فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۴٬۸۸۱ تا ۱۴٬۹۰۰ مورد از کل ۷۸٬۳۹۰ مورد.
منبع:
معارف ۱۳۶۷ شماره ۱۴
حوزههای تخصصی:
امامت در مقایسه دو رویکرد حکمت متعالیه و فلسفه مشاء(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
فلاسفه، همواره به دنبال پاسخ گویی به پرسش های اساسی انسان و ارائه راه حل برای سرنوشت بشری بوده اند. در این راستا پرداختن به مسائل اساسی همچون سعادت، زندگی سیاسی مطلوب و رهبری فاضله، دغدغه اصلی آنان بوده است. فلاسفه اسلامی اعم از مشائی و متعالیه، نیل به سعادت و نظم سیاسی مطلوب را متوقف بر وجود رهبر و ریاست فاضله می دانند که آن را بر امام7 (انسان کامل) تطبیق داده اند؛ اما افتراق اساسی آنها در این است که امام، نزد فلاسفه مشاء، بیشتر کارکرد سیاسی (راهبری جامعه سیاسی به سوی تخلق افراد جامعه به کمالات) دارد و نزد فلاسفه متعالیه، بیشتر کارکرد عرفانی و معنوی دارد، هر چند در هر دو رویکرد، امام، کامل ترین فرد در میان افراد جامعه است.
اخلاق و رخصتهای فقهی
بررسی رابطه برنامه های شبکه های ماهواره ای تلویزیونی و هویت دینی جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این تحقیق با هدف بررسی رابطه برنامه های شبکه های ماهواره ای تلویزیونی و هویت دینی جوانان انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کارشناسان و صاحبنظران استان همدان در حوزه امور رسانه و جوانان بوده اند که با استفاده از فرمول کوکران 97 نفر از آنان به عنوان نمونه-های تحقیق تعیین و با روش نمونه گیری طبقه ای و به طور تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بوده است که پس از تأیید روایی آن، اجرای آزمایشی و اطمینان از پایایی، روی نمونه های تحقیق اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخصهای میانگین و انحراف استاندارد و برای آزمون فرضیه تحقیق از آزمون t تک متغیره استفاده شد. نتیجه تحقیق نشان داد که رابطه بین دو متغیر معنادار است و شبکه های ماهواره ای تلویزیونی بر هویت دینی جوانان تأثیر منفی دارند.
اقتصاد در بستر اصلاحات(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
موضوع شناسی اکراه در باب معاملات: «بحثی تطبیقی بین فقه (شیعه و سنی) و حقوق»(مقاله پژوهشی حوزه)
آسیب «نقل به معنا» در احادیث، عوامل و پیامدها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بدون شک مهمترین راه دستیابی به احکام و آموزه های دینی بعد از قرآن کریم، سنت پیامبر و ائمه است که در قالب هزاران حدیث در کتب متعدد روایی گزارش شده است. در این میان، هر دین شناس و حدیث پژوهی برای فهم صحیح روایات، دو مرحله را باید پشت سر گذارد: در مرحله نخست، به فراهم سازی مقتضیات و شرایط ایجابی فهم درست حدیث توجه نماید و در مرحله دوم، پس از شناسایی آفات و موانع فهم حدیث، در پی زدودن آنها بر آید. با توجه به آسیب پذیر بودن احادیث، استفاده از این گنجینه پربها، به مقدماتی نیاز دارد که یکی از آنها شناسایی آسیبهاست تا حدیث پژوه نسبت به زدودن این آسیب و پیامدهای نامطلوب آن در حوزه فهم حدیث اقدام نماید. «نقل به معنا» یکی از این آفتهاست که این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی، بدان اختصاص یافته است. این نوشتار، پس از مقدمه ای در طرح زمینه بحث و ذکر پیشینه آن، جایز بودن و جایز نبودن نقل به معنا از دیدگاه روایات و اندیشوران اسلامی به طور مستدل پرداخته و در ادامه درباره ی عوامل و پیامدهای نقل به معنا بحث کرده و در پایان نیز ضمن بیان نمونه هایی از تاثیرات نامطلوب این پدیده، راه علاج آن را ذکر کرده است.
نقادی کتاب جامعه سلیمان بر مبنای رابطه حکمت و جمال(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
کتاب جامعه سلیمان، منسوب به حضرت سلیمان علیه السلام است. بنا بر شهادت کتاب مقدس، خداوند به وی حکمت افاضه می کرد. با وجود این، دیدگاه های غیرحکیمانه ای نظیر جبرگرایی، پوچ گرایی، لذت گرایی و چهرة بدبینانه و مأیوسانه ای در این کتاب به سلیمان نبی نسبت داده شده است. با بررسی و تحلیل معنایی اصطلاح «حکمت» و نیز الهام از فرهنگ ناب اسلامی، می توان با اضافه نمودن عنصر جمال، معنای دقیق تری از «حکمت» به دست آورد و بر اساس این تحول معنایی، کتاب جامعه سلیمان را غربالگری نمود، معنای حکمتی که سلیمان نبی از خداوند درخواست داشت را بازخوانی کرد. بدین ترتیب، حکمت که نوعی از آن، افاضه ای و نوع دیگرش تعلیمی است، مبدأ جمال و جمال مظهرِ آن است. در حقیقت، حکیم واقعی به همه جهان هستی با دیده احترام نگریسته و سراسر نظام آفرینش را زیبا و احسن می بیند. بنابراین، نگرش های غیرحکیمانه ای که در این کتاب به حضرت سلیمان علیه السلام منسوب است، با فرض اینکه ایشان مشمول عنایت الهی در افاضه حکمت است، پذیرفتنی نیست.
اهل بیت(ع) در قلب مصر
منبع:
فرهنگ کوثر ۱۳۸۲ شماره ۵۸
بررسی احکام ترمیم بکارت و تکلیف پزشک معالج
حوزههای تخصصی:
تصرفات مالی ممیّز با رویکردی تطبیقی به نظرات امام خمینی(س)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تصرفات مالی نیازمند سطحی از رشد و درک عقلی است، اما آیا رشد به تنهایی موضوع صحت معاملات است و بلوغ مدخلیّتی ندارد یا هم بلوغ و هم رشد از شروط صحت معامله اند یا وجود یکی از دو شرط بلوغ و رشد کافی است و معامله با وجود یکی از این دو صحیح است؟ آیا صغیر ممیّز اهلیّت معامله دارد؟ منظور از محجور بودن صغیر چیست؟ آیا صغیر ممیّز مطلقاً محجور است یا فقط حق مستقل عمل کردن را ندارد؟ منظور از محجور بودن ممیّز، محجور بودن از مستقل معامله کردن است یا محجور بودن از اجرای صیغه یا هر دو؟ اینها سؤالاتی هستند که فقها در آثارشان برای پاسخ به آنها اهتمام ورزیده اند. با مطالعه منابع فقهی می توان به وجود اختلاف فقها در حداقل رشد لازم برای انجام برخی از فعالیت های مالی دست یافت. کافی بودن رسیدن به سن تمییز در برخی تصرفات و عدم نیاز به رشد کامل عقلی از جمله آنهاست. بررسی تفسیر فقها از آیة رشد، به عنوان مهم ترین دلیل مورد استناد، می تواند در روشن ساختن مبنای فقهی آنها راهگشا باشد. کتاب البیع تألیف امام خمینی یکی از مهم ترین منابع در این زمینه به شمار می رود که به تفصیل به تبیین آیة رشد اهتمام ورزیده است.
مفهوم امانت الهی در آیة امانت با استناد به دلایل علاّمه طباطبائی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات فلاسفه اسلامی
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفهوم شناسی
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفسران و تأویل گران شیعی
یکی از آیات مهمّ قرآن که اشاره به مقام والای انسان دارد، آیة امانت می باشد که از متشابهات قرآن است. تاکنون برای تفسیر واژة «امانت» در این آیه، مصداق های متفاوت و زیادی بیان شده است که ابهام آیه را بیشتر می کند. این نوشتار برای تفسیر امانت در آیة مذکور با تحلیل تفاسیر، روایات، سایر آیات مربوط به امانت و شواهد موجود در آیة 73 سورة احزاب، بسیاری از مصادیق مذکور را رَد می کند؛ زیرا این امانت، امری مربوط به دین حقّ و مقسّم انسان ها به سه دستة منافق، مشرک و مؤمن است، امّا بسیاری از مصادیق بیان شده برای امانت الهی مقسّم انسان ها نیست. از این رو، قابل اثبات نمی باشد. از سویی، استعداد تحمّل امانت الهی فقط در انسان وجود دارد. بنابراین، مواردی که در سایر موجودات وجود دارد؛ مانند عقل در فرشتگان یا تکلیف در جنّیان، قابل حذف از مصادیق امانت است. به نظر می رسد مصداقی که با شواهد مذکور تناقضی ندارد و می تواند مصداق امانت الهی باشد، کمال دین، یعنی ولایت کلّیّة الهی است که تنها انسان قابلیّت پذیرش آن را دارد. از این رو، خلیفةالله گشته است. این استعداد در انسان کامل، یعنی ائمّه(ع) به اوج کمال خود رسید. لذا به اوّلین آنان، «امین الله» خطاب می شود.
پژوهشی درباره ملاک تفحص از عدالت مجهول الحال(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
یکی از مهم ترین مباحث فقه اسلامی که مورد مناقشه فقها قرار گرفته، لزوم یا عدم لزوم تفحـص از عدالت مجهول الحال و میزان آن است. مشهور فقها قائلند کـه اگر فرد مجهول الحال به عملی که در آن عدالت شرط شده است، اقدام کند، تفحص از عدالت او لازم است، اما در مورد مقدار آن با هم اختلاف دارند. گروهی از فقها هم گفته اند که تفحص از عدالت مسلمان شرط نیست. در این مقاله، ابتدا دیدگاههای فوق مورد بررسی قرار می گیرد و در پایان، نگارنده با توجه به ثمره فرق بین طریقی و موضوعی بودن عدالت، ملاکی برای میزان تفحص از عدالت در موارد مختلف، ارایه می دهد.
مبانی نظم عمومی در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
نظم عمومی ازجمله موضوعات بنیادین مورد بحث درحوزه فقه و حقوق عمومی است، برخی عقیده دارند این موضوع و مباحث پیرامونی آن، از ابداعات ودستاوردهای حقوقدانان است و در متون دینی اهتمام چندانی نسبت به آن صورت نگرفته است. اما بادقت و تأمل در آموزه های قرآن به خوبی می توان به بنیان های تشریعی و احکام اساسی آن از منظر کتاب به عنوان نخستین مصدر استنباطات فقهی دست یافت.که در نوشتار حاضر تلاش برآن است تا پس از توصیف حقوقی نظم عمومی، بایسته های قرآنی آن مورد دقت قرار داده شود.
جمال در اسلام (2)
حوزههای تخصصی: