درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: محبوبیت استفاده از شبکه های اجتماعی در سراسر جهان رو به افزایش است؛ تمایل کاربران به ویژه قشر دانشجو به عضویت در شبکه ها نشان از رضامندی حاصل از آن است که انگیزه آنان را به استفاده تقویت نموده است. متاسفانه در ایران نگاه منفی به تحولات فناوری در عرصه شبکه های اجتماعی و بی توجهی به انگیزه های مخاطبان ما را از شناخت علمی اینگونه انگیزه ها دور کرده است. بدین منظور این پژوهش با هدف شناسایی انگیزه های استفاده دانشجویان از شبکه های اجتماعی فیس بوک، اینستاگرام و تلگرام انجام شده است. روش پژوهش: این پژوهش کاربردی، با روش شناسی کیفی و روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی هدایت شده انجام شد. نمونه ها هدفمند و بر اساس معیار از دانشجویان دانشگاه تهران گزینش شدند. در این پژوهش با 19 دانشجوی پر مصرف شبکه های اجتماعی فیس بوک، اینستاگرام و تلگرام مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل یافته ها نشان از هدفمندی دانشجویان در بهره گیری از فضا و ظرفیت های شبکه ها می باشد. بطوری که استفاده از این شبکه ها نه به انگیزه جدید بودن و یا مد روز بودن بلکه به انگیزه برآورده شدن نیازهای آنان می باشد. بطوریکه سه انگیزه ارتباط و تعامل با دیگران، آزادی بیان و خود اظهاری از نیاز اجتماعی ، دو انگیزه اطلاع یابی و اطلاع رسانی و کنجکاوی از نیاز شناختی و دو انگیزه تفریح و سرگرمی و پر کردن اوقات فراغت و تنهائی از نیاز عاطفی نشات می گیرد.

تاکنون درباره ارزیابی جایگاه علمی، فناورانه، و نوآورانه کشور شاخص های بسیاری در اسناد گوناگون ارائه شده است. در گزارش های سازمان های جهانی نیز شاخص های بسیاری برای این ارزیابی آمده است . فراوانی و پراکندگی این شاخص ها در اسناد و گزارش های ملی و جهانی، دسترسی به آنها و گزینش و کاربردشان را برای سیاست گذاران و پژوهشگران دشوار ساخته است. بنابراین دسترسی به این شاخص ها از یک درگاه واحد با توان سازمان دهی و جست وجوی برخط در میان آنها می تواند کار کاربران را آسان سازد. لذا هدف تحقیق حاضر طراحی سامانه ای برای منابع اطلاعات شاخص های پایش و ارزیابی علم، فناوری، و نوآوری است. این سامانه برای ارائه تصویری از سازمان های ملی و جهانی که در این زمینه کار می کنند، شاخص های ارزیابی و طبقه بندی موضوعی آنها، و معرفی منابع کلیدی اطلاعات در این زمینه به پژوهشگران و سیاست گذاران راه اندازی شده است. این سامانه، منابع اطلاعات داخلی شاخص ها را مانند کتاب، مقاله، پایان نامه، رساله، گزارش دولتی، سند ملی، و طرح های پژوهشی معرفی می کند. پایگاه داده این سامانه، جست وجوی ساده و پیشرفته را به دو زبان فارسی و انگلیسی در میان شاخص های علم، فناوری، و نوآوری با کاربرد واژه های معادل و بازنمایی و پیوند به منابع جهانی و ملی فراهم می آورد. کاربران نیز می توانند با پیشنهاد شاخص ها یا منابع اطلاعات به بلوغ و روزآمدی «شاخص» کمک کنند. «شاخص» با افزایش مشاهده پذیری و دسترس پذیری شاخص ها، سازمان ها، و منابع اطلاعات پایش و ارزیابی علم، فناوری، و نوآوری می تواند درگاهی ارزشمند برای سیاست گذاران و پژوهشگران این حوزه و تعامل آنها با یک دیگر باشد.

شناسایی موجودیت های اسمی به عنوان یک وظیفه پایه ای در حوزه پردازش زبان طبیعی و به طور کلی زیر مجموعه ای از استخراج اطلاعات است. در فرآیند شناسایی موجودیت های اسمی به دنبال مکان یابی عناصر اسمی در متن و دسته بندی آن ها به رده هایی از پیش تعیین شده از قبیل اسامی اشخاص، سازمان ها، مکان ها، عبارت های زمانی، و غیره هستیم. هرچند پژوهش هایی گسترده در توسعه سیستم های شناسایی موجودیت های اسمی در حوزه زبان انگلیسی درطی سال های پیشین انجام گرفته است، متاسفانه با توجه به مشکلات موجود، مانند نبود پیکره های متنی نشانه گذاری شده استاندارد در زبان فارسی، پژوهش های بسیار محدودی در زبان فارسی وجود دارد. در این مقاله با بررسی پژوهش های انجام گرفته در دیگر زبان ها و با بهره گیری از روش های تازه در این حوزه همانند استفاده از نمایش بردارهای عددی برای کلمات، به توسعه سیستمی برای شناسایی موجودیت های اسمی بر پایه شبکه عصبی پرداخته شده است. نتایج بدست آمده از مدل پیشنهادی نشان دهنده این واقعیت است که استفاده از مدل های نمایش بردارهای عددی برای کلمات در زبان فارسی، افزون بر مرتفع کردن مشکل انتخاب ویژگی ها، می تواند به توسعه سیستمی کارآمد منجر شود که کم ترین وابستگی را نیز به دامنه دارد.

هدف: پژوهش حاضر به منظور طراحی و آزمون الگویی از پیشایندهای مؤثر بر توسعه کارآفرینی در کارکنان اداره کل کتابخانه های عمومی استان خوزستان انجام شده اس ت. روش: جهت انجام پژوهش حاضر نمونه ای به حجم 410 نفر از کارکنان که به روش نمونه گیری طبقه ای ساده انتخاب شده بودند، مورد آزمون قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، شامل پرسشنامه های جوّ خلاقانه سازمانی، حمایت سازمانی ادراک شده، پرسشنامه توانمندسازی روان شناختی، پرسشنامه خلاقیت سازمانی و پرسشنامه رفتار کارآفرینانه در سازمان است. جهت آزمون الگ و از روش الگویابی معادلات ساختاری ( SEM ) و با استفاده از نرم افزار AMOS ویراست 21 استفاده شد. یافته ها: نتایج حاکی از معنی داری کلیه مسیرهای مستقیم حمایت سازمانی ادراک شده و جوّ خلاقانه سازمانی ب ه توسعه کارآفرینی بود. با حذف مسیرهای غیر معنی دار، الگو اص لاح ش د. شاخص های برازن دگی الگویابی معادلات ساختاری، برازش مناسب الگوی اصلاح شده را نشان دادند. همچنین، نت ایج رواب ط غیرمستقیم، معنی داری این روابط را تأیید نمودند. اصالت/ارزش: طراحی مدل کارآفرینی سازمانی کتابخانه های عمومی با توجه به متغیر بودن محیط و شرایط بی ثبات و ظهور کسب وکار های جدید و رقبای جدید می تواند به عنوان راهکار مفیدی سیاست گذاران و مدیران نهاد را در تغییر و اصلاح ساختاری و مدیریتی مورد نیاز برای تقویت زمینه ها و توسعه بسترهای کارآفرینی سازمانی نهاد یاری نماید تا بتوانند در رقابت باقی بمانند .

مقدمه: مقایسه ماهیت، مزایا و معایب رده بندی های مردمی با واژگان مهار شده و مرور نوشتارهای مربوط به برچسب های اجتماعی لایبرری ثینگ با سرعنوان های موضوعی کتابخانه کنگره هدف این مقاله است. روش شناسی: روش پژوهش کتابخانه ای و مطالعه تطبیقی است. یافته ها: رده بندی های مردمی مزایایی مانند به روز بودن، مبتنی بر نظر کاربر بودن، به صرفه بودن از نظر مالی و عدم نیاز به آموزش دارند. اما معایبی مانند عدم یکدستی، عدم فراهم کردن بافت، و فقدان دقت و بازیافت نیز دارند که موجب شده است به جای جایگزینی، مکمل بودن دو نظام رده بندی های مردمی و واژگان مهار شده مطرح شود. نتیجه گیری: مرور نوشتارهای مربوط به برچسب های لایبرری ثینگ و سرعنوان های موضوعی کتابخانه کنگره نشان می دهد پژوهش ها با روش های پژوهش و حجم نمونه گیری های مختلف انجام شده اند. همچنین، زمینه های موضوعی متنوع، پراکنده و خاص بررسی شده است. مرور نوشتارها آشکار می کند بین برچسب های اجتماعی و سرعنوان های موضوعی کتابخانه کنگره تا حدودی مطابقت (نزدیک به 50 درصد) وجود داردولی این میزان مطابقت در حدی نیست که بتوان برچسب های اجتماعی را با سرعنوان های موضوعی جایگزین کرد، به همین دلیل نتیجه گیری شده است که این دو نظام سازماندهی اطلاعات، می توانند مکمل هم باشند.

با توجه به اهمیت فناوری اطلاعات در بخش سلامت برنامه ریزی و مشخص نمودن چشم انداز و نقشه راه آینده برای آن حائز اهمیت است. بدین منظور به کارگیری رویکردی نظام مند جهت مطالعه آینده فناوری اطلاعات سلامت ضروری است. یکی از رویکردهای آینده پژوهی روش فناوری های کلیدی است که از طریق مصاحبه با خبرگان انجام می شود. هدف از این پژوهش شناسایی فناوری های اطلاعات سلامت مهم با استفاده از رویکرد فناوری های کلیدی برای ایران 1404 بود. این پژوهش کیفی در دو مرحله انجام شد. مرحله اول پژوهش به ترسیم نقشه ذهنی فناوری اطلاعات سلامت اختصاص داشت که بر اساس مرور متون و هم اندیشی خبرگان انجام گرفت. در مرحله دوم به منظور تعیین نظرات خبرگان در ارتباط با فناوری های اطلاعات سلامت کلیدی برای ایران 1404، مصاحبه نیمه ساختار یافته با 13 نفر انجام شد. روش تحلیل داده ها در مرحله اول، تحلیل محتوا و در مرحله دوم، تحلیل چارچوبی بود. درون مایه های اصلی حاصل از تحلیل داده ها عبارت بودند از دسترسی سریع، ارزان، پایدار و امن به حداکثر سوابق سلامت کلیه افراد جامعه؛ دسترسی عادلانه به منابع و خدمات پیش خوان سلامت؛ توسعه مدیریت دانش علوم پزشکی و بهداشتی در راستای ارتقای سلامت و حفظ ایمنی افراد جامعه با استفاده از فناوری اطلاعات؛ توسعه خدمات الکترونیکی حاکمیتی (پشتیبان) در نظام سلامت؛ توسعه سلامت همراه؛ حاکمیت فناوری اطلاعات سلامت و ارتقاء زیرساخت فناوری اطلاعات سلامت در سطح ملی بود. در کل 19 فناوری اطلاعات سلامت کلیدی توسط خبرگان معرفی شدند. توسعه پرونده الکترونیک سلامت، توسعه شبکه گسترده سلامت، تبادل و اشتراک داده، توسعه سلامت همراه، پرونده سلامت شخصی بیمار، زیرساخت های فناوری اطلاعات سلامت و توسعه سیستم های پشتیبان تصمیم بالینی از جمله مهمترین فناوری های مورد نیاز ایران تا سال 1404 بودند. به نظر می رسد با تعیین فناوری های اطلاعات سلامت کلیدی تدوین برنامه های راهبردی و عملیاتی در این حوزه تسهیل گردد و تخصیص منابع واقع بینانه تر صورت گیرد.

پژوهش حاضر با هدف تبیین عملکرد موتورهای کاوش وب در نمایه سازی و پیدانمایی پیشینه های فراداده ای مبتنی بر روش داده های خرد به صورت تطبیقی و با روش تجربی انجام شد. جامعه پژوهش را 100 پیشینه فراداده ای (مربوط به کتاب های الکترونیکی) مبتنی بر زبان نشانه گذاری فرامتن (اچ تی ام-ال) در قالب یک گروه آزمون، دارای 50 پیشینه به زبان فارسی و 50 پیشینه به زبان انگلیسی که بر اساس روش داده های خرد ایجاد شده بودند، و یک گروه گواه، دارای یکصد پیشینه فارسی و انگلیسی با ساختار معمولی، تشکیل می دادند. این پیشینه ها با روش نمونه-گیری تصادفی از میان پیشینه های فراداده ای کتابخانه دیجیتالی دانشگاه علامه طباطبائی انتخاب گردیدند. پیشینه های فراداده ای مورد مطالعه بر روی یک وب سایت مستقل با نشانی http://www.szolghadr.ir منتشر، و بر اساس بهترین روش های معرفی شده به موتورهای کاوش گوگل، یاهو و بینگ معرفی شدند. سپس با استفاده از سیاهه وارسی، عملکرد موتورهای کاوش مورد مطالعه در نمایه سازی و پیدانمایی پیشینه های فراداده ای هر دو گروه مورد بررسی قرار گرفت. موتور کاوش گوگل پیشینه های فراداده ای هر دو گروه آزمون و گواه را نمایه سازی، و پیشینه های گروه آزمون را به صورت معنادار در نتایج جستجو پدیدار نمود. اما موتورهای کاوش یاهو و بینگ، پیشینه های هر دو گروه را فقط نمایه سازی نموده، و قادر به پیدانمایی معنادار پیشینه های گروه آزمون نبودند. بنابراین با وجود اعلام موتورهای کاوش معتبر وب، به عنوان طراحان فرانمای تولید داده های ساختارمند (schema.org)، مبنی بر نمایه سازی و نمایش معنادار پیشینه های فراداده ای مبتنی بر روش داده های خرد، تنها موتور کاوش گوگل پیدانمایی معنادار آنها (به صورت خرده های غنی) را پشتیبانی نمود.

مقدمه: اهمیت شایسته سالاری برای پیشبرد اهداف کتابخانه و نقش خلاقیت در توانمندسازی کارکنان بر کسی پوشیده نیست.هدف از این پژوهش بررسی رابطۀ بین مؤلفه های شایسته سالاری و خلاقیت بین کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر اصفهان در سال 1394 بوده است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی همبستگی است. جامعۀ آماری این پژوهش، تمام کتابدارانی است (155نفر) که در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1394-1395 مشغول به کار بودند. از این بین، 102نفر به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم نمونه اتنخاب شدند. در پژوهش حاضر، برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسش نامه استفاده شد: پرسش نامۀ شایسته سالاری که محقق ساخته و پرسش نامۀ خلاقیت که بر اساس پرسش نامۀ رندسیپ بود. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی، آزمون تی، آنالیز واریانس یک طرفه، ضریب اتا) استفاده شده است. یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد، خلاقیت با مؤلفه های شایسته سالاری یعنی مؤلفه های برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری، کنترل و نظارت، نقش های ارتباطی، نقش های اطلاعاتی و تصمیم گیری رابطۀ مثبت و معناداری دارد (05/0≥p). یافته های حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد، بیشترین مقدار بتا متعلق به مؤلفۀ سازماندهی با 38درصد است. این یافته به معنای سهم بیشتر این متغیر در تبیین واریانس متغیر ملاک است و بیشترین تأثیر را بر متغیر خلاقیت دارد. خلاقیت همچنین قادر است، 30درصد از تغییرات مربوط به شایسته سالاری را پیش بینی نماید. نتیجه گیری : باتوجه به وجود رابطۀ شایسته سالاری با خلاقیت، کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر اصفهان بهتر است، کتابداران تلاش نمایند مهارت های حرفه ای خود را افزایش دهند. همچنین در کتابخانه ها به خلاقیت کتابداران و شیوه های خلاقانه برای ارتقا و اداره بهتر کتابخانه اهمیت بیشتری داده شود.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مطالعه نظرات متخصصین حوزه ادبیات کودک در خصوص گروه بندی سنی رایج در کتاب های کودکان و نوجوانان صورت گرفته است. روش شناسی: این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی و با رویکرد توصیفی انجام شده است. جامعه آماری آن را 105 نفر از نویسندگان، تصویرگران، ناشران، پژوهشگران و کارشناس ادبیات کودکان و نوجوانان تشکیل می دهند. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که 2/35 درصد پاسخگویان موافق گروه بندی سنی و 59 درصد گروه بندی سنی موجود را نامناسب دانسته و با آن مخالف بودند. 65 درصد پاسخ گویان در ارتباط با نقش گروه بندی سنی در فرایند تألیف آثار کودکان و نوجوانان موافق بودند و همچنین 58 درصد آنها درباره تأثیر گروه بندی سنی در عرضه و فروش کتاب کودک موافق بوده اند. اکثریت پاسخ گویان بر بازنگری و تجدیدنظر در گروه بندی سنی تأکید دارند. نتیجه گیری: در مورد گروه سنی رایج در کشور دیدگاه های مخالف و موافقی وجود دارد و برخی آن را کارآمد و عده ای دیگر ناکارآمد دانسته اند. اما پژوهش علمی که این موضوع را از دیدگاه خبرگان فعال در عرصه های مختلف از جمله نویسندگان، شاعران، تصویرگران و ... بپردازد صورت نگرفته بود. این پژوهش با بررسی موضوع از دیدگاه صاحب نظران مطرح به این نتیجه دست یافت که گروه سنی رایج علیرغم کمک های شایانی که برای نویسندگان و شاعران، ناشران و خوانندگان کتاب های کودک می کند متناسب با شرایط فعلی نیست و لازم است کمیته ای متشکل از صاحب نظران عرصه های مختلف از جمله ادبیات کودکان، روانشناسان، متخصصان تعلیم و تربیت، تصویرگران، کتابداران و سایر عرصه های مرتبط تشکیل شده و در راستای پاسخ گویی به نیاز زمان تغییرات اساسی در آن بوجود آورند.

مقدمه: در سال های اخیر، بسیاری از دانشگاه ها و سازمان های تحقیقاتی مخازن سازمانی ایجاد کردند. آنها وظیفه ی ذخیره سازی، حفاظت و دسترسی به آثار دانشجویان و محققان را بر عهده دارند. دسترسی به منابع مخازن سازمانی از طریق موتورهای جستجو مهم است، بنابراین در این پژوهش، نمایه پذیری و دسترس پذیری منابع مخازن سازمانی دانشگاه های علوم پزشکی کشور در موتور جستجوی گوگل مورد مقایسه قرار گرفتند. روش شناسی: جامعه ی این پژوهش را منابع موجود در مخازن سازمانی دانشگاه های علوم پزشکی کشور تشکیل می دهند. مخازن سازمانی از طریق راهنمای مخازن سازمانی دسترسی آزاد شناسایی شدند. در این راهنما، 9 مخزن سازمانی وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی کشور است. در زمان گردآوری داده ها، دسترسی به 2 مخزن سازمانی امکان پذیر نبود؛ بنابراین، منابع از میان 7 مخزن سازمانی گردآوری شد. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان به صورت طبقه ای ساده انتخاب گردید و سهم هر کدام از مخازن سازمانی 54 منبع بود. روش گردآوری داده ها به صورت مشاهده سیستمی بود. داده ها به صورت توصیفی و با استفاده از آزمون مجذور خی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بیش از 60 درصد منابع موجود در مخازن سازمانی متن کامل دارند و تفاوت معنی داری در دسترسی به متن کامل منابع در میان مخازن سازمانی وجود دارد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که اگرچه نمایه پذیری منابع انگلیسی نسبت به منابع فارسی در موتور جستجوی گوگل بیشتر است ولی تفاوت معنی داری میان منابع انگلیسی و فارسی از لحاظ نمایه پذیری وجود ندارد ولی از لحاظ دسترس پذیری از طریق موتور جستجوی گوگل تفاوت معنی داری میان تعداد منابع انگلیسی و فارسی وجود دارد. همچنین تفاوت معنی داری میان مخازن سازمانی دانشگاه های علوم پزشکی کشور از لحاظ نمایه پذیری و دسترس پذیری در موتور جستجوی گوگل وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد نمایه پذیری منابع بر روی موتور جستجوی گوگل، دسترس پذیری آن را تضمین نمی کند. به لحاظ نمایه پذیری منابع مخازن سازمانی در موتور جستجوی گوگل، مخزن سازمانی دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران در رتبه اول، مخزن سازمانی دانشگاه علوم پزشکی قزوین در رتبه دوم؛ مخازن سازمانی دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل و دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در رتبه سوم و از لحاظ دسترس پذیری، مخزن سازمانی دانشگاه علوم پزشکی قزوین در رتبه اول و مخزن سازمانی دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران در رتبه دوم و مخزن سازمانی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اردبیل در رتبه سوم قرار دارند.

هدف:مطالعه رابطه میان شاخص های فعالیت آلتمتریک و کیفیت مجله های علم اطلاعات و کتابداری نمایه شده در پایگاه استنادی اسکوپوس در 2015. روش شناسی: فعالیت 134 نشریه علم اطلاعات و کتابداری نمایه شده در پایگاه اسکوپوس با روش توصیفی و همبستگی و شاخص های آلتمتریک و کتاب سنجی بررسی شد. برای گردآوری داده ها از پایگاه های آلتمتریک اکسپلورر، اسکوپوس، وب سایت رتبه بندی کشورها و مجله های سایمگو، و وب سایت ژورنال متریکس استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آمار توصیفی و استنباطی در نرم افزارهای اکسل و اس پی اس اس انجام شد. یافته ها: از 6638 مقاله منتشرشده دارای نشانگر دیجیتالی شیء در مجله های علم اطلاعات و کتابداری در سال 2015، به تعداد 2524 مقاله دست کم یک بار در رسانه های اجتماعی اشاره شده است (پوشش آلتمتریک 38%). مجله Journal of Information Science بیشترین میزان حضور در رسانه های اجتماعی (پوشش 100%) و مجله D-Lib Magazine ( میانگین نمره آلتمتریک 9/17) بیشترین میزان توجه را داشته است. نتایج آزمون همبستگی رتبه ای اسپیرمن وجود رابطه آماری معنادار و مثبت میان شاخص های فعالیت آلتمتریک (پوشش آلتمتریک و توجه آلتمتریک) و کیفیت مجله ها (اس جی آر، اسنیپ، سایت سکور، و میانگین استنادی) را نشان داد. نتیجه گیری: مقاله های منتشرشده در مجله های علمی باکیفیت تر، به میزان گسترده تری در رسانه های اجتماعی به اشتراک گذاشته شده و توجه بیشتری را نیز از سوی کاربران این رسانه ها دریافت می کنند.

سیستم های اطلاعاتی به سرعت در حال رشد هستند. کتابخانه های دانشگاهی باید قدرت پاسخگویی سریع به نیازمندی های جدید مخاطبان را داشته باشند. کتابخانه داﻧﺸﮕﺎﻫی به عنوان ﻣﺮکﺰی کﻪ مسئولیت ارائه ﺧﺪﻣﺎت اﻃﻼﻋﺎﺗی ﺑﻪ جامعه وﺳیﻌی از افراد را بر عهده دارد، ﻧیﺎزﻣﻨﺪ ﻫﻤﮕﺎﻣی ﺑﺎ نوآوری های ﻣﻮﺟﻮد در زمینه اطلاع رسانی اﺳﺖ. هدف از تحقیق حاضر ارائه مدل معماری سرویس گرا در کتابخانه های دانشگاهی استان «مازندران» بود. روش تحلیل داده ها در این تحقیق کدگذاری نظری برگرفته از روش نظریه پردازی داده بنیاد است. جامعه آماری تحقیق شامل مسئولان کتابخانه های دانشگاهی استان «مازندران» بود که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند به انتخاب نمونه های آماری تحقیق اقدام شد. در این مطالعه تعداد 25 نفر انتخاب شدند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که عوامل انسانی، عوامل ساختاری و فنی، عوامل نظارتی و مدیریتی و استراتژی های سازمان به عنوان عوامل مؤثر در معماری سرویس گرا در کتابخانه های دانشگاهی استان «مازندران» شناسایی شدند. همچنین، نتایج نشان داد که در یک الگوی زمینه ای به کارگیری فناوری اطلاعات به عنوان شرط علّی از طریق ارائه خدمات مبتنی بر IT و دسترسی آسان و با درنظرگرفتن زیرساخت ها منجر به استقرار کتابخانه های سرویس گرا می شود.

هدف: هدف پژوهش، بررسی نقش یادگیری مشاهده ای بر وضعیت مطالعه دانش آموزان دوره متوسطه بر اساس نظریه شناختی _ اجتماعی بندورا است. روش / رویکرد: این پژوهش کاربردی با روش پیماشی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه نظری شهر چناران تشکیل می دهند. نمونه پژوهش با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و تعداد 260 پرسش نامه برگشت داده شد. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسش نامه محقق ساخته ای استفاده شد که با آزمون آلفای کرونباخ، پایایی آن با 876/. تأیید گردید. یافته ها: بیش از60% دانش آموزان اعتقاد داشتند افراد اهل مطالعه در جامعه از احترام و جایگاه خوبی برخوردار نیستند. همچنین بیشتر دانش آموزان اعتقاد داشتند با مطالعه و کتابخوانی نمی توان به موفقیت و ثروت دست یافت. مطالعه غیردرسی جایگاه بسیار پایینی در اوقات فراعت دانش آموزان دارد. بررسی وضعیت مطالعه کتاب در بین آنها نشان داد 5/83 درصد در طول شبانه روز اصلاً کتاب غیردرسی نمی خوانند. همچنین یافته ها گویای این است که دانش آموزان در صورت مطالعه، منابع الکترونیکی به ویژه شبکه های اجتماعی را به چاپی ترجیح می دهند. بررسی الگوهای مورد نظر دانش آموزان نیز نشان می دهد آنها کمتر از افراد اهل مطالعه و کتابخوان الگو می گیرند و بیشترین الگوی مورد توجه آنان ورزشکاران و هنرمندان هستند. نتایج دیگر این پژوهش حاکی از آن است که مشاهده رفتار مطالعه دیگران، تاثیر قابل توجهی بر افزایش مطالعه و علاقه مندی به مطالعه در بین دانش آموزان دارد. مشاهده رفتار مطالعه دیگران 46% واریانس متغیر علاقه مندی به مطالعه و همچنین 42% واریانس متغیر میزان مطالعه را در بین دانش آموزان تبیین می کند. نتیجه گیری: چنان که افراد در بسیاری رفتارها از دیگران الگوگیری می کنند، رفتار مطالعه افراد نیز می تواند از مشاهده رفتار دیگران تأثیر بپذیرد و این موضوع می تواند بر میزان مطالعه و علاقه به مطالعه تأثیر بگذارد.

هدف این پژوهش شناسایی میزان تطابق زبان نمایه سازان، نویسندگان و برچسب گذاران در پایگاه اطلاعاتی اریک و مندلی است. این پژوهش از نوع کاربردی است که برای انجام آن از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل 499 مقاله از 20 مجله حوزه علوم تربیتی است که در سال 2014 در پایگاه اطلاعاتی اریک نمایه سازی شده بودند. برچسب های تخصیص داده شده در فاصله زمانی از اول ژانویه سال 2014 تا سوم اوت سال 2016 از وبگاه مندلی استخراج گردید. کلیدواژه های تخصیص داده شده به مقاله ها توسط نویسندگان شان، از خود مقاله ها استخراج گردید. داده های گردآوری شده برای بررسی میزان تطابق این سه زبان با استفاده از برنامه ای به زبان برنامه نویسی شیء گرا سی شارپ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین به منظور مشخص شدن میانگین ها و فراوانی ها از آمار توصیفی استفاده شد و برای تحلیل و ارزیابی داده ها نرم افزار اکسل 2013 به کار گرفته شد. یافته ها نشان می دهد که میزان تطابق کلیدواژه های تخصیص داده شده توسط نویسندگان مدارک با برچسب های تخصیص داده شده توسط برچسب گذاران به همان مدارک در وبگاه مندلی 15درصد، میزان تطابق توصیفگرهای تخصیص داده شده توسط نمایه سازان به مدارک در پایگاه اریک با برچسب های تخصیص داده شده توسط برچسب گذاران به همان مدارک در وبگاه مندلی 3 درصد، میزان تطابق توصیفگرهای تخصیص داده شده توسط نمایه سازان به مدارک در پایگاه اریک با کلیدواژه های تخصیص داده شده توسط نویسندگان به همان مدارک 4 درصد، و در نهایت، میزان تطابق هرسه زبان مورد مطالعه 1/1 درصد بود. همچنین میزان حضور توصیفگرهای تخصیص داده شده توسط نمایه سازان در اصطلاحنامه اریک 34 درصد بود که از دو گروه نویسنده و برچسب گذار بیشتر است. یافته ها نشان داد که تطابق بیشتری بین واژگان و زبان نویسنده و برچسب گذار نسبت به تطابق بین واژگان و زبان نمایه ساز و برچسب گذار و همچنین تطابق بین واژگان و زبان نویسنده و نمایه ساز وجود دارد . نتایج این پژوهش نشان داد که برچسب گذاران واژه هایی متفاوت از توصیفگر های نمایه سازان و کلیدواژه های نویسندگان استفاده کرده اند، و این نشان دهنده عدم آشنایی سه گروه «نمایه ساز، نویسنده و برچسب گذار» از زبان و واژگان مورد استفاده همدیگر است. پیشنهاد می شود که به منظور جستجوی سودمند و بازیابی اطلاعات در نظام های سنتی نمایه سازی در هنگام کنترل واژه ها و همارایی واژه ها (پیش همارا و پس همارا) زبان کاربر و نویسنده مورد توجه قرار گیرد.

هدف: مقایسه میزان همگونی یا ناهمگونی عناصر اطلاعاتی فیپای الکترونیکی با فیپای چاپ شده در کتاب های کودکان و نوجوانان. روش شناسی: عناصر اطلاعاتی رکوردهای کتاب شناختی کتاب های کودکان نرم افزار رسا در کتابخانه ملی با عناصر اطلاعاتی فیپای چاپ شده در کتاب های کودکان و نوجوانان از 1387 تا 1392 به روش پیمایشی- تطبیقی و با کمک سیاهه وارسی مقایسه شدند. یافته ها: بیشترین میزان همگونی به ترتیب، در عنصر اطلاعاتی انواع عنوان در بخش عنوان (8/97%)، وضعیت نشر در بخش محل نشر (97%)، مشخصات ظاهری و یادداشت در بخش شابک (۹۶%)، فهرست تحلیلی در بخش شماره دیویی (۶/۹۴%)، و سرشناسه در بخش نام شخص (8/73%) مشاهده شد. نتیجه گیری: میزان همگونی عناصر اطلاعاتی فیپای الکترونیکی و فیپای چاپ شده کتاب های کودکان به نسبت وضعیت مطلوبی دارد. ضروری است کتابخانه ملی ایران به فهرست نویسی کتاب های کودکان توجه ویژه ای داشته باشد. همچنین، در گروه فهرست نویسی کودکان، ضمن استفاده مؤثرتر از متخصصان موضوعی، لازم است به مسئله آموزش هدفمند و مستمر در این حوزه توجه بیشتری شود.

هدف: بررسی تأثیر کوچک سازی کتابخانه های دانشگاهی بر رضایت شغلی کارکنان کتابخانه های دانشگاه ها ی دولتی در مراکز استانها می باشد. روش: این پژوهش بر مبنای هدف از نوع کاربردی، از حیث روش به دست آوردن داده ها از نوع توصیفی پیمایشی و از نظر نوع داده های گردآوری شده که به وسیله پرسشنامه به دست آمده اند، از نوع کمی می باشد. برای سنجش کوچک سازی از پرسشنامه محقق ساخته و برای سنجش رضایت شغلی از پرسشنامه استاندارد مینه سوتا استفاده شد. جامعه پژوهش شامل 205 نفر از کارمندان کتابخانه های دانشگاه های دولتی تحت پوشش وزارت علوم در مراکز استان ها بودند که با محاسبه حجم نمونه و توزیع پرسشنامه ها تعداد 148 نفر پاسخنامه را عودت دادند. تحلیل های این پژوهش به کمک آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای و همبستگی اسپیرمن و نرم افزار اس پی اس اس و پی ال اس صورت گرفته است. یافته ها: تحلیل داده های گردآوری شده نشان داد متغیر کوچک سازی و رضایت شغلی در بین کارکنان کتابخانه های دانشگاهی در وضعیت نامطلوب قرار دارد و از میان ابعاد کوچک سازی : تغییر در نوع کار و تغییر در ساختار بر رضایت شغلی کارکنان کتابخانه تاثیری ندارد، ولی تغییر در فناوری بر رضایت شغلی کارکنان کتابخانه تاثیر مستقیم دارد. بنابراین فرضیه تاثیرکوچک سازی بر رضایت شغلی کارکنان کتابخانه های دانشگاهی تایید می گردد. اصالت اثر: این مقاله حاصل یک کار پژوهشی کاربردی بوده و پیش از این در هیچ مجله دیگری به چاپ نرسیده است

با توجه به گسترش روزافزون کاربران شبکه های اجتماعی، این شبکه ها به بخش اساسی در زندگی کاربران تبدیل شده اند و تأثیرات مهمی در حوزه های علمی، اجتماعی، فرهنگی کاربران دارند. هدف این پژوهش، تعیین تفاوت دانشجویان از جهت سواد اطلاعاتی و انگیزش پژوهشی است. مواد و روش: جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان دانشگاه شهید مدنی در سال1396-1395 در نظر گرفته شد که با استفاده از فرمول کوکران 365 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد و نمونه گیری با روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی صورت گرفت. اطلاعات لازم جهت دستیابی به نتایج، از طریق پرسشنامه های سواد اطلاعاتی اشرفی ریزی و همکاران(1390)پرسشنامه انگیزش پژوهشی صالحی(1390) و پرسشنامه محقق ساخته به دست آمد. به منظور تعیین روایی و پایایی پرسشنامه ها از روایی محتوایی و سازه (تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی) و برای پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری spss20 و LISRAL8.5 براساس آزمون های همبستگی، مانوا و تابع تشخیص انجام گرفت. یافته ها: با توجه به نتایج پژوهش، ارتباط شبکه های اجتماعی با سواد اطلاعاتی و انگیزش پژوهشی به ترتیب برابر با 46/0 و 36/0 به دست آمد. در بررسی تفاوت دو جنس، اختلاف در متغیر انگیزش پژوهشی معنادار نشان داده شد. در تفکیک دانشجویان از لحاظ انگیزشی، سه گروه تشخیص داده شد که انگیزش درونی5درصد، انگیزش بیرونی3/0 درصد و بی انگیزگی 1/11درصد را به خود اختصاص دادند. نتیجه گیری: براساس یافته های این تحقیق، دانش آموختگان برای بهره مندی از شبکه های اجتماعی در کسب آگاهی و اطلاعات لازم است که هدف و انگیزه خود را در مسیر استفاده از این شبکه ها تعیین نمایند.

هدف پژوهش حاضر شناسایی و تعیین استانداردهای مورد استفاده در کتابخانه های دیجیتالی ایران است. روش پژوهش پیمایشی- تحلیلی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. در پرسشنامه طراحی شده استانداردهای مربوط به سه بخش ذخیره سازی، سازماندهی و جستجو/ بازیابی اطلاعات که با مرور متون و منابع مرتبط و با اعمال نظر 5 نفر از متخصصان استخراج شده بودند، در اختیار جامعه پژوهش قرار گرفت و از آنان خواسته شد درباره استفاده از هر یک از استانداردها در کتابخانه دیجیتالی خود گزارش دهند. نتایج پژوهش نشان داد رایج ترین فرمت فایل های پشتیبانی شده در قالب متنی؛ پی. دی. اف. با 95%، تصویری؛ JPEG با 7/63%، صوتی؛ MP3 با 7/63% ، ویدئویی؛ AVI با 5/45% میزان استفاده است. در حوزه سازماندهی رایج ترین استانداردهای فراداده توصیفی مارک با 3/77 % و دابلین کور با 1/59 % میزان استفاده بودند ، استاندارد فراداده ساختاری متس با 7/22% میزان استفاده در جایگاه بعدی جای گرفت . در این میان استاندارد فراداده مدیریتی پرمیس با 1/9% میزان استفاده پایین ترین میزان کاربرد را داشت. در بخش استانداردهای جستجو/ بازیابی اطلاعات در سطح کتابشناختی زد 50/39 با 3/77 % میزان استفاده، پرکاربردترین شناخته شد و در سطح تمام متن او.ای.آی. با 7/22% و OAI-PMH با 1/9% میزان استفاده، پایین ترین میزان کاربرد را داشتند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که 95% کتابخانه های دیجیتالی ایران از نرم افزار تولید داخل استفاده می کنند و پشتیبانی نرم افزار از هر استاندارد نقش موثری در استفاده از آن توسط کتابخانه دارد. نتیجه آزمون مربع کا نیز نشان داد کتابخانه های دانشگاهی بیشتر از سایر انواع کتابخانه ها از استانداردها استفاده می کنند.

معماری سرویس گرا نوعی معماری سازمانی است که از سرویس برای ساده سازی و اجرای فعالیت های یکپارچه سازی استفاده می کند. سازمان ها برای ادامه حیات در محیطی پویا نیاز به تقویت چابکی خود از طریق سیستم های اطلاعاتی دارند و معماری سرویس گرا راهی برای یکپارچه سازی و افزایش اثربخشی استفاده از سیستم های اطلاعاتی در مسیر تحقق چابکی است. در این مقاله پس از بررسی مبانی نظری و مرور تحقیقات گذشته متغیرهای موثر بر پیاده سازی معماری سرویس گرا و چابکی سازمان استخراج شد، سپس با استفاده از روش پویایی سیستم مدلی برای نشان دادن پویایی های موجود در پیاده سازی معماری سرویس گرا و تأثیر آن بر چابکی سازمان طراحی شد. اعتبارسنجی مدل با استفاده از آزمون های ارزیابی مدل در روش پویایی سیستم و با استفاده از نرم افزار ونسیم انجام شد، که اعتبار مدل مورد تأیید قرار گرفت. در ادامه سناریوهایی برای حالت های مختلف متغیرهای مدل پیشنهادی، طراحی شد و اجرای این سناریوها شبیه سازی گردید. نتایج تحقیق نشان داد افزایش متغیرهای سرمایه گذاری به منظور بالا بردن امنیت سیستم و نرخ بازگشت سرمایه گذاری باعث افزایش سطح پیاده سازی معماری سرویس گرا می شود و بالعکس؛ و افزایش سطح پیاده سازی معماری سرویس گرا از طریق مکانیسم هایی پویا باعث افزایش پاسخگویی، و در نتیجه چابکی سازمان می شود.

هدف: پژوهش حاضر در صدد شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر به کارگیری سیستم های RFID بر مبنای نظریه اشاعه نوآوری در کتابخانه های عمومی است. روش: در راستای هدف این پژوهش، 13 مؤلفه در 3 دسته عوامل فنی، سازمانی و محیطی به عنوان عوامل تأثیرگذار بر به کارگیری فناوری RFID در کتابخانه های عمومی شناخته شد که بر اساس آنها فرضیه های پژوهش تدوین و با پرسشنامه ای محقق ساخته با سی گویه سنجش شد. روایی پرسشنامه با نظر 10 تن از متخصصان تأیید شد و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ (89 / 0) مورد قبول قرار گرفت. جامعه آماری شامل کتابداران کتابخانه های عمومی شهرهای شیراز و کرمان بود که از تعداد 68 کتابخانه عمومی و جمعیت 320 نفری کتابداران بر اساس نمونه گیری تصادفی ساده، 193 نفر انتخاب شد. پس از توزیع پرسشنامه و جمع آوری همه آنها، داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون تی، مدل معادلات ساختاری و تاپسیس) تحلیل شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که کلیه مؤلفه های شناسایی شده، روی به کارگیری فناوری RFID در کتابخانه های عمومی اثر دارند. همچنین تمامی عوامل تأثیرگذار بر به کارگیری فناوری RFID ، به عنوان یک ساختار کلی از همبستگی لازم برخوردارند و مدل از نظر شاخص های برازش در وضعیت مطلوبی است. در نهایت، با رتبه بندی عوامل مشخص شد که مهمترین عامل تأثیرگذار بر به کارگیری فناوری RFID در کتابخانه های عمومی هزینه فناوری است. اصالت/ارزش: ارزش پژوهش حاضر در شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر به کارگیری فناوری RFID در کتابخانه های عمومی است که طبق آن، نشان داده شد که عوامل فنی و از میان این عوامل، عامل هزینه مهمترین عامل اثرگذار بر به کارگیری این فناوری است.