راهبردهای آموزش در علوم پزشکی

اهداف: برای به کارگیری موفقیت­آمیز یادگیری الکترونیکی آشنایی یادگیرندگان با فناوری، تمایل آنها به یادگیری با این شیوه، درک مزایای شخصی و حرفه­ای آن و تدارک ساختار حمایتی از طرف سازمان، ضروری است. هدف این مطالعه بررسی نظرات مدیران و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره به کارگیری یادگیری الکترونیکی بود. روش­ها: 56 نفر از مدیران و 100 نفر از کارکنان دانشگاه در سال 1387 در این مطالعه مقطعی بررسی شدند. مدیران با روش سرشماری و کارکنان به صورت تصادفی خوشه­ای نمونه­گیری شدند. روایی محتوای پرسش نامه محقق­ساخته، حاوی 20 سئوال، طی انجام مطالعه مقدماتی بررسی و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تعیین شد. از آمار توصیفی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. یافته­ها: 57 نفر (3/70%) از کارکنان و 25 نفر (3/83%) از مدیران معتقد بودند که کلاس­های آموزشی حضوری نیاز به بازنگری دارند. 60 نفر (74%) از کارکنان و 28 نفر (3/93%) از مدیران بیان نمودند که آموزش الکترونیکی می­تواند پاسخگوی معضلات آموزشی محل خدمت آنها باشد. از نظر 60 نفر (1/74%) از کارکنان و 20 نفر (7/66%) از مدیران، سواد رایانه­ای کارکنان برای شرکت در دوره­های مذکور کافی بود. نتیجه­گیری: دانشگاه علوم پزشکی تهران از نظر عوامل مورد بررسی شامل جلب حمایت مدیران، وضعیت دسترسی به فناوری و توانمندی کارکنان در به­کارگیری آن و جو فرهنگی سازمان، برای راه­اندازی آموزش ضمن خدمت الکترونیکی آماده است.

اهداف: بی تردید توانمندی، توسعه و استقلال واقعی کشورها با توانایی آنها در تولید علم و توسعه فعالیت های تحقیقاتی نسبت مستقیم دارد. این پژوهش با هدف تعیین موانع انجام تحقیقات از دیدگاه اساتید و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد انجام شد. روش­ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلیِ مقطعی که در سال تحصیلی 85-1384 انجام شد، 480 نفر از اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد به روش نمونه گیری سرشماری (برای اعضای هیات علمی) و خوشه ای تصادفی (برای کارکنان) وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه ای شامل سه بخش خصوصیات فردی، موانع سازمانی و موانع فردی براساس مقیاس لیکرت بود. آنالیز داده ها با استفاده از آزمون های T دانشجویی ، مجذور کای و آنالیز واریانس انجام شد. یافته­ها: در مجموع 452 پرسش نامه عودت داده شد. مهم ترین موانع انجام پژوهش به ترتیب «عدم ایجاد انگیزه در پژوهشگران»، «کمبود وقت و مشغله زیاد»، «مقررات دست وپاگیر اداری»، «عدم استفاده از نتایج تحقیق» و «ناتوانی ترجمه مقالات فارسی به زبان های دیگر» بودند. کم اثرترین موانع «بی علاقگی به امر پژوهش»، «ناتوانی در استفاده از کامپیوتر» و «مفیدنبودن پژوهش برای بیمار» بودند. میانگین نمره موانع سازمانی بیشتر از میانگین نمره موانع فردی بود (0001/0>p). تفاوت آماری معنی داری بین میانگین نمره موانع سازمانی و فردی انجام پژوهش بین اعضای هیات علمی و کارکنان وجود داشت (0001/0>p ) . نتیجه­گیری: لزوم از بین بردن موانع از طرف معاونت پژوهشی دانشگاه، مسئولان بیمارستان ها و مراکز بهداشتی- درمانی احساس می شود.

اهداف: از روش­های رایج ارزیابی مهارت­های بالینی نگارش مهارت­نامه است. مهارت­نامه دانشجویان بخش داخلی دانشگاه شاهد از برگ­های ثبت شرکت در فعالیت­های آموزشی بخش، گراندراند، شرح­حال دانشجویی و ثبت موارد سرپایی تشکیل شده است. این مطالعه به منظور بررسی علت عدم هماهنگی در تکمیل این دفترچه از طرف اساتید و دانشجویان صورت گرفت. روش­ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی در سال تحصیلی 88-1387 در دانشگاه شاهد، 6 نفر از اساتید و 28 کارآموز پزشکی بالینی به روش سرشماری انتخاب شدند و مورد مطالعه قرار گرفتند. مهارت نامه های تکمیل شده این 34 نفر طی یک سال مورد مطالعه قرار گرفت و نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS 13 بررسی شد. یافته­ها: در سئوالات کلی عدم هماهنگی در تکمیل موارد دفترچه بین اساتید و دانشجویان وجود داشت؛ در­حالی­که در سئوالات جزیی، این اختلاف وجود نداشت و جواب اساتید و دانشجویان همسان بود. نتیجه­گیری: برای حفظ وحدت رویه ثبت، باید از سئوالات دقیق تری در مهارت نامه استفاده شود و نیاز به تجدیدنظر در این مهارت نامه احساس می شود.

مقدمه: با پیشرفت تکنولوژی­ و تغییر روش­های کاری، انعطاف­پذیر و تعدیل پذیربودن کارکنان در محیط های کاری به عنوان ضرورت مطرح می­شود. در این مقاله، مفهوم آموزش وظیفه مدار مطرح می­شود که روش منحصربه فردی برای آموزش با هدف توسعه مهارت­های قابل انتقال در دانشجویان است. این روش آموزش به دانشجو امکان تخصصی سازی دانش و توسعه تعدیل پذیری و انطباق پذیری اساسی را می­دهد. هدف این مقاله، بحث در مورد کسب مهارت­های قابل انتقال در برنامه درسی است و تفکر فعلی در خصوص مهارت­های قابل انتقال و طرح و برنامه دولت برای نیروی کار کاملاً ماهر را ارایه می­­دهد. نتیجه­گیری: آموزش وظیفه­مدار، راهبردی برای آموزش ارایه می­نماید که بر ساختارهای آموزشی متمرکز است و از این تفکر حمایت می کند که یادگیری در پزشکی زمانی موثرتر است که در موقعیت های عملی واقعی و توسط متخصص ارایه شود.

مقدمه: ارزشیابی برنامه درسی دارای قدمتی به اندازه فرآیند تعلیم و تربیت است. مفهوم ارزشیابی آنقدر گسترده است که انواع مختلفی از فعالیت­های ارزشیابی را که هدف مشترک همه آنها بررسی وضعیت برنامه درسی در موقعیت اجرایی خاص است، دربر می­گیرد؛ بنابراین، روش­ها و راهبردهای ارزشیابی نیز متفاوت خواهند بود. هدف از این مقاله بررسی تفاوت روندهای ارزشیابی براساس شش مقوله مرحله تدوین برنامه، موضوع مورد ارزشیابی، معیار، نوع داده­ها، روش خلاصه­کردن داده­ها و نقش بود. در مورد هر مقوله، گروه تدوین بر وظیفه خاصی تمرکز دارد. از این رو در هر مرحله، انواع خاصی از ارزشیابی مورد نیاز است تا اجرای موفقیت آمیز و استفاده از برنامه جدید را حمایت کند. نتیجه گیری: هیچ مبنای نظری پذیرفته شده ای برای تجربیات اندوخته­شده تعیین حداقل الزامات ارزشیابی که بایستی در تشخیص کارآیی کاربرد وسیع برنامه جدید در نظام آموزشی به کار رود، وجود ندارد و هر نظامی می بایست استانداردهای ارزشیابی را براساس شرایط خود تعیین کند.

مقدمه: شناخت عوامل مهم در ایجاد یادگیری موثر از ضروریات آموزش موفق است. یکی از این عوامل سبک یادگیری دانشجویان است. براساس نظر اندیشمندان، سبک های یادگیری مختلفی مانند وابسته و غیرواسته به زمینه، تاملی واکنشی و غیره وجود دارند که در این مقاله به آنها اشاره شده است. اطلاع از سبک یادگیری می تواند به تربیت پرستاران با کفایت کمک نماید. در نتیجه، هدف از نگارش این مقاله مروری، آشنایی با سبک های یادگیری و کاربرد آنها در آموزش پرستاری بود. نتیجه گیری: افزایش آگاهی نسبت به شیوه یادگیری باعث فراگیری کارآتر شده و استفاده از عوامل محیطی به شکل مطلوب و در راستای یادگیری فردی و حذف اعمال نامناسب را سبب می­شود. معلم باید روش­های ارتباطی و آموزشی خود را تا آنجا که ممکن است با سبک­های یادگیری و تفکر فراگیران وفق دهد تا یادگیری هرچه بهتر و عمیق­تر اتفاق افتد.

مقدمه: این امروزه رقابت شدید و تغییرات فناوری، فشار روز افزون بر سازمان­ها و شیوه متنوع آن­ها در افزایش بهره­وری نیروی انسانی وارد می­سازند. اکنون از نیروی کار انسانی انتظار می­رود، تاثیر بیشتری بر تولیدات و خدماتی که ارایه می­دهند داشته باشند. این درست همان چیزی است که موجب شده در محیط رقابت، شایستگی اهمیت یابد. اصطلاح شایستگی برای توصیف مجموعه ای از رفتارها که ترکیب واحدی از دانش، مهارت ها، توانایی­ها و انگیزه ها را منعکس می کند و با عملکردی در نقش سازمانی مرتبط است، به­کار می رود. هدف این مقاله مروری، معرفی جامع شایستگی و نیز کاربرد آن در طراحی برنامه های آموزشی بود. نتیجه گیری: مزیت به­کارگیری شایستگی برای طراحی برنامه آموزشی از یک سو تشخیص دقیق­تر نیازهای آموزشی و افزایش کارآیی آموزش­ها و از سوی دیگر، کاربردی­بودن آموزش­ها و پرهیز از انتقال دانش صرف است.

مقدمه: اخلاق پزشکی عبارت از رعایت اصول و ارزش ها در تصمیم گیری های پزشکی است که باید در هر تصمیم مربوط به سلامت افراد یا جامعه دخیل باشد. اخلاق پزشکی در برنامه ریزی، آموزش، ارایه خدمات و پژوهش وارد شده است و روزبه روز بر اهمیت آن افزوده می شود. قدمت اخلاق به 2500 سال قبل بازمی گردد و برای نخستین بار، بقراط مبانی اخلاق را با پزشکی آمیخت. در ایران نیز اخلاق با طب آمیخته بوده است؛ به خصوص بعد از اسلام، پزشکان مسلمان ایرانی مقالات و کتاب های متعددی را در این زمینه به رشته تحریر درآوردند. نتیجه­گیری: اخلاق هم برای فراگیران علم پزشکی و هم برای اساتید این رشته مهم است. نقش اخلاق در آموزش پزشکی وقتی پررنگ تر می شود که علاوه بر موضوع طبابت، اهمیت آموزش پزشکی و اهمیت رعایت اخلاق در این نوع آموزش خاص روشن شود. امید است با توجه به قدمت اخلاق در جهان و ایران، اخلاق پزشکی به عنوان جزء جدایی ناپزیر با آموزش همراه شود و اساتید این رشته بیش از پیش در فرآیند آموزش به موضوع اخلاق بپردازند که این مساله، همت مسئولان مربوطه را می طلبد