درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶٬۰۸۱ تا ۶٬۱۰۰ مورد از کل ۳۶٬۴۲۸ مورد.
۶۰۸۱.

تأثیر مخارج آموزشی دولت بر شاخص توسعه انسانی در ایران: الگوی خود توضیحی با وقفه های توزیعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش عالی ایران سال سیزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ ۲۰۱-۱۷۳

کلیدواژه‌ها: مخارج آموزشی شاخص توسعه انسانی ایران خود توضیحی با وقفه های توزیعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۲۰۳
در سال های اخیر، قرارگرفتن توسعه انسانی در برنامه های توسعه کشور، اهمیت شاخص توسعه انسانی را برای سیاست گذاری و برنامه ریزی کشور نشان می دهد. یکی از عوامل مهمی که می تواند در ارتقای شاخص توسعه انسانی نقش بسیاری داشته باشد، آموزش می باشد. در این راستا، پژوهش حاضر سعی بر این دارد تا به بررسی تأثیر مخارج آموزشی به تفکیک عالی، متوسطه و ابتدایی به عنوان متغیرهای مستقل بر شاخص توسعه انسانی به عنوان متغیر وابسته در ایران طی بازه 2001 تا 2018 بپردازد. برای برآورد تأثیر مذکور از روش خود توضیحی با وقفه های توزیعی (ARDL) استفاده شده است. قبل از برآورد مدل، آزمون مانایی متغیرها صورت گرفت. نتایج آزمون ایستایی بر اساس آزمون های دیکی- فولر تعمیم یافته و فیلیپس- پرون نشان داد که شاخص توسعه انسانی و مخارج آموزش عالی در سطح داده ها مانا بودند، اما متغیرهای مخارج آموزش متوسطه و ابتدایی در تفاضل اول داده ها مانا شدند، بنابراین، ازآنجاکه متغیرهای این پژوهش انباشته از درجه (0)I و (1)I بودند، از روش خود توضیحی با وقفه های توزیعی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد مخارج آموزش عالی و متوسطه بر شاخص توسعه انسانی تأثیر مثبت و با معنی دار دارد، اما مخارج آموزشی ابتدایی اگرچه در کوتاه مدت رابطه مثبت با شاخص توسعه انسانی داشته است، ولی معنی دار نیست و در بلندمدت تأثیر آن بر شاخص توسعه انسانی منفی می باشد. ضریب متغیر تصحیح خطا، 30/0 و از نظر آماری در سطح اطمینان 99 درصد معنی دار است. این نشان می دهد که تعدیل انحرافات از رابطه تعادلی بلندمدت بیش از سه سال طول می کشد. با توجه به این که مخارج آموزش عالی بیشترین تأثیر را بر شاخص توسعه انسانی دارد، پیشنهاد می شود تا مسئولین به سرمایه گذاری در آموزش عالی توجه بیشتری کنند تا رشد اقتصادی و توسعه انسانی تسریع شود. همچنین با توجه به این که مخارج آموزش متوسطه بر شاخص توسعه انسانی تأثیر مثبت و معنی داری دارد پیشنهاد می شود در صورت عدم ادامه تحصیل فارغ التحصیلان مقطع مذکور، مسئولین زمینه اشتغال آن ها را با برگزاری دوره های آموزشی لازم مرتبط با حرفه موردعلاقه آن ها را فراهم نمایند تا با اشتغال آن ها تولید و درآمد ملی و درنتیجه شاخص توسعه انسانی ارتقا یابد.
۶۰۸۲.

انواع حکومت و نقش آن در تحقق حقوق مشترکه نوعیه در اندیشه سیاسی-اجتماعی میرزای نائینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 83 - 105

کلیدواژه‌ها: حقوق مشترکه نوعیه سلطنت تملیکیّه سلطنت ولایتیّه حریت مساوات نائینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۳۰۷
بررسی انواع حکومت و حقوق مشترکه نوعیه یکی از مهم ترین مسائل حوزه حقوق عمومی و مرتبط با سایر علوم از جمله علوم سیاسی و اجتماعی است. با توجه به ضرورت بازخوانی، واکاوی و معرفی نظریه های اجتماعی، سیاسی اندیشمندان مسلمان هدف این مقاله تبیین آراء و نظرات علامه نائینی به عنوان یکی از شخصیت های دینی مؤثر در انقلاب مشروطه پیرامون حقوق مشترکه نوعیه و انواع حکومت است. روش این پژوهش سندکاوی است.با مراجعه به آثار و تألیفات نائینی،به شیوه، توصیفی-تحلیلی این پرسش مهم مورد بررسی قرار گرفت:1.حکومت از نظر نائینی دارای چه اقسامی بوده و کارکرد هر کدام چیست؟ 2.دراندیشه سیاسی-اجتماعی نائینی حقوق مشترکه نوعیه چیست ومصادیق آن در کدام حکومت قابل تحقق می باشد؟ نتیجه حاصل از مقاله این است که:نائینی با تألیف کتاب«تنبیه الامّه و تنزیه الملّه»و با طرح حقوق مشترکه نوعیّه، بیانی دینی از آزادی و دموکراسی در مکتب تشیع ارائه داده و در پی اتّخاد موضعی بنیادی در فقه و سیاست برآمد.از نظر وی درحکومت ولایتیّه به حقوق مشترکه نوعیّه توجه شده و دو اصل مهم در این حکومت یعنی حریّت و مساوات و دو رکن مقوّم و برپادارنده آن حکومت قانون اساسی و مجلس شورای ملّی تحقق می یابد.
۶۰۸۳.

بررسی مردم شناختی دامداری(گوسفندداری) در شهرستان نوشهر؛ مطالعه موردی کندلوس

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۴) جلد اول 21-34

کلیدواژه‌ها: عیار تعاون و خودیاری گاهشمار بره دوشی بهارسری تاوسن سری سری مرد ورکاوون کرد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۹۴۹
هدف از این مقاله بررسی مردم نگارانه یکی از شیوه معیشت زندگی تاریخی مردمان کندلوس است که با توجه به تحولات بسیار زیاد شیوه های معیشت متاسفانه در حال افول است. در این نوشته پس از اشاره ای مختصر از تاریخ و جغرافیای کندلوس و معیشت و دامپروری مردم به چگونگی یاریگری و مشارکت در زمینه دامداری گوسفندان در دهه های گذشته می پردازد و در پی پاسخ به پرسش های زیرین است. نظام همیاری و تعاون در گذشته چگونه بوده است؟آدمی چگونه قرنها در کنار هم بر اساس قوانین نانوشته زیستند؟ نحوه خودیاری و گاهشماری در میان دامداران چگونه بوده است؟ میزان و سهم مشارکت آنان چگونه تعیین و تقسیم می شد؟ سود حاصله از کار جمعی را چگونه تقسیم می نمودند؟ جایگاه این شغل در نظام اجتماعی به لحاظ اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در کجا قرار داشت؟ سهم زنان و فرزندان در این یاریگری به چه میزان بوده است؟ در این مقاله سعی شده است علاوه بر توصیف چگونگی زندگی چوپانان کندلوس و نظام خودیاری و مشارکت ضمن پاسخگویی به سئوالات مطروحه به برخی از زوایای پنهان زندگی انان نیز بپردازد. روش این مطالعه روش مشاهده مشارکتی و مصاحبه بوده است و به صورت توصیفی تدوین خواهد شد.
۶۰۸۴.

پژوهشی پیرامون کارکرد اجتماعی هنر در دوران پسا کرونا از منظر آدورنو (مطالعه موردی: بررسی تابلوی شام آخر بالستر)

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۴) جلد دوم 25-34

کلیدواژه‌ها: کارکرد اجتماعی پساکرونا آدورنو بالستر نقاشی مدرن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۴۸۸
بیماری کرونا نه تنها بر نظام پزشکی که بر سایر حوزه های جامعه هم تأثیر گذاشته است؛ در حقیقت بیماری کرونا تأثیراتی فراتر از ساحت پزشکی از خود نشان داده است و زندگی، روابط اجتماعی و فعالیت های اقتصادی انسان ها را تحت تأثیر قرار داده است. لذا بحران فعلی کرونا می تواند فرصتی برای تبدیل تجربیات به دانش نظامند و تبدیل دانش شفاهی به دانش رسمی و مکتوب باشد. آنچه در این وضعیت خطیر، خلاء آن حس می شود کنش گری هنرمندان و همچنین میزان اندیشه ورزی در قبال این پدیده جدید اجتماعی و چگونگی مواجهه پژوهشگران هنر با آن است؛ بنابراین رسالت این پژوهش، توصیف مساله ها با توجه به شرایط و اقتضائات جدید، تحلیل مساله پسا کرونا، پیش بینی و آینده پژوهی و راهکار پژوهی است. لذا خلاء مطالعات هدفمند و دقیق و عدم کنش گری مطلوب جامعه هنری که در این پژوهش بیش از هر زمان دیگری نیاز به مساله شناسی کرونا از منظر مطالعات اجتماعی و جامعه شناسی و هنر ضرورت پیدا کرد، باعث شد که برخی گزاره های حاصل از پیامد سنجی پساکرونایی و نقد و نظر و آزاد اندیشی های که وارد صحنه عمومی جامعه شده است را منظر آدرنو مورد پژوهش قرار داد. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است و جامعه تحلیلی منابع اطلاعاتی دسته اول و دوم مرتبط با موضوع پژوهش بوده که ابتدا شناسایی و سپس به صورت هدفمند و عمیق مطالعه و به طور مستمر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
۶۰۸۵.

روح سرگردان، بازخوانی روایت شهید مطهری از ملیت ایرانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال نهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۳۴) 9 - 33

کلیدواژه‌ها: هویت ملی انقلاب اسلامی ایران ملی گرایی انترناسیونالیسم اسلامی پان ایرانیسم ملیت ایرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۲۹۱
شهید مطهری در کتاب خدمات متقابل ایران و اسلام به مقوله اسلام و مسأله ملیت پرداخته و با تبیین جدایی ناپذیری دین اسلام از هویت ایرانی، رویکرد ایدئولوژیکِ رژیم سلطنتی از ملیت ایرانی را مردود دانسته است. اما این روایت خود در اسارت نوعی ایدئولوژیِ جهان وطنی اسلامی درآمده بود که بیش از یک سده در جهان اسلام رواج داشت. در نتیجه، به علت آنکه هدف اصلی وی در این اثر، ابطال ملی گرایی سلطنتی بوده است، موضوع تبیین ملیت و جنبه های ایجابی آن در این اثر دوره ناتمام مانده است. مقاله حاضر، این روایت ناتمام از ملیت ایرانی را در دو سطح؛ مبانی نظری و نتایج عملی بررسی کرده است. در سطح مبانی نظری، نارسایی های اندیشه اتحاد اسلام را بررسی و نشان داده است که در جهان اسلام، این اندیشه با نفی نظام دولت های ملی درصدد احیاء خلافت بوده و با شکست احیاء خلافت اسلامی، در عمل مقهور نظام دولت های ملی شده است؛ چنان که در سطح عملی نیز نظام آموزشی، سیاسی و حقوقی کشور را با چالش های جدّی مواجه کرده و نتیجه می گیرد که نفی مفهوم دولت ملی و عدم ارائه تفسیر روشنی از رابطه دولت ملی با ملت توحیدی، روح ملی میان دو کالبد ملی و جهانی سرگردان شده است.
۶۰۸۶.

بسترها و پیامدهای فرهنگی پیدایشِ «داعشِ خشونت گرا»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال نهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۳۴) 97 - 122

کلیدواژه‌ها: فرهنگ خشونت فرهنگی فرهنگ خشونت تغییرات فرهنگی داعش خشونت گرا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۹ تعداد دانلود : ۲۹۶
هدف مقاله بررسی زمینه های فرهنگی برآمدن داعش به شکل خشونت گرای آن و البته مهم تر، پیامدهایی است که رویکردهای خشونت گرای داعش در بسترهای فرهنگی منطقه برجای گذاشته و در آینده می تواند موجبات آسیب های گسترده ی فرهنگی و غیرفرهنگی را فراهم آورد. پرسش ناظر بر هدف عبارت است از اینکه به لحاظ فرهنگی چرا جریانی افراط گرا به نام «داعش خشونت گرا» در منطقه شکل گرفته و پیامدهای فرهنگی اقدامات این جریان در منطقه چه می باشد؟ این تحقیق به لحاظ نوع، کاربردی و به لحاظ رویکرد، کیفی بوده که با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی با روش تحلیل «نشانه شناختی» انجام شده است. نشانه های موجود که در قالب دال های مختلف، قابل اشاره و گردآوری است، نشان می دهد زمینه های فرهنگی گوناگونی؛ همچون فرهنگ سیاسی و ارزش های فرهنگی و مانند آن در منطقه وجود دارند که به صورت هم افزا عمل کرده و پیدایش گروهی چون داعش را سبب می شوند که نمی تواند جز خشونت گرایی، رویکرد دیگری در پیش گرفته و مبنای رفتار خود قرار دهد. در این بررسی، پیامدهای اقدامات خشونت بار داعش، مهم تر دانسته شده؛ چراکه آینده ی منطقه و حتی جهان را به مخاطره می اندازد. به نظر می رسد چرخه ی خشونت، به معنی کاربست خشونت برای مقابله با خشونت در آینده ی منطقه ظهور و فعالیت بیشتری داشته، حرکت ها و جریان های دیگری که برآیند و پی آیندِ فعالیت های خشونت بار داعش هستند، فعال شده و خشونت به عنوان خصلتی فرهنگی در منطقه تقویت شود.
۶۰۸۷.

واکاوی عوامل فرهنگی موثر بر وقوع طلاق با کاربست روش Q(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۲) 1-23

کلیدواژه‌ها: طلاق عوامل فرهنگی خانواده آسیب اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۲۴۷
فرهنگ جامعه، شکل دهنده پیکره آن و مشخص کننده و تنظیم کننده ارزش ها، باورها و رفتارهای مردم جامعه است. در رابطه با طلاق و عوامل زمینه ساز آن نیز، متغیرهای فرهنگی به طور مستقیم و یا غیر مستقیم ، در افزایش یا کاهش میزان آن اثر گذار هستند.پژوهش حاضر در راستای حفظ ثبات و استحکام نهاد خانواده و با هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل فرهنگی موثر بر وقوع طلاق در شهرستان بروجرد انجام شده است. نمونه آماری شامل 40 نفر از صاحبنظران و فعالان حوزه طلاق می باشد، روش تحقیق، کیو (Q) ، و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه پژوهشگرساخته (پرسشنامه کیو (Q)) می باشد. عامل دامن زدن خانواده ها و اطرافیان به اختلافات، عامل عادی بودن موضوع طلاق و عامل تجمل گرایی و چشم و همچشمی به ترتیب بیشترین درصد و عامل تعصبات قومی، عامل حمایت بیش از اندازه و بیجای خانواده و عامل نداشتن یا محدود کردن رفت و آمد با اطرافیان به ترتیب پایین ترین درصد از عوامل وقوع پدیده طلاق در شهرستان بروجرد را به خود اختصاص داده اند. با توجه به یافته های تحقیق ضرورت دارد حساسیت عمومی جامعه و آگاهی بخشی آنها را بالا برد و در این راستا هم افزایی هماهنگ و مکمل همه سازمان ها و ارگان ها و افراد جامعه برای کاهش نرخ طلاق صورت گیرد.
۶۰۸۸.

A Comparative Study of University' Social Responsibility Patterns: Strategies for Iranian Universities(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: iranian journal of educational sociology, Vol ۴, Number ۴ (۲۰۲۱) 202-214

کلیدواژه‌ها: Social Responsibility university strategy

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۹ تعداد دانلود : ۲۵۱
Purpose: The present research was conducted with the aim of comparative study of university' social responsibility patterns to provide strategies for Iranian universities. Methodology: This study in terms of purpose was applied and in terms of implementation method was qualitative. The research population was all articles and books related to social responsibility and university' social responsibility patterns in the 1990 to 2021 years. Out of 23 resources related to university social response patterns number of 14 resources based on the inclusion criteria were selected as a sample by purposive sampling method. Data were collected by documentary method and take noting from them and were analyzed by content analysis method. Findings: Findings showed that the university' social responsibility patterns mainly emphasized on 10 components of environmental conditions (economic, political, cultural and social), law, ethics, humanitarian, stakeholders, philosophy and goals of the pattern, theoretical foundations, perceptual framework, implementation stages and evaluation and engineering system. Also, a comparative study of university' social responsibility patterns indicated that these patterns were more similar from each other in terms of four components of environmental conditions, stakeholders, implementation stages and evaluation and engineering system and were more different from each other in terms of six components of law, ethics, humanitarian, philosophy and goals of the pattern, theoretical foundations and perceptual framework. Conclusion: The results of this research can have practical implications for university specialists and planners. They can with the help of identified components take an effective step towards promoting social responsibility in universities
۶۰۸۹.

دولت توسعه گرا و چالش های توسعه اقتصادی در ایران(1357-1398)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 105-143

کلیدواژه‌ها: دولت توسعه گرا توسعه اقتصادی وفاق نخبگان حاکمیت قانون نهادگرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰۱ تعداد دانلود : ۷۵۷
نوشتار حاضر وضعیت دولت توسعه گرا در ایران و نقش آن را در پیشبرد توسعه اقتصادی مورد مطالعه قرار می دهد. پرسش اساسی پژوهش حاضر آن است که چرا در ایران پس از انقلاب «دولت توسعه گرا»ی کارآمدی نتوانسته شکل بگیرد تا توسعه اقتصادی کشور را با موفقیت به پیش برد؟ برای پاسخ دادن به پرسش تحقیق، دستگاه نظری آدریان لفت ویچ در خصوص دولت توسعه گرا مبنای مطالعه قرار گرفت و از نظریه داگلاس نورث و همکاران در خصوص انواع نظم های اجتماعی نیز استفاده شد. پژوهش حاضر بر اساس روش تفسیر تاریخی و تکنیک تحلیل روایتی انجام پذیرفته است. واحد تحلیل پژوهش حاضر «دولت ملی» است و رویدادها و شرایط داخلی، منطقه ای و بین المللی در نسبت با آن انتخاب و بر اساس تسلسل زمانی به عنوان بستر پیشبرد توسعه اقتصادی مورد تحلیل قرار می گیرند. بر اساس نتایج تحقیق، ضعف های ساختاری و نهادی دولت در کنار شرایط و تحولات منطقه ای و بین المللی موجب می شود با وجود کارآمدی دولت در دوره هاشمی و اوایل دوره خاتمی، کشور وارد تنش های داخلی و خارجی شود و در نهایت گفتمان «امنیت» جایگزین گفتمان «توسعه» شود. در چنین شرایطی اولویت های کشور و سازماندهی نهادی آن دیگر توسعه ای نبوده و روند توسعه اقتصادی کشور دچار وقفه و حتی عقبگرد می شود.
۶۰۹۰.

شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر مشارکت اقتصادی زنان استان خوزستان با تأکید بر مدل سازی ساختاری تفسیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 1 - 24

کلیدواژه‌ها: مشارکت اقتصادی زنان مردسالاری سرمایه ی اجتماعی تحصیلات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۳۵۲
مشارکت اقتصادی زنان از مهم ترین اجزای توسعه پایدار می باشد. نرخ مشارکت اقتصادی زنان در ایران در مقایسه با کشورهای توسعه یافته بسیار پایین می باشد. طبق گزارش مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، استان خوزستان با نرخ مشارکت 7/9 درصد در سال 1397 شمسی، بیست و هفتمین استان میان 31 استان کشور است. مشارکت اقتصادی زنان مثل سایر پدیده ها متاثر از عوامل عدیده ای می باشد. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر مشارکت اقتصادی زنان استان خوزستان می باشد. در این مطالعه از روش مدل سازی ساختاری تفسیری از طریق نرم افزار Mic Mac استفاده گردید. این مطالعه مبتنی بر نظر خبرگان در سال 1398 در استان خوزستان انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که به ترتیب، سرمایه ی اجتماعی (رتبه ی اول)، نگرش جامعه نسبت به کار کردن زنان و مردسالاری(رتبه ی دوم) و تحصیلات و آگاهی زنان (رتبه ی سوم) در مقایسه با سایر متغیرهای وارد شده در مدل (قوانین و مقررات، نرخ بیکاری زنان و مردان و کل اقتصاد، مهارت های فنی و حرفه ای زنان، نرخ باروری و بعد خانوار، تورم و بی ثباتی اقتصادی، امنیت اجتماعی و روانی در جامعه و عملکرد رسانه ها) نقش مهمی در مشارکت اقتصادی زنان استان خوزستان دارد.
۶۰۹۱.

تحلیل جامعه شناختی فرایندهای بروز رابطه فرازناشویی (مورد مطالعه: زنان و مردان متقاضی طلاق در شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۷) 1 - 37

کلیدواژه‌ها: رابطه فرازناشویی روابط جنسی روایت پژوهی زندگی زناشویی طلاق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۹ تعداد دانلود : ۶۷۳
رابطه فرازناشویی با توجه به شرایط فرهنگی ایران، چارچوب روابط زن و مرد و مشخص بودن حد روابط آنان، مسئله ای اجتماعی محسوب می شود؛ بنابراین مطالعه حاضر با رویکرد کیفی و تکنیک مصاحبه های روایی، به بررسی و شناسایی فرایندهای بروز رابطه فرازناشویی در میان زنان و مردان مراجعه کننده متقاضی طلاق به سازمان بهزیستی خراسان رضوی پرداخته است. یافته های این مطالعه پنج مدل فرایندی بوده است که پس از دریافت 17 روایت از زنان و مردان دارای رابطه فرازناشویی و متقاضی طلاق که دلیل تقاضای جدایی آنان برقراری رابط فرازناشویی بوده است، ترسیم مدل های اختصاصی برای هرکدام از آنان و درنهایت بعد از قرارگیری مدل های فرایندی استخراج شده از مصاحبه ها در سطحی انتزاعی تر به دست آمده است. این مدل های فرایندی، حاصل وجود پیرنگ های مشابه میان روایت های مصاحبه شوندگان، ترکیب مدل های ترسیم شده، انتزاع و تحلیل روایت های به دست آمده از مصاحبه شوندگان است. فرایندهای استخراج شده شامل شرایط آنومیک جامعه، کودک همسری، تعارض زوجین در فرهنگ جنسی، تعارضات در روابط زناشویی و شکاف مذهبی فرد با خانواده است.
۶۰۹۲.

رد شبهه محیط زدگی احکام قرآن با تأکید بر کتاب «نقد قرآن»

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۷ ویژه فلسفه و کلام 57 - 80

کلیدواژه‌ها: محیط زدگی احکام قرآن کتاب نقد قرآن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۱۸۹
تحقیق حاضر با روش تحلیل محتوا به پاسخ شبهه تأثیرپذیری احکام قرآن از آداب و رسوم عربی، با محوریت شبهات کتاب «نقد قرآن» دکتر سها، می پردازد. بررسی ها نشان می دهد قرآن در مواجهه با عناصر فرهنگی عرب عصر نزول، انتخابگر و فعال عمل کرده است؛ عناصر فرهنگی معارض با ارزش های انسانی یا اصول قرآنی را انکار نمود، عناصری که آمیزه ای از حق و باطل بود را اصلاح کرد و اندک عناصر فرهنگی مثبت که معمولا هم ریشه در ادیان الهی سابق داشت، را مورد امضا و تأیید قرار داد که این عملکرد خود دلیل بر استقلال و عدم تأثیرپذیری قرآن از محیط می باشد. مواردی که در کتاب نقد قرآن به عنوان نمونه ای از تأثیرپذیری احکام قرآن از آداب و رسوم عربی معرفی شده، سندی گویا بر استقلال قرآن است چرا که قرآن در زمینه ماه های حرام، برده داری، احکام مربوط به زنان و نحوه برخورد با دشمنان، وضعیت اسفبار قبل از اسلام را با احکام حکیمانه اش اصلاح کرد و سامان بخشید.
۶۰۹۳.

خوانشی فلسفی از تأثیر ماده بر نفس در روایات کافی

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۷ ویژه فلسفه و کلام 165 - 188

کلیدواژه‌ها: تأثیر مادیات نفس آدمی حکمت متعالیه تکامل دنیا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۱۴۳
در اندیشه ی صدرایی میزان بهره مندی نفس از کشف و شهود، رابطه ی مستقیمی با تجرد نفس از ماده دارد و هر قدر نفس خود را از تعلق مادی برهاند حقایق، آسانتر بر او مکشوف خواهد شد و هرگاه نفس به امری خارج از ذات خویش مشغول گردد همت او به مدرک اعلا نرسیده و از لذت روحانی بی خبر خواهد ماند لذا شناخت آثار مادیات بر نفس با توجه به مبانی فلسفی در حکمت متعالیه و روایات ائمه معصومین: می تواند در افزایش همت آدمی در قطع تعلق نفس به مادیات و نحوه ی مواجهه با امور مادی، مؤثر واقع گردد و با آگاهی و فهم عمیق، عوامل و موانعی را که در مسیر تکامل خویش با آن مواجه است بازشناسی نموده و از گرفتاری در آنها خود را باز دارد. در نگاه فلسفی ملاصدرا در اثر تعلق به دنیا یک نوع ویژه ای از حرکات فکری در نفس حاصل می گردد که ازجمله اینها می توان به زیاده روی، کوتاهی، کجروی، آشفتگی، سرگشتگی و شتاب اشاره نمود و در مقابل آن تعلق به امور دین و آخرت منجر به ایجاد اطمینان و آرامش و استواری و پایداری در نفس می گردد و تأثیرپذیری نفس از امور دنیائی تا زمانی که در نفس به واسطه ی امور ارادی مانند ریاضت و یا امورغیرارادی مانند خواب یا بیماری و عدم توجه به امور ظاهری، انقطاع از دنیا حاصل نشود ادامه خواهد داشت. در این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی می باشد به خوانشی فلسفی در اندیشه ی صدرایی از این تأثیرات پرداخته شده است.
۶۰۹۴.

وضعیت اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی سالمندان استان ایلام در 4 دهه گذشته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ ایلام دوره ۲۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷۲ و ۷۳ 96 - 117

کلیدواژه‌ها: سالمندی گذار جمعیت ساختار سنی ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۲۳۴
مقدمه: سالمندی جمعیت پدیده نوینی در کشورهای جهان است؛ البته تجربه این پدیده در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه تفاوت دارد؛ به گونه ای که سریع ترین رشد سالمندی مربوط به کشورهای در حال توسعه است. رشد جمعیت غیرفعال آثار نامطلوبی در ابعاد اقتصادی و اجتماعی جامعه دارد؛ زیرا جمعیت جوان و سالخورده بیش از آنکه تولیدکننده باشد، مصرف کننده و درنتیجه وابسته به جمعیت فعال و شاغل است. در این مقاله، وضعیت اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی سالمندان استان ایلام بررسی شده است. روش: از روش تحقیق تحلیل ثانویه داده ها و بهره گیری از اطلاعات سرشماری های عمومی نفوس و مسکن استان ایلام طی سال های 1355-1395 برای پاسخگویی به سؤالات پژوهش استفاده شده است. یافته ها: جمعیت 65 ساله و بیشتر استان ایلام از 03/4 درصد در سال 1355 به 61/5 درصد در سال 1395 افزایش پیدا کرده و میانه سنی جمعیت استان بین 15 تا 29 سال نوسان داشته است. بیشترین مقدار آن نیز مربوط به سرشماری سال 1395 و کمترین آن مربوط به سال 1365 بوده است. نسبت جمعیت سالمند مناطق روستایی از 81 درصد در سال 1355 به 43 درصد در سال 1390 کاهش یافته و نسبت وابستگی سالمندان در سال 1365 به کمترین مقدار رسیده است. درصد باسوادی سالمندان استان در سال 1365 حدود 8 درصد بوده که در سال 1395 به 29 درصد رسیده است. نتیجه گیری: در مجموع شاخص های میانه سنی، ضریب سالمندی و میزان سالخوردگی نشان می دهند که ساختار جمعیتی استان ایلام در سال 1385 وارد مرحله میانسالی (رو به سالخوردگی) شده است و در حال بهره مندی از سود جمعیتی اول است.
۶۰۹۵.

بررسی تأثیر بازاریابی فرهنگی بر عملکرد مشتریان در صنایع دستی استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ ایلام دوره ۲۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷۲ و ۷۳ 138 - 165

کلیدواژه‌ها: بازاریابی فرهنگی عملکرد مشتریان صنایع دستی استان ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۵ تعداد دانلود : ۲۴۶
امروزه به دلیل افزایش ارتباطات جهانی و تنوع فرهنگی، بحث بازاریابی و فرهنگ به هم گره خورده اند و پیام های بازاریابی هرگز بدون مداخله فرهنگ به مصرف کنندگان فردی نمی رسند. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر بازاریابی فرهنگی بر عملکرد مشتریان در صنایع دستی استان ایلام است. پژوهش حاضر بر اساس هدف، کاربردی و از نظر روش تحقیق، توصیفی - پیمایشی می باشد که از حیث ارتباط بین متغیرها از نوع همبستگی و مبتنی بر معادلات ساختاری است. جامعه آماری نیز شامل خریداران صنایع دستی استان ایلام می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 384 نفر از آنها انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد است. برای سنجش متغیر بازاریابی فرهنگی از پرسشنامه استاندارد سایون (2017) و برای سنجش متغیر عملکرد مشتریان از پرسشنامه استاندارد دولانی (1396) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نرم افزار لیزرل استفاده گردید. نتایج نشان دادند که بازاریابی فرهنگی بر عملکرد مشتریان در صنایع دستی استان ایلام، تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ همچنین تأثیر بازاریابی فرهنگی بر رضایت مشتریان، وفاداری مشتریان و رفتار شهروندی مشتریان در صنایع دستی استان ایلام، مثبت و معناداری است.
۶۰۹۶.

عوامل مؤثر بر تأخیر ازدواج در ایران و جهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال شانزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۲ 141 - 175

کلیدواژه‌ها: سن در اولین ازدواج تأخیر ازدواج عوامل اقتصادی عوامل اجتماعی مرور سیستماتیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۲ تعداد دانلود : ۴۴۱
در دهه های أخیر و در پی تحولات ناشی از نوسازی، صنعتی شدن و تغییراتی که در ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی رخ داده، ازدواج جوانان به تأخیر افتاده است. آسیب های اجتماعی این تأخیر و تأثیر آن در کاهش باروری، آن را به یکی از مسائل مهم مورد توجه در سیاست گذاری های کلان کشور تبدیل کرده است. مطالعات متعددی عوامل مرتبط با تأخیر ازدواج را بررسی کرده اند. این مقاله با مرور نظام مند مطالعاتی که طی 10 سال گذشته در ایران و جهان (1390 تا 1400 شمسی و 2010 تا 2021 میلادی) به این موضوع پرداخته اند، نتایج این پژوهش ها را تبیین و دسته بندی می کند. با اعمال معیارهای ورود و خروج مطالعات، عوامل مرتبط با تأخیر ازدواج در 30 مطالعه بررسی و 10 دسته عوامل شامل عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، محل سکونت، نژاد، عوامل جمعیتی، سبک زندگی، عوامل روانی، پیشینه ی خانوادگی، مذهب و قومیت شناسایی شدند. فراوان ترین عوامل تعیین کننده تأخیر ازدواج، افزایش تحصیلات و عوامل اقتصادی است. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند راهکارهایی مناسب را در اختیار خانواده ها، مسئولین و دولتمردان قرار دهد تا بتوانند با شناخت عوامل موثر تأثیرگذار برنامه ریزی های مقتضی را در جهت داشتن جامعه ای با سن مناسب ازدواج در جهت حفظ خانواده و افزایش باروری داشته باشند.
۶۰۹۷.

بررسی تاثیر آموزش معکوس بر انگیزه تحصیلی درس ریاضی دانش آموزان ابتدایی

نویسنده:
منبع: مطالعات رهبری فرهنگی سال سوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶) 81-95

کلیدواژه‌ها: آموزش معکوس آموزش سنتی انگیزش تحصیلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۵ تعداد دانلود : ۷۰۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش به روش معکوس بر انگیزش تحصیلی درس ریاضی دانش آموزان ابتدایی صورت گرفته است. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود که در گروه کنترل روش آموزش سنتی بود و در دو گروه آزمایش روش کلاس معکوس اجرا شد. جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان پسر و دختر پایه ششم ابتدایی شهرستان تالش در سال تحصیلی 99- 1398 تشکیل می دادند. نمونه این پژوهش شامل 42 نفر دانش آموزان پسر و دختر پایه ششم ابتدایی، شامل 23 نفر گروه آزمایش و 19 نفر گروه کنترل می باشد، که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. بدین صورت که ابتدا دو مدرسه از بین مدارس ابتدایی شهرستان تالش که در دسترس بوده اند انتخاب و سپس از هر مدرسه کلاس پایه ششم که شامل دانش آموزان پسر و دختر بودند و حجم تقریبا برابری داشتند انتخاب شدند. دانش آموزان هر کلاس در دو گروه آزمایش معکوس و گروه کنترل مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر استفاده شد. ضرایب پایایی پاره مقیاس های این ابزار با استفاده از فرمول 20 کودر-ریچاردسون بین 05/0 تا 830/0 گزارش شد. همچنین برای بررسی داده ها از آزمون آماری آنالیز کواریانس چند متغیری استفاده شد. یافته ها نشان داد که فرضیه های پژوهش مبنی بر اثربخشی آموزش معکوس بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان مورد تأیید قرارگرفته است و دانش آموزان گروه آزمایش نسبت به دانش آموزان گروه کنترل در پس آزمون، انگیزش تحصیلی بیشتری داشتند. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که روش آموزش معکوس بر انگیزش تحصیلی درس ریاضی دانش-آموزان، اثربخش است.
۶۰۹۸.

بازنمایی اخبار در رسانه های جمعی و تأثیر آن بر افکار عمومی در شبکه اجتماعی توئیتر (مطالعه موردی اخبار گردشگری جنسی عراقی ها در مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال هفتم بهار ۱۴۰۰شماره ۲۵ 135-162

کلیدواژه‌ها: بازنمایی برجسته سازی افکار عمومی رسانه های رسمی شبکه اجتماعی توئیتر گردشگری جنسی عراقی ها در مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۲ تعداد دانلود : ۳۷۲
در مقطعی از تابستان 1397 موضوع گردشگری جنسی مسافران عراقی در مشهد توسط رسانه های جمعی به صورت گسترده مورد توجه قرار گرفت. به دنبال توجه و برجسته سازی رسانه های جمعی، افکار عمومی نیز در شبکه های اجتماعی درباره این موضوع به گفتگو و اظهار نظر پرداختند. لذا این تحقیق به دنبال توصیف و تحلیل نحوه بازنمایی این موضوع در رسانه های رسمی و همچنین بررسی تاثیر این بازنمایی و برجسته سازی رسانه ای بر افکار عمومی در شبکه اجتماعی توئیتر است. برای این منظور از روش تحلیل محتوای کیفی برای تحلیل 20 خبر منتشر شده در رسانه های رسمی و همچنین 54 توئیت کاربران در شبکه اجتماعی توئیتر استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که طبق نظریه برجسته سازی، تعداد توئیت های افکار عمومی در هر روز با تعداد اخبار این موضوع در رسانه های جمعی نسبت مستقیم دارد و رسانه های جمعی در اولویت گذاری و جلب توجه مخاطبان به این موضوع موفق بوده اند. اما محتوای توئیت ها کاملا منطبق بر دیدگاه هایی که در رسانه های جمعی طرح شده است، نمی باشد. در دو مورد که شامل ادعای شایعه سازی و نژادپرستی است انطباق وجود دارد اما دو ادعای حکومتی بودن و سوء مدیریت نظام در توئیت ها وجود دارد که در بازنمایی رسانه های جمعی مطرح نشده است.
۶۰۹۹.

چشم انداز بازی های رایانه ای ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال هفتم تابستان ۱۴۰۰شماره ۲۶ 69-94

کلیدواژه‌ها: رسانه دیجیتال بازی رایانه ای بی درنگی هایپرمدیسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰ تعداد دانلود : ۲۸۱
این مقاله در پی آن است که در پرتو نظریه های رسانه های دیجیتال نگاهی به آینده بازی های دیجیتال در ایران داشته باشد. بازی های رایانه ای به عنوان یک رسانه جدید (دیجیتال) واجد برخی از اصول هستند و در روند پیشرفتشان به مرور زمان سعی می کنند که این اصول را هر چه بیشتر به ظهور برسانند. در این پژوهش با مروری بر برخی از انواع این رسانه و به کمک دو مطالعه موردی - تطبیقی (بین بازی های خارجی و داخلی) موضوع بحث از دیگاه رسانه ای و هنری روشن شده است. همچنین با تکیه بر نظریات لو منویچ (2001) و بولتر و گروسین (2003) تحلیلی از وضع موجود بازی های داخلی و بین المللی ارائه شده است و نقاط ضعف و قوت هر یک در قالب این نظریات بررسی شده است. سپس چشم اندازی واقعی از این هنر-رسانه ارائه داده و نقش تولیدات ایرانی با توجه به جایگاهی که هم اکنون دارند در آینده نزدیک پیش بینی شده است.
۶۱۰۰.

بازی های ویدئویی و چالش سبک زندگی؛ تحلیل نشانه شناسی بازی «سرقت بزرگ اتومبیل»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۵ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳۹ 172 - 145

کلیدواژه‌ها: بازی های ویدئویی سبک زندگی سرقت بزرگ اتومبیل نشانه شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۳۵۳
امروزه بازی های ویدئویی به ابزاری مهم برای ترویج مسائل فرهنگی ای مانند سبک زندگی تبدیل شده اند. این پژوهش با هدف بررسی نقش بازی های ویدئویی در گسترش فرهنگ و سبک زندگی غربی انجام شده است. برخی از اندیشمندان معتقدند که رسانه هایی نظیر بازی های ویدئویی به عنوان یک کالای فرهنگی برای استحاله فرهنگی جوامع مختلف به کار گرفته می شوند. در این پژوهش با استفاده از تکنیک نشانه شناختی و نمونه گیری هدفمند به تحلیل بازی پرطرفدار سرقت بزرگ اتومبیل سن آندریاس پرداخته شد که سبک زندگی غربی یکی از مؤلفه های اصلی آن است. نتایج نشان می دهد غرب از طریق ساختن بازی هایی با زمینه های فرهنگی، سعی در تغییر ارزش ها و عقاید مخاطبان دارد و با این بازی ها به گسترش بیش از پیش فرهنگ غربی در جوامع مختلف می پردازد؛ به همین دلیل، سیاستگذاری برای جلوگیری از آسیب های ناشی از این بازی ها در عرصه فرهنگی ضروری است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان