سبک زندگی اسلامی

مطالعات سبک زندگی اسلامی یکی از پرشمارترین عناوین کتاب و پژوهش (خصوصاً دردهه90) بوده و مورد توجه نهادهای حاکمیتی و سیاستگذاران فرهنگی قرارگرفته است. به هدف بررسی انتقادی این مطالعات و مسئله شناسی این پژوهش ها 30مقاله و 14کتاب گزینش و با روش «فراترکیب» و با رویکرد «تحلیل انتقادی» بررسی شده است. در این مقاله انواع نظریه ها و روش های به کارگرفته و چالش هایی که به تصویر کشیده اند دسته بندی و عرضه شده است. پس از ارائه نیم رخی از وضعیت فعلی دین داری و سبک زندگی دینی برآمده از پژوهش ها، ماهیت پژوهش ها و انتقاداتی که به آن ها وارد شده ازنظر گذرانده شد. عدم توجه به پرسش های امروز درمطالعات، نادیده گرفتن تکثر سبک های زندگی، دولتی و سفارشی بودن پژوهش ها، غیر علمی بودن آثار ترویجی، نپرداختن به موضوعاتی چون عدالت و قدرت در شاخص ها، اکتفا کردن به رویکردهای فردی و روان شناختی، قطبی شدن مطالعات، نداشتن گفتگوی انتقادی با نظریات به کارگرفته شده و ارائه همبستگی های بدیهی بین متغیرها در مطالعات کمی، ازجمله نقدهای وارده به این پژوهش ها است.

هدف این مقاله بررسی محتوایی کتاب های درسی دوره ابتدایی با رویکرد شاخص های اجتماعی سبک زندگی اسلامی است. شاخص های اجتماعی عبارتند از تلاش، اعتدال، پایبندی به خانواده، صله رحم، دوری از اسراف. روش پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری، شامل تمام کتاب های درسی ابتدایی چاپ شده در سال 1400 است. نمونه پژوهش شامل شش جلد کتاب فارسی، پنج جلد کتاب هدیه های آسمانی و چهار جلد کتاب مطالعات اجتماعی است که به این شاخص ها پرداخته اند. یافته های این مقاله نشان می دهد فراوانی شاخص های اجتماعی سبک زندگی در کتاب های درسی پایه اول 70 مورد ، پایه دوم 149 مورد، پایه سوم 294 مورد، پایه چهارم 132 مورد، پایه پنجم 211 مورد، پایه ششم 164 مورد است. در مجموع یافته های پژوهش بیانگر آن است که در کتاب های درسی دوره ابتدایی پایه اول، کمترین توجه به شاخص ها و بیشترین میزان توجه، مربوط به پایه سوم می باشد. در بین شاخص اجتماعی، صله رحم و دوری از اسراف دارای کمترین میزان توجه بودند.

تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش سبک زندگی اسلامی و احساس پیوستگی در پیش بینی کیفیت زندگی زناشویی فرهنگیان زن متاهل صورت گرفت. تحقیق حاضر از نوع هدف کاربردی و ازحیث روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق را تمامی فرهنگیان زن متاهل شهر بهشهر به تعداد 230نفر تشکیل می دادند که بر اساس جدول گرجسی و مورگان 140 نفر از زنان با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده ها شامل پرسشنامه های استاندارد پرسشنامه کیفیت زندگی زناشویی راست و گلومبوک(1998)، پرسشنامه سبک زندگی اسلامی کاویانی(1388) و پرسشنامه احساس پیوستگی آنتونووسکی (1988) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام با استفاده از نرم افزار SPSS18 صورت گرفت. یافته ها نشان داد بین اجتماعی بودن، باورها، عبادی، اخلاقی، مالی، خانواده ، سلامت، تفکر و علم ، امنیتی - دفاعی، زمان شناسی با متغیر کیفیت زندگی زناشویی همبستگی منفی معناداری وجود دارد. بین احساس پیوستگی با کیفیت زندگی زناشویی وجود دارد و به طور مشخص بین قابل درک بودن، کنترل پذیری، معنی دار بودن، و احساس پیوستگی با کیفیت زندگی زناشویی همبستگی منفی معناداری وجود دارد. همچنین دیگر یافته های پژوهش نشان داد سبک زندگی اسلامی به طور معناداری بیشترین سهم را در پیش بینی کیفیت زندگی زناشویی داشت.لذا با توجه به قدرت پیش بینی کنندگی متغیرهای مورد مطالعه در این پژوهش، ﻣﺸ ﺎوران و درﻣﺎﻧﮕﺮان در مراکز مشاوره می توانند در روشﻫﺎ و درﻣﺎنﻫﺎی خود به این متغیرهای زمینه ای که می تواند عملکرد کلی کیفیت زندگی زناشویی را تحت شعاع قرار دهند، توجه ویژه نمایند.

توجه به سبک زندگی از مباحث ضروری جوامع امروزی است. این مفهوم بازتاب دهنده طیف کاملی از عقاید، ارزش ها و فعالیت های اجتماعی است که جوامع را از هم متمایز می کند. سبک زندگی اسلامی متشکل از مجموعه هایی به هم پیوسته از الگوهای رفتاری در زمینه های مختلف حیات بشری است. نهج البلاغه به عنوان یکی از منابع اصلی اسلامی، دربردارنده شاخصه های متعدد سبک زندگی در زمینه های مختلف است. از آنجایی که سعدی پرورش یافته فرهنگ اسلامی است، در آثار خود به موارد فراوانی از سبک زندگی اشاره کرده که یادآور مؤلفه های سبک زندگی در نهج البلاغه است. جستار حاضر سعی دارد با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی به تأثیرپذیری سعدی از سبک زندگی در نهج البلاغه بپردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که سعدی در مؤلفه های متعدد ذهنی و عینی سبک زندگی متأثّر از نهج البلاغه بوده است، با این تفاوت که امام علی (ع) هر مؤلفه را در زمینه های مختلفی مانند اعتقادی، اجتماعی، سیاسی، نظامی، اقتصادی تحلیل کرده است، اما بررسی های سعدی در مؤلفه های ذکر شده، محدودتر است و به گستردگی مؤلفه های ذکر شده در نهج البلاغه نیست.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه خوش بینی و شادکامی با نقش واسطه ای سبک زندگی اجرا شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. بدین منظور 155 نفر از طلاب و دانشجویان شهر قم به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های خوشبینی اسلامی نوری، جهات شادکامی آکسفورد و سبک زندگی اسلامی کاویانی پاسخ دادند. در تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد: الف) بین متغیرهای خوش بینی و شادکامی رابطه مثبت معنادار وجود دارد؛ ب) بین خوش بینی و سبک زندگی اسلامی رابطه مثبت معنادار وجود دارد؛ ج) بین سبک زندگی اسلامی و شادکامی رابطه مثبت معنادار وجود دارد؛ د) نتایج تحلیل مسیر نشان داد خوش بینی از طریق سبک زندگی اسلامی بر شادکامی اثر دارد و 33/0 از تأثیر خوش بینی بر شادکامی توسط سبک زندگی اسلامی واسطه گری و پیش بینی می شود. بنابراین تقویت خوش بینی اسلامی با محوریت بهبود سبک زندگی اسلامی، موجب ارتقاء شادکامی می شود.

متأسفانه در عصر کنونی نهاد خانواده، به منزله اصلی ترین رکن جامعه، دچار تزلزل شده است. ارائه الگوی مناسبی از خانواده اسلامی از طریق محصولات نمایشی تلویزیون می تواند گره گشا باشد. مقاله حاضر به دنبال ارائه سیاست های محتوایی نمایش مطلوب خانواده در محصولات نمایشی تلویزیون بر مبنای سبک زندگی اسلامی است. این پژوهش در دو مرحله انجام شده است. ابتدا، محتوای 7 عنوان کتاب (شامل 21 جلد)، در حوزه خانواده اسلامی، به روش تحلیل محتوای کیفی، بررسی شد. نتیجه، به دست آمدن ۷۲۵ کد در زمینه ویژگی های خانواده اسلامی بود که پس از مقوله بندی الگوی جامع خانواده در اسلام، در سه محور اصلی «دیدگاه های نظری اسلام درباره خانواده»، «راهکارهای عملی تحکیم خانواده» و «عوامل تزلزل خانواده» ارائه شد. در مرحله دوم، با طراحی سؤالاتی برآمده از الگوی احصائی در گام نخست، با استادان و کارشناسان 4 حوزه مدیریت و سیاست گذاری، خانواده و سبک زندگی اسلامی، تولید تلویزیونی و ارتباطات، که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. نتیجه در دو بخشِ ارزیابی کارشناسان از وضعیت کنونیِ نمایش خانواده در تلویزیون و سیاست های پیشنهاد ی برای بازنمایی خانواده ارائه شد. این سیاست ها در دو بخش ارائه شد. بخش نخست، با عنوان «اهداف، محورها و اولویت ها» شامل 7 مقوله «تشکیل خانواده و ازدواج»، «ترسیم جایگاه اعضای خانواده»، «اقتصاد خانواده»، «محیط مطلوب حاکم بر خانواده»، «صله رحم»، «وظایف اعضای خانواده» و «مقابله با عوامل تزلزل خانواده» و 23 زیرمقوله است. بخش دوم نیز، با عنوان «سیاست ها و ضوابط محتوایی»، شامل 35 گزاره محتوایی در خصوص بازنمایی مطلوب خانواده اسلامی در محصولات نمایشی است که به طور دقیق و مصداقی به بایدها و نبایدهای محصولات نمایشی می پردازند.

از منظر قرآن کریم زندگی اسلامی حوزه های متعددی دارد، که برخی از آن ها به عنوان زیربنا و مبنای زندگی اسلامی هستند، و اصول کلی زندگی اسلامی را تشکیل می دهند و برخی دیگر مؤلفه ها و رویکردهای عملی، رفتاری، فردی و اجتماعی می باشند که نقش عملی و کاربردی در زندگی اسلامی دارند. لذا قرآن کریم به افرادی که این شاخصه ها را دارا باشند وعده حیات طیبه داده است. بر همین اساس در جستار پیش رو پس از بررسی مفهوم حیات طیبه و سبک و سیاق زندگی اسلامی رابطه آن دو مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته و با توجه به این مهم، رهاوردهای غایی آن بیان گردیده است. 

با توجه به این که بازی به عنوان یک سرگرمی صرف و تنها برای کودکان مطرح نیست و به شکل یک جریان فراگیر در سبک زندگی امروزی و در مناسبات مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی ورود پیدا کرده است و همچنین مسئله ی محوری تربیت کودک در بستر دولت اسلامی و نقشی که بازی در این تربیت دارد؛ ضرورت تغییر نگاه به مقوله ی بازی احساس می شود. هدف از انجام این تحقیق بررسی فواید و نقش بازی در پرورش جسم و روح کودکان از دیدگاه قرآن و معصومین علیهم السلام است. این تحقیق از نوع تحقیقات بنیادی نظری و روش اجرای آن توصیفی است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که از منظر قرآن و سیره ی معصومین علیهم السلام بازی به خودی خود حسن و قبح ذاتی ندارد و با رعایت شرایط آن برای تمامی سنین، می توان مدل و مصداق بازی سالم را ارائه نمود. بازی ازنظر جسمی، عقلانی، عاطفی و رفتاری تأثیر عمیقی بر کودک دارد و چنانچه با مصادیق برآمده از قرآن و سیره ی معصومین علیهم السلام باشد موجب پرورش جسم و روح او می شود.

از مباحث مهم و اساسی که از دیرباز مورد توجه بوده، پوشش انسان است. اسلام پوشش خاصی را برای بشر در نظر نگرفته است، اما معیار هایی را برای آن تعیین کرده است. پوشش، علاوه بر تفکر و هویت فردی، فرهنگ یک جامعه را نشان می دهد، از این رو، جوامع غربی با هجمه فرهنگی، به ترویج الگوهای پوشش غربی در جوامع اسلامی می پردازند. هدف مقاله حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده است، شناخت معیارهای انتخاب پوشش متناسب با سبک زندگی اسلامی از منظر آیات و روایات اسلامی است. از آنجا که سبک پوشش افراد در موقعیت های گوناگون، متفاوت است، در این تحقیق به بررسی معیارهای پوشش مناسب در درون و بیرون از منزل پرداخته شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که معیار های پوشش مناسب در منزل، در برابر همسر؛ پوشش حداقلی و در برابر فرزند محدودتر از همسر، اما آزادتر از دیگر محارم است. معیارهای پوشش مناسب در بیرون از منزل، به پوشش های پسندیده و پوشش های ناپسند تقسیم می شود؛ پوشش های پسندیده در آیات و روایات اسلامی شامل: پوشش سفید، پوشش ضخیم، پوشش پاکیزه و آراسته، پوشش ساده است و پوشش های ناپسند شامل: پوشش با رنگ روشن و جذاب، پوشش حریر و نازک، پوشش شهرت، پوشش شبیه کفار و دشمنان و پوشش مخصوص مردان برای زنان و به عکس است که افراد باید در انتخاب سبک پوشش، براساس معیارهای اسلام عمل کنند.  

در زمان بروز بحران، صبر و تحمل موجب سلامت روانی می شود. نداشتن بی تابی و جزع به اندازه ای در «صبر» اهمیت دارد که در برخی موارد صبر به عنوان مهار مستمر نفس از بی تابی و پرهیز از جزع تعریف شده است. عدم کنترل بی تابی عوارض متعدد جسمی و روانی به دنبال دارد. بر این اساس در مقاله حاضر بی تابی در شرایط بحرانی و روش های کنترل آن مورد بررسی قرار گرفته است. تحقیق از نوع کیفی (تحلیلی) است که به روش مروری انجام شد که ترکیبی از روش مرور سیستماتیک، تحلیل محتوا و مرور ادبیات است. جامعه آماری منابع نظریه ها، دیدگاه ها و پژوهش های انجام شده در زمینه موضوع بود که با واژه های کلیدی: بی تابی، بی قراری، جزع، فزع، بی صبری، ناآرامی مورد جستجو قرار گرفتند. عمده منابع مورد استفاده، کتب در حوزه منابع اسلامی و مقالات علمی مربوط به این موضوع بود. همچنین و به ویژه از قرآن، احادیث و روایات استفاده شد. نتایج تحقیق در قالب ماهیت بی تابی، علل بی تابی، انواع بی تابی، نشانه ها و نمودهای بی تابی، کارکرد بی تابی، آسیب ها و پیامدهای بی تابی، شیوه های بازداری از بی تابی و پیامدهای بازداری آورده شده است. شیوه های بازداری از بی تابی در چهار بخش: پذیرش، تسکین بخشی، حمایت و مبادرت به عمل آمده است. بنابراین می توان گفت که بی تابی در بحران موجب آسیب، و کنترل آن موجب افزایش خودآگاهی، خودکنترلی و رشد عقل می شود. براین اساس یادگیری روش ها و مهارت های کنترل آن بخشی از فرایند صبر و رشد پس از ضربه است.

هدف از این پژوهش، پیش بینی رضایت زناشویی براساس انعطاف پذیری، انسجام خانواده و سبک زندگی اسلامی در زنان متأهل شهرستان شاهین شهر، بود. پژوهش حاضر به روش توصیفی و در چارچوب مطالعات همبستگی انجام گرفت. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه ی زنان متأهل شهرستان شاهین شهر در سال 1400 بود که با استفاده از فرمول تاباخنیک، تعداد 200 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، پرسشنامه رضایت مندی زناشویی انریچ (السون، 1989)، پرسشنامه انعطاف پذیری خ انواده (شاکری، 1382)، پرسشنام ه ان سجام خ انواده (سامانی، 1379) و آزمون سبک زندگی اسلامی - فرم کوتاه (کاویانی، 1388)، بودند. تحلیل داده ها با روش همبستگی پیرسون و آزمون تحلیل رگرسیون گام به گام صورت گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که بین رضایت زناشویی با انعطاف پذیری، انسجام خانواده و سبک زندگی اسلامی در زنان متأهل، رابطه ی معناداری (01/0>p) وجود دارد. به این صورت که با افزایش انعطاف پذیری، انسجام خانواده و سبک زندگی اسلامی در زنان متأهل، رضایت زناشویی نیز افزایش می یابد. از بین متغیرهای مورد مطالعه در رگرسیون، بهترین پیش-بینی کننده ی رضایت زناشویی در گام اول انعطاف پذیری و در گام دوم سبک زندگی اسلامی بوده است. لذا، به روان شناسان و مشاوران پیشنهاد می شود که آموزش انعطاف پذیری و سبک زندگی اسلامی به خانواده ها را جهت پیشگیری از تعارضات زناشویی و افزایش رضایت زناشویی مدنظر قرار دهند.

پژوهش حاضر باهدف تعیین نقش میانجی تاب آوری و بخشودگی در رابطه بین سبک زندگی اسلامی و تعارض های زناشویی در زنان متأهل به روش پیمایشی از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه زنان متأهل شهرستان آستارا بود که به منظور جمع آوری داده ها، 230 نفر از ایشان به روش نمونه گیری دردسترس برای ورد به پژوهش انتخاب شدند. اطلاعات پژوهش بااستفاده از پرسش نامه بخشودگی پولارد و همکاران (FFS)، پرسش نامه تاب آوری کانر و دیویدسون (CD- RISK)، پرسش نامه تعارضات زناشویی ثنایی (MCO) و فرم کوتاه پرسش نامه سبک زندگی اسلامی کاویانی (ILST) جمع آوری شده. داده ها بااستفاده از نرم افزار SPSS26 و AMOS24 به روش تحلیل مسیر و نیز تحلیل میانجی با روش بوت استرپ، در برنامه ماکرو پریچر و هایز تحلیل شد. نتایج نشان دهنده برازش مناسب مدل فرضی بود. همچنین نتایج نشان داد که سبک زندگی اسلامی تأثیر مستقیم و منفی بر تعارض های زناشویی دارد. همچنین تاب آوری و بخشودگی بین سبک زندگی اسلامی و تعارض های زناشویی نقش میانجی دارد. براین اساس، می توان گفت سبک زندگی اسلامی با ارائه چهارچوب مناسب برای رشد و بهتر زیستن، تاب آوری و بخشودگی را افزایش می دهد که به دنبال آن مشکلاتی همچون تعارضات زناشویی کاهش می یابد.

تأثیرات تکوینی افعال نیک و بد انسان از منظر آیات و روایات، ویژگی هایی دارند. شناخت این ویژگی ها اولین گام در طراحی و پذیرش اجتماعی الگوهای رفتاری و سبک زندگی اسلامی است. بر اساس این تحقیق که در مقام گردآوری به روش کتابخانه ای و در مقام تحلیل و داوری به روش اسنادی تحلیلی، انجام شده است، مهم ترین ویژگی این است که تلازم میان تأثیرات تکوینی افعال اختیاری نیک اجتماعی و جاری شدن نعمت ها در جامعه، قطعی است؛ ولی این تلازم در جانب افعال اختیاری بد اجتماعی و نقمت ها و نیز آثار تکوینی افعال نیک و بد فردی، قطعی نیست و ممکن است به دلایلی منتفی شود. عدم دلالت بهره مندی از دنیا بر خوب بودن انسان، فراجنسیتی بودن تأثیرگذاری افعال اختیاری انسان بر تکوین، تناسب و همانندی میان افعال اختیاری انسان و ابتلائات تکوینی و نیز هماهنگی میان ابتلائات تکوینی افعال اختیاری با نظام احسن از دیگر ویژگی های این تأثیرگذاری است؛ بنابراین، سبک زندگی اسلامی، بیشترین و کامل ترین تناسب و هماهنگی را با نظام تکوین خواهد داشت و بیشترین منفعت را متوجه انسان و سایر مخلوقات می کند.

سبک زندگی اسلامی مجموعه رفتارهای قابل مشاهده و بیانگرانانه است که به لحاظ نظری، معلول باورها و ارزش های اسلامی در ابعاد فردی و اجتماعی زندگی انسان است. یکی از مؤلفه های اساسی در سبک زندگی اسلامی، چگونگی گذراندن عمر و مدیریت زمان است. مدیریت زمان مجموعه ای از مهارت ها برای اداره، کنترل و استفاده بهتر از وقت است. هدف پژوهش حاضر، شناسایی اصول مدیریت زمان در سبک زندگی اسلامی است. پژوهش حاضر از نظر هدف، بنیادی و با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده و روش تحلیل داده ها کیفی و از نوع استقرائی بوده است. جامعه تحقیق، متنی و شامل آیات و روایات بحارالانوار است که به صورت هدفمند و در راستای سؤالات تحقیق انجام گرفته است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که مدیریت زمان در سبک زندگی اسلامی شامل چهار اصل مهم هدف گذاری، اولویت بندی، برنامه ریزی و نظارت است. نتیجه آن که در سبک زندگی اسلامی به کارگیری اصول مدیریت زمان، استفاده بهتر از فرصت عمر را به دنبال داشته و تضمین کننده سعادت ابدی انسان است.

دین اسلام که آموزههای آن به تمام ابعاد و زوایای زندگی انسان توجه داشته، و او را تا رسیدن به سعادت جاودان راهبری میکند، در سه سطحِ بینش، گرایش و کنش، الگوهایی را ارائه کرده است که براساس آن، میتوان در فرهنگهای گوناگون بشری، سبک زندگی اسلامی را پایهریزی کرد. در این پژوهش، کوشیدهایم بستری مناسب برای درک آموزههای اسلامی و الگوگیری از آنها فراهم آید. روش پژوهش حاضر روش توصیفی – تحلیلی میباشد؛ بدین معنا که ابتدا شاخصههای رفتاری مورد بحث (خوشرویی و گفتار نیک، خوش اخلاقی، پرهیز از خشم و غضب، رعایت عدالت، و انصاف، صحت عمل، داشتن صداقت) از نگاه منابع دینی اسلام یعنی قرآن، سنت نبوی (ص) و احادیث ائمه (ع) تبیین و توضیح داده شده است. سپس با وظایف پلیسی که در قانون جمهوری اسلامی تصویب شده، تطبیق داده شده است. در نهایت تأثیر سبک زندگی اسلامی در وظایف کارکنان ناجا تحلیل و بررسی شده است. نتایج نشان داد که برای تعهد اخلاقی کارکنان ناجا، نیروها در درجه اول باید از افراد ملتزم به فرهنگ دینی جامعه جذب ناجا شوند. در درجه دوم کارکنان ناجا از نظر معیشتی و نیازهای زندگی تأمین شوند، تا احتیاج و نیاز، نیروهای متعهد را به خطا وا ندارد. در درجه سوم با تبیین آموزههای اخلاقی و انسانیت محور در محبوبیت و ترویج فرهنگ اسلامی تلاش شود، و در درجه آخر نظارت بر رفتارهای کارکنان، دقیقتر و جدیتر شود.

زمینه و هدف: سبک زندگی اشرافی بر جامعه دینی در ابعاد فردی و اجتماعی آثار منفی فراوانی بر جای گذاشته و مانع پذیرش آموزه های الهی و تحقق عدالت اجتماعی است. لازمه ایجاد پلیس در تراز انقلاب اسلامی و فراهم کردن زمینه برای برپایی تمدن نوین اسلامی، مبارزه بی امان با فرهنگ اشرافیگری است. بر این اساس هدف پژوهش، تبیین جامعه شناختی مصداقهای سبک زندگی اشرافی و راهکارهای مقابله با آن در فراجا است. روش: پژوهش بر اساس هدف، کاربردی، و از لحاظ روش، کیفی است. به منظور تجزیه و تحلیل داده های مصاحبه های نیمه ساختار یافته و تحلیل متون از روش تحلیل مضمون استفاده شد. جامعه آماری تحقیق را مدیران، معاونان و کارشناسان شاغل در بازرسی کل فراجا تشکیل داده اند. انتخاب نمونه با روش نمون هگیری احتمالی هدفمند تا حصول کفایت و اشباع داده ها انجام گرفت که سرانجام با 30 مصاحبه، اشباع نظری به دست آمد. یافته ها: در مراحل ابتدایی پژوهش حدود 78 کد اولیه برای مصداقهای سبک زندگی اشرافی مشخص شد که از این تعداد، 48 کد گزینشی به دست آمد. در مرحله بعد چهار مضمون پایه با عناوین "نگرشی، بینشی، اعتقادی، رفتاری، سازمانی و فراسازمانی" و در مرحله بعد نیز دو مضمون سازنده )فردی و اجتماعی( شناسایی شد. در زمینه راهکارهای مقابله با اشرافیگری نیز حدود 230 کد اولیه مشخص شد که از این تعداد، 198 کد گزینشی به دست آمد. در مرحله بعد نیز دو مضمون سازنده با عناوین "راهکارهای پیشگیرانه و راهکارهای مقابله ای" شناسایی شد. نتیجه گیری: سبک زندگی سازمانی در فراجا تحت تأثیر نوع باورها )جهان بینی( و ارزشهای حاکم بر این سازمان است. دین مبین اسلام می تواند در گام نخست با ارائه جهان بینی و ایدئولوژی ویژه، زیربنای شکل دهی به زیست دیندارانه را بسازد و در مرحله بعد می توان با ارائه آداب و دستورالعمل های خاص برای همه ابعاد زندگی فردی و سازمانی )سازمان و کارکنان فراجا( به سبک زیست فردی و اجتماعی اسلامی رهنمون شد.

زمینه و هدف: شیوه زندگی افراد بر اساس فرهنگ و ارزش ها بناشده است ازآنجایی که فرهنگ های متفاوت، از جوامع انسانی متفاوت ایجادشده است، به همین دلیل ما شاهد سبک های گوناگونی از زندگی هستیم. هدف از پژوهش حاضر ترسیم و تحلیل نقشه علمی و شبکه مفهومی پژوهش های سبک زندگی اسلامی است. روش پژوهش حاضر توصیفی با رویکرد علم سنجی است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی مقاله های انگلیسی زبان منتشرشده حوزه موضوعی «سبک زندگی اسلامی» است که در بازه زمانی، 1980 تا شش ماه اول 2023 میلادی در پایگاه اسکوپوس نمایه شده اند(270 اثر). یافته ها و نتایج: کشور ترکیه با تولید و انتشار 43 اثر ، جایگاه نخست و کشور ایران با تولید و انتشار 38 اثر در جایگاه دوم کشورهای فعال و هسته این حوزه قرار دارد. همچنین تحلیل و ترسیم شبکه مفهومی و نقشه علمی انتشارات سبک زندگی اسلامی نشان داد که مفاهیمی همچون زن، مرد، روان، رفتار و مذهب، بیشترین رخداد را با اسلام به وجود آورده و معرف کلیدواژه های اثربخش پژوهش های سبک زندگی اسلامی هستند؛ بنابراین کاربست نتایج پژوهش حاضر بینشی عینی و واقعی را پیش روی پژوهشگران و برنامه ریزان علمی و مذهبی در تعیین راهبردهای پژوهشی و اجرایی در زمینه سبک زندگی اسلامی قرار می دهد.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر پیش بینی سازگاری زناشویی بر اساس سبک زندگی اسلامی، کمال گرایی و الگوهای ارتباطی زوجین در زنان شاغل فرهنگی شهرستان خمین بود. روش : روش پژوهش توصیفی-همبستگی از نوع پیش بینی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان متأهل شاغل فرهنگی شهر خمین در سال 1401-1400 به تعداد 473 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران 212 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزاهای پژوهش شامل پرسشنامه سازگاری زن و شوهر اسپانیر (1976)، پرسشنامه سبک زندگی اسلامی کاویانی (1390)، پرسشنامه کمال گرایی تی شورت و همکاران (1995) و پرسشنامه الگوهای ارتباطی زوجین کریستنسن و سالاوی (1984) بود. داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج همبستگی پیرسون نشان داد بین سازگاری زناشویی با سبک زندگی اسلامی (752/0=r)، کمال گرایی (299/0= r) و ارتباط سازنده متقابل (225/0=r) رابطه مثبت و معنی دار و بین سازگاری زناشویی با ارتباط توقع/کناره گیری (250/-=r) و ارتباط اجتناب متقابل (115/0-=r) رابطه منفی و معنی داری وجود دارد (01/>p).  همچینن رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای سبک زندگی اسلامی 75/0 درصد، کمال گرایی 29/0 درصد، ارتباط سازنده متقابل 21/0 درصد، ارتباط توقع/کناره گیری 21/0 درصد منفی و ارتباط اجتناب متقابل 11/0 درصد منفی سازگاری زناشویی را پیش بینی می کنند. نتیجه گیری : از این یافته ها می توان نتیجه گرفت زنان متأهل شاغلی که سبک زندگی اسلامی را انتخاب کردند و الگوهای سازنده ارتباط را در روابط زناشویی خود بکار میگرند در زندگی زناشویی خود به درجه بالاتری از سازگاری دست خواهند یافت.

هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه تطبیقی اشتغال زوجه در نظام فقهی و حقوقی ایران و مصر و تأثیرآن بر سبک زندگی اسلامی بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر یک پژوهش مروری و توصیفی بود که با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شد. یافته ها: در آموزه های مکتب اسلام، نه تنها حق کار زنان به رسمیت شناخته شده است، بلکه در کنار آن، استقلال مالی آنان و دستمزد عادلانه نیز مورد تأکید قرار گرفته است. در فقه زنان و سبک زندگی اسلامی، پیوند زناشویی حقوقی را برای هر یک از همسران به همراه می آورد که متناسب با جایگاه اجتماعی او است. در قبال این امتیاز از زن خواسته شده است که برای انجام برخی فعالیت ها و رفت و آمدها نظر همسر و اجازه وی را کسب کند. گستره مواردی که در آن ها زن موظف به کسب اجازه از شوهر است موضوعی است که میان مذاهب مختلف اسلامی و بلکه میان مجتهدان یک مذهب، آرا و فتاوای مختلفی را پدید آورده است. از نظر مبانی فقهی، مسئله اذن زوجه از زوج در آیات به صورت اشاره و در روایات به طور صریح مطرح شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که در نظام حقوقی ایران و مصر، اشتغال زوجه یک حق مدنی محسوب شده است که تنها زمانی قابل سلب است که در تنافی با مصالح خانوادگی یا حیثیات زوج و زوجه بعد از اثبات در محاکم باشد. دیدگاه غالب در زمینه جایگاه اشتغال زوجه در حقوق ایران و مصر، این است که چنانچه زوجه حین ازدواج شاغل باشد و زوج بر این امر وقوف داشته باشد، در این صورت نیز حق مرد بر منع زوجه از اشتغال بر قوت خود باقی است، مگر آن که عقد نکاح مبنی بر ادامه اشتغال زوجه منعقد شده یا اشتغال ضمن عقد، شرط شده باشد، در این صورت این حق ساقط است

سابقه و هدف: جوامعی که در اندیشه بهبود وضع موجود و تدارک آینده بهتر برای خود هستند توجه به اوقات فراغت را به ویژه در گروه سنی نوجوانان دانش آموز سرلوحه کار خود قرار می دهند؛ زیرا این افراد سرشار از انرژی، با استعدادهای بالقوه و آینده سازان جامعه شناخته می شوند. بنابراین، هیچ جامعه سالمی نمی تواند نسبت به زمان آزاد اعضایش بی تفاوت باشد؛ درصورتی که این بی توجهی گاه در جامعه ما وجود دارد و با توجه به اینکه در جامعه جهانی بررسی رفتارهای افراد جامعه به ویژه رفتارهای بهداشتی و سبک زندگی آنان امری ضروری است، این امر در جامعه ما مغفول مانده است. ازاین رو، هدف پژوهش حاضر بررسی نقش نحوه گذران اوقات فراغت ورزشی در سبک زندگی اسلامی دانش آموزان دختر بود. روش کار: پژوهش حاضر کاربردی و از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر متوسطه شهر مشهد بود (6740 N=) که حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان به تعداد 348 نفر محاسبه شد. برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسش نامه نحوه گذران اوقات فراغت ورزشی برزگر و همکاران و پرسش نامه سبک زندگی معنویت گرای واکر استفاده شد. استادان دانشگاه روایی ابزار را تأیید کردند و پایایی پرسش نامه ها به ترتیب 77/0 و 83/0 به دست آمد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج نشان داد که نحوه گذران اوقات فراغت ورزشی و مؤلفه های آن اهمیت بالایی نزد دانش آموزان دارد. علاوه براین، رابطه مثبت و معناداری بین نحوه گذران اوقات فراغت ورزشی و مؤلفه های آن با سبک زندگی اسلامی دانش آموزان در فعالیت های ورزشی-تفریحی برقرار بود. همچنین بر اساس نتایج، 21 درصد از تغییرات سبک زندگی اسلامی مربوط به مؤلفه های نحوه گذران اوقات فراغت ورزشی بود. نتیجه گیری: با توجه به نقش مثبتی که نحوه گذران اوقات فراغت ورزشی می تواند در سبک زندگی اسلامی دانش آموزان داشته باشد، انتظار می رود با انجام این مهم، دانش آموزان در ادامه مسیر تکامل، کمترین آسیب های جسمانی، روانی و شناختی را تجربه کنند.