درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۰۲۱ تا ۴٬۰۴۰ مورد از کل ۷۹٬۱۸۶ مورد.
۴۰۲۳.

سیر تاریخی ترجمه «أصبح» به فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در زبان و ادبیات عربی دوره اول سال ۱۳۸۹ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: روش های ترجمه از عربی به فارسی معنای أصبح ترجمه أصبح نقد ترجمه های عربی به فارسی نقد ترجمه های قرآن

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ترجمه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب صرف
تعداد بازدید : ۵۹۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۹۰
فعل یکی از دو رکن جمله است که معنای سخن جز بدان کامل نمی شود؛ از این رو اگر خواننده یا مترجم در فهم آن به خطا رود، ترجمه ای نامفهوم و گاه نادرست به دست خواهد داد. یکی از بزنگاه های مهم در این عرصه و در زبان عربی، افعال ناقصه اند که علاوه بر اسم به خبر نیز نیاز دارند و طبیعتاً معنایشان با این دو جزء کامل می شود. فعل «أصبح» از این دسته افعال است که در عربی به دو معنی به کار می رود: یا نشان دهنده وقوع رخدادی در صبحگاهان است و یا به معنای «صار» و حامل معنای دگرگونی و تغییر. دشواره ترجمه «أصبح» آنگاه فزون می گردد که خبر آن فعل مضارع باشد. اسلوب «أصبح + فعل مضارع» هم در قرآن وجود دارد و هم در نهج البلاغه و دیگر کتب عربی ـ کهن و معاصر ـ فراوان به کار رفته است؛ از این رو شایسته بررسی است و پژوهش حاضر نیز بدین قصد نگارش یافته تا پاسخی به پرسش های زیر بیابد: ـ آیا مترجمان می توانند هر دو معنای «أصبح» را در متن لحاظ کنند؟ ـ مترجمان بیشتر کدامیک از این دو معنی را در نظر گرفته اند؟ ـ اگر أصبح به معنای صار باشد، چگونه می توان اتصاف اسم آن به خبرش را بیان کرد؟ ـ سیر تاریخی ترجمه أصبح مطابق با این دو معنی چگونه بوده است؟ به دیگر سخن، ترجمه أصبح چه فراز و نشیب هایی را پشت سر گذاشته است؟ برای پاسخ بدین پرسش ها، از هر سده یک یا دو متن از ترجمه های عربی به فارسی و از جمله ترجمه های قرآن کریم را آورده ایم و با تکیه بر آیات و عباراتی که خبر أصبح در آنها فعل مضارع بوده، به بررسی و نقد دقیق هر یک پرداخته ایم.
۴۰۲۴.

نقش قواعد اتلاف و تسبیب در مسئولیت مدنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فقه و اصول تابستان ۱۳۹۱ شماره ۸۹

کلیدواژه‌ها: ضمان محیط زیست خسارت اتلاف مسئولیت مدنی تسبیب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۱۱ تعداد دانلود : ۲۵۳۷
آلودگی و تخریب محیط زیست و خسارات ناشی از آن، یکی از معضلات اساسی جوامع صنعتی و شهری امروز و یکی از اصلی ترین موضوعاتی است که در حقوق محیط زیست به آن پرداخته می شود. از این رو، با توجه به لزوم جبران هر نوع ضرر و زیان در اکثر نظام های حقوقی، مطالعه و ارزیابی و بحث از مسئولیت مدنی ناشی از خسارات زیست محیطی از جایگاه ویژه ای در علم حقوق برخوردار خواهد بود. در حقوق اسلام نیز، اصول و قواعد کلی درباره ضمان و مسئولیت مدنی وجود دارد که بسیاری از کارکردهای مبنای مسئولیت مدنی را دارا است. این قواعد کلی جبران خسارت در چهره قواعدی چون اتلاف، تسبیب، لاضرر و...تجلی یافته است که بخشی دیگر از مبانی فقهی مسئولیت مدنی زیست محیطی را تشکیل می دهد. در این نوشتار، از برخی از مهم ترین قواعدی که می تواند ضمان و مسئولیت مدنی زیست محیطی را در حقوق اسلام توجیه نماید، سخن به میان می آید.
۴۰۲۵.

نشانه شناسی و معرفت دینی

نویسنده:
منبع: کتاب نقد ۱۳۸۳ شماره ۳۳
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۱۰
نشانه‌شناسی یکی از دانش‌های نوپا است که تأثیرات عمیقی در بررسی نصوص دینی و ادبی نهاده است. تأثیر این دانش به حوزه‌های ادبی و دینی‌محدود نمی‌شود؛ بلکه حوزه‌های بسیاری مانند: هرمنوتیک، زبانشناسی، فلسفه، هوش مصنوعی و…، رنگ مباحث آن را به خودگرفته‌است. در این مقاله، نخست توصیفی از خود دانش‌ نشانه‌شناسی به میان آمده، سپس فعالیت‌های نشانه‌شناختی علمای دین بیان شده و ارتباط آن با معرفت دینی تشریح شده‌است. معرفت دینی، معرفتی نص ـ محور است و فعالیت‌های نشانه‌شناختی بر روی نص، هستة اصلی معرفت دینی را فراهم می‌آورد. نشانه‌شناسی دربسیاری از دستاوردهایش با معرفت دینی ارتباط می‌یابد. دراین‌مقاله از چهاربحث عمده سخن به میان آمده‌است‌که تاثیرات نشانه‌شناسی بر معرفت‌شناسی دینی را نشان می‌دهد. این مباحث عبارتنداز: ــ بیان فعالیت‌های عمدة نشانه‌شناختی عالمان دین. ــ منطق فهم نصوص دینی. ــ ابطال‌پذیری در فهم (نظر امبرتو اکو). ــ نامحدود بودن فرایندنشانگی.
۴۰۲۹.

تحلیل آرای ذهبی پیرامون «عقاید شیعه(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: طلوع ۱۳۸۳ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: عقاید شیعه حدیث شیعه اهل‏بیت ابنقتیبه تحریف قرآن وضع حدیث

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۰۱
کتاب التفسیر و المفسرون، نوشته دکتر محمدحسین ذهبی، یکی از کتابهای مشهور درباره تاریخ تفسیر و بررسی مفسران است. این کتاب در مصر مکرر چاپ شده و از جمله منابعی است که در ایران هم بسیار به آن استناد می‌شود.1 این کتاب که منبع درسی در دانشگاه مدینه است، در محرّم سال 1396هجری، مطابق با 1976 میلادی، چاپ شده است. این کتاب که با دید بسیار منفی به شیعه نگاشته شده دو هدف موازی دارد: نخست بررسی تاریخ تفسیر و کتب تفسیری؛ دوم نفی و نقد متعصبانه عقاید و کتب تفسیری غیر اهل سنت. مباحث کتاب چنان سامان داده شده است که جبریه(اهل حدیث و اشعری مسلکها) را متن اسلام و دیگر فرقه‌های اسلامی(شیعه، خوارج و معتزله) را«اهل الاهوا والبدع» معرفی می‌کند. ذهبی در معرفی عقاید شیعه به کتاب الوشیعه فی نقد عقاید الشیعه وتأویل مختلف الحدیثابن‌قتیبه استناد می‌کند که حداقل نتیجه آن ایجاد ذهنیت منفی درباره عقاید شیعه است.
۴۰۳۰.

اجراى علنى مجازاتها از دیدگاه حقوق اسلام

نویسنده:
منبع: رواق اندیشه ۱۳۸۰ شماره ۶
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹۶
موضوع اجراى علنى مجازات، یکى از مباحث‏بحث‏انگیز در محافل علمى و فرهنگى کشور است. در این مقاله تلاش شده است تا این موضوع با نگاهى علمى و نه سیاسى، مورد تحقیق قرار گیرد و برخى از پیچیدگیهاى آن بازگشایى شود. از این رو ابتدا به نگاه تربیتى اسلام و دیدگاه تساهل‏آمیز آن در اثبات جرم اشاره شده و سپس پاره‏اى از مباحث ضرورى آن از قبیل مشروعیت مجازات علنى، موارد اجراى حکم در ملاء عام، مفهوم علنى بودن مجازات و مفهوم کلمه «طائفه‏» در سوره نور مورد بررسى قرار گرفته است و در پایان نیز به یکى از مهمترین مباحث مساله یعنى تاسیس اصل و قاعده در سه بخش حدود، قصاص و تعزیر پرداخته شده است.
۴۰۳۱.

حکمت اضداد در مثنوی مولوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ پاییز و زمستان ۱۳۸۶ شماره ۶۳ و ۶۴

کلیدواژه‌ها: عرفان مولوی کلام مثنوی تضاد

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه مولانا پژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی عرفان ادبی
  3. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه عرفان و تصوف در ادبیات بررسی مفاهیم عرفانی و اصطلاحات تصوف در ادبیات
تعداد بازدید : ۵۸۹۱ تعداد دانلود : ۱۹۰۲
جلوه های گوناگون تضاد در نظام آفرینش، موضوعی است که مولانا جلال الدین محمد مولوی در مثنوی معنوی بدان پرداخته و پدیدة اضداد را با نگاه حکیمانه و در پیوند با آراء کلامی و عرفانی، به طور مستقیم و یا در قالب حکایات و امثال بیان فرموده است . در این مقاله، نگرش مولانا به حکمت اضداد در نُه بحث بررسی شده است :1-این عالم، محل اضداد است و عالم دیگر، جهان باقی و یکرنگی.2-اضداد و نسبت آنها با وجود آدمی.3-تمام هستی مظهر جمال و جلال خداوندی است .4-اضداد و نظریة نظام احسن الهی5-تضاد در مقام معرفت6-اضداد از دیدگاه انسانها7-انتقال و جابجایی اضداد8-اضداد و مطالعة جزء و کل9- محال بودن جمع اضداد. هر کدام از این مباحث با ارائه شواهد و توضیحات، بیان گردیده است .
۴۰۳۲.

شرایط و کارآیى تنبیه در تربیت کودک و نوجوان

نویسنده:
منبع: حوزه و دانشگاه ۱۳۸۳ شماره ۴۰

کلیدواژه‌ها: تنبیه رفق و مدارا تربیت اسلامى تنبیه انتقامى تنبیه اصلاحى و بازدارنده تنبیه به منظور عبرت‏آموزى دیگران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹۲
انسان‏ها در دوره‏هاى متفاوت زندگانى در معرض ارتکاب فساد و شر و بدى قرار دارند و همواره خطر رفتارهاى ناستوده‏ى اخلاقى آنها را تهدید مى‏کند. در این میان، هدفِ تربیت این است که خیر و سعادت را در جامعه‏ى بشرى بر شر و شقاوت غالب سازد. دین مبین اسلام، به منظور تنظیم و سازمان بخشیدنِ رفتار انسان و روابطِ انسانى و حتى طرز سلوک انسان با خویشتن ـ برنامه و ضوابطى رسا و بسنده و پسندیده دارد که از جمله‏ى آنها اصلِ «تنبیه و مجازات متخلّف» است. ایضاح مفهومى تنبیه، شرایط تنبیه و گونه‏هاى مختلف تنبیه، از مباحثى است که در این مقاله، بدان پرداخته شده است. با توجه به مطالب مطرح شده در این مقاله به نظر مى‏رسد رعایت دقیق حدود و شرایط تنبیه مطابق دستورهاى دین مبین اسلام مى‏تواند یکى از نیرومندترین و ضرورى‏ترین ابزارهاى امر تربیت و ضمانت خیر و سعادت در جامعه‏ى انسانى باشد.
۴۰۳۹.

درس‏ها و عبرت‏هاى عاشورا در عرصه رفتار سیاسى(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی ۱۳۸۲ شماره ۲۷
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ کربلا
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام مسائل عام اندیشه سیاسی اسلام
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی مفاهیم فقه سیاسی مشروعیت و حق حاکمیت
تعداد بازدید : ۵۸۸۴
۴۰۴۰.

واکاوی معنای انواع «فاء» در قرآن کریم و ارزیابی برگردان فارسی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه قرآن و حدیث دوره سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: ترجمه فاء فاء عاطفه فاء رابطه فاء فصیحه

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفهوم شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن ترجمه قرآن گونه های ترجمه قرآن ترجمه های فارسی
تعداد بازدید : ۵۸۷۶ تعداد دانلود : ۱۶۲۵
دانشمندان ادبیات عربی در تقسیم بندی انواع فاء و تحلیل معنایی آن با یکدیگر اختلاف دارند، این اختلاف در کنار محدودیت های زبانی، مترجمان قرآن را در برگردان و انتخاب معادل مناسب برای انواع فاء، با دشواری هایی مواجه ساخته است. این جستار بر آن است با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی، گونه های استعمال حرف فاء را در قرآن کریم مورد واکاوی قرارداده و برگردان فارسی هریک از آن ها را ارزیابی نماید. از مهمترین نتایج این تحقیق، آن است که دوگونه حرف فاء عاطفه و فاء رابطه در قرآن کریم مورد استعمال قرار گرفته است که فاء عاطفه از حیث معنایی به انواع ترتیب (معنوی و ذکری)، تعقیب، سببیت، تفریع و تعلیل و فاء رابطه به انواع جزا و شبه جزا و سببیت تقسیم می شوند. نیز بدست آمد که برگردان فارسی فاء فصیحه، تعلیلیه و سببیه (اگر در جواب نهی باشد)، به نسبت انواع دیگر فاء، با اشکال بیشتری مواجه و برگردان فاء ترتیب و تعقیب، در زبان فارسی با مشکل کمتری روبرو است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان