درخت حوزه‌های تخصصی

فن آوری تلفن همراه در جامعه به شکلی روزافزون گسترش می یابد و این در حالی است که پژوهش های نسانی ـ اجتماعی معطوف به آن نادر است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی کاربری تلفن همراه در سطح دانشجویان دانشگاه تربیت معلم، انجام پذیرفت. پس از بررسی چگونگی کاربری تلفن همراه در سطح 50 نفر از دانشجویان، پرسشنامه محقق ساخته ای تهیه شد. با توجه به شاخصه روان سنجی قابل قبول پرسشنامه، این پرسشنامه با هدف بررسی تطبیقی چگونگی کاربری کاربران دختر و پسر دانشجو از تلفن همراه، در سطح 399 دانشجوی دختر و 398 دانشجوی پسر که به تصادف انتخاب شده بودند، اجرا گردید. تحلیل عامل نتایج حاصل، شش عامل را مشخص کرد که نتایج حاصل از آزمون مقایسه گروه های ناوابسته در عوامل اخیر، برتری دانشجویان دختر را در موارد استفاده چند رسانه ای از تلفن همراه و استفاده از تلفن همراه جهت آگاهی از زمان و تقویم و برتری پسران را در موارد استفاده های ارتباطی پیشرفته، استفاده های آموزشی و استفاده های تفریحی از تلفن همراه نشان داد.

هدف اصلی پژوهش حاضر، مقایسه تاثیر به کارگیری نرم افزارهای آموزشی با روش تدریس سنتی بر یادگیری درس ریاضی پایه چهارم مقطع ابتدایی پسرانه شهرستان قائمشهر می باشد. در این پژوهش که از نوع شبه آزمایشی است از میان 65 کلاس چهارم ابتدایی، به روش تصادفی ساده، دو کلاس از مدارس (فجر و سما شماره 1) پسرانه که جمعاً 60 دانش آموز در آنها مشغول به تحصیل بوده اند به عنوان نمونه انتخاب شدند.گروه نمونه به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند و جهت دستیابی به هدف پژوهش، روش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون بین دو گروه آزمایش و کنترل اتخاذ گردید. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از نمرات پیش آزمون و پس آزمون از آزمون t گروه های مستقل استفاده شد. مقایسه میانگین نمرات پیش آزمون دو گروه آزمایش و کنترل با آزمون t گروه های مستقل نشان داد بین دو گروه قبل از شروع آزمایش در پیش دانسته های لازم برای آموزش مباحث پیش بینی شده تفاوت معنی داری وجود ندارد. مقایسه میانگین نمرات پس آزمون بین دوگروه با آزمون t گروه های مستقل نشان داد که بین عملکرد دو گروه آزمایش و کنترل از نظر آماری تفاوت معنی داری وجود دارد. نتایج نشان داد که عملکرد دانش آموزانی که به وسیله نرم افزار آموزشی، آموزش دیده اند در مقایسه با دانش آموزانی که به شیوه سنتی آموزش دیده اند در آزمون پیشرفت تحصیلی ریاضی به طور قابل ملاحظه ای بهتر بوده است.

پس از دوره نسبتاً طولانی تمرکزگرایی و با آغاز تجارب تمرکززدایی از دهه 70 به این سو، تمایل دولتها به نظامهای متمرکز و غیرمتمرکز در حال نوسان بوده است. از آنجایی که تمرکززدایی عمدتاً ریشه در عرصه های سیاسی و اقتصادی دارد، بنابراین تمرکززدایی از این عرصه ها به نظام های برنامه درسی و آموزشی رخنه کرده است. مشکلاتی نظیر کمبود نیروی انسانی متخصص، جهانی شدن و مقاومت از طرف معلمان موجب توجه دوباره دولتها به تمرکزگرایی به منظور ارتقای کیفیت آموزش و رفع این مشکلات شده است. در این مقاله ضمن تبیین تمرکزگرایی و تمرکززدایی، خاصه در عرصه آموزش و پرورش و نظام برنامه درسی، به علل عمده انحراف از هدف اصلی تمرکززدایی، از جمله توجه بیش از حد به مسائل حاشیه ای آن نظیر مسائل مالی، اجرایی و مدیریتی (مواجهه سخت) و توجه کمتر به مسائل کیفی و محتوایی آموزشی و برنامه درسی (مواجهه نرم) اشاره شده است. این دو نوع مواجهه عملاً در تمرکززدایی نظام آموزشی و برنامه درسی پدیدار شده و برداشتهایی غلط و نادقیق از تمرکززدایی و تمرکزگرایی به دنبال داشته است. در پی آن استدلال شده که فهم ویژگیهای درست هر دو نظام و در نتیجه، مواجهه سنجیده و درست با آنها می تواند به روند اصلاح برنامه درسی یاری رساند. و در نهایت، دلالتهای تمرکزگرایی، تمرکززدایی و رجعت مجدد به تمرکزگرایی در مورد نظام برنامه درسی ایران، با توجه به زمینه های تاریخی و فرهنگی منحصر به فرد آن در بخش بحث و نتیجه گیری این نوشتار تشریح شده است.

هدف پژوهش حاضر تبیین تجارب یادگیری پنهان دانشجویان در جریان استفاده از اینترنت است. روش پژوهش کیفی، از نوع پدیدارشناسی است. شرکت کنندگان در پژوهش 14 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد واحد اصفهان (خوراسگان) بودند که با روش نمونه گیری مطلوب انتخاب گردیدند. اطلاعات با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته گردآوری و با بکارگیری روش 7 مرحله ای کلایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از مجموع یافته های این پژوهش بعد از حذف کدهای مشترک 236 کد مفهومی که بیانگر تجارب مشارکت کنندگان در پژوهش بود استخراج گردید. این مفاهیم در سه دسته اصلی: 1- یادگیری هنجارهای جدید 2- یادگیری ارزش های جدید و 3- یادگیری نمادهای کلامی جدید و نیز شش دسته فرعی: 1- افکار و عقاید جدید 2-تخلف از قوانین و مقررات 3- اخذ شیوه های جدید زندگی و فعالیت های اجتماعی 4- اخذ هویت جدید 5- جایگزینی لغات انگلیسی به جای فارسی 6- عاریه گرفتن اصطلاحات اینترنتی در محاوره های روزمره مورد توجه قرار گرفتند. یافته ها نشان داد دانشجویان در جریان تعامل با اینترنت تجارب یادگیری زیادی را کسب کرده اند که در هنجارها، عقاید، باورها، اخلاق و نمادهای کلامی آن ها تاثیر زیادی داشته است.

هدف پژوهش شناسایی عمده ترین موانع و راهکارهای استفاده از قابلیت های بانک های اطلاعاتی الکترونیکی از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان بود. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری این مطالعه کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 88-1387 بودند که تعداد آنها 4035 اعلام شد. حجم نمونه طبق جدول کرجسی و مورگان 380 نفر تعیین شد که از بین آنان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای380 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته ای با روایی 84/0 و پایایی 85/0 مشتمل بر سه قسمت بود. قسمت اول مربوط به اطلاعات فردی پاسخ دهندگان بود و در قسمت دوم به شناسایی عمده ترین موانع استفاده از قابلیت های بانک های اطلاعاتی الکترونیکی و قسمت سوم به شناسایی عمده ترین راهکارها در این خصوص پرداخته شد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های آماری فراوانی، درصد و t تک متغیره استفاده شد. نتایج نشان دادکه دانشجویان تحصیلات تکمیلی عمده ترین مانع را در زمینه ی استفاده از بانک های اطلاعاتی الکترونیکی «عدم آشنایی با مهارت های جستجوی اطلاعات» با میانگین (27/4)که بیشتر از سطح متوسط (3) بود قلمداد نمودند و در خصوص راهکارها، اجرای دوره های آموزش زبان انگلیسی در جهت استفاده بهتر از شبکه جهانی وب (2/81 درصد) و برگزاری دوره های تخصصی آموزش مهارت های جستجوی بانک های اطلاعاتی الکترونیکی (7/75 درصد) را بیان نمودند.

مقدمه: شما، به­ویژه اگر در مقطع دانشگاهی مشغول تدریس هستید، چگونه تدریس میکنید؟ آیا از تکنولوژیهای موثر و مدرن وابسته به کامپیوتر (مثل برنامه پاورپوینت) یا از روش قدیمی «گچ و تخته» استفاده میکنید؟ کاربرد روزافزون نرم­افزار پاورپوینت در تدریس کلیه مقاطع تحصیلی و ارایه سمینارها، ضرورت نگاهی جامع و حرفه ای برای بررسی این نوع تدریس را ایجاب میکند. این مقاله به مرور مزایا و معایب این روش آموزشی پرداخته و در ادامه براساس تجارب شخصی نگارنده درخصوص استفاده از این دو روش، نحوه تعامل و استفاده بهینه از آنها در درس تخصصی بیوشیمی، راه کارها و راهبرد های عملی مبتنی بر فن تدریس را عرضه میدارد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان استفاده اعضای هیات علمی از بانکهای اطلاعاتی در فعالیتهای آموزشی و پژوهشی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری این مطالعه کلیه اعضا هیات علمی دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 88-1387 بودند، که تعداد آنها 655 نفر اعلام شد. حجم نمونه طبق جدول کرجسی و مورگان 260 نفر محاسبه گردیدکه به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند.ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته ای باروایی 0.84 و پایایی 0.85 مشتمل برسه قسمت بود. قسمت اول مربوط به اطلاعات فردی و قسمت دوم و سوم به ترتیب به میزان استفاده اعضای هیات علمی از بانکهای اطلاعاتی در فعالیتهای آموزشی و پژوهشی اختصاص داشت. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روشهای آمار توصیفی شامل درصد فراوانی میانگین و انحراف معیار و در سطح آمار استنباطی از آزمون t تک متغیره و آزمونهای تعقیبی استفاده شد. بررسی معناداری آزمون در سطح ?=0.05 و بزرگتر بودن t حاصله از مقدار بحرانی جدول نشان داداز نظر اعضا هیات علمی کلیه شاخص های پژوهشی مطرح شده بامیانگین(3.84) بالاتر از سطح متوسط (3)، قرار دارند در این میان اعضا هیات علمی بیشترین استفاده از منابع اطلاعاتی الکترونیکی را در تالیف مقالات با میانگین (4.12)، داشته اند. همچنین در خصوص فعالیتهای آموزشی مشخص شد کلیه موارد مطرح شده با میانگین (3.47)، متاثر از منابع اطلاعاتی الکترونیکی بودند. همچنین استفاده از نرم افزارهای آموزشی با میانگین 3.68 بالاترین رتبه را در میان فعالیتهای آموزشی مبتنی بر بانکهای اطلاعاتی به خود اختصاص داده است.

آموزش مبتنی بر وب که یکی از اشکال آموزش الکترونیکی است در آموزش عالی رویکردی جدید است و نزدیک به 3 میلیون یادگیرنده در حال حاضر این دوره ها را می گذرانند .اما اینکه در طراحی آموزش های مبتنی بروب چه نظریه ها والگوهایی باید مورد استفاده قرار گیرد تحقیق جامعی در این رابطه به عمل نیامده است. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر الگوهای طراحی آموزشی گانیه و پنج مرحله ای بایبی در آموزش مبتنی برشبکه بر یادگیری و یادداری دانشجویان است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، واریانس، نمودار) وآمار استنباطی به منظور آزمون فرضیه های تحقیق و به عبارتی تعمیم نتایج بدست آمده از نمونه به جامعه آماری تحقیق، از، تحلیل کوواریانس، اندازه گیری مکرّر طرح یک بین- یک درون و آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده شد. ابزارهای پژوهش شامل پیش آزمون، پس آزمون یادگیری وآزمون یادداری بود که توسط محقق ساخته شده بود. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان کارشناسی رشته تکنولوژی آموزشی دانشگاه علامه طباطبائی در سال تحصیلی 89-88 بودند که از میان آنها 32 دانشجو با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند، و پس از اجرای پیش آزمون یادگیری بر روی هر 32 نفر، به طور تصادفی آنها به دوگروه تقسیم شدند والگوی طراحی آموزشی گانیه بر روی یک گروه و الگوی پنج مرحله ای بایبی نیز بر روی گروه دیگر اجرا شد؛ وسپس پس آزمون یادگیری بر روی هر دوگروه اعمال شد ودر نهایت بعد از سه هفته پس آزمون یادگیری به عنوان آزمون یادداری عیناً بر روی هر دو گروه تکرار شد. یافته های تحقیق نشان داد که 1. بین یادگیری دانشجویانی که با الگوی طراحی آموزشی بایبی آموزش دیده اند و دانشجویانی که با الگوی طراحی آموزشی گانیه آموزش دیده اند تفاوت معناداری وجود دارد. و یادگیری دانشجویانی که با الگوی طراحی آموزشی بایبی آموزش دیده اند نسبت به دانشجویانی که با الگوی گانیه آموزش دیده اند بیشتر است. 2. بین یادداری دانشجویانی که با الگوی طراحی آموزشی بایبی آموزش دیده اند ودانشجویانی که با الگوی طراحی آموزشی گانیه آموزش دیده اند تفاوت معناداری وجود دارد. و یادداری دانشجویانی که با الگوی طراحی آموزشی بایبی آموزش دیده اند نسبت به دانشجویانی که با الگوی گانیه آموزش دیده اند بیشتر است.

هدف پژوهش حاضر، ارزیابی میزان مهارت دانشجویان تحصیلات تکمیلی در نحوه جست وجو و استفاده از نرم افزارها، دستیابی و ذخیره اطلاعات از منابع الکترونیکی بود. روش پژوهش توصیفی ـ پیمایشی و جامعه آماری این مطالعه کلیه دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 88 ـ1387 بود که تعداد آنها 4035 نفر اعلام شد. حجم نمونه براساس جدول کرجسی و مورگان 380 نفر محاسبه گردید که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته با روایی 84/0و پایایی 85/0 که شامل سه قسمت بود. قسمت اول مربوط به اطلاعات فردی و قسمت دوم و سوم به ترتیب به سنجش مهارتها در نحوه جست وجوی اطلاعات و استفاده از نرم افزارها، دسترسی و ذخیره اطلاعات می پرداخت. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روشهای آماری ضریب همبستگی و t تک متغیره استفاده شد. بررسی معناداری آزمون در سطح و بزرگتر بودن tحاصل از مقدار بحرانی جدول نشان داد، دانشجویان تحصیلات تکمیلی با میانگین 42/3 بالاتر از سطح متوسط 3، دارای مهارتهای مربوط به نحوه جست وجو از بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی بودند و در خصوص مهارت استفاده از نرم افزارها، دستیابی و ذخیره اطلاعات، پس از بررسی معناداری آزمون در سطح و کوچکتر بودن t حاصل از مقدار بحرانی جدول، میانگین 3 برابر با سطح متوسط 3 به دست آمدکه نشان داد مهارت آنها در حد متوسط است. rمشاهده شده با مقدار 20/0 در سطح همبستگی مثبت و معناداری را بین میزان مهارت دانشجویان تحصیلات تکمیلی در بازیابی اطلاعات از بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی و موفقیت پژوهشی آنها نشان داد.

آموزش عالی، رسالت سنگینی در تأمین نیازهای مختلف اقتصادی، فرهنگی و سیاسی جامعه دارد. از رسالت های مهم آن، ارتباط با جامعه و رفع نیازهای آن است. متأسفانه علیرغم اهمیَت تجربه و لزوم کاربردی کردن دروس، شاهد اجرای ضعیف واحدهای عملی در نظام دانشگاهی هستیم. نبود صلاحیت لازم در خروجی های آموزش عالی برای رفع نیازهای جامعه و ناکارآمدی دانشگاه ها از جمله عواملی هستند که باعث شده تا متولیان امر آموزش عالی در بسیاری از کشورها مانند ایران، بازنگری برنامه های درسی را آغاز نمایند و با سیاست تمرکززدائی، اختیارات لازم را برای اصلاح برنامه به دانشگاه ها تفویض نمایند. یکی از رشته هائی که بازنگری آن در اولویت قراردارد، رشته تکنولوژی آموزشی است، زیرا این رشته سرویس دهنده بسیاری از رشته های دیگر است. تحقیق حاضر از نوع توصیفی کاربردی است و از دو بخش مکمَل یکدیگر تشکیل شده است. در بخش اول، سرفصل مصوب رشته تکنولوژی آموزشی با روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرارگرفته و در بخش دوم از دانشجویان سال آخر در خصوص تئوری، عملی و یا تلفیقی بودن مباحث دروس تخصصی در یک تحقیق پیمایشی نظرخواهی شده است. نتیجه تحقیق نشان داد در بسیاری از دروس تخصصی بین اهداف دروس، عناوین و زیر عنوان های نوشته شده در سرفصل دروس با واحدهای عملی هم خوانی لازم وجود ندارد. براساس نظر دانشجویان، کاربردی بودن دروس بین دو حد متوسط و خوب در مقیاس لیکرت به دست آمد. این در حالی است که حدود یک سوم از ساعات دروس تخصصی باید به آموزش واحدهای عملی اختصاص یابد.

ایــن پژوهش به منظور بــررسی میزان نقش طراح آموزشی در تألیف کتاب درسی از دیدگاه متخصصان (برنامه ریزی درسی و تکنولوژی آموزشی) در سال1387 انجـــام گرفته است. مؤلفه های مورد پژوهش عبارتند از: هدف، انتخاب محتوا، سازماندهی محتوا، روش هــای یاددهی- یادگیری و ارزشیابی. روش پژوهش در مطالعه حاضر توصیفی است. جامعـه آماری کلیّة صاحب نظران برنامه ریزی درسی و تکنولوژی آموزشی و همچنین کسانی که در زمینه تألیف کتاب درسی در داخل کشور مشغول به فعالیت اند، می باشند. نمونه این تحقیق شامل کلیّة اساتید رشته های تکنولوژی آموزشی، برنامه ریزی درسی (که در دانشگاه های علامه طباطبائی، شهید بهشتی، تربیت مدرس و تربیت معلم تهران) و کارشناسان دفتــر تألیف کتاب درسی در وزارت آموزش و پرورش بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. در این پــژوهش از پرسشنامه (40 سؤال) محقق ساخته استفاده شد. روایـــی پرسشنامه به وسیله اساتید تأیید و پایایی آن باروش ضریب الفـــای کرونباخ (87/= α) به دست آمد. نتـــایج به دست آمده با استفاده از روش تـحلیل واریانس یک راهه بیانگر این است که طراح آموزشی نقش معناداری در روش های یاددهـی- یادگیری، سازماندهی محتوا و تعیین اهداف آموزشی ایفاء می کند و در دو مؤلفه دیگر (ارزشیابی و انتخاب محتوا) نقش طراحی آموزشی به اهمیّت مؤلفه های دیگر نیست.