حجت الله صادقی

شناخت نواحی مستعد توسعه گردشگری از جمله گردشگری عشایری می تواند بسترساز برنامه ریزی و توسعه باشد. منطقه کوهرنگ در استان چهارمحال و بختیاری به واسطه جامعه عشایری، از ظرفیت مطلوبی برای توسعه گردشگری عشایری برخوردار است. با توجه به این ظرفیت، بایستی برنامه ریزی مناسب با توجه به کاربری اراضی آن انجام شود. هدف این پژوهش ارزیابی تناسب اراضی منطقه کوهرنگ برای برنامه ریزی گردشگری عشایری در سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های مکانی سازمان نقشه برداری کشور در سال 1392 است. تحلیل ها بر اساس روش AHP فازی در نرم افزار Arc GIS انجام شده است. داده ها در محیط نرم افزار، فازی سازی و استاندارد شدند. برای مقایسه معیارها و زیرمعیارها نیز از دیدگاه 10 کارشناس جهت مقایسه در نرم افزار Expert Choice استفاده شد. در نهایت نقشه های مربوط به هر معیار تهیه و در نهایت نیز، نقشه تناسب اراضی برای برنامه ریزی گردشگری منطقه تدوین شد. نتایج نشان داد که هشت معیار در ارزیابی تناسب اراضی برای برنامه ریزی گردشگری عشایری قابل استفاده هستند. سه معیار مجاورت با منابع آب با وزن 268/0 ، پوشش اراضی با وزن 237/0 و مجاورت با جاده با وزن 145/0 به عنوان مهمترین معیارها در ارزیابی تناسب اراضی برای گردشگری عشایری شناخته شدند. نتایج نشان داد که اراضی بسیار مناسب منطقه برای گردشگری عشایری 258/471 کیلومترمربع بوده که معادل 80/12 درصد از مساحت منطقه است. همچنین اراضی نسبتاً مناسب برای برنامه ریزی گردشگری عشایری نیز 57/27 درصد از اراضی منطقه را به خود اختصاص داده است. تحلیل الگوریتم موران در زمینه الگوی توزیع اراضی مستعد گردشگری عشایری نشانگر آن است که اراضی شناسایی شده به صورت خوشه ای توزیع شده اند و بیشترین تمرکز اراضی مستعد در بخش شمال غربی و همچنین شرق منطقه قرار دارد. در مجموع منطقه، دارای اراضی مستعدی برای برنامه ریزی و توسعه گردشگری عشایری است.

سیستم اطلاعات جغرافیایی با تلفیق مدل های تصمیم گیری، در حوزه های توسعه مکانی ازجمله ظرفیت های گردشگری مؤثر است. روستاهای گردشگری پیراشهری به دلیل خصوصیات و تفاوت های فضایی، در بخش خدمات متفاوت از دیگر نقاط روستایی عمل می نمایند. به واسطه همین شرایط، خدمات موردنیاز گردشگری این روستاها نیز متفاوت است. هدف این پژوهش ارزیابی خدمات موردنیاز توسعه گردشگری در روستاهای پیراشهری از طریق تلفیق مدل ویکور و تحلیل آن ها در محیط GIS است. این مطالعه در 5 روستای پیراشهری دارای قابلیت گردشگری انجام شد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های پیمایشی و مکانی است. ابتدا از طریق مدل ویکور، خدمات مورد نیاز گردشگری در روستاها شناخته و رتبه بندی شدند. سپس با استفاده از الگوریتم های موجود در GIS،  تحلیل های فضایی ارائه شد. نتیجه مدل AHP تائید نمود که خدمات اقامتی با ضریب اهمیت 389/0 و سپس خدمات حمل ونقل با ضریب 186/0 به عنوان مهم ترین خدمات موردنیاز شناخته شده اند. همچنین بر اساس مدل ویکور، روستای نورآباد با وزن 857/0 در رتبه اول جهت توسعه خدمات گردشگری شناخته شده و بر اساس الگوریتم مکان مرکزی در GIS، روستای کولفرح به عنوان روستای مرکزی در زمینه خدمات گردشگری مشخص شد. علاوه بر این، الگوریتم های فضایی محیط GIS تائید نمود که روستاهای پیراشهری ازلحاظ خدمات موردنیاز گردشگری، دارای الگوی تصادفی بوده اند و خودهمبستگی فضایی میان آن ها مشاهده نشده است. درنتیجه باید بر اساس اولویت بندی ارائه شده، توسعه خدمات برای آن ها برنامه ریزی و اجرایی شود.

هدف: با افزایش حجم اطلاعات و پیچیدگی بازارهای مالی، سرمایه گذاران به طور فزاینده ای به دنبال ابزارهای نوین مالی، برای تصمیم گیری آگاهانه ترند. این ابزارها باید به سرمایه گذاران کمک کنند تا ضمن انتخاب سهام مناسب، بازدهی بیشتری کسب کنند. در این راستا، سیستم های توصیه کننده سهام، اهمیت بیشتری پیدا می کنند. سیستم های توصیه کننده سهام می توانند در این زمینه به سرمایه گذاران کمک کنند تا با انتخاب سهام مناسب، بازدهی بیشتری کسب کنند. سیستم های توصیه کننده سنتی سهام، اغلب دقت و کارایی لازم را ندارند. این پژوهش، روشی نوینی به نام فیلترینگ مشارکتی مبتنی بر سهام را برای طراحی سیستم توصیه کننده سهام در بورس اوراق بهادار تهران ارائه می دهد. این روش بر پایه دو فرضیه کلیدی بنا شده است: ۱. عدم کارایی بازار: بازار سهام به طور کامل کارآمد نیست و اطلاعات را به طور کامل و دقیق منعکس نمی کند. ۲. اطلاعات نهفته در حرکات سهام: حرکت سهام نوعی اطلاعات دارد و می تواند بر قیمت سهام دیگر در بازار تأثیر بگذارد. در این پژوهش با فرض وجود اثر انتقال در بورس اوراق بهادار تهران، از تکنیک فیلترینگ مشارکتی برای طراحی یک سیستم سهام توصیه کننده استفاده شده است که یکی از الگوریتم های سیستم های توصیه کننده به شمار می رود. هدف این استراتژی، یافتن سهام مستعد برای کسب بازدهی بیشتر از بازار است. روش: در این پژوهش، از داده های تاریخی قیمت سهام ۱۴۵ شرکت حاضر در بورس اوراق بهادار تهران، در بازه زمانی ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ استفاده شد. الگوریتم فیلترینگ مشارکتی، در دو مرحله یادگیری و آزمایش اجرا شد. در مرحله یادگیری، الگوریتم با استفاده از داده های سال های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۵ آموزش داده شد و در مرحله آزمایش، عملکرد آن روی داده های سال های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ ارزیابی شد. در گام بعدی با استفاده از الگوریتم فیلترینگ مشارکتی مبتنی بر سهام، سیگنال خریدوفروش در طول دوره محاسبه و در نهایت، استراتژی ارزیابی شد. یافته ها: الگوریتم به عنوان یک استراتژی سرمایه گذاری، در دو دوره درون نمونه ای و برون نمونه آزمایش شد. نتایج به دست آمده از طریق الگوریتم برای دوره های برون نمونه نشان می دهد که این استراتژی می تواند ۲۵ برابر بازدهی داشته باشد؛ در حالی که شاخص کل در این بازه زمانی ۱۶ برابر شده که نشان دهنده عملکرد عالی استراتژی در طول دوره زمانی است. همچنین میزان ارزش در معرض ریسک در دوره زمانی مورد بررسی، برای روش منتخب 8/12- درصد است که میزان ریسک کمتر این روش را نشان می دهد.   نتیجه گیری: الگوریتم فیلترینگ مشارکتی مبتنی بر سهام، نوعی استراتژی سرمایه گذاری فعال است. هدف این الگوریتم هوشمند، شناسایی سهام ارزشمند و کسب بازدهی بیشتر از بازار است و می تواند در این زمینه به سرمایه گذاران کمک کند. این الگوریتم می تواند ابزاری ارزشمند برای سرمایه گذاران فعالی باشد که به دنبال یافتن سهام ارزشمند و کسب بازدهی بیشتر از بازار هستند. بنابراین پژوهش های بیشتر برای بررسی عملکرد این الگوریتم در بازارهای مختلف و شرایط اقتصادی متنوع ضروری است. همچنین، به پژوهشگران بعدی توصیه می شود که از استراتژی های کنترل ریسک بهره ببرند و این عملکرد سیستم را تقویت کنند.

یکی از شاخص های مهم در راستای توسعه گردشگری روستایی، مدت زمان اقامت گردشگران است. این شاخص به عوامل گوناگونی وابسته است. مسائل بهداشتی و به طور کلی محیط زیست روستا، از یکسو برای گردشگران مهم و از سوی دیگر سبب ایجاد جاذبه های مطلوب و با کیفیت بهتر در روستا می شود. در این پژوهش هدف، سنجش تاثیر ویژگی های محیط زیستی روستا بر مدت زمان اقامت گردشگران است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات پیمایشی با استفاده از ابزار پرسش نامه است. روایی پرسش نامه از طریق نخبگان انجام و پایایی نیز با آلفای کرونباخ بیشتر از 79/0 تایید شد. جامعه آماری تحقیق را گردشگران وارد شده به روستای شیوند در طی دوره زمانی تابستان 1402 تشکیل داده اند که در مجموع 250 نفر به صورت تصادفی مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل در نرم افزار spss و AMOS و با آزمون آماری و مدلسازی معادلات ساختاری انجام شد. نتیجه آزمون دوجمله ای نشان داد که در میان ویژگی های سفر، متغیرفاصله و موقعیت جغرافیایی در سطح کمتر از 05/0 و میانگین 028/4، بیشترین تاثیر را در مدت اقامت گردشگران ایفاء نموده است. نتیجه مدل رگرسیونی نشان داد که ویژگی های محیط زیستی روستا بر مدت زمان اقامت گردشگران دارای تاثیرگذاری 69 درصد بوده اند. بر اساس نتایج مدلسازی معادلات ساختاری، بیشترین تاثیرگذاری بر مدت زمان اقامت گردشگران از لحاظ ویژگی های محیط زیستی، شامل توجه و حساسیت مردم محلی به محیط زیست روستا با تبیین 81/0، مدیریت مطلوب پسماند و زباله روستا با تبیین 79/0 و همچنین وجود اقامتگاه سازگار با محیط زیست روستا با تبیین 78/0 بوده است.

سکونتگاه های روستایی تحت تأثیر شاخص های محیطی متفاوتی شکل گرفته اند. امروزه برنامه ریزی برای نواحی روستایی، نیاز به شناخت درست از ظرفیت های طبیعی موجود و به کارگیری تصمیمات مطلوب است. داده های مکانی یا محیطی در این زمینه نقش مهمی دارند. بر همین اساس در این تحقیق هدف شناخت داده های محیطی مؤثر در مباحث روستایی و سپس تحلیل این داده ها در شکل گیری و توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی و اولویت بندی آنها از نظر استقرار در پهنه های جغرافیایی است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های مکانی سازمان نقشه برداری کشور است. در این تحقیق از 13 شاخص استفاده شد. روش استانداردسازی داده ها، Fuzzy AHP بوده است. روش تحلیل داده ها با به کارگیری الگوریتم های مختلف در نرم افزار Arc GIS از جمله درون یابی (IDW و Krijing)، الگوریتم همپوشانی (Weighted Sum Overlay) و عمل وزن دهی در مدل (IO) بوده است. برای وزن دهی و مقایسه معیارها از دیدگاه کارشناسان به صورت پنل(10 نفر) مبتنی بر روش AHP در نرم افزار Expert Choice استفاده شد. بر اساس نتایج شاخص ژئومورفولوژی 455/0، شاخص پوشش زمین 263/0، شاخص فاصله از مخاطرات 141/0 و شاخص اقلیمی 141/0 در استقرار سکونتگاه های روستایی، به ترتیب نقش مهمی داشته است. همچنین مهمترین عامل «متوسط بارش سالانه» با ضریب اهمیت 239/0 شناخته شد. تحلیل همپوشانی نشان داد که بیش از 121 نقطه روستایی (38/10 درصد) در شرایط نامناسب، 334 روستا(6/28 درصد) در وضعیت متوسط و 713 روستا(89/60 درصد) در وضعیت مناسبی ارزیابی بوده است.

زمینه و هدف : امروزه گردشگران به واسطه برندسازی از بسیاری از مناطق بازدید می نمایند. میهمان نوازی به عنوان یک منبع توسعه گردشگری ناملموس در ایران شناخته می شود که کمتر به گردشگران معرفی شده و برنامه ریزی مناسبی نیز در این زمینه انجام نشده است. بنابراین هدف پژوهش شناخت عوامل موثر در برندسازی فرهنگ میهمان نوازی در گردشگری ایران است. روش شناسی : روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر گردآوری داده های میدانی است. در این پژوهش از دو روش کیفی و کمی استفاده شد. در بخش مصاحبه، 11 نفر و پرسش نامه نیز 75 متخصص حوزه گردشگری مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل به روش تحلیل محتوا و آزمون های آماری انجام شد. یافته ها : نتایج نشان داد که 15 عامل در برندسازی فرهنگ میهمان نوازی در گردشگری ایران موثر است. آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که مهمترین عامل ثبت و معرفی فرهنگ میهمان نوازی به عنوان برند گردشگری ایران با میانگین 493/4 است. همچنین دو عامل کاهش اختلافات سیاسی خارجی با میانگین 213/4 و بهبود شاخص امنیت گردشگران خارجی با میانگین 173/4 در رتبه های دوم و سوم اهمیت شناخته شده اند. مدلسازی نیز تایید نمود که عوامل موثر برندسازی فرهنگ میهمان نوازی دارای اثرکل 54/0 در رشد گردشگری ایران است. در این زمینه بیشترین تاثیرگذاری مربوط به عامل تبلیغات و معرفی جاذبه های ناملموس با تبیین 871/0 بوده است. نتیجه گیری و پیشنهادات : در مجموع عوامل متنوعی در برندسازی فرهنگ میهمان نوازی تاثیرگذار هستند که این عوامل به رشد گردشگری ایران نیز می توانند ختم شوند. پیشنهاد می شود که جنبه های مختلف فرهنگ میهمان نوازی جهت برندسازی آن مورد مطالعه قرار گیرد. نوآوری و اصالت : نوآوری پژوهش این است که تحقیقات کمی در حوزه برندسازی فرهنگ میهمان نوازی در ایران انجام شده و این تحقیق می تواند جز گام های اولیه در این حوزه قلمداد شود.

توسعه گردشگری در مناطق روستایی، منوط به شاخص های مختلف از جمله خدمات است. در واقع خدمات از مهم ترین نیازهای ضروری جهت جذب گردشگری و در ادامه ماندگاری آن در مناطق روستایی است؛ بنابراین برخورداری روستاها از خدمات مختلف برای توسعه گردشگری غیرقابل انکار است. در این پژوهش هدف بررسی وضعیت خدمات توسعه گردشگری در مناطق روستایی هدف و سپس تدوین راهبردهای مطلوب در این زمینه است. در این مطالعه، روستای شیوند در شهرستان دزپارت استان خوزستان به عنوان یک روستای هدف گردشگری انتخاب شده است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق را گردشگران تشکیل داده اند که تعداد 160 نفر به صورت تصادفی پرسشگری شدند. روایی پرسش نامه از طریق نخبگان تأیید و پایایی نیز با ضریب کرونباخ برابر با 0/802 تأیید شد. نتیجه نشان داد که انواع خدمات گردشگری از لحاظ کمی و کیفی در سطح کمتر از 0/05 معنادار بوده اند. از لحاظ کمی، میانگین آزمون برابر با 3/128 بوده که در نتیجه، وضعیت کمی خدمات متوسط ارزیابی شده است. در این زمینه خدمات مربوط به بازدید از جاذبه ها با میانگین 4/437 از بهترین وضعیت برخوردار است. از لحاظ کیفیت خدمات نیز، میانگین برابر با 2/245 تائید می نماید که کیفیت خدمات گردشگری، ضعیف ارزیابی شده است. در راستای بهبود کمی و کیفی خدمات گردشگری 4 راهبرد شامل گسترش کیفی خدمات (37/059)، بهبود سرمایه اجتماعی (25/374)، حفاظت و بهبود کیفیت محیط (9/524) و تأکید بر ظرفیت بومی (7/959) ارائه شده است.

بازار سهام، به عنوان یک حوزه مالی برجسته، چالش بزرگی را در درک و ارزیابی مجموعه گسترده ای از سهام ارائه می دهد. استفاده از تجزیه و تحلیل شبکه سهام، درک جامعی از کل شبکه را از طریق تکنیک های متنوع مصورسازی تسهیل می کند. این مطالعه به بررسی اطلاعات 50 شرکت برتر پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1 ژانویه 2019 تا 6 ژوئیه 2021 می پردازد. با استفاده از ابزارهای یادگیری ماشینی بدون نظارت مانند الگوریتم های تشخیص جامعه و روش های تجزیه و تحلیل شبکه مانند لاوین، گیروان - نیومن، شبکه ای از سهام تشکیل شد. پس از آن، پنج معیار مرکزیت برای این شرکت ها محاسبه شد که شامل مرکزیت درجه، مرکزیت نزدیکی، مرکزیت ویژه، مرکزیت بینابینی و رتبه صفحه است. با فرمول بندی یک ماتریس شباهت بر اساس این معیارها برای سهام باقی مانده در شبکه، مجموعه ای از 25 سهام مناسب برای سرمایه گذاری تعیین شد که از رتبه بندی سهام بر اساس معیارهای مرکزیت به دست می آید.

اهداف: شناخت مشتریان و ارائه پیشنهادهای سرمایه گذاری شخصی به آنها جنبه ای ضروری از یک استراتژی مشورتی سودمند و مؤثر است. بسیاری از خانوارها برای راهنمایی سرمایه گذاری به مشاوران مالی اعتماد می کنند. تجزیه و تحلیل داده های هوشمند یکی از زمینه های هوش مصنوعی است که مسئله یادگیری سیستم های اتوماتیک را بدون برنامه صریح حل می کند. شرکت های مالی دریافته اند که باید خودشان را به سرعت با محیط سازگار و با استفاده از سیستم های خودکار در هزینه و دقت توصیه های مالی به سرمایه گذاران صرفه جویی کنند. در سال های اخیر نوعی مشاوره مبتنی بر فناوری به عنوان روش جایگزین با نام مشاوره روبو معرفی شده است. مشاوره روبو توصیه گری مالی است که از طریق الگوریتم های یادگیری ماشینی برای تجزیه و تحلیل خودکار سطح ریسک محصول مالی و ارائه سبد سرمایه گذاری پیشنهادی کمک می کند. ربات های هوشمند، پلتفرم های دیجیتالی هستند که خدمات برنامه ریزی مالی و سرمایه گذاری را مبتنی بر الگوریتم و به طور خودکار ارائه می دهند.روش: در این پژوهش با استفاده از روش نگاشت دانش به مرور سیستماتیک پژوهش های انجام شده درخصوص ربات های هوشمند توجه شده است. سپس مرتبط ترین پژوهش ها در این زمینه شناسایی و طبقه بندی آنها براساس مقالات، نویسندگان، مجلات، مؤسسات و کشورها انجام شده است.نتایج: در انتها چارچوبی به منظور طراحی ربات های هوشمند در ایران پیشنهاد شده است. این پژوهش دیدی کلی به پژوهشگران درخصوص روند پژوهش های انجام شده و اهمیت موضوع می دهد. روش نگاشت دانش با ارائه اطلاعات کمی و دقیق، نویسندگان را در بهبود کیفیت مقاله ها، تحلیل تأثیر آنها و انتخاب بهترین راهکار در نگارش مقالات علمی یاری می کند.

مقدمه: در عصر حاضر، گردشگری با توجه به رشد غیرقابل انکار آن، به انواع مختلف در حال توسعه و نقش آفرینی است. گردشگری عشایری به دلیل ارتباط با طبیعت و  فرهنگ بومی، اهمیت زیادی پیدا کرده است. احداث اکوکمپ های گردشگری عشایری، نمونه بارزی از برنامه ریزی در این زمینه است. در این راستا برنامه ریزی برای رشد و توسعه آن ضروری است.هدف پژوهش: هدف این تحقیق، شناخت و مکان یابی مناطق مستعد اکوکمپ های گردشگری عشایری در منطقه چهارمحال و بختیاری است.روش شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های مکانی و پرسشنامه به روش مقایسه زوجی است. جامعه آماری را کارشناسان مرتبط با موضوع تشکیل داده که 30 نفر جهت مقایسه زوجی شاخص ها به روش AHP انتخاب شدند. همچنین از الگوریتم های موجود در GIS نیز برای ترسیم نقشه ها و مکان یابی مناطق مستعد احداث اکوکمپ های عشایری استفاده گردید. شاخص های تحقیق عبارت اند از ارتفاع، شیب، خاک، کاربری و پوشش اراضی، نزدیکی به منابع آب، دوری از مناطق حفاظت، فاصله از خط گسل، فاصله از زمین لغزش، متوسط دما سالانه، متوسط بارش سالانه، نزدیکی به جاده ارتباطی، نزدیکی به شهر، نزدیکی به روستا، تراکم جمعیت.قلمروجغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش، مناطق عشایری استان چهارمحال و بختیاری است. یافته ها و بحث: مهمترین معیار جهت احداث اکوکمپ گردشگری، نزدیکی به منابع آب با ضریب اهمیت 148/0 شناخته شده است. بعد از آن شاخص های نزدیکی به جاده ارتباطی با ضریب اهمیت 130/0؛ کاربری اراضی با وزن 109/0 و همچنین دوری از زمین لغزش با امتیاز 096/0 شناخته شده اند. یافته ها گویای این مطلب است که منطقه چهارمحال و بختیاری دارای ظرفیت های قابل توجه ای برای توسعه گردشگری و احداث اکوکمپ است. همچنین این تحقیق تایید می نماید که کانون های عشایری می تواند با احداث اکوکمپ های گردشگری ارتباط داشته باشند؛ چرا که 10 کانون عشایری در پهنه هایی از منطقه چهارمحال و بختیاری قرار گرفته اند که بر اساس تحلیل، بهترین پهنه ها برای احداث اکوکمپ گردشگری محسوب می شوند.نتایج: نتایج نشان داد که 10 اکوکمپ شامل چلگرد، شرمک، هیرگان، شیخ علیخان، شلیل، صمصامی، بارز، قلعه مدرسه، مازه سوخته و کری بنیچه برای توسعه گردشگری عشایری در این منطقه می تواند طراحی و برنامه ریزی شود.

گردشگری به عنوان یک بخش مهم اقتصادی نیازمند توسعه خدمات است. در این زمینه اماکن اقامتی-گردشگری از مهم ترین خدمات توسعه دهنده این بخش است که باتوجه به شاخص ها و ظرفیت های مختلف هر منطقه نیاز به مکان یابی بهینه دارد. هدف از پژوهش حاضر آن است که پهنه های مستعد ایجاد اماکن اقامتی-گردشگری در منطقه دزپارت استان خوزستان مشخص و در همین زمینه، میان مدل های هم پوشانی فازی از لحاظ نتایج نیز مقایسه تطبیقی انجام شود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های مکانی است که در آن تجزیه و تحلیل داده ها به روش فازی در نرم افزار Arc GIS انجام و سپس در محیط نرم افزار استاندار دسازی و با الگوریتم های موجود فازی سازی شد. همچنین، در این پژوهش از مدل AHP برای استخراج وزن نهایی معیار ها و از روش های هم پوشانی فازی برای تعیین نقشه نهایی استفاده شد. نتیجه پژوهش نشان داد که دو معیار فاصله از منابع گرشگری با وزن نهایی 290/0 و فاصله از گسل با وزن 192/0بیشترین اهمیت را در تعیین پهنه های مستعد ایجاد اماکن اقامتی-گردشگری دارند. همچنین، در تحلیل نتایج هم پوشانی فازی تأیید شد که مدل Gamma نسبت به مدل Sum بدبینانه تر است؛ به گونه ای که بر اساس مدل فازی Sum بیش از 41/39 درصد منطقه مستعد و بر اساس مدل Gamma تنها 10/3 درصد برای ایجاد خدمات اقامتی-گردشگری مناسب شناخته شده است. در روش مجموع کیفیت نیز تأیید شد که برای تعیین پهنه های مستعد خدمات اقامتی-گردشگری مدل Sum بهتر از مدل Gamma است. بررسی توزیع فضایی نقشه های نهایی نیز نشان دهنده این است که پهنه های مستعد در محدوده جغرافیایی مرکز و شمال منطقه بیشتر توزیع شده است.

تجزیه و تحلیل شبکه یکی از روش های مورد توجه تحلیل گران برای تجزیه و تحلیل روابط پیچیده در داده ها به روش شهودی است. یکی از کاربردهای تجزیه و تحلیل شبکه، مصور سازی روابط بین طبقات مختلف دارایی هاست. بازار سهام به عنوان یک سیستم پیچیده ای در نظر گرفته می شود که پویایی پیچیده متعلق به خود را نشان می دهد. شناسایی پویایی های بازار سهام برای بازیگران، سرمایه گذاران و سیاست گذاران مالی مهم است. پیچیدگی بازار سهام می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که وابستگی متقابل سهام به یکدیگر می تواند یکی از برجسته ترین این عوامل باشد. یکی از مهم ترین دغدغه های افراد در بازار سرمایه، یافتن روشی جهت ارائه و تحلیل داده های سهام شرکت های مختلف است. شرکت های مختلفی در بورس وجود دارد و همواره مدیران سبد سرمایه گذاری و سرمایه گذاران در انتخاب سبد سهام مناسب، نیاز به بررسی بهترین روش برای تشکیل سبد سهام هستند. در این مقاله در خصوص تشکیل پرتفوی متنوع و غیرمتنوع از طریق تئوری شبکه بحث می شود. برای اجرای این پژوهش، از قیمت پایانی تعدیل شده 138 شرکت شاخص بورسی برای دوره 11-10-1395 الی 15-04-1400معادل 1648روز معاملاتی استفاده شده است. برای توصیف تاثیر بین سهام از ماتریس مجاورت استفاده شده و با استفاده از آستانه بهینه، پرتفوی متنوع و غیرمتنوع بدست می آید. نتایج سهام منتخب برای پرتفوی را با استفاده از رویکرد برابری ریسک سلسله مراتبی (HRP) پیاده سازی نموده و نتایج آن ربا سه روش مینیمم واریانس (MVP)[1]، توزیع یکنواخت (UNIF) و برابری ریسک (RP) برای دو دوره زمانی درون نمونه و برون نمونه، برای هر دو پرتفوی متنوع و غیر متنوع مقایسه می شود. در نهایت نتایج با استفاده از چهار معیار سورتینو، شارپ، ماکسیمم DD و کالمر مقایسه شده است. نتایج نشان دهنده برتری رویکرد سبد غیرمتنوع در دوران های نزولی بازار و برتری رویکرد سبد متنوع سازی شده در سایر زمان هاست.

تشکیل سبد سرمایه گذاری یکی از اصلی ترین دغدغه های مدیران و سرمایه گذارانی است که همواره در جست وجوی تلاش برای تشکیل بهترین سبد سرمایه گذاری هستند تا بتوانند بیشترین بازده را از بازار بدست آورند. تاکنون روش های زیادی برای تشکیل سبد سرمایه گذاری معرفی شده است که مشهورترین آن رویکرد مارکویتز است. تئوری میانگین-واریانس به دلیل دشواری در تخمین بازده مورد انتظار و کواریانس برای طبقات مختلف دارایی دارای اشکالات عملی زیادی است. هدف از این پژوهش به حداکثر رساندن بازده تنظیم شده با ریسک در سبد سهام با استفاده از روش PCA در یک مجموعه داده از بازده سهام است. مجموعه داده مورد استفاده برای این مطالعه موردی، داده های روزانه تعدیل شده 50 شرکت شاخص برتر بورس و سهام مربوطه است برای دوره زمانی 1395-02-06 الی 11-09- 1399 برای 1027 روز معاملاتی است. از یک الگوریتم کاهش بعد (PCA) برای تخصیص سرمایه به کلاس های مختلف دارایی برای به حداکثر رساندن بازده های تعدیل شده توسط ریسک استفاده می کنیم و نتایج آن را با رویکرد تخصیص وزن برابر (1/N) مقایسه شده است. همچنین یک چارچوب پس آزمایی برای ارزیابی عملکرد سبدهای سرمایه گذاری ای که ارائه شده است، معرفی می -شود. مطابق نتایج نشان داده شد که واریانس توضیح داده شده توسط سه مولفه اصلی می تواند به عنوان شاخصی برای شناسایی مهم ترین ریسک های کسب و کار باشد.

گردشگری از کلان پیشران های توسعه روستایی محسوب می شود که نیازمند برنامه ریزی اساسی دارد. برای بالفعل نمودن گردشگری روستایی، بایستی متناسب با هر منطقه، موانع پیش رو را شناسایی و در راستای آنها نیز راهکارهای مناسبی را اتخاذ نمود؛ نواحی روستایی پیرامون سد داریان در شهرستان پاوه به عنوان یکی از مناطق گردشگری شناخته می شود که علاوه بر ظرفیت های طبیعی، به واسطه ایجاد سد و دریاچه داریان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف این تحقیق شناخت و تحلیل چالش ها و راهبردهای توسعه گردشگری در نواحی روستایی پیرامون سد داریان است. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت گردآوری داده ها، پیمایشی مبتنی بر ابزار پرسش نامه و تکنیک مصاحبه است. جامعه آماری تحقیق را ساکنان سه روستای پیرامون سد شامل هجیج ، داریان و ورا تشکیل داده اند. جمعیت آنها برابر با 1298 نفر بوده و بر اساس فرمول کوکران، حجم نمونه 296 نفر محاسبه شد. روایی پرسش نامه از طریق جامعه نخبگان تایید و پایایی نیز از طریق آلفای کرونباخ با ضریب 79/0 تایید شد. نتیجه آزمون تی تک نمونه ای تایید نمود که تغییرات گردشگری در روستاها با ایجاد سد در سطح معناداری کمتر از 05/0 و میانگین 79/2 قرار داشته است که نشانگر وضعیت نامناسب و عدم تاثیرگذاری سد در توسعه گردشگری روستاها است. علاوه بر این نتیجه نشان داد که مردم محلی بیش از 21 چالش را در زمینه توسعه گردشگری روستایی اشاره نموده اند که با استفاده از تحلیل عاملی در پنج چالش شامل زیرساختی(820/31 درصد)، مدیریتی(314/21 درصد)، آموزشی و حمایتی(832/18 درصد)، مالی(399/7 درصد) و محیطی(241/5 درصد) دسته بندی شده اند. مهمترین راهبردهای توسعه گردشگری در راستای رفع چالش ها نیز شامل توسعه خدمات و زیرساخت(608/31 درصد)، سرمایه گذاری و رونق فعالیت های اقتصادی(033/27 درصد) و فعالیت های فرهنگی و رسانه ای(925/8 درصد) شناخته شد.

توسعه گردشگری در هر منطقه ای، نیازمند توجه به برخی شاخص ها و ارتقاء آنها است. از مهمترین عناصر مرتبط با گردشگری، عناصر فرهنگی است. هدف این تحقیق بررسی تأثیر عناصر فرهنگی در توسعه گردشگری شهرستان دزپارت است. روش تحقیق بر مبنای هدف، توصیفی-تبیینی و بر اساس نحوه گردآوری داده ها، کمی بوده است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بوده که روایی آن از طریق جامعه نخبگان تأیید و پایایی آن نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 79/0 تأیید شد. جامعه آماری تحقیق را کارشناسان ادارات شهرستان دزپارت تشکیل داده اند. آمار دقیقی در زمینه تعداد کارشناسان در دسترس نبوده است. در این تحقیق 50 کارشناس مورد پرسشگری قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که عناصر توسعه گردشگری به جز دو متغیر جاذبه های تاریخی-فرهنگی با میانگین 66/3 و امنیت با میانگین 68/3، وضعیت مطلوبی در منطقه ندارند. همبستگی پیرسون از وجود رابطه بین عناصر فرهنگی و توسعه گردشگری اشاره دارد که با تحلیل رگرسیون، بیشترین تأثیرگذاری در توسعه گردشگری منطقه مربوط به شاخص جاذبه های تاریخی-فرهنگی با ضریب 163/0 و سپس آموزش و سواد با ضریب 132/0 است. نتیجه آن که عناصر فرهنگی منطقه، قابلیت توسعه گردشگری و رفع چالش های موجود را دارند. برای توسعه گردشگری، چهار راهبرد فرهنگی شامل مشارکت و سازمان های مردمی، مدیریت و برنامه ریزی خدمات، آموزش و نیروی متخصص و توانمند سازی زنان پیشنهاد می شود.

گردشگری به عنوان یک صنعت پویا در اقتصاد منطقه ای و سرزمینی، می تواند بسیاری از چالش های اجتماعی و اقتصادی را مدیریت نماید. در همین راستا شناخت موانع پیش رو در مرحله اول و سپس ارائه راهبردهای موثر در مرحله دوم، می تواند به توسعه گردشگری هر منطقه کمک نماید؛ چرا که هر منطقه فارغ از مسائل کلان گردشگری، موانع و راهبردهای خاص خود را دارد. هدف این تحقیق، شناخت موانع توسعه گردشگری در شهرستان دزپارت و سپس ارائه راهبردهای موثر جهت رفع این موانع است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و از نوع ژرف نگر و جز تحقیقات کمی است. جامعه آماری تحقیق را جمعیت منطقه دزپارت برابر با 19351 نفر بوده است. بر اساس محاسبه فرمول کوکران، حجم نمونه به تعداد 377 نفر محاسبه شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه بوده که روایی آن از طریق جامعه نخبگان تایید و پایایی نیز از طریق آلفای کرونباخ با ضریب 74/0 تایید شد. تحلیل آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که موانع محیطی، اجتماعی-فرهنگی، مدیریتی و زیربنایی با سطح معناداری کمتر از 05/0 و با اختلاف میانگین به ترتیب برابر با(111/0)، (160/0)، (965/0) و (012/1)، تاثیرگذاری زیادی در توسعه گردشگری منطقه دزپارت ایفاء می نمایند. نتیجه رگرسیون از تاثیرگذاری 65 درصدی این موانع اشاره دارد که موانع زیربنایی با ضریب231/0(23درصد) بیشترین تاثیرگذاری و موانع محیطی با ضریب113/0(11درصد)، کمترین تاثیرگذاری را در توسعه گردشگری دارند. در راستای رفع موانع، شش راهبرد برنامه ریزی فرهنگی، مدیریت یکپارچه، بهبود خدمات و امکانات، ظرفیت سنجی و عرضه محصولات، توسعه عمرانی-زیربنایی و بهبود دانش گردشگری ارائه شد.

هدف: مسئله تخصیص دارایی ها، به تصمیم گیری تحت شرایط عدم اطمینان نیاز دارد. تشکیل پرتفوی سرمایه گذاری، یکی از مشکلات مالی بسیار رایج است. همواره سرمایه گذاران در تکاپوی تشکیل بهترین پرتفوی برای سرمایه گذاری هستند تا بتوانند بیشترین سود را کسب کنند. تاکنون روش های زیادی برای تشکیل پرتفوی معرفی شده است که مشهورترین آن، رویکرد مارکویتز است. تئوری میانگین واریانس، به دلیل دشواری در تخمین بازده مورد انتظار و کواریانس برای طبقات مختلف دارایی، اشکال های عملی زیادی دارد. هدف از اجرای این پژوهش، یافتن روشی برای بهینه سازی سبد سهام است که در شبیه سازی برون نمونه برای بازار سهام ایران، عملکرد برتری داشته باشد.روش: در این پژوهش، از تکنیک یادگیری ماشین برابری ریسک سلسله مراتبی استفاده شده و نتایج آن با رویکرد مینیمم واریانس مقایسه شده است. برای اجرای این پژوهش، از قیمت پایانی تعدیل شده 30 شرکت بورسی برای 760 روز معاملاتی در دوره زمانی 1397 تا 1399 استفاده شده است.یافته ها: برای ارزیابی عملکرد پرتفولیو از نسبت شارپ برای هر دو دوره درون نمونه و برون نمونه استفاده شد. نتایج به دست آمده از تحلیل درون نمونه و برون نمونه نشان داد که رویکرد برابری ریسک سلسله مراتبی، در مقایسه با رویکرد مینیمم واریانس، عملکرد بهتری دارد.نتیجه گیری: رویکرد برابری ریسک سلسله مراتبی، جایگزین معناداری برای رویکردهای سنتی تخصیص دارایی، از جمله رویکرد مینیمم واریانس است و برای سرمایه گذاران، ابزار مهم مدیریت ریسک محسوب می شود. مدیران سبدگردان و سرمایه گذاران نیز می توانند از این روش برای تخصیص وزن به سبد خود استفاده کنند.

امنیت یکی از شاخص های مهم در راستای توسعه صنعت گردشگری است. این شاخص بر متغیرهای مختلفی می تواند تاثیرگذار باشد که از مهمترین آنها، متغیر مدت زمان اقامت گردشگران است. مدت زمان اقامت گردشگران، نقش اساسی در توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق گردشگری ایفاء می نماید. هدف این تحقیق بررسی نقش و تاثیرات شاخص امنیت از جنبه های مختلف بر مدت زمان اقامت گردشگران در استان چهارمحال و بختیاری است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر گردآوری داده ها از طریق روش پیمایشی با استفاده از ابزار پرسش نامه بوده است. روایی پرسش نامه انجام و پایایی نیز با آلفای کرونباخ بیشتر از 70/0 تایید شد. جامعه آماری تحقیق را گردشگران حاضر در شش منطقه شامل شهر چلگرد و روستاهای دیمه، شیخ علیخان، سرآقاسید، بنواستکی و قلعه تبرک تشکیل داده اند که آماری در زمینه تعداد آنها در دسترس نبوده است. حجم نمونه 250 گردشگر تعیین شد. نتیجه نشان داد که 17 عامل بر مدت زمان اقامت گردشگران در سطح معناداری کمتر از 05/0 تاثیرگذار هستند. بیشترین تاثیرگذاری مربوط به عامل قیمت و هزینه خدمات با میانگین 99/3 و سپس عامل وجود اقامتگاه با میانگین 89/3 است. نتیجه آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که سه شاخص امنیت اجتماعی-فرهنگی، امنیت اقتصادی و شاخص امنیتی اقامتگاه های گردشگری، در سطح کمتر از 05/0 بر مدت زمان اقامت گردشگران نقش دارد. همچنین نتیجه رگرسیون نیز از تاثیرگذاری شاخص امنیت اقتصادی 32 درصد، شاخص امنیت اجتماعی و فرهنگی 25 درصد و شاخص امنیت اقامتگاه های گردشگری 21 درصد بر متغیر مدت زمان اقامت گردشگران اشاره دارد. سنجش وضعیت مولفه امنیت در مناطق گردشگری نیز با سطح معناداری کمتر از 05/0 و میانگین 29/3 تایید می نماید که وضعیت مولفه امنیت متوسط ارزیابی شده است.

گردشگری سبز می تواند فرصت های جدیدی خلق نماید و نقش مهمی در زنده نگاه داشتن سنت های فرهنگی و محلی ایفا نماید. منطقه کوهرنگ از مهمترین مناطق اکوتوریسمی است که سالانه گردشگران زیادی را به  دلیل مناطق بکر طبیعی جذب می نماید. بنابراین گام اول در راستای توسعه گردشگری این منطقه، بررسی وضعیت شاخص های گردشگری سبز  و سپس ارائه راهکارهای مناسب است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر داده های پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق را جمعیت ساکن در مناطق روستایی شهرستان کوهرنگ بالغ بر  35183 نفر تشکیل داده است که براساس جدول مورگان 379 نفر تعیین شد. روایی پرسش نامه با استفاده از نخبگان و پایایی نیز با ضریب کرونباخ برابر با 78/0 تایید شد. نتیجه آزمون جهت سنجش میزان برخورداری منطقه کوهرنگ از شاخص های گردشگری سبز در سطح کمتر از 05/0 معنادار بوده است. از میان 21 شاخص بررسی شده، شاخص امنیت با میانگین 03/4 از وضعیت خوب و شاخص های زنده نگاه داشتن سنت های فرهنگی و محلی(59/3)، بهبود فناوری و اینترنت(47/3) و مدیریت پسماند و زباله(43/3) دارای وضعیت متوسط در منطقه کوهرنگ بوده است. همچنین 6 راهبرد شامل مدیریت و تدوین قوانین، فرهنگ سازی و خدمات آموزشی، مشاوره ای و اعتباری، ایجاد اقامتگاه و دهکده های گردشگری، مشارکت محلی در حفاظت از محیط زیست، توسعه و توزیع خدمات گردشگری و حفظ محیط زیست مبتنی بر ظرفیت های موجود برای توسعه گردشگری سبز در منطقه پیشنهاد شده است.