راهبرد

راهبرد

راهبرد سال بیست و سوم زمستان 1393 شماره 73 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی وضعیت رقابت در سپهر رسانه ای کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رقابت AHP سازمان صداوسیما مصرف رسانه کارکرد رسانه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات صنعت ارتباطات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه قدرت رسانه ای
تعداد بازدید : ۲۱۸۱ تعداد دانلود : ۸۹۱
در گذشته رسانه های مکتوب و دیداری-شنیداری کشور در بازار تولید و پخش، مشابه و رقیبی نداشتند، اما امروزه در سپهر رسانه ای بسیار پررقابتی فعالیت می کنند. گسترش تکنولوژی اینترنت، حاکم شدن وسایل ارتباطی نوین از یک سو و وجود شبکه توزیع خانگی، تولیدات مردمی و بیش از دوهزار کانال تلویزیونی ماهواره ای، تأثیر بر مخاطب را بسیار سخت تر از قبل کرده است. در این وضعیت، آگاهی از اینکه هر رسانه چه کارکردی داشته و در سبد مصرف رسانه ای مخاطبان کشور چه جایگاهی دارد، به مسئولان کمک می کند تا تصمیم لازم را اتخاذ کنند. در این مقاله به منظور بررسی رقابت بازار در صنعت رسانه ای و سبد مصرف رسانه مردم کشور، ابتدا با کمک منابع کتابخانه ای کارکردهای رسانه مشخص شد: کارکرد نظارت بر محیط (نقش خبری)، ایجاد همبستگی اجتماعی در واکنش به محیط (نقش ارشادی و راهنمایی)، نقش آموزشی و سرگرمی و اوقات فراغت. سپس در نظرخواهی با الگوی تصمیم گیری تحلیل سلسله مراتبی از 17 نفر از متخصصان و نخبگان عرصه فرهنگ و رسانه، سهم و و میزان توجه مردم به هر رسانه و برای هر کارکرد خاص مشخص شد. نتایج به کمک نرم افزار برای 13 نوع رسانه موجود در کشور تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد امروزه کارکرد عمده رسانه ها سرگرمی شده است. از جنبه کارکرد سرگرمی، سهم عمده را تلویزیون، ماهواره، بازی های کامپیوتری، رادیو و وب سایت ها دارند. از جنبه کارکرد ارشاد و آگاهی بخشی، سهم عمده به تلویزیون، ماهواره، وب سایت ها، رادیو و روزنامه می رسد. از جنبه کارکرد آموزشی، سهم عمده به تلویزیون، ماهواره، وب سایتها، کتاب و رادیو میرسد و از جنبه کارکرد اطلاعرسانی و خبر، سهم عمده به تلویزیون، رادیو، ماهواره، وب سایتها و روزنامه می رسد. به صورت کلی بیشترین مصرف رسانه ای در سبد مردم کشور در اختیار تلویزیون، ماهواره، رادیو، وب سایت ها، بازی کامپیوتری و فیلم های شبکه خانگی است
۲.

مرور و دسته بندی راهبرد کشورهای جهان در مواجهه با شبکه های اجتماعی مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی راهبرد تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه قدرت رسانه ای
تعداد بازدید : ۱۹۷۰ تعداد دانلود : ۷۶۱
در سال های اخیر و همگام با توسعه وب 3 و گسترش شبکه های اجتماعی در سطح اینترنت، موضوع میزان نفوذ و تأثیرگذاری این شبکه ها بر جامعه به یکی از مباحث مهم در حوزه سیاست گذاری فناوری تبدیل شده است. نفوذ این شبکه ها در عرصه های مختلف زندگی کنونی، مرزهای رسانه های سنتی (که بیشتر یک طرفه بودند) را از بین برده است. هدف این مقاله استخراج راهبردهای کشورها در قبال شبکه های اجتماعی مجازی و دسته بندی آنها ست. برای این منظور، برنامه ها، قوانین و مقرارت، شیوه نامه ها و خط مشی ها در سطح ملی بررسی شده است و با تمرکز بر این اسناد در 12 کشور جهان، اتحادیه اروپا و مجموعه کشورهای عربی (به صورت کلی)، راهبردهای دولت ها در قبال شبکه های اجتماعی مجازی استخراج و سپس در پنج دسته بدیل راهبردی طبقه بندی شد: (1) راهبردهای ایجاد و تنوع سازی، (2) راهبردهای همکاری و تشریک مساعی، (3) راهبردهای استفاده هدفمند، (4) راهبردهای ترویجی، آموزش و آگاه سازی و (5) راهبردهای تدافعی. استخراج بدیل های راهبردی، نه تنها به تصمیم گیران و کارشناسان کمک می کند تا با اتخاذ راهبردهای چندگانه درباره شبکه های اجتماعی، ضمن بهره مندی از فرصت های این فناوری، تهدیدهای آن را کاهش دهند، بلکه در دیگر پژوهش های راهبردی فضای مجازی نیز از آن استفاده می شود
۳.

قانون حاکم بر دعاوی مسئولیت مدنی ناشی از تخریب محیط زیست در حقوق اتحادیه اروپا و ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تعارض قوانین مسئولیت مدنی حقوق محیط زیست مقررات روم دو

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی حقوق گرایش های جدید حقوقی
  2. حوزه‌های تخصصی حقوق گرایش های جدید حقوقی حقوق محیط زیست
تعداد بازدید : ۲۳۴۴ تعداد دانلود : ۱۳۵۷
زیست محیطی است. در این گونه دعاوی مسئولیت مدنی، غالباًعلاوه بر تخریب منابع، صدمات مالی یا جانی واردشده به اشخاص نیز طرح می شود و همین تعدد زیان، پیچیدگی های موضوع را افزایش می دهد. ضمن آنکه، به دلیل گسترش دعاوی منابع طبیعی در کشورهای هم جوار، در بیشتر دعاوی جبران خسارات، وجود حداقل یک عامل خارجی مفروض است و همین دو یا چندگانگی، دادگاه ها را در تمیز قانون ماهوی حاکم بر دعوا دچار مشکل می کند. برای حل این مشکل، نخستین بار، در سال 2007 میلادی، در حقوق اتحادیه اروپادر ماده هفت مقررات متحدالشکلی موسوم به روم دو، قاعده حل تعارض یکپارچه ای وضع شد که به موجب آن، با تعیین یک عامل جایگزین ارتباط، زیان دیده در انتخاب و تعیین قانون صلاحیت دار ابتکار عمل محدودی داشته و در شبه جرم های فراسرزمینی، بین دو قانون محل زیان و محل فعل زیان بار امکان انتخاب دارد. در حقوق ایران موضوع به کلی مسکوت است. اما با تشریح مبانی حقوقی و اقتصادی قاعده اروپایی حل تعارض و تطبیق مبنایی آن با حقوق داخلی، نه تنها می توان این آزادی عمل را برای دادگاه ها تجویز کرد، بلکه با تقویت آن می توان طیف وسیع و جامع تری از قوانین ماهوی را پیش روی دادگاه ها نهاد تا با انتخاب آن، به نحو کامل تری خسارات زیست محیطی وارد در گذشته را جبران و از خسارات احتمالی در آینده پیشگیری کند
۴.

فراتحلیل پژوهش های انجام شده در خصوص نقش عوامل موثر بر بسیج همگرایانه اقوام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نگرش مذهبی فراتحلیل هویت قومی اندازه اثر رویکرد تعاملی تبعیض اقتصادی استفاده از نخبگان زبان قومی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران اقوام
  3. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران اقوام در ایران
تعداد بازدید : ۱۰۳۶ تعداد دانلود : ۵۹۴
هدف از پژوهش حاضر بررسی فراتحلیل پژوهش های انجام شده در خصوص قومیت در ایران است. برای این منظور با استفاده از روش فراتحلیلی، مطالعاتی گردآوری شد که به قومیت پرداخته بود. برای گردآوری مطالعات از کلیدواژه های مرتبط استفاده شد و جست وجو در سایت ها و پایان نامه های تحصیلات تکمیلی دانشگاه ها صورت پذیرفت. در نهایت مطالعاتی که با معیارهای ورود به فراتحلیل همخوانی داشتند گزینش و اطلاعات مورد نظر برای آزمون فرضیات با پرسشنامه معکوسی استخراج شد که نویسنده تهیه کرده بود. از ده مطالعه گزینش شده آمار های مناسب برای محاسبه اندازه اثر و اطلاعات مورد نیاز دیگر ثبت و با نرم افزار CMA2 به محاسبه اندازه اثرها و تجزیه و تحلیل فرضیات اقدام شد. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که در مجموع متغیرهای مستقل شناسایی شده بر بسیج سیاسی همگرایانه و هویت ملی مؤثر بوده است. مقدار اندازه اثر تلفیق شده 708/0 (708/0 = d) بوده و به لحاظ آماری نیز معنادار است. از آنجا که این مقدار در دامنه ای بین 8/0 تا 7/0 قرار دارد، طبق دسته بندی کوهن متوسط ارزیابی می شود. نتایج همچنین نشان می دهد متغیرهایی نظیر داشتن مبنای نظری، احترام به آداب و رسوم، مذهب و زبان اقوام، استفاده از نخبگان اقوام در مناسب سیاسی یا رویکرد تعاملی با دولت ،تأکید بر اشتراکات و افتراقات مذهبی و احساس تبعیض اقتصادی و فرهنگی به لحاظ آماری تأثیر معناداری بر بسیج سیاسی همگرایانه اقوام و هویت ملی داشته است. برای دستیابی به بسیج سیاسی همگرایانه اقوام و هویت ملی و همبستگی ملی باید کاهش محرومیت و تبعیض اقتصادی، تأکید بر اشتراکات مذهبی، احترام به زبان وآداب و رسوم و رعایت قانون مربوط به اقوام را مد نظر قرار داد
۵.

تحلیل عوامل تأثیرگذاری تحریم های اقتصادی بر ایران و راهکارهای مقابله با آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحریم اقتصادی تحلیل سلسله مراتبی اقتصاد مقاومتی اقتصاد تحریم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد بین الملل ارتباطات بین المللی و اقتصاد سیاسی بین الملل تضادهای بین المللی،مذاکرات،تحریم ها
  2. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد بین الملل ارتباطات بین المللی و اقتصاد سیاسی بین الملل توافقات بین المللی،سازمان های بین المللی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اصول روابط بین الملل مفاهیم پایه ای روابط بین الملل رژیمهای بین المللی
تعداد بازدید : ۵۰۲۳ تعداد دانلود : ۱۳۳۵
این پژوهش بر آن است تا با واکاوی تأثیر تحریم های اقتصادی بر ایران با استفاده از تجربیات جهانی، راهکار های علمی و عملی مقابله با تحریم های اقتصادی و اولویت بندی این راهکارها را ارائه کند. برای این منظور با استفاده از مبانی نظری، تحریم های اقتصادی شش عاملِ تدریجی و دائمی بودن تحریم ها، وجود درآمدهای نفتی، اتخاذ راهبرد توسعه ای جایگزینی واردات، رقابت جهانی، عدم همراهی کامل اقتصادهای نوظهور مستقل با تحریم، وجود بانکداری برون مرزی را به مثابه عوامل تقلیل دهنده تأثیر تحریم های اقتصادی شناسایی می کند. در مقابل هشت عاملِ چندجانبه شدن تحریم ها، بسته شدن بسیاری از مسیر های دور زدن تحریم ها، محدود شدن دسترسی به نظام مالی بین المللی، هدف قرار دادن فروش نفت، همزمانی تحریم های اقتصادی با آثار برخاسته از اجرای طرح تحول اقتصادی، وابستگی شدید تولید داخلی به فناوری، مواد خام و واسطه ای خارجی، وابستگی نظام ارزی کشور به دلار و یورو، عدم مدیریت افکار عمومی را به مثابه عوامل تشدید کننده تأثیر تحریم ها بر ایران می داند. در نهایت این پژوهش با بازکاوی عوامل یادشده و در نظر گرفتن آرمان های ایرانی- اسلامی به هشت راهکار عملی برای مقابله با تحریم های اقتصادی رهنمون می کند و مبتنی بر کاهش منافع و افزایش هزینه های تحریم کنندگان و افزایش منافع و کاهش هزینه های کشور تحریم شونده، به صورت علمی و عملی سیاست هایی را برای مقابله با تحریم ها پیشنهاد می کند. در آخر با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و دخیل کردن ضریب تأثیر هر یک از عوامل تقلیل دهنده و تشدید کننده تأثیر تحریم های اقتصادی، راهکارراهکارهای پیشنهادی را اولویت بندی می کند
۶.

نگاهی برساخت گرایانه به روابط گازی روسیه و اتحادیه اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روسیه اتحادیه اروپا برساخت گرایی بازار گاز عدم قطعیت راهبردی عدم قطعیت تحلیلی امنیت انرژی، کمبود حاکمیت منابع

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه اتحادیه اروپا و اروپای شرقی
تعداد بازدید : ۹۵۵ تعداد دانلود : ۴۵۵
روابط گازی روسیه و اتحادیه اروپا به عنوان تولید کننده و مصرف کننده عمده گاز طبیعی جهان درون ساختارهای ثابت شده انرژی امنیتی شده و کمبود تحلیل می شود. انرژی امنیتی شده، حاصل موقعیت های عدم قطعیتی است که در تعاملات انرژی دوجانبه روسیه و اتحادیه اروپا به وفور یافت می شود و کمبود نیز برسازنده گفتمان های حاکمیت دائم بر منابع و بازار رقابتی است. در چارچوب این ساختارهاست که گفتمان های انرژی اتحادیه اروپا یعنی گفتمان های امنیت عرضه، بازار، پایداری محیط زیست و مسئولیت اجتماعی همراه گفتمان های انرژی روسیه یعنی گفتمان های امنیت تقاضا، حاکمیت منابع، پایداری و مسئولیت اجتماعی اهمیت می یابد
۷.

بررسی عوامل فرهنگی و اجتماعی مؤثر بر منزلت اجتماعی معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: معلمان منزلت اجتماعی عوامل اجتماعی- فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹۳ تعداد دانلود : ۱۲۹۰
آموزش و پرورش به منزله قلب پیکره جامعه است که موجب رشد و پیشرفت بخش های دیگر جامعه می شود. با مطالعه تاریخ کشورهای پیشرفته متوجه می شویم آموزش و پرورش در ارتقای بخش های دیگر کشورنقش پررنگی بر عهده دارد. اما نکته مهم این است که اهمیت تعلیم و تربیت به عوامل آن بر می گردد و در میان عوامل آموزشی و پرورشی، «معلم» مهم ترین عامل تلقی می شود. تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل فرهنگی و اجتماعی مؤثر بر منزلت اجتماعی معلمان انجام شده است. این تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعة آماری تحقیق معلمان مدارس مقطع ابتدایی و متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 93-92 با نمونة آماری شامل 384 نفر(طبق جدول مورگان) است که به روش تصادفی خوشه ای از میان پنج منطقه (16،13،10،7،3) انتخاب و بررسی شده اند. ابزار اصلی تحقیق برای جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بوده است. پس از مرور کتابخانه ای و اینترنتی اسناد و منابع مربوط به پیشینه منزلت اجتماعی در ایران و جهان، یازده مؤلفه شناسایی شده فهرست شد و نیز از معلمان خواسته شد بر اساس طیف لیکرت و با توجه به اهمیت آنها به عنوان عوامل تأثیرگذار بر منزلت اجتماعی، امتیازی بین 1 تا 5 به آنها اختصاص دهند. روایی پرسشنامه با استفاده از روش روایی محتوا و با نظر چندین صاحب نظر در حوزه تعلیم و تربیت پس از اعمال اصلاحات تأیید شد. برای حصول از پایایی پرسشنامه تحقیق نیز از آزمون آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که ضریب آلفای کرونباخ برابر 85/0 به دست آمد و بدین گونه ابزار تحقیق تأیید و در اختیار پاسخگویان قرار داده شد. پس از گردآوری و ورود داده ها به رایانه با کمک نرم افزار SPSS نسخه 5/11، از آزمون t تک نمونه ای و آزمون فریدمن برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که از 11 مؤلفه، میانگین 8 مؤلفه بالاتر از میانگین متوسط بوده است. از طرف دیگر نتایج آزمون فریدمن نیز نشان داد که مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر منزلت اجتماعی معلمان شامل اصلاح نگرش جامعه به مصرف کننده بودن آموزش و پرورش، ارج نهادن به ارزش های حرفه معلمی در جامعه و قدردانی مادی و معن وی از معلمان، فراهم کردن زمینه مشارکت معلمان در فع الیت های اجتماعی- فرهنگی جامعه و اولویت دادن به تعلیم و تربیت درکنار موضوعات مهم و کلان کشوری بوده است
۸.

جریان شناسی نیروهای سیاسی در بین سال های 1357-1362(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی جمهوری اسلامی اسلام گرایان انقلابی لیبرال ها

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران احزاب
تعداد بازدید : ۱۴۲۵ تعداد دانلود : ۱۱۶۳
جریان شناسی سیاسی نیروهای سیاسی از عوامل تعیین کننده در علم سیاست است، نشناختن این جریا ن ها باعث می شود تا شکاف هایی میان گروه ها و تفاوت ها درک نشود. این مقاله در نظر دارد تا براساس عوامل گوناگون، منازعه و رقابت میان جریان های سیاسی سال های نخستین انقلاب اسلامی را بررسی و تحلیل کند. در واقع باید گفت که جریا ن های سیاسی از طریق سازمان های سیاسی گوناگون خود مهم ترین عامل برای هر تغییراتی در سیاست هستند و تا زمانی که از جریان های سیاسی و سازمان های آنها شناخت دقیقی نداشته باشیم، نمی توانیم به عمق تغییرات سیاسی در کشورها پی ببریم. این مقاله در نظر دارد با پشتیبانی چارچوب مفهومی منازعه و رقابت و با روش جریان شناسی ابعاد پنهان سیاست سال های نخست انقلاب اسلامی را تبیین و مجادلات جریان ها و گروه های سیاسی را تشریح کند. در این مقاله تلاش می کنیم تا هر پنج جریان سیاسی اصلی بین سال های 1357-1362 را نشان و منازعات حاکم در میان آنها را شرح دهیم

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۰۷