مطالعات اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی

پژوهش حاضر، به بررسی وضعیت کیفیت خدمات آموزشی بر اساس مدل ارزیابی سروکوال از دیدگاه دانشجویان دانشکده های علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه شهید بهشتی تهران پرداخته است. در این مطالعه با استفاده از روش توصیفی از نوع پیمایشی، 348 نفر از دانشجویان به صورت طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. با استفاده از مدل ارزیابی سروکوال، داده های لازم در دو زمینه ادراک و انتظارات گردآوری شد. نتایج نشان داد، در تمامی ابعاد کیفیت خدمات آموزشی، شکاف منفی کیفیت (1.02-) وجود داشت. بیشترین میانگین شکاف کیفیت در بُعد پاسخگویی (1.24-) و پس از آن به ترتیب در ابعاد تضمین (1.11-)، همدلی (1.07-)، ملموسات (0.9-) مشاهده شد و کمترین میانگین شکاف مربوط به بُعد اطمینان (0.77-) بود. در واقع نتایج نشان داد که دانشجویان از کیفیت خدمات آموزشی دانشکده های علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه شهید بهشتی راضی نیستند و خدمات آموزشی ارائه شده انتظارات دانشجویان را برآورده نمی کند. 

در این پژوهش موانع آموزش و بهسازی اعضای هیأت علمی مورد کاوش قرار گرفت. برای این منظور با 19 نفر از سیاست گذاران در عرصه آموزش عالی، مدیران دانشگاهی، خبرگان حوزه آموزش و بهسازی اعضای هیأت علمی در زمینه پژوهش مصاحبه شد و داده ها از مصاحبه ها استخراج شد. به منظور تحلیل داده های حاصل از مصاحبه از روش کیفی گرانهیم و لوندمن استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها طی سه مرحله، کدگذاری باز، محوری و انتخابی و در قالب دو مقوله کلی شامل: موانع برون دانشگاهی شامل (فقدان استقلال دانشگاهی، حاکمیت نگاه سیاسی، نبود سیاست ها و خط مشی های کلان در حوزه آموزش و بهسازی اعضای هیأت علمی و وجود نگاه کمی به توسعه دانشگاه ها و اعضای هیأت علمی) و موانع درون دانشگاهی (شامل موانع کالبدی و مالی، موانع سازمانی، موانع اجرایی و موانع مربوط به اعضای هیأت علمی) ارائه شده اند. در نهایت پیامدهایی که عدم آموزش و بهسازی اعضای هیأت علمی می تواند به دنبال داشته باشد در قالب پیامدهای فردی و سازمانی ارائه شده است. 

هدف اصلی این پژوهش، بررسی نقش سرمایه اجتماعی در پیشرفت تحصیلی دانشجویان رشته های کشاورزی در دانشگاه رازی کرمانشاه بود. جامعه آماری تحقیق شامل همه دانشجویان سال چهارم کارشناسی رشته های کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه بودند ()، که تعداد 154 نفر از آنها به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی با انتساب متناسب برای مطالعه انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه ای بود که روایی آن توسط متخصصان و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ تأیید گردید (). به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از نرم افزارهای (SPSSWin21) و (LISREL8.80) استفاده شد. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که رابطه مثبت و معنی داری در سطح یک درصد بین سرمایه اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان وجود دارد. همچنین، نتایج تحلیل مسیر نشان داد که سرمایه اجتماعی با ضریب مسیر () و ضریب تبیین ()، تأثیر مثبت و معنی داری بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دارد. یافته های این مطالعه می تواند به مدیران، برنامه ریزان و آموزشگران نظام آموزش عالی کشاورزی در جهت بهبود پیشرفت تحصیلی دانشجویان رشته های کشاورزی کمک نماید. 

پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش معنویت در محیط دانشگاه بر سرمایه اجتماعی در میان اعضای هیأت علمی دانشگاه ارومیه انجام شده است. با استفاده از روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی، 142 نفر از اعضای هیأت علمی با بهره گیری از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم به طور تصادفی برای مطالعه انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از دو پرسشنامه معنویت در محیط کار بر پایه مدل میلیمان و همکاران و سرمایه اجتماعی بر پایه مدل گوشال و نبیت استفاده شده است. داده های تحقیق پس از جمع آوری بر اساس فرضیه های پژوهش و با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. نتایج به دست آمده گویای آن است که بین معنویت در محیط کار با عناصر سرمایه اجتماعی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. مؤلفه های کار با معنا، احساس یکپارچگی و همسویی با ارزش های سازمان می توانند به طور مثبت و معناداری عناصر ساختاری، شناختی و رابطه ای را پیش بینی کنند. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین تغییرات واریانس تبیین شده توسط ابعاد معنویت در محیط کار مربوط به عنصر شناختی می باشد. در نتیجه می توان بیان کرد که وجود معنویت در محیط کار باعث ارتقای سرمایه اجتماعی منابع انسانی می شود. 

آزمون نیمه متمرکز دکتری در سال 1391 به منظور انتخاب مستعدترین افراد برای ادامه تحصیل در بالاترین سطح تحصیلات آموزش عالی برگزار شد. پذیرش داوطلبان براساس نمره آزمون که به طور متمرکز توسط سازمان سنجش برگزار شد و نمره مصاحبه که توسط دانشگاه ها اعلام گردید، به نسبت مساوی، صورت پذیرفت. هدف این تحقیق بررسی وضعیت علمی داوطلبان شرکت کننده و پذیرفته شده در این آزمون برحسب دانشگاه فارغ التحصیلی می باشد. بنابر این با استفاده از روش تحقیق توصیفی تحلیلی، با بهره گیری از مباحث علمی آمار توصیفی و استنباطی به بررسی، تجزیه و تحلیل داده های ثبت شده در پایگاه داده ای سازمان سنجش به عنوان جامعه آماری این تحقیق پرداخته شده است. یافته ها و نتایج این تحقیق براساس متغیر هایی مانند جنسیت، دوره قبولی، میانگین نمرات، معدل کارشناسی، کارشناسی ارشد و نمره های کتبی آزمون و مصاحبه در گروه های نه گانه آزمایشی، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که دانشگاه های دولتی درصد قبولی بالاتری نسبت به سایر دانشگاه ها دارند و بیشتر فارغ التحصیلان آنها در دوره های روزانه پذیرفته شده اند. علاوه بر این میانگین نمره کسب شده در آزمون دکتری توسط فارغ التحصیلان دانشگاه های دولتی در گروه های آزمایشی بالاتر از دانشگاه های دیگر است. 

امروزه آموزش عالی نقش مهمی در توسعه پایدار کشورها ایفا می کند و پرداختن به این بخش و تقویت آن می تواند زمینه های رشد و گسترش و تعالی کشورها را در پی داشته باشد. هدف کلی این تحقیق، ترسیم نقشه راهبردی دانشگاه علم و هنر یزد و ارائه مدلی برای اجرای این راهبرد می باشد. این پژوهش بر اساس هدف از نوع کاربردی است. جامعه پژوهش مدیران، مسئولان و کارشناسان جهاد دانشگاهی یزد بود که از این جامعه 180 نفر از خبرگان به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار سنجش مولفه های مورد نظر در قالب پرسشنامه طراحی شد. با توجه به نتایج به دست آمده از معادلات ساختاری و کارت امتیازی متوازن و با توجه به اینکه مقدار احتمال معناداری همگی از سطح معناداری پنج درصد کمتر است فرض صفر بودن ضرایب رگرسیونی رد شد و همه مسیرها بر متغیر پاسخ مؤثر بود و برای این تأثیر به دلیل مثبت بودن علامت ضرایب استاندارد مثبت است. با توجه به نتایج به دست آمده نقشه راهبردی ترسیم شده برای دانشگاه علم و هنر یزد اعتبار بالایی دارد. در واقع با اعتبارسنجی نقشه راهبردی امکان تعمیم نقشه راهبردی و تحلیل آن به سایر سازمان های مشابه وجود دارد. نتایج حاصل از اعتبارسنجی نشان داد که مسیرهای معتبری برای رسیدن به مأموریت های مؤسسه وجود دارد که در بسیاری از دانشگاه ها قابل تعمیم است. 

هدف از این نوشتار بررسی تطبیقی برنامه درسی تکنولوژی آموزشی کشورهای منتخب با ایران است. برای این مقصود با استفاده از روش توصیفی- مقایسه ای، 12 دانشگاه مهم دنیا از نه کشور جهان انتخاب شد و برنامه درسی کارشناسی ارشد آنها با برنامه درسی این رشته در ایران در سه حیطه برنامه درسی، سرفصل ها، و رویه و خط مشی ها مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که در سه حیطه مذکور بین کشورهای پیشرفته و همچنین بین کشورهای پیشرفته و ایران تفاوت ها و شباهت هایی وجود دارد. همچنین برخی از نوآوری های این رشته در دانشگاه های مهم جهان شناسایی گردید. از جمله مهم ترین این نوآوری ها، تنوع اهداف برنامه درسی، تعدد واحدها و درس های اختیاری، داشتن آزمون جامع و حضور دانشجویان در کمیته بازنگری برنامه درسی بود. بر اساس بررسی های انجام شده پیشنهادهایی برای برنامه درسی ایران به ویژه در حوزه اهداف، سرفصل ها و رویه های اجرایی ارائه گردید.