زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق)

زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق)

زن و جامعه سال سیزدهم تابستان 1401 شماره 2 (پیاپی 50) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی رابطه طرح واره جنسیتی و سازگاری اجتماعی نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: طرحواره جنسیتی سازگاری اجتماعی ناسازگاری اجتماعی نوجوانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۱۹۲
هدف: هدف این پژوهش بررسی رابطه بین طرحواره جنسیتی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان دختر وپسر دبیرستان های شهرستان جویم بود. روش : روش تحقیق توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری شامل همه دانش آموزان دختر و پسر پایه اول دوره دبیرستان دخترانه و پسرانه دبیرستان های جویم است که 283 نفرهستند و 105 به عنوان حجم نمونه با فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. ابزار پژوهش پرسشنامه طرحواره جنسیتی بم (1976) و سازگاری اجتماعی کالیفرنیا تورپ و همکاران (1936) است که روایی و پایایی مطلوبی داشت. یافته ها: نتیجه تحلیل واریانس در ارتباط با سازگاری اجتماعی و نقش های جنسیتی نشان می دهدکه (48 /10 = f) معنادار می باشد،همچنین نتایج تحلیل واریانس دو طرفه نشان داد که میزان سازگاری اجتماعی دو جنس در نقش های جنسیتی (18/583=f) معنادار می باشد. نتیجه آزمون t مستقل برای بررسی میزان سازگاری اجتماعی در دانش آموزان دختر و پسر نشان داد که t بدست آمده برابر (35/3) معنی دار است. نتیجه آزمون خی دو برای بررسی رابطه سازگاری اجتماعی با نقش های جنسیتی در دانش آموزان دختر نشان داد که خی دو بدست آمده برابر با 7 معنی دار نمی باشد. نتیجه آزمون خی دو برای بررسی رابطه سازگاری اجتماعی با نقش های جنسیتی دانش آموزان پسر نشان داد خی دو بدست آمده برابر با 81/1 معنی دار نمی باشد. با توجه به آنچه که نتایج نشان داد، بین طرحواره جنسیتی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان دختر و پسر رابطه وجود دارد.بنابراین اصلاح یا استحکام طرحواره های جنسیتی جهت دستیابی به سازگاری اجتماعی دانش آموزان اهمیت دارد.
۲.

بررسی ارتباط دینداری و گرایش به رفتارهای متکدیانه در بین زنان شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تکدی گری رفتارهای متکدیانه دینداری آسیب اجتماعی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۱۷۳
تکدی گری یکی از آسیب های اجتماعی است که در بروز و ترویج بسیاری از مسائل دیگر موثر است و این امر در جامعه می تواند در بروز و افزایش اعتیاد، حمل مواد مخدر، شیوع بیماری های پر خطر، سرقت، فحشا و سایر بزه های اجتماعی تاثیرگذار باشد. با توجه به اهمیت بحث از تکدی گری، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش و ابزار تحقیق پرسشنامه به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی می باشد که آیا بین بین دینداری با گرایش به رفتارهای متکدیانه زنان در شهر شیراز ارتباط وجود دارد؟ جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی زنان و دختران متکدی و شبه متکدی ۱۲ سال به بالای شهر شیراز می باشد که تعداد ۳۸۴ نفر از آنها به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS و معادلات ساختاری AMOS Graphic استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین دینداری (۳۶/۰P= ) و شاخص های آن یعنی بعد اعتقادی (۲۶/۰P= )، بعد پیامدی (۳۳/۰-P= )، بعد مناسکی (۴۲/۰-P= )، بعد تجربی (۳۶/۰-P= ) و بعد عاطفی (۳۷/۰-P= )، با گرایش به رفتارهای متکدیانه زنان ارتباط منفی و معکوس و معنادار وجود دارد. بنابراین تمامی فرضیه های پژوهش تأیید می شوند. همچنین نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری (AMOS) نیز نشان می دهد که دینداری بر گرایش به رفتارهای متکدیانه تأثیر منفی و متوسط (۴۲/۰-) دارد.
۳.

مهم ترین عوامل موفقیت مدیران زن در سازمان آموزش و پرورش شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت موفق زنان مهارتهای مدیریتی عوامل فردی عوامل اجتماعی و سیاسی عوامل درون و برون سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۵ تعداد دانلود : ۱۷۹
مقدمه و هدف: به طور کلی امروزه حضور و مدیریت موفق زنان یکی از راه های رشد، توسعه و موفقیت سازمان ها است. به همین جهت بررسی عوامل موثر بر مدیریت موفق زنان از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. لذا هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی و شناسایی عوامل موفقیت مدیریت زنان درسازمان آموزش و پرورش شهر شیراز با استفاده از روش فراترکیب است. مواد و روش ها: جامعه آماری بخش فراترکیب شامل مقالات دوره زمانی سال 1380 تا سال 1397 با موضوع موفقیت زنان است که تعداد 80 مقاله با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند استفاده گردید. در پایان نتایج بررسی 80 مقاله از 330 مقاله مرتبط با موضوع عوامل موثر بر موفقیت مدیریتی زنان با استفاده از روش فراترکیب در 152کد، 44 مفهوم یا واحد معنایی و 4 طبقه گروه بندی و شناسایی گردید و بر اس اس این عوامل مدل یکپارچ ه نهایی ارایه و اعتبارسنجی شد و درنهایت، طبقه ها در قالب دو درونمایه عوامل و الزامات برون سازمانی و عوامل و الزامات درون سازمانی گنجانده شدند. یافته ها: براساس یافته های این تحقیق، مهمترین عوامل موثر بر موفقیت زنان به دو دسته عوامل برون سازمانی و درون سازمانی تقسیم می شوند، که الزمات برون سازمانی در سطح کلان و مبانی و الزمات درون سازمانی در سطح خرد مطرح اند. بحث و نتیجه گیری: در الزمات برون سازمانی عوامل مختلفی نظیر عوامل محیطی، عوامل فردی و عوامل خانوادگی در موفقیت زنان در آموزش و پرورش موثر می باشد.
۴.

دلالت های سیاستی مصرف در منظومه معنایی قرآن کریم مبتنی بر نظام خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سیاستگذاری مصرف نظام معنایی قرآن دلالت های سیاستی خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۱۹۱
خانواده به عنوان مهمترین نهاد اجتماعی در اندیشه ونظام دینی دارای کارکردهای متعدد فرهنگی و تربیتی است. کارکردهای که متاثر از سیاست های حاکمیت و دولت سهم قابل توجهی را درساماندهی مصرف فردی و اجتماعی دارد. بررسی دلالت پژوهانه نظام معنای قرآن بیانگرتعلق ثروت به جامعه و کفالت عمومی اموال، رعایت شان، توجه به حد قوام، توجه به احکام دینی و تعیین سطح مناسبات مصرف خانواده بر مبنای عرف است. تبیین این گزاره ها و کشف وجوه افتراق مصرف خانواده در سبک زندگی از منظر قرآن و فرهنگ مصرف مدرن ما را به این نکته رهنمون می سازد که در منظومه فکری قرآن انسان موجودی با ابعاد مختلف روحی و جسمی است که برای تأمین نیازهای خود مصرف می کند. مصرف به خودی خود نکوهش نشده؛ ولی هدف غائی نیست؛ بلکه مقدمه ای برای رسیدن به هدف متعالی رشد و حیات طیبه است. لذاسامان هی این مقوله مهم نقش مهم واساسی درایجادوتعمیق وتوسعه سبک زندگی اسلامی ایرانی دارد.
۵.

تحلیل محتوای کیفی مصوبات مجلس شورای اسلامی با محوریت زنان در بازه زمانی بیست ساله (1376 تا 1396)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مصوبات مجلس زنان عدالت جنسیتی برابری جنسیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۱۸۱
کیفیت زندگی گروه های مختلف اجتماعی تابعی از قوانین و سیاست های جامعه است.جایگاه گروههای مختلف اجتماعی در قوانین کشور از مهمترین عوامل موثر بر شرایط و کیفیت زندگی آنها می باشد.این پژوهش با هدف بررسی قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی ایران از سال 1376 تا 1396در حوزه مسائل زنان انجام شد. روش مورد استفاده در این پژوهش تحلیل محتوای کیفی بود. مصوبات مذکور در نرم افزار MAXQDA2020 در سه مرحله کد گذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل و بررسی شدند. جهت اعتبارپذیری دادهها از مرور مطالعات و تکنیک کسب اطلاعات موازی و تثلیث، ارائه تحلیلهای دادهای و برای کسب پایایی، از ضریب توافق کاپا استفاده گردید که با مقدار 68/0 پایایی نتایج مورد تایید قرار گرفت. پس از تحلیل داده ها، چهار مضمون اصلی استخراج شده: نابرابری در حقوق مرتبط با طلاق، عدالت جنسیتی،حمایت از منشور حقوق زنان،برابری جنسیتی در امتیازات گروههای خاص و تقویت نقش های سنتی زنان است. مدل استخراج شده، نشان می دهد که مصوبات بر تقویت نقش های سنتی زنان تاکید دارد. در ایران نگاه جامع نسبت به مساله زنان، خانواده و توسعه بعنوان یک برنامه همه جانبه کم رنگ است. برنامه ریزی برای زنان بدون مشارکت آنها میسر نمی شود و توانمندسازی بانوان مقدم بر ایجاد فرصت های برابر است. همچنین، آموزش مدیران سازمانی و همراه نمودن آنها جهت تسهیل گری و سوق دادن جامعه به عدالت بسیار حائز اهمیت است.
۶.

ساخت و اعتباریابی ابزار سنجش کجروی دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اعتباریابی ابزار سنجش کجروی دختران نوجوان نوپدید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۱۹۴
زمینه و هدف: از آنجا که نوجوانان دختر، پتانسیل ها و سرمایه های اصلی هر کشوری به شمار می روند، کجروی آنان به عنوان یکی از چالش های مهم حوزه خانواده، تأثیر مستقیمی بر آینده ی کشور خواهد داشت. هدف این پژوهش ساخت و اعتباریابی ابزار سنجش کجروی در دختران نوجوان بود. روش: جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان متوسطه اول شهر فیروزکوه به عنوان نوجوانان دختر در سال تحصیلی 1398-1399 است و نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران، 200 نفر انتخاب شد. برای تهیه پرسشنامه، پس از بررسی مبانی نظری و مصاحبه با اساتید جامعه شناسی حوزه آسیب های اجتماعی و بررسی مسائل اجتماعی، پرسشنامه مورد هدف ساخته شد. پس از تأیید روایی محتوایی گویه ها، برای رفع ابهام و وقوف به مشکلات احتمالی آزمون، از چند نفر خواسته شد تا به پرسشنامه پاسخ دهند و عبارات و واژه های نامفهوم را مشخص کنند. به دنبال این اجرای آزمایشی، شکل برخی از گویه ها تغییر کرد، ولی گویه ای حذف نشد. یافته ها: برای تحلیل داده های پژوهش، از آزمون های تحلیل عامل اکتشافی با نرم افزار spss24 و تحلیل عامل تاییدی مرحله دوم با نرم افزار Amos 24 استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ، محاسبه و مناسب ارزیابی شد. یافته ها نشان داد که ابزار ساخته شده برای سنجش کجروی دختران نوجوان، همه ابعاد (تقلب، پرخاشگری، وندالیسم، کجروی فرهنگی، کجروی جنسی، کجروی دینی و کجروی نوپدید) را می سنجد. نتیجه گیری: با توجه به میزان اعتبار و روایی بدست آمده، پرسشنامه طراحی شده با عنوان کجروی در دختران نوجوان ابزاری مناسب برای مطالعات در این زمینه است.
۷.

تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار از خشونت پس از زلزله (مورد مطالعه زنان سرپرست خانوار ساکن در مناطق زلزله زده استان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تجربه زیسته خشونت زنان سرپرست خانوار زلزله کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۱۶۴
زنان سرپرست خانوار از گروه های اجتماعی آسیب پذیر و فراموش شده در حوادث طبیعی هستند که به دلیل مسائل فرهنگی و اجتماعی همواره مورد خشونت قرار می گیرند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار از خشونت پس از زلزله استان کرمانشاه انجام شد. جامعه مورد مطالعه کلیه زنان آسیب دیده در زلزله بودند که به صورت هدفمند با 15 نفر از آنها مصاحبه عمیق فردی انجام گرفت. حجم نمونه با استفاده از نمونه گیری نظری و تا رسیدن به اشباع نظری تداوم یافت. داده ها با استراتژی پدیدارشناسی تفسیری گردآوری و با روش دیکلمن و همکاران(1989) تجزیه وتحلیل شدند. در نهایت، 474 کد باز و اولیه، 55 درون مایه فرعی و 4 درون مایه اصلی استخراج شد. طبق یافته ها تجربه خشونت زنان عبارت بودند از:« دسترسی ناعادلانه به منابع، داغ ننگ، فقدان امنیت و تخریب اجتماعات». نتایج این مطالعه نشان می دهد که رفع خشونت ها علیه این زنان منوط به حذف موانع فرهنگی ماقبل حوادث و توجه به قدرت تصمیم گیری آنها در بطن خانواده و جامعه است.
۸.

تبیین عوامل پایداری شغلی زنان در سطوح مدیریتی با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پایداری شغلی زنان مدیریت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۲۸۷
هدف: مناسب سازی بستری جهت پایداری زنان در سطوح مدیریتی، علاوه بر فراهم نمودن زمینه بهبود ارتباطات سازمانی و تسهیل نوآوری به رشد توانمندی های فردی آنان نیز منجر می شود. این پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی پایداری شغلی زنان در سطوح مدیریتی انجام شده است. روش: این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و برحسب نحوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی - پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل 220 مدیر زن در سازمانهای تابعه وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی شهرستان اهواز است که به روش تمام شمار انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از تکنیک فازی در بخش کیفی و پرسشنامه محقق ساخته در بخش کمی استفاده گردید. روایی و پایایی پرسشنامه با نظر خبرگان و ضریب آلفای کرونباخ (90/0) محاسبه و تایید گردید. جهت آزمون فرضیه های پژوهش از مدل معادلات ساختاری در ن رم اف زار PLS بهره گرفته شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که عوامل سازمانی و فرهنگی سهم بیشتری در تبیین پایداری شغلی مدیران زن دارند که در این میان ارزیابی مدیران بر اساس موفقیت و نه جنسیت، برابری در توزیع پاداشها و نتایج، نظارت بر عملکرد مدیران بدور از جنسیت، دسترسی به منابع اطلاعاتی سازمان از مهمترین عوامل پایداری شغلی هستند.
۹.

تدوین مدل کیفیت زندگی براساس دلبستگی مادربه جنین، صمیمیت باهمسر و میانجی گری اضطراب در مادران باردار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی دلبستگی مادر به جنین صمیمیت با همسر اضطراب بارداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۲۰۴
هدف: با توجه به اهمیت کیفیت زندگی در دوران بارداری و شیوع اضطراب در این دوران، هدف این پژوهش آزمون مدل کیفیت زندگی بارداری براساس دلبستگی مادر به جنین و صمیمیت با همسر با میانجی گری اضطراب باردای در مادران باردار بود. مواد و روش ها: این تحقیق از نوع همبستگی، تحلیل مسیر بود. به این منظور نمونه ای به حجم 372 نفر از جامعه آماری زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و مطب متخصصین زنان شهر اهواز در سال 1398، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه های دلبستگی مادر به جنین، صمیمیت زناشویی، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت و اضطراب بارداری بودند. و به منظور تعیین پایایی ابزار از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان دادند مسیر مستقیم دلبستگی مادر به جنین، با کیفیت زندگی معنی دار نبود، اما مسیر مستقیم صمیمیت با همسر به کیفیت زندگی مثبت و معنی دار و دلبستگی مادر به جنین و صمیمیت با همسر به اضطراب بارداری منفی و معنی دار و مسیر اضطراب بارداری به کیفیت زندگی منفی و معنادار بود. اضطراب بارداری رابطه بین دلبستگی مادر به جنین و صمیمیت با همسر را با کیفیت زندگی واسطه گری کرد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به اهمیت کیفیت زندگی بارداری و شایع بودن اضطراب در بین زنان باردار، لازم است با کنترل پیشایندهای اضطراب، از طریق کاهش اضطراب بارداری کیفیت زندگی زنان باردار را بالا برد.
۱۰.

پیش بینی عملکرد خانواده بر اساس شفقت به خود و سرمایه روانشناختی در زنان متاهل شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: عملکرد خانواده شفقت به خود سرمایه روانشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰ تعداد دانلود : ۱۴۶
مقدمه و هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی عملکرد خانواده بر اساس شفقت به خود و سرمایه روانشناختی بر روی زنان متاهل در ادارات دولتی شهر شیراز به مرحله اجرا درآمد. مواد و روش ها: به منظور بررسی هدف پژوهش، روش توصیفی از نوع همبستگی انتخاب شد. 120 نفر از زنان متاهل شاغل در ادارات دولتی شهر شیراز به شیوه نمونه گیری خوشه ای تک مرحله ای انتخاب و پرسشنامه عملکرد خانواده اپشتاین، پرسشنامه شفقت به خود نف و سرمایه روانشناختی لوتانز را تکمیل نمودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss و روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس صورت گرفت. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که شفقت به خود در پیش بینی عملکرد خانواده نقش مثبت و معناداری دارد. همچنین سرمایه روانشناختی نیز در پیش بینی عملکرد خانواده نقش مثبت و معناداری دارد. شفقت به خود ، قادر به پیش بینی سه خرده مقیاس عملکرد خانواده شامل حل مشکل،نقش ها و کنترل رفتار نبود اما خرده مقیاس های: ارتباط ،همراهی عاطفی ،آمیزش عاطفی،عملکرد کلی بطور معنادار پیش بینی کرد. بحث و نتیجه گیری:بر اساس نتایج این پزوهش می توان گفت کبفیت مطلوب عملکرد خانواده تحت تاثیر عوامل گوناگونی است در این رابطه .بهزیستی روانشناختی و شفقت به خود به عنوان خصیصه های مثبت و موثر عمل می کنند
۱۱.

آسیب شناسی ورزش قهرمانی بانوان ایرانی در دهه 90 از طریق تحلیل گفتمان غالب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان گفتمان غالب ورزش قهرمانی بانوان ورزشکار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۱۹۵
هدف: پژوهش حاضر در راستای شناخت و تحلیل گفتمان غالب بر ورزش قهرمانی بانوان کشور و تعیین اینکه چه کسانی و چه پدیده هایی بر این گفتمان بیشترین تأثیر را دارند، انجام گرفته است. روش شناسی: روش پژوهش بر اساس ماهیت داده ها کیفی و از نوع روش تحلیل گفتمان بوده و بر اساس هدف از نوع تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش شامل 42 نفر از بانوان قهرمانی است که در لیست افراد اعزامی به مسابقات جهانی المپیک و پارالمپیک 2012 و 2016 قرار داشته اند. در این پژوهش از نمونه گیری نظری استفاده شده که طبق دیدگاه هالووی و ایمی، تعداد 4 تا 40 نفر برای مطالعات کیفی کفایت می کند. یافته ها: عواملی که بر توسعه ورزش قهرمانی بانوان تأثیرگذار هستند در قالب 2 مقوله اصلی بازدارنده و تقویت کننده دسته بندی می شوند. عوامل بازدارنده شامل: عدم حمایت مادی و معنوی مسئولان دولتی، تبعیض جنسیتی، عدم امکانات باشگاهی، محدودیت های زیرساختی، فرهنگ مردسالارانه، عدم دریافت پاداش و عوامل تقویت کننده شامل: اعتماد به نفس، حمایت خانواده، پشتکار، انگیزه بالا، حمایت مربی، رویه کار تیمی، اخلاق حرفه ای، توجه به ارزش های دینی و فرهنگ ورزش بانوان می باشند. نتیجه گیری: برای توسعه ورزش قهرمانی بانوان کشور باید بر مقوله های استخراجی از این پژوهش متمرکز شد تا از آنها به عنوان سازوکارهایی جهت توسعه ورزش قهرمانی بانوان بهره گرفت.
۱۲.

استراتژی های کودک همسران در مواجهه با مسائل زندگی زناشویی (مقایسه دو گروه از کودک همسران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استراتژی کودک همسری تحلیل تماتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۳۸۸
پژوهش پیش رو در پی مطالعه استراتژی های کودک همسران در مواجهه با مسائل برخاسته از ازدواج شان در دوران کودکی بوده است. جهت رسیدن به اهداف تحقیق از روش کیفی استفاده شده است. جمع آوری داده ها با کاربست مصاحبه نیمه ساختاریافته با دو گروه صورت پذیرفت. گروه نخست شامل کودک همسرانی است که هنوز در سنین کودکی (زیر 18 سال) به سر می برند و گروه دوم کودک همسرانی هستند که دوران کودکی خود را طی نموده و در محدوده سنی 18 تا 35 سال قرار دارند. در این مطالعه که در پاییز و زمستان سال 1398 انجام شده، مشارکت-کنندگان با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند یا نظری از چهار شهر بجستان، بردسکن، تربت حیدریه و گناباد انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل متون مصاحبه با استفاده از روش تحلیل تماتیک، نشان داد که مشارکت کنندگان تحقیق به صورت های مختلفی به مسائل پدید آمده در زندگی زناشویی خود واکنش نشان می دهند و استراتژی های مختلف و متفاوتی را برمی گزینند. این استراتژی ها در قالب دو مقوله اصلی 1. استراتژی های منفعلانه و 2. استراتژی های فعالانه مطرح شدند که نمایانگر غالب بودن استراتژی های منفعلانه در میان هر دو گروه بوده است. از طرفی غالب استراتژی ها در سطح فردی لحاظ شدند.
۱۳.

مطالعه کیفی سلامت اجتماعی زنان کودک همسر (مطالعه موردی: شهر اهواز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: کودک همسری سلامت اجتماعی زنان اهواز تحلیل محتوای کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۲۷۸
مقدمه ازدواج در سنین کودکی در کشورهای مختلف و از جمله ایران مسبوق به سابقه است. در این مقاله به مطالعه کیفی سلامت اجتماعی زنان کودک همسر در شهر اهواز پرداخته شد. روش: برای جمع آوری و تحلیل داده ها از تکنیک مصاحبه نیمه ساخت یافته و راهبرد تحلیل محتوای کیفی و نرم افزار مکس کیودی اِی 2018 استفاده و در نهایت نقشه مکس بر اساس نتایج تحلیل ها ترسیم شد. اشباع نظری پس از 19 مصاحبه حاصل شد. در مرحله تحلیل داده ها از کدگذاری فرضیه ای بر مبنای فضای مفهومی برگرفته از نظریه های صاحب نظرانی که سلامت اجتماعی را به مثابه جنبه ای از سلامت فرد در نظر می گیرند، به ویژه نظریه سلامت اجتماعی کییز بهره برده شد پیامدهای ازدواج در سنین کودکی برای زنان مصاحبه شونده در پنج مقوله اصلی قرار می گیرد که هر کدام به نحوی در کیفیت ابعاد پنج گانه سلامت اجتماعی آنان نقش دارد. یافته ها: یکی از مهم ترین پیامدهای ازدواج زودهنگام برای دختران، کودکی از دست رفته آنان است. پدیده کودک مادری نیز زنان کودک همسر را در مسیر پذیرش مسئولیت اجتماعی سنگینی قرار می دهد . این کودک همسران پس از ازدواج با محدودیت های ارتباطی زیادی مواجه می شوند که انزوای اجتماعی نتیجه آن است که در کنار تحمل خشونت خانگی، میزان مشارکت اجتماعی و شکوفایی اجتماعی این افراد را تا پایین ترین سطح تنزل می دهد. تمام این موارد، نشان دهنده سطح پایینی از ابعاد پنج گانه سلامت اجتماعی این افراد است. واژگان کلیدی:کودک همسری، سلامت اجتماعی، زنان، اهواز، تحلیل محتوای کیفی.
۱۴.

بررسی رابطه عادت های مطالعه با اهمال کاری و عملکرد تحصیلی با میانجی گری خودکارآمدی دختران مقطع متوسطه اول شهرستان نی ریز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اهمال کاری تحصیلی خودکارآمدی عادات مطالعه عملکرد تحصیلی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۹ تعداد دانلود : ۱۴۳
هدف: این پژوهش با هدف بررسی رابطه عادت های مطالعه با اهمال کاری و عملکرد تحصیلی با میانجی گری خودکارآمدی دختران مقطع متوسطه اول شهرستان نی ریز در سال تحصیلی 99-98 صورت گرفته است. روش و مواد: روش به کار گرفته شده در این پژوهش توصیفی-پیمایشی و تحلیل مسیر است. جامعه آماری تمام دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول در سال تحصیلی 99-1398 شهرستان نی ریز بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای ابزارهای پژوهش در اختیار 314 نفر از دانش آموزان به عنوان نمونه گذاشته شد. ابزارهای این پژوهش عبارت بودند از: (1) پرسشنامه عادت های مطالعه پالسان شارما، (2) مقیاس اهمال کاری تحصیلی سولومون و راث بلوم، (3) پرسشنامه خودکارآمدی موریس و (4) پرسشنامه عملکرد تحصیلی فام و تیلور. یافته ها: تحلیل مسیر مستقیم نشان داد که بین عادت ها مطالعه با اهمال کاری تحصیلی (001/0 p<) رابطه منفی و معناداری وجود دارد. ولی، بین عادت ها مطالعه با عملکرد تحصیلی (142/0 p<) رابطه وجود ندارد. علاوه براین، نتایج تحلیل مسیر غیر مستقیم نشان داد بین عادت های مطالعه با اهمال کاری با میانجی گری خودکارآمدی (002/0 p<) رابطه وجود دارد. علاوه براین یافته ها نشان داد، بین عادت ها مطالعه با عملکرد تحصیلی با میانجی گری خودکارآمدی (002/0 p<) رابطه وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت هر قدر دانش آموزان عادت های مطالعه خوب و مطلوبی داشته باشند از میزان اهمال کاری آن ها کاسته خواهد شد. علاوه براین، یافته ها نشان داد که داشتن خودکارآمدی می تواند موجب افزایش عملکرد تحصیلی و کاهش اهمال کاری تحصیلی در دانش آموزان شود.
۱۵.

بررسی شناختی تفاوت نگاه ابزاری به زن در جوامع دارای زبان های خواهر از دیدگاه زبان شناسی فرهنگی؛ مطالعه موردیِ فرانسه و ایتالیا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جامعه شناسی زبان زبان شناسی فرهنگی زبان شناسی شناختی نگاه ابزاری به زن فرانسه - ایتالیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۲۰۲
هدف: این پژوهش به منظور نشان دادن کیفیت و آثار بازنمایی شناختی نگاه ابزاری به زن در جوامع دارای ریشه مشترک زبانی و آزمودن سنجه مقوله های شناختی و ابزار ساختواژی در برهم کنش های زبانی-فرهنگی به انجام رسیده است. روش: پس از تعیین جنس دستوریِ تعداد 330 ابزارواژه متداول در صنایع مختلف، به عنوان مرتبط ترین پیکره زبانیِ مبتنی بر چهارچوب نظری پژوهش؛ زبان شناسی فرهنگی، در زبان های فرانسوی و ایتالیایی و جوامع متبوع به عنوان نمونه، پژوهش حاضر از روشی ترکیبی در تحقیق استفاده نموده و داده ها از هر دو مسیر کیفی و کمّی تحلیل شده اند. یافته ها: اگرچه فرهنگ ایتالیایی زبانان نسبت به فرانسوی زبانان، در رابطه با موضوع زنان، از منظر این پژوهش، در حدی جزئی، جنسیت زده تر و ابزارانگارانه تر است. با این وجود، آزمون کای دو، اختلاف بسامد جنس مؤنث و مذکر را در ابزارواژه های درون زبان ایتالیایی و نیز اختلاف بسامد جنس مؤنث بین دو زبان را معنادار ندانسته و در نتیجه مشخص گردید که شناخت فرهنگی متشابه ایتالیایی زبانان به «زن»، صرفاً از این جهت، در مقایسه با فرانسوی زبانان، در نسبت و هم بسته است با اشتراکات زبانی بالای آن ها. از دستاوردهای دیگر این تحقیق، ارائه روش شناسی نوین در گردآوری و تحلیل داده های مقوله بنیاد شناختی و نیز جانمایی نگاه ابزاری به زن در ساختواژه زبان های دارای جنس دستوری است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۹