مشکلات خواب

هدف این پژوهش شناخت اثر اختلال نارسایی توجه/فرون کنشی از طریق نظم دهی هیجانی بر مشکلات خواب بزرگسالان بود. از بین دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب در سال تحصیلی 93-92، 312 دانشجو (178 مرد و 134 زن) با روش نمونه برداری طبقه ای انتخاب شدند و مقیاس درجه بندی اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی بزرگسالان، فرم خودگزارش دهی و کوتاه کانرز (کانرز، ارهارد و اسپارو، 1999)، مقیاس دشواری نظم دهی هیجانی (گراتز و رومر، 2004) و شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ (بایس، رینولدز، مانک، برمن و کوپفر، 1989) را تکمیل کردند. نتایج نشان دادند همبستگی اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی با دشواری در نظم دهی هیجانی و مشکلات خواب، مثبت معنادار بود و نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان دهنده تأثیرگذاری فزون کنشی بر مشکلات خواب از طریق نظم دهی هیجان بود. بنابراین آموزش مهارت های نظم دهی هیجانی به بزرگسالان فزون کنش می تواند در کاهش مشکلات خواب آنان مؤثر باشد.

مقدمه: کیفیت و طول خواب مناسب یک عامل تاثیر گذار مهم بر سلامت جسم و روان است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سبک های دلبستگی ناایمن با مشکلات خواب با میانجی گری افسردگی و اضطراب انجام شد. روش: پژوهش حاضر با توجه به نحوه گرد آوری داده ها، جزء تحقیقات توصیفی- همبستگی بوده و با توجه به اهداف از نوع بنیادی است که در آن روابط متغیر ملاک و متغیرهای پیش بین بررسی شدند. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانش آموزان دختر، در دوره دوم متوسطه کلاس یازدهم از رشته های مختلف شهرستان تبریز بود. حجم جامعه مورد نظر که به تعداد 9426 نفر بود بر اساس آن حجم نمونه به وسیله جدول مورگان به تعداد 373 نفر انتخاب شد. ابزارهای پژوهش عبارتند از: پرسشنامه کیفیت خواب پترزبورگ (PSQI)، پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگسالان هازن و شیور، پرسشنامه افسردگی بک (BDI-II)، پرسشنامه اضطراب بک (BAI)، به منظور جمع آوری اطلاعات استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (معادلات ساختاری SEM) استفاده شد. یافته ها: اثر دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا بر افسردگی و اضطراب و مشکلات خواب با ضرایب بتای بالای 0/03 معنی دار است. اثر افسردگی و اضطراب بر مشکلات خواب با ضرایب بتای بالای 0/47 معنی دار است. اثر غیرمستقیم دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا بر مشکلات خواب به واسطه افسردگی و اضطراب با ضرایب بتای بالای 0/15 معنی دار است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد بین سبک های دلبستگی ناایمن اجتنابی و دوسوگرا با افسردگی و اضطراب رابطه معنی داری وجود دارد. بین افسردگی و اضطراب با مشکلات خواب رابطه معنی داری وجود دارد. افسردگی و اضطراب رابطه بین سبک های دلبستگی ناایمن اجتنابی و اضطراب را با مشکلات خواب میانجی گری می کند.

هدف: هدف پژوهش مقایسه اثربخشی آموزش ذهن آگاهی نوجوان محور با آموزش هیجان محور بر عزت نفس و مشکلات خواب نوجوانان پسر بود. روش: پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری بود. جامعه آماری شامل نوجوانان داغ دیده مراجعه کننده به مراکز مشاوره آموزش وپرورش شهر شیراز در سال 97-1396 بودند. از میان آن ها 48 نفر به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جای داده شدند. گروه آزمایشی ذهن آگاهی نوجوان محور در طی 10 جلسه 1 ساعته و گروه آزمایش هیجان محور در طی 8 جلسه 1 ساعته به صورت گروهی تحت آموزش قرار گرفتند. آزمودنی ها به کمک پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت (1967) و کیفیت خواب پیتزبورگ (1998) پیش از آغاز درمان، پایان جلسات درمان و همچنین مرحله پیگیری 45 روزه پس از آموزش گروهی ارزیابی شدند. گروه گواه بدون هیچ آموزش گروهی بودند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد به کارگیری ذهن آگاهی نوجوان محور و هیجان محور بر عزت نفس و مشکلات خواب نوجوانان داغ دیده موثر است (05/0 < p ) و گروه ذهن آگاهی نوجوان محور تأثیر بیشتری از هیجان محور داشته است و تغییرات در طول زمان پایدار بود. نتیجه گیری: بر این اساس می توان نتیجه گیری کرد که ذهن آگاهی نوجوان محور و هیجان محور بر عزت نفس و مشکلات خواب نوجوانان داغ دیده موثراست و ذهن آگاهی نوجوان محور بر افزایش عزت نفس و کاهش مشکلات خواب موثرتر بود.

هدف: دسترسی خردسالان به وسایل دیجیتال در سال های اخیر افزایش چشمگیری داشته است. افراد با اختلال طیف اُتیسم به دلیل علائق محدود و تکراری بیشتر از این وسایل استفاده می کنند. مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط بین میزان استفاده از وسایل دیجیتال با مشکلات تغذیه و خواب خردسالان با علائم اختلال طیف اُتیسم انجام شد. روش: مطالعه حاضر از نوع مقطعی بود. 45 خردسال بین 16 الی 36 ماه با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از چک لیست سبک زندگی، چک لیست ویرایش شده اُتیسم در کودکان نوپا (M-CHAT)، مقیاس درجه بندی اُتیسم گیلیام (GARS-2) و پرسشنامه مشکلات غذا خوردن (FPI) جمع آوری شد. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون همزمان استفاده شد. یافته ها: نتایج ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون همزمان نشان داد که میزان استفاده خردسالان از وسایل دیجیتال رابطه معنی داری با دیرخوابیدن (p <05، r=0/30)، علائق محدود غذایی (p <05، r=0/31)، رضایت مادر از غذاخوردن کودک (p <05، r=0/32) و نمره کل مشکلات تغذیه (p <05، r=0/31) در خردسالان دارد و به ترتیب 09/0، 11/0، 10/0 و 13/0 درصد از تغییرات مربوط به متغیرهای بالا را به طور معنی داری تبیین می کند. نتیجه گیری: استفاده بیشتر کودکان با علائم اختلال طیف اُتیسم از وسایل دیجیتال با تشدید مشکل دیر خوابیدن و تنوع غذایی محدود، نارضایتی مادر از رفتار تغذیه ای کودک و به طورکلی مشکلات تغذیه همراه است. ارائه مداخلات با هدف مدیریت استفاده خردسالان با علائم اختلال طیف اُتیسم از وسایل دیجیتال ضروری به نظر می رسد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی بر تعامل مادر- کودک و مشکلات خواب کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی و بیش فعالی انجام گرفت. پژوهش حاضر آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کودکان پسر مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی شهر اصفهان در سال تحصیلی 99-1398 بود. در این پژوهش تعداد 30 کودک کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی و بیش فعالی با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه 15 کودک). گروه آزمایش مداخله کارکردهای اجرایی (فیشر و همکاران، 2005) را طی یک ماه در 8 جلسه 75 دقیقه ای دریافت نمودند. . در این بین در گروه آزمایش 3 نفر و در گروه گواه گواه نیز 2 نفر ریزش داشتند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه اختلال کم توجهی و بیش فعالی (ADHDQ) و پرسشنامه تعمال مادر- کودک (PCRS) و پرسشنامه عادات خواب کودک (CSHQ) بود. داده ها به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش کارکردهای اجرایی بر تعامل مادر- کودک و مشکلات خواب کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی و بیش فعالی تأثیر معنادار دارد (001/0p<). بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که آموزش کارکردهای اجرایی با بهره گیری از آموزش سازماندهی، افزایش تمرکز و دقت، تقویت حافظه کاری و بازداری پاسخ می تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت افزایش تعامل مادر- کودک و کاهش مشکلات خواب کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی و بیش فعالی مورد استفاده گیرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی پیش بینی مشکلات خواب دختران نوجوان بر اساس سبک های فرزندپروری و سبک های ناایمن دلبستگی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهرستان کاشان در سال تحصیلی 1400-1399 (3610 دانش آموز) بود. 234 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه کیفیت خواب پترزبورگ بویس و همکاران (PSQI)، پرسشنامه سبک های فرزندپروری شیفر (PSQ) و پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگسال هازن و شیور (AASQ) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره با استفاده از نرم افزار SPSS-23 استفاده شد. نتایج نشان داد که سبک های فرزند پروری محبت (0/24-) و کنترل (0/18) با مشکلات خواب دختران نوجوان رابطه منفی معناداری دارند. همچنین، بین سبک های دلبستگی ناایمن اضطرابی (0/19) و اجتنابی (0/19) با مشکلات خواب دختران نوجوان رابطه مثبت معناداری وجود دارد. همچنین شاخص ضریب چندگانه اصلا ح شده نشان داد که مؤلفه های پیش بین پژوهش می تواند 0/11 از مشکلات خواب دختران نوجوان را پیش بینی کند. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که سبک های فرزندپروری ناکارآمد و سبک های دلبستگی ناایمن می توانند زمینه ساز مشکلات خواب دختران باشند. یافته های این پژوهش دارای تلویحات آموزشی - بهداشتی برای پیشگیری از مشکلات خواب نوجوانان می باشد.

پژوهش حاضر  با هدف تعیین نقش واسطه ای ترس از خود در رابطه بین حساسیت اخلاقی با علائم وسواس فکری-عملی و مشکلات خواب در دانشجویان انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی (معادلات ساختاری) و جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاه سمنان در سال تحصیلی 99-1398 بود که با روش نمونه گیری در دسترس، 400 دانشجو ازطریق فراخوان اینترنتی در پژوهش شرکت کردند. ابزارهای مورد استفاده شامل مقیاس تجدید نظر شده وسواس فکری عملی، پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبرگ، پرسشنامه حساسیت اخلاقی و پرسشنامه ترس از خود بود. برای ارزیابی مدل پیشنهادی از روش معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین حساسیت اخلاقی، علائم وسواس فکری-عملی و مشکلات خواب رابطه مستقیم و معناداری وجود داشت. همچنین ترس از خود در رابطه حساسیت اخلاقی با علائم وسواس فکری-عملی و مشکلات خواب نقش واسطه ای داشت و مدل از برازش مطلوبی برخوردار بود. درنتیجه، حساسیت اخلاقی زمانی با مشکلات خواب و علائم وسواس فکری-عملی رابطه دارد که ترس از خود بالا بوده است. باتوجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می گردد در درمان مشکلات خواب و کاهش نشانه های وسواس فکری- عملی، به نقش ترس از خود و حساسیت اخلاقی نیز توجه شود.

هدف: این تحقیق با هدف اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر مشکلات خواب و حل مسأله انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری 3 ماهه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر 14 تا 16 ساله مشغول به تحصیل در مقطع متوسطه شهر کرمانشاه در سال 400-1399 بود. با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 60 دانش آموز دختر انتخاب و به شیوه تصادفی سازی (قرعه کشی) به دو گروه مساوی 20 نفری گمارش شدند. گردآوری داده ها با پرسشنامه حل مسأله (هپنر و پترسون، 1988) و پرسشنامه سنجش خواب (بویس و همکاران، 1989) انجام شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 25 با روش های آمار توصیفی، پیش فرض های آماری و تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون بن فرونی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان پذیرش و تعهد به طور معناداری بر بهبود مهارت حل مسأله و ابعاد آن در افراد گروه آزمایش اثربخش بوده است. همچنین، نتایج نشان داد که درمان پذیرش و تعهد بر مهارت حل مسأله افراد گروه آزمایش تأثیر مثبتی داشته است. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با بهره گیری از فنونی همانند کاربرد تکنیک های ذهنی، مشاهده خود به عنوان زمینه، تکنیک های گسلش شناختی، تصریح ارزش ها و عمل متعهدانه می تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت کاهش مشکلات خواب و بهبود شیوه های حل مسئله در دختران نوجوان مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش خوددلسوزی بر مشکلات خواب و خودسرزنش گری در همسران نظامیان انجام شد. روش: جامعه آماری موردمطالعه شامل تمامی همسران نظامی شهر ری تهران بود که از این میان، 30 نفر از زنان که ملاک های ورود به پژوهش را داشتند، با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند که به صورت گمارش تصادفی، ۲ گروه 15 نفره آزمایش و کنترل گزینش شدند که گروه آزمایش، 8 جلسه آموزش خوددلسوزی دریافت کرد و گروه کنترل، هیچ مداخله ای را دریافت نکرد. شرکت کنندگان با پرسش نامه مشکلات خواب پیترزبورگ (1989) و مقیاس سطوح خودسرزنش گری تامسون و ظروف (2004) ارزیابی شدند. یافته ها: داده ها با استفاده تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر، به وسیله نسخه 23 نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. مقایسه میانگین ها نشان داد مداخله در تغییر نمرات مشکلات خواب و خودسرزنش گری، مؤثر عمل کرده است. تفاوت ها از پس آزمون به پیگیری معنادار نیستند (05/0<P)؛ به این معنا که اثرات درمانی در طول زمان ثبات داشته اند. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت آموزش خوددلسوزی بر مشکلات خواب و خودسرزنش گری همسران نظامیان اثربخش بوده است و این اثربخشی در طول زمان ثبات داشته است.

پژوهش حاضر باهدف بررسی روابط ساختاری مشکلات خواب با هوش هیجانی در نوجوانان با توجه به نقش واسطه ای نقص در کارکردهای اجرایی صورت گرفت. طرح پژوهش حاضر از نوع توصیفی - همبستگی است. نمونه موردمطالعه شامل ۳۸۱ نفر از دانش آموزان دوره اول متوسطه شهرستان تبریز در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ بود که به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه کیفیت خواب پترزبورگ، پرسشنامه هوش هیجانی سیبریا و شرینگ، پرسشنامه تنظیم هیجان گروس و جان، آزمون نرم افزاری مجموعه کارت ویسکانسین، تکلیف نرم افزاری عملکرد پیوسته استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که مشکلات خواب به صورت مستقیم و غیرمستقیم از طریق تنظیم هیجان و انعطاف پذیری شناختی بر هوش هیجانی تأثیر دارد. بر اساس یافته های پژوهش، می توان نتیجه گرفت که تنظیم هیجان و انعطاف پذیری شناختی در رابطه بین مشکلات خواب با هوش هیجانی نقش واسطه ای دارند.

مطالعات اخیر اختلالی به نام کندگامی شناختی را شناسایی کرده اند که در مشکلات توجه با اختلال نقص توجه/ بیش فعالی شباهت هایی دارد. هدف پژوهش حاضر مقایسه هوش هیجانی و مشکلات خواب در نوجوانان دارای نشانگان اختلال کندگامی شناختی و نوجوانان عادی بود. پژوهش مقطعی با طرح پس رویدادی است، جامعه آماری شامل تمامی نوجوانان دختر دوره متوسطه اول شهرستان تبریز در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ بود و نمونه پژوهش ۱۸۰ دانش آموز که بر اساس پرسش نامه کندگامی شناختی پنی در ۲ گروه ۹۰ نفری: عادی و دارای کندگامی شناختی قرار گرفتند را شامل می شد. جهت گردآوری داده ها از پرسش نامه های هوش هیجانی سیبریا و شرینگ و پرسش نامه کیفیت خواب پیتزبورگ استفاده شد. داده ها از طریق تحلیل واریانس چندمتغیری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که خرده مقیاس های خودانگیزی، خودآگاهی، هشیاری اجتماعی و مهارت های اجتماعی در گروه ۱ به طور معناداری بالاتر از گروه ۲ بود. همچنین، اختلال در کیفیت کلی خواب، کارایی خواب و عملکرد روزانه (عملکرد صبحگاهی) در گروه ۲ به شکل معناداری بالاتر از گروه ۱ بود. بر اساس یافته های پژوهش، می توان نتیجه گرفت که نوجوانان دارای نشانه های اختلال کندگامی شناختی در مقایسه با نوجوانان عادی، هوش هیجانی پایین تر و مشکلات خواب بیش تری دارند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه مواجهه با خشونت خانگی و افسردگی با میانجی گری مشکلات خواب و تعدیل کنندگی خودشفقتی در نوجوانان دختر انجام شد. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه مطالعه شامل تمامی نوجوانان دختر 13 تا 16 ساله مشغول به تحصیل شهر تهران در سال 1402 بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 223 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و به مقیاس مواجهه کودک با خشونت خانگی (ادلسون و همکاران، 2008)، مقیاس افسردگی نوجوانان کوتچر (لبلانس و همکاران، 2002)، نسخه کوتاه مقیاس خودشفقتی (ریس و همکاران، 2011) و پرسشنامه کوتاه اختلالات خواب (زومر، 1985) پاسخ دادند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه هایس (مدل های 4 و 7) در نرم افزار SPSS24 استفاده شد. نتایج نشان داد مشکلات خواب رابطه بین مواجهه با خشونت خانگی و افسردگی را میانجی گری می کنند و رابطه بین مواجهه با خشونت خانگی و افسردگی با میانجی گری مشکلات خواب توسط خودشفقتی تعدیل می شود. بر این اساس، نوجوانانی که از سطوح بالای خودشفقتی برخوردارند، در مواجهه با خشونت خانگی، مشکلات خواب کمتری را تجربه می کنند و در نتیجه ممکن است کمتر دچار افسردگی شوند. یافته های این پژوهش برای درک مکانیسم پیچیده رابطه موجهه با خشونت خانگی و افسردگی مفید است و پیامدهایی عملی برای مداخلات پیشگیرانه و درمانی افسردگی نوجوانان دختر دارد.