درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: بررسی محیط رابط کاربری پایگاه اطلاعاتی نمایه نشریات فارسی از دیدگاه کتابداران هدف اصلی نگارش این مقاله است. روش: در این مقاله با استفاده از روش پیمایشی و نظرسنجی، دیدگاه کتابداران درباره رابط کاربری پایگاه اطلاعاتی نمایه نشریات فارسی در 5 خصیصه و 58 شاخص مورد بررسی قرار می گیرد. یافته ها: در بررسی پایگاه اطلاعاتی نمایه نشریات، کتابداران معتقدند که خصیصه های اطلاعات عمومی با میانگین (9/43)، خصیصه جست وجو با میانگین (3/81) و خصیصه بازیابی با میانگین (1/33) در سطح مطلوب و خصیصه نمایش با میانگین (2/16) و خصیصه کاربرپسندی با میانگین (13/7) در سطح نامطلوب است. همچنین نتایج بررسی نشان داد که محیط رابط کاربری پایگاه اطلاعاتی نمایه نشریات فارسی با میانگین عددی 8/180 از دیدگاه کتابداران در سطح مطلوب است. اصالت/ارزش: این مطالعه با نشان دادن نقاط قوت و ضعف محیط رابط کاربری پایگاه اطلاعاتی مورد مطالعه علاوه بر کمک به تولیدکنندگان در طراحی و بازطراحی محیط رابط کاربری مطلوب تر؛ موسسات و نهادها را در انتخاب بهتر پایگاه اطلاعاتی که به بهترین شکل ممکن مطابق با نیازهای اطلاعاتی کاربران باشد، یاری می نماید. همچنین نتایج این پژوهش به کاربران در دستیابی سریع و آسان به اطلاعات مورد نیاز از طریق رابط کاربری مطلوب کمک می کند.

هدف پژوهش حاضر بررسی امکان پیاده سازی مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان بر اساس مدل بکوویتز و ویلیامز است. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی، و جامعه آن کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1388-1389 است. به منظور تعیین حجم نمونه از فرمول نمونه گیری عمومی کوکران استفاده و تعداد 138 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته با مقیاس پنج درجه ای لیکرت است. روایی صوری پرسشنامه توسط اساتید مجرب تایید و به منظور پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ (80/0) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی به کمک نرم افزار آماری SPSS 16 استفاده شد. نتایج نشان داد که امکان پیاده سازی مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان بر اساس مدل بکوویتز و ویلیامز پایین تر از حد متوسط (36/19) است و پیاده سازی آن نیز بطور یکسان وجود ندارد. همچنین اختلاف مشاهده شده بین میانگین آزمودنی ها بر اساس عوامل جمعیت شناختی جنسیت، رشته ی تحصیلی، سابقه ی اشتغال، سطح تحصیلات، و نوع کار، و نوع کتابخانه تفاوت معنی داری وجود ندارد (05/0P>)، اما در متغیر سطح تحصیلات در مولفه تسهیم و ارزیابی دانش، تفاوت معناداری وجود دارد (05/0P

هدف از انجام این تحقیق، تعیین و تشریح وضع موجود کتابخانههای دانشگاهی شهر کرمانشاه از نظر نیروی انسانی و مقایسة وضع موجود با وضع مطلوب است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی به بررسی نیروی انسانی متخصص و غیرمتخصص در 12 کتابخانة مورد بررسی میپردازد و آن گاه آن ها را با استانداردهای کتابخانههای دانشگاهی ایران مورد مقایسه قرار میدهد. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه و مشاهدة مستقیم استفاده شده است. در کتابخانه های دانشگاهی کرمانشاه 84 نفر به عنوان کتابدار مشغول به فعالیت میباشند که از این تعداد 49 نفر (58 درصد) دارای تحصیلات کتابداری و 35 نفر (42 درصد) نیز غیرمتخصص میباشند. تعداد کل نیروی انسانی متخصص مورد نیاز در کتابخانههای مورد مطالعه مطابق استاندارد باید 145 نفر باشد، در حالی که 49 نفر (34%) نیروی متخصص در کتابخانه ها موجود است و این نشان دهندة کمبود شدید نیروی متخصص در این کتابخانهها میباشد. بجز کتابخانة مرکزی دانشگاه علوم پزشکی که نیروهای متخصص آن از سطح استاندارد بالاتر (122 درصد) است، دیگر کتابخانهها در سطح پایین تر از استاندارد قرار دارند.

هدف: پژوهش حاضر به رابطه بین اضطراب کتابخانه ای و نگرش رایانه ای کاربران کتابخانه های عمومی شهرستان دزفول بر اساس مدل سی. ای. اس. پرداخته است. روش: مطالعه از نوع کاربردی است و با استفاده از روش پیمایشی تحلیلی انجام شد. جامعه پژوهش کاربران کتابخانه های شهرستان دزفول به تعداد 10757 نفر است که از میان آنها تعداد 370 نفر به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات دو پرسشنامه باستیک شامل 39 گزاره برای اضطراب کتابخانه ای و پرسشنامه مدل سی. ای. اس. لوید و گریسارد شامل 40 گزاره است. یافته ها: یافته ها نشان داد مهم ترین عامل اضطراب زا بر اساس مقیاس باستیک مربوط به «احساس عدم راحتی در کتابخانه» با میانگین 41/4 است. تحلیل نتایج مولفه های نگرش رایانه ای با استفاده از آزمون تحلیل واریانس فریدمن نشان داد که «سودمندی رایانه» با میانگین 06/3 بالاترین و «اضطراب رایانه» با میانگین 84/1 پایین ترین رتبه را دارا هستند. اضطراب کتابخانه ای و نگرش رایانه ای کاربران به لحاظ سن و سطح تحصیلات با استفاده از آزمون آنوای یک راهه مستقل، و به لحاظ جنسیت با استفاده از آزمون تی مستقل بررسی گردید که تفاوت معنی داری را نشان نداد. نتایج نشان داد بین اضطراب کتابخانه ای و نگرش رایانه ای کاربران رابطه معنی داری در سطح کمتر از (001/0) وجود دارد و نگرش رایانه ای نقش پیش بینی کننده ای را در راستای اضطراب کتابخانه ای ایفا می نماید. اصالت/ارزش: با توجه به نتایج پژوهش، اقدام مناسب در راستای کاهش تأثیر عوامل اضطراب زای کتابخانه ای هم زمان با توجه به نگرش کاربران نسبت به رایانه، می تواند عملکرد کاربران در استفاده از خدمات اطلاعاتی کتابخانه ها را بهبود بخشد.

نیاز به روابط عمومی در کتابخانه های دانشگاهی اغلب ناشناخته مانده است. این مقاله به تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده از مصاحبه با سیزده تن از مدیران کتابخانه ها درباره روابط عمومی میپردازد. با اینکه اغلب مصاحبه شوندگان به اهمیت روابط عمومی قوی اعتقاد دارند، بسیاری از آنها ایجاد واحد روابط عمومی را به طور جدی و سازماندهی شده پیگیری نکرده اند.

همکاری در حوزه های مختلف علمی، سابقه ای طولانی دارد. با این حال، این پدیده در ایران کمتر بررسی شده است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی و با هدف بررسی وضعیت همکاری علمی در میان اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد، به بررسی این پدیده و «تألیف مشترک» که بازتاب فعالیتها و رویکردهای جامعة علمی امروز به شمار می آید، پرداخته است. نتایج به دست آمده عبارتند از: ·       میان نسبت همکاری علمی در اعضای هیئت علمی 4 حوزة موضوعی دانشگاه فردوسی، تفاوتی معنادار وجود دارد. ·     در بین حوزه های مورد بررسی، سه حوزه موضوعی مهم در این دانشگاه (کشاورزی، علوم پایه و مهندسی) فراوانی قابل توجهی در تولیدات علمی مشترک اعضای هیئت علمی خود دارند، اما در حوزه وسیع علوم انسانی فراوانی تولیدات مشترک، پایین ترین میزان را در کل دانشگاه به خود اختصاص داده است. بیشترین نسبت همکاری علمی در کل دانشگاه در حوزه کشاورزی، سپس در حوزة علوم پایه و پس از آن در حوزة مهندسی است. کمترین نسبت همکاری علمی نیز به حوزه علوم انسانی تعلق دارد.

هدف: در پژوهش حاضر به بررسی جایگاه کتابخانه های عمومی در توسعه فرهنگی شهرستان بیرجند پرداخته شده است. روش ها: پاسخگویان این پژوهش کلیه اعضای کتابخانه های عمومی نهادی زیر پوشش اداره کل کتابخانه های عمومی خراسان جنوبی بودند که در زمان اجرای پژوهش (مهرماه 1391) عضو فعال کتابخانه و حداقل 15 ساله بوده اند. حجم نمونه بر اساس جدول اندازه جامعه و نمونه کرجسی و مورگان تعداد 357 نفر تعیین شد. از این تعداد 271 پرسشنامه برگشت داده شد که فقط 240 (22/67 درصد) از آن ها کامل پر شده بود. برای سنجش روایی از روایی محتوایی و نظر 5 نفر متخصص استفاده و برای محاسبه پایایی، روش آزمون-بازآزمون به کار گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد از نظر پاسخگویان، نقش کلی کتابخانه های عمومی شهرستان بیرجند در توسعه فرهنگی بیش ازحد متوسط (28/3 از 5) بود. اما این میزان در مؤلفه های مختلف توسعه فرهنگی تا حدودی با هم متفاوت بود. در تمامی مؤلفه ها به جز یک مؤلفه (گسترش آموزش های فرهنگی و هنری) این نقش از دیدگاه کاربران کتابخانه های عمومی شهرستان بیرجند بیش ازحد متوسط (3 از 5) بود. هرچند به نظر می رسید متغیرهایی مانند سن، سطح تحصیلات و گروه های شغلی کاربران در دیدگاه آن ها در خصوص نقش کتابخانه های عمومی در توسعه فرهنگی تفاوتی ایجاد کند، ولی در این پژوهش تفاوت معناداری در خصوص این متغیرها یافت نشد. این مقاله کمک مؤثری به درک جایگاه کتابخانه عمومی در توسعه فرهنگی و در نتیجه توجه به جایگاه آن در بافت جامعه می کند.