مطالعات اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی

هدف پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روان سنجی مقیاس تجربه اوج فراشناختی بر اساس نظریه های کلاسیک و سؤال- پاسخ بود.به این منظور 296 نفر از دانشجویان دانشگاه سمنان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های تجربه اوج فراشناختی، فراشناخت (MCQ-30) و فراشناخت و فراهیجان مثبت پاسخ دادند. تحلیل عاملی تأییدی، همبستگی سؤال- نمره کل و تحلیل اعتبار برای بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس اجرا شد. همچنین از مدل پاسخ مدرج سیم جیما برای برازندگی داده ها و تحلیل استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد این مقیاس از دو عامل اشباع شده و از شاخص های برازش مناسبی برخوردار است. همچنین تجربه اوج فراشناختی با فراشناخت (15/0) و فراشناخت و فراهیجان مثبت (36/0) رابطه معنی داری داشت. اعتبار مقیاس تجربه اوج فراشناختی با استفاده از روش همسانی درونی و با بهره گیری از ضریب آلفای کرونباخ برای عامل اعتقاد به موفقیت ناشی از تجربه اوج 749/0 و اعتماد به توانایی خودنظم دهی تجربه اوج 692/0 به دست آمد. داده های پاسخ سؤال ها با مدل سیم جیما برازندگی مناسبی داشت و تابع آگاهی آزمون در دامنه 3- تا 1+ پیوستار ویژگی بود.نتایج نشان داد مقیاس تجربه اوج فراشناختی از خصوصیات روان سنجی قابل قبولی در جامعه دانشجویان ایرانی برخوردار بوده و پژوهشگران می توانند از این ابزار در پژوهش های علمی خود استفاده کنند.

هدف اصلی این پژوهش طراحی مدل مدیریت عملکرد با تأکید بر ارزیابی عملکرد آموزش عالی کشور است. برای انجام این مطالعه، از روش تحقیق ترکیبی استفاده شده است، بدین صورت که؛ در مرحله اول رویکردها و مدل های مربوط به مدیریت عملکرد مورد بررسی قرار گرفته و با استفاده از روش کیفی تحلیل مضمونی، مضامین استخراج شده از ادبیات علمی در قالب دو سطح؛ «سازمان» و «کارکنان» کدبندی شد. در مرحله دوم متغیرهای 27 گانه احصا شده، در قالب پرسشنامه ای تنظیم و بین نمونه ای 132 نفری که با استفاده از جدول مورگان از بین جامعه 210 نفری نظام برنامه ریزی کشور انتخاب شده بود، توزیع شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار لیزرل مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج یافته ها حاکی از این است که تمامی متغیرهای 16 گانه احصا شده در قالب سطوح مذکور، به عنوان متغیرهایی که باید در طراحی مدل مطلوب مورد توجه قرار گیرند، مورد تأیید قرار گرفت. همچنین با توجه به اینکه قدر مطلق مقدار آماره t برای تمامی روابط بین متغیرها بزرگ تر از مقدار بحرانی 96/1 و نیز تمامی بارهای عاملی در حالت استاندارد بزرگ تر از 5/0 به دست آمد، لذا هیچ کدام از روابط رد نشده و تمامی متغیرها و روابط تأیید شد. درنهایت مدل اولیه تحقیق نیز تأیید شد.

هدف پژوهش، ارزیابی کیفیت زندگی تحصیلی دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها به روش پیمایشی اجرا شد. برای تعیین مؤلفه های کیفیت زندگی تحصیلی، منابع موجود، مطالعه و مصاحبه اکتشافی نیمه ساختمند انجام شد. نمونه گیری کیفی به شیوه هدفمند و تعداد نمونه شامل 24 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی بود. برای ارزیابی کیفیت زندگی تحصیلی دانشجویان از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه را برخی از استادان رشته علوم تربیتی تأیید کردند. پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 94/. برآورد شد. جامعه پژوهش، همه دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی بودند که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی 367 نفر از آنها مورد نظرسنجی قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها، از روش های (t –test تک نمونه ای و تحلیل واریانس چندمتغیره) استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که کیفیت زندگی تحصیلی دانشگاه شهید بهشتی، مطلوبیت لازم را ندارد و به غیر از دو عامل اعضای هیئت علمی و رضایت عمومی، سایر مؤلفه های برنامه درسی، پژوهش، خدمات فرهنگی ورزشی، خدمات پزشکی و مشاوره، تجهیزات علمی پژوهشی، تسهیلات مالی، تغذیه، خوابگاه دانشجویی، انسجام اجتماعی و مسیر پیشرفت، کیفیت لازم را ندارند. در بررسی وضعیت مؤلفه های کیفیت زندگی تحصیلی در بین مقاطع تحصیلی نیز تنها در دو مؤلفه (تجهیزات علمی پژوهشی و مسیر پیشرفت) تفاوت معنی داری دیده شد.

هدف از انجام این پژوهش بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه رشد خرد در دانشجویان دانشگاه سمنان بود.در کل 607 نفر از دانشجویان دانشگاه سمنان در این مطالعه شرکت داشتند که پرسشنامه های رشد خرد، بهزیستی روان شناختی ریف و سلامت روان کیس را تکمیل کردند. تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که داده ها با مدل هشت عاملی برازنده است. هماهنگی درونی پرسشنامه بالا بود. استقلال با درگیری الهام بخش و خودآگاهی؛ هدفمندی در زندگی با درگیری الهام بخش و قضاوت؛ پذیرش خود و قضاوت؛ و سن با تمام خرده مقیاس ها رابطه معنی دار نشان داد. بهزیستی هیجانی با مدیریت هیجانی و درگیری الهام بخش؛ بهزیستی روان شناختی با مهارت ها و دانش زندگی، درگیری الهام بخش، مدیریت هیجانی و خودآگاهی رابطه معنی دار داشت. میانگین نمره استادان در تمامی ابعاد بالاتر از دانشجویان بود. نمره پسران در ابعاد درگیری الهام بخش و مدیریت هیجانی بیشتر از دختران بود. نمره همه ابعاد با بالا رفتن پایه تحصیلی افزایش می یافت. نتایج نشان داد که پرسشنامه رشد خرد ابزاری روا و معتبر است.

هدف پژوهش حاضر، تبیین ویژگی های ارزشیابی مطلوب برنامه درسی زبان آموزی دوره ابتدایی از دیدگاه معلمان بود. طرح پژوهش ترکیبی در هم تنیده بود. جامعه آماری در بخش کمی شامل همه معلمان شهر کرمان بود که از میان آنها 350 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. در بخش کیفی نیز نمونه آماری شامل 30 نفر از معلمان برتر استانی در دوره ابتدایی بود. ابزار پژوهش در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته بود. در بخش کیفی نیز از مصاحبه غیرساختارمند برای جمع آوری داده ها استفاده شد. میزان پایایی پرسشنامه با استفاده از نرم افزار PLS و روش پایایی مرکب 91/0 و مقدار روایی همگرا 52/0 برآورد شد. عمده ترین نتایج پژوهش حاکی از آن بود که معلمان در ارزیابی یادگیری های زبانی کودک بیشترین اولویت را به استفاده از آزمون عینی و کمترین اولویت را به آزمون های استعداد و پیشرفت تحصیلی می دهند. همچنین، وقت گیر بودن فعالیت های نوشتاری معلمان، مانند ثبت مشاهدات و مدیریت پوشه کار و تکمیل فرم های ارزشیابی، از مهم ترین علل ضعف ارزشیابی برنامه درسی زبان آموزی از دیدگاه معلمان بود. از سوی دیگر، کاهش اضطراب دانش آموزان در کلاس درس زبان آموزی و همچنین تعامل دانش آموزان با یکدیگر و با معلم در برنامه درسی زبان آموزی، به ترتیب به عنوان مهم ترین دلایل قوت ارزشیابی برنامه درسی زبان آموزی از دیدگاه معلمان بود.  

هدف مطالعه، بررسی نگرش و میزان ارتکاب دانش آموزان به تقلب و نقش مؤلفه های برنامه درسی اجرا شده در آن بود. روش پژوهش، همبستگی و جامعه پژوهش، دانش آموزان دختر دبیرستانی شهرستان مه ولات (خراسان رضوی) در سال 1392 بود. نمونه برابر با 153 نفر و شیوه انتخاب تصادفی خوشه ای بود. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های محقق ساخته نگرش به تقلب، محیط آموزشی راف و همکاران (1997) و ارزشیابی ادراک شده الخروصی (2009) بود. پایایی و روایی ابزارها از میزان مطلوبی برای استفاده برخوردار بود. نتایج نشان داد که (9/3) درصد دانش آموزان اصلاً مرتکب تقلب نشده و (9/35) درصد تقلب همیشگی داشته اند. میان نمره نگرش به تقلب و ارتکاب به آن 88/0 همبستگی و میان ادراک مثبت فراگیران از مؤلفه های تدریس، معلم، فضای یادگیری، خودکارآمدی تحصیلی و ارزشیابی تبحری با نگرش به تقلب همبستگی منفی وجود دارد. نتایج رگرسیون هم زمان نشان داد که متغیرهای پیش بین می توانند به صورت ترکیبی 86 درصد از تغییرات متغیر نگرش به تقلب را تبیین کنند و دو متغیر ارزشیابی تبحری محور و عملکردی محور می توانند نگرش مثبت به تقلب را پیش بینی کنند. تکوین فنی برنامه درسی و بازنگری در اجرای برنامه درسی از ضرورت های نظام آموزشی در جهت پرورش صداقت و پرهیز از تقلب دانش آموزان قلمداد شده است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه اهداف پیشرفت با راهبردهای خودتنظیمی در دانشجویان دانشکده پرستاری و مامایی انجام شد. به این منظور 200 نفر از دانشجویان پرستاری و مامایی به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری، روش خوشه ای تک نمونه ای بود. روش پژوهش، همبستگی و به طور مشخص مبتنی بر مدل معادلات ساختاری است. در این پژوهش از دو پرسشنامه راهبردهای خودتنظیمی پنتریچ و دی گروت (1990) و پرسشنامه جهت گیری هدفی میدگلی (1998) با طیف پنج گزینه ای لیکرت آماده شد. پایایی پرسشنامه خودتنظیمی 95/. و پرسشنامه جهت گیری هدفی میدگلی 87/. بود. روایی محتوایی پرسشنامه ها با نظر تعدادی از صاحب نظران و متخصصان مدیریت و روایی سازه آن با استفاده از تحلیل عامل تأییدی، تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل داده های پرسشنامه در بخش آمار استنباطی از آزمون های همبستگی پیرسون، رگرسیون گام به گام و مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که جهت گیری هدفی تأثیر مثبت، مستقیم و معنی داری بر راهبردهای خودتنظیمی دانشجویان دارد و می تواند نقش مؤثری در افزایش خودتنظیمی داشته باشد.