مطالب مرتبط با کلیدواژه

برنامه درسی اجرا شده


۱.

بررسی میزان همخوانی برنامه درسی قصد شده، اجرا شده و کسب شده مطالعات اجتماعی سال اول دبیرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی برنامه درسی قصد شده برنامه درسی اجرا شده برنامه درسی کسب شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰۶ تعداد دانلود : ۳۰۱۲
پژوهش حاضر میزان همخوانی برنامه درسی قصد شده، اجرا شده و کسب شده مطالعات اجتماعی سال اول دبیرستان در شهر تهران را مورد مطالعه قرار داده است. این پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی- تحلیلی است. جامعه مورد مطالعه این پژوهش شامل، اعضای شورای برنامه ریزی مطالعات اجتماعی، مدیران، معلمان، سرگروه های آموزشی و دانش آموزان سال اول دبیرستان بوده است. حجم نمونه پژوهش شامل 20 مدیر، 200 دانش آموز، 19 سرگروه آموزشی مطالعات اجتماعی شهر تهران، 60 دانش آموز به عنوان نمایندگان گروه های دانش آموزان و 52 معلم بودند. برای معلمان و مدیران، دانش آموزان و نمایندگان دانش آموزان از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد. داده های مورد نیاز بر اساس مطالعه و تحلیل کلیه اسناد مربوطه به برنامه ریزی مطالعات اجتماعی، نظر سنجی از اعضای شورای برنامه ریزی مطالعات اجتماعی، مدیران، معلمان، سرگروه های آموزشی، دانش آموزان، اجرای آزمون دانشی، مهارتی و نگرشی، میانگین نمرات مستمر و پایانی و مشاهده 20 کلاس درس مطالعات اجتماعی در شهر تهران گردآوری شده است. نتایج این پژوهش، ضمن ارائه تصویری روشن از برنامه درسی مطالعات اجتماعی در سه مرحله یاد شده حاکی از آن است، با آن که برنامه درسی مطالعات اجتماعی طرح نسبتاً مناسبی دارد، اما در مرحله اجرا با مشکلات متعددی مانند ناکافی بودن آموزش معلمان، عدم دسترسی به امکانات مورد نیاز برای آموزش، سنگینی محتوا و ... روبه رو است. همچنین بر اساس بررسی نمرات دانش آموزان در طول سال تحصیلی و نتایج سه آزمون دانشی، مهارتی و نگرشی، عملکرد دانش آموزان در آزمون دانشی خوب بوده، اما آزمون مهارتی در حد رضایت بخش بوده عملکرد دانش آموزان در آزمون نگرشی ضعیف بوده است. بنابراین با توجه به ضعف های مشاهده شده در اجرا و همچنین تحقق نیافتن هدف های نگرشی و مهارتی، لازم است شورای برنامه ریزی مطالعات اجتماعی، مدیران و معلمان با تلاش بیشتر، راهکارهای مناسب در زمینه کاهش ناهماهنگی ها موجود در سه برنامه درسی قصد شده، اجرا شده و کسب شده مطالعات اجتماعی سال اول دبیرستان ارائه دهند.
۲.

ارزشیابی برنامه اجرا شده و کسب شده دروس تربیتی دوره های دوساله تربیت معلم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ارزشیابی دروس تربیتی برنامه درسی اجرا شده برنامه درسی کسب شده دوره های دو ساله تربیت معلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۳ تعداد دانلود : ۳۸۲
هدف این پژوهش ارزشیابی برنامه درسی اجرا شده و کسب شده دروس تربیتی دوره های دوساله تربیت معلم بوده و روش پژوهش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران، معاونان آموزشی، مدرسان دروس تربیتی و دانشجو -معلمان نیم سال آخر دوره های دو ساله مراکز تربیت معلم و همچنین معلمان دانش آموخته دوره های دو ساله تربیت معلم در کل کشور با حداقل سه سال سابقه تدریس در سطح شهر تهران بوده است. برای انتخاب نمونه مورد نظر از روش نمونه گیری تصادفی ساده و خوشه ای چند مرحله ای استفاده شده است. داده های مورد نیاز از طریق سه پرسشنامه نظر سنجی، یک فرم مشاهده رفتار و دو آزمون دانشی- مهارتی و نگرشی که روایی و پایایی آنها مورد تأئید قرار گرفته، گردآوری شده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که برنامه اجراشده و کسب شده دروس تربیتی با توجه به آنچه در برنامه قصد شده پیشنهاد شده با ضعفهای اساسی روبه رو است. برای مثال در برنامه دروس تربیتی سهم توجه به هدفهای مهارتی و نگرشی نسبت به هدفهای دانشی کمتر است. همچنین، محتوا ، سرفصلها و منابع اکثر دروس تربیتی با نیازهای حرفه ای معلمان همخوانی ندارند و میان مطالب ارائه شده در این دروس ارتباط افقی و عمودی لازم وجود ندارد. برخی از محتواهای دروس تربیتی نیز در چند درس تکرار شده است. ضعف ناشی از کمی تخصص برخی از مدرسان و کمبود امکانات و تجهیزات آموزشی مراکز تربیت معلم هم موجب شده است که اکثر مدرسان نتوانند برنامه دروس تربیتی را به نحو مطلوب اجرا کنند. نتایج آزمونهای پایانی که از دانشجو- معلمان در حال فارغ التحصیل شدن به عمل آمد، نشان داد که بسیاری از اهداف دروس تربیتی در آنها تحقق نیافته است. همچنین، مشاهده کلاسهای درس فارغ التحصیلان دوره های دو ساله تربیت معلم نشان داد که به دلیل ضعف ناشی از اجرای برنامه دروس تربیتی ارائه شده در مراکز تربیت معلم بسیاری از مهارتها و صلاحیتهای مورد انتظار در آنها تحقق نیافته است.
۳.

مقایسه اهداف و محتوای برنامه درسی اجرا شده با برنامه درسی قصد شده در مراکز پیش دبستانی شهر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: محتوای برنامه درسی اهداف برنامه درسی برنامه درسی قصد شده برنامه درسی اجرا شده دوره پیش دبستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱۳ تعداد دانلود : ۸۸۰
پژوهش حاضر با هدف بررسی اهداف و محتوای برنامه درسی اجرا شده و مقایسه آن با برنامه درسی قصد شده در مراکز پیش دبستانی شهر کرمان انجام گرفته است. روش پژوهش حاضر کیفی و جامعه پژوهش کلیه مراکز پیش دبستانی و مهدکودک های شهر کرمان بودند. روش نمونه گیری با توجه به هدف و روش پژوهش به صورت هدفمند و 9مرکز پیش دبستانی انتخاب گردید. ابزار پژوهش شامل چک لیست مشاهده، مصاحبه نیمه ساختار یافته و بررسی اسناد بود. از روش مثلث سازی برای اعتماد پذیری پژوهش استفاده شد. نتایج نشان داد، بیشترین هدفی را که مراکز پیش دبستانی دنبال می کنند پرورش مهارت های ذهنی و پرورش مهارت های زبان فارسی است. تمامی مراکز از عناوین محتوایی فعالیت های قرآنی، شعر و سرود، بحث و گفت و گو، نقاشی، بازی و کاردستی استفاده می کنند. همچنین، اهداف در برنامه درسی اجرا شده تا حدود زیادی با برنامه درسی قصد شده مطابقت دارد اما در مورد محتوا بین برنامه درسی اجرا شده، با برنامه درسی قصد شده تفاوت وجود دارد. در واقع تمامی مراکز از عناوین محتوایی استفاده می کنند. اما نحوه استفاده آنها به صورت متعادل و درست و منطبق با برنامه درسی قصد شده نمی باشد.
۴.

کاوش برنامه درسی اجرا شده دروس تربیتی؛ نظریه ای داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی اجرا شده دروس تربیتی رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان گراندد تئوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۲ تعداد دانلود : ۶۶۷
دروس تربیتی از درس های مفید، کلیدی و ضروری دانشجویان دوره های تربیت معلم به خصوص آموزگاران دوره ابتدایی است، چنان چه محتوای این دروس متناسب با نیازهای حرفه ای معلمان تدوین شود، می تواند نقش مؤثری در بهبود عملکرد آنان داشته باشد. در همین راستا، هدف این مقاله، بررسی فرایند برنامه درسی اجرا شده دروس تربیتی کارشناسی پیوسته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان بود تا از این رهگذر نقاط ضعف و قوت، شناسایی و اصلاحات لازم برای گروه تخصصی علوم تربیتی (آموزش ابتدایی) فراهم شود. این مطالعه با روش تحقیق کیفی انجام شد. با استفاده از نمونه گیری هدفمند و نظری (مبتنی بر روند استخراج متغیرها و شکل گیری نظریه) و بکارگیری رویکرد اشباع نظری، مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته با 31 نفر از استادان دروس روان شناسی تربیتی، ارزشیابی از یادگیری و اصول و روش های تدریس و 12 گروه کانونی دانشجویان، انجام شد. اعتبار و روایی داده ها با استفاده از دو روش تطبیق توسط اعضا و بررسی همکار به دست آمد. مراحل کار به روش گراندد تئوری (نظریه برخاسته از داده ها) که مشتمل بر پارادایم کدگذاری (باز، محوری و گزینشی) است، تدوین و نتایج تحلیل شد. از داده های این تحقیق از مجموع سه درس، 628 کد اولیه و در نهایت پس از چندین بار تقلیل و ادغام جهت رسیدن به تراکم مفهومی، 503 کد اولیه از مصاحبه با مشارکت کنندگان به دست آمد و در مراحل بعدی تجزیه و تحلیل، طبقه اصلی به نام «کیفیت برنامه درسی اجرا شده» به دست آمد. انتخاب عنوان «کیفیت برنامه درسی اجرا شده» به این دلیل بود که می توانست بخش قابل توجهی از گوناگونی داده های به دست آمده را تبیین نماید. نتایج نشان داد مجموعه ای از عوامل اعم از ویژگی های شرایط علی، شرایط مداخله گر، زمینه، راهبردهای یاددهی- یادگیری، شیوه های ارزشیابی و پیامدهای حاصل از این عوامل بر کم و کیف پدیده و مقوله اصلی یا همان «کیفیت برنامه درسی اجرا شده» تأثیرگذار است. نتایج مختص این گروه است و تعمیم آن ها به سایر گروه ها باید با احتیاط صورت پذیرد.
۵.

ارزیابی میزان دستیابی به مولفه های آموزش مادام العمر در برنامه درسی اجرا شده از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش مادام العمر برنامه درسی اجرا شده آموزش عالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۴۲۹
هدف پژوهش حاضر، ارزیابی میزان دستیابی به مولفه های آموزش مادام العمر در عناصر برنامه درسی اجرا شده ی دوره های تحصیلات تکمیلی دانشگاهشیراز بود. روش پژوهش، توصیفی - پیمایشی و جامعه آماری شامل همه دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی تعداد 344 دانشجو انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مقیاس برنامه درسی آموزش مادام العمر(محمدی و همکاران، 1395)، بود. و روایی آن با استفاده از روش تحلیل گویه و تحلیل عامل تاییدی انجام شد. پایایی آن نیز با استفاده از آلفای کرونباخ تایید شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار استنباطی تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر، آزمون تعقیبی بونفرونی. آزمون تی تک نمونه ای، و از نرم افزارهای SPSS 21 و LISREL 8.8 استفاده شد. نتایج نشان داد که از دیدگاه دانشجویان بین جهت گیری و ماهیت عناصر برنامه درسی در مورد گرایش به مادام العمر بودن ارزشیابی، تفاوت معناداری وجود دارد. بین میزان گرایش به مادام العمربودن عنصر هدف، محتوا و راهبرد یاددهی- یادگیری با برخی از عناصر، تفاوت معنادار وجود دارد. در مورد میزان گرایش به مادام العمر بودن برنامه درسی دوره های دکتری و کارشناسی ارشد تفاوت معناداری وجود ندارد. همچنین در مورد میزان گرایش به مادام العمر بودن برنامه های درسی، تفاوت معناداری وجود ندارد و در مورد میزان گرایش به مادام العمر بودن عناصر نه گانه برنامه درسی تفاوت معناداری وجود دارد.
۶.

ارزیابی میزان هم خوانی برنامه های درسی قصد شده، اجرا شده و کسب شده دوره دوم ابتدایی در پرورش شایستگی های پژوهشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شایستگی های پژوهشی برنامه درسی قصد شده برنامه درسی اجرا شده برنامه درسی کسب شده دوره دوم ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۳ تعداد دانلود : ۳۶۱
هدف تحقیق، ارزیابی میزان هم خوانی برنامه های درسی قصد شده، اجرا شده و کسب شده دوره دوم ابتدایی در پرورش شایستگی های پژوهشی است.روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری در برنامه قصد شده، کتاب های درسی و راهنمای معلم دوره دوم ابتدایی (40کتاب) و اسناد بالادستی نظام آموزشی بود که با روش نمونه گیری هدفمند، کلیه کتاب ها و سند برنامه درسی ملّی انتخاب شد. در برنامه اجرا شده 9 معلم و در برنامه کسب شده 96 دانش آموز با روش نمونه گیری خوشه ای از شهرستان قوچان انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از شاخصه های آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین) و آمار استنباطی (آزمون های t تک متغیره وt نمونه های زوج) استفاده شد. نتایج نشان داد که بین برنامه های قصد شده با اجرا شده و کسب شده، هم خوانی وجود دارد ولی بین برنامه های اجرا شده و کسب شده، هم خوانی وجود ندارد.
۷.

مقایسه برنامه قصد شده، اجرا شده و کسب شده درس کارورزی به منظور ارائه راهکار مناسب ( مورد مطالعه: دانشگاه فرهنگیان استان کردستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کارورزی برنامه درسی اجرا شده برنامه درسی قصدشده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۲۰۵
هدف : هدف این پژوهش مقایسه برنامه درسی اجرا شده و کسب شده درس کارورزی و ارائه راهکار برای افزایش همخوانی و کاهش شکاف میان برنامه های دانشگاه فرهنگیان کردستان است. روش : جامعه آماری تحقیق شامل کلیه معلم راهنما و دانشجو معلمان رشته های مختلف دانشگاه فرهنگیان استان کردستان در سال تحصیلی 1395/1394 می باشد. با توجه به جدول مورگان و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 284 نفر دانشجومعلم و معلم راهنما انتخاب و به کمک پرسشنامه محقق ساخته از نمونه موردنظر جمع آوری شد. یافته ها : یافته های این پژوهش نشان داد که تفاوت معناداری بین  برنامه درسی قصد شده و اجرا شده وجود ندارد. همچنین برنامه اجرا شده و کسب شده باهم همخوانی نداشته و بین دو مرحله اجرا شده و کسب شده درس کارورزی به صورت کلی و هیچ کدام از خرده مقیاس های مراحل اجرا شده و کسب شده تفاوت معنادار وجود ندارد یعنی بین کلیه اهداف محتوایی و اجرایی در مرحله اجراشده و کسب شده درس کارورزی تفاوت چشمگیری وجود ندارد. اما با توجه به نتایج به مقدار 07/40 میان برنامه درسی قصد شده و اجرا شده شکاف و فاصله وجود دارد که تفاوتی بسیار معنادار و مهم است. و جا دارد اصلاحاتی در برنامه کارورزی مراکز تربیت معلم و افزایش اثربخشی آن صورت گیرد.
۸.

ادراک استادان و نومعلمان از ابعاد و مؤلفه های مغفول برنامه درسی علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی اجرا شده برنامه درسی مغفول دانشگاه فرهنگیان پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۲۲۴
این پژوهش با هدف شناسایی ابعاد و مؤلفه های مغفول در برنامه درسی اجراشده رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان، انجام شده است. رویکرد پژوهش حاضر بر اساس ماهیت اهداف تحقیق، کیفی از نوع پدیدارشناسی و به روش توصیفی است. مشارکت کنندگان در تحقیق را استادان و مدرسان، فارغ التحصیلان در رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان، سال های 98-97 تشکیل می دادند. مشارکت کنندگان، به صورت نمونه گیری هدفمند، بر اساس تجارب هر دو گروه به شیوه گلوله برفی انتخاب و این امر تا اشباع نظری، درنهایت با 12 استاد و 15 نومعلم خاتمه یافت. برای جمع آوری داده های کیفی از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته استفاده شده است. همچنین برای بررسی روایی، اطلاعات به دست آمده از تحلیل، متن مصاحبه ها به استادان راهنما، مشاور و همچنین متخصصان در دانشگاه فرهنگیان داده شد. پایایی داده ها از طریق سه معیار موردنظر صاحب نظران مطالعات کیفی شامل: قابل قبول بودن، قابلیت اطمینان، و تأییدپذیری، تأیید شد. بر اساس ساختار مصاحبه، برای تحلیل تصورات مشارکت کنندگان از روش هفت مرحله ای کلایزی استفاده شد. پس از طی مراحل فوق، هفت بعد اصلی شامل: ساختار سازمانی و درون داد دانشگاه؛ مهارت حرفه ای لازم و عملکرد مناسب استاد؛ توجه به نیاز یادگیرنده؛ تناسب موضوع و مواد درسی با تاب آوری دانشجو؛ و پژوهش محوری در کلاس استخراج شد. شناخت و معرفی مؤلفه های مغفول در نظام تربیت معلم کشور می تواند به سیاست گذاران، مدیران و برنامه ریزان آموزشی در اتخاذ راهبردهای مناسب برای کاهش شکاف بین وضع موجود و مطلوب در این زمینه و ارتقای وضعیت مؤلفه های برنامه درسی اجراشده یاری رساند.  
۹.

امکان سنجی اجرای برنامه درسی قصد شده کار و فناوری پایه ششم از دیدگاه معلمان مدارس ارومیه

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی قصد شده برنامه درسی اجرا شده کارو فناوری امکان سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۱۶۴
هدف از تحقیق حاضر، امکان سنجی اجرای برنامه درسی قصد شده کار و فناوری، از دیدگاه معلمان در مدارس ارومیه است. جامعه آماری، کلیه معلمان پایه ششم ابتدایی شهر ارومیه به تعداد 880 نفر بود که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، 267 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پرسش نامه محقق ساخته است که در آن به بررسی مولفه های اهداف، محتوا، شیوه های تدریس، راهبردهای ارزشیابی، امکانات و تجهیزات آموزشی و عنصر زمان پرداخته شد. یافته ها نشان داد که از نظر معلمان، ایشان با اهداف، محتوا، روش های تدریس و ارزشیابی درس کار و فناوری، آشنایی لازم را دارند، ولی امکانات و زمان اختصاص داده شده به این درس، کافی نبوده و نیاز به انعطاف پذیری و تجهیزات بیشتری وجود دارد.بنابراین پیشنهاد می شودامکانات و تجهیزات کارگاهی و فناورانه بیشتری به این درس اختصاصیابدو نیز ساعات هفتگی تدریس آن بیشتر شود.
۱۰.

بررسی برنامه درسی اجرا شده و کسب شده در درس مطالعات اجتماعی پایه ششم دبستان های شهر مشکان در سال تحیلی 1396- 1395

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی اجرا شده برنامه درسی کسب شده درس مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۲۴۶
هدف پژوهش بررسی برنامه درسی اجرا شده وکسب شده درس مطالعات اجتماعی پایه ششم دبستان های شهر مشکان در سال تحصیلی 1396- 1395 بود. تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ نحوه گرد آوری داده ها توصیفی پیمایشی است جامعه ی پژوهش، کلیه ی دانش آموزان ششم (72 نفر) شهر مشکان، که در سال تحصیلی 96- 1395 مشغول به تحصیل بودند. در پژوهش حاضر از روش« تمام شماری» استفاده شد. برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه محقق ساخته که با نظر اساتید با روش الفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفتند، استفاده شد. برای توصیف داده ها از جداول توزیع فراوانی و میانگین و «آمار استنباطی» t تک نمونه ای استفاده شد.یافته های پژوهش نشان دهنده آن است که در برنامه درسی اجرا شده آمادگی و توجیه آموزگاران در حد مطلوب قرار ندارد همچنین حوزه امکانات و تجهیزات مورد حمایت قرار نگرفته است اما اهداف پیش بینی شده در کلاس های درس مطالعات اجتماعی، در برنامه درسی اجرا شده پیگیری می شود از سوی دیگر در برنامه درسی اجرا شده مطالعات اجتماعی ، محتوای تعیین شده مناسب بوده است و در حد مطلوب اجرا شده است. همچنین دانش آموزان در پاسخ دهی به انواع سوال های آزمون دانشی، مهارتی و نگرشی عملکرد مورد انتظار و مطلوب را داشته اند.
۱۱.

ارزیابی مقایسه ای کیفیت فعالیت های فوق برنامه درسی اجرا شده در مدارس دوره متوسطه شهر قم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی فعالیت های فوق برنامه برنامه درسی اجرا شده عناصر نُه گانه کلاین دوره متوسطه اول آموزش و پرورش شهر قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۱۸۰
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی مقایسه ای کیفیت فعالیت های فوق برنامه درسی اجرا شده در مدارس دوره متوسطه شهر قم براساس عناصر نه گانه کلاین انجام شده است. روش پژوهش، توصیفی−پیمایشی و به لحاظ هدف کاربردی می باشد. جامعه پژوهش شامل مدیران، مربیان و دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر قم می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی ساده و برحسب جدول مورگان به ترتیب 119، 140 و 401 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه محقق ساخته بود. روایی صوری و محتوایی پرسش نامه به وسیله صاحب نظران حوزه مربوطه و پایایی نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 97/ محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی از قبیل آزمون t تک نمونه ای، تحلیل واریانس کروسکال−والیس و آزمون U مان ویتنی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد: 1. از دیدگاه مدیران فعالیت های فوق برنامه درسی اجرا شده در ابعاد «اه داف و مواد آموزشی» در وضعیت نامطلوبی قرار دارند؛ 2. از دیدگاه مربیان فعالیت های فوق برنامه درسی اجرا شده در بعد «زمان یادگیری» در وضعیت نامطلوبی قرار دارند؛ 3. از دیدگاه دانش آموزان فعالیت های فوق برنامه درسی اجرا شده در ابعاد اهداف، محتوا، م واد آموزش ی، فعالیت های یادگیری، راهبردهای اجرا، ارزشیابی، گروه بندی، زمان و فضا در وضعیت نامطلوبی قرار دارند.
۱۲.

مواجهه معلمان با اجرای برنامه های درسی در آموزش مجازی و ارایه راهکارهای آنان برای بهینه کردن فرایند یاددهی- یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: یاددهی - یادگیری برنامه درسی اجرا شده آموزش مجازی معلمان دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۲۰۷
امروزه آموزش مجازی یکی از مهم ترین دغدغه های اصلی معلمان در مبحث یاددهی- یادگیری است و این مهم با شیوع یکباره ویروس کرونا و پایداری آن درهم تنیده شده است. پژوهش حاضر با هدف مواجهه معلمان دوره ی ابتدایی با آموزش مجازی و راهکارهای مطرح شده برحسب تجربه زیسته معلمان ابتدایی برای بهینه شدن آن صورت گرفت. برای انجام این پژوهش، رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی توصیفی اتخاذ گردید. مشارکت کنندگان بالقوه پژوهش، شامل تمامی معلمان دوره ی ابتدایی شهرستان قشم بوده است که انتخاب آن ها به صورت هدفمند و مصاحبه ها به صورت نیمه ساختاریافته و هم چنین با اشباع نظری، تعداد 15 نفر انتخاب شده اند. مضامین فراگیر، سازمان دهنده و پایه با کدگذاری هفت مرحله ای کلایزی مشخص گردید. یافته های این پژوهش شامل دو مضمون فراگیر، شش مضمون سازمان دهنده و 54 مضمون پایه بود. نتایج حاکی از آن است که معلمان دوره ی ابتدایی دچار ابهام در نقش ها و کارکردهای آموزش مجازی هستند و راهکارهای اتخاذ شده از سوی آن ها به نوعی بازتاب دهنده ی تعمیم فهم و ادراک آن ها از یادگیری در آموزش حضوری به مجازی می باشد. لذا در این راستا ضروری است بستری جهت تفهیم معلمان ابتدایی نسبت به نقش ها و کارکردهای آموزش مجازی و همچنین محدودیت های آن جهت یادگیری دانش آموزان ابتدایی فراهم گردد.
۱۳.

فهم پدیدارشناسانه تجارب زیسته اساتید دانشگاه فرهنگیان از روش های تدریس، آشنایی با زبان هنر، آشنایی با فناوری و آشنایی با تحلیل رفتارآموزشی فراگیران در برنامه درسی اجرا شده رشته آموزش ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تجارب زیسته اساتید پدیدارشناسی برنامه درسی اجرا شده رشته آموزش ابتدایی اهداف قصد شده ی برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۱۱۳
این پژوهش با هدف فهم تجارب زیسته اساتید در مورد چهار مولفه ی روش های تدریس، آشنایی با زبان هنر، آشنایی با فناوری و آشنایی با تحلیل رفتار آموزشی فراگیران در برنامه درسی اجرا شده رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان انجام گرفت. رویکرد پژوهش کیفی و روش پژوهش پدیدارشناسی توصیفی مبتنی بر نظریه Husserl بود. داده های پژوهش با روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از مصاحبه نیمه ساختارمند با 25 نفر از مدرسان دانشگاه فرهنگیان اراک صورت گرفت. تحلیل داده ها به روش توصیفی مبتنی بر رویکرد Colaizzi (2002) بود که با استفاده از نرم افزار مکس کیودا 12 اجرا گردید. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که تجارب زیسته اساتید از برنامه درسی اجرا شده برای دانشجویان در رابطه با روش های تدریس در چهار مقوله اصلی «شناخت راهبردهای تدریس»، «تجربه تدریس موضوعی»، «تجربه اجرای روش تدریس اکتشافی»، «تجربه اجرای روش تدریس فعال»، در رابطه با کاربرد زبان هنر شش مقوله اصلی «آشنایی با زبان هنر»، «تقویت قابلیت های دانش آموزان»، «تعلیم و تربیت»، «آموزش کلاس»، «کنترل هیجان های دانش آموزان» و «توسعه حرفه ای»، در رابطه با بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات چهار مقوله اصلی «غنی سازی آموزش»، «توسعه حرفه ای خود»، «آموزش و تدریس»، «ایجاد فرصت های یادگیری»، در رابطه با تحلیل رفتار آموزش فراگیرآن چهار مقوله اصلی «بهره برداری بهینه از فرصت ها وموقعیت های رفتار آموزشی»، «توانایی تحلیل رفتار آموزشی»، «توانایی گردآوری شواهد تحصیلی» و «توانایی ارائه بازخورد مناسب وضعیت تحصیلی» شناسایی شد. بر اساس یافته های پژوهش، آموزش آگاهانه برای تقویت دانشجویان دانشگاه فرهنگیان در فهم معانی آن چه تدریس می شود، امری ضروری است. توجه در آموزش و شناخت معنای آن چه مورد توجه قرار گرفته است، به آنان «فرصتی برای عمل مناسب» به عنوان یک معلم می دهد و استفاده از زبان هنر، فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی و مهارت های تحلیلی در آموزش در تقویت قابلیت های دانش آموزان و کنترل و تخلیه هیجان های دانش آموزان می تواند فرصت های یادگیری ویژه ای را در برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان به خود اختصاص دهد.
۱۴.

ارزیابی کیفیت اجرای برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان در دوران کرونا از دیدگاه دانشجومعلمان

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی اجرا شده ارزیابی کیفیت دانشگاه فرهنگیان دوران کرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۹۷
هدف از این پژوهش، بررسی و ارزیابی کیفیت اجرای برنامه های درسی در دانشگاه فرهنگیان در دوران کرونا از منظر دانشجومعلمان است. این پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجومعلمان دوره کارشناسی پیوسته دانشگاه فرهنگیان پردیس دخترانه شهید هاشمی نژاد مشهد (به تعداد 2028 نفر) در دو طبقه علوم انسانی و هنرو علوم پایه در سال تحصیلی 1400-1399 بود. نمونه آماری به شیوه نمونه گیری تصادفی- طبقه ای نسبی به تعداد 350 نفر(227 نفر از رشته های علوم انسانی و هنر و 123 نفر از رشته های علوم پایه) از فرمول کوکران انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته طیف لیکرت بود که از طریق محاسبه آلفای کرانباخ پایایی پرسشنامه 82/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل یافته ها نشان داد که بین میانگین کسب شده و میانگین مورد انتظار تفاوت معناداری وجود دارد و کیفیت کلی اجرای برنامه ی درسی در بسترمجازی در هفت عنصر مورد بررسی در حد مورد مطلوبی قرار ندارد و در این میان عناصر هدف و محتوا بالاترین مطلوبیت و عناصر تکلیف و تعامل به ترتیب پایین ترین مطلوبیت را دارا هستند.
۱۵.

وارسی محتوی برنامه ریزی درسی قصد شده آموزش علوم تجربی دانشگاه فرهنگیان با برنامه درسی اجرا شده و شناسایی محتوای برنامه درسی مغفول

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی قصد شده برنامه درسی اجرا شده برنامه درسی مغفول برنامه درسی آموزش علوم تجربی متوسطه اول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۳۵
این پژوهش باهدف بررسی برنامه درسی رسمی قصد و اجرا شده رشته آموزش علوم تجربی و شناسایی عناصر مغفول آن انجام شد. از لحاظ روش کیفی –کمی (آمیخته)، به لحاظ هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی و تحلیل محتوا است. در بخش کیفی، تحلیل محتوا پنج مرحله ای گال و در بخش کمی آمار توصیفی (میانگین، فراوانی و درصد میزان تطابق )استفاده شد. جامعه تحلیل محتوا شامل سرفصل آموزشی دانشگاه فرهنگیان به عنوان برنامه درسی قصد شده دارای 303 صفحه و کتب درسی اموزش علوم تجربی مقطع متوسطه اول به عنوان برنامه درسی اجرا شده و شامل 423 صفحه و واحد تحلیل محتوای کتب درسی مباحث یادگیری است. بر این اساس پایه هفتم 15 فصل؛ هشتم 15 و نهم 15 فصل و درمجموع 45 فصل شد. برای پایایی و اعتبار یافته ها مفاهیم و موضوعات، از متخصصین و دانشجویان رشته خواسته شد تا اسناد را بر اساس موضوعات یادگیری تحلیل نمایند. هم چنین محققین برای اعتباریابی نتایج، دو بار در فواصل زمانی مختلف، محتواها را موردبررسی مجدد قرارداد و نتایج تقریباً یکسانی را استخراج نمود. نتایج نشان داد که بیشترین پوشش محتوا مربوط به پایه هفتم با 51/88% و کمترین مربوط به پایه نهم با 55/77% است و بیشترین محتوای مغفول در پایه نهم در فصل دهم با عنوان نگاهی به فضا است. همچنین از مجموع 366مبحث واحد درسی کتب درسی، سرفصل فیزیولوژی با 59، فیزیک مکانیک با 31 و علوم زمین با 29 بیشترین پوشش محتوا را به خود اختصاص داده اند. در انتها پیشنهاداتی جهت بازنگری سرفصل آموزشی ارائه شد.
۱۶.

بازنمایی و تبیین گسست ایدئولوژی های برنامه درسی قصد شده و اجرا شده در دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی ایدئولوژی برنامه درسی قصد شده برنامه درسی اجرا شده دانشگا ه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۷۶
هدف پژوهش حاضر بازنمایی و تبیین گسست ایدئولوژی های برنامه درسی قصد شده و اجرا شده در دانشگاه فرهنگیان از دیدگاه اساتید و دانشجو معلمان است. این تحقیق از لحاظ ماهیت کمی، از نظر هدف کاربردی و از لحاظ گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری شامل همه اساتید و دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان خوزستان در سال 1400-1401 بود، که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 73 نفر اساتید و 245 نفر دانشجو معلمان تعیین، و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد ایدئولوژی های برنامه درسی اسکایرو (2008) بود. روایی محتوایی و صوری پرسشنامه با استفاده از نظر جمعی از متخصصان و رشته علوم تربیتی به دست آمده و اعتبار پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ  87/0محاسبه شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون توصیفی استفاده شده است. یافته ها نشان داد که بین ایدئولوژی قصد شده و اجرا شده اساتید تفاوت وجود دارد، بدین صورت که از دیدگاه اساتید ایدئولوژی قصد شده غالب برنامه درسی ایدئولوژی یادگیرنده محور است، در صورتی که از دیدگاه دانشجویان دانشگاه فرهنگیان ایدئولوژی اجرا شده برنامه درسی غالب اساتید دانشگاه فرهنگیان ایدئولوژی دانش پژوهان علمی است. در نتیجه از آنجایی که ایدئولوژی برنامه درسی اجرا شده نسبت به ایدئولوژی برنامه درسی قصد شده از جنس کاربردی در کلاس درس برخوردار است. بنابراین ضروریست که اساتید دانشگاه فرهنگیان آسیب شناسی لازم را برای شناخت و آگاهی از شرایط مداخله گر در فعالیت های آموزشی برای همخوانی ایدئولوژی قصد شده برنامه درسی خود با ایدئولوژی اجرا برنامه درسی شده به عمل آورند.
۱۷.

ارزیابی تناسب برنامه درسی تدوین شده زیست محیطی در رشته های مهندسی عمران، معماری و کشاورزی با معیارهای توسعه پایدار زیست محیطی

تعداد بازدید : ۵۷ تعداد دانلود : ۵۶
هدف کلی از پژوهش حاضر ارزیابی تناسب برنامه درسی تدوین شده زیست محیطی در رشته های مهندسی عمران، معماری و کشاورزی با معیارهای توسعه پایدار زیست محیطی بود. جامعه آماری شامل کلیه  استادان و دانشجویان رشته های مهندسی عمران، معماری و کشاورزی دانشگاه شیراز بود. در این پژوهش استادان کل شمار شدند و برای انتخاب دانشجویان با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تعداد320 نفر انتخاب شدند. روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی بود. ابزار پژوهش شامل سه مقیاس بود: 1. فرمهای مصاحبه محقق ساخته بر اساس اصول هفت گانه توسعه پایدار محیط زیست ]مؤسسه فناوری رزهیلمن و دانشگاه کارنگی ملون،1999-1997[ به منظور اولویت بندی اهمیت اصول زیست محیطی محتوای دروس تدوین شده؛ 2. مقیاس محقق ساخته مستخرج از سیاهه ماینر (1977) مبتنی بر اصول هفتگانه توسعه پایدار زیست محیطی به منظور بررسی اولویت بندی دیدگاه دانشجویان در باره اهمیت اصول زیست محیطی محتوای دروس اجرا شده محیط زیست؛  3. مقیاس محقق ساخته مبتنی بر اصول هفت گانه توسعه پایدار زیست محیطی؛ برای اولویت بندی دیدگاه دانشجویان در باره اهمیت اصول زیست محیطی محتوای دروس تجربه شده محیط زیست. مقیاس اول به استادان و مقیاس دوم و سوم به دانشجویان داده شد. همچنین، برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی بهره گرفته شده است. برای پاسخگویی به سؤال اول از آمار توصیفی نظیر میانگین و انحراف معیار و سؤال دوم و سوم از آزمون تی تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج نشان داد که: 1. میانگین اهمیت اصول محتوای دروس تدوین شده محیط زیست نسبت به اهمیت معیارهای توسعه پایدار زیست محیطی پایین تر است. 2. میانگین اهمیت اصول محتوای دروس محیط زیست در مرحله اجرای آن پایین تر از اهمیت معیارهای توسعه پایدار زیست محیطی است و تفاوت معناداری بین این دو وجود دارد. 3. میانگین اهمیت تجارب کسب شده دانشجویان پایین تر از اهمیت معیارهای توسعه پایدار است و تفاوت معناداری بین این دو وجود دارد.
۱۸.

آسیب شناسی کیفی درس تفکر و سواد رسانه ای دوره متوسطه در مرحله اجرا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دوره متوسطه تفکر و سواد رسانه ای برنامه درسی اجرا شده آسیب شناسی دیدگاه دبیران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳ تعداد دانلود : ۷۵
هدف اصلی مقاله حاضر آسیب شناسی کیفی درس تفکر و سواد رسانه ای دوره متوسطه در مرحله اجرا بود. پژوهش با روش پدیدارشناسی با مشارکت 18 نفر اجرا شد. یافته ها نشان داد آسیب های اجرایی شامل محتوای ناسازگار (عدم توفیق دانش آموزان در تعیین صحت و درستی اطلاعات، عدم منجر شدن دانش آموزان به تأمل ورزی و فهم انتقادی اطلاعات، ناتوانی نسبت به نیازهای اطلاعاتی دانش آموزان، عدم توفیق دانش آموزان نسبت به ارتقاء مسئولیت پذیری انتخاب و استفاده از پیام ها، اشکال دانش آموزان در شناخت شکل های بصری ارتباط)، ضعف کنشگران مدرسه ای (ضعف سواد رسانه ای مدیر، معاونان و دبیران)، والدین ناآگاه و غیرهمراه (کم توجهی به آموزش والدین و نقش آن ها در حمایت از آموزش سواد رسانه ای، ناآگاهی والدین در مواجهه معقول با رسانه ها و درس سواد رسانه ای)، نادید گرفتن سخت افزارها (در نظر نگرفتن فضا و مکان مناسب، نبود امکانات لازم جهت تولید محتوای چندرسانه ای، عدم وجود نیروهای پشتیبان جهت تعمیر، نگه داری و به روزرسانی سخت افزارهای کلاس) هستند.
۱۹.

بررسی میزان رضایت مهارت آموزان ماده 28 از برنامه درسی اجرا شده دوره بدو خدمت دانشگاه فرهنگیان (مطالعه موردی استان کهگیلویه و بویر احمد)

کلیدواژه‌ها: رضایت برنامه درسی اجرا شده مهارت آموزان دانشگاه فرهنگیان کهگیلویه وبویر احمد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵ تعداد دانلود : ۲۸
ارزیابی برنامه های درسی همواره یکی از بهترین راه های ارزیابی کیفیت آموزش در نظام های آموزش عالی به شمار می رود. دانشگاه فرهنگیان به عنوان مجری اصلی آموزش های شروع و ضمن خدمت معلمان، ارزیابی برنامه درسی اجرا شده آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این پژوهش با هدف بررسی میزان رضایت مهارت آموزان ماده 28 از برنامه درسی اجرا شده دوره بدو خدمت دانشگاه فرهنگیان انجام گرفت. نوع پژوهش با توجه به هدف کاربردی و روش انجام آن پیمایشی است. جامعه آماری کلیه مهارت آموزان ماده 28 رشته آموزگار ابتدایی استان کهگیلویه وبویراحمد بود که در سال 1401 در پردیس شهید ایزدپناه یاسوج درحال گذراندن دوره مهارت آموزی بودند. باتوجه به حجم پایین جامعه آماری، تمامی آن ها به تعداد 50 نفر برای انجام پژوهش انتخاب شدند. ابزارگردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مقیاس پنج گزینه ای لیکرت بود که روایی محتوایی آن مورد تایید 5 نفر صاحبنظر قرار گرفت و پایایی آن نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 892/0 به دست آمد. داده های حاصل با استفاده از نرم افزار آماری SPSS محاسبه و در سطح آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که معلمان از برنامه درسی اجراشده دوره مهارت آموزی رضایت ندارند. این نارضایتی در بعد روش های ، راهبردهای اجرایی و آموزشی برنامه درسی بیشتر بود.
۲۰.

چگونه برنامه درسی اجرا شده را ارزشیابی کنیم؟(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بافت آموزش ارزشیابی برنامه درسی برنامه درسی اجرا شده دوره کارشناسی تعاملات فراکلاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰ تعداد دانلود : ۱۴
پژوهش حاضر با هدف ارائه چهارچوبی برای ارزشیابی از برنامه درسی اجرا شده دوره کارشناسی انجام گرفته است. با استفاده از روش پژوهش کیفی توصیفی، تجارب و ادراکات 31 نفر (17 عضو هیئت علمی، 12 دانشجوی دوره کارشناسی، 2 کارشناس دفتر برنامه ریزی آموزش عالی) از دانشگاه های علامه طباطبایی، تهران و خوارزمی، دانشگاه علوم پزشکی ارتش و دفتر برنامه ریزی آموزش عالی با روش نمونه گیری هدفمند و از طریق مصاحبه نیمه ساختارمند گردآوری شد. تحلیل داده ها با تکیه بر رویکرد نظریه زمینهای سیستماتیک و با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی به ترتیب انجام گرفت. از یافته های به دست آمده، مقوله های «طراحی نقشه تدریس»، «اجرای تدریس و نظارت بر آن» و خرده مقوله های «انتخاب رویکرد تدریس»، «انتخاب روش تدریس»، «برنامه ریزی برای اجرای تدریس»، «ایجاد فضای عاطفی مثبت»، «تدریس»، «تعاملات بعد از کلاس»، «نظارت بر برنامه درسی تدریس شده» شناسایی شد. به طور کلی چهارچوب شناسایی شده برای ارزشیابی برنامه درسی اجرا شده، زیست-بوم این نوع از برنامه درسی را به فراسوی کلاس های درس گسترش داده و زمینه نگاه عمیق تری به کیفیت فرایندهای یادگیری-تدریس را فراهم کرده است.