مطالب مرتبط با کلیدواژه

عناصر فرهنگی


۲۱.

تأثیر عناصر فرهنگی در نگرش جامعه میزبان در حمایت از توسعه گردشگری

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۷ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳ 169 - 185

کلیدواژه‌ها: نگرش جامعه میزبان عناصر فرهنگی گردشگری فرهنگی توسعه گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۳۶
تحقیق حاضر به بررسی میزان تأثیر عناصر فرهنگی در نگرش جامعه میزبان در حمایت از توسعه گردشگری می پردازد. با توجه به مطالعات کتابخانه ای، مدلی انتخاب شد تا بتواند بیشترین مقدار ممکن از نگرش و عوامل مؤثر در آن را توضیح دهد و متعاقباً پیش بینی کند. برای سنجش نگرش از پرسش نامه ای استفاده شد که در تحقیقات مشابه به کار گرفته شده است و، برای سازگاری با شرایط محل تحقیق، تغییراتی در آن داده شد. روش نمونه گیری (در دسترس) استفاده شد و، براساس فرمول کوکران، 382 پرسش نامه قابل پخش مشخص شد که درمجموع 344 پرسش نامه قابل استفاده جمع آوری شد. داده ها به کمک نرم افزارهای اس پی اس اس و لیزرل تحلیل شدند.نتایج نشان داد که نگرش جامعه میزبان به توسعه گردشگری فرهنگی مثبت است و ساکنان خواهان افزایش تعداد گردشگران هستند. عوامل گوناگونی در شکل گیری این نگرش نقش داشتند، اما مهم ترین عاملی که این نگرش را پیش بینی می کرد پایگاه اجتماعی فرهنگی مردم جامعه محلی بود
۲۲.

معادل یابی عناصر فرهنگی در ترجمه ابن عربشاه از مرزبان نامه بر اساس الگوی ایویر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال چهاردهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۵ 233 - 267

کلیدواژه‌ها: مرزبان نامه فاکهه الخلفاء و مفاکهه الظرفاء ترجمه عناصر فرهنگی الگوی ایویر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵ تعداد دانلود : ۲۱۹
ترجمه متون ادبی به عنوان پویاترین جریان در ادبیات، بیش از گونه های دیگر دربردارنده عناصر فرهنگی و بومی است. این امر جایگاه خاصی در پژوهش های ترجمه از منظر نظریه پردازی و راهکارهای ترجمه یافته است. حکایت های مرزبان نامه از جمله متن های برجسته ادبی در ادبیات فارسی است که از عناصر و مقوله های فرهنگی پرشماری برخوردار است که در فرایند بازگردانی، مترجم را با چالش های فراوانی روبه رو می کند. این کتاب در سال 852 قمری با نام «فاکهه الخلفاء و مفاکهه الظرفاء» به قلم ابن عربشاه و با رویکردی مقصدمحور به زبان عربی ترجمه شده است. از آن جاکه انتقال تمام لایه های معنایی یک واژه از زبانی به زبان دیگر کار دشواری است و نمی توان برای هر یک از عناصر فرهنگی در زبان مقصد معادل دقیقی یافت، تبیین هر واژه متناسب با قلمرو معنایی و مضمون فرهنگی نیازمند راهبردهای جامع و متنوع است. بر این مبنا، الگوی ایویر (Ivor, 1991) اساس کار پژوهش پیشِ رو قرار گرفت. ایویر (همان) برای بازگردانی عناصر فرهنگی راهبردهایی مانند وام گیری، تعریف، ترجمه تحت اللفظی، جایگزینی، واژه سازی و حذف ارائه نموده است. پژوهش پیشِ رو، کوشیده به روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر الگوی ایویر (همان)، شیوه های برگردان و معادل یابی عناصر فرهنگی مرزبان نامه را در ترجمه ابن عربشاه نقد و تحلیل کند. با توجه به گستردگی حجم کتاب، باب هفتم، هشتم و نهم آن به عنوان پیکره پژوهش مورد بررسی قرارگرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که مترجم در برگردان و بازآفرینی عناصر فرهنگی بیشتر از شیوه تلفیقی بهره برده و با کاربست این رویکرد، زمینه را برای خواننده عرب زبان در قالب فهم جهان متنی ناآشنا فراهم ساخته و سبب خوانایی ترجمه او شده است.
۲۳.

برنامه ریزی توسعه گردشگری شهری اصفهان با تاکید بر بازآفرینی فرهنگ مبنا، مطالعه موردی: منطقه 3 شهر اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۶ 77 - 94

کلیدواژه‌ها: بازآفرینی فرهنگ مبنا گردشگری شهری عناصر فرهنگی بافت تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۱۱۳
در بازآفرینی فرهنگ مبنا، عامل فرهنگ به عنوان یک راهبرد توسعه ای بسیار مهم در مقیاس محلی و جهانی مطرح است. کارشناسان اذعان دارند مسئولین شهرها بر نقش تأثیرگذار فرهنگ به عنوان محرک و سیاست مداخله ای بر بازآفرینی شهری و گسترش توسعه گردشگری شهری تأکید می نماید. ارتباط زیادی بین فرهنگ و توسعه گردشگری شهری وجود دارد.این پژوهش با رویکرد پیمایشی به برنامه ریزی توسعه گردشگری شهری منطقه 3 اصفهان با تاکید بر بازآفرینی فرهنگ مبنا پرداخته است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و حجم نمونه پژوهش 384 نفر بوده است. نتایج نشان داد عناصر تاریخی منطقه 3 شهر اصفهان به لحاظ کالبد، عملکرد، ارزش معماری نقش زیادی در توسعه گردشگری شهری منطقه دارند. آداب و رسوم، فرهنگ مهمان نوازی و رفتاری مردم در جذب گردشگری شهری نقش زیادی دارد. همچنین نتایج نشان داد از جمله برنامه ها و فعالیت هایی که باید در برنامه ریزی توسعه گردشگری شهری منطقه 3 اصفهان مدنظر مسئولان و مدیران شهری قرار گیرد ساماندهی، مرمت و حفاظت عناصر تاریخی شامل حمام های تاریخی، مساجد و ... باید باشند. در این بین باید به احیای هویت فرهنگی و ایجاد حس تعلق مکانی در بافت های تاریخی منطقه نیز توجه نمود. بررسی میانگین مولفه های تاثیرگذار بر توسعه گردشگری شهری منطقه 3 اصفهان نشان داد مراکز تفریحی تعریف شده در شهر، کاخ هشت بهشت، عناصر طبیعی موجود در منطقه3، مجموعه نقش جهان با کاربری های اطراف و عناصر تاریخی موجود در منطقه 3 شهر اصفهان بیشترین تاثیر را در توسعه گردشگری شهری منطقه 3 شهر اصفهان دارند.
۲۴.

تحلیل و مقایسه معادل یابی عناصر فرهنگی رمان «روی ماه خداوند را ببوس» در دو ترجمه عربی با تکیه بر رویکرد «ایویر»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عربی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۷ 313 - 340
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۲۱
رمان «روی ماه خداوند را ببوس» از آثار داستانی موفق سال های اخیر ادبیات فارسی است که با اقبال خواننده ایرانی و مترجمان زبان های دیگر مواجه شده است. این رمان به سبب ورود به موقعیت های اجتماعی و فرهنگی متنوع در ساحت مدرن و شهری ایران، حاوی مؤلفه های فرهنگی فراوانی است که مترجمان را با چالش هایی روبه رو می کند. گذر از این مقوله ها نیاز به تعامل و آشنایی دقیق با فرهنگ معاصر ایران دارد. این اثر در سال 2014 دو بار به زبان عربی ترجمه شد. «ایویر» هفت راهکار برای ترجمه عناصر فرهنگی ارائه داده است که شامل وام گیری، تعریف، ترجمه تحت اللفظی، جایگزینی، واژه سازی و حذف و اضافه کردن می شود. در این پژوهش عملکرد دو مترجم رمان روی ماه خداوند را ببوس در انتقال عناصر فرهنگی با تکیه بر رویکردهای «ایویر» مورد بررسی قرار گرفته است. با تحلیل و مقایسه دو ترجمه، مشخص می شود بیشترین روش مورد استفاده راهکار جایگزینی است که گاه با تعریف و اضافه همراه می شود.
۲۵.

بررسی اثرات عناصر فرهنگی در توسعه گردشگری شهرستان دزپارت(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال دوزادهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۵ 95 - 118

کلیدواژه‌ها: عناصر فرهنگی توسعه گردشگری شهرستان دزپارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۱۱۶
توسعه گردشگری در هر منطقه ای، نیازمند توجه به برخی شاخص ها و ارتقاء آنها است. از مهمترین عناصر مرتبط با گردشگری، عناصر فرهنگی است. هدف این تحقیق بررسی تأثیر عناصر فرهنگی در توسعه گردشگری شهرستان دزپارت است. روش تحقیق بر مبنای هدف، توصیفی-تبیینی و بر اساس نحوه گردآوری داده ها، کمی بوده است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بوده که روایی آن از طریق جامعه نخبگان تأیید و پایایی آن نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 79/0 تأیید شد. جامعه آماری تحقیق را کارشناسان ادارات شهرستان دزپارت تشکیل داده اند. آمار دقیقی در زمینه تعداد کارشناسان در دسترس نبوده است. در این تحقیق 50 کارشناس مورد پرسشگری قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که عناصر توسعه گردشگری به جز دو متغیر جاذبه های تاریخی-فرهنگی با میانگین 66/3 و امنیت با میانگین 68/3، وضعیت مطلوبی در منطقه ندارند. همبستگی پیرسون از وجود رابطه بین عناصر فرهنگی و توسعه گردشگری اشاره دارد که با تحلیل رگرسیون، بیشترین تأثیرگذاری در توسعه گردشگری منطقه مربوط به شاخص جاذبه های تاریخی-فرهنگی با ضریب 163/0 و سپس آموزش و سواد با ضریب 132/0 است. نتیجه آن که عناصر فرهنگی منطقه، قابلیت توسعه گردشگری و رفع چالش های موجود را دارند. برای توسعه گردشگری، چهار راهبرد فرهنگی شامل مشارکت و سازمان های مردمی، مدیریت و برنامه ریزی خدمات، آموزش و نیروی متخصص و توانمند سازی زنان پیشنهاد می شود.
۲۶.

بررسی سی بیت از ترجمه الشّواربی از غزلیات حافظ با رویکرد زبان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴۸ 225 - 251

کلیدواژه‌ها: تلقی عرفان نقد ترجمه برون زبانی عناصر فرهنگی ایهام نهفته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۹۸
حافظ شیرازی به عنوان شخصیّتی ادبی- عرفانی در جهان عرب مورد توجه ادیبان و شاعران فراوانی قرار گرفته است. استفاده از اصطلاحات عرفانی از قبیل عشق آسمانی، خرقه، می و ... در اشعار شاعران عرب زبان نشان دهنده نفوذ و تأثیر اندیشه حافظ در ادب عربی است. ابراهیم امین شواربی یکی از مترجمانی به حساب می آید که زمینه را برای آشنایی اعراب با دیوان حافظ فراهم کرد. ترجمه غزلیات حافظ از ابراهیم امین شواربی یکی از نمونه های زیبا و شایسته ترجمه های شعر است. شواربی در این راستا، پایه کار خود را ترجمه غزل ها به نثر نهاده است. در این مقاله نگارنده بر آن است تا بر اساس شیوه توصیفی- تحلیلی و با رویکردی زبان شناختی، دریافت و تلقی مترجم را مورد نقد و بررسی قرار دهد. برخی نتایج بدست آمده حاکی از آن است که با وجود تمامی دقتی که شواربی در این کتاب به کار بسته، اما در دریافت معنی و به عبارتی تلقّی وی، لغزش هایی به چشم می خورد. اغلب لغزش ها و کژفهمی ها در این اثر از عدم توجه به عوامل برون زبانی، کم توجهی به عناصر فرهنگی متن مبدأ، ترجمه واژه ها بر اساس ساختار زبان عربی و بی دقتی به ایهام نهفته در زبان حافظ ناشی می شود.
۲۷.

تأثیر عناصر فرهنگی بر ریسک سقوط و جهش قیمت سهام(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگی سال ۱۱ بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۵ و ۳۶ 89 - 103

کلیدواژه‌ها: عناصر فرهنگی ریسک سقوط قیمت سهام ریسک جهش قیمت سهام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۷۳
مقدمه و هدف پژوهش: یکی از موضوعاتی که در ارتباط با رفتار قیمت سهام مطرح می باشد، تغییرات ناگهانی آن است که به صورت سقوط یا جهش در قیمت سهام رخ می دهد و سرمایه گذاری در سهام را با چالش بسیار زیادی مواجه می سازد. مطالعات انجام شده نشان می دهند که بروز چنین رویدادهایی در بازار، ریشه در فرهنگ جوامع دارد و با طبقه بندی فرهنگ به دو دسته پنهان کاری و شفافیت، تلاش می کنند سقوط و جهش قیمت سهام را با ارزش های فرهنگی مرتبط نمایند. بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر عناصر فرهنگی بر ریسک سقوط و جهش قیمت سهام است. روش پژوهش: به همین منظور از طریق پرسشنامه عناصر فرهنگی هافستد (1980)، اطلاعات مربوط به عناصر فرهنگی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران جمع آوری شد. پژوهش حاضر از نظر هدف،کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی- پیمایشی می باشد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهدکه فاصله قدرت، فردگرایی و مردگرایی بر ریسک سقوط قیمت سهام تأثیر ندارد و اجتناب از عدم اطمینان بر ریسک سقوط قیمت سهام تأثیر منفی دارد. همچنین، عناصر فرهنگی بر ریسک جهش قیمت سهام تأثیر ندارد. نتیجه گیری: ارزشهای فرهنگی به عنوان یک عامل ناشناخته در بین سهامداران، مدیران و سایر ذینفعان شرکتها در ارزیابی ریسک سقوط و جهش قیمت سهام مطرح می باشد.  
۲۸.

بررسی محتوا و عناصر فرهنگی در کتاب درس «پرفا 1» برپایه انگاره تلفیقی کرتازی و جین و آداسکو و همکاران

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش زبان فارسی سال ۸ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۳ 337 - 353

کلیدواژه‌ها: ارزیابی منابع آموزشی آزفا محتوای فرهنگی عناصر فرهنگی فرهنگ ایرانی پرفا 1 انگاره تلفیقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۱۱۲
با در نظر داشتن آن که آموزش زبان عمدتاً با ورود مسائل فرهنگی همراه با زبان آموزی همراه است، سهم آموزش زبان در انتقال این مفاهیم فرهنگی شایان توجه است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان بازتاب محتوا و عناصر فرهنگی بر پایه انگاره های فرهنگی «کرتازی و جین» (1999) و «آداسکو و همکاران» (1990) در کتاب درس «پرفا 1» از مجموعه آموزشی «پرفا» به انجام رسیده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر تحلیل آماری محتوای کتاب آموزشی مورد بررسی برمبنای تلفیقی از انگاره های مذکور است. بر این اساس کرتازی و جین محتوای فرهنگی کتب آموزش زبان را در سه طبقه «فرهنگ مبدأ»، «فرهنگ مقصد» و «فرهنگ بین المللی» درنظر گرفته اند. با در نظر داشتن این نکته که مجموعه پرفا برای آموزش زبان فارسی به صورت عمومی برای مخاطبان بزرگسال زبان مقصد با پیشینه های متفاوت فرهنگی طراحی شده و با توجه به تجلی بیشتر جلوه های فرهنگی زبان مقصد در آن، در طی فرایند پژوهش حاضر، فرهنگ ایرانی به عنوان «فرهنگ مقصد» و فرهنگ های مبدأ و بین المللی در ذیل یک گروه و با عنوان «دیگر فرهنگ ها» مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این مبنا، با تلفیق انگاره فرهنگی آداسکو و همکاران، چهار عنصر این انگاره، مشتمل بر «عناصر زیبایی شناسی»، «عناصر جامعه شناختی»، «عناصر معنایی» و «عناصر زبان شناسی اجتماعی» برای بررسی محتوای فرهنگی «پرفا 1» با تأکید بر فرهنگ ایرانی به عنوان زبان مقصد (مبتنی بر کرتازی و جین) مورد تحلیل آماری قرار گرفته شده اند. نتایج تحقیق نمایانگر آن است که، عمده ترین عناصر فرهنگی نمایانده شده در فرهنگ زبان مقصد در «پرفا 1» به ترتیب عبارتند از: 1. عناصر زیبایی شناسی، مشتمل بر هنر، ادبیات، موسیقی و رسانه 2. عناصر جامعه شناختی، مشتمل بر زندگی روزمره 3- عناصر معنایی، مشتمل بر مفهوم سازی های فرهنگی مسائل مختلف و 4. عناصر زبان شناسی اجتماعی، مشتمل بر نحوه استفاده از زبان با توجه به شرایط فرهنگی اجتماعی.
۲۹.

عناصر فرهنگی آینه های دردار اثر هوشنگ گلشیری و ترجمه آن بر پایه دیدگاه ایویر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبیات تطبیقی دوره ۱۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۵) 168-124

کلیدواژه‌ها: ترجمه آینه های دردار مرایا الذات عناصر فرهنگی الگوی ایویر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۱۱۵
رمان آینه های دردار اثر هوشنگ گلشیری یکی از آثار ادبیات معاصر فارسی است که عناصر فرهنگی بسیاری در خود جای دارد. این رمان در سال 2004 م به قلم سلیم عبدالأمیر حمدان با نام «مرایا الذات» به عربی ترجمه شد. هدف از این پژوهش، بررسی انتقال عناصر فرهنگی این رمان از فارسی به عربی بر پایه الگوی ولادیمیر ایویر (1987) و راهبردهای ترجمه این گونه واژه ها و عبارتها و نیز بررسی میزان بسامد هر یک از راهبردها و میزان موفقیت مترجم است. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است، برای این کار از طبقه بندی پنج گانه نیومارک (1988) و نیز نمونه کار هاشمی و غضنفری مقدم (1393) در تکمیل طبقه بندی آن بهره بردیم. یافته های پژوهش بیانگر آن است که در این رمان، مؤلفه اصطلاحات با 95 مورد، پربسامدترین و مؤلفه های لعن و نفرین، دشنام و ناسزا با هیچ مورد کم بسامدترین است. نیز نتایج آماری راهکارهای ترجمه عناصر فرهنگی این رمان نشان می دهد که جایگزینی با بسامد 50 و 57% و وام گیری با 20 و % 23 بیشترین راهکار به کاررفته مترجم است و این نشان از آن دارد که حمدان از روش تلفیقی وام گیری به همراه تعریف بهره نبرده و عبارتها را برای خواننده در درون متن یا پاورقی تعریف نکرده است، ولی نکته مثبت ترجمه او کاربرد اندک ترجمه تحت اللفظی و حذف و به کارنبردن مؤلفه افزوده سازی است.
۳۰.

روزآمدی ترجمه پذیری عناصر فرهنگی در ترجمه ادبی با تکیه بر نظریه نیومارک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 579 - 594

کلیدواژه‌ها: ترجمه شناسی ترجمه ادبی عناصر فرهنگی روزآمدی نظریه های ترجمه اریک امانوئل اشمیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۸۸
در پژوهش حاضر در صدد آن هستیم تا با در نظر گرفتن تفاوت های زبانی و فرهنگی، به چگونگی انتقال پنداره های فرهنگى در ترجمه ادبی بپردازیم. از این رو به عنوان پیکره این پژوهش، نمونه هایی از ترجمه های دو اثر از اریک امانوئل اشمیت را در دوره های مختلف مورد مطالعه قرار خواهیم داد و روش هایی را که مترجمان برای ترجمه عناصر فرهنگی به کار برده اند، با تکیه بر نظریه پیتر نیومارک بررسی خواهیم کرد تا کاربرد پذیری این نظریه در محوریت زمان و دورنمای کارآمدی آن بر اساس سه شاخصه اهداف، امکانات و موانع تبیین گردد. با گسترش تسلط بر هوش مصنوعی و به کارگیری نسل جدیدی از نرم افزارهای ترجمه توسط مترجمان جوان که همواره نسخه های دقیق تری از محتوای اصلی را به زبان های بیشتری ارائه می دهند، شاهد ظهور نسلی از مترجمان هستیم که روزآمدی نظریه های ترجمه را در خصوص بازنمایی بن مایه های فرهنگی نادیده می انگارند. از آنجا که معنای واژه ها یا عبارات نشأت گرفته از فرهنگ یک زبان است، درک معنا مستلزم شناخت کاملی از فرهنگ زبان مبدأ است و به نظر می رسد تا به امروز نرم افزارهای ترجمه به تنهایی نمی توانند برای دست یافتن به ترجمه دقیق مؤثر واقع شوند. لذا در این جستار سعی بر آن داریم تا اهمیت کاربرد نظریه های ترجمه را در حیطه ترجمه ادبی به ویژه در ارتباط با ترجمه عناصر فرهنگی برای نسل آینده از مترجمان مطرح سازیم.
۳۱.

تحلیل محتوای کیفی جلوه های بصری کتاب درسی پایه هفتم «انگلیسی در مدرسه: دانه»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال ۲۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۸۷ 33 - 60

کلیدواژه‌ها: تایپوگرافی جلوه های هنری صفحه آرایی آرایش ظاهری عناصر فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۹۴
پژوهش ح اضر، درب اره تحلیل مح توای ک یفی جلوه های بصری در کتاب دانش آموز انگلیسی درمدرسه: دانه پایه هفتم است. این کتاب از بسته آموزشی «انگلیسی در مدرسه: دانه» است که یک بسته آموزشی برون سپاری شده در راستای موضوع چندتألیفی سند تحول بنیادین آموزش وپرورش است. رویکرد پژوهش کیفی است و از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. ابتدا براساس مبانی نظری زیباشناختی و مصوبه های سند برنامه درسی ملی و همچنین دو سیاهه یزدان مهر و شوقی (2014) و رحیمی نژاد (1393) مؤلفه های مدنظر استخراج شد و متخصصان موضوعی اعتبار و روایی مؤلفه ها را بررسی کردند. مؤلفه های پژوهش عبارت اند از: آرایش ظاهری، طراحی جلد، تایپوگرافی، جلوه های هنری، صفحه آرایی و عناصر فرهنگی. نمونه تحقیق شامل کلیه جلوه های بصری کتاب دانش آموز است و دوازده متخصص موضوعی با این پژوهش همکاری کردند. محتوای کتاب دانش آموز براساس مؤلفه های اعتباربخشی شده تحلیل شد. یافته ها نشان دادند مهم ترین نقاط ضعف این کتاب عبارت اند از: ضعف در زاویه دید و ترکیب بندی عکس ها، انتخاب نادرست برخی از روش های تصویرسازی ویژه بزرگ سالان. همچنین مهم ترین نقطه قوت کتاب صفحه آرایی نسبتاً مناسب است. بنابراین، لازم است دوباره تصویرها با توجه به ویژگی های دانش آموز پایه هفتم و با زاویه دید مناسب، ترکیب بندی ساده و همراه با نقطه تأکید عکاسی شوند و برای تصویرسازی ها از روشی پیروی شود که در عین سادگی خطوط، رنگ های تخت و بدون حجم پردازی داشته باشند. 
۳۲.

ترجمه عناصر فرهنگی در زیرنویس عربی فیلم «کتاب قانون» بر پایه الگوی وژتاسیه ویچ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبیات تطبیقی دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۹) 97 - 132

کلیدواژه‌ها: Audio-visual translation Subtitles Cultural Elements untranslatability ‘The book of law’ ترجمه دیداری -شنیداری زیرنویس عناصر فرهنگی ترجمه ناپذیری کتاب قانون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۵۸
تفاوت های فرهنگی و زبانی در متون دیداری -شنیداری، همواره دشواری های بسیاری را در امر واژه گزینی و انتقال عناصر فرهنگی پیش روی مترجمان قرار می دهد و مسأله ترجمه پذیری یا ترجمه ناپذیری این عناصر، آنان را به چالش می کشد. هدف از این پژوهش، کندوکاو در زمینه چگونگی انتقال عناصر فرهنگی در قالب زیرنویس با تکیه بر روش توصیفی -تحلیلی است. به این سبب با گذر از امکان پذیری یا امکان ناپذیری انتقال مؤلفه های فرهنگی به مخاطبان غیربومی به تحلیل فیلم «کتاب قانون» بر پایه ریخت شناسی فرهنگی وُژتاسیه ویچ پرداخته، آنگاه با تکیه بر تکنیک های هفت گانه وینه و داربلنه به بررسی و تحلیل زیرنویس عربی مجموعه ی گزاره های شفاهی این فیلم می پردازیم و در پی آن هستیم که نشان دهیم کدام دسته از عناصر فرهنگی ویچ نمود بیشتری دارد و مترجم در گزینش واژگان و چینش ساختاری عبارت ها بیشتر از کدام یک از ترفندهای این دو نظریه پرداز بهره برده است. نتایج نشان از آن دارد که اصطلاحات زبانی و اشارات کاملاً فرهنگی به ادبیات، سپس اسامی و اصطلاحات ناظر بر سبک زندگی، بیشترین بسامد را به خود اختصاص داده اند. تحلیل های توصیفی و زبان شناختی حاصل از ترجمه گزاره های شفاهی فرهنگی در این پیکره نیز نشان از آن دارد که مترجم، بیشتر از ترجمه غیرمستقیم و راهکار تعادل (معادل یابی) با بسامد 14 و 40% و سپس راهکار همانندسازی (اقتباس) با بسامد 12 و 35% بهره برده است.  
۳۳.

بررسی ترجمه ی نمایشنامه بیرون پشت در اثر وولفگانک بورشرت از منظر نظریه اسکوپوس و بر بستر چالش انتقال عناصر فرهنگی برای اجرا به روی صحنه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبیات تطبیقی دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۹) 133 - 159

کلیدواژه‌ها: Translation Skopos theory Cultural Elements Function ترجمه نظریه ی اسکوپوس کارکرد فرهنگ عناصر فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۶۹
یکی از چالش های بزرگ ترجمه ی متون ادبی، عناصر فرهنگی موجود در این متون می باشد و  این مهم به ویژه در ترجمه ی ادبیات نمایشی به دلیل کاربرد نمایشنامه، یعنی اجرا بر روی صحنه چشمگیر است. یکی از رویکردهایی که در ترجمه با مدنظر قرار دادن هدف ترجمه و کارکرد متن در زبان مقصد، برای فهم مخاطب از ترجمه ی متون نمایشی جایگاهی خاص قائل است، نظریه ی اسکوپوس می باشد. این جستار در صدد است که بر بستر تقسیم بندی عناصر فرهنگی به دو دسته ی "عناصر فرهنگی ملموس" و "عناصر فرهنگی غیر ملموس" توسط نیومارک و چیارو، مهمترین عناصر فرهنگی موجود در نمایشنامه ی بیرون پشت در را استخراج کرده و بر طبق آن ها، عملکرد مترجم این نمایشنامه را در صورت اجرای آن به روی صحنه از منظر نظریه ی اسکوپوس مورد ارزیابی قرار دهد. نتیجه حاصل از این پژوهش نشان می دهد که ترجمه گلشیری اگرچه در اجراهای تئاتری مورد استفاده بوده ولی انتقال عناصر فرهنگی ملموس توسط وی، در راستای هدف نمایشنامه که اجرا باشد، نیست.  
۳۴.

مطالعه تطبیقی عناصر مشترک فرهنگی در نقوش تزئینی مساجد کبود ایران، ارمنستان، افغانستان و ترکیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: باغ نظر سال ۲۱ تیر ۱۴۰۳ شماره ۱۳۳ 33 - 42

کلیدواژه‌ها: عناصر فرهنگی نقوش مشترک گیاهی هندسی مساجد کبود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴ تعداد دانلود : ۴۴
بیان مسئله: تزئینات، عنصر لاینفک در معماری اسلامی است. استفاده از نقوش گیاهی به صورت طرح های ساده هندسی یا رئالیستی بر روی کاشی همیشه مورد توجه معماران بوده است. کاشی کاری با نقوش گیاهی در مساجد به عنوان ابزاری جهت انتقال مفاهیم دینی و مذهبی در جهان اسلام و برقراری ارتباط انسانی با الوهیت و ایجاد فضای روحانی نقش بسیار مهمی داشته است. تحقیق حاضر در پی پاسخ به این سؤال بوده است که بررسی عناصر مشترک فرهنگی در نقوش تزئینی مساجد کبود ایران، ارمنستان، افغانستان و ترکیه با روش تطبیقی چگونه قابل تبیین است؟هدف پژوهش: هدف از نگارش این تحقیق، بررسی تطبیقی عناصر مشترک فرهنگی در نقوش تزئینی مساجد کبود ایران، ارمنستان، افغانستان و ترکیه است. روش پژوهش: این پژوهش به روش مقایسه ای و با استناد به منابع کتابخانه ای، میدانی و شیوه تجزیه و تحلیل مبتنی بر مطالعه تطبیقی نقوش تزئینی انجام گرفته است.نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که شباهت های بسیاری در نقوش گیاهی کاشی کاری مساجد کبود وجود داردکه نشانه و نمادهایی از فرهنگ مناطق چهارگانه است. این نقوش گیاهی از طبیعت الهام یافته و ساده و خلاصه شده اند که در قالب هندسی-گیاهی به شکل تزئینی جلوه کرده اند .در مساجد ایروان و ایران نقوش تزئینی گیاهی مشابهت بیش تری دارند و مسجد کبود ترکیه متأثر از هنر و فرهنگ عثمانی-بیزانسی است. در مسجد کبود مزارشریف طرح های گیاهی از ساده تا پیچیده الهام گرفته از مسجد کبود تبریز و ترکیه است. طبیعت پیرامون ما در حکم نشانه هایی هستند که می توانند معناهایی در ذهن بشر ایجاد کنند، مانند گل لاله، رستاخیز؛ میخک، قدرت؛ گل های چندپر، کثرت؛ برگ کنگری، سرزندگی و گل انارکه نماد جاودانگی و باروری است. با توجه به این که تزئینات مساجد متأثر از سلایق حکومتی، اعتقادات دینی، تجربیات شخصی، شرایط اقلیمی و باورها و رسومات کهن مردم آن منطقه است. اما تزئینات مسجد کبود تبریز به عنوان الگوی اولیه و مهم در هر زمان برای سه مسجد کبود دیگر نقش آفرینی کرده است.
۳۵.

معادل گزینی مقوله های فرهنگی بر پایه رویکرد نیومارک (مورد پژوهش: ترجمه عربی رمان «سفر» دولت آبادی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عربی سال ۱۴ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳۰ 299 - 334

کلیدواژه‌ها: ترجمه عربی عناصر فرهنگی رمان سفر محمود دولت آبادی سلیم حمدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۲۰
ترجمه به عنوان فرآیند انتقال داده های زبانی در بسیاری از متون ادبی به ویژه آثار داستانی به عنوان پل تعاملات فرهنگی عمل می کند. از این رو، تسلط مترجم بر عناصر فرهنگی موجود در متن مبدأ و توانمندی وی در گزینش معادل صحیح یا صحیح تر در متن مقصد می تواند به عنوان مقوله ای در سنجش توفیق یا عدم توفیق مترجم محسوب شود. پیتر نیومارک بیش و پیش از دیگر نظریه پردازان متوجه اهمیت این مقوله بود و علاوه بر دسته بندی مقولات به ارائه راهکارهایی در معادل گزینی عناصر فرهنگی پرداخت. رمان «سفر» اثر محمود دولت آبادی با توجه به درون مایه آن و حرکت داستانی آن در بستر فرهنگ سنتی ایران، برخوردار از کلیه عناصر فرهنگی مدنظر نیومارک است و مترجم این اثر به زبان عربی با چالش های متعددی در این امر مواجه شده است. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با اتکا به نظریه نیومارک، تمام عناصر فرهنگی موجود در رمان را با استقراء تام، استخراج و ضمن واکاوی راهکارهای مترجم در مواجهه با این عناصر فرهنگی به تحلیل و نقد چگونگی گزینش های مترجم بپردازد و از این رهگذر به ارزیابی و حتی سبک شناسی عملکرد مترجم در بهره گیری از راهکارهای نیومارک بپردازد. نتایج حاصل نشان می دهد که پربسامدترین عناصر فرهنگی، مربوط به فرهنگ مادی و ضرب المثل ها بوده است و نیز مترجم در ترجمه عناصر فرهنگی از راهکار تلفیقی بیشتر از سایر روش ها بهره برده است و می توان گفت علت استفاده زیاد مترجم از این روش، تعداد زیاد برخی مقولات فرهنگی از جمله فرهنگ مادی و ضرب المثل ها و نیز جهت رفع ابهام و توضیح در پاورقی برای آشنایی بیشتر مخاطبان عرب زبان بوده است.