درخت حوزه‌های تخصصی

علوم تربیتی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آموزش کودکان استثنایی برنامه ریزی آموزشی برنامه ریزی درسی تکنولوژی آموزشی روشها و فنون تدریس طراحی فضاهای آموزشی فعالیتهای هنری و بازی ها مدیریت آموزشی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۱۶٬۰۲۱ مورد.
۱.

آموزش مفاهیم سوره فیل با روش آموزش اکتشافی قصه گویی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی دوره ۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 29 - 46

کلید واژه ها: آموزش اکتشافی دانش آموزان قصه گویی سوره فیل قرآن کریم روش های آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۱۱۷
یکی از روش های کارآمد و نوین آموزشی، روش آموزش اکتشافی است. قرآن کریم، در نوع بیان خود به این روش توجه داشته و با نوع کاربرد واژگان، در قالب ها و انواع مختلفی از آموزش اکتشافی، اقدام به آموزش مفاهیم و معارف به متعلّم و یا همان دانش آموز کرده است. یکی از این روش ها، روش قصه گویی است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی آموزش مفاهیم سوره فیل با روش آموزش اکتشافی قصه گویی است. در سوره فیل، موضوع تاریخی مهم حمله أبرهه به مکه، در قالب داستانی کوتاه بیان شده، و از دو واژه تکآمد «اصحاب الفیل» و «أبابیل» استفاده شده است که برای دانش آموز، این پرسش را ایجاد می کند، چرا خداوند برای نخستین بار از این واژگان استفاده کرده است؟ جستجو و تلاش در کشف علت این کاربرد، دانش آموز را به مفهوم مهم لزوم اتخاذ استراتژی هوشمندانه در مواجهه با مشکلات، رهنمون می گردد. دستاورد مهمی که شاید در تفاسیر بدان پرداخته نشده، ولی روش آموزش اکتشافی می تواند با طرح پرسش های هدفمند، دانش آموز را به آن برساند.
۲.

بررسی توصیفی کتب قرآن و هدیه های آسمان دوره ابتدایی از منظر آموزش آموزه های دینی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی دوره ۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 47 - 66

کلید واژه ها: کتاب آموزش قرآن کتاب هدیه های آسمانی مقطع دبستان آموزه های دینی تعلیم و تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳ تعداد دانلود : ۸۲
هدف پژوهش حاضر بررسی توصیفی کتب آموزش قرآن و هدیه های آسمانی دوره دبستان، پایه اول تا ششم از منظر میزان توجه به تعلیم آموزه های دینی بود. روش پژوهش، از نوع تحلیل محتوای کمّی- توصیفی بوده و جامعه آماری کلیه کتب آموزش قرآن و هدیه های آسمانی دوره دبستان بود که در سال تحصیلی 1402-1401 در برنامه درسی مدارس تدریس می شدند. در همین راستا، 21 عنوان کتاب، 289 درس، 1869 صفحه و 979 تصویر به صورت سر شماری، مورد تحلیل قرار گرفت. واحد زمینه در این مطالعه تحلیلی، صفحه و واحد ثبت، تصویر و مضمون بود. فرایند کدگذاری به شیوه قیاسی و براساس مولفه های آموزه های دینی (آموزه های اعتقادی، اخلاقی- ارزشی، مناسکی- عملی/ عبادی، عاطفی) انجام گرفت. یافته ها نشان داد، از مجموع 5169 فراوانی مشاهده شده در مضمون و تصویر، مولفه آموزه های اعتقادی با 1720 مضمون و 130 تصویر(1850 مورد، 79/35 درصد) بالاترین فراوانی و پس از آن با اختلاف ناچیز، آموزه های مناسکی- عملی/ عبادی با 1406 مضمون و 394 تصویر(1800 مورد، 82/34 درصد) قرار دارد. مولفه ارزش های اخلاقی- ارزشی با 1324 مضمون و 1599 تصویر (1483مورد، 69/28 درصد) و آموزه های عاطفی با 34 مضمون و 2 تصویر (36 مورد، 69/0 درصد) در رتبه های بعدی قرار دارند. در نتیجه آموزه های اعتقادی و مناسکی- عملی بیشترین فراوانی و مولفه آموزه های عاطفی کمترین فراوانی را دارند و اغلب آموزش ها متن محور هستند. بنابراین پیشنهاد می شود که براساس نیازهای دانش آموزان این دوره، آموزه های عاطفی و استفاده بیشتر از قابلیت های تصویر در کتب قرآن و هدیه های آسمان مورد توجه برنامه ریزان قرار گیرد.
۳.

بررسی تأثیر باورهای مذهبی بر تاب آوری دانش آموزان دختر متوسطه اول ناحیه (1) شیراز

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی دوره ۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 85 - 102

کلید واژه ها: باورهای مذهبی تاب آوری دانش آموزان دختران مقطع متوسطه شهر شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲ تعداد دانلود : ۶۴
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر باورهای مذهبی بر تاب آوری دانش آموزان دختر متوسطه اول ناحیه (1) شیراز بود. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش، شامل تمامی دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول ناحیه (1) شیراز در سال تحصیلی 1403-1402 به تعداد 9200 نفر بود که از بین آن ها و به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، تعداد 360 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه های باورهای مذهبی گلاک و استارک (2003) و تاب آوری ساموئلز (2004) بود که روایی و پایایی آن ها به ترتیب با استفاده از روش های تحلیل گویه و آلفای کرونباخ محاسبه و تأیید شد. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون) استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که بین باورهای مذهبی و تاب آوری، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین باورهای مذهبی پیش بینی کننده معنی دار تاب آوری دانش آموزان بود. باورهای مذهبی 36 درصد از واریانس تاب آوری دانش آموزان را پیش بینی کرد. همچنین ابعاد اعتقادی، عاطفی، پیامدی و مناسکی مجموعاً 5/36 درصد واریانس تاب آوری دانش آموزان را تبیین می کنند. مقدار بتای ابعاد اعتقادی، عاطفی، پیامدی و مناسکی معنادار است و به صورت مثبت می توانند تاب آوری دانش آموزان را پیش بینی کنند. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که دین و آموزه های دینی در افزایش تاب آوری و ایجاد آرامش و امنیت نقش چشم گیری دارد. در این راستا، تقویت جاذبه های دینی با برگزاری برنامه های آموزشی، مذهبی و فرهنگی جهت ارتقاء نگرش دینی دانش آموزان پیشنهاد می گردد.
۴.

واکاوی کارکرد هنری و زیباشناختی تصاویر کتاب های هدیه آسمانی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی دوره ۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 67 - 84

کلید واژه ها: زیبایی شناسی تصاویر هنری کتاب های درسی کتاب هدیه آسمانی مقطع ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵ تعداد دانلود : ۴۰
هدف پژوهش حاضر واکاوی کارکرد هنری و زیباشناختی تصاویر کتاب های هدیه آسمانی (از پایه دوم تا ششم ابتدایی) است. در این راستا، و با روش توصیفی- تحلیلی، تحلیل های دقیقی از ارتباط تصاویر هنری با قالب های نگرش فرهنگ اسلامی در کتب ابتدایی ارائه شده است. به عبارت دیگر، سوال پژوهش حاضر این است که آیا تصاویر کتاب های درسی هدیه آسمانی توانسته است محتواهای دینی را در قالب زیباشناسی و جنبه های هنری برای دانش آموزان به گونه ای بیان کند که تاثیرگذاری واقعی را در جان و فهم آنها داشته باشد؟ در پاسخ به این سوال، ماهیت تصاویر هنری، کارکرد زیباشناختی انواع تصاویر در بیان محتوای دینی کتب درسی شامل: تصاویر مجازی یا ذهنی، تصاویر زبانی (عینی یا واقعی یا دیداری)، تصاویر بافتی، تصاویر تقابلی، تصاویر تشخیصی، تصاویر ابداعی و تازه، تصاویر متناسب با متون شعری و موسیقی واژگان مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن است که تصاویر زنده و ریتمیک متون اسلامی شاهدی بر این واقعیت است که مولفان و نویسندگان متون اسلامی با هنرمندی الهام بخش و هدفمندی، این متون را ساخته و پرداخته اند که در گستره همه زمان ها و مکان ها قابلیت هدایت گری و روشنی بخشی برای انسان ها را دارد. در این متون تصاویر جزئی و مفرد در کنار تصاویر بافتی آن قرار دارند، به طوری که نظام روابط بیانی، تصویری و فکری آنها در تصاویر هنری آن به طور روشن و آشکار خود را می نمایاند. کارکرد استفاده از این تصاویر هنری برای توضیح، تبیین، تأکید و رسایی معانی و اندیشه هایی است که با بافت های جزئی و کلی جملات ارتباط کامل یافته و تصاویر این اندیشه ها و معانی آن را می توان از خلال روابط منسجم جملات مشاهده نمود. در نهایت باید گفت متون اسلامی کتاب های درسی شامل تصاویر هنری نمونه عالی زیباشناختی نظمی، ساختی، ادبی، زبانشناختی و تصویرگری است.
۵.

شرایط و موانع پذیرش دعوت مربی، و راهکارهای تحصیل و اجتناب از آن ها در اندیشه شهید مطهری؛ براساس آیات قرآن

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی دوره ۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 7 - 28

کلید واژه ها: مربی متربی تربیت مرتضی مطهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۴۲
هدف پژوهش حاضر بررسی شرایط و موانع پذیرش دعوت مربی توسط متربی، و ارائه راهکارهایی در جهت تحصیل شرایط و اجتناب از موانع دعوت مربی است. روش پژوهش کیفی تحلیلی می باشد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در اندیشه شهید مطهری شرایط پذیرش دعوت مربی، پاک بودن، زنده بودن به حیات فطری، و احساس مسئولیت داشتن متربی بوده و موانع عدم پذیرش آن شامل اثم قلب، زنگار قلب، مختوم شدن دل، از بین رفتن چشم بصیرت، ناشنوا شدن گوش دل، تحریف کتاب نفس، پیروی از عادات پدران و... است. همچنین برخی از راهکارهایی که به دست متربی، برای تحصیل شرایط و اجتناب از موانع صورت می گیرند، عبارتند از: اکتساب متعادل ایمان و عبادت، و تنطیم محبت و نفرت. آشنایی با این شرایط و موانع در فرایند تربیت و راه های برون رفت از آن ها، کمک شایانی به مربی و متربی در تربیت صحیح و همه جانبه خواهد کرد. درنتیجه، یافته های این پژوهش می تواند در دوره های تربیت مربی مورد استفاده قرار گیرد، تا مربیان با آگاهی هرچه تمام تر از شرایط و موانع فرایند تربیت، به این مهم بپردازند.
۶.

تحلیل محتوای کتاب پیام های آسمان دوره اول متوسطه بر اساس میزان توجه به عاطفه دینی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی دوره ۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 103 - 120

کلید واژه ها: تحلیل محتوا کتاب پیام های آسمان مقطع متوسطه عاطفه دینی کتاب درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰ تعداد دانلود : ۴۶
عواطف دینی نقش تعیین کننده ای در شکل گیری ایمان و تربیت دینی دانش آموزان ایفا می کنند. نظام آموزشی برای تحقق تربیت دینی از کتاب های درسی بهره می برد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه مؤلفه های عاطفه دینی در کتاب های پیام های آسمان دوره اول متوسطه است. روش پژوهش تحلیل محتوای کمّی بوده، و جامعه آماری شامل سه جلد کتاب درسی پیام های آسمان در سال تحصیلی 1403-1402 بود. برای انتخاب نمونه از روش سرشماری استفاده شد؛ بنابراین حجم نمونه منطبق بر جامعه آماری انتخاب گردید. جمع آوری داده ها با روش سندپژوهی و با استفاده از سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته انجام شد. برای برآورد روایی ابزار پژوهش از نظر متخصصان علوم تربیتی استفاده شد و اعتبار آن با استفاده از فرمول هولستی محاسبه گردید و مقدار ضریب ۸۳/0 به دست آمد. نتایج نشان داد که دو مؤلفه «محبت به خدا» و «بیزاری از دشمنان اولیای خدا» بیش از سایر مؤلفه ها مورد توجه مؤلفان بوده است. توجه به مؤلفه هایی مانند محبت به انبیاء و ائمه و اولیای الهی» و «محبت به مؤمنان» کمتر از حد مورد انتظار بوده است. در ارائه محتوا، بیشترین استفاده از کلمات و گزاره های متن بوده و کمترین استفاده از تصاویر صورت گرفته است. بیشترین توجه به مؤلفه های عاطفه دینی در کتاب پایه هشتم مشاهده شد. با توجه به یافته های پژوهش مشخص شد که در کتاب هدیه های آسمان عواطف مثبت بیش از عواطف منفی مورد اهتمام مؤلفان بوده است. همچنین توزیع نامتوازن مؤلفه ها و نبود ارتباط عمودی در سازماندهی محتوای کتاب ها از دیگر نتایج پژوهش بود.
۷.

فراوانی شاخص های انسجام خرد در سطوح مختلف بازنمایی متن در چارچوب الگوی ساخت-تلفیق کینچ: شواهدی از کتاب های فارسی دوره های ابتدایی، متوسطۀ اول و دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال ۲۲ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۸۶ 107 - 124

کلید واژه ها: خوان ش پذیری الگوی ساخت تلفیق کینچ دوره های مختلف تحصیلی کتاب های فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱ تعداد دانلود : ۵۱
خواندنْ مهارت زبانی مهمی است؛ زیرا بخش عظیمی از یادگیری از این طریق است. برای بهبود مهارت خواندن باید نوع و سطح متنی که آموزش داده می شود با دانش آموزان متناسب باشد. به همین دلیل، محققان از دیرباز به تعیین سطح دشواری متن (خوانش پذیری متن) توجه داشته اند. یکی از شاخص های خوانش پذیری متن، انسجام در سطح خُرد است. هدف پژوهش حاضر، بررسی معناداریِ فراوانی انواع شاخص های انسجام خرد در سطوح مختلف بازنمایی متن (روساختی و متن پایه و الگوی موقعیتی) کتاب های فارسی دوره های ابتدایی (پایه ششم) و متوسطه اول (پایه نهم) و متوسطه دوم (پایه دوازدهم) در چارچوب الگوی ساخت تلفیق کینچ (1998-1988) است. این مطالعه پژوهشی ترکیبی است. در بخش کیفی، انواع شاخص های انسجام خرد در سطوح گوناگون بازنمایی متن این کتاب ها مشخص شدند. سپس، در بخش کمی، فراوانی این شاخص ها در متن این کتاب ها تعیین شده و معناداری فراوانی آن ها با مجذور کا محاسبه شد. نتایجْ حاکی از تفاوتِ معنادار میان فراوانی شاخص های انسجام خرد در سطوح مختلف بازنمایی متن کتاب های فارسی در هر سه دوره تحصیلی است. با طولانی ترشدن متن کتاب ها از پایه ششم به پایه های نهم و دوازدهم، فراوانی بیشتر شاخص ها افزایش یافت؛ اما این افزایش قاعده مند نبود. ظاهراً رویکرد آموزشی این کتاب ها، رویکردی مهارتی است؛ به این معنا که بر آموزش و تقویت مهارت های زبانی (خواندن) تأکید دارد؛ ولی با توجه به نتایج این مطالعه شاید بتوان گفت در عمل و به ویژه در تدوین متن کتاب های فارسی به این مهارت چندان توجه نشده است.
۸.

تاثیر مدیریت هوشمند بر یادگیری مشارکتی دانش آموزان: آزمون نقش میانجی کاربرد شبکه ملی شاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافتی نو در مدیریت آموزشی سال ۱۴ فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۵۹) 98-111

کلید واژه ها: مدیریت هوشمند شبکه ملی شاد یادگیری اشتراکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶ تعداد دانلود : ۱۰
مقدمه و هدف: از مهمترین روشهای فعال در یادگیری روش یادگیری مشارکتی است که توجه به آن از ضروریات می باشد. هدف این پژوهش بررسی اثر مدیریت هوشمند بر یادگیری مشارکتی دانش آموزان با میانجی گری استفاده از شبکه ملی شاد بود. روش شناسی: روش مطالعه توصیفی از نوع مطالعات همبستگی و به طور ویژه، مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان مدارس متوسطه اول منطقه ملارد استان تهران به تعداد 859 نفر بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و بر اساس جدول کرجسی و مورگان 268 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه رهبری هوشمند سیدانمانلاکا، پرسشنامه یادگیری مشارکتی استیفان و پرسشنامه محقق ساخته کاربرد شبکه ملی شاد استفاده شد. جهت تعیین پایایی ابزار پژوهش از روش آلفای کرانباخ استفاده شد و جهت تعیین روایی از روایی محتوایی و صوری و تکنیک تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد؛ مدیریت هوشمند دارای اثر مثبت و معنادار (20/0) بر یادگیری مشارکتی دانش آموزان بود. مدیریت هوشمند دارای اثر مثبت و معنادار (36/0) بر میزان استفاده از شبکه ملی شاد در دانش آموزان بود. استفاده از شبکه ملی شاد دارای اثر مثبت و معنادار (22/0) بر یادگیری اشتراکی دانش آموزان بود. همچنین مدیریت هوشمند بواسطه کاربرد شبکه ملی شاد دارای اثرغیرمستقیم، مثبت و معنادار (079/0) بر یادگیری مشارکتی دانش آموزان بود و اینکه مدیریت هوشمند و استفاده از شبکه ملی شاد قادر به تببین 12% از واریانس یادگیری مشارکتی دانش آموزان شدند. نتیجه گیری: با توجه به پشتوانه های نظری محکم و حمایت های تجربی موجود، اثرات مثبت یادگیری مشارکتی در متغییرهای گوناگون غیرقابل انکار می باشد لذا توجه به عوامل اثرگذار بر آن از جمله مدیریت هوشمند و شبکه اجتماعی دانش آموزان الزامی می باشد.
۹.

مدل یابی اختلالات یادگیری غیرکلامی بر اساس مهارت های عصب روان شناسی و مشکلات یادگیری در دانش آموزان دختر ۸ تا ۱۲ سال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال ۱۰بهار ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 103 - 112

کلید واژه ها: اختلالات یادگیری غیرکلامی مهارت های عصب روان شناسی مشکلات یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۹۷
هدف از اجرای پژوهش حاضر مدل یابی تبیین اختلالات یادگیری غیرکلامی بر اساس مهارت های عصب روان شناسی و مشکلات یادگیری در دانش آموزان دختر ۸ تا ۱۲ سال بود. طرح پژوهش، توصیفی- همبستگی و جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر ۸ تا ۱۲ سال شهر تهران در سال تحصیلی 400-1399 بود. به روش نمونه گیری خوشه ای تک مرحله ای 300 نفر به عنوان نمونه با رعایت قاعده نسبت پارامتر کلاین انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها در پژوهش از مقیاس اختلالات یادگیری غیرکلامی گلدشتاین (2000)، پرسش نامه مشکلات یادگیری کلورادو (2011)، و پرسش نامه عصب روان شناختی کانرز (2007)، استفاده شد. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از روش های آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندمتغیره و مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزارهای SPSS-22 و AMOS-24 انجام شد. براساس یافته های این مطالعه، مدل پیشنهادی جهت بررسی روابط علی بین متغیرهای پژوهش، از برازش قابل قبولی در سطح 09/0RAMSEA= برخوردار بود. نتایج پژوهش نشان داد که همبستگی بین متغیرهای عامل (مهارت های عصب روان شناسی با ضرایب اثر (B=-0/76) در سطح (p=0/001)، و مشکلات یادگیری (B=0/80) در سطح (p=0/001)، با اختلالات یادگیری غیرکلامی معنادار بود. بر این اساس فرضیه پژوهش مبنی بر مدل یابی اختلالات یادگیری غیرکلامی براساس مهارت های عصب روان شناسی و مشکلات یادگیری مورد تأیید قرار گرفت. با توجه به یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که مدلیابی اختلالات یادگیری غیرکلامی بر اساس مهارت های عصب روان شناسی و مشکلات یادگیری دختران از برازش مطلوبی برخوردار است.
۱۰.

الگوی ارتقاء دانشگاه خدمت محور از دیدگاه خبرگان دانشگاهی؛ با رویکرد آمیخته(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره ۱۶ مرداد و شهریور ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۷۹) ۲۳۸-۲۲۶

کلید واژه ها: خدمت محوری خدمت به جامعه نظام آموزش عالی رویکرد آمیخته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۷۲
هدف اصلی پژوهش حاضر تدوین الگوی ارتقاء دانشگاه خدمت محور باکارکرد خدمت به جامعه بوده است. این پژوهش با روش آمیخته(کیفی و کمی) انجام شد. جامعه پژوهش در بخش کیفی خبرگان دانشگاهی و در بخش کمی، اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل بودند. در بخش کیفی نمونه گیری با روش هدفمند و براساس اصل اشباع نظری، 15 نفر از خبرگان آموزش عالی تعیین شدند و در بخش کمی بر اساس جدول کرجسی و مورگان از مجموع230 نفر اساتید دانشگاه، 145نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. تحلیل داده های کیفی بر مبنای رهیافت نظام مند استراوس و کوربین(2008) و براساس کدگذاری(کدگذاری باز، محوری و انتخابی) و داده های کمی با روش معادلات ساختاری و تحلیل عاملی(اکتشافی و تاییدی) در قالب نرم افزار SPSS وSmartPLS مورد آزمون قرار گرفت. اعتبار سنجی یافته ها در بخش کیفی از طریق مثلث سازی و بازبینی خبرگان آموزش عالی تایید و در بخش کمی روایی پرسشنامه با نظر متخصصان و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ88/0 برآورد گردید. یافته ها نشان داد که ابعاد الگوی پارادایمی شرایط علی شامل(نیروی انسانی، شیوه های خدمت رسانی، فرهنگ دانشگاهی، استقرار نظام تضمین کیفیت خدمات، ساختار دانشگاه، رهبری و مدیریت دانشگاه، منابع مالی مستقل و ویژگی مطالبه گری ذی نفعان)، پدیده محوری (دانشگاه خدمت محور)، شرایط زمینه ای (پایبندی به ارزش های اخلاقی، بسترسازی و تمهید امکانات، رسالت و مأموریت دانشگاه، چابک سازی و آزاد سازی ظرفیت ها)، شرایط مداخله گر (فرهنگ عمومی، عوامل درون دانشگاهی و برون دانشگاهی)، راهبردها (ارتقاء فرهنگ خدمت محوری، توسعه تعامل ، حفظ استقلال دانشگاهی ، توانمندسازی، مدیریت مشارکتی)، پیامدها شامل (ارتقاء کیفیت خدمات، توسعه دانش، توسعه فناوری و مشتری محوری) می باشند. بر اساس یافته ها، ابعاد مدل دانشگاه خدمت محور از برازش مطلوبی برخوردار بوده است.
۱۱.

چالش ها و آسیب های آموزش تاریخ در دانشگاه

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش تاریخ دوره ۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۵) 23 - 37

کلید واژه ها: آسیب شناسی آموزش دانشگاهی رشته تاریخ روش تدریس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۱۲
تاریخ به عنوان یک درس مستقل از دوره قاجاریه جزو برنامه درسی مدرسه ها قرار گرفت؛ لیکن ساماندهی شیوه های تدریس و تدوین متون درسی از همان آغاز آسیب هایی داشت و اکنون نیز با چالش هایی همراه است. هدف این نوشتار مرور پیشینه تأسیس رشته تاریخ در دانشگاه و شناخت روش استادان تاریخ و اشاره به آفت های تدریس تاریخ در گذشته و حال است که با رویکرد «توصیفی- تحلیلی»[1] و مراجعه به برخی آرای استادان تاریخ، به روش «کتاب خانه ای»[2] و «تاریخ شفاهی»[3]  انجام گرفته است. پرسش اصلی این است که  آموزش تاریخ دانشگاهی از گذشته تا امروز با چه آسیب ها و چالش هایی روبه رو بوده است؟ فرض می شود: تداوم مشکلات ساختاری تعلیمات سنتی در دانشگاه ها و نداشتن ارتباط پایدار برای بهره گیری از تجربیات مؤسسات آموزشی پیشرفته جهانی از آفت های توسعه این دانش بوده است. نتیجه این تحقیق نیز نشان می دهد: درک نادرست از حیطه دانش تاریخ، حافظه گرایی، باستان گرایی افراطی و استفاده تبلیغاتی از تاریخ، جزو مهمترین موانع تدریس دانشگاهی تاریخ بوده و آشفتگی در سرفصل درس ها، کمبود متون درسی، کاهش ارتباط دوسویه استاد و دانشجو، رویکرد باستان ستیزی، رنگ باختن نقش راهنمایی استاد در تحقیقات دانشجویی و نیز نبود پیوند سازمان یافته بین پژوهش و تدریس از مهمترین چالش های کنونی تدریس دانشگاهی تاریخ است. 
۱۲.

Effectiveness of blended learning on students' academic motivation in multi-grade classes

نویسنده:
منبع: Iranian Distance Education, Volume ۵, Issue ۱, Winter & Spring ۲۰۲۳ 100 - 108

کلید واژه ها: Academic Motivation Blended Learning multi-grade classes teaching multi-grade

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸ تعداد دانلود : ۵۴
Multi-grade classes are one of the realities of our educational system. Academic motivation is known as a challenge for educational systems in developing countries. According to the rapid advances in science and technology, the utilization of blended learning seems to solve this challenge. This study aimed to investigate the effectiveness of blended learning on students' academic motivation in multi-grade classes. The study was quasi-experimental with a pre-test-post-test design with the control group. The statistical population was all students of primary multi-grade classes in Ghaen (n=2200 with 160 classes). The statistical sample was 28 multi-grade students selected using the two-stage cluster sampling method. Also, to collect data, Harter's academic motivation questionnaire was used with Cronbach's alpha of 0.92. The SPSS application and covariance test used to analyze the data. The results showed that academic motivation scores in the experimental group were more than the control group (p≤0.05, f (25.1) = 4.23). According to ETA squares, the blended approach explains 37% of the variance of academic motivation post-test scores (p<0.05, ŋ2=37%). According to the findings and the challenges of teaching in multi-grade classes, this method is not just one option but seems to be the best solution for resolving multi-grade problems.
۱۳.

نقش باورهای رفتاری، باورهای هنجاری و خود پیروی در پیش بینی سازه های مدل پذیرش فناوری دیویس در بین معلمان دوره ی متوسطه

نویسنده:
منبع: فناوری و دانش پژوهی در تعلیم و تربیت دوره ۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۹ 25 - 36

کلید واژه ها: مدل پذیرش فناوری دیویس مدل رفتار برنامه ریزی شده باورهای رفتاری باورهای هنجاری خود پیروی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۱۳
این مطالعه باهدف بررسی نقش باورهای رفتاری، باورهای هنجاری و خود پیروی در پیش بینی سازه های مدل پذیرش فناوری، انجام گرفت. روش پژوهش همبستگی بود و 200 معلم از بین ۴۱۰ معلم متوسطه دوره دوم شهر رفسنجان با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. برای سنجش سازه های مدل پذیرش فناوری از مولفه های مطالعات گاردنر و آمورسو (2004)، کلوپینک و مک کنی (2004) و باس و همکاران (2016)، و باورهای رفتاری هولدن و کارش (2010)؛ باورهای هنجاری ایگونا و همکاران (2016) و خود پیروی فیرات (2016) استفاده شد. از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر برای تحلیل استفاده شد. نتایج نشان داد اثر مستقیم نیت رفتاری و باورهای هنجاری بر کاربرد واقعی فناوری؛ اثر مستقیم سودمندی ادراک شده و باورهای رفتاری بر نیت رفتاری؛ اثر مستقیم سودمندی ادراک شده، باورهای رفتاری و خود پیروی بر نگرش نسبت به کاربرد فناوری؛ اثر مستقیم سهولت ادراک شده و باورهای رفتاری بر سودمندی ادراک شده؛ اثر مستقیم باورهای هنجاری، رفتاری و خود پیروی بر سهولت و سودمندی ادراک شده در تدریس معلمان مثبت و معنی دار بود. نتایج واسطه ای ساده نیز نشان داد نیت رفتاری نقش واسطه ای مثبت و معنی داری بین باورهای رفتاری و کاربرد واقعی و در بین سودمندی ادراک شده و کاربرد واقعی دارد؛ سهولت ادراک شده نقش واسطه ای مثبت و معنی داری بین باورهای رفتاری و سودمندی ادراک شده، بین باورهای هنجاری و سودمندی ادراک شده و بین خود پیروی و سودمندی ادراک شده دارد؛ بنابراین بر نتایج باورها و خود پیروی معلم نقش مهمی در پذیرش فناوری بخصوص بر سهولت و سودمندی ادراک کردن فناوری در تدریس معلمان دارد.
۱۴.

رابطه پرطاقتی روانی و رفتارهای سبک زندگی تحصیلی در نوجوانان تیزهوش: نقش واسطه ای هیجانات پیشرفت و راهبردهای مقابله ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال ۱۰بهار ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 29 - 46

کلید واژه ها: راهبردهای مقابله شناختی پرطاقتی روانی روان شناسی تیزهوشی هیجانات پیشرفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۵۳
پژوهش حاضر با هدف آزمون نقش واسطه ای راهبردهای مقابله شناختی و هیجانات پیشرفت در رابطه پرطاقتی روانی و رفتارهای سبک زندگی تحصیلی در نوجوانان تیزهوش انجام شد. در پژوهش همبستگی حاضر، 288 دانش آموز تیزهوش (147 دختر و 141 پسر) که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند به پرسشنامه نظم بخشی شناختی هیجان (گارنفسکی و کرایج، 2006)، پرسشنامه رفتارهای سبک زندگی تحصیلی ارتقادهنده و بازدارنده سلامت تحصیلی (صالح زاده، شکری و فتح آبادی، 1396الف)، نسخه کوتاه پرسشنامه هیجان های پیشرفت (عبدالله پور، 1394) و نسخه کوتاه پرسشنامه پرطاقتی روانی (داگنال، دیناوان، پاپاگیرگیو، کلاگ، پارکر و دینکواتر، 2019) پاسخ دادند. به منظور آزمون روابط ساختاری در مدل مفروض، از روش آماری مدل یابی معادله ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که در نمونه دانش آموزان تیزهوش دختر و پسر، مدل مفروض واسطه مندی نسبی راهبردهای مقابله شناختی و هیجانات پیشرفت در رابطه پرطاقتی روانی و رفتارهای سبک زندگی تحصیلی با داده ها برازش مطلوبی داشت. همچنین، نتایج نشان داد که در مدل مفروض، تمامی وزن های رگرسیونی از لحاظ آماری معنادار بودند و در این مدل، به ترتیب 66 و 61 درصد از پراکندگی نمرات رفتارهای بازدارنده و رفتارهای تسهیل گر سبک زندگی تحصیلی از طریق متغیرهای مکنون پژوهش تبیین شد. بنابراین، مهمترین ایده مستخرج از یافته های مطالعه حاضر این است که چگونه متخصصان تربیتی علاقه مند به قلمرو مطالعاتی روان شناسی تیزهوشی می توانند دغدغه های مربوط بر تحلیل نیمرخ انگیزشی یادگیرندگان سرآمد را با تاکید بر توان اطلاعاتی نهضت نوظهور روان شناسی مثبت نگر دنبال کنند.
۱۵.

عوامل موثر بر بازاریابی آموزشی در مدارس غیر انتفاعی تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویکردی نو بر آموزش کودکان سال ۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 138 - 146

کلید واژه ها: بازاریابی بازاریابی آموزشی مدارس غیرانتفاعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۱۳
هدف پژوهش شناسایی، رتبه بندی مولفه های بازاریابی آموزشی در مدارس غیرانتفاعی شهر تهران است. این مقاله از نظر هدف کاربردی، از نظر روش گردآوری داده ها میدانی و از نظر روش اجرا  نیز آمیخته        ( کیفی و کمی ) است. جامعه مورد مطالعه در مرحله کیفی شامل کلیه معلمین کلیدی و خبرگان حوزه بازاریابی آموزشی و در بخش کمی شامل استادان حوزه های مختلف بازاریابی و ذینفعان مدارس غیرانتفاعی ( شهر تهران) می باشد. در بخش کیفی ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی پرسشنامه می باشد.یافته ها: مهم ترین عوامل اثرگذار درونی ( عواملی که مربوط به داخل سازمان می شود.) بربازاریابی آموزشی در مدارس غیرانتفاعی شامل: 1- منابع مالی 2- فرایندهای آموزشی 3- سیاست های آموزشی 4- دبیران  5- منابع و امکانات فیزیکی می باشد. در بخش کمی با استفاده از تکنیک MCDM  این عوامل اولویت بندی شده است.
۱۶.

شناسایی و رتبه بندی آموزش های مؤثر نیروی انسانی بر پیاده سازی تجارت الکترونیک در شرکت های دانش بنیان فعال حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافتی نو در مدیریت آموزشی سال ۱۴ خرداد و تیر ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۶۰) 53-63

کلید واژه ها: تجارت الکترونیک آموزش نیروی انسانی فناوری اطلاعات و ارتباطات شرکت های دانش بنیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۸
مقدمه و هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی آموزش های مؤثر نیروی انسانی بر پیاده سازی تجارت الکترونیک در شرکت های دانش بنیان فعال حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات تهران می باشد.روش شناسی پژوهش: روش پژوهش از نوع کاربردی و میدانی و جامعه آماری پژوهش را مدیران  شرکت های دانش بنیان فعال حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات تهران تشکیل دادند. جهت نمونه گیری از روش اشباع نظری استفاده شد و 15 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شدند.به منظور گرداوری داده ها در بخش کیفی از مصاحبه و در بخش کمی از پرسشنامه مقایسات زوجی محقق ساخته استفاده شد. برای بررسی روایی  پرسشنامه از نظرات خبرگان و  پایایی آن با آلفای کرونباخ انجام و 0.87 به دست آمد. پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های گرندد تئوری و اورسته و نرم افزار Expert choice انجام شد.یافته ها: شواهد حاکی از آن است که از بین آموزش های مؤثر نیروی انسانی جهت پیاده سازی تجارت الکترونیک، آموزش استفاده از تکنولوژی با ضریب(1)، آموزش تفکر انتقادی و تحلیل با ضریب(0.840) و آموزش افزایش توانایی های تکنولوژی با ضریب(0.740) در رتبه های اول تا سوم قرار گرفتند.بحث و نتیجه گیری: طبق نتایج به دست آمده برخورداری از آموزش و تخصص لازم در ارتباط با بکارگیری فنون تجارت الکترونیک، برای کسب و حفظ مزیت تجاری در محیطی که رقابت شدید در آن برقرار است و جذب، تربیت و حفظ نیروی کار تخصصی که در ارتباط با فنون تجارت الکترونیک به سطح حرفه ای رسیده باشد الزامی است.
۱۷.

مدل رفتار مدنی تحصیلی بر اساس جو عاطفی مدرسه و تجارب مثبت در مدرسه با میانجی گری شکفتگی تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش و ارزشیابی سال ۱۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۱ 33 - 52

کلید واژه ها: رفتار مدنی تحصیلی جو عاطفی مدرسه تجارب مثبت در مدرسه شکفتگی تحصیلی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۱۰۵
هدف این مطالعه بررسی مدل رفتار مدنی تحصیلی بر اساس جو عاطفی مدرسه و تجارب مثبت در مدرسه با میانجی گری شکفتگی تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی بود. در یک مطالعه همبستگی از میان دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر خوی در سال تحصیلی 1-1400، تعداد 368 نفر بر اساس جدول کرجسی و مورگان با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل رفتار مدنی تحصیلی (گل پرور، 1389)، جو عاطفی مدرسه (پاشا امیری، 1388)، تجارب مثبت در مدرسه (فیورلانگ و همکاران، 2014) و شکفتگی تحصیلی (داینر و بیسواز- داینر، 2008) بودند. داده ها با روش تحلیل مسیر در نرم افزارهای SPSS و Amos تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که مدل رفتار مدنی تحصیلی بر اساس جو عاطفی مدرسه و تجارب مثبت در مدرسه با میانجی گری شکفتگی تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی برازش مناسبی دارد. همچنین، متغیرهای جو عاطفی مدرسه و تجارب مثبت در مدرسه بر شکفتگی تحصیلی و متغیرهای جو عاطفی مدرسه، تجارب مثبت در مدرسه و شکفتگی تحصیلی بر رفتار مدنی تحصیلی اثر مستقیم، مثبت و معنادار دارد. علاوه بر آن، جو عاطفی مدرسه و تجارب مثبت در مدرسه با میانجی گری شکفتگی تحصیلی بر رفتار مدنی تحصیلی اثر غیرمستقیم، مثبت و معنادار دارند (001/0>P). با توجه به نتایج، برای بهبود رفتار مدنی تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی می توان جو عاطفی مدرسه، تجارب مثبت در مدرسه و شکفتگی تحصیلی آنها را از طریق بهبود وضعیت های مختلف مدرسه ارتقاء بخشید.
۱۸.

اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر مهارت های ارتباطی، امنیت روانی-اجتماعی و وابستگی به شبکه های اجتماعی در دانش آموزان دختر دارای اعتیاد به فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش و ارزشیابی سال ۱۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۱ 53 - 74

کلید واژه ها: امنیت روانی اجتماعی مهارت های ارتباطی مهارت های زندگی وابستگی به شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۹۳
هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر مهارت های ارتباطی، امنیت روانی-اجتماعی و وابستگی به شبکه های اجتماعی در دانش آموزان دختر دارای اعتیاد به فضای مجازی بود. این پژوهش به شیوه نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری دانش آموزان دختر متوسطه دوم دارای اعتیاد به فضای مجازی در شهرستان کلیبر بودند که از این جامعه به روش در دسترس تعداد 74 دانش آموز انتخاب شده و پرسشنامه اعتیاد به فضای مجازی تکمیل شد و دانش آموزانی که نمره آن ها در پرسشنامه اعتیاد به فضای مجازی یانگ در دامنه بین 80 تا 100 (نمره برش و به عنوان اعتیاد به فضای مجازی) بود؛ 40 نفر به عنوان نمونه انتخاب و در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گروه کنترل (20 نفر) جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های اعتیاد به فضای مجازی، پرسشنامه مهارت های ارتباطی، امنیت روانی اجتماعی و وابستگی به شبکه های اجتماعی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره انجام گرفت. نتایج نشان داد آموزش مهارت های زندگی بر وابستگی به فضای مجازی و مؤلفه های(عادت، اعتیاد و درگیری بالا) تأثیر دارد(05/0>P). همچنین آموزش مهارت های زندگی بر امنیت روانی اجتماعی و مؤلفه های(اطمینان به خود، احساس ناخوشنودی، ناسازگاری محیطی و دید مردم نسبت به خود) و مهارت های ارتباطی و مؤلفه های(بازخورد، گوش دادن و مهارت کلامی) تأثیر دارد (05/0>P).
۱۹.

تدوین الگوی ارائه خدمات آموزشی وپرورشی به فرزندان دانش آموز شهدا و جانبازان و ایثارگران در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال ۲۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۸۵ 31 - 54

کلید واژه ها: الگوی مفهومی ایثارگر خدمات آموزشی و پرورشی جانباز شهدا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۱۱۵
این پژوهش با هدف طراحی و تدوین الگویی برای ارائهٔ خدمات آموزشی و پرورشی به فرزندان دانش آموز شهدا و جانبازان و ایثارگران در ایران اجرا شده است. برای تحقق این هدف، از روش پژوهش نظریهٔ داده بنیاد استفاده شد. جامعهٔ آماری پژوهش عبارت اند از: 1. کلیهٔ اسناد و دستورالعمل ها شامل فرمان امام خمینی (ره)، دستور رهبر معظم انقلاب، مجموعهٔ مصوبات شورای عالی آموزش وپرورش، اساسنامهٔ مدارس شاهد، اساسنامهٔ طرح شاهد و ایثارگران، قانون جامع ایثارگران، آیین نامهٔ مادهٔ 67 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران، شیوه نامهٔ انتخاب و سامان دهی نیروی انسانی به مدارس شاهد، برنامهٔ ششم توسعهٔ کشور، دستورالعمل آموزشی و پرورشی طرح پراکندهٔ شاهد و دستورالعمل برنامهٔ هفتگی و ساعت کار آموزشی و پرورشی مدارس شاهد؛ 2. مبانی نظری (پژوهش ها و مقاله ها و کتاب ها) و استفاده از حداکثر ممکن پژوهش ها و مقاله ها و کتاب ها؛ 3. هفتاد نفر از متخصصان و مدیران ارشد و میانی و دست اندرکاران. برای گردآوری داده ها و اطلاعات در بخش اسناد و همچنین مبانی نظری از سیاهه بررسی اسنادی و در بخش متخصصان و دست اندرکاران از فرم مصاحبه استفاده شد. برای تحلیل داده های پژوهش از تحلیل محتوای کیفی و رعایت قواعد مقوله بندی و نرم افزار مکس کیودی ای 12 استفاده شد. براساس یافته های پژوهش، تعداد 426 کد باز شناسایی و در قالب 85 کد محوری و هفت کد انتخابی تقسیم بندی شد که عبارت اند از: خدمات آموزشی، خدمات پرورشی فرهنگی، خدمات مشاوره ای و روان شناختی، خدمات تربیت بدنی و تندرستی، خدمات مالی، خدمات نیروی انسانی و خدمات فضا و تجهیزات. در این مقاله، متناسب با این ویژگی ها، الگوی مفهومی ارائهٔ خدمات آموزشی و پرورشی به فرزندان دانش آموز شهدا و جانبازان و ایثارگران در ایران و همچنین تقسیم وظایف دستگاه های مرتبط ترسیم شد.
۲۰.

بازشناسی مؤلفه های شاگردپروری در تربیت اسلامی با تکیه بر سلوک معلمی شهید ثانی و فیض کاشانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبردهای نوین تربیت معلمان سال ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۶ 332 - 307

کلید واژه ها: تربیت اسلامی سلوک معلمی شاگردپروری شهید ثانی فیض کاشانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲ تعداد دانلود : ۶۳
اندیشمندان اسلامی با سودبردن از دو منبع مهم و غنی اسلامی یعنی قرآن و سنت، اندیشه های تربیتی خود را ارائه نموده اند. از این رو پژوهش حاضر با تمرکز بر آراء تربیتی و سلوک معلمی شهید ثانی و فیض کاشانی به عنوان دو اندیشمند بزرگ اسلامی به دنبال بازشناسی مؤلفه های شاگردپروری در نظر ایشان می باشد. در این پژوهش کیفی از روش تحلیل مضمون استفاده شد. به این صورت که دو کتاب منیه المرید تالیف شهید ثانی و کتاب المحجه البیضاء تالیف فیض کاشانی که در حوزه تربیت و اخلاق می باشند و در آن ها به آداب متقابل شاگرد و استاد پرداخته شده است با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. در اسناد بررسی شده 21 مضمون فراگیر شناسایی شد که در قالب دو مضمون سازمان دهنده سلوک اخلاقی (11 مضمون) و سلوک علمی (10 مضمون) دسته بندی شده و درنهایت همه مضامین ذیل مضمون فراگیر شاگردپروری قرار گرفته شد. یافته های پژوهش نشان داد که از میان مضامین احصا شده، 9 مضمون؛ مهربانی و خیرخواهی، عفت نفس و خلوص نیت، رعایت انصاف و احترام، رضای خداوند، تواضع و فروتنی، ممانعت تلویحی، توجه به فهم و استعداد، آموزش تدریجی و رتبه بندی مطالب و همراهی علم و عمل از غنای بیشتری برخوردار بوده و در آثار بررسی شده حضور پرمایه ای داشته اند و مهم ترین مؤلفه های شاگردپروری از منظر شهید ثانی و فیض کاشانی به حساب می آیند. درنتیجه اندیشمندان اسلامی نظیر شهید ثانی و فیض کاشانی به اهمیت و نقش معلم واقف بوده و ضمن توجه به مؤلفه های معلم شاگردپرور، بخشی از آثار خود را به شرح این مهم اختصاص داده اند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان