مدیریت و سازمان کتابخانه ها

نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۱۱۴ مورد.

۱.

نقش مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی کتابخانه های دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اورانوس تاج الدینی علی سادات موسوی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۰۳

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش کتابخانه های دانشگاهی نظرسنجی برنامه ریزی راهبردی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۵۰۴ تعداد دانلود : ۱۴۷۰

هدف: بررسی و تبیین نقش مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی از دیدگاه مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاهی است. روش پژوهش: با استفاده از ابزار پرسشنامه، نظر 38 مدیر (رؤسا و معاونان) و 151 کتابدار شاغل در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران، به تفکیک، درباره نقش مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی پیمایش شده است. یافته ها: بیش از نیمی از افراد بر تعریف سه مرحله ای کوینتاس و همکاران (1997) از مدیریت دانش اتفاق نظر دارند؛ مدیران و کتابداران بر کاربردی بودن مدیریت دانش در برنامه ریزی کتابخانه توافق دارند و بهترین راه برای بهبود آینده نگری در کتابخانه را به کارگیری مدیریت دانش در برنامه ریزی دانسته اند؛ آنان مدیریت دانش را به ترتیب در ابعاد سیاست گذاری و تصمیم گیری، برنامه ریزی خدمات اطلاعاتی، تولید مدل و تفکر در حیطة برنامه ریزی راهبردی سازمان خود کاربردی معرفی کرده اند. یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که 14.57 درصد از مدیران و کتابداران،مدیریت دانش را در نظارت همه جانبة بر برنامه ریزی راهبردی دخیل می دانستند. همچنین67.57 درصد از ایشانمدیریتدانشرا در همة زمینه های تعریف شده دربرنامه ریزیراهبردی کتابخانةخود کاربردی تعریف نمودند. یافته های این پژوهش مدیریت دانش را به ترتیب در سیاست گذاری و تصمیم گیری (51.18 درصد)، برنامه ریزی خدمات اطلاعاتی (81.14 درصد)، تولید مدل (76.4 درصد)، تفکر(23.4 درصد) در حیطة برنامه ریزی راهبردی دانشگاه خود کاربردی معرفی کردند. نتیجه گیری: در این پژوهش با بهره گیری از نظرات جامعة مورد پژوهش تعاریف متعدد مدیریت دانش و برنامه ریزی راهبردی در کتابخانه های دانشگاهی مورد تبیین قرارگرفت.تفاوت استنباط نتایج حاصله از بررسی موضوعات اساسیِ پیرامون مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی حاکی از آن است که مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاهیافراد مختلف در جامعة مورد پژوهش، معانی ضمنی متنوعی را از مفهوم مدیریت دانش در برنامه ریزی راهبردی کتابخانه ها دریافت می کنند، اگرچه این تفاوت ها از نظر آماری معنی دار نبوده است اما این آشفتگی قابل درک است، زیرا اصطلاحات و حوزه های جدید معمولاً تردید هایی منطقی ایجاد می کنند. به هرحال، این تفاوت ها از نظر آماری نیز معنادار نبوده است.

۲.

مستندسازی تجربیات: تحلیلی بر عوامل رفتاری و فرهنگی مدیران مرکز اسناد آستان قدس رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ثریا ضیایی ثامنه توکلی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۴

کلیدواژه‌ها: عوامل فرهنگی تجربه مستندسازی مدیریت دانش عوامل رفتاری مرکز اسناد آستان قدس رضوی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مدیریت و سازمان کتابخانه ها

تعداد بازدید : ۲۳۲۱ تعداد دانلود : ۹۳۷

هدف: شناسایی عوامل رفتاری، فرهنگی، و سازوکارهای ثبت تجارب مدیران در مرکز اسناد آستان قدس رضوی است. روش/ رویکرد پژوهش: به روشپیمایشی، نظر 17 نفر از مدیران و کارشناسان ارشد شاغل در معاونت اسناد آستان قدس رضوی را با استفاده از پرسشنامه پژوهشگر ساخته بررسی کرده است. یافته ها: در متغیرهای عوامل رفتاری و فرهنگی، میان وضع موجود و وضع مطلوب تفاوت معنادار است. براساس اولویت بندی عوامل رفتاری و فرهنگی در وضع موجود، به جز متغیر ""پشتیبانی و مدیریت مدیران رده بالاتر""، سایر متغیرها از درجه اهمیت پایین تری برخوردارند و ""پرداخت پاداش"" کمترین درجه اهمیت (5/1 درصد) را دارد. اما در وضع مطلوب، متغیر ""تحول گرایی یا پویایی افراد جهت بهبود وضع موجود"" دارای بالاترین اهمیت (1/6 درصد) است. در اولویت بندی سازوکارهای ثبت تجربه در وضع موجود، متغیر ""برگزاری نمایشگاه ها/ کارگاه های آموزشی"" بالاترین (9/2 درصد) و متغیر ""تعیین روز یا هفته معرفی تجربه و صاحبان تجربه"" پایین ترین رتبه (9/1 درصد) را دارد. اما در وضع مطلوب، ""ایجاد مراکز تخصصی مستندسازی در سازمان ها براساس مأموریت های محوله"" و انتقال تجربیات کارکنان قبل از بازنشستگی به افراد جانشین"" در بالاترین سطح (4/4 درصد)، و متغیر ""تهیه بروشورها و کاتالوگ ها"" در پایین ترین رتبه (4 درصد) قرار دارد. نتیجه گیری: مدیران به صورت فردی به ثبت تجارب خود تصمیم می گیرند؛ در حالی که نگرش مثبت به این کار در بلندمدت به رفتار و تکرار آن به فرهنگی سازنده تبدیل خواهد شد.

۳.

مقایسه کارایی در مرزهای واقعی برای کتابخانه های نهادی و مشارکتی استان ها و تعیین اهمیت شاخص ها برای رسیدن به شرایط مطلوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسماعیل شاه طهماسبی محمدرضا اسماعیلی گیوی سارا شمس اللهی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۸۲

کلیدواژه‌ها: تحلیل حساسیت کتابخانه های نهادی کتابخانه های مشارکتی مرز واقعی وضعیت مطلوب.

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۵۶ تعداد دانلود : ۵۸۰

هدف: برای تعیین وضعیت مطلوب و با معیار قرار دادن دو نوع مهم کتابخانه های عمومی یعنی کتابخانه های نهادی و کتابخانه های مشارکتی، این تحقیق به مقایسه و تحلیل حساسیت شاخص های آنها در کارایی نسبی در مزر واقعی پرداخته است. روش: روش تحقیق مورد استفاده از نوع توصیفی– تحلیلی و داده ها از مستندات کتابخانه ای استخراج شده است. در این تحقیق میانگین ارقام سال های 1389 و 1390 در 3 شاخص ورودی و 6 شاخص خروجی وارد مدل ریاضی تحلیل پوششی داده ها از نوع ورودی گرای افزایشی گردید. یافته ها: نتایج نشان می دهد که استان های کارا در میان کتابخانه های مشارکتی 8 مورد و در میان کتابخانه های نهادی 11 مورد است. هر دو نوع کتابخانه ها، بیشترین حساسیت را در میان ورودی ها به شاخص تعداد کتاب دارند وکمترین حساسیت در میان شاخص های ورودی برای کتابخانه های مشارکتی مربوط به تعداد مواد سمعی و بصری می باشد و برای کتابخانه های نهادی تعداد صندلی است. در میان کتابخانه های مشارکتی، استان سیستان و بلوچستان بهترین کیفیت را داراست و استان های یزد و هرمزگان دارای کمترین کیفیت کارایی هستند. در میان استان های کارا در کتابخانه های نهادی نیز قزوین، خراسان شمالی و خراسان جنوبی دارای بهترین کیفیت در ارقام کارایی و از طرفی خراسان رضوی و کردستان دارای کمترین کیفیت کارایی هستند. اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در نشان دادن استان های کارا و نشان دادن متغیرهای دارای بیشترین و کمترین حساسیت در کتابخانه هاست. با استفاده از این یافته ها می توان در تقویت ورودی ها یا خروجی های دارای حساسیت بالا تمرکز کرد و با تخصیص بهینه سایر ورودی ها یا خروجی ها، اثر یک سویه آنها را تعدیل نمود.

۴.

فرهنگ سازمانی و تأثیر آن بر رضایت شغلی کارکنان (موردپژوهی: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ج.ا. ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رضا گودرزی سید حسام سیدین معصومه حریری زاده

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۴

کلیدواژه‌ها: رضایت شغلی فرهنگ سازمانی سازگاری انطباق پذیری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۸۴ تعداد دانلود : ۹۲۹

هدف: بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی کارکنان سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی است. از طریق نمونه گیری تعداد 285 نفر از کارکنان رده های مختلف شغلی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در فاصله سال های 1392-1393 انتخاب و با استفاده از دو پرسشنامه نظر آنان پیمایش شده است. برای شناخت فرهنگ سازمانی، مدل دنیسون و برای شناسایی عوامل مرتبط با رضایت شغلی، مدل شاخص توصیفی شغل (JDI) استفاده شد. یافته ها: مؤلفه های فرهنگ سازمانی (درگیرشدن در کار، سازگاری، انطباق پذیری، و رسالت یا مأموریت) در کتابخانه ملی با عوامل پنج گانه رضایت شغلی کارکنان رابطه مثبت و معنادار داشته اند. نتیجه گیری: برداشت ها و نگرش های حرفه ای افراد در پیوند با عوامل مختلف سازمانی قرار دارد. چنانچه فرهنگ سازمانی در راستای ارتقای رضایت شغلی کارکنان قرارگیرد، افراد با انگیزه و اشتیاق بیشتری به انجام وظایف شغلی می پردازند.

۵.

مدیریت منابع خاکستری (موردپژوهی: کتابخانه های سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سارا صفازاده امیررضا اصنافی نجمه سالمی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۴

کلیدواژه‌ها: مدیریت سازماندهی اشاعه مجموعه سازی سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی منابع خاکستری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۹۲ تعداد دانلود : ۷۲۷

هدف: شناسایی وضعیت مدیریت منابع خاکستری در کتابخانه های وابسته به سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی از سه جنبه مجموعه سازی، سازماندهی، و اشاعه است. روش/ رویکرد پژوهش: با استفاده از پرسشنامه نظر 52 مسئول کتابخانه مؤسسات پژوهشی و مراکز استانی وابسته به سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی درباره وضعیت مدیریت منابع خاکستری در این کتابخانه ها پیمایش شده است. یافته ها: 4/40% کتابخانه ها منبع خاکستری را با نام خود منبع می شناسند؛ فقط در 8/5% کتابخانه ها دستورالعمل مدون برای تهیه انواع منابع خاکستری وجود دارد؛ در هیچ کتابخانه ای کمیته انتخاب منابع خاکستری وجود ندارد؛ 9/26% کتابخانه ها فهرستی از منابع خاکستری موجود در کتابخانه خود دارند و 4/70 %آنها این منبع را در پایگاه سیمرغ معرفی کرده اند؛ 5/63% کتابخانه ها امکان دسترسی به منابع خاکستری از طریق امانت بین کتابخانه ای و یا اشتراک در خرید منابع خاکستری را ندارند؛ 6/59% کتابخانه ها منابع خاکستری خود را وجین نمی کنند؛ و بیشترین روش تهیه منابع خاکستری در کتابخانه ها (7/82%) از طریق اهدا صورت می گیرد. همچنین 2/73% کتابخانه ها منابع خاکستری را هم به شیوه دستی و هم به شیوه کامپیوتری سازماندهی می کنند. نتیجه گیری: در کتابخانه های مورد بررسی به اهمیت منابع خاکستری و مدیریت آنها توجه نمی شود. دلیل این امر شاید ناشناخته ماندن منابع خاکستری و بی توجهی به اهمیت مدیریت منابع خاکستری در این کتابخانه ها باشد. این نتیجه را می توان تا حدودی به وضعیت این منابع در سایر کتابخانه های کشور تعمیم داد.

۶.

تحلیل سوات و موقعیت یابی راهبردی کتابخانه ملی ایران در قالب بازاریابی – ترویج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرزانه سهلی محمدرضا اسماعیلی گیوی نادر نقشینه

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۴

کلیدواژه‌ها: بازاریابی ترویج کتابخانه ملی ایران تحلیل سوات تحلیل راهبردی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۳۹ تعداد دانلود : ۵۳۴

هدف: تحلیل راهبردی وضع کنونی کتابخانه ملی ایران در قالب بازاریابی- ترویج و ارائه راهبردهای پیشنهادی مبتنی بر ماتریس سوات. روش/ رویکرد پژوهش: ابتدا از طریق مصاحبه با 13 نفر از کارمندان متخصص کتابخانه و استفاده از روش تحلیل محتوا، مؤلفه های سوات استخراج شد. سپس با استفاده از پرسشنامه و رتبه بندی مؤلفه ها، و با استفاده از ماتریس ارزیابی موقعیت راهبردی، وضعیت راهبردی کتابخانه ملی ایران در مقوله ترویج تعیین و راهبردهای SO، ST، WO، و WT ارائه شد. یافته ها: ضعف های پیش روی کتابخانه ملی ایران بر قوت های آن و فرصت های پیش رو نیز بر تهدیدها غلبه دارد. بنابراین، بهتر است خود را در معرض خطرات بزرگ قرار ندهد. نتیجه گیری: موقعیت راهبردی کتابخانه ملی ایران در مقوله بازاریابی- ترویج، محافظه کارانه است. برخی راهبردهای پیشنهادی عبارت اند از: استفاده از حداکثر ظرفیت های فکری نیروی انسانی، اصلاح قانون به منظور استفاده مؤثر از قابلیت های رسانه های اجتماعی، استفاده از فرصت های ترویجی مناسب تر، رسیدن به ثبات مدیریتی، استفاده از کارکنان توانمند در پژوهش در سِمَت های اجرایی، و تلاش برای بودجه بندی و تخصیص منابع مالی مناسب و مانند آنها.

۷.

تاثیر گردش شغلی بر بهره وری کارکنان (موردپژوهی: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نجلا حریری شکوفه اعتمادی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۴

کلیدواژه‌ها: بهره وری کتابداران گردش شغلی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۰۱ تعداد دانلود : ۶۷۱

هدف: تعیین میزان تأثیر گردش شغلی بر بهره وری کارکنان از دیدگاه کتابداران سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی است. روش/رویکرد پژوهش: پیمایشی تحلیلی است و با استفاده از ابزار پرسشنامه پژوهشگرساخته، نظر 196 نفر از کتابداران شاغل در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران درباره نقش گردش شغلی بر بهره وری، با توجه به چهار جنبه بهره وری (فردی، سازمانی و سیستمی، مدیریت، و روش های کار) سنجیده شده است. یافته ها: گردش شغلی در ارتقای مهارت های کارکنان، اشتراک دانش، پویایی در کتابخانه، حمایت و کمک مدیران به کارکنان و تشویق آنها، تحمل مسائل و مشکلات، دستیابی به شیوه های نوین، افزایش تنوع در کار، و غلبه بر خستگی و کسالت تأثیر مثبتی دارد. نتیجه گیری: گردش شغلی میزان بهره وری را افزایش می دهد و فرصتی برای بهبود عملکرد در سازمان است.

۸.

کاوشی بر مختصات مدل کنترل استراتژیکِ چشم انداز نهاد کتابخانه های عمومی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وحید خاشعی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ بهار ۱۳۹۳ شماره ۷۶

کلیدواژه‌ها: کنترل استراتژیک فرایند کنترل کنترل اجرای استراتژی کنترل محتوای استراتژی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۳۱ تعداد دانلود : ۴۷۸

هدف: هدف این پژوهش، دستیابی به مدلی از کنترل استراتژیک با ابزارهای کاربردی و قابل استفاده در سطح نهاد کتابخانه عمومی کشور است. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، اکتشافی و با راهبرد مطالعه موردی و جهت گیری بنیادی است و گردآوری اطلاعات در آن با استفاده از پیمایش میدانی انجام گرفته است و با روش های تحلیل آماری به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شده است. یافته ها: طراحی یک سیستم کنترلی استراتژیک، شرایط سازمان را به منظور حرکت منسجم در بستر محیط فراهم می سازد و کوشش های پراکنده مدیران را انسجام بخشیده و از تصمیمات پراکنده جلوگیری می کند. نهاد کتابخانه عمومی کشور با تدوین سند چشم انداز خود که همانا جایگاه اول در منطقه و برتری از جهت سرانه فضا، عضو، منابع و امانت کتابخانه است، به شدت نیاز دارد تا ابزارها و روش های استراتژی خود را کنترل کند. مقاله حاضر با طراحی مدل کنترل استراتژیک به دنبال تسهیل و حل مسأله کنترل استراتژی در چشم انداز راهبردی نهاد کتابخانه های عمومی کشور است و نتایج به کارگیری این مدل می تواند در سازمان های عمومی غیردولتی مورد استفاده قرار گیرد. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر می تواند دستمایه مناسبی در خصوص کنترل راهبردی چشم انداز راهبردی نهاد کتابخانه های عمومی کشور باشد.

۹.

بررسی فرهنگ سازمانی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی براساس مدل دنیسون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: راضیه مرتضوی آب الوان احمد شعبانی سعید رجایی پور سید علی محمد آذربخش

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ بهار ۱۳۹۳ شماره ۹۷

کلیدواژه‌ها: فرهنگ سازمانی مدل دنیسون انعطاف پذیری مشارکت پذیری انطباق پذیری کتابخانه ملی رسالت پذیری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۷۱ تعداد دانلود : ۵۵۶

هدف: بررسی فرهنگ سازمانی کتابخانه ملی براساس مدل دنیسون روش/رویکرد پژوهش: روش توصیفی- پیمایشی. داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد دنیسون با 60 سؤال و چهار بخش گردآوری شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی، با استفاده از نرم افزار SPSS -20 انجام شد یافته ها: هر چهار بُعد اصلی فرهنگ سازمانی در کتابخانه ملی دارای نمره متوسط و پایین تر است. بیشترین امتیاز در بُعد مشارکت پذیری و کمترین امتیاز در متغیر سازگاری حاصل شده است. بالاترین میانگین شاخص های فرهنگ سازمانی، مربوط به توانمندسازی با میانگین 3/21 و کمترین شاخص با میانگین 69/2 مربوط به توافق بود.

۱۰.

مهارت های انسانی و فنی در مدیریت کتابخانه های تخصصی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: توران باقری علیرضا اسفندیاری مقدم

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۰۰

کلیدواژه‌ها: مهارت های مدیریتی مهارت های فنی کتابخانه های تخصصی مهارت های انسانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۵۴ تعداد دانلود : ۶۸۲

هدف: بررسی کارکرد و معنای تکنیکی اصطلاح ""تعلیق"" به عنوان نوعی خاص اما ناشناخته از کتابت در نزد کاتبان مسلمان ایرانی با اتکا به مستندات درون متنی و برون متنی است. روش/ رویکرد پژوهش: نخست اصطلاح ""تعلیق"" در متون کهن هدف: شناسایی مهارت های انسانی و فنی مدیران کتابخانه های تخصصی و میزان نیاز به آنها از دیدگاه مدیران کتابخانه استانداری های کشور و استادان علم اطلاعات و دانش شناسی کشور. هدف: شناسایی مهارت های انسانی و فنی مدیران کتابخانه های تخصصی و میزان نیاز به آنها از دیدگاه مدیران کتابخانه استانداری های کشور و استادان علم اطلاعات و دانش شناسی کشور. روش/ رویکرد پژوهش: در این پیمایشبا استفادهازپرسشنامه، دیدگاه 118 نفر از مدیران کتابخانه های استانداری ها و استادان علم اطلاعات و دانش شناسی کشور سنجیده شده است. یافته ها: از دیدگاه استادان بالاترین اولویت ها مهارت های انسانی (35/4) و فنی (93/3) بوده و از دیدگاه مدیران کتابخانه ها بالاترین اولویت ها مهارت های انسانی (45/4) و فنی (24/4) است. نتیجه گیری: از دیدگاه استادان و مدیران در مدیریت کتابخانه های تخصصی نیاز به مهارت های انسانی بیشتر از مهارت های فنی است.

۱۱.

ارزیابی کتابخانه های آموزشگاهی مقطع متوسطه استان کرمانشاه بر پایه استانداردهای ایفلا برای کتابخانه های آموزشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زاهد بیگدلی نظام جمشیدی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ بهار ۱۳۹۳ شماره ۹۷

کلیدواژه‌ها: استان کرمانشاه مدارس متوسطه کتابخانه های آموزشگاهی استانداردهای ایفلا

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۳۳ تعداد دانلود : ۷۶۵

هدف: بررسی وضعیت کتابخانه های آموزشگاهی مقطع متوسطه استان کرمانشاه از نظر فضا، بودجه، امکانات و تجهیزات، نیروی انسانی، کمّیت مجموعه، و ارائه خدمات و همچنین مقایسه آنها با استانداردهای ایفلا برای کتابخانه های آموزشگاهی. روش/ رویکرد پژوهش: پیمایشی و پژوهش از نوع توصیفی. جامعه پژوهش، کل مدارس مقطع متوسطه استان کرمانشاه را شامل می شود. داده های این پژوهش از طریق پرسشنامه به دست آمده اند و برای تجزیه و تحلیل آنها از آمار توصیفی استفاده شده است. یافته ها: یافته های این تحقیق نشان می دهد که 79/80 درصد از مدارس دارای کتابخانه هستند. 38/32 درصد از کتابخانه ها به وسیله کتابداران اداره می شوند که سرپرست 34/9 درصد از آنها در رشته کتابداری تحصیل کرده اند. 27/91 درصد از کتابخانه ها بودجه مدوّن و اختصاصی ندارند. فضای کتابخانه ها بسیار محدود است و اکثر آنها برای مطالعه دانش آموزان فضایی درنظرنگرفته اند. مجموعه کتابخانه ها از نظر کمّی ضعیف هستند. 53/32 درصد از کتابخانه ها شیوه استفاده از کتابخانه را به دانش آموزان آموزش می دهند و فقط 72/5 درصد از آنها دسترسی به اینترنت را برای کاربران فراهم می کنند. وسائل و تجهیزات کتابخانه ها بسیار ضعیف است. در مقایسه با استانداردهای ایفلا، کتابخانه های آموزشگاهی مقطع متوسطه استان کرمانشاه در تمام زمینه ها در حد استانداردهای ایفلا نیستند به طورکلی می توان گفت که این کتابخانه ها دچار چالش های جدّی هستند و توان پاسخ گویی به نیازهای دانش آموزان را ندارند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش می تواند تصویر روشنی از وضعیت کتابخانه های مدارس مقطع متوسطه استان کرمانشاه را نشان دهد و زمینه برنامه ریزی برای ایفلا بهبود آنان را فراهم آورد.

۱۲.

سنجش عملکرد مدیریت در کتابخانه های دانشگاه های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجید علیقلی زاده فاطمه زندیان محمد اکبری محمد حسن زاده

منبع: مطالعات مدیریت راهبردی سال پنجم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۷

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مدیریت و سازمان کتابخانه ها

تعداد بازدید : ۱۹۲۹ تعداد دانلود : ۱۰۲۰

۱۳.

سنجش تاثیر معنویت سازمانی بر بهره وری نیروی انسانی در کتابخانه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه جمشیدی قهفرخی زهیر حیاتی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: باور دینی بهره وری گرایش دینی شناخت دینی معنویت سازمانی عواطف دینی وظایف دینی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۲۵ تعداد دانلود : ۱۰۰۵

هدف: سنجش رابطه بین معنویت سازمانی و بهره وری کارکنان و کتابداران کتابخانه های دانشگاه شیراز و همچنین تعیین تاثیرگذارترین و پیش بینی کننده ترین شاخص ها در ارتقاء بهره وری کارکنان. روش : به منظور گردآوری اطلاعات از دو پرسش نامه استفاده شد؛ پرسش نامه اول شامل 102 سوال، معنویت افراد را مورد سنجش قرارداد و پرسش نامه دوم، در قالب 30 سوال بهره وری افراد را به سنجش در آورد. کل جامعه آماری به عنوان نمونه در نظر گرفته شد، پس از سنجش روایی و پایایی پرسش نامه ها، تعداد 82 پرسش نامه توزیع و با استفاده از نرم افزار علوم اجتماعی به تجزیه و تحلیل داده های حاصل از آنها پرداخته شد. روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و ضریب رگرسیون چندگانه در تجزیه و تحلیل داده ها مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: پژهش نشان داد که بین معنویت و بهره وری افراد جامعه پژوهش همبستگی مثبت وجود دارد. از بین شاخص های معنویت، شاخص الزام و عمل به وظایف دینی بیش از شاخص های دیگر در ارتقاء بهره وری افراد تاثیرگذار است و از بالاترین قدرت پیش بینی کنندگی متغیر بهره وری نیز برخوردار می باشد. همچنین تاثیر شاخص های معنویت بر بهره وری، متغیری از ویژگی های جمعیت شناختی است. در پایان بر اساس اطلاعات گردآوری شده، مدل مفهومی پژوهش مورد تائید قرار گرفت

۱۴.

آیا کتاب های گران قیمت هم واسپاری می شوند؟وضعیت اجرای قانون واسپاری منابع کتابی در کتابخانه ملی طی سال های 1381-1390(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رحیم قاسمی فریبرز خسروی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۴ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۹۴

کلیدواژه‌ها: کتابخانه ملی واسپاری واسپاری قانونی خانه کتاب

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۱۳ تعداد دانلود : ۱۱۴۲

هدف: میزان واسپاری به کتابخانه ملی طی سال های 1381-1390 و کاستی های اجرای قانون واسپاری شناسائی، و برای رفع آنها پیشنهاد ارائه شده است. روش/ رویکرد پژوهش: پیمایشی تحلیلی از نوع کاربردی یافته ها: از 531400 عنوان ثبت شده در بانک اطلاعاتی کتاب های چاپی خانه کتاب، 8/73 درصد به کتابخانه ملی واسپاری شده است. ناشران تهرانی از 398000 عنوان، 4/69 درصد و ناشران شهرستانی از مجموع 133400 عنوان، 8/86 درصد را به کتابخانه ملی واسپرده اند. نتیجه گیری: بین میزان واسپاری ناشران تهرانی و شهرستانی تفاوت معنادار وجود دارد. بین میزان واسپاری موضوعات مختلف در سال های مختلف نیز تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین بین میانگین قیمت کتاب های واسپاری شده و واسپاری نشده طی این ده سال نیز تفاوت معنادار است.

۱۵.

نظرسنجی در مورد استقرار سیستم شناسایی با فرکانس رادیویی (آر.اف.آی.دی.) در کتابخانه های دانشگاهی اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حوریه ناجی اصفهانی احمد شعبانی عاصفه عاصمی فاطمه نادری خراجی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۴ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۹۶

کلیدواژه‌ها: اصفهان کتابخانه های دانشگاهی خدمات کتابخانه ها سیستم های امنیتی سیستم شناسایی امواج رادیویی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۶۷ تعداد دانلود : ۹۷۲

هدف: شناسایی دیدگاه مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاهی اصفهان در مورد امکان استقرار سیستم شناسایی با فرکانس رادیویی (آر.اف.آی.دی.) در کتابخانه های دانشگاهی دولتی شهر اصفهان براساس معیارهای مربوط به ارائه خدمات میز امانت به صورت خودکار، برقراری کنترل امنیتی، قفسه خوانی و کنترل موجودی، و اِعمال قوانین لازم برای مدیریت کتابخانه به صورت مکانیزه روش/ رویکرد پژوهش:. جامعه آماری این پیمایش کتابداران کتابخانه های دانشگاه های اصفهان، صنعتی اصفهان، و علوم پزشکی اصفهان (168 نفر) است. برای گرد آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، نمونه 135 نفر تعیین شد. یافته ها: استقرارسیستم شناسایی با فرکانس رادیویی (آر.اف.آی.دی.)خدمات میز امانت را ارتقاء می دهد، در سیاهه برداری و شناسایی مواد زائد تأثیر دارد، از اتلاف وقت مراجعین می کاهد، به قفسه خوانی کتابخانه مساعدت می کند، و به کنترل موجودی در طول مدت زمان کمک می کند. نتیجه گیری: استقرار سیستم شناسایی با فرکانس رادیویی (آر.اف.آی.دی.) برای خدمات میز امانت، سیستم امنیتی، سهولت در انجام قفسه خوانی، و اعمال مدیریت مفید تلقی می شود. عوامل جمعیت شناختی اندیشه استقرار سیستم شناسایی با فرکانس رادیویی (آر.اف.آی.دی.) در نوع دانشگاه و مدرک تحصیلی معنادار بوده است؛ یعنی بین عوامل جمعیت شناختی و آر.اف.آی.دی. ارتباط وجود دارد.

۱۶.

بررسی نگرش کتابداران و کارکنان نسبت به خصوصی سازی کتابخانه های عمومی (مطالعه موردی شهرستان کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابوالفضل اسدنیا مهدی بریاجی غلامرضا حیدری

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۱۹ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۷۵)

کلیدواژه‌ها: خصوصی سازی کتابخانه های عمومی شهرستان کرمان نگرش کتابداران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۳۱

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نگرش کتابداران و کارکنان کتابخانه های عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی شهرستان کرمان نسبت به خصوصی سازی انجام گرفته است. روش: روش به کار رفته در این پژوهش پیمایشی- توصیفی است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه ی پایان نامه ی خورشید (1377) استفاده شد. این پرسشنامه نظر کتابداران و کارکنان را در 6 بُعدِ فردی، اقتصادی، فرصت پیشرفت عادلانه، امنیت شغلی، قوانین دولتی و از خود گذشتگی می سنجد. ضریب پایایی بهدست آمده برای این پرسشنامه 934/0 است. جامعه ی پژوهش شامل کلیه ی کتابداران و کارکنان کتابخانه های عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی شهرستان کرمان در سال 1390 می باشد. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که کتابداران در بُعدِ فردی آگاهی و علاقه ای نسبت به خصوصی سازی ندارند. در بُعدِ اقتصادی، کتابداران معتقدند که خصوصی سازی سبب گسترش منافع اقتصادی سازمان و کشور می شود. در بُعدِ فرصت پیشرفت عادلانه، کتابداران اعتقاد ندارند که خصوصی سازی فرصت پیشرفت عادلانه را به همه می دهد. در بُعدِ امنیت شغلی، کتابداران اظهار داشتند که خصوصی سازی امنیت شغلی آنها را حفظ نمی کند. در بُعدِ قوانین دولتی، کتابداران موافق اصلاح قوانین دولتی جهت تسریع روند خصوصی سازی هستند؛ و در نهایت در بُعدِ از خود گذشتگی، کتابداران حاضر به قربانی کردن عقاید و افکار خود به منظور پیشرفت سازمان هستند. ارزش/اصالت: پژوهش حاضر برای نخستین بار است که نظر کتابداران و کارکنان کتابخانه های عمومی را نسبت به خصوصی سازی می سنجد و از این جنبه متفاوت می باشد.

۱۷.

ارزشیابی عوامل و نشانگرهای تأثیرگذار بر کیفیت گروه کتابداری و علوم اطلاع رسانی: مورد گروه کتابداری دانشگاه تربیت معلم تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حیدر کریمیان کیوان صالحی عزت الله نادری

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۴ بهار ۱۳۹۲ شماره ۹۳

کلیدواژه‌ها: نظام آموزش عالی ارزشیابی درونی بهبود کیفیت گروه های آموزشی عوامل و نشانگرهای تأثیرگذار بر کیفیت گروه کتابداری و علوم اطلاع رسانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۹۵ تعداد دانلود : ۹۵۳

هدف: الگوی ارزیابی درونی برای ارزشیابی عوامل و نشانگرهای تأثیرگذار بر کیفیت در گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه تربیت معلم تهران در این مطالعه به کار گرفته شده است.. روش/رویکرد پژوهش: این پژوهش توصیفی و ارزشیابانه است. جامعه مورد مطالعه شامل اعضای هیئت علمی، مدیر گروه، دانشجویان، دانش آموختگان، کارفرمایان دانش آموختگان، و مسئولین کتابخانه است. داده ها در چهار زیرجامعه، شامل اعضای هیئت علمی، دانشجویان، مدیر گروه و مسئولین کتابخانه بدون نمونه گیری، و در دو زیرجامعه دانش آموختگان و کارفرمایان با نمونه گیری در دسترس استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه، مصاحبه و چک لیستی بوده است که براساس 7 عامل، 40 ملاک و 124 نشانگر تدوین شد. کیفیت گروه مورد مطالعه با استفاده از روش های آماری توصیفی تحلیل شد. یافته ها: بخش دروندادها با میانگین 25/2 در وضعیت نسبتاً مطلوب، بخش فرآیندها با میانگین40/2 در وضعیت مطلوب و بخش بروندادها با میانگین 2 در وضعیت نسبتاً مطلوب است. گروه به طورکلی در وضعیت نسبتاً مطلوب قرار دارد. نتیجه گیری: مطالعه حاضر، همسو با سایر مطالعات و متون تخصصی تأیید کرد که استفاده از الگوی ارزیابی درونی به دلیل نگاه جامع آن به عوامل تأثیرگذار بر کیفیت گروه های آموزشی و مشارکت اعضای هیئت علمی در فرآیند ارزیابی، می تواند جنبه های کیفیت نظام دانشگاهی را باز نماید و به افزایش احساس تعهد و مسئولیت اعضای هیئت علمی به ارزیابی و افزایش کیفیت منجر شود و مبنایی برای برنامه ریزی های راهبردی و عملیاتی گروه شود. براساس نتایج، پیشنهادهای کاربردی و پژوهشی برای بهبود کیفیت گروه ارائه شده است.

۱۸.

توسعه خدمات غیر رایگان در کتابخانه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید قاضی زاده رحمان معرفت

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: منابع مالی کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی خدمات غیررایگان خدمات پایه خدمات دگرگون شده محصولات کتابخانه ها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۸۸ تعداد دانلود : ۹۷۸

هدف: توسعه و افزایش منابع مالی کتابخانه ها از طریق ارائه خدمات حق الزحمه ای و همچنین مشخص کردن راهکارهایی در همین راستا می باشد. روش: طی این مقاله عواملی مانند نوع کتابخانه، نوع خدمات، محیط و امکانات، به منظور تدوین و اجرای راهکارهای افزایش منابع مالی کتابخانه ها مورد بررسی و شناسایی قرار گرفته اند. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که شناسایی عواملی مانند نوع کتابخانه، نوع خدمات، محیط و امکانات و همچنین برقراری عوامل اجرایی نظیر خدمات تحویل مدرک، خدمات نسخه برداری، استفاده از پایگاه های اطلاعاتی، برگزاری کارگاه های آموزشی و خدمات مشاوره ای می توانند از جملة خدمات حق الزحمه ای کتابخانه ها محسوب شده و در راستای تحقق اهداف مقاله به طور موثر و کارآمد نقش آفرین باشند.

۱۹.

بررسی امکان به کارگیری مدل بازاریابی 4P درکتابخانه های عمومی استان خوزستان بر اساس نظرات مدیران و کتابداران این کتابخانه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: پیمان جلیل پور عبدالحسین فرج پهلو

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۱۹ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۷۵)

کلیدواژه‌ها: استان خوزستان کتابخانه های عمومی مدل بازاریابی 4P فعالیت های تشویقی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۹۷ تعداد دانلود : ۹۱۰

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی امکان به کارگیری مدل بازاریابی 4P در کتابخانه های عمومی استان خوزستان بر اساس نظرات مدیران و کتابداران این کتابخانه ها انجام شده است. روش: پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع توصیفی است. در این پژوهش، برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقّق ساخته استفاده شد. جامعه پژوهش 287 نفر از مدیران و کتابداران کتابخانه های عمومی استان خوزستان بودند که در مجموع، از 120 پرسشنامه دریافت شده، 93 پرسشنامه قابل استفاده تشخیص داده شد و در تجزیه و تحلیل داده ها به کار رفت. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون فریدمن استفاده گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میزان آشنایی مدیران و کتابداران کتابخانه های عمومی استان خوزستان با مفهوم بازاریابی در کتابخانه ها در سطح «زیاد» است. درصد قابل توجهی (8/68 درصد) از مدیران و کتابداران این کتابخانه ها با ضرورت وجود واحدی مجزّا با عنوان واحد بازاریابی در کتابخانههای عمومی اعلام مخالفت نمودند. در کتابخانه های عمومی استان خوزستان، توجه به ارائه «محصول»، توجّه به «مکان»، توجّه به «فعالیت های تشویقی و ترغیبی» و در نهایت، توجّه به «بها» به ترتیب اولویت های اول تا چهارم را به خود اختصاص دادند. در مجموع، این نتایج گویای امکان پذیر بودن استفاده از مدل بازاریابی 4P در این کتابخانه هاست. اصالت/ارزش: نتایج این پژوهش می تواند برای نهاد کتابخانه های عمومی کشور و نیز نهاد کتابخانه های عمومی استان خوزستان در راستای اقدام به فعالیت های بازاریابی و ارائه خدمات تخصصی انتفاعی مفید واقع شود.

۲۰.

بررسی میزان کاربست مولفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه ها ی دانشگاهی شهرهای اصفهان و کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زیبا لشکری احمد شعبانی علی سیادت

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۴)

کلیدواژه‌ها: کرمان اصفهان سازمان یادگیرنده کتابخانه های دانشگاهی کتابداران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۵۵ تعداد دانلود : ۱۱۳۸

هدف: هدف اصلی این پژوهش تعیین میزان کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهرهای اصفهان و کرمان است. روش شناسی : در این پژوهش از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شده است . جامعه آماری پژوهش، شامل 225 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاه های شهرهای اصفهان و کرمان است، که 134 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند . داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد، که میزان به کارگیری مولفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاه های شهرهای اصفهان و کرمان در حد متوسط می باشد، همچنین وضعیت به کارگیری مولفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمان نسبت به کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان تفاوت معنی داری ندارند، ولی وضعیت به کارگیری مولفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمان نسبت به کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان بهتر است.

درخت حوزه‌های تخصصی