مطالعات روانشناسی تربیتی

در عصر کنونی رسانه­ها به عنوان عاملان تغییر و تحول در ارزش­ها و هنجار­ها و نقش­های سازگار فرهنگی – محیطی مطرح هستند. همین امر می­تواند منجر به بحران هویت جوانان و متعاقب آن سبب دگرگونی نقش­های سازگار فرهنگی و محیطی، به انفعال کشاندن جوانان و بسیاری از مسائل دیگر در جغرافیای زیست اجتماعی روستاشود. پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل آثار و پیامدهای به کارگیری فناوری­های نوین ارتباطی بر هویت دینی جوانان روستایی در جغرافیای زیست اجتماعی دهستان بالارخ از توابع شهرستان تربت حیدریه می پردازد. جامعه آماری پژوهش را جوانان 29-18 سال تشکیل می دهد. حجم نمونه شامل 283 نفر در سطح 12روستا از روستاهای دهستان بالارخ شهرستان تربت حیدریه است که بر اساس روش نمونه­گیری خوشه­ای - مکانی انتخاب شده اند. روش انجام پژوهش مبتنی بر شیوه توصیفی - تحلیلی بوده و داده های پژوهش با استفاده از آزمون همبستگی اسپیرمن و آزمون t تک متغیره مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته­های تحقیق نشان از تأثیرگذاری بالای فضاهای مجازی شبکه­های ماهواره­ای بر هویت دینی جوانان روستایی، تغییر نقش­ها، باورها و ارزش های سازگار فرهنگی و محیطی و به انفعال کشاندن جوانان در کارکردهای دینی و فرهنگی در جغرافیای زیست اجتماعی روستا دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی تفاوت های جنسیتی و تغییرات تحولی در رفتار کمک خواهی دانش آموزان دختر و پسر مقاطع راهنمایی و متوسطه در درس ریاضی بود. آزمودنی های پژوهش شامل 346 نفر از دانش آموزان دختر و پسر مقاطع راهنمایی و متوسطه شهر اهر در سال 90-1389 بودند که به روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای اندازه گیری رفتار کمک خواهی و فعالیت های مرتبط با پیشرفت تحصیلی از پرسشنامه های حبیبی و سرمد (1385) استفاده شد و دلایل عدم کمک خواهی نیز به وسیله پرسشنامه محقق ساخته مورد اندازه گیری قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از آزمون های tمستقل و رگرسیون چندگانه استفاده شد و نتایج نشان داد که دانش آموزان به هنگام مواجه شدن با مشکل درسی در ریاضیات، بیشتر از کمک خواهی رسمی از معلم استفاده می کنند. همچنین دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا و دانش آموزان دختر به هنگام نیاز بیشتر از سایر دانش آموزان از کمک دیگران استفاده می کنند. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که عامل کمرویی، نقش تعیین کننده تری در پیش بینی رفتار اجتناب از کمک خواهی دانش آموزان دارد. پژوهش حاضر کاربرد هایی برای والدین و معلمان ریاضی دارد که می توانند از نتایج آن برای پیشرفت درس ریاضی بهره ببرند.

این پژوهش با هدف بررسی ارتباط ساده و چندگانه بین خودکارآمدی و انگیزه پیشرفت با سازگاری تحصیلی انجام شد.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان کارشناسی سال اول دانشگاه شهید چمران اهواز بود که در سال91-90مشغول به تحصیل بودند. به منظور انجام پژوهش، نمونه­ای به حجم 200 نفر (100 پسر، 100 دختر) با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی چندمرحله­ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده­ها، از پرسشنامه خودکارآمدی عمومی شرر و آدامز (1983)، پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس (1970) و پرسشنامه سازگاری بیکر و سیریاک (1989) استفاده شد.نتایج حاصل از تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد که خودکارآمدی و انگیزه پیشرفت با سازگاری تحصیلی رابطه مثبت دارند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که وزن ترکیبی خودکارآمدی و انگیزه پیشرفت 37 درصد از واریانس سازگاری تحصیلی را تبیین می­کند. همچنین بر اساس نتایج تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA)، بین دانشجویان سال اول دختر و پسر از لحاظ انگیزه پیشرفت تفاوت معنی­دار وجود دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش دانش حرفه ای و خودکارآمدی بر سبک های ارتباطی مثبت و منفی معلمان بود. طرح این پژوهش «توصیفی» از نوع «همبستگی» است. جامعه آماری این پژوهش معلمان زن پایه سوم راهنمایی شهر تهران بودند که به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. بدین منظور نمونه ای با حجم 99 نفر انتخاب و داده های حاصله با استفاده از پرسشنامه های «سبک های ارتباطی معلم و دانش آموز، فرم معلم»، «دانش حرفه ای معلم» و «خودکارآمدی معلم» جمع آوری شد و پس از آن اعتبار و روایی پرسشنامه فوق الذکر با استفاده از ملاک های روان سنجی احراز شد. داده های حاصله با استفاده از آمار توصیفی یعنی فراوانی و درصد و تحلیل رگرسیون چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیری نشان داد که در سبک ارتباطی مثبت هر دو عامل «دانش حرفه ای» و «خودکارآمدی» از قدرت پیش بینی کنندگی برخوردارند و در سبک ارتباطی منفی تنها «دانش حرفه ای» قدرت پیش بینی کنندگی دارد. نتیجه این که دانش حرفه ای معلم از جمله متغیرهایی است که نقش مهمی در فرایند آموزشی دارد.