مطالب مرتبط با کلیدواژه

دختران نوجوان


۴۱.

اثربخشی آموزش مبتنی بر شفقت بر خودکارآمدی اجتماعی، تحمل پریشانی و خودانتقادی در دختران نوجوان تحت سرپرستی سازمان بهزیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال هفتم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 33 - 48

کلیدواژه‌ها: آموزش مبتنی بر شفقت خودکارآمدی اجتماعی تحمل پریشانی خودانتقادی دختران نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۱۹۰
هدف از این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر شفقت بر خودکارآمدی اجتماعی، تحمل پریشانی و خودانتقادی در دختران نوجوان تحت سرپرستی سازمان بهزیستی بود. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش شامل 30 دختر نوجوان 14 تا 18 ساله تحت سرپرستی سازمان بهزیستی شهر کرمان بود که با نمونه گیری دردسترس، انتخاب و در گروههای مداخله و گواه جایگزین شدند (هر گروه 15 نفر). گروه آزمایش، مداخله مبتنی بر شفقت را دریافت کرد (8 جلسه 90 دقیقه ای)؛ در حالی که به گروه کنترل هیچ آموزشی ارائه نشد. پس از پایان جلسات، پس آزمون و 2 ماه بعد از آن، پیگیری اجرا شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه خودکارآمدی اجتماعی نوجوانان کنلی، پرسشنامه تحمل پریشانی سیمونز و گاهر و سطوح خودانتقادی تامسون و زاروف استفاده شد. داده ها با تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. نتایج نشان دادند آموزش مبتنی بر شفقت تأثیر معناداری بر خودکارآمدی اجتماعی، تحمل پریشانی و خودانتقادی داشته است؛ این تأثیر در مرحله پیگیری نیز تداوم داشت. با توجه به یافته ها آموزش مبتنی بر شفقت یک گزینه مناسب برای بهبود خودکارآمدی اجتماعی، تحمل پریشانی و کاهش خودانتقادی است.  
۴۲.

همبسته های پیش بین مصرف مواد در دختران نوجوان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سیزادهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۹) 221-243

کلیدواژه‌ها: مرور نظام مند دختران نوجوان مصرف مواد همبسته های پیش بین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۱۳۱
نوجوانی یک دوره حساس برای سوء مصرف مواد است. این پژوهش با هدف شناسایی همبسته های پیش بین سوء مصرف مواد در بین دختران نوجوان ایرانی انجام شد. با استفاده از روش مرور نظام مند مطالعات فارسی که با روش همبستگی عوامل خطر و محافظت کننده مرتبط با مصرف مواد روان گردان در دختران نوجوان را مورد بررسی قرار داده بودند در چهار پایگاه داده ای نورمگز (NOORMAGS)، سیویلکا (civilica)، پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (SID)، و پایگاه اطلاعات علمی ایران (irandoc) مورد جستجو قرار گرفتند. در بررسی 6 مطالعه ای که واجد معیارهای شمول این پژوهش بودند، 16 متغیر به عنوان عوامل خطر و 17 متغیر به عنوان عوامل حفاظت کننده از مصرف مواد شناسایی و گروه بندی شدند. در بین متغیرهای شناسایی شده، یک متغیر، همبستگی قوی، 17 متغیر همبستگی متوسط و 15 متغیر همبستگی ضعیف با متغیر ملاک مصرف مواد داشتند. در بین عوامل خطر، حال گرایی لذت طلب، هیجان خواهی و مقایسه اجتماعی و در بین عوامل محافظت کننده، خود مشاهده گری، خود تنظیمی و هوش اخلاقی بالاترین همبستگی را با متغیر ملاک مصرف مواد داشتند.
۴۳.

تدوین و آزمون مدل ساختاری اضطراب اجتماعی بر اساس طرحواره های سازش نایافته اولیه و باورهای فراشناختی با میانجی گری راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان در دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره ۲۱ بهار (فروردین) ۱۴۰۱ شماره ۱۰۹ ۱۴۴-۱۲۳

کلیدواژه‌ها: مدل ساختاری باورهای فراشناختی طرحواره های سازش نایافته اولیه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان اضطراب اجتماعی دختران نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴ تعداد دانلود : ۲۳۱
زمینه: اضطراب اجتماعی یکی از اختلالات بسیار شایع و ناتوان ساز در سن آموزش است، و در بسیاری از ابعاد زندگی افراد مبتلا پیامدهای نامطلوبی در پی دارد. اما مسأله ی اصلی پژوهش حاضر این است که آیا مدل ساختاری اضطراب اجتماعی بر اساس باورهای فراشناختی و طرحواره های سازش نایافته اولیه با میانجی گری راهبردهای شناختی تنظیم هیجانی با داده های تجربی برازش دارد؟ هدف: پژوهش حاضر به منظور تدوین و ارزیابی مدل ساختاری اضطراب اجتماعی بر اساس باورهای فراشناختی و طرحواره های سازش نایافته زگار اولیه با میانجی گری راهبردهای نظم جویی شناختی هیجانی انجام شد. روش: این پژوهش همبستگی و بر اساس معادلات ساختاری بود. از جامعه ی آماری دانش آموزان دختر متوسطه ی دوم شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 99-98، تعداد 346 نفرانتخاب شدند و پرسشنامه های باورهای فراشناختی کودکان (MCQ-C)، فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره های سازش نایافته اولیه، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان و پرسشنامه اضطراب اجتماعی را پاسخ دادند. یافته ها: نتایج نشان داد که سه خرده مقیاس از باورهای فراشناختی، فرانگرانی منفی (0/01 P≤ ، 0/15 =β)، نظارت شناختی (0/01 P≤، 0/21 =β) و باورهای خرافه، تنبیه و مسئولیت SPR (0/01 P≤ ، 0/17 =β) و سه حوزه از طرحواره های سازش نایافته اولیه، طرد و بریدگی (0/01 P≤ ، 0/16 =β)، خوگردانی و عملکرد مختل (0/01 P≤ ، 0/23 =β) و گوش به زنگی افراطی و بازداری (0/01 P≤ ، 0/19 =β)، به طور مثبت و معناداری اضطراب اجتماعی را پیش بینی می کنند و همچنین نقش میانجی گری دو راهبرد تنظیم شناختی هیجان، نشخوار فکری و سرزنش خود، در رابطه بین باورهای فراشناختی و طرحواره های سازش نایافته اولیه با اضطراب اجتماعی در دختران نوجوان مورد تأیید قرار گرفت. و این متغیرها 57 درصد واریانس اضطراب اجتماعی را تبیین می کنند. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت تغییر باورهای فراشناختی و طرحواره های سازش نایافته اولیه و آموزش راهبردهای مناسب و کارآمد تنظیم هیجان و تغییر راهبردهای سازش نایافته نظم جویی شناختی هیجان می تواند در پیشگیری از ایجاد و تداوم و تشدید اضطراب اجتماعی در نوجوانان مفید باشد.
۴۴.

اثربخشی شفقت درمانی والدین بر همدلی و اعتماد به نفس نوجوانان شهر تهران

نویسنده:
منبع: ایده های نوین روانشناسی زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۵

کلیدواژه‌ها: اعتماد به نفس شفقت درمانی والدین همدلی دختران نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۲۲۷
پیش زمینه و هدف: آنچه نگران کننده است این است که علی رغم دانش موجود در خصوص اهمیت نحوه تعامل و تربیت نوجوانان، بسیاری از نوجوانان در سراسر جهان همچنان در محیط هایی بزرگ می شوند که با تنبیه، آزار عاطفی، جسمی و بی توجهی مشخصی می شوند؛ در همین راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی شفقت درمانی والدین بر همدلی و اعتماد به نفس نوجوانان انجام شد. مواد و روش کار: روش تحقیق شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان دختر منطقه 4 شهر تهران و نیز والدین (پدر و مادر) آن ها بود که از این میان 30 دانش آموز به شیوه هدفمند انتخاب و بر اساس تخصیص بلوک تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند (هر گروه شامل 15 نفر). والدین گروه آزمایش 7 جلسه شفقت درمانی گروهی دریافت کرد. در طی این مدت گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه همدلی و مقیاس اعتماد به نفس صورت گرفت؛ و داده ها بر اساس تجزیه و تحلیل کواریانس مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد در دختران نوجوان گروه آزمایش تغییر معناداری در بهبود متغیرهای اعتماد به نفس و ابعاد همدلی (نگرانی همدلانه، اندوه شخصی، دیدگاه پذیری) در پس آزمون نسبت به گروه کنترل تحت تأثیر مداخله شفقت درمانی والدین به وجود آمده است (05/0>p). بحث و نتیجه گیری: در مجموع می توان بیان داشت که شفقت درمانی والدین این پتانسیل را دارد که بهبود اعتماد به نفس و همدلی در فرزندان را در پی داشته باشد.
۴۵.

پیش بینی مشکلات خواب دختران نوجوان بر اساس سبک های فرزندپروری و سبک های ناایمن دلبستگی

نویسنده:
منبع: راهبردهای نو در روانشناسی و علوم تربیتی دوره چهارم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱۳ 139 - 151

کلیدواژه‌ها: مشکلات خواب سبک فرزندپروری سبک ناایمن دلبستگی دختران نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۲۰۲
پژوهش حاضر با هدف بررسی پیش بینی مشکلات خواب دختران نوجوان بر اساس سبک های فرزندپروری و سبک های ناایمن دلبستگی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهرستان کاشان در سال تحصیلی 1400-1399 (3610 دانش آموز) بود. 234 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه کیفیت خواب پترزبورگ بویس و همکاران (PSQI)، پرسشنامه سبک های فرزندپروری شیفر (PSQ) و پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگسال هازن و شیور (AASQ) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره با استفاده از نرم افزار SPSS-23 استفاده شد. نتایج نشان داد که سبک های فرزند پروری محبت (0/24-) و کنترل (0/18) با مشکلات خواب دختران نوجوان رابطه منفی معناداری دارند. همچنین، بین سبک های دلبستگی ناایمن اضطرابی (0/19) و اجتنابی (0/19) با مشکلات خواب دختران نوجوان رابطه مثبت معناداری وجود دارد. همچنین شاخص ضریب چندگانه اصلا ح شده نشان داد که مؤلفه های پیش بین پژوهش می تواند 0/11 از مشکلات خواب دختران نوجوان را پیش بینی کند. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که سبک های فرزندپروری ناکارآمد و سبک های دلبستگی ناایمن می توانند زمینه ساز مشکلات خواب دختران باشند. یافته های این پژوهش دارای تلویحات آموزشی - بهداشتی برای پیشگیری از مشکلات خواب نوجوانان می باشد.
۴۶.

ساخت و اعتباریابی ابزار سنجش کجروی دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 85 - 98

کلیدواژه‌ها: اعتباریابی ابزار سنجش کجروی دختران نوجوان نوپدید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۱۹۴
زمینه و هدف: از آنجا که نوجوانان دختر، پتانسیل ها و سرمایه های اصلی هر کشوری به شمار می روند، کجروی آنان به عنوان یکی از چالش های مهم حوزه خانواده، تأثیر مستقیمی بر آینده ی کشور خواهد داشت. هدف این پژوهش ساخت و اعتباریابی ابزار سنجش کجروی در دختران نوجوان بود. روش: جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان متوسطه اول شهر فیروزکوه به عنوان نوجوانان دختر در سال تحصیلی 1398-1399 است و نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران، 200 نفر انتخاب شد. برای تهیه پرسشنامه، پس از بررسی مبانی نظری و مصاحبه با اساتید جامعه شناسی حوزه آسیب های اجتماعی و بررسی مسائل اجتماعی، پرسشنامه مورد هدف ساخته شد. پس از تأیید روایی محتوایی گویه ها، برای رفع ابهام و وقوف به مشکلات احتمالی آزمون، از چند نفر خواسته شد تا به پرسشنامه پاسخ دهند و عبارات و واژه های نامفهوم را مشخص کنند. به دنبال این اجرای آزمایشی، شکل برخی از گویه ها تغییر کرد، ولی گویه ای حذف نشد. یافته ها: برای تحلیل داده های پژوهش، از آزمون های تحلیل عامل اکتشافی با نرم افزار spss24 و تحلیل عامل تاییدی مرحله دوم با نرم افزار Amos 24 استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ، محاسبه و مناسب ارزیابی شد. یافته ها نشان داد که ابزار ساخته شده برای سنجش کجروی دختران نوجوان، همه ابعاد (تقلب، پرخاشگری، وندالیسم، کجروی فرهنگی، کجروی جنسی، کجروی دینی و کجروی نوپدید) را می سنجد. نتیجه گیری: با توجه به میزان اعتبار و روایی بدست آمده، پرسشنامه طراحی شده با عنوان کجروی در دختران نوجوان ابزاری مناسب برای مطالعات در این زمینه است.
۴۷.

تاثیر تمرینات سی ایکس ورکس بر تعادل، عملکرد اندام فوقانی و حس عمقی دختران نوجوان ناشنوا مطلق

نویسنده:
منبع: مطالعات طب ورزشی بهار ۱۴۰۱ شماره ۳۱ 17 - 44

کلیدواژه‌ها: تمرینات CXWORX تعادل پویا عملکرد اندام فوقانی حس عمقی دختران نوجوان ناشنوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۱۸۰
این پژوهش به بررسی تأثیر تمرینات سی ایکس ورکس بر تعادل پویا، عملکرد اندام فوقانی و حس عمقی در دختران نوجوان ناشنوا پرداخت. روش پژوهش از نوع شبه تجربی با گروه کنترل بود. نمونه آماری پژوهش حاضر را30 نفر از دختران نوجوان ناشنوای مطلق بود همه آزمودنی ها به دو گروه کنترل و تجربی (هرگروه15 نفر) تقسیم شدند. برای اندازه گیری تعادل پویا، عملکرد اندام فوقانی از تست وای و برای اندازه گیری حس عمقی از نرم افزار کینوا  استفاده شد. برای بررسی طبیعی بودن توزیع داده ها از آزمون شاپیروویلک و برای تحلیل فرضیات از آزمون تی همبسته و آنالیز کواریانس استفاده شد. سپس در نرم افزار "اس پی اس اس" در سطح معناداری 05/0 انجام گرفت. نتایج نشان داد که تمرینات سی ایکس ورکس موجب بهبود تعادل پویا، عملکرد اندام فوقانی و حس عمقی دختران نوجوان ناشنوای مطلق را در هر دو مقایسه درون گروهی و بین گروهی شد
۴۸.

تجربه دختران نوجوان از رابطه با جنس مخالف در فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال سیزادهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۰) 245 - 282

کلیدواژه‌ها: دختران نوجوان رابطه با جنس مخالف فضای مجازی تجربه زیسته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۲۰۷
امروزه شبکه های مجازی مختلف، بستری برای رابطه با جنس مخالف، در بین جوانان و نوجوانان ایجاد نموده است. پژوهش حاضر با هدف فهم «تجربه زیسته دختران نوجوان از رابطه با جنس مخالف در فضای مجازی» در شهر بروجرد انجام گرفته است. این پژوهش از نوع کیفی و به روش پدیدارشناسی انجام شده است. با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند با 24 نفر از دختران نوجوان که تجربه رابطه با جنس مخالف را در فضای مجازی داشتند، مصاحبه نیمه ساخت یافته به عمل آمد. با استفاده از شیوه تحلیل تماتیک، داده های گردآوری شده مقوله بندی و تفسیر شدند. در نهایت شش مضمون اصلی و پانزده مضمون فرعی به دست آمد. مضامین اصلی عبارتند از:" تنگی آشیانه زندگی روزمره"، " فضای مجازی زمینه ساز تسهیل روابط جدید ارتباطی" که در بخش آغاز رابطه دیده می شود، "ستایش دخترانه- پرستش پسرانه" و " باز اندیشی در قواعد و هنجارها " در بخش تجارب از رابطه ، "رل بی شناخت و کات با شناخت" و "احساس بازی و بازندگی" که در بخش پایان رابطه جای گرفته است. نتایج بیانگر آن است که فضای مجازی رابطه با جنس مخالف در بین نوجوانان را تسهیل نموده است.
۴۹.

اثر بخشی آموزش هوش معنوی بر مقابله با استرس وخودشکوفایی دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت دوره ۳۷ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۵۰ ۱۵۸-۱۳۹

کلیدواژه‌ها: هوش معنوی مقابله با استرس خود شکوفایی دختران نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۷ تعداد دانلود : ۲۴۱
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش هوش معنوی بر مقابله با استرس و خود شکوفایی دختران نوجوان انجام شده است. طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با روش پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری بود. جامعه آماری شامل همه دانش آموزان دختر پایه هشتم منطقه 12 آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی 97-1396 بود . 56 دانش آموز به روش خوشه ای چندمرحله ای به عنوان حجم نمونه انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه به شکل تصادفی جایگزین شدند. بسته آموزش هوش معنوی بر اساس پروتکل آموزشی بوئل(2004) ارائه شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه مقابله با استرس اندلر و پارکر(1990) و پرسشنامه شکوفایی سلیمانی و همکاران(۱۳۹۴) بود. برای تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS، روشهای آمار توصیفی(میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی(تحلیل کوواریانس چندمتغیری، تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر) استفاده شد. مفروضه همگنی ماتریسهای واریانس - کوواریانس با استفاده از آماره Mباکس آزمون شد. تحلیل آماری داده ها نشان داد که 9 جلسه مداخله آموزش هوش معنوی موجب افزایش معنادار در مقابله مسئله- مدار، هیجانهای مثبت، روابط، معنایابی و پیشرفت در پس آزمون نسبت به پیش آزمون در گروه آزمایش شد و در مقایسه با گروه کنترل موجب کاهش مقابله هیجان- مدار و مقابله اجتنابی شد. با توجه به آثار مثبت آموزش هوش معنوی، می توان از یافته های این پژوهشها در تدوین محتوای برنامه درسی آموزش مهارتهای زندگی با هدف پیشگیری از آسیبهای اجتماعی به ویژه رفتارهای پرخطر در نوجوانان بهره جست.
۵۰.

آموزش توانمندسازی روانی - اجتماعی مبتنی بر نظریه انتخاب در رفتارهای پرخطر و امیدواری دختران نوجوان: تدوین و بررسی اثربخشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره ۲۱ تابستان(شهریور) ۱۴۰۱ شماره ۱۱۴ ۱۱۰۳-۱۰۷۹

کلیدواژه‌ها: توانمندسازی روانی - اجتماعی تئوری انتخاب رفتارهای پرخطر امیدواری دختران نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۲۹۱
زمینه: دوره نوجوانی یکی از حساس ترین دوره های زندگی است که نقش بنیادی در موفقیت یا شکست افراد در آینده دارد. در این راستا نیاز است تا رفتارهای پرخطر که در این سنین رواج بیشتری می یابند، مورد بررسی قرار گیرند و همچنین امید به آینده در نوجوانان نیز تقویت شود. هدف: هدف پژوهش حاضر، اثربخشی آموزش توانمندسازی روانی- اجتماعی مبتنی بر نظریه انتخاب در رفتارهای پرخطر و امیدواری دختران نوجوان بود. روش: در قالب یک طرح شبه آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون- پیگیری با کنترل، 30 نفر از دانش آموزان دختر نوجوان مدارس متوسطه منطقه 3 آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. ابزارهای گردآوری داده شامل پرسشنامه خطرپذیری نوجوانان ایرانی (زاده محمدی و همکاران، 1390) و پرسشنامه امیدواری (اشنایدر و جینروا و همکاران،2016) بودند. بسته آموزشی توانمندسازی روانی- اجتماعی مبتنی بر تئوری، پس از تدوین طی هشت جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس آمیخته استفاده شد. یافته ها:. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش توانمندسازی روانی- اجتماعی مبتنی بر نظریه انتخاب منجر به کاهش رفتارهای پرخطر (4/036=F و 0/001=P) نوجوانان دختر می شود و بر امیدواری (4/791=F و 0/001=P) آن ها تأثیر مثبت دارد. نتیجه گیری: آموزش توانمندی های روانی اجتماعی مبتنی بر تئوری انتخاب می تواند میزان رفتارهای پرخطر و امیدواری در نوجوانان دختر را تحت تأثیر قرار دهد و استفاده از آن در کنار سایر روش های درمانی توصیه می شود.
۵۱.

بررسی و تبیین راهبرد های تربیت جنسی دختران نوجوان در خانواده و جامعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال دهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۷ 69 - 87

کلیدواژه‌ها: تربیت جنسی دختران خانواده دختران نوجوان عوامل برون خانواده عوامل درون خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۲۴۰
ساحت تربیت زیستی و بدنی ازجمله ساحت های شش گانه تربیتی سند تحول بنیادین است که ذیل مقوله های آن توجه به تربیت جنسی مطرح شده است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی، بررسی و تبیین راهبرد های تربیت جنسی دختران نوجوان به روش کیفی از نوع داده بنیاد انجام شد. جامعه پژوهش حاضر شامل صاحب نظران حوزه های تربیت اسلامی بودند که به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 28 نفر از ایشان با ملاک رسدین به اشباع نظری در داده های مصاحبه، مورد مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته قرار گرفتند و داده ها با استفاده از سیستم کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. یافته ها نشان داد که در برنامه تربیت جنسی باید به دو راهبرد درون خانواده و برون خانواده توجه شود. راهبرد درون خانواده شامل برنامه پرورش محور، مدیریت رفتار ها و فعالیت های دختران در خانواده و توانمندسازی علمی والدین درباره تربیت جنسی است. راهبرد برون خانواده شامل فرهنگ سازی براساس آموزه های دینی، حمایت جامعه، چالش های محدودکننده، مؤثر و عوامل اثربخش بر تربیت جنسی است. براین اساس، تربیت جنسی یک فرایند است و در هنگام تدوین راهبرد های آن باید هم به محیط درونی و هم به محیط بیرونی خانواده توجه شود.
۵۲.

اثربخشی معنویت درمانی اسلامی بر شادکامی دختران نوجوان خانواده های از هم گسیخته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۹۵ 123 - 151

کلیدواژه‌ها: اثربخشی معنویت درمانی اسلامی شادکامی دختران نوجوان خانواده های از هم گسیخته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۰۲
پژوهش حاضر اثر بخشی معنویت درمانی اسلامی را بر شادکامی دختران نوجوان خانواده های ازهم گسیخته به شیوه نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بررسی می کند. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر متوسطه اول شهرستان اسلامشهر در سال 99-98 هستند که از میان آنان، 30 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه شادکامی آرگیل و کروس لند (1987) است. پس از اعمال مداخله پس آزمون و بعد از 4 ماه، آزمون پیگیری انجام شد. داده ها با استفاده از آزمون کوواریانس تک متغیره (آنکوا) و کوواریانس چند متغیره (مانکووا) و با نرم افزار Spss تجزیه و تحلیل شدند. نتایج آماری حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که معنویت درمانی اسلامی بر شادکامی در دختران نوجوان خانواده های از هم گسیخته اثربخشی معنادار دارد. همچنین میانگین نمره گروه آزمایش در پس آزمون بیشتر از گروه کنترل و به لحاظ آماری معنی دار است و به ترتیب امتیازات مقیاس های رضایت خاطر، رضایت از زندگی، بهزیستی فاعلی، حرمت خود و خلق مثبت شرکت کنندگان از نظر عضویت در گروه (آزمایش و کنترل) در مرحله پس آزمون تفاوت معنی داری دارند (01/0P<). بنابر این روش معنویت درمانی اسلامی بر شادکامی به طور معناداری مؤثر و این روش جهت بالا بردن میزان شادکامی نوجوانان دختر خانواده های ازهم گسیخته کاربردی است.
۵۳.

تأثیر آموزش مهارت های مقابله دینی بر سلامت روان و تنظیم شناختی هیجان دختران نوجوان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۸) 91-112

کلیدواژه‌ها: آموزش مهارت های مقابله دینی سلامت روان نظم جویی شناختی هیجان دختران نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۴۸
انباشت فشارهای های روانی متعدد فردی، خانوادگی و اجتماعی در زندگی نوجوانان، می تواند منجر به شکل گیری آسیب های روانی و اجتماعی گردد. این مسئله لزوم توجه به پژوهش در زمینه روش های مقابله متناسب با فرهنگ دینی و اجتماعی را برجسته می کند. هدف پژوهش بررسی تأثیر آموزش مقابله دینی بر سلامت روان و تنظیم شناختی هیجان در دختران نوجوان است. طرح پژوهش از نوع «نیمه آزمایشی» بوده و جامعه آماری 45 تن از دختران نوجوان مراجعه کننده به مرکز مشاوره آموزش و پرورش هستند که براساس نمونه گیری در دسترس انتخاب و پس از یک جلسه مصاحبه تشخیصی و توجیهی، پیش آزمون (مقیاس سلامت روان و نظم جویی شناختی هیجان) اجرا گردید. پس از بررسی نتایج آزمون ها، 24 تن که کمترین نمرات را داشتند، در 2 گروه 12 نفره آزمایش و گواه به صورت تصادفی جایگذاری شدند. برای گروه آزمایش آموزش هشت جلسه مهارت های مقابله دینی اجرا گردید. سپس برای مقایسه اثر این مداخله، از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. تحلیل کوواریانس چندمتغیری با 90/0 معناداری آموزش را بر عامل های تنظیم شناختی هیجان نشان می دهد. همچنین در متغیر سلامت روان تأثیرگذاری با 81/0 نشان می دهد که آموزش مقابله دینی بر نشانگان سلامت روان موجب بهبود عملکرد شده است.
۵۴.

مقایسۀ اثربخشی درمان پذیرش و تعهد وجودنگر و درمان شفقت محور بر سرمایه روان شناختی و شفقت به خود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال هشتم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۳۱) 99 - 120

کلیدواژه‌ها: درمان پذیرش و تعهد وجودنگر درمان شفقت محور سرمایه روان شناختی شفقت به خود دختران نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۲۱۱
این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی درمان پذیرش و تعهد وجودنگر با درمان شفقت محور بر سرمایه روان-شناختی و شفقت به خود دختران نوجوان افسرده انجام شد. روش پژوهش، نیمه آزمایشی در سه مرحله پیش-آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. در این مطالعه تعداد 45 دختر نوجوان 15 تا 19 سال از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه 15 نفر) جایدهی شدند. سپس گروه های آزمایش تحت ده جلسه درمان پذیرش و تعهد وجودنگر و درمان شفقت محور قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ درمانی دریافت نکرد. هر سه گروه قبل، بعد و یک ماه پس از مداخله با پرسشنامه های سرمایه روان شناختی و شفقت به خود ارزیابی شدند. داده ها از طریق تحلیل کواریانس چندمتغیره تحلیل شدند. نتایج نشان داد در مرحله پس-آزمون، گروه های درمان پذیرش و تعهد وجودنگر و درمان شفقت محور نسبت به گروه کنترل در افزایش سرمایه روان شناختی تفاوت معناداری داشتند . البته در مرحله پیگیری تنها درمان پذیرش و تعهد وجودنگر نسبت به گروه کنترل تفاوت معناداری داشت. درباره متغیر شفقت به خود، هر دو درمان در هر دو مرحله پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل تفاوت معناداری داشتند. همچنین نتایج نشان داد تفاوت بین دو درمان، تنها در متغیر شفقت به خود در مرحله پس آزمون، معنادار بود. براساس یافته ها، هر دو درمان گزینه های مناسبی برای افزایش سرمایه روان شناختی و شفقت به خود در دختران نوجوان افسرده می باشند.
۵۵.

اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر نگرش نسبت به اعتیاد در دختران نوجوان

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای زنان دوره سوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۸) 79-94

کلیدواژه‌ها: مهارت های زندگی نگرش نسبت به اعتیاد دختران نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۲۲
هدف پژوهش ارزیابی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر نگرش نسبت به اعتیاد بود. تحقیق حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر مدارس متوسطه شهر بجنورد در سال تحصیلی 1400-1399 می باشد. به منظور انتخاب نمونه ها 30 دانش آموز به صورت تصادفی انتخاب و به دو گروه 15 نفری (15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) تقسیم شدند. مهارت های زندگی در 10 جلسه 90 دقیقه ای به گروه آزمایش آموزش داده شد. ابزار تحقیق عبارت بود از پرسشنامه نگرش نسبت به اعتیاد دلاور و همکاران (1383). جهت تحلیل آماری داده ها از تحلیل کوواریانس و نرم افزار SPSS 24 استفاده شد. نتایج نشان داد دوره های آموزش مهارت های زندگی در مدارس 9/56 درصد از نگرش نسبت به اعتیاد، 4/45 درصد از اثرات استفاده از مواد مخدر، 3/38 درصد از خطرات استفاده از مواد مخدر و 9/43 درصد از تمایل به مصرف مواد مخدر را تبیین می کند. بنابراین می توان گفت دوره های آموزش مهارت های زندگی بر نگرش نسبت به اعتیاد اثربخشی معناداری دارد.
۵۶.

جایگاه فضاهای اوقات فراغتی تفکیک شدۀ جنسیتی در برساخت هویت دختران: مطالعۀ بوستان نرگس قم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های انسان شناسی ایران دوره ۹ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 57 - 81

کلیدواژه‌ها: انسان شناسی شهری انسان شناسی جنسیت فضاهای اوقات فراغت بوستان بانوان تفکیک جنسیتی دختران نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۷۳
این مقاله بر مبنای مفهوم فضا، که به لحاظ اجتماعی با مفهوم قدرت ارتباط برقرار می کند، تدوین شده است. طراحی و برنامه ریزی فضاهای شهری، از جمله تفکیک های فضایی، در جهت کنترل و اداره فضاهای عمومی صورت می گیرد که در کشور ما هدف از این کنترل، حفظ و بازنمایی هویت ایرانی و اسلامی شهرها و شهروندان است. برای پاسخ به این مسئله که استراتژی های فضایی بر اساس جنسیت- همچون ایجاد فضاهای تک جنسیتی اوقات فراغتی- چه جایگاهی در برساخت هویت شهروندان دارد، ناگزیر از توجه به تنوع مخاطبان فضاهای شهری هستیم. این پژوهش به روش مردم نگاری انجام شده و در آن از فنون مشاهده و مصاحبه بهره گرفته شده است. نمونه مورد مطالعه 15 نفر از مراجعه کنندگان بوستان نرگس هستند که در رده سنی 15 تا 20 سال قرار دارند؛ هدف مقاله بررسی نقش و جایگاه بوستان های زنان در زندگی روزمره و هویت دختران است؛ در این مقاله این بوستان ها به عنوان بخشی از فضای شهری و در ارتباط با کلیت فضای اجتماعی در نظر گرفته  است. با استفاده از تحلیل مصاحبه ها، زندگی روزمره دختران در فضاهای خصوصی و عمومی، نگرش آن ها درباره مفهوم جنسیت، و کنش آن ها بر اساس این مفهوم بررسی شد. عاملیت دختران در زمینه انتظام فضایی در سه گروه پذیرنده، سرکش یا مقاومت کننده و منتقد بازشناسی شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که در طراحی فضاهای شهری جنسیتی به مدیریت تفاوت های اجتماعی و توجه به همه گروه های سنی، اجتماعی و فرهنگی نیاز وجود دارد.
۵۷.

مقایسه اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی و واقعیت درمانی بر تنظیم هیجان دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده درمانی کاربردی دوره سوم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۳) 54 - 69
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۴۱
هدف: مقایسه اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی و واقعیت درمانی بر تنظیم هیجان دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر تهران بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری بود. جامعه آماری شامل کلیه دختران نوجوان دوره اول متوسطه مدارس دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 بود. 45 نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه 15 نفری قرارگرفتند. گروه آزمایش اول 10 جلسه 90 دقیقه ای مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی و گروه آزمایش دوم 10 جلسه 90 دقیقه ای مشاوره واقعیت درمانی را دریافت کردند. ابزار پژوهش پرسشنامه تنظیم هیجان گارنفسکی و کاریج (2006) بود. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: بین گروه آزمایش اول مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی، گروه آزمایش دوم واقعیت درمانی و گروه کنترل در تنظیم هیجان تفاوت معنی دار وجود دارد اما بین رویکرد گشتالت درمانی و واقعیت درمانی در تنظیم هیجان تفاوت معناداری مشاهده نشد (001/0P˃). نتیجه گیری: مشاوره گروهی گشتالت درمانی و واقعیت درمانی بر تنظیم هیجان تاثیر مثبت و معناداری داشته اند. بنابراین مشاوره گروهی گشتالت درمانی روشی و واقعیت درمانی روش های مناسبی برای افزایش تنظیم هیجان دانش آموزان هستند. با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود که مشاوران مدارس و مراکز روان درمانی از روش های مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی و واقعیت درمانی در بهبود تنظیم هیجان استفاده کنند.
۵۸.

اثربخشی روان درمانی مثبت نگر بر رضایت از تصویر تن و شادکامی در دختران نوجوان ناراضی از تصویر تن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده درمانی کاربردی دوره سوم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۳) 70 - 89
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۰۸
هدف: این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی روان درمانی مثبت نگر بر رضایت از تصویر تن و شادکامی در دختران نوجوان ناراضی از تصویر تن بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری بود. از بین دختران نوجوان ناراضی از تصویر تن نمونه ای به حجم 30 نفر به روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب و در دو گروه آزمایش (روان درمانی مثبت نگر) و گواه به صورت تصادفی ساده جایگزین شدند. (15 نفر در هر گروه). پس از ارزیابی، 30 نفر از دختران نوجوان ناراضی از تصویر تن که نمره پایین تر نمره برش پرسشنامه رضایت از تصویرتن را کسب نمودند و شرایط لازم را داشتند، شناسایی و سپس در دو گروه 15 نفری، یک گروه آزمایشی و یک گروه گواه اختصاص یافتند. سپس 8 جلسه 90 دقیقه ای روان درمانی مثبت نگر سلیگمن (2006) در گروه آزمایش به صورت حضوری و با رعایت پروتکل های بهداشتی انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه شادکامی (آرگایل و همکاران، 1989) و مقیاس رضایت از تصویرتن (سوئوتو و گارسیا، 2002) جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر با نرم افزار SPSS-22 انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که در مراحل پس آزمون و پیگیری، روان درمانی مثبت نگر بر رضایت از تصویر تن (86/49=F، 001/0>P) و شادکامی (53/13=F، 001/0>P) اثربخش بودند و در مراحل پس آزمون و پیگیری، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر رضایت از تصویر تن و شادکامی اثربخش بودند و در سایر موارد تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: به طور کلی با توجه به نتایج پژوهش، احتمالاً بتوان از روان درمانی مثبت نگر و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در بهبود مسائل روان شناختی دختران نوجوان استفاده نمود.
۵۹.

اثربخشی رویکرد تأثیر درمانی گروهی بر رضایت از زندگی، مهارت حل مسئله و امیدواری دختران نوجوان در خانواده های پرتنش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مشاوره جلد ۲۱ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۸۲ ۱۷۲-۱۴۱
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۰۸
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی به کارگیری اصول تأثیر درمانی (Impact Therapy) گروهی بر مهارت های حل مسأله، امیدواری و رضایت از زندگی در دختران نوجوان خانواده های پر تنش بود. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دختران نوجوان دبیرستانی 16 تا 18 سال خانواده هایی است که والدین آن ها در 5 سال اخیر طلاق گرفته و به دادگاه خانواده مراجعه کرده بودند. روش نمونه گیری به صورت در دسترس بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های رضایت از زندگی، حل مسئله و امیدواری استفاده شد. یافته ها: مقایسه بین گروهی نشان می دهد تفاوت میانگین نمره های رضایت از زندگی (042/0=p)، مهارت حل مسأله (049/0=p)، و امیدواری (012/0=p) بین گروه های آزمایش و کنترل معنی دار است؛ بنابراین می توان گفت تأثیر درمانی گروهی بر رضایت از زندگی، مهارت حل مسأله و امیدواری دختران نوجوان خانواده های پرتنش اثر داشته و آن ها را افزایش داده است. نتیجه گیری: تأثیردرمانی با ارتقای تاب آوری نوجوانان خانواده های پرتنش، در مقابل مشکلات به آزمودنی ها کمک کرد تا در برابر عوامل استرس زا از خود مقاومت بهتری نشان داده و بر آنها غلبه کنند. این افراد در نتیجه تأثیر درمانی بیشتر مصمم شدند و نسبت به رویدادهای اطراف خود از میزان کنترل بالاتری برخوردار شدند. به عبارت دیگر این مداخلات به شرکت کنندگان کمک کرد با مسائل مختلف زندگی بهتر برخورد کنند و حتی رویدادهای ناخوشایند را به عنوان فرصت در نظر بگیرند شماره ی مقاله: ۶
۶۰.

اثربخشی شیوه های فرزندپروری به مادران در بهبود مسئولیت پذیری دختران نوجوان

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی نوجوان و جوان سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ ۱۰۵-۹۳
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۰۶
زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر آموزش شیوه های فرزندپروری به مادران در بهبود مسئولیت پذیری فرزندان دختر نوجوان بود. روش پژوهش: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود که از بین مادران دانش آموزان دختر مقطع اول متوسطه مراجعه کننده به مرکز مشاوره آموزش وپرورش منطقه 4 تهران نمونه ای به حجم 40 نفر از مادران این دانش آموزان به شیوه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 20 نفره آزمایش و گواه جایگزین و گروه آزمایش در معرض متغیر مستقل آموزش شیوه های فرزندپروری قرار گرفت. پیش از انجام مداخلات درمانی روی مادران، دختران هر دو گروه این مادران به پرسشنامه مسئولیت پذیری کرمی و نعمتی (1386) را اجرا و پس از گذشت هفت جلسه 90 دقیقه ای مجدداً از دختران هر دو گروه به صورت هم زمان به پرسشنامه مسئولیت پذیری پاسخ دادند که داده ها با استفاده از Spss-19 و با آزمون تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که آموزش شیوه های فرزندپروری به مادران در خرده مقیاس های خود مدیریتی، نظم دهی، قانون مندی، امانت داری و وظیفه شناسی در گروه آزمایش افزایش یافته است (001/0p<) و در خرده مقیاس های سازمان یافتگی و پیشرفت گرایی تأثیر چندانی نداشت (05/0 p>). نتیجه گیری: نتایج نشان داد که آموزش شیوه های فرزندپروری به مادران در گروه آزمایش باعث بهبود مسئولیت پذیری در نمونه مورد پژوهش شده است.