۱.
کلیدواژه‌ها:
متن دستاوردها برنامه هسته ای ایران توافق هسته ای برجام مطالعات حقوقی
متن توافق هسته ای، منافع جمهوری اسلامی ایران را در سطح بالایی تأمین می کند و با توجه به زمینه و شرایط شکل گیری این توافق و اهداف و نیات طرفین آن، این مسئله برای کشورمان اهمیت استراتژیک دارد. طبق این توافق، ایران تمام تأسیسات و عناصر کلیدی برنامه هسته ای خود را در مقابل پذیرش برخی محدودیت های موقتی و سازوکارهای نظارتی غیرویژه حفظ می کند. تحریم های مرتبط با موضوع هسته ای برداشته می شود و حتی تحریم های غیرهسته ای قطعنامه های شورای امنیت در زمینه های تسلیحاتی و موشکی علیه ایران نیز طی 5 و 8 سال از زمان پذیرش برجام لغو خواهند شد. البته، اینکه در فرآیند اجرای توافق هسته ای، این دستاوردها تا چه اندازه به منافع عینی و ملموس تبدیل خواهد شد، بحث دیگری است.
۲.
کلیدواژه‌ها:
سرمایه اجتماعی همبستگی اجتماعی اعتماد نهادی مطالعات ایران برجام مطالعات حقوقی
نوشتار حاضر، برجام را از منظر سرمایه اجتماعی مورد بررسی قرار می دهد. در این راستا، تلاش خواهد شد از رویدادها و روندهای مشاهده شده در جامعه ایرانی در ارتباط با مذاکرات هسته ای و برجام، به مثابه شاخص هایی برای ترسیم وضعیت کنونی سرمایه اجتماعی در ایران بهره گرفته شود. همچنین، نقش برخی کارکردهای آشکار و پنهان مذاکرات هسته ای و دستیابی به برجام، سازوکار تصمیم گیری در داخل نظام سیاسی ایران، اعلام مواضع گروه های مرجع و نیز مشارکت شهروندان در مباحث مربوطه در تقویت یا تضعیف سرمایه اجتماعی در کشور نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
۳.
کلیدواژه‌ها:
تجارت خارجی تراز تجاری ریسک تجاری شرکای تجاری مطالعات ایران برجام مطالعات حقوقی
با اجرای برجام و ایجاد فضای مناسب تر بین المللی در مورد ایران، تحولات مثبتی در تجارب خارجی جمهوری اسلامی ایران روی داده است. به نظر می رسد با گذشت زمان و رفع برخی محدودیت های رسمی و غیررسمی تجارت خارجی در سطوح داخلی و خارجی و افزایش تعاملات و مراودات اقتصادی ایران با کشورهای مختلف، در آینده ثمرات ملموس تری از توافق برجام در عرصه تجارت خارجی نصیب کشور خواهد شد. البته، باید به این نکته نیز توجه داشت که استفاده مفید از فرصت های برجام در راستای ارتقاء تجارت خارجی کشور، نیازمند عزم و اراده جدی و فراهم کردن شرایط و الزامات چنین فضایی است. در این میان، هم افزایی و اجماع داخلی بر سر برنامه های اقتصادی و تجاری کشور و تداوم و تقویت دیپلماسی اقتصادی، می تواند شرایط بهره گیری مطلوب تر از فرصت های موجود و ایجاد فرصت های جدید را فراهم تر کند.
۴.
کلیدواژه‌ها:
شورای امنیت برنامه هسته ای ایران مطالعات ایران برجام مطالعات حقوقی آژانس بین المللی انرزی اتمی
برجام در ازای برخی تعهدات و محدودیت ها بر فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران، حقوق و مزایایی برای آن در زمینه های هسته ای، اقتصادی، مالی، پولی و بیمه ای پیش بینی کرده است. بسته شدن موضوع «ابعاد احتمالی نظامی» برنامه هسته ای ایران، خروج کشور از فصل هفت منشور ملل متحد، لغو تحریم های بین المللی شورای امنیت، اتحادیه اروپا و ایالات متحده در ارتباط با فعالیت های هسته ای ایران، تثبیت حقوق ایران در زمینه غنی سازی هسته ای و فناوری آب سنگین و و تعیین الزامات حقوقی نرم برای تسهیل همکاری های بین المللی ایران با دولت های پیشرفته هسته ای، از جمله مهم ترین دستاوردهای حقوقی است که برجام برای کشور در پی داشته است. مقاله حاضر به بررسی و ارزیابی این دستاوردها پرداخته است.
۵.
کلیدواژه‌ها:
شورای امنیت مطالعات ایران برجام مطالعات حقوقی قطعنامه 2231 تحریم تسلیحاتی
با تصویب قطعنامه 2231 در تاریخ 20 جولای 2015، قطعنامه های تحریمی پیشین علیه جمهوری اسلامی ایران لغو شدند. یکی از مهم ترین مباحث مطروحه در طول مذاکرات میان ایران و گروه موسوم به 1+5، موضوع تحریم های تسلیحاتی ایران بود که بر اساس قطعنامه های تحریمی علیه ایران وضع شده بود. اگرچه در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سخنی از موضوع تحریم تسلیحاتی ایران نیامده، اما شورای امنیت به ابتکار خویش برخی محدودیت های موجود در قطعنامه های پیشین را در قالب پیوست دوم قطعنامه 2231 گنجاند و با ایجاد اصلاحاتی در این محدودیت ها، تغییرات مهمی در این مورد ایجاد کرده است. تمرکز این مقاله، بر بررسی این تغییرات در مقایسه با قطعنامه های پیشین است.
۶.
کلیدواژه‌ها:
ایران رویکرد استراتژیک قدرت منطقه ای مطالعات ایران مطالعات بین المللی برجام منزلت بین المللی
به نظر می رسد رویکرد استراتژیک، که برجام را در چارچوب معادلات کلان منطقه ای و بین المللی مورد توجه قرار می دهد، بهتر می تواند ابعاد مختلف این توافق را مشخص کند. در این مقاله، با محور قرار دادن رویکرد استراتژیک و بررسی وجوه تمایز آن با رویکردهای فنی، حقوقی، سیاسی و امنیتی، تلاش بر پاسخ به این پرسش است که برجام چه پیامدهای منطقه ای و بین المللی برای ایران داشته است. در پاسخ به این پرسش، این فرضیه مورد بررسی قرار می گیرد که برجام باعث تبدیل ایران به قدرت هژمون منطقه ای و افزایش نقش و منزلت آن در عرصه بین المللی شده است. این فرضیه را با تحلیل اسناد و منابع و همچنین شواهد موجود و تحلیل روندهای احتمالی آینده بین بازیگران سطوح منطقه ای و بین المللی مورد بررسی قرار می دهیم.
۷.
کلیدواژه‌ها:
مطالعات ایران مطالعات حقوقی
در طول مذاکرات هسته ای، رژیم صهیونیستی در راستای جلوگیری از شکل گیری توافق میان ایران و 1+5، تلاش های آشکار و پنهان گسترده ای انجام داد. این تلاش ها که در مرحله پذیرش برجام در آمریکا نیز ادامه یافت، در مجموع نه تنها به نتیجه نرسید، بلکه باعث اختلافات کم سابقه ای میان این رژیم و ایالات متحده آمریکا شد. با وجود این، اظهارات مقامات اسرائیلی و تحلیل های کارشناسان نشان می دهد رژیم صهیونیستی برجام را تهدیدی جدی برای خود می داند و مقابله با آن را کنار نخواهد گذاشت. در این نوشتار، ضمن اشاره به موضع و رفتار این رژیم نسبت به مذاکرات هسته ای و برجام، به سناریوهای محتمل برخورد آن با این توافق در آینده پرداخته می شود. فصلنامه مطالعات راهبردی l سال نوزدهم l شماره اول l بهار 1395 l شماره مسلسل 71#,
۸.
کلیدواژه‌ها:
مطالعات ایران مطالعات حقوقی
یکی از زمینه های گشایش اقتصادی در پسابرجام، گسترش روابط مالی و بانکی ایران با خارج است، که این نیز مستلزم فراهم سازی امکان تراکنش های پولی ضابطه مند و قانونی بر پایه استانداردهای جهانی است. در این راستا، همکاری با گروه ویژه اقدام مالی ضرورتی انکارناپذیر اشت. رهنمودهای گروه ویژه اقدام مالی نه به عنوان زنجیره ای از زنجیره های تعهدات ایران در پسابرجام و یا به عنوان بهانه کشورهای باختری برای همکاری نکردن با ایران، که از دید حقوقی (و نه سیاسی) بایسته هایی هستند که ایران جدا از توافق هسته ای و جدا از عنصر زمان، باید آن ها را به کار بگیرد. به هر حال، گشایش اقتصادی پسابرجام و برقراری پیوند عادی مالی و بانکی ایران با دیگر کشورها و نیز انجام سرمایه گذاری خارجی در ایران، همگی در گرو پاسداشت قواعد و استانداردهای جهانی در زمینه روابط مالی و بانکی است.
