۱.
کلیدواژه‌ها:
اهداف راهبردی تفکر راهبردی تحلیل راهبردی اندیشه مقام معظم رهبری
در این مقاله تلاش شده الگویی از تحلیل راهبردی بر اساس اندیشه مقام معظم رهبری برای سازمان های دولتی ایران ارائه شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد در نظر مقام معظم رهبری، در فرآیند تحلیل راهبردی، تحلیل گر با سه مقوله اهداف راهبردی، تبیین راهبردی واقعیت های اجتماعی و تفکر راهبردی مواجه است. بدین ترتیب، لازم است تحلیل گر راهبردی، ابتدا اهداف راهبردی نظام سیاسی (وضع مطلوب) را شناخته و سپس واقعیت های اجتماعی راهبردی (وضع موجود) را تبیین نماید در نهایت، شیوه حرکت از وضع موجود به وضع مطلوب (راهبرد) را با کمک تفکر راهبردی ترسیم کند. در اندیشه رهبر انقلاب، اهداف راهبردی جمهوری اسلامی ایران شامل چهار ارزش بنیادین استقلال، آزادی، عدالت و معنویت است. واقعیت های اجتماعی راهبردی ایران نیز از سه قسمت ابزار مادی راهبردی، ابزار معنوی راهبردی و موانع راهبردی (مانند سابقه استبداد داخلی و وجود جبهه ى دشمن) تشکیل شده است.
۲.
کلیدواژه‌ها:
امنیت فقه امنیت امنیت فرهنگی مطالعات اسلامی امنیت مصالح خمسه
امروزه جهان اسلام، تحت سایه سنگین ناامنی و بحران های متوالی و متتابعی چون تروریسم مذهبی، تفکرات تکفیری و اشغال نظامی به سر می برد که بیانگر انحطاط در حیات سیاسی- اجتماعی مسلمانان می باشد. این انحطاط در حوزه های نظری امنیت نیز تبلور یافته است که ضرورت تأملات فقهی راجع به امنیت و تولید دانش اسلامی امنیت با ابتنای بر ظرفیت های فقه شیعه را آشکار می کند. مقاله حاضر با تمسک به خصائص و ظرفیت های فقه شیعه سعی کرده احکام متقاربی با محوریت امنیت فرهنگی را تجمیع و اصول و ضوابط فقهی امنیت را استنتاج نماید و زمینه تکوین «فقه امنیت فرهنگی» در چارچوب مطالعات اسلامی امنیت را فراهم سازد.
۳.
کلیدواژه‌ها:
عدالت اجتماعی ثبات سیاسی پاسخ گویی حکم رانی خوب کیفیت قوانین
حکم رانی خوب، اعمال قدرت اقتصادی، سیاسی و اداری به نحو پاسخ گو و اثربخش است. شاخص های حکم رانی خوب با توجه به شرایط و اطلاعات هر جامعه وزن و ارتباط متفاوتی دارد. این پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی است و با هدف محاسبه ضرایب و وزن هر یک از شاخص های حکم رانی خوب در ایران و شناسایی روابط علّی بین این شاخص ها انجام شده است. از جمله نتایج پژوهش می توان به وزن بالای شاخص های پاسخ گویی، حق اظهار نظر و عدالت اجتماعی نسبت به دیگر شاخص های حکم رانی خوب اشاره کرد. همچنین، سه شاخص کیفیت قوانین، قانون مداری و حق اظهار نظر، دارای بیشترین تأثیر بر دیگر شاخص ها می باشند.
۴.
کلیدواژه‌ها:
امنیت ملی دفاع همه جانبه امنیت انسانی جنگ همه جانبه
کنسرسیوم کانادایی امنیت انسانی در سال 2007، امنیت انسانی را رهیافت مردم محور به سیاست خارجی تعریف کرده که ثبات پایدار را متکی به حفظ مردم از خطرات و تهدیدات علیه حقوق، سلامتی و حیات آنها می داند و بر خلاف امنیت ملی به تهدیدات علیه امنیت افراد جامعه توجه دارد و مطالعات امنیتی را به دفاع از مرزها محدود نمی کند. بنابراین، در رهیافت دفاع همه جانبه، در کنار توجه به ابعاد نظامی مقابله با تهدیدات، به تهدیداتی که از جانب موضوعات مرتبط با امنیت انسانی مطرح می شود نیز باید توجه گردد. این مقاله درصدد است با توجه به رهیافت دفاع همه جانبه، ضمن شناسایی تهدیداتی که از عرصه امنیت انسانی برای امنیت ملی ایجاد می شود، شیوه های تأثیرگذاری آنها بر امنیت ملی کشور را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد و راه کارهای مناسب برای مقابله با این تهدیدات را ارائه کند.
۵.
کلیدواژه‌ها:
آمریکا تحریم برنامه هسته ای اوباما دیپلماسی اجبار شورش مردمی
ایالات متحده در دوره اوباما، در سیاست اعلامی خود، به دنبال تغییر محاسبات راهبردی رهبران جمهوری اسلامی ایران در برنامه هسته ای بوده و در این رابطه از تحریم با هدف فلج کردن اقتصاد ایران استفاده کرده است. بنابراین، سؤال اساسی این است که انتظار واشنگتن از کارکرد رژیم تحریم ها بر ضد جمهوری اسلامی ایران چیست و نتیجه نهایی آن که تغییر محاسبه است بر اساس چه مکانیسمی محقق می شود؟ این مقاله با بررسی سیاست های تحریمی، ایجاد تردید و شکاف سیاسی میان مسئولین نظام و شورش مردمی را مهمترین هدف مورد نظر آمریکا از تحمیل رژیم تحریم ها بر ضد ایران می داند و از دیپلماسی اجبار به عنوان چارچوب نظری استفاده نموده است.
۶.
کلیدواژه‌ها:
سیاست خارجی امنیت فیزیکی امنیت هویتی تصمیم گیری شهودی چندوجهی الگوی بازیگر خردمند الگوی ادراکی (شناختی)
در این مقاله، کارآیی مدل تصمیم گیری شهودی چندوجهی با تمرکز بر تحریم های قطعنامه 1929 شورای امنیت با عنایت به رویکرد دولت های نهم و دهم نسبت به برنامه هسته ای و توان موشکی ایران مورد آزمون قرار گرفته است. بند نهم قطعنامه 1929 شورای امنیت به طور صریح توان دفاع موشکی کشور را نشانه گرفته که سابقه قبلی نداشته است. تصمیم گیری شهودی چندوجهی در مقایسه با الگوهای مرسوم ادراکی و بازیگر خردمند، به طور نسبی به الگوی متمایز تصمیم گیری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نزدیک تر است و با رویه های پروسه ای چند مرحله ای آن سازگاری بیشتری دارد، هرچند این الگو نیز مانند سایر مدل ها قادر به تبیین ماهیت و کلیت سیاست خارجی ایران نیست.
۷.
کلیدواژه‌ها:
حقوق بین الملل سازمان ملل آژانس بین المللی انرژی اتمی تأسیسات هسته ای حمله مسلحانه
از منظر حقوق بین الملل، هنوز معاهده الزام آور جهان شمول مشخصی مبنی بر ممنوعیت حمله یا تهدید به حمله مسلحانه، که جزییات ممنوعیت مقرر در حقوق بین الملل عام را پیش بینی نماید، منعقد نشده است، هرچند تلاش های بین المللی در این زمینه ادامه دارد. مقاله حاضر، با رجوع به اسناد بین المللی و همین طور رویه بین المللی، به توضیح و تحلیل ممنوعیت مذکور پرداخته و نارسایی های حقوق بین الملل در این زمینه را روشن نموده و برای رفع آنها پیشنهاداتی را مطرح کرده است. همچنین، این مقاله با رجوع به اسناد بین المللی موثق و رویه بین المللی، مبانی حقوقی حمله یا تهدید به حمله مسلحانه علیه تأسیسات هسته ای در لوای نظریه دفاع مشروع پیش گیرانه را نقد نموده و مغایرت آن را با قواعد و مقررات حقوق بین الملل مورد بررسی قرار داده است.
