فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۴۱ تا ۶۶۰ مورد از کل ۱٬۹۸۲ مورد.
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴
78-88
حوزههای تخصصی:
سابقه و هدف: معنویت نوعی پدیده ی جهانی بشری است که کل وجود انسان و اتصالش را به وجودی برتر شناسایی می کند و عامل ادامه ی زندگی و یافتن معنا و هدف آن است. دانشجویان رشته های علوم پزشکی بخش اعظمی از گروه های خدمات رسانی سلامت در همه ی کشورها هستند و کیفیت خدمات آنان به طور مستقیم با اثربخشی نظام بهداشتی درمانی در ارتباط است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان معنویت و عوامل مرتبط با آن در دانشجویان ساکن خوابگاه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شده است. روش کار: این پژوهش ازنوع توصیفی - تحلیلی است که بر روی 540 دانشجوی دختر و پسر ساکن خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شده است. روش نمونه گیری به صورت چندمرحله یی؛ و معیار ورود به پژوهش داشتن رضایت برای شرکت در مطالعه است. ابزار گردآوری داده ها نیز شامل دو قسمت پرسش نامه ی اطلاعات دموگرافیک و پرسش نامه ی سنجش معنویت است. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از آزمون های آماری تی و تحلیل واریانس یک طرفه صورت گرفته است. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که از بین عوامل جمعیت شناختی؛ وضعیت اقتصادی دانشجویان و سنوات تحصیلی با معنویت و نگرش معنوی؛ و همچنین وضعیت تأهل، دانشکده ی محل تحصیل، وضعیت اقتصادی دانشجویان و سنوات تحصیلی با توانایی معنوی ارتباط معنی داری دارد. نتیجه گیری: برای ارتقای سطح معنویت دانشجویان، علاوه براینکه امور فرهنگی باید برنامه ریزی و مداخله های مؤثری برای این گروه طراحی و اجرا کند، جذب اعضای هیئت علمی برای تدریس در دانشگاه نیز باید با دقت نظر بیشتری انجام شود؛ چراکه این استادان معنوی هستند که دانشجویان را متحول می کنند .
اثربخشی زوج درمانی با رویکرد اسلامی بر رضایت زناشویی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی زوج درمانی با رویکرد دینی بر رضایت زناشویی بود. طرح پژوهش از نوع نیمه تجربی، با روش پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری را زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره شهرستان ری تشکیل دادند که با رعایت ملاک های ورود و خروج 12 زوج انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه جای گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه رضایت زناشویی محقق ساخته و پروتکل زوج درمانی با رویکرد دینی محقق ساخته بود. مداخله صورت گرفته بر روی گروه آزمایش به مدت 13 جلسه سه ساعت و نیم بوده و یکبار در هفته اجرا شد. پس از اتمام مداخله از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که زوج درمانی با رویکرد دینی رضایت زناشویی زوجین گروه آزمایش را در مقایسه با گروه گواه به صورت معناداری افزایش داده است.
رابطه سبک های فرزندپروری و نگرش مذهبی والدین با بزهکاری نوجوانان شهر قم سال 1392(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش، مطالعه رابطة سبک های فرزندپروری ادراک شده و نگرش مذهبی والدین، در پیش بینی بزهکاری نوجوانان شهر قم بوده است. نمونه پژوهش شامل 39 نفر از نوجوانان بزهکار (35 پسر و 4 دختر)، و 45 نفر از نوجوانان عادی، شامل (39 نفر پسر غیربزهکار و 6 دختر) از دانش آموزان دبیرستان های قم بود که از طریق همتا سازی انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه سبک های فرزندپروری یانگ و آزمون جهت گیری درونی و بیرونی آلپورت بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از همبستگی دو رشته ای و رگرسیون لجستیک استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که سبک های فرزندپروری ادراک شده، نقص/ شرم، خویشتن داری/ خودانضباطی ناکافی و تنبیه، از سوی پدر و همچنین، سبک فرزندپروری ادراک شدة محرومیت عاطفی از سوی مادر، پیش بینی کنندة بزهکاری در نوجوانان بودند. با این حال، تأثیر جهت گیری مذهبی درونی والدین، بر پیش بینی بزهکاری نوجوانان تفاوت معناداری مشاهده نشد. علاوه بر این، نتایج نشان دادند که نگرش مذهبی بیرونی والدین، بزهکاری نوجوانان را پیش بینی می کند. در نهایت، می توان گفت: سبک های فرزندپروری ادرک شده از سوی والدین و جهت گیری نگرش مذهبی والدین، در پیش بینی بزهکاری یا غیربزهکاری نوجوانان مؤثر هستند.
پیش بینی افسردگی بر اساس صبر و مؤلفه های آن در دانشجویان دانشگاه شیراز در سال 93 - 94(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴
21-31
حوزههای تخصصی:
با توجه به شیوع زیاد افسردگی شناخت عوامل پیش بینی کننده، برای پیشگیری و مداخله زودهنگام اهمیت دارد. در اسلام برای پیشگیری از افسردگی بر صبر تاکید زیادی شده است. هدف از انجام این پژوهش پیش بینی افسردگی بر اساس صبر و مولفه های آن بود. طرح پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری دانشجویان دانشگاه شیراز بود که 209 نفر از آنها به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های افسردگی بک و صبر بود. به منظور تجریه و تحلیل داده ها از روش رگرسیون همزمان و گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد مولفه های استقامت و رضایت توانستند افسردگی را به صورت منفی و معنادار پیش بینی نمایند. نمره کل صبر نیز توانست به صورت منفی و معنادار افسردگی را پیش بینی نماید. نتایج پژوهش حاضر بیانگر این نکته است که درمانگران و پژوهشگران باید نقش مؤلفه های مذهبی را در شکل گیری و درمان افسردگی مورد مداقه بیشتری قرار دهند. سابقه و هدف: با توجه به شیوع فراوان افسردگی در میان جوامع مختلف، شناخت عوامل پیش بینی کننده، برای پیشگیری و مداخله ی زودهنگام اهمیت دارد. در اسلام برای پیشگیری از افسردگی، بر صبر تأکید بسیاری شده است. ازاین رو، هدف از انجام این پژوهش پیش بینی افسردگی بر اساس صبر و مؤلفه های آن است. روش کار: این پژوهش ازنوع همبستگی و جامعه ی آماری آن شامل دانشجویان دانشگاه شیراز است که 209 نفر از آنان به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه های افسردگی بک و صبر است و برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از روش رگرسیون همزمان و گام به گام استفاده شده است. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: بر اساس یافته ها، مؤلفه های استقامت و رضایت و همچنین نمره ی کل صبر توانسته افسردگی را به صورت منفی و معنادار پیش بینی کند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر بیانگر این نکته است که درمانگران و پژوهشگران باید به نقش مؤلفه های مذهبی در شکل گیری و درمان افسردگی توجه بیشتری داشته باشند.
اثر بخشی معنویت درمانی گروهی بر کاهش ترس از مرگ و استرس ادراک شده(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش، مطالعة اثربخشی معنویت درمانی بر کاهش ترس از مرگ و استرس زنان 35-50 ساله است. این پژوهش از نوع آزمایشی است و طرح تحقیق بر دو گروه با پیش آزمون و پس آزمون اجرا شد. جامعة نمونه شامل 30 تن (15 تن گروه آزمایش و 15 تن گروه کنترل) با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. افراد گروه آزمایش 8 جلسه در مداخلات معنویت درمانی شرکت کردند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامة «ترس از مرگ» و پرسش نامة «استرس ادراک شده» بود. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار spss20 و روش آماری کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج به دست آمده از آمار آزمون F مربوط به بررسی تفاوت میانگین نمره های ترس از مرگ برابر با 971/13 و سطح معناداری 01/0p< و استرس برابر 518/58 و سطح معناداری 01/0p< نشان می دهد تفاوت بین میانگین نمره های ترس از مرگ و استرس در مرحلة پس آزمون در گروه آزمایش و کنترل معنا دار است و می توان گفت: معنویت درمانی گروهی میزان ترس از مرگ و استرس زنان را کاهش می دهد. با توجه به نتایج به دست آمده، می توان گفت: معنویت درمانی در کاهش ترس از مرگ و استرس زنان مؤثر است. با عنایت به یافته های موجود، به نظر می رسد استفاده از مداخلة معنوی در مجموعه مداخلات روان شناختی اثرگذار است.
بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای مقابله یی مبتنی بر تعالیم اسلامی بر شاخص های درد مزمن و کیفیت زندگی زنان مبتلا به فیبرومیالژیا(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴
48-65
حوزههای تخصصی:
سابقه و هدف: امروزه اعتقادات و سبک های مقابله ی مذهبی عامل مهم ایجاد آرامش روانی و سازگاری فردی در بیماران مبتلا به بیماری های مزمن محسوب می شود. روش های کنونی کنترل درد مزمن نشانگان فیبرومیالژیا برای بیشتر مبتلایان رضایت بخش نیست. ازآنجاکه دارودرمانی برای درمان بیشتر بیماران به اندازه ی کافی مفید نیست، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای مقابله یی مبتنی بر تعالیم اسلامی بر شاخص های درد مزمن و کیفیت زندگی زنان مبتلا به فیبرومیالژیا انجام شده است. روش کار: این پژوهش ازنوع نیمه تجربی با طرح پژوهش پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه است که جامعه ی آماری آن را همه ی زنان مبتلا به فیبرومیالژیا از میان مراجعه کنندگان به کلینیک های درد کرمانشاه تشکیل می دهد (53 = N)؛ بر اساس معیارهای ورود به پژوهش و همچنین معیارهای انجمن بین المللی درد (IASP) و دانشگاه آمریکایی روماتولوژی (ACR) و نیز پرسش نامه های جمعیت شناختی، شدت درد (PIS)، پذیرش درد مزمن (CPAQ) و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (26-WHOQL)؛ بیمارانی که دارای بالاترین نمره ها بودند، با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به گروه های آزمایش و گواه (15 = 2 n = 1 n) تقسیم شدند (30=n). گروه آزمایش 10 جلسه ی مداخله ی درمانی 90 دقیقه یی هفتگی دریافت کرد، اما گروه گواه مداخله یی دریافت نکرد. اطلاعات به دست آمده با روش های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس چندمتغیّری (MANCOVA) تحلیل شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که بین گروه های آزمایش و گواه در کاهش شدت درد و افزایش پذیرش درد مزمن تفاوت معنی داری وجود دارد (05/0>P). علاوه براین، در نمره ی کل کیفیت زندگی و زیرمقیاس های روان شناختی، جسمانی، اجتماعی و محیطی نیز تفاوت معنی دار است (05/0>P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، آموزش راهبردهای مقابله یی مبتنی بر تعالیم اسلامی و تأثیر آن بر شاخص های درد مزمن و کیفیت زندگی مبتلایان به فیبرومیالژیا در پیوند با مراقبت پزشکی استاندارد، اثر سودمندی بر سلامتی و کاهش شدت اختلالات بالینی دارد.
بررسی اثربخشی آموزش مهارت های محاسبه نفس بر تعهد اخلاقی و خودکنترلی دانش آموزان دختر(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش، به منظور بررسی اثربخشی آموزش مهارت های محاسبه نفس بر تعهد اخلاقی و خودکنترلی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش ناحیه یک اهواز، در سال تحصیلی 94- 1393 انجام گرفت. نمونه آماری، شامل 40 نفر از دانش آموزان دختر (20 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه گواه) بود که به صورت تصادفی ساده از بین جامعه آماری پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش، شامل پرسش نامه های تعهد اخلاقی و پرسش نامه خودکنترلی سواری بوده است. روش پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. گروه آزمایش 9 جلسه 90 دقیقه ای (هر هفته یک جلسه)، برنامة آموزشی مهارت های محاسبه نفس دریافت نمود. نتایج آزمون کوواریانس چندمتغیری و تک متغیری نشان داد که آموزش مهارت های محاسبه نفس، بر تعهد اخلاقی و خودکنترلی دانش آموزان مؤثر است. سطح معنا داری در این پژوهش 05/0α= می باشد.
بررسی نقش تربیت اسلامی در تأمین سلامت اجتماعی در دوره تأدیب(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با روش توصیفی _ تحلیلی به بررسی نقش اصول و روش های تربیت اسلامی در تأمین سلامت اجتماعی، در دوره تأدیب می پردازد. جامعه آماری، منابع مرتبط با موضوع تحقیق است که به روش نمونه گیری هدفمند انجام شده است. در بخش توصیفی، اطلاعات به شیوه کتابخانه ای جمع آوری و تجزیه و تحلیل به صورت کیفی و یادداشت برداری صورت گرفت. برای دستیابی به پاسخ پرسش های پژوهش، ضمن مطالعه پیشینه، منابع مرتبط با موضوع تربیت اسلامی و سلامت اجتماعی مطالعه گردید. یافته های پژوهش حاکی از این بود که رویکرد سلامت اجتماعی در دوره تأدیب، شامل مقوله های مشارکت اجتماعی، همبستگی اجتماعی، پذیرش اجتماعی و شکوفایی اجتماعی، عدم خشونت، عدم سرقت و دزدی، رعایت حقوق افراد، رضایت از زندگی و امنیت اجتماعی است. اصل تربیتی عزت، موجب مشارکت اجتماعی، پذیرش اجتماعی، شکوفایی اجتماعی و عدم سرقت؛ اصل فضل، سبب مشارکت اجتماعی؛ اصل عدل، باعث شکوفایی اجتماعی، امنیت اجتماعی و عدم خشونت؛ اصل تغییر ظاهر، موجب پذیرش اجتماعی و امنیت اجتماعی، و اصل مسئولیت سبب پذیرش اجتماعی، عدم سرقت و امنیت اجتماعی می گردد.
بررسی سلامت معنوی و ارتباط آن با جرم در زنان زندانی شهرستان ارومیه (سال 1395)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱
22-33
حوزههای تخصصی:
سابقه و هدف: سلامت معنوی یکی از ابعاد مهم سلامت است که می تواند موجب ایجاد معنا و مفهوم در زندگی و امید و آرامش درونی در فرد شود. هدف این مطالعه بررسی سلامت معنوی در زنان زندانی و ارتباط آن با نوع جرم است. روش کار: این مطالعه ی توصیفی - تحلیلی روی 150 زن زندانی شهرستان ارومیه در سال 1395 صورت گرفته است. برای سنجش سلامت معنوی از پرسش نامه ی سلامت معنوی پالوتزین و الیسون و همچنین پرسش نامه ی دموگرافیک مشتمل بر اطلاعات دموگرافیکی، نوع جرم و مدت محکومیت استفاده شده است. اطلاعات جمع آوری شده نیز با استفاده از آزمون های کای دو و تحلیل واریانس یک طرفه و همچنین آزمون شفه تجزیه و تحلیل شده است. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داده که 27 نفر (18 درصد) از زنان زندانی سلامت معنوی ضعیف، 90 نفر (60 درصد) سلامت معنوی متوسط و 33 نفر (22 درصد) سلامت معنوی بالا داشتند. علاوه براین، مجرمان قتل و معاونت در قتل و همچنین زنان محکوم به اعدام، در پایین ترین سطح سلامت معنوی قرار داشتند؛ به طورکلی، از نظر آماری رابطه ی سلامت معنوی با نوع جرم و میزان محکومیت معنادار بود (P<0.05). نتیجه گیری: با توجه به پایین بودن سلامت معنوی زنان زندانی و ارتباط آن با شدت جرم، لازم است سیاست های ارتقای سلامت معنوی در زندانیان که منطبق بر شواهد نیز باشد، به کار گرفته شود تا بدین طریق هم دیگر ابعاد سلامت زندانیان ارتقا یابد و هم از وقوع دوباره ی جرم پیشگیری شود.
بررسی رابطة جهت گیری مذهبی با نگرش به حجاب و خودمهارگری در دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف تعیین رابطه جهت گیری مذهبی با نگرش به حجاب و خودمهارگری، در دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی انجام شده است. این مطالعه با روش توصیفی تحلیلی بر روی 382 نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی تهران، در زمستان 1393 انجام گردیده است. ابزار سنجی مطالعه، پرسش نامه جهت گیری مذهبی آلپورت، پرسش نامه نگرش به حجاب و پرسش نامه خودمهارگری بود. یافته ها نشان داد، افرادی که در جهت گیری مذهبی درونی، دارای نمرات بالاتری بودند، به حجاب نگرش مثبتی داشتند و این رابطه برای جهت گیری مذهبی بیرونی منفی بود. افراد با جهت گیری مذهبی درونی نیز از خودمهارگری بیشتری، در مقایسه با افرادی که جهت گیری مذهبی بیرونی داشتند، برخوردار بودند. در مجموع، چنین استنباط می شود که تنها جهت گیری مذهبی درونی سبب افزایش نگرش مثبت به حجاب و خودمهارگری بیشتر در دانشجویان می گردد. بنابراین، می توان انتظار داشت که با تقویت باورهای دینی درونی در میان دانشجویان، میزان حجاب و خودمهارگری آنان را افزایش داد.
ساخت آزمون اولیه آرامش روانی در پرتو ازدواج بر اساس منابع اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف ساخت آزمون اولیه آرامش روانی همسران، بر اساس منابع اسلامی صورت گرفت. برای جمع آوری آموزه های دین اسلام، روش توصیفی مورد استفاده قرار گرفته است و برای ارزیابی روایی و اعتبار مقیاس، از روش پیمایشی استفاده شده است. ابزار استفاده شده در کنار آزمون محقق ساخته، پرسش نامه حالت- رگه اضطراب اسپیلبرگر می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد که تأمین نیازهای مالی، ارضای نیازهای جنسی و عاطفی و ایمان مناسب و متناسب، همسران چهار عامل اصلی در ایجاد آرامش روانی همسران می باشند. روایی محتوای سازه مذکور توسط کارشناسان خبره تأیید شده است. روایی ملاک با محاسبه ضریب همبستگی مقیاس حاضر با پرسش نامه حالت- رگه اضطراب اسپیلبرگر در سطح 05/0 معنادار می باشد. روایی سازه، با محاسبه همبستگی هر یک از خرده آزمون ها با نمره کل و همچنین همبستگی خرده آزمون ها با یکدیگر در حد مطلوبی قرار دارد. اعتبار آزمون نیز با اجرا بر روی نمونه 108 نفری و محاسبه آلفای کرونباخ برابر با 924/0، تأیید شد.
پیش بینی جهت گیری مذهبی براساس هوش معنوی و هوش اخلاقی در دانشجویان(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
هدف از مطالعه حاضر پیش بینی «جهت گیری مذهبی» بر اساس «هوش معنوی» و «هوش اخلاقی» در دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان بود. روش پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع «همبستگی» است. گروه نمونه، 360 نفر از دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا بودند که به روش تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بود از «مقیاس جهت گیری مذهبی» آلپورت و راس (1950) ، «مقیاس هوش معنوی» عبداله زاده و همکاران (1388) و «مقیاس هوش اخلاقی» لنیک و کیل (2005)؛ برای تحلیل داده ها از آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها نشان داد «هوش معنوی» با «جهت گیری مذهبی بیرونی» ارتباط معکوس و معنادار (33/0-, r= 01/0>p) و با «جهت گیری مذهبی درونی» (28/0-, r = 01/0>p) و «هوش اخلاقی» (23/0-, r = 01/0>p). ارتباط مثبت و معناداری داشت. همچنین نتایج نشان داد ترکیب مولفه های هوش معنوی و هوش اخلاقی، 12 درصد واریانس جهت گیری مذهبی درونی را پیش بینی می کنند. نتایج این پژوهش، توانِ پیش بینی هوش اخلاقی و هوش معنوی بر جهت گیری مذهبی درونی را تایید نمود
لزوم بازنگری در مفهوم سلامت و ابعاد آن از منظر دین اسلام
حوزههای تخصصی:
سلامتی مفهومی اساسی در زندگی بشر است و همواره بر دستیابی، حفظ و ارتقای آن تأکید شده است. تعریف واژه ی سلامتی منحصر به فرد نیست و هر شخصی بنابر پنداشت خود تعریفی از آن دارد. لیکن جامع ترین تعریفی که از این مفهوم در میان متون علمی بهداشت و طبّ به چشم می خورد، مربوط به سازمان بین المللی بهداشت جهانی [1] است که عبارت است از: «سلامتی حالتی از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است، نه فقط نبود بیماری و نقص عضو . » این سازمان تلاش کرده است که تعریفی کامل از سلامتی ارائه دهد، اما معترف است که نقایص عدیده یی در این تعریف وجود دارد؛ مثلاً مفهوم رفاه کامل را به وضوح شرح نداده است
آزمون مدل دینداری در دانش آموزان براساس سبک های فرزندپروری با میانجی گری عزت نفس، هوش هیجانی و سلامت روانی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش، آزمون «مدل دینداری» براساس «سبک های فرزندپروری» با میانجی گری «عزت نفس»، «هوش هیجانی» و «سلامت روان» در دانش آموزان دبیرستانی بود. بدین منظور 400 دانش آموز در شهرستان مهاباد در سال 1393 به روش «خوشه ای چندمرحله ای» انتخاب شدند. همه آزمودنی ها پرسشنامه های «عزت نفس»، «هوش هیجانی»، «سلامت روان»، «دینداری» و «سبک های فرزندپروری» را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که «سبک های فرزند پروری»، «عزت نفس» و «هوش هیجانی» با «سلامت روان» و «دینداری» رابطه مستقیم دارند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد، بزرگترین ضریب مسیر مربوط به تاثیر «سبک استبدادی» بر «عزت نفس» (91/0-) و کوچکترینِ آن، مربوط به تاثیر «سبک آزادگذار» بر «هوش هیجانی» (05/0) می باشد. در مدل نهایی به صورت مستقیم هوش هیجانی(74/0)، سبک مقتدرانه(11/0)، عزت نفس(13/0) و سلامت روان(20/0) از واریانس دینداری را تبیین می کنند و بیشترین ضریب غیرمستقیم، مربوط به سبک مقتدرانه(54/0) با دینداری است. یافته ها حاکی از آن بود که سبک های فرزندپروری در دینداری دانش آموزان اهمیت بیشتری دارند
بررسی رابطه ی بین زیارت خانه ی خدا با سلامت روان دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ بهار ۱۳۹۶ شماره ۲
78-87
حوزههای تخصصی:
سابقه و هدف: ضرورت پژوهش در زمینه ی ابعاد روان شناختی حج و مناسک آن، ریشه در اهمیت ابعاد روان شناختی دین دارد، که مجموعه یی کامل محسوب می شود و برای انسان نیز برنامه ی زندگی معرفی می کند؛ ازاین رو، هدف از این پژوهش بررسی رابطه ی بین زیارت خانه ی خدا با سلامت روان دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف است. روش کار: این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن به صورت توصیفی - همبستگی است. برای اجرای پژوهش، 350 دانشجوی زائر (84 دختر و 266 پسر) به صورت تصادفی انتخاب شدند. پس از انتخاب جامعه ی آماری، مشارکت کنندگان پرسش نامه های مربوط به آن را در دو مرحله ی قبل و بعد از زیارت تکمیل کردند. ابزار گرد آوری اطلاعات در این پژوهش، پرسش نامه ی سلامت عمومی (GHQ) و پرسش نامه ی معنا در زندگی بود. در نهایت داده ها با روش های آماری - توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و روش آماری - استنباطی (t زوجی) تحلیل شد . در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است؛ علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که میانگین نمره ی شرکت کنندگان در متغیّرهای سلامت روان و معنا در زندگی به صورت قابل توجهی افزایش یافته است. علاوه براین، زیارت موجب افزایش بهداشت روانی و داشتن معنا در زندگی می شود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده ، زیارت به کاهش اضطراب، افسردگی و نگرانی و همچنین افزایش عملکرد اجتماعی و معنا در زندگی منجر می شود. در واقع زیارت یکی از مهم ترین اعمال و مناسک دینی در جهت ارتقای بهداشت روان است که در مداخلات سلامت روان باید به آن توجه شود.
تحلیل نقش دین و نهادهای دینی در سیاست گذاری ایدز در ایران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴
89-102
حوزههای تخصصی:
سابقه و هدف: بیماری ایدز پدیده یی اجتماعی است که در بررسی آن باید به فرهنگ، سنت و باورهای دینی جامعه توجه خاصی کرد. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف تحلیل نقش دین در سیاست گذاری کنترل ایدز در ایران صورت گرفته است. روش کار: این پژوهش، کیفی ازنوع تحلیل محتوا و با رویکرد استقرایی است که در آن از منظر عوامل مؤثر بر سیاست گذاری؛ با 30 نفر از سیاست گذاران، افراد مطلع کلیدی، ذی نفعان و بیماران؛ مصاحبه ی نیمه ساختاریافته صورت گرفت و حدود 21 سند سیاستی بررسی شد. داده های به دست آمده نیز به روش تحلیل چارچوب و با استفاده از نرم افزار MAXQDA تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: بعد از فرایند کدگذاری، حدود 300 کد اولیه استخراج شد. این کدها بعد از بررسی های مکرر در سه حیطه ی ذیل مجزا شد: نقش دین و عوامل پیش برنده و بازدارنده ی آن در سیاست ها؛ نقش های متفاوت روحانیت در قالب مرجع دینی، سیاست مدار و مشاور؛ و همچنین چگونگی ایفای نقش نهادها و مؤسسه های دینی در فرایند سیاست گذاری ایدز. نتیجه گیری: دین و طرز تفکر (ایدئولوژی) برآمده از آن، کارکردهای پیش برنده و بازدارنده ی پرقدرتی در اجرای برنامه های کنترل و پیشگیری از ایدز دارد. بی توجهی به جنبه ی مذهبی جامعه ی ایرانی، سبب اثربخشی اندک سیاست ها و به دست نیامدن نتیجه ی مناسب در کنترل ایدز شده است.
میزان بهره گیری از قرآن و نهج البلاغه در مقاله های انگلیسی زبان دانشگاه های علوم پزشکی ایران طی سال 2014 میلادی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱
55-65
حوزههای تخصصی:
سابقه و هدف: قرآن کریم کتابی در زمینه ی پزشکی و بهداشت قلمداد نمی شود، اما از بسیاری از آیات این کتاب الهی می توان در تبیین اهمیت سلامت و بهداشت و یا فهم ریشه ی برخی وقایع مرتبط با سلامت و بیماری سود جست. در کتاب شریف نهج البلاغه نیز می توان سرنخ های شگرفی از بهداشت و سلامتی یافت. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان بهره گیری از منابع یادشده در تدوین مقاله های علوم پزشکی کشور صورت گرفته است. روش کار: این پژوهش مقطعی و کاربردی به شیوه ی تحلیل استنادی و به صورت سرشماری روی مقاله های علمی - پژوهشی انگلیسی زبانی که دانشگاه های علوم پزشکی ایران طی سال 2014 میلادی منتشر کردند، انجام شده است. داده ها با استفاده از چک لیست محقق ساخته یی متناسب با اهداف پژوهش و از طریق بررسی کلیه مقاله ها و منابع آنها گردآوری شده است. برای پردازش داده ها نیز از شاخص های آماری توصیفی استفاده شده است. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته های حاصل از استخراج 201071 منبع از 7571 مقاله ی منتشرشده، در قالب 2258 شماره از مجلات علمی - پژوهشی انگلیسی زبان متعلق به 31 دانشگاه علوم پزشکی کشور نشان داده که استناد به قرآن کریم، 218 مرتبه (کمتر از 1 درصد) بوده است. همچنین در منابع هیچ مقاله یی از نهج البلاغه استفاده نشده است. پر استنادترین سوره های قرآن نیز به ترتیب سوره ی بقره و بعد از آن سوره های نساء، انعام و اسراء بوده است. نتیجه گیری: گرچه یافته های پژوهش از استناد به قرآن کریم در مقاله های علوم پزشکی کشور حکایت می کند، اما میزان آن بسیار اندک به نظر می رسد.
بررسی و تحلیل اعتراض «تلقینی بودن» حلقه کندوکاو اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف اصلی این پژوهش، تحلیل و بررسی یک پرسش یا اعتراض به حلقه کندوکاو اخلاقی و تلاش برای پاسخ به آن است. برای دست یابی به این هدف از روش پژوهش تحلیل محتوا و روش تحلیل و استنتاج منطقی بهره گرفته شد. نظر به اینکه حلقه کندوکاو اخلاقی مخالف تلقین است و در هرمنوتیک فلسفی پیش داوری ها شرط فهم دانسته شده اند، این پرسش مطرح شد که تربیت اخلاقی بدون تلقین چگونه امکان تحقق دارد؟ در بیان این اعتراض، نخست صورت های مختلف آن در داخل و خارج ایران تبیین شد، سپس با بهره بردن از آراء گادامر به عنوان پدر هرمنوتیک فلسفی و انتقادهای هابرماس پاسخی به این اعتراض پیشنهاد شد. نتیجه این بود که پذیرش این اعتراض نیازمند تهی شدن مفهوم «خودآئینی» و «تلقین» است. ازاین رو، نشان داده شد که هابرماس چگونه برای رفع این مشکل ما را به مفهوم دقیق «خودآئینی ارتباطی» و پیامد آن مفهومی دقیق تر از «تلقین» رهنمون می سازد تا بدین وسیله پاسخی برای اثبات امکان تربیت اخلاقی بدون تلقین فراهم آورده شود. همچنین، با استفاده از رویکرد ابطال پذیری نشان داده شد که استفاده از حلقه کندوکاو اخلاقی برای رشد تفکر نقادانه در کودکان به معنای رد ارزش های مسلط جامعه نیست.
بررسی وضعیت سلامت معنوی دانشجویان پردیس خودگردان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال 1395(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزههای تخصصی:
سابقه و هدف: سلامت معنوی، یکی از بُعدهای مهم سلامت در انسان و رویکردی مهم در ارتقای سلامت عمومی محسوب می شود. با توجه به اهمیت نقش این بُعد سلامت، پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت سلامت معنوی دانشجویان پردیس خودگردان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال 1395 صورت گرفته است روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه ی پژوهش شامل 346 نفر از دانشجویان پردیس خودگردان (پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی) دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال 95 است، که به روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه ی 20 سؤالی استاندارد معنوی (alutzian-Elison ) بود. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از آزمون پارامتریک T-test و نیز آزمون تحلیل واریانس، تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان داده که از بین متغیّرهای جمعیت شناختی (جنس، سن، محل تولد، وضعیت تأهل، وضعیت مسکن، ترم و رشته ی تحصیلی) فقط متغیّر جنس با میانگین نمره ی سلامت معنوی ارتباط معناداری دارد و نمره ی سلامت مذهبی دانشجویان بالاتر از نمره ی سلامت وجودی آنان است. نتیجه گیری: با توجه به فرهنگ غالب مذهبی در جامعه ی ایرانی، انتظار تأثیرهای مذهبی که منبع سازگاری محسوب می شود، طبیعی است. ازاین رو، ضرورت دارد که در حمایت از جوانان به بُعد معنوی آنان توجه شود، تا شاهد تأثیر این گونه مراقبت ها و ایجاد احساس آرامش و تسریع بهبودی در بیماران باشیم.
مقایسه ی روان رنجوری/ روان پریشی، درون گرایی/ برون گرایی و سبک های مقابله یی در دانش آموزان خانواده های با نگرش دینی و غیردینی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ بهار ۱۳۹۶ شماره ۲
53-65
حوزههای تخصصی:
سابقه و هدف: خانواده نخستین نهاد اجتماعی است که نقش مهمی در تحول روان شناختی فرزندان دارد. ازاین رو، این پژوهش با هدف مقایسه ی روان رنجوری/ روان پریشی، درون گرایی/ برون گرایی و سبک های مقابله یی، در دانش آموزانی که خانواده های آنان نگرش دینی و یا غیردینی دارند، صورت گرفته است. روش کار: این پژوهش از نوع علّی- مقایسه یی است. جامعه ی آماری شامل همه ی دانش آموزان دوره ی راهنمایی شهر کرمانشاه در سال 1395 است که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و با روش نمونه گیری خوشه یی چندمرحله یی، 380 نفر از آنان انتخاب شدند؛ و پرسش نامه های گرایش دینی (ROQ)، شخصیت - فُرم نوجوانان (EPQ-AF) و سبک مقابله (CISS) را تکمیل کردند. داده های به دست آمده با روش های آمار توصیفی، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شده است. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. همچنین نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: ضریب همبستگی و تحلیل واریانس یک طرفه نشان داده که ابعاد شخصیتی روان رنجوری و روان پریشی با سبک مقابله یی مسئله مدارانه، رابطه ی منفی و با سبک های هیجان مداری و اجتنابی، رابطه ی مثبت دارد (001/0>P). علاوه براین، برون گرایی نیز با سبک مقابله ی مسئله مدارانه، رابطه ی مثبت و با هیجان مداری و اجتناب، رابطه ی منفی دارد (001/0>P). همچنین، نتایج نشان داده که روان رنجوری، روان پریشی و برون گرایی در افراد غیرمذهبی بالاتر از افراد دین باور است و افراد مذهبی بیشتر از دیگران از سبک مقابله ی مسئله مدار استفاده می کنند (001/0>P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، باور دینی در بروز اختلال های روانی، نقشی بازدارنده دارد. بنابراین تقویت مبانی اعتقادی و باورهای دینی در جامعه به ویژه در دانش آموزان، گامی مؤثر در پیشگیری است.