشم برای توضیح چگونگی فرآیندهای مغزی افراد هنگام مواجه با محرک های بصری در تبلیغات بسته های گردشگری آژانس های مسافرتی استفاده خواهد شد. پژوهش با هدف بررسی تأثیر قالب بندی های تخفیف و مکان نمایش بر میزان توجه افراد به قیمت در محیط فروش شبکه های اجتماعی صورت پذیرفته است. متغیرهای تحقیق زمان اولین خیره شدگی و تعداد دفعات خیره شدگی به قیمت و مدت زمان بازدید و تعداد دفعات بازدید از ناحیه مورد توجه می باشند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که قالب بندی تخفیف بر تعداد دفعات خیره شدگی، مدت زمان بازدید و تعداد دفعات بازدید از قیمت تأثیرگذار بوده، و ارائه تخفیف با قالب نقدی و هدیه توجه بیشتری در مخاطب برانگیخته است. همچنین مکان نمایش قیمت در بالای تصاویر سمت چپ نیز بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
۱۰۴.

بررسی اثربخشی روان درمانی بدنی بر بهبود و ارتقاء سطح بازداری و توجه دانش آموزان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 45 - 64

کلیدواژه‌ها: روان درمانی بدنی بازداری توجه دانش آموزان ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۲۵۲
هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی روان درمانی بدنی بر بهبود و ارتقاء سطح بازداری و توجه دانش آموزان ابتدایی انجام شده است. روش: طرح پژوهش از نوع شبه آزمایشی همراه با پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان ابتدایی 4 مدرسه دولتی (دو پسرانه- دو دخترانه) در ناحیه 6 شهر مشهد بود که در سال تحصیلی 98-1397 مشغول به تحصیل بودند. 44 نفر از دانش آموزان به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه (12نفر پسر و 10 نفر دختر در گروه آزمایش، 11 نفر پسر و 11 نفر دختر در گروه کنترل) به صورت تصادفی قرار گرفتند. دوره ی روان درمانی بدنی برای گروه آزمایش در 36 جلسه 60 دقیقه ای به مدت 3 ماه ارائه گردید و در این مدت گروه کنترل در لیست انتظار قرار  گرفت. ابزارهای سنجش مورد استفاده در این پژوهش آزمون های رایانه ای کلمه- رنگ استروپ (word-color Stroop)  و عملکرد پیوسته (CPT) بود. داده ها با آزمون آماری تحلیل کوواریانس چند متغیری وt  مستقل و به کمک نرم افزار SPSS-23  تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که دانش آموزان گروه آزمایش در مؤلفه های آزمون های رایانه ای استروپ و عملکرد پیوسته، نسبت به گروه کنترل به شکل معناداری عملکرد بهتری داشته اند (05/0p<). یافته ها حاکی از آن است که روان درمانی بدنی روشی مؤثر برای بهبود و ارتقاء سطح بازداری و توجه دانش آموزان ابتدایی است. 
۱۰۵.

مقایسه کارکردهای اجرایی بیماران اسکیزوفرنیا و وسواس فکری عملی با افراد عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال هفتم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۴)

کلیدواژه‌ها: اسکیزوفرنیا وسواس کارکردهای اجرایی توجه حافظه کاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۱۶۳
هدف: هدف از مطالعه ی حاضر مقایسه کارکردهای اجرایی بیماران اسکیزوفرنیا و وسواس با افراد عادی بود. روش: پژوهش در قالب یک مطالعه علی مقایسه ای اجرا گردید. نمونه پژوهش شامل 32 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی، 31 بیمار مبتلا به اختلال وسواس بود که به شکل هدفمند از بین بیماران بیمارستان شهید لواسانی و 30 فرد عادی برای مقایسه انتخاب شدند. از آزمون های کامپیوتری استروپ، آزمون ان بک، و آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین برای جمع آوری داده های پژوهش استفاده و سپس داده ها با روش تحلیل واریانس چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که در بخش توجه انتخابی و در تعداد پاسخ های درست تفاوت سه گروه معنادار بود، به گونه ای که گروه عادی نمرات بالاتری از دو گروه دیگر داشتند و گروه مبتلا به اختلال وسواس نمرات بالاتری از گروه اسکیزوفرنی به دست آوردند. در بخش توجه انتقالی نیز نتایج نشان داد که در طبقات تشکیل شده و تعداد پاسخ های درست، گروه عادی نسبت به دو گروه بیمار و نیز گروه مبتلا به وسواس در مقایسه با گروه اسکیزوفرنی نمرات بالاتری به دست آوردند. این در حالی بود که در زیرمقیاس درجاماندگی، نمره بیماران اسکیزوفرنیا از بیماران وسواسی و افراد عادی بالاتر بود. اما در نتایج مربوط به حافظه ی کاری، تفاوت بین سه گروه معنادار نبود. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده نقص توجه بالاتر در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا و وسواسی نسبت به گروه عادی است. همچنین، افراد اسکیزوفرنیا عملکرد ضعیف تری از بیماران وسواسی در توجه انتخابی و انتقالی داشتند.
۱۰۶.

مقایسه مؤلفه های ERP در افراد ماهر و غیرماهر در بازی های کامپیوتری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال هفتم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۴)

کلیدواژه‌ها: توجه بازیهای کامپیوتری مولفه P1 مولفه PP2

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۲۳۵
مقدمه: بازی های کامپیوتری با توجه به گسترش و محبوبیتی که دارند امروزه به یکی از موضوعات مورد علاقه پژوهشگرانی در زمینه مغز و عملکرد آن تحقیق می کنند بدل شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی مهارت در پاسخ به بازی های کامپیوتری صورت گرفته و دو شبکه توجه قدامی و خلفی را مورد بررسی قرار می دهد. روش: پژوهش حاضر به شیوه شبه آزمایشی است و دو گروه از افراد ماهر و غیرماهر در بازی های کامپیوتری در آن شرکت دارند. افراد حاضر در هر دو گروه در حین ثبت EEG به تکلیف در خصوص بازی های مورد بررسی پاسخ دادند. مؤلفه های مورد بررسی در این پژوهش مؤلفه P1 در شبکه خلفی توجه و ناحیه پس سری و مؤلفه PP2 در شبکه توجه قدامی و ناحیه پیش پیشانی مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد دو گروه ماهر و غیرماهر در پاسخ به بازی های کامپیوتری متفاوت هستند و گروه غیرماهر فعالیت بیشتری در مواجه با محرک از خود نشان دادند. در حالی که گروه ماهر عملکر بهتری داشتند و از هر دو شبکه توجه به طور همزمان استفاده می کردند. همچنین نتایج نشان داد دو شبکه توجه قدامی و خلفی در مواجه با محرک ها متفاوت عمل می کنند و شبکه قدامی فعالیت بیشتری در توجه متمرکز سوگرانه دارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت بازی های کامپیوتری با فعالیت کمتر و عملکرد بهتر اما غیر تخصصی در مغز همراه است و این تفاوت در شبکه توجه قدامی به خوبی قابل مشاهده است.
۱۰۷.

اثربخشی آموزش حافظه کاری بر کارکردهای اجرایی بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی/ نقص توجه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره نهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 54-44

کلیدواژه‌ها: اختلال بیش فعالی/نقص توجه کارکردهای اجرایی حافظه کاری توجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۲۱۸
اثر درمان های دارویی برای بزرگسالان با اختلال بیش فعالی توام با نقص توجه (ADHD) موفقیت آمیز بوده است . با این حال، در مواردی دارو درمانی نقص در کارکردهای اجرایی را بهبود نمی بخشید. مطالعه حاضر اثر برنامه آموزش حافظه کاری بر برخی جنبه های کارکردهای اجرایی در بزرگسالان با ADHD را مورد بررسی قرار داده است. شانزده نفر بزرگسال مبتلا به ADHD و 16 نفر بزرگسال سالم وارد مطالعه شدند. مبتلایان به ADHD به مدت 16 جلسه تمرینات مربوط به حافظه کاری را دریافت کردند و حافظه کاری و توجه همه آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش حافظه کاری منجر به بهبود معنی دار جنبه های مختلف توجه شامل تمرکز و توجه پیوسته و نیز ظرفیت حافظه کاری می شود. براساس این یافته ها برنامه آموزش حافظه کاری می تواند عملکرد حافظه کاری را بهبود دهد و نیز ظرفیتی را برای تسهیل کارکرد توجه در بزرگسالان ADHD فراهم سازد.
۱۰۸.

بررسی فقهی- حقوقی قتل ناشی از بی پروایی شدید، با تأملی بر رویه قضایی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه حقوق کیفری سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 53 - 78

کلیدواژه‌ها: خطای جزایی نوعا کشنده بودن عمل آگاهی توجه قصد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۱۷۴
قتل ناشی از بی پروایی شدید در اثر رفتار ارادی خطرناک مرتکب با آگاهی و توجه به اینکه اقدام او نوعا موجب قتل دیگری است، ارتکاب می یابد. در این نوع قتل، مرتکب قصد مستقیم جنایت بر مجنی علیه را ندارد و حتی در برخی موارد از جمله تبصره ماده 292 قانون مجازات اسلامی قصد ایراد فعل واقع شده را نیز ندارد اما با این حال عمل ارتکابی به جهت علم به وقوع نتیجه، عمدی محسوب می شود. این موضوع در ارتباط با قتل غیرعمدی ناشی از تقصیر، امکان تشخیص نوع قتل اتفاق افتاده را با مشکل مواجه می کند. این تحقیق با هدف ارایه ویژگی های قتل عمدی ناشی از بی پروایی شدید با اشاره به رویه قضایی، به بیان موارد تمایز این نوع قتل با قتل شبه عمدی ناشی از تقصیر به روش توصیفی و تحلیلی پرداخته و به این نتیجه دست یافت که برای صدق عنوان عمدی برای عمل ناشی از بی پروایی شدید هم رفتار ارتکابی از لحاظ کشنده بودن و هم مرتکب از لحاظ آگاهی و توجه به رفتار خود باید دارای شرایط خاصی از جمله نوعا کشنده بودن رفتار و قابل پیش بینی بودن نتیجه برای مرتکب باشد تا قتل عمدی محسوب شود.
۱۰۹.

طراحی و ارزیابی اثربخشی برنامه توان بخشی شناختی مبتنی بر الگوی پردازش اطلاعات بر بهبود توانایی های شناختی مبتلایان به مالتیپل اسکلروزیس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال ۲۳ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۹۱) ۱۱۸-۱۰۴

کلیدواژه‌ها: مالتیپل اسکلروزیس توان بخشی شناختی حافظه توجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۲۱۵
مقدمه: مبتلایان به مالتیپل اسکلروزیس عموما در کارکردهای شناختی خود با مشکل مواجه اند. محققان در این پژوهش، به شناسایی مشکلات شناختی بیماران مبتلا بر اساس مدل پردازش اطلاعات پرداخته و پس از آن به طراحی برنامه توان بخشی شناختی مناسب برای این بیماران دست یافته، و اثربخشی آن را بر بهبود توانایی های شناختی بیماران آزموده اند. روش کار: این پژوهش به روش ترکیبی (کمی و کیفی) پیشرفته در 3 مرحله اجرا گردید. الف: مرحله مقایسه دو گروه بیمار و سالم با روش علی_مقایسه ای. ب: تدوین پروتکل توان بخشی شناختی با توجه به نتایج مرحله اول، نظر متخصصان روان شناسی و فرمول لاوشه. ج: مرحله مداخله با استفاده از روش نیمه آزمایشی. طی آن 103 نفر از مبتلایان به مالتیپل اسکلروزیس به صورت در دسترس انتخاب و از نظر کارکردهای شناختی با 86 تن از افراد عادی مقایسه شدند. ابزار مورد استفاده برای ارزیابی 5 خرده آزمون مجموعه MACIFIMS بوده است. سپس پروتکل توان بخشی تدوین و نهایتا اثربخشی آن روی 50 تن از بیماران بررسی شد. هر دو گروه در مراحل پس آزمون و پیگیری ارزیابی شدند و داده ها با استفاده از روش ANCOVAبا نرم افزار SPSS-22 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشانگر تفاوت معنادار میانگین نمرات آزمون های شناختی مبتلایان و افراد عادی بود و روایی محتوایی پروتکل شناختی معادل 75/0 تا 1 به دست آمد. همچنین در پیگیری یک ماهه این معناداری در نمرات همه میانگین ها به جز حافظه بلند مدت کلامی و حافظه بلند مدت دیداری همچنان حفظ شد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که پروتکل طراحی شده موثر می باشد و روشی مفید برای افزایش توانایی های شناختی بیماران مبتلا است.
۱۱۰.

تأثیر تمرین های توان بخشی شناختی، تمرین بدنی و تمرین های ترکیبی بر توجه پایدار، انتخابی و انتقالی کودکان دارای اختلال نقص توجه و بیش فعالی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۷ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۶) ۲۸۷-۲۷۶

کلیدواژه‌ها: اختلال کمبود توجه بیش فعالی (ADHD) توان بخشی شناختی توجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۲۳۲
اهداف: نقص توجه / بیش فعالی یکی از رایج ترین اختلالات عصبی در دوران کودکی است. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر تمرین های توان بخشی شناختی، تمرین بدنی و تمرین های ترکیبی بر توجه پایدار، انتخابی و انتقالی کودکان بیش فعال است. مواد و روش ها: نوع پژوهش، نیمه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه کودکان دختردوره ابتدایی مدارس شهر یزد با اختلال نقص توجه / بیش فعالی بودند. شرکت کنندگان پژوهش شامل 40 کودک 9 تا 12 سال بودند که به صورت تصادفی در چهار گروه تمرین های توان بخشی شناختی، تمرین بدنی، تمرین های ترکیبی (بدنی شناختی) و گروه کنترل قرار گرفتند. از پرسش نامه کانرز (فرم معلمان) جهت ارزیابی اولیه کودکان، از آزمون هوشی گودیناف هریس جهت همسان سازی نمره هوشی شرکت کنندگان، آزمون عملکرد پیوسته دیداری و شنیداری، به منظور سنجش نگهداری توجه، مراقبت، گوش به زنگ بودن و توجه متمرکز، برای سنجش توجه انتقالی از آزمون دسته بندی کارت ویسکانسین، همچنین برای سنجش توجه انتخابی از آزمون استروپ استفاده شد. برنامه توان بخشی شناختی مورداستفاده این پژوهش نرم افزار مغز من بود. شرکت کنندگان به مدت 16 جلسه (هر جلسه به مدت 60 دقیقه) به تمرین پرداختند. پس آزمون 24 و 72 ساعت بعد اجرا شد. به منظور تحلیل داده ها از آزمون آنالیز کوواریانس و روش آماری آنکووا یک طرفه استفاده شد. کلیه تحلیل ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20، در سطح معناداری 0/05>P انجام شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که توجه پایدار، انتخابی و انتقالی گروه تمرین ترکیبی (توان بخشی بدنی) به طور معناداری خطای کمتری نسبت به گروه های دیگر داشت. در متغیر پاسخ حذف، میانگین امتیاز پاسخ حذف در کودکان گروه تمرین ترکیبی به طور معناداری کمتر از گروه کنترل بوده است (0/05>P). نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که توان بخشی شناختی و تمرین بدنی می توانند موجب بهبود توجه در کودکان مبتلابه اختلال بیش فعالی شوند. همچنین ترکیب تمرین بدنی با تمرین های توان بخشی منجر به بهبود انواع توجه در کودکان مبتلابه بیش فعالی می شود.
۱۱۱.

تغییرات نوسان قامت در تکلیف ایستادن روی سطح باریک همزمان با اجرای تکلیف شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رفتار حرکتی پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۵ 135 - 158

کلیدواژه‌ها: توجه کنترل خودکار تکلیف ثانویه تکلیف قامتی دشواری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۱۳۶
مطالعات قامت و شناخت نشان دادند که کنترل قامت تحت تاثیر تکلیف شناختی است. از این رو تاثیر عوامل مختلف مانند دشواری تکلیف در یک الگوی تکلیف دوگانه مورد بررسی قرار گرفته است اما همچنان اثر دشواری تکلیف شناختی و تکلیف قامتی بر کنترل قامت به روشنی مشخص نشده است. بنابراین، این مطالعه باهدف بررسی تعامل اثر دشواری تکلیف شناختی و قامتی بر کنترل قامت انجام شد. بیست داوطلب جوان سالم (میانگین سنی3/2±22 سال)، برای اجرای 6 شرایط آزمایشی تصادفی روی صفحه نیرو ایستادند. شرایط شامل ترکیب دو سطح دشواری تکلیف قامتی (ایستادن روی سطح زمین و سطح باریک) و سه سطح دشواری تکلیف شناختی (بدون تکلیف شناختی، آسان و دشوار) بود. نتایج تحلیل واریانس دوراهه با سطح معنی داری 05/0>P، کاهش قابل توجهی در انحراف معیار مرکز فشار در جهت قدامی-خلفی و میانی-جانبی در شرایط تکلیف شناختی دشوار در هر دو تکلیف قامتی را نشان داد (05/0>P). همچنین، تکلیف شناختی آسان باعث کاهش انحراف معیار مرکز فشار در جهت قدامی - خلفی در شرایط ایستادن روی سطح باریک شد (05/0>P). با توجه به نتایج تحقیق حاضر، به نظر می رسد که تکلیف شناختی دشوار به سهم بزرگ تری از ظرفیت توجه نیاز داشته و منجر به دور کردن توجه از تکلیف قامتی می شود. بنابراین پردازش خودکار اجازه دارد تا قامت را بدون محدودیت و از طریق فرایندهای غیرهشیار، سریع و بازتابی به صورت کارآمدتری تنظیم کند. همچنین دشواری تکلیف قامتی بر اثرگذاری تکلیف شناختی موثر است در نتیجه در طراحی مداخلات مناسب، توجه به اثرات تعاملی تکلیف قامتی و شناختی ضروری بنظر می رسد.
۱۱۲.

شک در معرفت بدیهی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: نسیم خرد سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۰) 91-112

کلیدواژه‌ها: شک بدیهی التفات توجه فاعل شناسا شرایط بداهت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۱۷۵
آیا تردید در بدیهیات با بداهت آنها تنافی دارد؟ آیا ممکن است بدیهی ترین امور نیز مورد تردید واقع شوند و این با بداهت آنها تنافی نداشته باشد؟ آنچه موجب تفاوت میان گزاره های بدیهی و نظری است، نیاز و عدم نیاز به تعریف و استدلال است. سرِّ بازگشت معرفت های نظری به معرفت های بدیهی را نیز در این ویژگی مهم باید جست وجو کرد. اما تعمیمِ ناخودآگاهِ این بی نیازی به بی نیازی در سایر امور، موجب بروز مشکلاتی در معرفت به گزاره های بدیهی شده است. به همین دلیل ضروری است از میان کلمات اندیشمندان، مباحثی درباره این ویژگی و تمایز آن با ویژگی های دیگرِ این نوع از علوم داشته باشیم. با این بررسی آشکار می شود که تصدیق بی واسطه گزاره های بدیهی بر خلاف تصور اولیه که آسان به نظر می آید دارای شرایطی است که توجه نکردن به آنها موجب اشتباه در تشخیص و تصدیق بدیهیات می شود. در این مقاله پس از بررسی تعریف و بیان ویژگی های گزاره های بدیهی، به شرایط و امور مورد نیاز بدیهیات اشاره شده است.
۱۱۳.

مقایسه اثرات محتوای اخبار بر میزان یادآوری و توجه دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علوم شناختی و رفتاری سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۸) 59 - 74

کلیدواژه‌ها: توجه دانشجویان محتوای شناختی محتوای هیجانی یادآوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۴ تعداد دانلود : ۱۴۲
این پژوهش با هدف تعیین نقش محتوای اخبار بر میزان یادآوری و توجه دانشجویان انجام شد که بهصورت آزمایشی در آن بهطور همزمان از طرح بین آزمودنی و درونآزمودنی استفاده شد. از میان دانشجویان مرد و زن کارشناسی و کارشناسی ارشد دورههای حضوری دانشگاههای دولتی شهر تهران شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 97 - 96 ، 60 نفر ابتدا بهصورت خوشهای و سپس هدفمند انتخاب شد. ابزارهای استفادهشده شامل پرسشنامه پیگیری اخبار صداوسیما، پرسشنامه یادآوری، دستگاه ردیابی حرکات چشم، مقیاس ارزیابی اثرگذاری اخبار و قطعههای اخبار بود که بر نمونه اجرا و دادهها توسط نرمافزار spss21 تحلیل شدند. آزمون تحلیل واریانس آمیخته نشان داد محتوای اخبار شبکه 1 و خبر بیش از شبکه 2 و 3 محتوای با بار شناختی دارد ) p=0/01 ( و مردان، بیشترْ عناصر شناختی را و زنان، عناصر هیجانی را به یاد میآورند ) p=0/001 (. همچنین، طول مدت تثبیت مردان بر اخبار با محتوای شناختی بیش از زنان به دست آمد که بیانگر توجه و یادآوری بیشتر مردان است ) p=0/001 (؛ بنابراین، نیاز است سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی باتوجهبه جنسیت مخاطب، محتوای اخبار را بهصورت شناختی یا هیجانی ارائه دهد تا توجه و یادآوری بیشتر مخاطبان را بههمراه داشته باشد.
۱۱۴.

یادگیری با عامل های هوشمند آموزشی: آیا می توان با ردیابی حرکات چشم عملکرد توجه را بهبود بخشید؟

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال نهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 145 - 125

کلیدواژه‌ها: توجه زمان توجه حل مسئله عامل های هوشمند آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۱۳۰
هدف مطالعه حاضر بررسی نقش عامل هوشمند آموزشی بر توان حل مسائل پیچیده و مدت زمان درگیری با تکلیف در دانش آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه بوده که با روش آزمایشی انجام شده است. جامعه هدف از بین دانش آموزان 7 تا 13 سال (5/10 M: ) که در مقطع ابتدایی و راهنمایی، در مدارس دولتی در سیسلی کشور ایتالیا[مشغول به تحصیل بودند، انتخاب شد. گروه نمونه (45:N)که از طریق سیاهه تشخیصی ADHD (فرم معلم) انتخاب شدند، به صورت تصادفی در سه گروه گمارش شدند: 1) بدون حضور عامل آموزشی 2) عامل آموزشی، تنها دستورالعمل هایی را در حین حل مسئله ارائه می کرد 3) عامل آموزشی دستورالعمل هایی را در حین حل مسئله ارائه و در خصوص توجه افراد بازخوردهایی را ارائه می داد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش آزمون حل مسائل پیچیده و ثبت زمان حل مسائل بود. نتایج نشان داد که حضور عامل هوشمند آموزشی، عملکرد حل مسئله را بهبود می بخشد، اما تأثیر عامل بر مدت زمان درگیری یادگیرندگان با تکلیف معنادار نیست. بر اساس نتایج، هدایت و بازخورد ارائه شده توسط عامل آموزشی باعث بهبود فرایند توجه شده و به تبع آن، عملکرد فرد را در حل مسئله ارتقا می بخشد
۱۱۵.

اثربخشی آموزش خودتنظیمی رفتاری بر بهبود علائم تکانشوری، توجه و تمرکز دانش-آموزان مبتلا به بیش فعالی- تکانشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم بهمن ۱۴۰۰ شماره ۱۱ (پیاپی ۶۸) ۲۶۸-۲۵۷

کلیدواژه‌ها: آموزش خودتنظیمی رفتاری تکانشوری توجه تمرکز بیش فعالی- تکانشگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۱۶۱
این پژوهش به منظور تعیین اثربخشی آموزش خودتنظیمی رفتاری بر بهبود علائم تکانشوری، توجه و تمرکز دانش آموزان مبتلا به بیش فعالی- تکانشگری صورت گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون– پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی در دامنه سنی 9- 12ساله مراجعه کننده به مراکز درمانی و دانش آموزان مدارس استثنایی شهر اردبیل در نیمه دوم سال 1398 بودند. تعداد نمونه مورد پژوهش شامل 30 نفر از کودکان بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و در انتظار درمان (15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایشی 9 جلسه 45-60 دقیقه ای آموزش خودتنظیمی رفتاری دریافت کردند. به منظور گردآوری داده ها از مقیاس خودبازداری (SRS) (وینبرگر و شوارتز، 1990)، آزمون مربع های دنباله دار تولز- پیرون (TPT) (1986) و آزمون توجه (TAD2) (1970) استفاده شد. تجزیه تحلیل داده ها با آزمون تحلیل کواریانس چند متغیره (MANCOVA) با نرم افزارآماری SPSS22 صورت گرفت. یافته ها نشان داد آموزش خودتنظیمی رفتاری تأثیر معناداری بر کاهش علائم تکانشوری (862/157F= ؛ 0.01P<) و بهبود توجه (57/38F= ؛ 0.01P<) و تمرکز (123/20F= ؛ 0.01P<) داشت. نتایج به دست آمده نشانگر قابلیت علمی مناسب مداخله آموزشی خودتنظیمی بر بهبود علائم تکانشوری، توجه و تمرکز دانش آموزان مبتلا به بیش فعالی- تکانشگری بود.
۱۱۶.

بررسی اعتبار و روایی نسخه فارسی پرسشنامه سبک توجه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۳۰) ۱۲۱-۱۰۶

کلیدواژه‌ها: توجه روان سنجی روایی و اعتبار تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۴ تعداد دانلود : ۱۹۷
علی رغم اهمیت روزافزون سازه کنترل توجه در مفهوم سازی آسیب شناسی روانی، مقیاس های معدودی برای اندازه گیری آن تهیه شده است. برخورداری از مقیاسی روا و معتبر برای پژوهش های داخلی در این حوزه، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. هدف این پژوهش آماده سازی نسخه فارسی مقیاس سبک توجه و ارزیابی ویژگی های روان سنجی آن بود. ۴۲۶ نفر از دانشجویان با نمونه گیری در دسترس انتخاب و به شیوه برخط بررسی شدند. نسخه فارسی مقیاس حاضر پس از طی مراحل ترجمه- بازترجمه، تنظیم و همراه با پرسشنامه های کنترل توجه (دریبری و رید، 2002) و تفکر ارجاعی (اهرینگ و همکاران، 2011) اجرا گردید. روایی سازه با روش تحلیل عاملی تأییدی و روایی همگرا و واگرا با محاسبه همبستگی پیرسون بررسی شد و برای بررسی اعتبار، از ضریب آلفای کرونباخ، ضریب بازآزمایی و اعتبار مرکب استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی حاکی از برازش مدل دو عاملی حواس پرتی/ اجتناب شناختی و تمرکز بود. همبستگی های معنادار بین عوامل به دست آمده با مقیاس های کنترل توجه و تفکر ارجاعی نیز روایی همگرا و واگرای مقیاس را تأیید کردند. اعتبار مقیاس با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای هر دو عامل 75/0 بود و ضریب بازآزمایی عامل حواس پرتی/ اجتناب شناختی و تمرکز به ترتیب 88/0 و 73/0 بود. همچنین میزان اعتبار مرکب نیز به ترتیب برابر با 81/0 و 84/0 بود. به طور کلی می توان گفت نسخه فارسی مقیاس سبک توجه ساختاری دو عاملی داشته و از روایی و اعتبار لازم برای کاربرد در پژوهش های روانشناختی با نمونه ایرانی برخوردار است.
۱۱۷.

تأثیر بازی های حرکتی و رایانه ای بر توجه و روابط اجتماعی دانش آموزان پسر مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی 10-12 سال

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال نهم ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۰) ۱۵-۱

کلیدواژه‌ها: بازی های حرکتی بازی های رایانه ای نقص توجه/ بیش فعالی توجه روابط اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۳۰۹
مقدمه: کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی علاوه بر مشکلات عملکرد توجه و هوشیاری، پایین ترین سطح فعالیت اجتماعی را نشان می دهند و مشکلات بیشتری در دوستیابی و حفظ آن دارند. هدف: هدف از تحقیق حاضر تأثیر بازی های حرکتی و رایانه ای بر توجه و روابط اجتماعی دانش آموزان پسر مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی ۱۲-۱۰ سال بود. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با دو گروه تجربی و یک گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان پسر ابتدایی ۱۲-۱۰ سال مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی منطقه ۴ تهران در سال ۱۴۰۰ بودند. از میان آن ها تعداد ۳۶ نفر به صورت هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. بازی های حرکتی و رایانه ای در ۸ هفته و هر هفته در ۳ جلسه ۶۰ دقیقه ای صورت پذیرفت. پرسشنامه کانرز نسخه والدین و پرسشنامه زبوف در پیش آزمون و پس آزمون توسط والدین پر شد. از تحلیل واریانس مرکب و از آزمون تی همبسته جهت تحلیل داده ها و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۳ استفاده شد. یافته ها: بازی های حرکتی و رایانه ای تأثیر مثبت معنی داری بر توجه و ارتباط اجتماعی داشتند (P≤۰/۰۵)؛ اما بین تأثیر این دو مداخله بر هیچ یک از متغیرهای تحقیق تفاوت معنی داری مشاهده نشد (P≥۰/۰۵). نتیجه گیری: بازی های حرکتی و رایانه ای موجب بهبود توجه و روابط اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی می شود؛ بنابراین پیشنهاد می شود از این بازی ها برای کمک به کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی استفاده شود.
۱۱۸.

تدوین و اعتباریابی بسته مداخله روانی حرکتی و اثربخشی آن بر حافظه کاری، توجه و علائم اضطراب آشکار در دانش آموزان دختر مضطرب

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال نهم ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۱) ۹۱-۷۶

کلیدواژه‌ها: اضطراب حافظه کاری توجه کارکردهای اجرایی درمان روان - بدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۱۷۸
مقدمه: اضطراب و مشکلات مرتبط با آن شایع ترین شکل مشکلات در کودکان است که با پیامدهای منفی متعددی همراه است. هدف: پژوهش حاضر با هدف تدوین و اعتباریابی بسته مداخله روانی حرکتی و اثربخشی آن بر اضطراب، حافظه کاری و توجه در دانش آموزان دختر مضطرب انجام شد. روش: مطالعه حاضر طی دو مرحله انجام شد ابتدا بسته مداخله روانی حرکتی تدوین و برای اعتباریابی آن از اعتبار محتوایی استفاده شد. سپس، از روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر ابتدایی منطقه ۶ تهران در سال ۱۴۰۰ بودند. از میان آن ها ۴۰ نفر به روش هدفمند انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. مداخله روانی حرکتی در قالب ۱۰ جلسه ۶۰ دقیقه ای انجام شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اضطراب آشکار، آزمون استروپ، فراخنای ارقام وکسلر و آزمون حافظه دیداری استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر با کمک نرم افزار SPSS نسخه ۲۲ استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد برنامه مداخله ای اعتبار محتوایی لازم را دارد و بسته مداخله توانست اضطراب را به طور معناداری کاهش دهد (P<۰/۰۰۱, F=۲۲۴/۲۸) و باعث بهبود حافظه کاری (P<۰/۰۰۱, F=۲۴/۲۵) و توجه (P<۰/۰۰۱, F=۹/۶۷) شود و تأثیر آن تا مرحله پیگیری ماندگار بود. نتیجه گیری: درمان روانی حرکتی موجب بهبود اضطراب، توجه و حافظه کاری می شود؛ بنابراین می تواند به عنوان برنامه ای روا و کارآمد در مدیریت اضطراب و بهبود کارکردهای شناختی دانش آموزان مورد استفاده قرار گیرد.
۱۱۹.

سبک های دلبستگی، سوگیری توجه و دات پروب: یک مطالعه مروری

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال چهارم بهمن ۱۴۰۰ شماره ۴۴ 77 - 52

کلیدواژه‌ها: دلبستگی سوگیری توجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۱۶۱
زمینه و هدف: نقش حیاتی دلبستگی در تنظیم عاطفه و عملکرد شناختی از طریق پردازش انتخابی اطلاعات در پیشینه برجسته شده است. شواهد زیادی در زمینه تاثیر سبک دلبستگی با واسطه عواطف بر سوگیری توجه وجود دارد. این مطالعه مقالات فارسی و انگلیسی زبان را در فاصله سالهای 2000 تا 2019 میلادی مرور می کند. هدف مطالعه حاضر خلاصه کردن یافته های عمده با تاکید بر سوگیری توجه در زمینه مداخلات سبک دلبستگی بود. روش: از بین مقالات منتشر شده 104 مقاله انتخاب و مرور شد. کتابها، فصل های کتاب و مقالات کنفرانسی از مطالعه کنار گذاشته شدند. یافته ها: از روشهای مختلفی (از جمله تکلیف دات پروب) برای اندازه گیری سوگیری توجه استفاده شده است. مرور شواهد نشان می دهد ویژگیهای روانشناختی افراد در انجام تکالیف به ناپایایی نتایج منجر شده است. در مداخلات سبک دلبستگی نقش برخی از متغیرهای جمعیت شناختی که به سوگیری در نتایج منتج شده است، برجسته شد. بحث و نتیجه گیری: در طراحی مداخلات سبک دلبستگی باید به نقش عوامل جمعیت شناختی توجه داشت.. نقص مطالعات قبلی و جهت گیری پژوهش های آتی مورد بحث قرار گرفته است.
۱۲۰.

بررسی اثربخشی شن بازی درمانی بر توجه انتخابی دانش آموزان پسر 8-11 ساله با نارسایی ویژه در یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کودکان استثنایی سال بیست و دوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۸۳) ۱۱۴-۹۷

کلیدواژه‌ها: شن بازی درمانی توجه توجه انتخابی نارسایی ویژه در یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۱۴۴
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر شن بازی درمانی بر توجه انتخابی کودکان پسر 8-11 ساله با نارسایی ویژه در یادگیری بود. روش: روش پژوهشی در این مطالعه نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری این مطالعه را تمام دانش آموزان پسر با نارسایی ویژه در یادگیری شهرستان پردیس تشکیل می داد. تعداد 20 نفر از آنها به شیوه در دسترس انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه (کنترل و آزمایش) گمارده شدند. نخست آزمون استروپ برای هر دو گروه اجرا شد (پیش آزمون)، سپس آزمودنی های گروه آزمایش برنامه شن بازی درمانی را در قالب 8 جلسه 45 دقیقه ای و در دو ماه دریافت کردند، درحالی که گروه کنترل هیچ مداخله ی آموزشی دریافت نکردند. پس از مداخله پس آزمون در مورد هر دو گروه آزمایش و گواه اجرا و 2 ماه بعد مرحله پیگیری انجام شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از تحلیل واریانس مختلط در نرم افزار SPSS نسخه 22 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که شن بازی درمانی بر توجه انتخابی آزمودنی ها در گروه آزمایش با اندازه اثر متوسط اثربخش بوده است و در دوره پیگیری نیز این اثر ماندگار بود. نتیجه گیری: بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده می توان از شن بازی درمانی برای افزایش توجه انتخابی در کودکان مبتلا به اختلال های یادگیری در مدارس استثنایی و مراکز مشاوره کودکان بهره برد.