مطالب مرتبط با کلیدواژه

دختران


۸۱.

بررسی نقش سبک زندگی اسلامی در رابطه ی بین تنظیم شناختی-هیجانی و وابستگی به تلفن همراه در دختران نوجوان شهر کرمانشاه در سال 1396(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۵ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 84-95

کلیدواژه‌ها: اعتیاد به تلفن همراه تنظیم شناختی/هیجانی دختران سبک زندگی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۱۴۹
سابقه و هدف: استفاده از تلفن همراه در سال های اخیر به جزء جدایی ناپذیر زندگی تبدیل شده است. با وجود کاربردهای مفید تلفن همراه، استفاده ی بیش ازحد و مداوم از آن موجب وابستگی و آسیب به افراد می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سبک زندگی اسلامی در رابطه ی بین تنظیم شناختی-هیجانی و وابستگی به تلفن همراه در دختران نوجوان انجام شد. روش کار: این پژوهش مطالعه یی توصیفی-مقطعی و از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل کلیه ی دانش آموزان دختر سطح دومِ دور ه ی متوسطه ی شهر کرمانشاه بود که 400 نفر از آنان با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ییِ چندمرحله یی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، آزمون شونده ها به مقیاس های نقش سبک زندگی اسلامی (LLST)، تنظیم شناختی/هیجانی (CERQ) و استفاده ی آسیب زا از تلفن همراه (COS) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان داد که تنظیم شناختی/هیجانی و سبک زندگی اسلامی پیش بینی کننده های خوبی برای اعتیاد به تلفن همراه محسوب می شوند. همچنین، بر اساس یافته های مدل یابی معادلات ساختاری روابط علّی معنادار و مثبت بین تنظیم شناختی/هیجانی، سبک زندگی اسلامی و اعتیاد به تلفن همراه وجود داشت و نقش سبک زندگی اسلامی در رابطه ی بین تنظیم شناختی/هیجانی و اعتیاد به تلفن همراه تأیید شد. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده ی این است که به کارگیری سبک زندگی اسلامی، راهبرد مقابله یی با تنظیم شناختی/هیجانیِ منفی است که به پیشگیری از اعتیاد به تلفن همراه منجر خواهد شد.
۸۲.

اثربخشی آموزش خودشفقت ورزی شناختی بر ادراک اجتماعی تجرد و باور به دنیای عادلانه در دختران مجرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره هفدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 121 - 140

کلیدواژه‌ها: ادراک اجتماعی تجرد باور به دنیای عادلانه خود شفقت ورزی دختران سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۱۵۱
پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش خود شفقت ورزی بر ادراک اجتماعی تجرد و باور به دنیای عادلانه در دختران مجرد انجام شد. طرح پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون به همراه گروه کنترل بود. جامعه آماری، شامل تمامی دختران مجرد 30 سال به بالای دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان بود، که 34 نفر به صورت داوطلبانه به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 17 نفر) گمارده شدند. پرسشنامه های ادراک اجتماعی تجرد قانع عزآبادی و همکاران و باور به دنیای عادلانه ساتون و داگلاس اجرا گردید. برای گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای و به مدت دو ماه آموزش اجرا شد اما گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. داده های به روش تحلیل کواریانس چندمتغیره و تک متغیره تحلیل شدند. یافته ها نشان داد، آموزش خود شفقت ورزی بر ادراک اجتماعی تجرد و باور به دنیای عادلانه در دختران مجرد مؤثر است. با توجه به افزایش سن ازدواج در دختران جامعه، می توان از آموزش خود شفقت ورزی برای بهبود سلامت روان این افراد استفاده کرد.
۸۳.

تاثیر آموزش خطی و غیرخطی بر الگوی هماهنگی مهارت دراپ فورهند بدمینتون در دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 53 - 62

کلیدواژه‌ها: آموزش خطی آموزش غیرخطی الگوهای هماهنگی دراپ فورهندبدمینتون دختران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶ تعداد دانلود : ۱۰۴
پژوهش حاضر با هدف مقایسه تاثیر آموزش خطی و غیرخطی بر الگوی هماهنگی مهارت دراپ فورهند بدمینتون دختران نوجوان شهر تهران انجام شد. روش پژوهش نیمه تجربی بود و به صورت پیش آزمون و پس آزمون انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دختران نوجوان10 تا 12 سال باشگاه شیرودی منطقه هفت شهر تهران تشکیل دادند. نمونه آماری این پژوهش را 30 نفر از دختران مبتدی در رشته بدمینتون که سابقه فعالیت کمتر از 3 ماه در رشته بدمینتون داشتند، تشکیل دادند که به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی به دو گروه آموزش خطی و غیرخطی تقسیم شدند. 30 شرکت کننده مهارت دراپ فورهند را با استفاده از دو روش آموزش خطی و غیرخطی آموزش دیدند. روش خطی بر پایه روش های سنتی و مرسوم و در مقابل روش غیرخطی برگرفته از پویایی های بوم شناختی با استفاده از قیود تکلیف (قوانین مربوط به فعالیت و تجهیزات) طرح ریزی و اجرا شد. برای تحلیل اطلاعات از روش های آماری توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون t زوجی و تحلیل کوواریانس) بر روی نرم افزار آماری Spss نسخه 22 استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که دو گروه در الگوی هماهنگی و دقت مهارت دراپ فورهند تفاوت معناداری با هم داشتند و گروه آموزش غیرخطی نسبت به گروه خطی از عملکرد بهتری برخوردار بود (05/0>p). نتایج پژوهش حاضر نشان داد که آموزش غیرخطی روش مناسبی در جهت بهبود الگوهای هماهنگی مهارت دراپ فورهند بدمینتون در نوجوانان می باشد.
۸۴.

شناسایی پیامدهای پاندمی کرونا در ورزشکاران دختر کودک و نوجوان بر اساس تجربه زیسته والدین و دختران ورزشکار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده درمانی کاربردی دوره دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵ (پیاپی ۹) مجموعه مقالات کووید- ۱۹ 21 - 37

کلیدواژه‌ها: تجربه زیسته دختران والدین کرونا روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۱۲۵
هدف: پاندمی کرونا سبب مختل شدن بسیاری از فعالیت های ورزشی روزمره افراد شده است؛ و اثرات مخربی را بر ورزشکاران به خصوص دختران ورزشکار کودک و نوجوان پدید آورد. شناسایی پیامدهای منفی این معضل و ارائه راهکارهای کاربردی با استفاده از تجربیات زیسته افراد مرتبط با موضوع هدف پژوهش حاضر بود. روش: این پژوهش کیفی، کاربردی است و با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی به شیوه کلایزی در سال 1400 انجام شد. جامعه آماری شامل افراد مرتبط با موضوع؛ والدین (مربیان ورزشی و اعضای هیئت علمی دانشگاه) و دختران ورزشکار کودک و نوجوان بودند که با موضوع پژوهش ارتباط مستقیمی داشتند. روش نمونه گیری هدفمند و تا زمانی که از مصاحبه ها امکان استخراج مفاهیم کاملا غیرتکراری وجود داشت؛ 18 مصاحبه به صورت نیمه ساختاریافته در محیط طبیعی و در استان مازندران انجام شد. یافته: با تحلیل اطلاعات پژوهش؛ پیامدهای منفی کرونا بر دختران ورزشکار را 61 مفهوم اولیه و 4 مضمون فرعی؛ تاثیرات روانی، اجتماعی و ارتباطی، جسمانی و فراغتی و تفریحی تشکیل می دهد. نتیجه گیری: با درنظر گرفتن پیامدهای منفی حاصل از پژوهش ضروری است با راهکارهای مقابله با آن نظیر؛ برقراری رابطه عاطفی و عمیق تر بین والدین و دختران ورزشکار، ایجاد محیط آرام و به دور از خشونت در منزل، افزایش حمایت اجتماعی توسط بزرگترها، ارزیابی مستمر از وضعیت روانی و جسمانی دختران ورزشکار، ایجاد فضایی شاد در منزل، توجه والدین به ساعت خواب دختران ورزشکار، توجه به تغییرات رفتارهای فردی، تقویت مهارت های ارتباطی، نظارت والدین بر استفاده از شبکه های اجتماعی توسط ورزشکاران دختر و انجام بازی های ذهنی و حرکتی در منزل با پیامدهای منفی کرونا بر دختران ورزشکار مقابله شود.
۸۵.

کاوشی کیفی در عوامل سوق دهنده دختران نوجوان به خودارضایی از منظر الگوی تربیت جنسی خانواده محور مبتنی بر رشد

نویسنده:
منبع: خانواده و سلامت جنسی دوره دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲) 7-16

کلیدواژه‌ها: خودارضایی نوجوانی دختران عوامل سوق دهنده پژوهش کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۸ تعداد دانلود : ۲۸۱
مقدمه: نوجوانی دوره پرمخاطره ای در رشد جنسی است و احتمال بروز خودارضایی یا عادت آسیب زای پیش روی دختران و خانواده هاست که گاه زیست زناشویی آنها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد لیکن مطالعات ایرانی اندکی در خصوص خودارضایی دختران در دست است، لذا این مطالعه با جهت گیری پیشگیرانه و تربیتی برای کاوش در خودارضایی دختران نوجوانان انجام شد. روش: این مطالعه به روش کیفی و در بستر تعامل مشاوره ای با خانواده ها و دختران دارای شکایت خودارضایی طی سال 1397 تا 1399 انجام شد. در این مطالعه از روش نمونه گیری در دسترس 4 نوجوان دختر 14تا17 ساله وارد مطالعه شدند. داده ها از طریق مصاحبه های عمیق نیمه ساختارمند گردآوری شدند. یافته ها: یافته های این مطالعه 3 مقوله اصلی و 19 مقوله فرعی را در پاسخ به سؤال عوامل سوق دهنده به خودارضایی، نشان داد که به ترتیب اولویت عوامل محیطی-ارتباطی (نظیر چالش های ارتباطی با والدین، استرسورهای خانوادگی ، ارتباطات نامحدود با جنس مخالف)، عوامل روان شناختی (مانند تخیلات جنسی، و باروهای نادرست در مورد خودارضایی ، آسیب دیدگی در فضای مجازی و اعتیاد به پورنو گرافی) و عوامل اجتماعی( نظیر محیط اجتماعی آسیب رسان، سطح تحصیلات و رفاه مادی) می شوند. نتیجه گیری: واکاوی تجارب شرکت کنندگان حکایت از آن دارد که به ترتیب عوامل ارتباطی-خانوادگی، روانشناختی و اجتماعی بر سوق دادن دختر نوجوان به خودارضایی مؤثر بوده است و به نظر می رسد توانمندسازی خانواده می تواند نقش محوری و تعیین کننده در این عوامل داشته باشد، بدین جهت پیشگیری از ابتلا به خودارضایی یا ترک آن نیازمند الگوی تربیت جنسی خانواده محور برگرفته از مبانی علمی در چهارچوب وسیع و غنی آموزه های دینی و فرهنگی است تا در قالب برنامه های آموزش خانواده در مدارس، رسانه ملی و کلینیک های مشاوره بتواند به سلامت جنسی نوجوانان کمک نماید.
۸۶.

نقش تبعیض جنسیتی ادراک شده و سبک های هویتی در پیش بینی درماندگی آموخته شده در دختران با تجربه فرار از خانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم بهمن ۱۴۰۰ شماره ۱۱ (پیاپی ۶۸) ۱۵۸-۱۴۹

کلیدواژه‌ها: تبعیض جنسیتی ادراک شده سبک های هویتی درماندگی آموخته شده دختران فرار از خانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۲۲۷
هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش تبعیض جنسیتی ادراک شده و سبک های هویتی در پیش بینی درماندگی آموخته شده در دختران با تجربه فرار از خانه بود. این پژوهش به لحاظ روش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش دختران مراجعه کننده به مراکز نگهداری و سرپناه شبانه منطقه 12 (محله شوش) شهر تهران در سه ماهه اول سال 1400بودند که از میان آن ها تعداد 120 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه درماندگی آموخته شده (LHS) (کویینلس و نلسون، 1988)، پرسش نامه رویدادهای تبعیض آمیز جنسیتی (SSE) (کلونوف و لندرین، 1995) و پرسشنامه سبک هویت (ISI) (برزونسکی، 1992) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی همزمان استفاده شد. یافته ها نشان داد تبعیض جنسیتی ادراک شده (رویدادهای تبعیض آمیز در یک سال گذشته و در طول عمر) و سبک هویت سردرگم/ اجتنابی با درماندگی آموخته شده رابطه مثبت و معنادار و سبک های هویت هنجاری، اطلاعاتی و تعهد هویت با درماندگی آموخته شده رابطه منفی و معنادار داشتند (05/0P<). همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که رویدادهای تبعیض آمیز در طول زندگی، رویداد تبعیض آمیز در طول یک سال گذشته، سبک هویتی اطلاعاتی، سبک هویتی هنجاری و سبک هویتی اجتنابی/سردرگم 52/0 درماندگی آموخته شده را پیش بینی می کنند. با توجه به تبعیض جنسیتی ادراک شده و سبک های هویتی در پیش بینی درماندگی آموخته شده در دختران با تجربه فرار از خانه، اجرای کارگاه های آموزشی بر مبنای این مفاهیم به خانواده ها ضروری به نظر می رسد.
۸۷.

اثربخشی آموزش تنظیم هیجان آنلاین بر مهارت های ارتباطی، سازگاری اجتماعی و بهزیستی هیجانی دختران نوجوان شهر گچساران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال یازدهم فروردین ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۷۰) ۱۵۴-۱۴۳

کلیدواژه‌ها: آموزش تنظیم هیجان آنلاین مهارت های ارتباطی سازگاری اجتماعی بهزیستی هیجانی دختران نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۲۷۲
این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش تنظیم هیجان آنلاین بر مهارت های ارتباطی، سازگاری اجتماعی و بهزیستی هیجانی دختران نوجوان شهر گچساران انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر گچساران در سال تحصیلی 1400-1399 بود. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، 50 نفر با توجه به معیارهای ورود و خروج انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه مهارت های ارتباطی بین فردی منجمی زاده (ICSQ، 1391)، پرسشنامه سازگاری اجتماعی بل (BAI، 1961) و پرسشنامه بهزیستی ذهنی کیز و ماکیارمو (SWQ، 2002) بود. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد. نتایج نشان داد آموزش تنظیم هیجان آنلاینتأثیر معناداری بر بهبود مهارت های ارتباطی (001/0=P)، سازگاری اجتماعی (001/0=P) و بهزیستی هیجانی (001/0=P) دختران نوجوان دارد که اثرات آن در مرحله پیگیری نیز پایدار است. بنابراین، استفاده از این برنامه برای بهبود مهارت های ارتباطی، سازگاری اجتماعی و بهزیستی هیجانی کابردی به نظر می رسد.
۸۸.

مطالعه کیفی بسترها و پیامدهای دوستی های در هم تنیده در میان دختران: یک مطالعه نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال یازدهم اردیبهشت ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۷۱) ۱۶۸-۱۵۷

کلیدواژه‌ها: دختران در هم تنیدگی دوستی نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۲ تعداد دانلود : ۱۸۰
داشتن دوست در رشد طبیعی نوجوانان و جوانان بسیار مهم است اما گاهی این روابط به دلایلی به صورت افراطی و نابهنجار بروز می یابد. پژوهش حاضر با هدف تبیین بسترها و پیامدهای دوستی های درهم تنیده در میان دختران انجام شد. روش این پژوهش از نوع کیفی با رویکرد نظریه زمینه ای بود. نمونه ها شامل 12 دانشجوی دختر در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در استان تهران در سال 1398 بودند که از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه ی نیمه ساختار یافته بود. پس از بررسی و مقوله بندی یافته ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی، 35 مفهوم اولیه به دست آمد که در مرحله کدگذاری محوری به 14 مقوله رسید و سپس در مرحله کدگذاری انتخابی این تعداد به 3 مقوله ی عوامل موثر بر میزان گرایش به روابط با همجنسان، ابعاد مختلف موجود در حین رابطه و پیامدهای فردی-اجتماعی این گونه روابط رسید. نتایج پژوهش حاضر نشان داد، ارضای نیاز عاطفی و میل به مورد محبت واقع شدن از جمله عواملی است که موجب روی آوردن به برقراری دوستی های در هم تنیده می شود و خلاء عاطفی به عنوان شرایط زمینه ساز؛ شرایط خانوادگی و عمومیت داشتن این گونه روابط بین همسالان هم به عنوان مقوله های مداخله گر، بر پدیده اصلی اثرگذار می باشند. دوستی های در هم تنیده موجب به کارگیری راهبردهایی در افراد می گردد؛ از جمله کاهش وقت گذرانی با خانواده، صرف وقت و انرژی زیاد برای طرف مقابل و اولویت یافتن وی بر هرچیزی. همچنین این دوستی های در هم تنیده پیامدهایی را به دنبال دارد که عبارتند از: مختل شدن روابط خانوادگی، مختل شدن روند زندگی شخصی و نگرش منفی نسبت به خود، و دیدگاه اجتماعی منفی نسبت به فرد.
۸۹.

مقایسه و رتبه بندی عوامل مؤثر بر انتخاب نوع پوشش دختران: رویکرد امنیت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی پلیس سال نهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۲) 43 - 55

کلیدواژه‌ها: نوع پوشش عوامل اجتماعی امنیت اجتماعی دختران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۱۲۴
پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر نوع پوشش دختران با تأکید بر امنیت اجتماعی انجام گرفت. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت، توصیفی ازنوع پیمایشی است. جامعه هدف را دانشجویان دختر دانشگاه آزاد سنندج تشکیل می دهند که براساس آمار گرفته شده حدود 7000 نفر هستند. از بین آن ها، براساس جدول کرجسی مورگان تعداد 377 نفر ازطریق فراخوان اینترنتی به صورت داوطلبانه و برخط با توجه به محدودیت تردد کرونا در پژوهش حاضر شرکت کردند. به منظور جمع آوری داده های موردنیاز، از پرسشنامه محقق ساخته عوامل مؤثر بر نوع پوشش بهره برده شد و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از میانگین، انحراف معیار، آزمون های کالموگروف–اسمیرونوف، آزمون فریدمن و یومن ویتنی انجام شد. یافته ها نشان داد که مهم ترین دلایل پوشش دختران به ترتیب، شامل زیبایی و آراستگی، خانواده، دوستان، مد، دین، عرف جامعه، هنرمندان، دانشگاه و متمایزشدن از دیگران است. بیشترین نوع پوشش دختران دانشجو را مانتو شلوار و مقنعه تشکیل می دهد. عوامل متعددی در انتخاب پوشش دانشجویان دختر نقش دارند که شامل عوامل اعتقادی، خانوادگی و تربیتی، سیاسی و امنیتی، فرهنگی، اجتماعی می شود. در هر کدام از این عوامل چندین متغیر دخیل هستند و بین نظر دختران باحجاب و بدحجاب تفاوت معنی داری وجود ندارد.
۹۰.

تهیه و اعتباریابی پرسشنامه ترس از ازدواج در دانشجویان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین روانشناختی سال هفدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۵ 10 - 20

کلیدواژه‌ها: ازدواج ترس از ازدواج ملاک های ازدواج دختران اعتباریابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۱۷۳
هدف این مطالعه ساخت و اعتباریابی پرسشنامه ترس از ازدواج در بین دانشجویان دختر دانشگاه تبریز بود. مطالعه حاضر از نوع مطالعات روان سنجی و اعتباریابی است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان دختر دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 98-1397 بود. شرکت کننده-های پژوهش تعداد 155 نفر از دانشجویان دختر بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و از آنان خواسته شد پرسشنامه محققساخته ترس از ازدواج را تکمیل کنند. برای بررسی روایی سازه و تعیین ساختار عاملی پرسشنامه، از تحلیل عاملی اکتشافی با روش مؤلفه-های اصلی و چرخش واریماکس استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی یک ساختار تک عاملی با نام کلی «ترس از ازدواج» و یک ساختار سه عاملی نشان داد که به ترتیب، «ترس از مشکلات همسر»، «ترس از تفاوت های بین فردی» و «ترس از محدود شدن اشتغال و تحصیل» نام گذاری شد. ضرایب اعتبار پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ و روش دو نیمه کردن، مناسب ارزیابی شد. تفاوت های گروهی بین دختران مجرد و دختران نامزد کرده نیز گویای مناسب بودن این ابزار بود. در مجموع، شاخص ها حاکی از این است که این پرسشنامه از روایی و اعتبار خیلی خوبی برای اندازه گیری ترس از ازدواج در دختران برخوردار است و می تواند در مشاوره های پیش از ازدواج و تحقیقات روان شناسی مورد استفاده قرار گیرد.
۹۱.

رابطه بین جوّ مدرسه و هویت اجتماعی دختران (مورد مطالعه: دانش آموزان شهر کرمان)

نویسنده:
منبع: پژوهش مسائل اجتماعی ایران دوره اول پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱ 153 - 179

کلیدواژه‌ها: هویت اجتماعی دختران جو مدرسه دوستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۱۷۵
نوجوانی دوران حساسی در تشکیل هویت اجتماعی دختران در دنیای مدرن همراه با تغییرات مداوم و جهانی شدن است. هدف اساسی این مقاله بررسی رابطه میان ابعاد جوّ مدرسه و ارتباط با دوستان با هویت اجتماعی در میان دختران دبیرستانی شهر کرمان است. در پژوهش حاضر، نظریه گیدنز و روتر و روش پیمایش و ابزار پرسشنامه به کار گرفته شده است. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان دختر دبیرستانی شهر کرمان در سال 1397 هستند. تعداد نمونه 380 نفر است که با روش نمونه گیری طبقه بندی متناسب با حجم نمونه انتخاب شدند. نتایج آمار توصیفی و استنباطی به دست آمده از داده ها با نرم افزار SPSS نشان می دهد: الف) هویت اجتماعی اکثر دختران دبیرستانی در سطح متوسط قرار دارد. ب) میان جو مدرسه و ارتباط با دوستان با هویت اجتماعی دختران نوجوان رابطه مستقیم و معنا دار وجود دارد؛ یعنی با افزایش جو عاطفی، آموزشی، تعادل جویی، رویارویی و انتظاری مدرسه، هویت اجتماعی در دانش-آموزان بیشتر می شود. ج) اجرای تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که چهار متغیر جو رویارویی مدرسه، ارتباط با دوستان، جو انتظاری و جو آموزشی مدرسه بر شدت هویت اجتماعی اثر دارند و 35 درصد آن را تبیین می کنند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که توجه به وضعیت مدارس از بعد اجتماعی رسمی و غیررسمی و سپس ابعاد هنجاری، آموزشی، عاطفی، مدیریتی مدرسه در هویت اجتماعی دختران نقش مهمی ایفا می کند. با پایه ریزی درست مقدمات هویت اجتماعی می توان هم عملکرد آن ها در برابر تغییرات اجتماعی را بهبود بخشید و هم از مشکلات تحصیلی و مسائل اجتماعی آینده پیشگیری نمود.
۹۲.

مطالعه ی تجربه ی زیسته ی نومکانی دختران ساکن شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال بیست و سوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۹۴ 51 - 74

کلیدواژه‌ها: پدیدارشناسی نومکانی دختران سبک زندگی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۷۱
در جهان امروز زیست جهان انسان ها متکثر و متنوع شده است و انسان ها دیگر در یک زیست جهان مشخص و معین زندگی نمی کنند و همواره در حال انتخاب روش های گوناگون زندگی هستند. در چنین وضعیتی سبک های مختلف زندگی شکل می گیرد. جامعه ی ایران نیز در دو دهه ی گذشته تحولات ساختاری بسیاری را در فضای روابط خانوادگی تجربه کرده است. شواهد موجود نیز نشان می دهد که در جریان این تحولات خانواده ی ایرانی دستخوش دگرگونی های زیادی شده است. حضور گسترده ی زنان در عرصه های آموزش و اشتغال، گذشته از آنکه شاخصی برای پیشرفت محسوب می شود، تغییرات زیادی را در سبک زندگی آنها ایجاد کرده است. نتایج به دست آمده از مطالعات و پژوهش های انجام شده در سال های اخیر نشان می دهد، در پی این تغییرات تشکیل زندگی مستقل و به اصطلاح نومکانی در بین دختران رو به افزایش است. بر این اساس این پژوهش با رویکرد پدیدارشناسی تفسیری، تجربه ی زیسته ی دختران از نومکانی را مطالعه کرده است. مشارکت کنندگان این پژوهش 22 نفر از دختران نومکان ساکن در شهر تهران و داده ها با استفاده از مصاحبه ی عمیق نیمه ساختاریافته به دست آمده است. مضمون های به دست آمده از یافته های پژوهش عبارت از پذیرش اجباری خانواده، دردسر جلب اعتماد افراد برای اجاره خانه، بدبینی و تصویر ذهنی بد، از دست دادن حمایت خانواده به مرور زمان، نگاه ابزاری و فرصت طلبانه ی مردان، پنهان کردن شیوه ی زندگی، خود – محوریت، احساس بلاتکلیفی و انزواست.
۹۳.

طراحی الگوی هویت یکپارچه در دختران مبتنی بر تجارب زیسته موفق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۰ 49 - 81

کلیدواژه‌ها: هویت یکپارچه دختران دین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۲۱۷
دختران به واسطه تحولات مختلف با چالش تعارض بین سطوح مختلف هویت مواجه هستند، درحالی که یکپارچگی هویت برای عملکرد مطلوب اجتماعی و روان شناختی ضرورت دارد. ازاین رو، شناخت ابعاد مختلف آن، مسیر مداخله را فراهم می سازد. در این پژوهش از روش کیفی استفاده شده و نمونه گیری به صورت هدفمند انجام گرفته است. بدین منظور با 20 نفر از دختران 19 تا 24 ساله که چالش های هویتی را تجربه کرده اند مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام گرفت. به منظور تحلیل داده ها طبق نظریه زمینه ای، مدل اشتراوس و کوربین، مصاحبه ها در سه مرحله مقوله بندی و مدل استخراج و اعتباریابی آن موردبررسی قرار گرفت. مواجهه با آشفتگی های روان شناختی و مواجهه اثربخش با جهان بینی الهی به عنوان عوامل علی و همچنین پیامدهای ناشی از راهبردها، ویژگی هایی از باور و عمل به دین را آشکار ساختند که ماهیت فراگیر و زیرساختی آن را در ایجاد هویت یکپارچه و پایدار تبیین می کند. راهبردها، عوامل مداخله ای و زمینه ای نیز مورد تحلیل قرار گرفت.
۹۴.

کی عروسک باز را جامه عروسی درخور است؛ «تأملی بر رویکرد متون ادبی- تاریخی دوره قاجار به پدیده کودک همسری»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و ادب فارسی سال ۷۵ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۴۵ 149 - 175

کلیدواژه‌ها: قاجار متون ادبی کودک همسری دختران آسیب شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۳۴۷
پدیده ای که امروزه «کودک همسری» نامیده شده و از مسائل و آسیب های مهم اجتماعی و فرهنگی مربوط به زنان به شمار می رود، مسئله و موضوعی تاریخی است که در عصر قاجار در کشاکش سنت و تجدد، به تدریج به مسئله و موضوع مهمی دست کم در میان اقشاری از جامعه ایران تبدیل شد. کودک همسری یا ازدواج دختران در سنین پایین با اینکه پدیده ای مرسوم در ایران پیشامدرن بوده اما به این معنی نیست که این پدیده به عنوان آسیب اجتماعی و پدیده ای انتقادی به حساب نیاید. در سکوت منابع تاریخ نگارانه، رسمی و حتی سیاسی در مواجهه با این مسئله، متون ادبی که از منابع و سرچشمه های اصلی تاریخ اجتماعی ایران به شمار می روند این مسئله مهم را دستمایه نقد اجتماعی قرار داده و به شکل قابل تأمل و توجهی آن را در اشعار و نوشته های خود بازتاب دادند. این مقاله با اتکا به متون و منابع ادبی عصر قاجار و مشروطه و تحقیقات جدید رویکرد متون به مسئله کودک همسری را به روش توصیفی-تبیینی به تحلیل و بررسی گذاشته است.
۹۵.

تجربه زیسته دختران حاشیه نشین از مفهوم «محرومیت»: مورد مطالعه منطقه حاشیه نشین دولت آباد-استان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۶) 33 - 54

کلیدواژه‌ها: تجربه زیسته پدیدارشناسی محرومیت دختران حاشیه نشینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۱۵۶
رشد ناهمگون و نامتوازن شهرنشینی و به تبع آن گسترش پدیده حاشیه نشینی یک معضل اجتماعی است که ساکنان این مناطق را با محدودیت های متعدّدی مواجه کرده است. در این میان، دختران به عنوان بخش وسیعی از جامعه از این امر مستثنی نیستند؛ بنابراین پژوهش حاضر برای رسیدن به درک عمیق تر از تجربه زیسته دختران حاشیه نشین از محرومیت، به صورت کیفی و با تأکید بر رویکرد پدیدارشناسی (به روش کولایزی) انجام شده است. برای گردآوری داده ها با هجده نفر از دختران حاشیه نشین بالاتر از هجده سال، مصاحبه نیمه ساختار یافته و عمیق انجام شد. مشارکت کنندگان با روش نمونه گیری هدفمند ازمیان دخترهای محروم منطقه حاشیه نشین دولت آباد (استان کرمانشاه) انتخاب شدند. همچنین، با استفاده از نرم افزار Maxqda داده های پژوهش تحلیل شد و برمبنای فایل های متنی وارد شده به نرم افزار، مضامین اصلی و خرده مضامین استخراج شدند. بر این اساس، تجربه زیسته دختران حاشیه نشین از محرومیت، در دو مضمون اصلی«باور های محدودکننده فردی» و «فضای نامطلوب جامعه حاشیه نشین» و با تعداد نه مورد خرده مضمون، دسته بندی شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که زندگی در منطقه حومه شهر، دختران را با مسائل متعدّدی رو به رو می کند که این امر نه تنها از بسترهای آسیب پذیر اقتصادی و اجتماعی فضای حاشیه شهری، تاحدودی از طرح واره های ذهنی آنها نشئت می گیرد.
۹۶.

تحولات دین داری در بین دو نسل از زنان: مطالعه ی موردی: زنان منطقه ی 4 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره نهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۹ 35 - 57

کلیدواژه‌ها: دین داری تحولات دین داری بازاندیشی دختران مادران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۸۸
تحول دین داری زنان در نسل های مختلف مسأله ی اصلی این تحقیق است و پژوهش با هدف شناسایی تحولات دین داری در بین زنان ساکن در منطقه ی 4 تهران انجام شده است تا بررسی شود که آیا بین دین داری دو نسل از زنان تفاوت قابل اعتنایی وجود دارد یا خیر. رویکرد روشی، کیفی و روش تحقیق، تحلیل روایت و ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه ی روایی و روش نمونه گیری هدفمند به شیوه ی گلوله برفی بوده است. 40 نفر از زنان دو نسل (مادران متولد دهه ی 40 و 50 و دختران متولد دهه ی 60) برای مصاحبه انتخاب شدند. از مجموع 20 نفر از دختران، 2 نفر هیچ دینی را قبول نداشتند و نوگروندگان حاد (تحول یافته ی کامل در نظام اعتقادی) و 18 نفر نیز نوگروندگان غیرحاد (تحول یافته در درون نظام اعتقادی) بوده اند که در برخی امور دینی دچار تردید شده اند و اکنون به نحو گزینشی و بیشتر عقلانی دین داراند. از میان 20 نفر از مادران، 17 نفر نوگروی غیرحاد و صعودی داشته و دین داری 3 نفر نیز به صورت نزولی تحول یافته است. آنان درمورد حجاب و برخی از آیه های قرآنی مربوط به حقوق زنان، دچار شک و تردید جدی شده اند. بررسی تطبیقی تحولات دین داری میان مادران و دختران نشان می دهد که دختران به دلایلی چون حضور در دانشگاه، ارتقای سطح سواد و تحصیلات، تقویت روحیه ی پرسش گری و نقادی، تجربه ی تحول در دین داری را از سر گذرانده اند و به نقادی و بازاندیشی در دین داری خود اقدام نموده اند، به گونه ای که بخش مهمی از باورها و اعمال دینی ای را که در گذشته به سهولت و بدون هرگونه پرسش گری انجام می داده اند، کنار نهاده اند. در مقابل، از آن جا که مادران جامعه پذیری دینی و نیز تجربه ها و زیست جهان متفاوتی داشته اند و به دلایلی نتوانسته اند در محیط های دانشگاهی حاضر شوند، بازاندیشی چندانی در دین داری شان وجود نداشته است. در نتیجه، تحولات دین داری شان در مقایسه با دختران چندان مشهود و اساسی و همه جانبه نبوده است.
۹۷.

مطالعه کیفی زمینه های گرایش دختران به جنس مخالف (مورد مطالعه: دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هجدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۷۱ 102 - 123

کلیدواژه‌ها: رابطه با جنس مخالف جوانان دختران مصرف رسانه ای گروه همسالان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱ تعداد دانلود : ۱۰۳
رابطه بین دو جنس در همه جوامع وجود دارد اما در هر فرهنگی به شیوه ای خاص نمود می یابد و نحوه مواجهه و برخورد با آن نیز متفاوت است. این پدیده از بدو پیدایش تاکنون تغییرات کمی و کیفی زیادی یافته و به شکل های مختلف باز تولید شده است و در آینده می تواند تغییراتی در نهاد خانواده ایجاد کند. پژوهش حاضر مبتنی بر پارادایم کیفی و روش تحلیل تماتیک  است، تکنیک اصلی گردآوری داده هایِ مصاحبه و انتخاب نمونه ها به روش هدفمند و با استفاده از معیار اشباع نظری صورت گرفت.  تحلیل داده ها منجر به یافتن چند مضمون اصلی در خصوص گرایش دختران به جنس مخالف شد که در سنخ شناسیِ کلیِ مبتنی بر هدف، سه هدف شناسایی گردید. برخی از دختران با هدف کسب شناخت، عده ای با هدف ازدواج و برخی برای تنوع و کسب لذت به این روابط گرایش پیدا می کنند. یافته های پژوهش نشان داد که در حوزه فردی، نیازهای عاطفی، جنسی، تنوع و سرگرمی و ازدواج و در حوزه اجتماعی، فشار گروه همسالان، مصرف رسانه ای، کیفیت روابط والد- فرزند و در حوزه فرهنگی، استحاله ارزشی و از بین رفتن قبح رابطه، زمینه های گرایش آن ها به رابطه با جنس مخالف است.
۹۸.

بررسی تربیت جنسی در دختران دارای روابط قبل از ازدواج (جنسی، عاطفی و یا عاطفی-جنسی): یک مطالعه پدیدارشناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال یازدهم شهریور ۱۴۰۱ شماره ۶ (پیاپی ۷۵) ۱۱۶-۱۰۳

کلیدواژه‌ها: تربیت جنسی دختران روابط با جنس مخالف روابط قبل از ازدواج روش کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۷ تعداد دانلود : ۲۳۷
برقراری ارتباط با جنس مخالف بخش مهمی از زندگی انسان ها، به ویژه جوانان است؛ که عوامل متعددی از جمله تربیت جنسی، در میزان گرایش یا عدم گرایش به این گونه روابط تاثیرگذار هستند. هدف از این پژوهش، بررسی تربیت جنسی در دختران دارای روابط قبل از ازدواج بود. جامعه پژوهش دختران جوان ساکن در تهران بودند که تجربه روابط قبل از ازدواج با جنس مخالف ( اعم از جنسی، عاطفی و یا عاطفی-جنسی) را داشتند. نمونه ها شامل 12 دانشجوی دختر در گروه سنی 22-۲۸ و ساکن تهران در سال 1398-1400 و دارای چنین روابطی بودند و با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش کلایزی استفاده شد. نتایج به شناسایی 2 مقوله اصلی، 7 مقوله فرعی و 20 مفهوم اولیه منجر شد. دو مقوله اصلی عبارتند از: عملکرد و نگرش خانواده در رابطه با تربیت جنسی و منابع اطلاعاتی اجتماعی- فرهنگی در رابطه با تربیت جنسی. پژوهش حاضر نشان داد عدم تربیت جنسی مناسب، چه به صورت مستقیم و چه غیرمستقیم، افراد را به سمت برقراری رابطه با جنس مخالف در قبل از ازدواج سوق می دهد؛ بنابراین پیشنهاد می شود در مراکزی چون مهد کودک، مدارس و سرای محله ها جلساتی مبتنی بر ارائه تربیت جنسی به والدین و مربیان آموزشی صورت گیرد و شیوه های آموزشی مناسب و ارتقاء دهنده ای به آن ها اعمال گردد. همچنین، توصیه می شود به منظور جلوگیری از شیوع روزافزون روابط قبل از ازدواج، دانشگاه ها، خانواده ها، مسئولین و برنامه ریزان فرهنگی از برنامه های پیشگیرانه در این راستا استفاده نمایند.
۹۹.

هویت دینی دختران نوجوان شهر کرمان و عوامل اجتماعی مرتبط با آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تداوم و تغییر اجتماعی سال اول پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 383 - 398

کلیدواژه‌ها: هویت دینی فرهنگ سبک زندگی دختران سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۱۶۴
زمینه و هدف: در عصر جهانی شدن، هویت دینی در ابعاد مختلف شناختی، احساسی و تجربی با چالش ها و تحولاتی روبه رو شده است. به همین روش، دختران در جهان امروز مدام به بازاندیشی در هویت دینی خود می پردازند و در این بازاندیشی، منابع مختلف اجتماعی نقش آفرینی می کنند. بر این اساس، پژوهش حاضر به بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با هویت دینی دختران نوجوان شهر کرمان می پردازد. روش و داده ها: از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه استاندارد جهت جمع آوری داده ها استفاده شد و تعداد 390 نفر از جامعه آماری دختران نوجوان شهر کرمان با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. یافته ها: نتایج بیانگر رابطه مثبت و معنی دار بین متغیر های مستقل استفاده از رسانه داخلی، سبک زندگی علمی، سبک زندگی هنری، حمایت مشورتی، سبک زندگی ورزشی و سرمایه اجتماعی با متغیر وابسته پایبندی به هویت دینی دختران نوجوان است. همچنین، رابطه منفی و معنی داری بین استفاده از رسانه خارجی، سبک زندگی اینترنتی، شبکه مجازی، فراغت جدید و سرمایه فرهنگی با پایبندی به هویت دینی دختران نوجوان وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: مدل رگرسیونی به ترتیب با شش متغیر رسانه خارجی، سبک زندگی علمی، سرمایه فرهنگی، سبک زندگی هنری، سبک زندگی اینترنتی و سرمایه اجتماعی، توانسته است 32 درصد از تغییرات متغیر پایبندی به هویت دینی در دختران را تبیین کند. بنابراین، سبک زندگی جدید، سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی در ایجاد هویت دینی دختران نوجوان نقش به سزایی دارند. پیام اصلی: در جامعه معاصر، هویت دینی دختران نوجوان محصول شبکه روابط اجتماعی، فضای رسانه ای و سبک های زندگی مدرن است. از آنجایی که پایه های اساسی شکل گیری هویت از سنین پایین به خصوص نوجوانی شروع می شود، رویکرد جذب اجتماع محور همراه با فرهنگ سازی در گروه های نخستین و تقویت برنامه های فرهنگی و رسانه ای جهت مدیریت تغییرات اجتناب ناپذیر اجتماعی مفید می باشد.
۱۰۰.

فرایند تربیت دختران در جهت پذیرش نقش های جنسیتی در نظام تربیت مدرسه ای با نگاهی به آراء و اندیشه های آیت الله خامنه ای

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی دوره دوم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴ 7 - 26

کلیدواژه‌ها: تربیت جنسیتی هویت زن دختران آیت الله خامنه ای نقش های جنسیتی نظام تربیت مدرسه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۹۸
هدف پژوهش حاضر بررسی فرایند تربیت دختران در جهت پذیرش نقش های جنسیتی در نظام تربیت مدرسه ای با نگاهی به آراء و اندیشه های آیت الله خامنه ای است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و براساس نتایج بدست آمده که ضرورت مهارت آموزی برای ایفای نقش های جنسیتی دختران در نظام تربیت مدرسه ای، بر کسی پوشیده نیست و لذا مدرسه باید تربیت جنسیتی دختران را به عنوان اهمّ اهداف خود تعریف نماید. آمادگی برای پذیرش نقش ها تنها با تبیین و توجیه و ارائه واحدهای درسی امکان پذیر نیست، بلکه فرایند تربیت در مدرسه و با مشارکت خانواده باید به گونه ای طراحی شود که دختران در پایان دوره مدرسه و همزمان با آغاز جوانی، برای پذیرش نقش های خود از لحاظ روحی آماده و از لحاظ جسمی توانمند بوده و مهارت های لازم را کسب کرده باشند. این فرایند در برخی مهارت ها از دوره دبستان، و در برخی دیگر، از دوره متوسطه باید آغاز و تثبیت شود.