مطالب مرتبط با کلیدواژه

دوزبانگی


۲۱.

مقایسه ی تفکر انتقادی و خلاقیت دانش آموزان تک زبانه ی فارسی زبان و دوزبانه ی ارمنی- فارسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تفکر انتقادی خلاقیت دوزبانگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۰ تعداد دانلود : ۵۲۵
هدف از پژوهش حاضر مقایسه ی تفکر انتقادی و خلاقیت دانش آموزان دوزبانه ی ارمنی- فارسی زبان با دانش آموزان تک زبانه ی فارسی زبان بوده که به روش علی– مقایسه ای صورت گرفته است. نمونه ی پژوهش در مجموع شامل 120 دانش آموز دختر و پسر مقطع اول متوسطه بوده اند که 60 نفر از آنها دوزبانه (30 دختر و 30 پسر) و 60 نفر دیگر تک زبانه (30 دختر و 30 پسر) بوده اند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری داده ها آزمون سنجش خلاقیت عابدی و آزمون تفکر انتقادی کالیفرنیا فرم ب بوده است و برای تحلیل داده ها از آزمون t برای گروه های مستقل استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که بین دانش آموزان دوزبانه و تک زبانه در میانگین نمرات خلاقیت و تفکر انتقادی و خرده مقیاس های هریک هیچ گونه تفاوت معناداری وجود نداشت و همچنین دانش آموزان دختر و پسر نیز در میانگین نمرات تفکر انتقادی و خلاقیت و هریک از خرده مقیاس های آن ها به جز در خرده مقیاس انعطاف پذیری از بین خرده مقیاس های خلاقیت، هیچ گونه تفاوت معناداری با یکدیگر نداشته اند. بنابر این شاید بتوان گفت که دوزبانگی را نباید یک نقص و یا مانعی بر سر راه رشد مهارت های شناختی مانند مهارت خلاقیت و تفکر انتقادی دانش آموزان دوزبانه دانست چرا که دوزبانه ها نسبت به تک زبانه ها عملکرد ضعیف تری نداشته اند.
۲۲.

تأثیر دوزبانگی بر یادگیری زبان سوم؛ مطالعه میدانی بر روی فارسی آموزان چینی تک زبانه و دوزبانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دوزبانگی زبان خارجی چندزبانگی یادگیری زبان سوم

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
تعداد بازدید : ۱۴۴۳ تعداد دانلود : ۹۵۴
در سال های اخیر، مطالعات گسترده ای در خصوص تأثیر دوزبانگی، در معانی متفاوت آن، بر یادگیری زبان سوم صورت پذیرفته که نتایج متفاوتی از آنها حاصل شده است. پاره ای از این پژوهش ها به تأثیر مثبت دوزبانگی بر یادگیری زبان سوم اذعان داشته اند و تعدادی دیگر، این تأثیر را منفی قلمداد نموده اند. در همین راستا، در پژوهش حاضر نیز به بررسی تأثیر دوزبانگی مصنوعی (یادگیری زبان خارجی و از طریق آموزش) بر یادگیری زبان سوم پرداخته شده است. آزمودنی های پژوهش را تعداد 24 تن از فارسی آموزان چینی تشکیل می دادند که در مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) به یادگیری زبان فارسی در دوره عمومی اشتغال داشتند و در قالب دو گروه دسته بندی شدند. گروه اول شامل 12 نفر از زبان آموزانی بود که علاوه بر زبان مادری خود، در سطوح مختلف با زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی آشنایی داشتند، و گروه دوم شامل 12 نفر از زبان آموزانی می شد که تنها، زبان مادری خود را می دانستند، و معیار پیشرفت تحصیلی این فارسی آموزان، نمرات پایانی آنان در هر چهار مهارت بود. نتایجی که از این پژوهش حاصل گردید، گویای این نکته بود که دوزبانگی آزمودنی ها (آشنایی آنان با زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی) بر سطح پیشرفت تحصیلی آنان در زبان سوم (فارسی) تأثیر مثبتی داشته است. همچنین، هر اندازه سطح زبانی زبان خارجی آزمودنی ها (انگلیسی) بالاتر باشد، میزان یادگیری زبان سوم آنان افزایش پیدا می کند. بنابراین، می توان اظهار نمود که میزان آشنایی آنان با زبان دوم نیز، بر میزان یادگیری زبان سوم آنان تأثیر گذار است.
۲۳.

بررسی غنای واژگان و روانی زبان اول و دوم در دوزبانه های آذری-فارسی مبتلا به زبان پریشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دوزبانگی زبان پریشی غنای واژگان روانی زبان آزمون زبان پریشی دوزبانه ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۹ تعداد دانلود : ۷۱۶
در خصوص نحوه سازمان دهی دو زبان در مغز افراد دوزبانه و نیز میزان شباهت ها و تفاوت ها در پردازش زبانی در افراد دوزبانه، اتفاق نظر وجود ندارد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی غنای واژگان و روانی زبان اول و دوم در افراد دو زبانه ی (زبان اول: آذری- زبان دوم: فارسی) مبتلا به زبان پریشی بود. 15 فرد دوزبانه راست دست مونث (زبان اول: آذری- زبان دوم: فارسی) در محدوده سنی 30 تا70 سال که به دلیل سکته مغزی و یا ضربه به سر دچار نوع خاصی از زبان پریشی گشته بودند، وارد مطالعه شدند. ارزیابی عصب شناختی و زبان شناختی بیماران یک مرتبه در زمان بروز زبان پریشی و بار دیگر، سه هفته پس از شروع زبان پریشی با استفاده از نسخه آذری و فارسی آزمون زبان پریشی دوزبانه ها صورت گرفت. با توجه به نتایج بدست آمده، درجات مختلفی از اختلال در سیستم واژگان و روانی گفتار زبان اول و دوم و نیزالگوهای متفاوت بهبود در دوزبانه های مبتلا به زبان پریشی مشاهده گردید. میانگین شاخص غنای واژگان زبان اول پس از بروز زبان پریشی 0.43 و برای زبان دوم، 0.46 به دست آمد.همچنین روانی زبان اول و دوم، در زمان بروز زبان پریشی، به ترتیب، %43 و 42% به دست آمد. تفاوت معناداری بین غنای واژگان زبان اول و دوم در زمان بروز زبان پریشی و نیز سه هفته پس از شروع آن در دو زبانه های مبتلا به زبان پریشی، مشاهده نگردید (P>0.05). همچنین، تفاوت معناداری بین روانی زبان اول و دوم در زمان بروز زبان پریشی و نیز سه هفته پس از شروع آن گزارش نشد (P>0.05). نتایج مطالعه حاضر، احتمالا در راستای نظریه ایی است که بیان می دارد دو زبانه ها دارای یک سیستم زبانی یکپارچه برای دوزبان می باشند. با این حال، مطالعات گسترده تر در این زمینه پیشنهاد می گردد.
۲۴.

تأثیر تربیت شنوایی بر کارکرد های اجتماعی مهارت شنیداری دانش آموزان دوزبانة کُردی- فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دوزبانگی فارسی زبان کارکردهای اجتماعی مهارت شنیداری تربیت شنوایی کرد زبان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹۹ تعداد دانلود : ۱۲۹۵
افراد علاوه بر مهارت های فردی به مهارت های دیگری نیز نیاز دارند که هر کدام می تواند به نوعی در داشتن زندگی موفق در یک جامعه تأثیرگذار باشد. از این میان، توانایی برقراری ارتباط و ایجاد مناسبات اجتماعی از جمله مهم ترین آن مهارت ها است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تربیت شنوایی بر کارکردهای اجتماعی مهارت شنیداری دانش آموزان دوزبانة کُردی- فارسی کلاس های درس دورة ابتدایی انجام گرفته است. بنابراین، ابتدا انواع گوش دادن و سپس چالش ها و موانع موجود بر سر راه کسب آن ارائه گردید و راه های تربیت شنوایی در آموزش و تدریس مهارت گوش دادن برای آموزگاران توضیح داده شد. در این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی بهره گرفته شده است. شیوة جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه بود که با توجه به «جدول مورگان» و از طریق نمونه گیری خوشه گیری تک مرحله ایو نمونه گیری تصادفیدر بین معلمان توزیع گردید. در بخش میدانی پژوهش، برای سنجش میزان کیفیت بخشی و ارتقای مهارت گوش دادن دانش آموزان کُرد زبانِ تحت تأثیر تربیت شنوایی، داده ها به کمک معلمان از پرسش نامه استخراج گردید و به کمک روش های آمار استنباطی (خی دو) اندازه گیری شد. نتیجة تحلیل داده ها با توجه به آزمون مجذور (خی دو) چنین به دست آمده است: محاسبة کمیّت تمام سنجه های بررسی شده با درجة آزادی d. f=6 از مجذور (خی دو) جدول (12.59) در سطح 5/0 بزرگ تر بود. بنابراین میان تربیت شنوایی و مهارت شنیداری رابطه وجود داشت و می توان گفت که تربیت شنوایی تا حدود زیادی بر مهارت های شنیداری دانش آموزان تأثیر مثبت دارد.
۲۵.

بررسی تأثیر دوزبانگی و جنسیت بر هوش زبانی و هوش ریاضی- منطقی با مقایسة دانش آموزان دوزبانه و یک زبانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رشد شناختی دوزبانگی هوش زبانی یک زبانگی هوش ریاضی - منطقی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها روان شناسی زبان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
تعداد بازدید : ۲۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۲۷۴
بررسی تأثیر دوزبانگی و جنسیت بر هوش زبانی و هوش ریاضی- منطقی با مقایسة دانش آموزان دوزبانه و یک زبانه پژوهش حاضر در ابتدا شرح مختصری را پیرامون نظریه پردازی دو طرز نگرش در مورد ماهیت هوش، ارائه می نماید. سپس با نگاهی تاریخی و مستند به رابطة دوزبانگی و رشد شناختی، مبانی نظری تحقیق را شرح می دهد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تأثیر دوزبانگی و جنسیت بر هوش زبانی و هوش ریاضی- منطقی با مقایسة دانش آموزان دوزبانه و یک زبانه است. از میان 67031 نفر دانش آموز مشغول به تحصیل مقطع پیش دانشگاهی در سال تحصیلی 91-92 در دو استان، در مجموع 205 نفر در خوزستان و 243 نفر در فارس گزینش شده و در این تحقیق شرکت کردند. به منظور آزمودن این دو مؤلفة هوشی از پرسش نامة «هوش چندگانه» (Armstrong, 1992) استفاده شده است. پس از واکاوی آماری داده ها، نتایج پژوهش نشان داد که دانش آموزان دوزبانه در بخش های هوش زبانی و هوش ریاضی- منطقی، در مقایسه با دانش آموزان یک زبانه برتری دارند. علاوه بر این، با در نظر گرفتن متغیر جنس، تفاوت معناداری بین نمرات خودارزیابی در هوش منطقی- ریاضی به نفع پسران وجود دارد. درحالی که دختران در هوش زبانی به طور معناداری از پسران برتری دارند. نتایج چنین مطالعاتی که حاکی از تفاوت دانش آموزان در مؤلفه های هوشی است، می تواند به تدوین گران کتاب های درسی و معلمان آگاهی دهد تا بستر لازم را برای پایه ریزی فعالیت های متنوع آموزشی مبتنی بر سبک های یادگیری و قابلیت های هوشی فراگیران فراهم کنند.
۲۶.

به کارگیری مدل سوات (SWOT) در مدارس دوزبانه دوره اول و دوم ابتدایی (اول ابتدایی تا ششم ابتدایی) شهرستان اهواز با تأکید بر خلق استراتژی های کاربردی

کلیدواژه‌ها: مدل سوات دوزبانگی مدارس دوزبانه استراتژی کاربردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰۶ تعداد دانلود : ۹۶۶
هدف این پژوهش شناسایی چالش ها و فرصت های موجود در مدارس دوزبانه شهرستان اهواز می باشد که با به کارگیری مدل سوات (SWOT) در پی شناسایی نقاط قوت، ضعف، چالش ها و ضعف ها می باشد. لذا روش پژوهش مورد استفاده در این مطالعات روش تحلیل متنی می باشد. جامعه موردنظردر این پژوهش تمامی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان اهواز می باشد که با به کارگیری روش نمونه گیری هدفمند از بین 212 مدرسه موردنظر 22 مدرسه که بیشترین جمعیت دانش آموزان دوزبانه عرب زبان را داشتند انتخاب شده که در این مطالعات 28 معلم به عنوان گروه هدف در نظر گرفته شده است؛ و با استفاده از روش مصاحبه داده های موردنظر جمع آوری شده است. سپس با به کارگیری روش تحلیلی – تفسیری داده های جمع آوری شده تجزیه وتحلیل شده است. در این مطالعات یافته ها در دو سطح که شامل چالش ها (WT) و فرصت ها (SO) مطرح شده است. مورادی همچون گسستگی عاطفی، انتظارات نامتعادل، بیگانگی نسبت به زبان آموزشی، تعارض وتداخلات زبانی، عدم به کارگیری اشتراکات دوزبانی و ارتباط و تعامل ناقص را میتوان ازجمله نقاط چالشی مطرح کرده و مواردی همچون توانایی درک جنبه های روان شناختی دانش آموزان دوزبانه، به کارگیری مولفه های فرهنگی - اجتماعی حاکم در منطقه، توانایی درک مراحل رشد زبانی در دوزبانه ها، استفاده از روش اشتراکات زبانی (روش دوسویه) و استفاده از روش تلفیق زبانی (روش انتقالی) را به عنوان فرصت های موجود در این مدارس می توان بکار برد. لازم به ذکر است که برای به کارگیری این فرصت ها در میدان عمل وجهت مقابله با چالش های روبه رو، استراتژی های عملی (SO) در پایان این مطالعات مطرح شده است.
۲۷.

مقایسه حافظه فعال کلامی و عملکرد مهاری قطعه پیشانی مغز در افراد دو زبانه و یک زبانه

کلیدواژه‌ها: حافظه فعال کلامی کارکرد مهاری قطعه پیشانی دوزبانگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۴۱۸
مقدمه: دو زبانه بودن از ابتدای زندگی بر کارکرد های شناختی از جمله حافظه فعال و کارکردهای مهاری قطعه پیشانی تاثیر دارد. هدف: لذا پژوهش حاضر، با هدف مقایسه حافظه فعال کلامی و کارکردهای مهاری قطعه پیشانی در دو گروه از جوانان دو زبانه و یک زبانه صورت گرفته است. روش: طرح پژوهش حاضر علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل دانشجویان دختر دو زبانه(آذری زبان- فارس زبان) و یک زبانه(فارس زبان) دانشگاه شهید مدنی آذربایجان(تبریز) در سال 95-1394 بود. به این منظور 30 دانشجوی دختر دو زبانه و 30 دانشجوی دختر یک زبانه به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، آزمون های رایانه ای بودند. جهت اندازه گیری کارکرد مهاری قطعه پیشانی از تکلیف رایانه ای استروپ و برای اندازه گیری حافظه فعال از تکلیف رایانه ای نرم افزار آزمایشگاهی روانشناسی شناختی استفاده شد. داده ها به کمک 22 SPSS و با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و آزمون استنباطی t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان دادند که عملکرد حافظه فعال کلامی افراد دو زبانه و یک زبانه جوان تفاوت معنادار ( p<0/05 ) ندارد. و عملکرد مهاری قطعه پیشانی مغز در افراد دو زبانه و یک زبانه جوان تفاوت معنادار ( p<0/05 ) دارد. نتیجه گیری: براساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت که دو زبانگی باعث افزایش عملکرد حافظه فعال کلامی نمی شود. طرفی دیگر دو زبانگی باعث افزایش عملکرد افراد دو زبانه در عملکرد مهاری قطعه پیشانی مغز می شود، در واقع افراد دو زبانه در انجام تکالیف مربوط به کارکرد اجرایی مهار، برتر از افراد یک زبانه هستند.
۲۸.

بررسی و تحلیل کیفی انواع مدل های آموزش دانش آموزان دوزبانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل کیفی مدل دوزبانگی دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۵ تعداد دانلود : ۷۱۳
   هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل کیفی انواع مدل های آموزش دانش آموزان دوزبانه است. روش پژوهش کیفی و به شیوه ی بررسی اسنادی است. این پژوهش از حیث هدف، جزء پژوهش های کاربردی محسوب می گردد. جامعه آماری پژوهش حاضر منابع مکتوب موجود در خصوص دوزبانگی است. ابزار مورد استفاده فیش برداری است. فیش ها ویاداشت های مکتوب جهت جمع آوری اطلاعات لازم از منابع مکتوب ،مواد دیداری وشنیداری ونرم افزارهای رایانه ای وفضای مجازی  است. روش گردآوری داده ها مراجعه به منابع مکتوب و کتابخانه ای برای بهره مندی ازآرا واندیشه های صاحبنظران و محتوای متون مربوط به  تعلیم وتربیت بوده است. یافته های پژوهش نشان داد که تعلیم وتربیت دوزبانه در دنیا بر اساس  9 مدل  کلی شامل : 1.انتقالی2.غوطه ورسازی3.دوسویه4.نگهداشت5.پرستیژ6.تجدیدحیات غوطه ورسازی7.رشدی8.آموزش زبان مبتنی بر محتوا و 9.چندزبانه صورت می گیرد که در این میان 3 روش اول پرکاربردترین روشها در دنیا هستند. مشاهده رتبه تمام مدل های آموزش دوزبانه نشان می دهد که روش آموزش زبان مبتنی بر محتوا بالاترین رتبه را کسب کرده و بعد از آن روش رشدی قرار دارد و در رتبه سوم روش چند زبانه قرارگرفته است. رتبه بندی روش های بعدی به ترتیب عبارتند از روش دوسویه ، روش نگهداشت ، روش پرستیژ ، روش غوطه ورسازی ، روش انتقالی و در پایان روش تجدید حیات قرار گرفته است.
۲۹.

نیمرخ های دانش آموزان تک زبانه و دوزبانه براساس مشکلات خواندن و نوشتن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دوزبانگی ناتوانی یادگیری مشکلات خواندن مشکلات نوشتن تحلیل خوشه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۵ تعداد دانلود : ۶۵۷
پژوهش حاضر با هدف خوشه بندی دانش آموزان براساس مشکلات خواندن و نوشتن کودکان تک زبانه و دوزبانه پایه دوم ابتدایی شهر آبادان انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را دانش آموزان دوزبانه و تک زبانه پایه دوم ابتدایی شهر آبادان تشکیل می داد که با استفاده از دو شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و قضاوتی تعداد 111 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری مورد استفاده در این پژوهش آزمون هوشی ریون(1938)، آزمون خواندن کرمی نوری و مرادی(1387) و هم چنین یک آزمون محقق ساخته نوشتن بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری تحلیل خوشه ای و آزمون مجذور کای استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل خوشه ای در هر دو گروه تک و دوزبانه نشانگر دو نیمرخ دانش آموزان با مشکل خواندن و بدون مشکل خواندن و دو نیمرخ دانش آموزان با مشکل نوشتن و بدون مشگل نوشتن بود. نتایج نشان داد که فراوانی دانش آموزان دوزبانه نسبت به تک زبانه در خوشه دارای مشکلات خواندن بیشتر است. هم چنین نتایج بخش نوشتن نیز نشان داد که بیشترین فراوانی دانش آموزان خوشه یک بامشکل نوشتن به کودکان دوزبانه تعلق دارد. این یافته نشان دهنده نقش زبان فراگیر در پایه های آغازین تحصیلی بر عملکرد تحصیلی به ویژه در دروس مرتبط به زبان است.
۳۰.

استعاره و میان رشتگی؛ بیان موارد کاربستِ استعاره ها در پژوهش میان رشته ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۶۳۰ تعداد دانلود : ۴۹۰
تشبیه و استعاره، از صنایعِ مهم ادبی محسوب می شوند که در تبیین و رفع ابهام از مفاهیم مبهم و پیچیده نقشی مهمی دارد. گرچه استعاره ها بیشتر در زمره صنایع ادبی به حساب می آیند و ابعاد زیبایی شناختیِ آن ها شناخته شده تر است، اما در دوره مدرن توانسته اند راه خود را به دنیای علم نیز باز نمایند و نقشی تأثیرگذار در اکتشافاتِ برجسته علمی در دوران معاصر داشته باشند. با توجه به اهمیتِ مقوله «پیچیدگی» در مطالعاتِ میان رشته ای و نقشِ بسزایِ استعاره ها در تبیین و پرده برداشتن از پیچیدگیِ امور، می توان از استعاره ها در مواضع مختلفی در پژوهش میان رشته ای استفاده کرد. چهار کاربستِ اصلیِ استعاره ها در مطالعاتِ میان رشته ای عبارت اند از: 1) تبیین معنای عمومی و کلّی از میان رشتگی؛ 2) تعیین کیفیتِ تعاملِ رشته ها با یکدیگر؛ 3) تعیین نحوه برقراری دیالوگ و گفت وگو میانِ رشته های مختلف؛ و 4) کمک به استخراج مسائل میان رشته ای و برنامه تحقیقاتی. بر این اساس و در قالب این چهار کاربستِ اصلی به بیان و توضیح 6 استعاره رایج در میان رشته ای خواهیم پرداخت. این 6 استعاره عبارت اند از: مرزگذری، پُل سازی، بازسازی، مجمع الجزایر، دوزبانگی، و نگاشت.
۳۱.

الگوی رشد شناخت اجتماعی کودکان پیش دبستانی فارسی زبان و فارسی - ترکی زبان با توجّه به توالی تکلیف های نظریه ذهن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دوزبانگی رشد شناخت اجتماعی نظریه ذهن کودکان فارسی - ترکی زبان کودکان فارسی زبان حالت های ذهنی مقیاس ولمان و لیو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۹ تعداد دانلود : ۴۱۶
شواهد محکمی در حمایت از وجود ارتباط بین رشد زبان در کودکان و رشد نظریه ذهن وجود دارد. ولمان و لیو (2004) مقیاسی از پیشرفت رشدی درک حالت های ذهنی در کودکان پیش دبستانی ارائه داده اند. در این مقیاس گذاری، توالی ای از هفت تکلیف ارائه شده که به نظر می رسد با ترتیبی قابل پیش بینی، در فرایند رشد کودکان پدیدار می شوند. مجموعه این تکلیف ها بر ساخت های مفهومی مختلفی تمرکز دارند که در این فرایند شناختی به دنبال هم ظاهر می شوند. در پژوهش حاضر، هفت تکلیف نظریه ذهن روی سی کودک فارسی زبان و سی کودک فارسی – ترکی زبان اجرا شد تا ترتیبی از این هفت تکلیف براساس سطح دشواری آن ها برای هریک از دو گروه زبانی ارائه شود و از سوی دیگر، ترتیب های مشخّص شده با یکدیگر و همچنین با ترتیب پیشنهادی ولمان و لیو (2004) از تکلیف های نظریه ذهن مقایسه شوند. الگوهای ارائه شده از رشد شناخت اجتماعی برای آزمودنی های پژوهش حاضر بیان گر آن است که کودکان فارسی زبان و فارسی – ترکی زبان، مراحل رشد شناخت اجتماعی مشابهی را با تفاوتی اندک نشان می دهند. با توجّه به نتایج به دست آمده، تفاوتی میان عملکرد کودکان تک زبانه و دوزبانه در انجام تکلیف های نظریه ذهن معنادار نیست؛ به عبارتی، نمی توان عملکرد یک گروه زبانی در انجام تکلیف های نظریه ذهن را بر گروه دیگر برتر دانست.
۳۲.

فرسایش و تغییرات زبانی در کردی کلهری ایلامی های مقیم تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برخورد زبانی دوزبانگی فرسایش زبانی کردی کلهری تهران ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۳ تعداد دانلود : ۵۵۴
یکی از ویژگی های بارز جهان امروز، جابه جایی و مهاجرت گسترده افراد و گروه ها به نقاط دیگر است. این جابه جایی ها پیامدهای گوناگونی به دنبال دارند که ازجمله آن ها می توان به پدیده برخورد زبان ها اشاره کرد. برخورد و تماس زبانی می تواند به دوزبانگی و حتّی چندزبانگی افراد یا جوامع زبانی مهاجر بیانجامد یا در گذر زمان زمینه فرسایش، تغییر یا حتّی مرگ زبان اوّل (زبان مادری) مهاجران را فراهم آورد. پژوهش حاضر فرسایش و تغییرات زبان مادری کردهای ایلامی ساکن در تهران را بررسی می کند. هدف از این نوشتار بررسی میزان فرسایش و تغییرات زبانی از لحاظ جنسیت و گروه سنّی در میان ایلامیان مقیم ایلام و ایلامیان مقیم تهران در سطوح واژگانی و نحوی زبان کردی شاخه کلهوری می باشد. جامعه زبانی پژوهش حاضر را سی سخنور کلهری ساکن تهران و سی سخنور کلهری ساکن ایلام تشکیل می دهد. به همین منظور، پرسش نامه ای طرّاحی شد و پس از اطمینان از پایایی و روایی آن، در میان آزمودنی ها توزیع شد. نتایج پژوهش نشان داد که بیشترین فرسایش و تغییرات زبانی به مهاجران گروه سنّی زیر بیست سال در تهران تعلّق دارد؛ فرسایش و تغییرات زبانی در هردو گروه، در میان زنان بیشتر از مردان صورت گرفته است و درنهایت بیشترین میزان فرسایش زبانی به سطح واژگان زبان و کمترین آن به نحو تعلّق دارد.
۳۳.

نظام آموزش دوزبانه و لزوم تفکیک دو نیاز آموزشی متفاوت در دانش آموزان ناشنوا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آموزش ناشنوایان دوزبانگی زبان اشاره ایرانی آموزش زبان دوم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۴۱۹
زمینه : برخی مشکلات یا ناکارآمدی ها در شیوه های آموزشی ناشنوایان را می توان ناشی از این امر دانست که حق آموزشی و نیاز ناشنوا به فراگیری علوم، دروس و دانش های رایج در نظام آموزشی کشور، با نیاز وی به یادگیری زبان فارسی به صورت مجزا پاسخ داده نمی شود و اصولاً به مجزا بودن این دو نیاز آموزشی، به خصوص برای کودکان ناشنوا توجه نمی شود. دراین مقاله با استناد به یافته های پژوهشگران ایرانی و غیرایرانی نشان خواهیم داد که دانش آموز ناشنوا فردی دوزبانه است و زبان فارسی زبان اصلی وی نیست. نتیجه گیری: از این رو راهکار پیشنهادی برای آموزش ناشنوایان که در این مقاله ارائه می شود، راهکار آموزش دوزبانه است. بدین صورت که علوم و دروس مختلف رایج در نظام آموزشی کشور را به زبان اول ناشنوایان، یعنی به زبان اشاره به او آموزش دهیم و یادگیری زبان فارسی را با روش های مخصوص آموزش زبان دوم و در مسیر موازی ببریم.
۳۴.

مقایسه میانگین طول گفته و غنای واژگانی و آگاهی های فرازبانی نحوی و واژگانی درکودکان دو زبانۀ طبیعی و کم شنوا (ترکی- فارسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رشدزبانی میانگین طول گفته آگاهی واژگانی آگاهی نحوی کم شنوا دوزبانگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۷ تعداد دانلود : ۴۶۸
هدف: با توجه به تأثیر کم شنوایی بر رشد زبان و مهارت های فرازبانی و متفاوت بودن مهارت زبانی و فرازبانی در کودکان دوزبانه، بررسی این مهارت ها در کودکان دوزبانۀ مختلف و مقایسۀ آنها با کودکان دوزبانۀ طبیعی می تواند به شناخت بیشتر ما از رشد زبان در این کودکان و عوامل دخیل در آن شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی و مقایسه مهارت های زبانی و فرازبانی کودکان پیش دبستانی دوزبانۀ (ترکی-فارسی) کم شنوای دارای کاشتینۀ حلزونی با کودکان دوزبانۀ (ترکی-فارسی) همتای سنی طبیعی است. روش: برای انجام این پژوهش 6 کودک دوزبانۀ پیش دبستانی دارای کاشتینه حلزونی از بین مدارس استثنایی شهر زنجان در سال تحصیلی 98-97 به صورت آمارگیری سرشماری و 6 کودک همتای سنی طبیعی از مدارس شهر زنجان به صورت تصادفی انتخاب و در آزمون های مهارت های زبانی و فرازبانی (میانگین طول گفته، غنای واژگانی و آگاهی واژگانی و آگاهی نحوی) با هم مقایسه شدند. برای بررسی رشد شاخص های زبانی از نمونۀ گفتار پیوسته و برای بررسی مهارت های فرازبانی از آزمون های آگاهی واژگانی (شامل بررسی محتوایی و ساختاری تعریف واژه) و آگاهی نحوی استفاده شد. یافته ها: بررسی و تحلیل داده ها نشان داد که در زبان ترکی رشد مهارت های زبانی و فرازبانی کودکان پیش دبستانی دوزبانۀ ترکی-فارسی کم شنوا دچار تأخیر است (05/0> P ). اما در زبان فارسی از شاخص های رشد زبانی فقط میانگین طول گفته (میانگین تعداد تکواژ در گفته) تأخیر دارد (05/0> P ) و در هیچ کدام از جنبه های محتوایی و ساختاری مهارت تعریف واژگانی کودکان کم شنوا تفاوت معناداری مشاهده نشد (05/0< P ). پایین بودن سطح توانایی فرازبانی آزمودنی ها در آزمون های فرازبانی زبان ترکی را می توان ناشی از آموزش رسمی زبان فارسی در مدارس دانست. همچنین، ضریب همبستگی اسپیرمن مشخص کرد که میان شاخص های رشد زبانی و آگاهی واژگانی کودکان دوزبانۀ ترکی-فارسی کم شنوا و کودکان همتای طبیعی هم در زبان فارسی و هم ترکی همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد.
۳۵.

اثربخشی تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای و توانبخشی شناختی رایانشی حافظه کاری بر سرعت پردازش و علایم نارساخوانی در کودکان نارساخوان دوزبانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دوزبانگی نارساخوانی تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای توانبخشی شناختی رایانشی سرعت پردازش حافظه کاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۷ تعداد دانلود : ۴۳۹
هدف تحقیق حاضر تعیین تاثیر تحریک جریان مستقیم فراجمجمه ای ( tDCS ) و توانبخشی شناختی حافظه کاری و ترکیب این دو روش بر سرعت پردازش و علایم نارساخوانی در کودکان نارساخوان دوزبانه است. روش؛ نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل می باشد. جامعه پژوهش را کلیه کودکان دختر و پسر دوزبانه ۷ تا ۱۱ ساله شهرستان های تهران و کهریزک، تشکیل می دهند که از بین آنها به صورت در دسترس، با استفاده از آزمون هوش وکسلر و آزمون نارساخوانی نما، 40 دانش آموز مبتلا به نارساخوانی (بر اساس تشخیص مدرسه) انتخاب و به صورت تصادفی در 4 گروه: الف) تحت مداخله تحریک مغزی توسط tDCS ، ب) تحت توانبخشی رایانشی بوسیله بخش حافظه کاری نرم افزار ریهاکام، ج) تحت مداخله همزمان توانبخشی شناختی رایانشی و تحریک مغزی tDCS و د) گروه کنترل، قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از آزمون نارساخوانی نما و آزمون سرعت پردازش SDMT در پیش آزمون و پس آزمون بر روی هر 4 گروه استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیره در نرم افزار SPSS 22 نشان داد که مداخله ها توانسته اند موجب تغییر معنی داری در سرعت پردازش و کاهش علایم نارساخوانی شوند. همچنین نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی نشان داد که به ترتیب روش ترکیبی و پس از آن روش تحریک مغزی، بیشترین اثربخشی را داشته اند، اما روش توان بخشی رایانشی بتنهایی تأثیری بر این دو متغیر نداشته است.
۳۶.

دو زبانگی و روش های تدریس زبان فارسی در دوره ی ابتدایی

کلیدواژه‌ها: دوزبانگی روش تدریس تعلیم و تربیت معلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳۴۱ تعداد دانلود : ۳۶۷۵
زبان وسیله اصلی ارتباط، تفهیم و تفاهم است و بنیاد همه فعالیت های ذهن انسان را تدارک می بیند؛ ولی برای کودکان دو زبانه، گاهی سد راه ارتباط، تفهیم و تفاهم می گردد. چگونگی ارتباط میان دوزبانگی و تعلیم و تربیت از موضوعات مهمی است که امروزه سیاستگذاران آموزشی، برنامه ریزان، روانشناسان، زبان شناسان و معلمان با آن مواجهند. باتوجه به این که در سیستم آموزشی کشور ایران کودکان دو زبانه در بدو ورود به مدرسه باید مسائل خود را به زبان فارسی حل کنند، به دلیل ناتوانی در درک مطالب به زبان فارسی، همواره در معرض خطر افت تحصیلی، گوشه گیری و ترک تحصیل قرار دارند. یکی از راهکارهای مقابله با این مسئله، تعلیم و تربیت دو زبانه است. تعدادی از مطالعات خارج ازکشور در زمینه تعلیم و تربیت دو زبانه در کشورهای مختلف نشان می دهند که چنین آموزش هایی دارای نتایج مثبتی است. تعلیم و تربیت دوزبانه برنامه های آموزشی هستند که طی آن ها دانش آموزان با توانش پایین در زبان رسمی آموزشی، تعدادی از دروس خود را با کمک زبان مادری شان یاد می گیرند. در این مرحله نقش معلم در کلاس درس و تاثیر شیوه های تدریس او به خصوص در درس فارسی دو چندان می گردد. در مطالعه حاضر تلاش بر این بوده است تا شیوه های تدریس اثر بخش معلمانِ مناطق دوزبانه در زمینه آموزش درس فارسی دوره ابتدایی مورد بررسی قرار گیرد. شیوه ی پژوهش در این مقاله شیوه ی مروری و با استناد به کتب معتبر و مقالات پژوهشی چند سال اخیر می باشد. در انتها پیشنهادهایی جهت استفاده همکاران محترم ارائه گردیده است.
۳۷.

دوزبانگی و نقش آن در عملکرد تحصیلی دانش آموزان دوره ابتدایی

کلیدواژه‌ها: زبان دوزبانگی دانش آموزان ابتدایی پیشرفت تحصیلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۰۵ تعداد دانلود : ۲۴۹۹
زبان می تواند زمینه ساز پیشرفت، انسجام آموخته ها و مشارکت علمی و عملی در دانش آموزان باشد. این موضوع از جنبه های مختلفی قابل بررسی است. با توجه به وجود زبان ها و گویش ها و لهجه های متفاوت در کشور ایران، برآن شدیم که به موضوع دو زبانگی در این مقاله بپردازیم. این پدیده ارتباط مستقیمی با قدرت خلاقیت، تبیین قیاسی، مقوله بندی تحلیل و پردازش و تفسیر کودکان دارد. حفظ زبان اصلی (مادری) نزد کودکان دوزبانه می تواند نقش مهمی در زندگی اجتماعی علمی و فردی آن ها داشته باشد. لذا ضروری است تا معلمانی که با کودکان دوزبانه کار می کنند درک بهتری نسبت به نقش اساسی و عملکرد زبان اصلی نزد شاگردان دوزبانه داشته باشند. شناخت پدیده دوزبانگی و اثرات مثبت و منفی آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و رفع تنگناهای احتمالی ناشی از این پدیده ، هدف مهم این مقاله است. در این مقاله به بررسی نقش دو زبانه بودن دانش آموزان دوره ابتدایی در فرآیند تحصیلی آن ها و بیان چالش ها و ویژگی های یادگیری این نوع دانش آموزان و سپس به نتیجه گیری و ارائه راهکار پرداخته شده است روش پژوهش در این مقاله شیوه کتابخانه ای است و از کتاب ها و مقاله ها و سایر وسایل ارتباطی جهت جمع آوری اطلاعات استفاده گردیده است. به امید آن که مورد استفاده همکاران محترم قرار گیرد.
۳۸.

بررسی علل رمزگردانی و انواع آن در بین دبیران مرد و زن دوزبانه ترکی آذری- فارسی زبان در شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زبان شناسی اجتماعی دوزبانگی رمزگردانی زبان ترکی آذری ارومیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۴۴۵
یکی از مسائل قابل توجه در حوزه زبان شناسی اجتماعی و دوزبانگی، پدیده رمزگردانی است. از جوامع بزرگ دوزبانه در ایران می توان به جامعه دوزبانه های ترکی آذری-فارسی زبان اشاره کرد که وقوع این پدیده در میان بسیاری از آنان امری معمول است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی علل عوامل رمزگردانی و انواع آن در میان تعدادی از دبیران دوزبانه ترکی آذری-فارسی زبان در شهر ارومیه می باشد. بدین منظور ابتدا داده های مرتبط با رمزگردانی این دبیران، از طریق مشاهده مستقیم گردآوری شد. این داده ها پس از آوانگاری، مورد تحلیل قرار گرفت. در پژوهش حاضر، از چارچوب نظری بلوم و گامپرز (1972) استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که 15 عامل مختلف در وقوع رمزگردانی در میان این دبیران مؤثر بوده اند. همچنین مشخص گردید این دبیران دوزبانه در سه بافت اتاق دفتر، جلسات شورای دبیران، و کلاس های ضمن خدمت، در هنگام گفتگو درباره موضوعات آموزشی و غیرآموزشی از هر دو نوع رمزگردانی (استعاری و موقعیتی) استفاده می کنند.
۳۹.

بررسی و مقایسه سواد خواندن در دانشآموزان پایه چهارم ابتداییدوزبانه )لر زبان( و یک زبانه استان چهارمحال و بختیاری بر اساس مطالعات (PLRIS 2006 )(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: دوزبانگی دانشآموزان دوزبانه دانشآموزان تک زبانه مطالعه پرلز سواد خواندن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۵ تعداد دانلود : ۳۴۰
در این پژوهش سواد خواندن دانشآموزان پایه چهارم ابتدایی که زبان مادری آنها لری بختیاری و زبان آموزش رسمی آنها فارسی )دو زبانه( و دانشآموزانی که زبان مادری و زبان آموزشی آنها فارسی بوده است )تک زبانه(، مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. ابزار جمع آوری اطلاعات سئوالات آزمون پرلز 2006 میباشد. که به روش برگزاری آزمون از دانشآموزان انجام شد. جامعه آماری کلیه دانشآموزان پایه چهارم ابتدایی مشغول به تحصیل که تعداد 13745نفر و حجم نمونه 240نفر دانشآموز لر زبان و فارسی زبان به نسبت مساوی با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. عملکرد این دو گروه از دانشآموزان به طور کلی در آزمون متون ادبی و اطلاعاتی در فرآیند »توانایی درک مطلب« و »توانایی تفسیر استنتاج« از متون درسی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که عملکرد دانشآموزان فارسی زبان در همه زمینهها بیشتر از دانشآموزان لر زبان بوده است. بطور کلی یافتههای پژوهش اهمیت توجه بیشتر به آموزشهای پیش دبستانی و استفاده از معلمان بومی در درس خواندن و زبان فارسی را توصیه میکند و یکی از موفقیت دانشآموزان تک زبانه را در یک سان بودن زبان مادری و زبان آموزشی میداند. بنابر این توصیه میشود در مناطق دوزبانه حداقل تا پایه سوم ابتدایی باید به زبان مادری دانشآموزان اهمیت داده شود.
۴۰.

ارتباط اتخاذ دیدگاه با دوزبانگی و جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اتخاذ دیدگاه برتری افراد دوزبانه برتری های شناختی تفاوت های جنسیتی دوزبانگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۶ تعداد دانلود : ۴۳۰
هدف از پژوهش حاضر، بررسی ارتباط اتخاذ دیدگاه با دوزبانگی و نیز مطالعه تفاوت های جنسیتی در اتخاذ دیدگاه است. تعداد 100 نفر دوزبانه و 100 نفر یک زبانه متناظر (از نظر سن، جنسیت و سطح اجتماعی) به صورت داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند. تشخیص دوزبانگی یا یک زبانگی افراد با استفاده از برگه خودارزیابی زبان صورت گرفت. برای جمع آوری داده ها، ترجمه فارسی بخش اتخاذ دیدگاه از پرسشنامه شاخص واکنش بین فردی (Davis, 1983) شامل سؤالاتی از نوع لیکرت با امتیاز مثبت و منفی مورد استفاده قرار گرفت. برای مقایسه اتخاذ دیدگاه گروه یک زبانه و گروه دوزبانه و همچنین، برای مقایسه تفاوت های جنسیتی در اتخاذ دیدگاه، از دو آزمون تی به صورت جداگانه استفاده شد. نتایج نشان داد که اتخاذ دیدگاه در گروه دوزبانه بالاتر از گروه یک زبانه و میان زنان بالاتر از مردان است.