درخت حوزه‌های تخصصی

اطلاعات به دلیل ماهیت خاص خود قابلیت های متعددیدارد.با بهره گیری از این قابلیت ها، نظام های اطلاعاتیمیتوانند بر ارزش اطلاعات بیفزایند. هدف مقالة حاضر تبیین و تحلیل ارزش افزوده ای است که در نتیجة فرایندها و فعالیت های حرفة کتابداری و اطلاع رسانی در نظام های اطلاعاتی ایجاد میشود. مقاله نشان میدهد که هر یک از فرایندهای نیازشناسی و گزینش، توصیف و سازماندهی، ذخیره و پردازش، جستجو و بازیابی، اشاعه و مدیریت اطلاعات چگونه قابلیت های منتهی به ارزش افزوده ایجاد میکنند. امکان استفاده های متعدد، مشترک و همزمان از اطلاعات، امکان تکثیر، مبادله، انتقال، پالایش، تحلیل و تفسیر، ترکیب و بازتولید، و از همه مهمتر، امکان تبدیل اطلاعات به دانش از جمله این قابلیت ها به شمار میرود. در شرایط متحول کنونی، حرفة کتابداری و اطلاع رسانی تنها در صورتی میتواند ارزش افزوده اطلاعات را محقق سازد که با استفاده از دانش خود و در تعامل با متخصصان علوم رایانه، به شناسایی راه ها و روش های روزآمد برای بهینه سازی نظام های موجود و نیز طراحی نظام های مورد نیاز به منزلة راهبردهای اصلی خود در فع الیت های آموزشی، پژوهشی، و اجرایی بپردازد.

هدف : امروزه وب ابزار مهمی برای ارتباطات و همکارهای رسمی و غیررسمی میان پژوهشگران، و برای سایر افراد نیز قابل دسترس است. تعداد منابع مختلف موجود در وب هر سال چند برابر، و این امر منجر به توجه بیشتر به سمت پژوهش می­شود. میزان استفاده واقعی از صفحات وب عامل مهمی در پژوهش­های وب است. طبق پژوهش­های وبی گسترده­ای که از اواسط دهه 1990 انجام گرفته­اند، اصطلاحات جدید و متفاوتی برای ارائه جنبه­های گوناگون وب به­وجود آمده و توسط افراد مختلفی ارائه شده­اند. هدف این پژوهش بررسی نقش وب­سنجی در بررسی جنبه­های مختلف وب است و کاربردهای عملی مختلف وب­سنجی را مورد بحث قرار می­دهد. روش/ رویکرد پژوهش: در این پژوهش با مرور منابع، یازده کاربرد وب­سنجی بررسی شده و نتایج هر کاربردی را به­صورت مجزا ارائه کرده است. یافته­ها: بررسی­ها نشان داد که متخصصان وب­سنجی قادرند تا این محیط پیچیده را مطالعه و بررسی کنند. وب­سنجی به ارزیابی عملکردها و ارتباطات علمی پژوهشگران و دیگر افراد، با به­کارگیری روش­های وب­سنجی و فرمول­های مربوطه و آموزش­های ویژه کمک می­کند. همچنین وب­سنجی شباهت­هایی با کتاب­سنجی و علم­سنجی دارد، اما سنجش محض این مطالعات نیست بلکه تفاوت­های عمده­ای با آنها دارد. پژوهش­های وب­سنجی به علت ماهیت پویای وب و عملکرد موتورهای کاوش، که ابزار اساسی برای جمع­آوری داده­های مطالعات وب­سنجی هستند، همچنین وب نامرئی، ناپایداری منابع وبی و غیره، با علم­سنجی و کتاب­سنجی متفاوت است. پژوهش­های وب­سنجی با مشکلات بیشتری نسبت به پژوهش­های کتاب­سنجی و علم­سنجی روبرو هستند. نتیجه­گیری: بررسی نتایج این پژوهش نشان داد که پژوهش­های وب­سنجی به علت ماهیت پویای وب و عملکرد موتورهای کاوش (که ابزار اساسی برای جمع­آوری داده­های مطالعات وب­سنجی هستند)، همچنین وب نامرئی، ناپایداری منابع وبی و غیره، با علم­سنجی و کتاب­سنجی متفاوت است. همچنین نتایج حاکی از آن است که پژوهش­های وب­سنجی با مشکلات بیشتری نسبت به پژوهش­های کتاب­سنجی و علم­سنجی روبروست.

هدف: به منظور تعیین معیارهای استاندارد ذخیره و بازیابی اطلاعات لوح های فشرده آموزشی کودکان، شیوه های ذخیره و بازیابی اطلاعات لوح های فشرده آموزشی کودکان در ایران ارزیابی شده است. روش/ رویکرد پژوهش: ارزیابی با استفاده از سیاهه وارسی انجام شده است. یافته ها: 5/47 درصد از معیارهای ذخیره و بازیابی اطلاعات و 67/73 درصد از معیارهای طراحی نرم افزار توسط لوح های آموزشی کودکان رعایت شده اند. نتیجه گیری: لوح های آموزشی کودکان از لحاظ ذخیره و بازیابی اطلاعات نامناسب، اما از نظر طراحی نرم افزار دارای وضعیت مطلوبی هستند.

بر اساس روش تجزیه و تحلیل هم رخدادی واژگان می توان موضوعات علمی را استخراج و ارتباط میان آنها را به صورت مستقیم از محتوای موضوعی کشف کرد. با این دیدگاه این پژوهش در صدد است با استفاده از روش هم واژگانی به این مسئله که دانش اطلاع سنجی از چه زیرحوزه های موضوعی تشکیل شده است و ارتباط این زیرحوزه ها با یکدیگر چگونه است؟ پاسخ داده و بدین ترتیب کاربرد این روش و میزان کارآیی آن را در ترسیم ساختار حوزه های علمی بررسی نماید. این پژوهش از نظر نوع کاربردی است و در آن از روش های مختلف علم سنجی، تحلیل هم واژگانی و تحلیل شبکه استفاده می شود. به منظور احصای مفاهیم اصلی حوزه اطلاع سنجی و جنبه های مختلف موضوعی آن، پس از استخراج کلیه مقالات علمی محققان حوزه اطلاع سنجی در عرصه بین المللی (نمایه شده در پایگاه «وب آو ساینس» از سال 1991 تا 2012 شامل 7375 رکورد) و انجام پالایش های لازم بر روی کلیدواژه های این مقالات واستانداردسازی آنها، فهرست منتخبی از واژه ها تهیه شد. با استفاده از نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها، ابتدا روند رشد انتشارات در حوزه اطلاع سنجی و هریک از زیرحوزه های آن شناسایی شد. سپس با ترسیم نقشه موضوعی این حوزه به کمک نرم افزارهای Vosviewer و Nodexl ، کار تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از نقشه ها، ساختار و خوشه های تشکیل شده و روابط درونی آنها و نیز پردازش هایی برای رسیدن به نقشه های مطلوب تر، انجام شد. بر اساس نقشه های حاصل شده از تحلیل مدارک مورد مطالعه، مفاهیمی از قبیل: علم اطلاعات، کتابخانه، تحلیل کتاب سنجی، نوآوری و متن کاوی از جمله پرکاربردترین موضوعات در حوزه اطلاع سنجی در سطح بین المللی بشمار می روند. ترسیم نقشه های هم واژگانی در مقاطع زمانی مختلف مورد بررسی، تغییرات و پایداری هایی را در مفاهیم و واژه های مرتبط با حوزه اطلاع سنجی نشان می دهد. برخی از واژه ها نظیر «تحلیل کتاب سنجی» در تمامی سال های مورد مطالعه حضور دارند درحالی که برخی دیگر در طول زمان ناپدید می شوند. مفاهیم جدید بعنوان بازترکیبی از واژه های موجود و در تعامل با تحولات و فناوری های جدید پدید می آیند.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین پذیرش و کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات با عملکرد آموزشی و پژوهشی اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 87-88 انجام شده شد. بررسی ناشناخته ها و چالش های آموزشی از دلایل انجام این گونه پژوهش هاست. این پژوهش از لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و توصیفی پیمایشی و نیز براساس روش تحقیق، از نوع تحقیقات همبستگی بوده است. جامعه مورد پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای با تخصیص متناسب با حجم نمونه، 274 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد بود. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه و مشاهده و مصاحبه استفاده شده است. برای محاسبه پایایی بخش های مختلف پرسشنامه نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. با توجه به نتایج به دست آمده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون بین میزان استفاده اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد از فناوری اطلاعات و ارتباطات با عملکرد آموزشی و پژوهشی شان رابطه مثبت (مستقیم) به دست آمد؛ هر چه میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات بیشتر باشد، فعالیت های آموزشی و پژوهشی اعضا نیز بیشتر و به روزتر خواهد شد

هدف: میزان همخوانی واژگان کلیدی مقاله های چاپ شده در مجله های پزشکی فارسی با اصطلاحنامه پزشکی فارسی طی سال های 1387-1388 است. روش/رویکرد پژوهش: با روش تحلیل محتوا و با استفاده از سیاهه وارسی محقق ساخته تعداد 1005 کلیدواژه از 269 مقاله در 58 عنوان مجله پزشکی فارسی دارای درجه علمی پژوهشی 1 و 2 از کمیسیون نشریات علوم پزشکی کشور (وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) از 1387 تا پایان 1388 بررسی شده است. یافته ها: در دو حوزه علوم پایه و بالینی، 5/38 درصد همخوانی کامل، 41 درصد همخوانی نسبی و 5/20 درصد فاقد همخوانی است؛ از نظر همخوانی کامل و نبود همخوانی میان کلیدواژه های مقاله های مجله های پزشکی فارسی با اصطلاحنامه پزشکی فارسی، تفاوت معناداری وجود ندارد، اما از نظر همخوانی نسبی تفاوت معنادار است؛ همخوانی نسبی کلیدواژه های مقاله های مجله های پزشکی فارسی با اصطلاحنامه پزشکی فارسی بیش از همخوانی کامل است. نتیجه گیری: وجود ناهماهنگی میان اصطلاحات مورد استفاده نویسندگان، نمایه سازان و جستجوگران اطلاعات ناشی از عوامل متعددی است که در مقاله به آن اشاره شده است.

افراد مختلف برداشت های متفاوتی از پدیده های یکسان دارند و وجود این ادراکات متفاوت پایه های متفاوتی را برای رفتار افراد شکل می دهند. در این مقاله، با بهره گیری از رویکرد کیفی و روش پدیدارنگاری، مفاهیم متفاوت مشارکت کنندگان (برنامه ریزان دولت الکترونیک) از پدیده شفافیت اطلاعات به وسیله مصاحبه های نیمه ساختاریافته به دست آمده و مطابق با چارچوب روش پدیدارنگاری، در قالب هفت طبقه توصیفی متفاوت که نشان دهنده هفت مفهوم متفاوت از پدیده شفافیت اطلاعات هستند، ارائه شده است. گرایش بیشتر مشارکت کنندگان بر مفهوم ""دانای کل"" از شفافیت اطلاعات که متضمن تعیین یک سویه اطلاعات ارائه شده به کاربران سامانه دولت الکترونیک است، از جمله نکات عمده ای است که این مطالعه به آن دست یافته است که می تواند دال بر اقدامات منفرد نسبت به شفافیت اطلاعات در روند استقرار دولت الکترونیک در کشور باشد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه وجود رابطه بین جو سازمانی و تعهد سازمانی در کتابخانه-های عمومی شهر مشهد صورت گرفت. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به صورت پیمایشی صورت گرفته است. جامعه مورد بررسی را ١١٧ کتابدار شاغل در کتابخانه های عمومی شهر مشهد تشکیل دادند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای بود که بر مبنای پرسشنامه توصیف جو سازمانی هالپین و کرافت و پرسشنامه تعهد سازمانی مییر و آلن، طراحی گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میزان رضایت از شاخص جو سازمانی «تعامل فرد با سایر کارکنان» ( با میانگین کل ١٧/٤) از شاخص «تعامل بین کارمند – مدیر» (با میانگین کل ٨٣/٢) بیشتر است. همچنین مشخص گردید که میزان تعهد سازمانی پاسخگویان در تمامی شاخص ها از حد متوسط (٣) بالاتر است. از دیگر یافته های این پژوهش این بود که به طور کلی بین جو سازمانی و تعهد سازمانی در کتابخانه های عمومی شهر مشهد رابطه معناداری وجود دارد. همچنین مشخص گردید که تفاوت معناداری بین زنان و مردان از نظر میزان تعهد سازمانی وجود ندارد. این در حالی است که افراد با مدارک غیرکتابداری از تعهد سازمانی بیشتری برخوردار بودند. اصالت/ارزش: این پژوهش علی رغم تحقیقاتی که در خصوص مؤلفه های مختلف مدیریتی مانند جو سازمانی، مدیریت تعارض، خلاقیت، کارآفرینی، تعهد و ... که در حوزه کتابخانه های عمومی کار شده، به بررسی رابطه دو مؤلفه جو سازمانی و تعهد سازمانی در کتابخانه های عمومی می پردازد و مقدمهای به پژوهشهای عمیقتر در این خصوص است.

اندازه گیری کیفیت خدمات در کتابخانه های آموزشی اهمیت ویژه ای دارد، زیرا داشتن کتابخانه هایی با کیفیت بالا میتواند فرایند توسعه پایدار را در کشورها تسهیل نماید. «لایب کوآل»[3] به عنوان یک تکنیک نوین و کاربردی است که در راستای سنجش و بهبود کیفیت خدمات کتابخانه از طریق تعیین میزان شکاف میان انتظارها و ادراکهای استفادهکنندگان  مورد استفاده قرار می گیرد.در این مقاله، با استفاده از این تکنیک ، کیفیت خدمات کتابخانه های دانشگاه یزد ـ شامل کتابخانه مرکزی و کتابخانه های مجتمعهای آموزشی ـ در ابعاد مختلف کیفی مورد سنجش قرار گرفته است .نتایج حاصل از تحلیل اطلاعات حاصل بیانگر این است که سطح کیفی خدمات این کتابخانه ها در حد مطلوب استفادهکنندگان نیست و میان انتظارها و ادراکهای استفادهکنندگان، شکاف وجود دارد و این شکاف در ابعاد دسترسی به اطلاعات و کنترل شخصی، عمیق تر است.در پایان، پیشنهادهایی جهت بهبود کیفیت خدمات و کاهش شکاف در هر کدام از ابعاد ارائه شده است. به عنوان یک تکنیک نوین و کاربردی است که در راستای سنجش و بهبود کیفیت خدمات کتابخانه از طریق تعیین میزان شکاف میان انتظارها و ادراکهای استفادهکنندگان  مورد استفاده قرار می گیرد.در این مقاله، با استفاده از این تکنیک ، کیفیت خدمات کتابخانه های دانشگاه یزد ـ شامل کتابخانه مرکزی و کتابخانه های مجتمعهای آموزشی ـ در ابعاد مختلف کیفی مورد سنجش قرار گرفته است .نتایج حاصل از تحلیل اطلاعات حاصل بیانگر این است که سطح کیفی خدمات این کتابخانه ها در حد مطلوب استفادهکنندگان نیست و میان انتظارها و ادراکهای استفادهکنندگان، شکاف وجود دارد و این شکاف در ابعاد دسترسی به اطلاعات و کنترل شخصی، عمیق تر است.در پایان، پیشنهادهایی جهت بهبود کیفیت خدمات و کاهش شکاف در هر کدام از ابعاد ارائه شده است.

با توجه به حجم عظیم اطلاعات بدون ساختار داخل سازمانها و همچنین در وب، یافتن پاسخی به نیاز دانشی در زمان اندک، دشوار می باشد. به این منظور علاوه بر موتورهای جستجو که در آنها ویژگیهای فردی کاربران در نظر گرفته نمی شوند، سیستمهای پیشنهادگر بوجود آمده اند که بر اساس رفتارهای پیشین کاربران سعی در کمک به دسترسی به دانش مورد نیاز آنها دارند. استفاده از این سیستمها در وب سایتها و شبکه های اجتماعی در حال گسترش است. سیستمهای پیشنهادگر خبره نیز با پیشنهاد افراد خبره ی دارای دانش به جای ارائه اطلاعات، این امکان را فراهم کرده اند تا کاربران سئوال های خود را از افراد خبره بپرسند. ارتباط با متخصصان باعث می شود که علاوه بر انتقال مطلب، با انتقال تجارب و دانسته ها، بینش و فهم در مورد موضوع منتقل شود. ما در این مقاله، از رزومه-های اساتید دانشگاه به عنوان پروفایل افراد خبره استفاده کرده و مدل پیشنهادگر خبره ی جدیدی ارائه کرده ایم که پرسش کاربر را دریافت کرده و افراد خبره را در زمینه ی این پرسش پیشنهاد می کند. ما با ترکیب ماتریس همبستگی کلمات، مدل فضای برداری و الگوریتم پیجرنک مدلی ارائه کرده ایم که در مقایسه با روش های مرجع دقت بالاتری در شناخت افراد خبره دارد. این مدل در سیستمهای دانشگاهی، داخل سازمانی و همچنین در محیط وب که متخصصان دارای اطلاعات رزومه باشند کاربرد دارد.

هدف: بررسی وضعیت نمایه کتاب در ایران از سه جنبه وجود نمایه در کتاب های منتشرشده، میزان آشنایی خوانندگان، و دیدگاه ناشران درباره نمایه کتاب است. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی در سه بخش انجام شده است: 1) بررسی وجود نمایه در 382 عنوان کتاب؛ 2) مصاحبه ای کوتاه با 150 نفر از اعضای کتابخانه ملی ایران؛ و 3) نظرسنجی از 365 ناشر درباره نمایه کتاب از طریق پرسشنامه و سیاهه وارسی. یافته ها: فقط 12% کتاب های منتشرشده نمایه دارند؛ میزان آشنایی خوانندگان با نمایه انتهای کتاب 40% است؛ 57% ناشران برای کتاب های خود نمایه تهیه می کنند؛ نیمی از ناشران دارای نمایه ساز متخصص؛ و 55% آنها دارای شیوه نامه برای نمایه سازی هستند. از نظر بیشتر ناشران همه کتاب ها نیاز به نمایه ندارد. ناشران، دلایل نداشتن نمایه را هزینه، کمبود متخصص، و عدم آشنایی خوانندگان با نمایه اشاره کرده اند. نتیجه گیری: نمایه کتاب در ایران وضعیت مطلوبی ندارد. البته مقایسه پژوهش حاضر با پژوهش های مشابه خارج از کشور نشان داد که این وضعیت محدود به ایران نیست. پیشنهاد می شود برای بهبودی این وضعیت کارگاه های آموزشی برای ناشران برگزار شود؛ دستنامه و شیوه نامه نمایه کتاب تدوین گردد؛ و درج نمایه در کتاب از سوی مسئولان نشر الزامی شود.

حوزه کتاب­ سنجی و شاخه های مرتبط آن به طور مستقیم با بررسی میزان تولید اطلاعات علمی در حوزه های تخصصی مختلف در ارتباط است و شاخصهایی را برای ارزیابی و سنجش میزان اطلاعات تولید شده در زمینه های گوناگون و در کشورهای مختلف، در اختیار دانشمندان قرار میدهد. در این مقاله، با استفاده از شیوه های علم سنجی، میزان انتشارات علمی تولید شده در حوزه های کتاب­سنجی، علم سنجی، اطلاع سنجی و وب ­سنجی در پایگاه Web of Science طی سالهای 1990-2005 مطالعه و تحلیل و تمامی پیشینه ها در حیطه های موضوع، زبان، کشور، نویسنده، سال انتشار، نوع مدرک، مجله و مؤسسه و دانشگاه ها تجزیه و تحلیل گردید. آنگاه کلیة پیشینه ها برای ترسیم ساختار علم به نرم افزار HistCite وارد شد و از طریق آزمون و خطا، 80 مقاله اول، حوزه مورد بررسی در WOS انتخاب و به وسیله نرم افزار فوق، تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد در مجموع 53 کشور در نگارش مدارک حوزه موضوعی مورد بررسی نقش داشته اند که از این میان کشورهای ایالات متحده آمریکا، انگلستان، آلمان و هلند، به ترتیب در رتبه های اول تا چهارم قرار دارند. همچنین، مشخص شد 26/91% از مدارک به زبان انگلیسی میباشند. تعداد کمی از مؤسسه ها یعنی 1/16% (74 مؤسسه از 446 مورد) تولیدکننده بخش عمده ای از متون علمی هستند. بیش از 50% مدارک، در 6 عنوان مجله یعنی 68/3% از کل مجله های حاضر در فهرست منتشر شده است. یافته ها مشخص نمود 14/73%  عنوان از انتشارات در قالب مقاله بوده است وپس از آن به ترتیب، نقد مقاله ها (96/6%) و نقد کتاب( 99/5% ) قرار داشته اند. از دیگر نتایج پژوهش می­توان به 5 مقاله اول در این بررسی اشاره کرد که 111-47 استناد را به خود اختصاص داده و به ترتیب در سالهای 1989، 1992، 1997، 2001 و 2002 نوشته شده اند. در سالهای 2004 و 2005 بیشترین تعداد مدارک منتشر شده است و این امر استقبال بیشتر جامعه علمی از مقوله های مورد پژوهش را نوید میدهد

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی انگیزه های استناد به ویکی پدیا در مقالات مجلات علمی انجام شد؛ همچنین میزان استناد به ویکی پدیا، محل استناد (قسمتی از مقاله که استناد در آن استفاده شده است)، نوع مقالات استناد کننده، موضوع مقالات استناد کننده و مورد استناد قرار گرفته تعیین شد و در حوزه های موضوعی مختلف مورد مقایسه قرار گرفت. روش: جامعه آماری شامل مقالات انگلیسی نمایه شده در پایگاه اسکوپوس در دو سال 2007 و 2012 که به مقاله ای از ویکی پدیا استناد کرده اند، بود. در مجموع 602 مقاله به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شد. برای انجام پژوهش از روش های تحلیل محتوا و کتاب سنجی استفاده شد. یافته ها: نشان داد که 35 انگیزه برای استناد به ویکی پدیا وجود دارد؛ مهم ترین آن ها ارائه اطلاعات کلی، تعریف، آمار و مفاهیم بود، میزان استناد به ویکی پدیا در سال 2012 در مقایسه با سال 2007 بیشتر بود، استناد به ویکی پدیا اغلب در قسمت های مقدمه، بدنه اصلی، مواد و روش و مبانی نظری صورت گرفته بود، مقالات استناد کننده اغلب از نوع پژوهشی بودند، موضوعات پر استناد در ویکی پدیا مربوط به رایانه، اینترنت و شیمی بود. این نتایج نشان می دهد که استناد به ویکی پدیا اغلب در قسمت های ابتدایی مقالات و به منظور ارائه حقایق، تعریف ها، مفاهیم و اطلاعات زمینه ای صورت می گیرد؛ و میان حوزه های علمی مختلف از نظر علت استناد به ویکی پدیا و محل استناد به آن در قسمت های مختلف مقاله تفاوت هایی وجود دارد.

رشد سریع فنّاوری، صنایع و زندگی انسان ها را با تغییرات فراوانی روبه رو کرده است. با گسترش اینترنت، گوشی های هوشمند، تبلت از یک طرف و استفادة روز افزون مردم از این ابزارها، فرصتی برای صنایع و بنگاه ها به وجود آمده است تا محصولات و خدمات خود را از این طریق به بهترین شکل عرضه کنند و به فروش برسانند. همان طور که می دانیم، صنعت نشر نیز از این موضوع مستثنا نبوده است. شرکت های فعال در حوزة نشر، فنّاوری را به خدمت گرفته و از آن برای سرویس دهی به مشتریان خود بهره گرفته اند. در دهة اخیر، پیشرفت صنعت نشر در استفاده از فنّاوری بسیار خوب و چشمگیر بوده است. امروزه فروشگاه های اینترنتی کتاب، کتاب الکترونیک، کتاب گویا، کتاب چند رسانه ای، کتاب تعاملی، و دستگاه های کتاب خوان برای اهالی فرهنگ و خوانندگان کتاب آشنا هستند و این خدمات با استقبال خوبی از سوی مخاطبان مواجه شده است. با توجه به پتانسیل بالای صنعت نشر و گردش مالی مقبول این صنعت، بنگاه های اقتصادی فراوانی در خارج و داخل کشور در عرصة صنعت نشر الکترونیک مشغول به فعالیت اند.