نظارت و بازرسی

تلاش برای بهبود عملکرد در حوزه ایمنی، یکی از پیش نیازهای موفقیت نیروهای مسلح است. این مطالعه با هدف طراحی الگوی ارزیابی عملکرد ایمنی در نیروهای مسلح، انجام شده است. نوع پژوهش توصیفی – تحلیلی - ترکیبی است و برای طراحی و توسعه الگوی ارزیابی عملکرد ایمنی در نیروهای مسلح، مطالعه دقیق حوزه ایمنی در نیروهای مسلح صورت پذیرفت؛ لذا دادهها از طریق مشاهده، مصاحبه و مطالعه اسناد و مدارک جمعآوری شد. با توجه به اهمیت مصاحبهها، برای تجزیه و تحلیل آنها از روش تحلیل مضمون استفاده شد و آخرین دست آوردهای موجود در زمینه ارزیابی عملکرد، در ادبیات پژوهش، به کمک متاسنتز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت طراحی الگو و شناسایی روابط میان ابعاد الگو از روش الگوسازی ساختاری تفسیری استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از: رؤسا و معاونین واحدهای ایمنی و خبرگان مرتبط در حوزه ایمنی، که تعداد آنها بالغ بر 25 نفر میباشد. با جای گذاری شناسههای مربوط به عوامل ورودی مؤثر بر ارزیابی عملکرد ایمنی نیروهای مسلح، مجموعاً 65 شناسه در این بخش قرار گرفتند. با دستهبندی شناسهها 14 مفهوم پایه و 5 مفهوم سازمان دهنده حاصل شد و در بُعد مربوط به عوامل خروجی، مجموعاً 42 شناسه در این بخش قرار گرفتند که با دستهبندی شناسهها 13 مفهوم پایه و 2 مفهوم سازمان دهنده به دست آمد. در کل، الگوی ارزیابی عملکرد ایمنی در نیروهای مسلح دارای 6 بُعد ورودی، 4 بُعد فرایندی و 2 بُعد خروجی میباشد که با توجه به جدولهای سطحبندی مربوط به ابعاد ورودی مؤثر بر ارزیابی عملکرد ایمنی در نیروهای مسلح، به ترتیب: فرایندهای داخلی، ظرفیت و توان، توانمندسازی و یادگیری، بودجه و اعتبارات، سیاستها و قوانین میباشند و ابعاد خروجی، به ترتیب: سرامدی در ایمنی داخلی، سرامدی در پاسخگویی اجتماعی و توسعه پایدار میباشند.

این تحقیق با هدف شناسایی راهکارهای پیشگیری از تعرض به مأموران دریابانی هنگام انجام وظیفه و به منظور ارتقای سطح ایمنی و کاهش آسیبپذیری انجام شد. در این راستا محقق با طرح این سؤال که (مؤثرترین راهکارهای پیشگیری از تعرض به مأموران هنگام انجام وظیفه کدام است؟) به بررسی موضوع پرداخته است. روش پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی و ابزار جمعآوری اطلاعات، بررسی اسنادی، پرسشنامه و مصاحبه با کارشناسان و کارکنان بود. جامعه نمونه شامل تعداد 80 نفر از کارکنان دریابانی بوده که به طور تصادفی با استفاده از روش مورگان از کل جامعه آماری انتخاب شد. با اتکا به مبانی نظری، پرسشنامهای با 26 سؤال مرتبط با فرضیه تحقیق طراحی، که پس از تأیید روایی و پایایی، بین جامعه نمونه توزیع گردید. نتایج نشان داد بیشترین رتبه مربوط به راهکارهای پیشگیری وضعی از تعرض علیه مأموران دریابانی و گزینه (استفاده از تجهیزات و نیروی متناسب با نوع مأموریت و تشدید برخورد مقامات قضایی و تصویب قوانین متناسب به منظور برخورد با متخلفان و اعمال کنندگان تعرض علیه مأموران بویژه تصویب قانون بهکارگیری سلاح متناسب با مأموریتهای دریابانی) میباشد. در مجموع تأثیر کلی گزینههای پیشگیری وضعی (استفاده از تجهیزات و نیروی متناسب با نوع مأموریت و تشدید برخورد مقامات قضایی) بیشترین تأثیر را در پیشگیری از تعرض علیه مأموران دریابانی داشته است که مؤید فرضیه تحقیق میباشد.

فرهنگ ایمنی عاملی است که به موجب آن کلیه کارکنان اعم از مدیر عامل تا کارگران ساده متعهد میشوند که سهم عمدهای در ایمنی خود و همکارانشان داشته باشند. هدف از این پژوهش شناسایی و رتبهبندی چالش های مؤثر بر استقرار فرهنگ ایمنی در فعالیت های مهندسی میباشد. برای دست یابی به این هدف با استفاده از الگوی سه شاخگی، متغیرهای پژوهش در قالب پرسشنامه تدوین شد و در بین نمونه انتخابی از جامعه هدف توزیع و با بررسی دادههای حاصل از پرسشنامه و انجام آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در نرمافزار SPSS، نرمال بودن توزیع دادهها تأیید گردید. سپس با استفاده از آزمون تی تک نمونه و بررسی عدد معناداری متغیرها، صحت فرضیههای پژوهش به اثبات رسید و عوامل اصلی و فرعی اثرگذار بر چالش های استقرار فرهنگ ایمنی شناسایی و رتبهبندی گردید، در بین عوامل اصلی موثر بر استقرار فرهنگ ایمنی عوامل زمینهای و از عوامل فرعی آن درک ضعیف و ضعف نگرشی مدیران نسبت به مأموریت HSE، به عنوان اثرگذارترین عوامل شناسایی شدند. در پایان نیز راهکارهای پیشنهادی برای حل چالشهای استقرار فرهنگ ایمنی ارائه شد.

توانایی ایفای نقش مؤثر و متوازن در کار و زندگی زمینهای مساعد برای حفظ سلامت جسمی و روحی و ارتقای عملکرد فردی و سازمانی به شمار میرود. پژوهش حاضر به شناسایی و الویتبندی موانع فردی و سازمانی تعادل کار و زندگی پرداخته است. بدین منظور با مرور پیشینه موضوع، 15 مانع فردی و خانوادگی و 15 مانع سازمانی شناسایی و پس از تأیید نقش تبیین گری آنها در دو طبقه فردی و سازمانی به بررسی وضعیت موجود آنها در جامعه آماری پرداخته و موانع موجود در آن رتبهبندی شده است. پژوهش از نظر هدف کاربردی، و روش آن توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری آن نیز اساتید و کارکنان دانشگاه هوایی شهید ستاری به تعداد 700 نفر بوده است که با نمونهگیری تصادفی انجام شده 248 نفر آنها بهعنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامهای محقق ساخته است که پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ برابر 83/0 به دست آمده است. تحلیل دادهها با کمک آزمون های آماری تحلیل عاملی تأییدی، آزمون میانگین یک جامعه و با استفاده از نرم افزارهای لیزرل و اس.پی.اس.اس. انجام شده است. یافتههای حاصل از تحلیل عاملی تأییدی نمایانگر معناداری و تبیینگری عوامل شناسایی شده در دو بعد فردی و سازمانی بوده است. بررسی وضعیت موجود این عوامل در جامعه آماری مورد نظر نشان داد از میان این عوامل 5 عامل فردی و 8 عامل سازمانی در این سازمان مانع تعادل کار و زندگی به شمار می روند و از میان آنها درامد ناکافی و تنش شغلی مهم ترین این موانع به شمار رفته اند. بر این مبنا پیشنهادهایی برای ارتقای تعادل کار و زندگی در این سازمان ارائه شده است.

هر سه مفهوم اقتصاد مقاومتی، فساد اداری و انضباط مالی در راستای کاهش هزینههای غیرضروری، افزایش کارایی و خودکفایی و پرهیز از تجملگرایی و اسراف در ادارات و دستگاهها الزامی به نظر میرسد. این مقاله با هدف تبیین و تدوین نقش اقتصاد مقاومتی در جلوگیری از فساد و استقرار انضباط مالی از دیدگاه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) به انجام رسیده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی بود که با روش تحلیل داده بنیاد اجرا شد. در این پژوهش جامعه آماری شامل بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، در طول دوره 1394 تا 1372 بررسی شد. سرانجام با جمعبندی کلی ابعاد تحلیل داده بنیاد الگویی مشتمل بر ملزومات ذکر شده احصا شدند. در پایان نیز با استفاده از توزیع پرسشنامه و روش AHP این الزامات اولویتبندی گردیدند. نتایج نشان داد مؤلفههای شامل سیاستگذاری فرهنگی، الزامات پیشگیرانه، الزامات اجرایی، جهاد اقتصادی از تأثیرگذارترین مؤلفهها به شمار میرود.

ظابطان دادگستری و بویژه کارکنان ناجا به عنوان ضابطان عام دادگستری وظایف مهمی را در مرحله کشف جرم، تعقیب متهم و پژوهشهای مقدماتی به عهده دارند. به مناسبت همین وظایف، ممکن است ضابطان دادگستری به واسطه نقض حقوق شهروندی یا ایراد صدمه به افراد در مقابل افراد، مسئول قلمداد شوند. اکنون سؤال مهم آن است که آیا ظابطان دادگستری در مقام دفاع از خود میتوانند به جهل خود نسبت به قانون استناد کنند؟ ما در این پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی و پس از ترسیم مبانی حاکم بر مسئولیت مدنی و کیفری در حقوق ایران به این پرسش پاسخ دادهایم و به این نتیجه دست یافتهایم که گرچه جهل به قانون نمیتواند برطرف کننده مسئولیت کیفری و مدنی ظابطان دادگستری باشد ولی در کیفیت و میزان مسئولیت آنان مؤثر است.

دین اسلام که آموزههای آن به تمام ابعاد و زوایای زندگی انسان توجه داشته، و او را تا رسیدن به سعادت جاودان راهبری میکند، در سه سطحِ بینش، گرایش و کنش، الگوهایی را ارائه کرده است که براساس آن، میتوان در فرهنگهای گوناگون بشری، سبک زندگی اسلامی را پایهریزی کرد. در این پژوهش، کوشیدهایم بستری مناسب برای درک آموزههای اسلامی و الگوگیری از آنها فراهم آید. روش پژوهش حاضر روش توصیفی – تحلیلی میباشد؛ بدین معنا که ابتدا شاخصههای رفتاری مورد بحث (خوشرویی و گفتار نیک، خوش اخلاقی، پرهیز از خشم و غضب، رعایت عدالت، و انصاف، صحت عمل، داشتن صداقت) از نگاه منابع دینی اسلام یعنی قرآن، سنت نبوی (ص) و احادیث ائمه (ع) تبیین و توضیح داده شده است. سپس با وظایف پلیسی که در قانون جمهوری اسلامی تصویب شده، تطبیق داده شده است. در نهایت تأثیر سبک زندگی اسلامی در وظایف کارکنان ناجا تحلیل و بررسی شده است. نتایج نشان داد که برای تعهد اخلاقی کارکنان ناجا، نیروها در درجه اول باید از افراد ملتزم به فرهنگ دینی جامعه جذب ناجا شوند. در درجه دوم کارکنان ناجا از نظر معیشتی و نیازهای زندگی تأمین شوند، تا احتیاج و نیاز، نیروهای متعهد را به خطا وا ندارد. در درجه سوم با تبیین آموزههای اخلاقی و انسانیت محور در محبوبیت و ترویج فرهنگ اسلامی تلاش شود، و در درجه آخر نظارت بر رفتارهای کارکنان، دقیقتر و جدیتر شود.