مطالب مرتبط با کلیدواژه

ربط


۱.

مطالعه پدیده های حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی در پرتو نظریه های معنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: معنی شناسی بازیابی اطلاعات نظریه های معنایی بازنمون ربط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۱ تعداد دانلود : ۱۰۲۹
عصر اطلاعات، پیچیدگی فرایندها و ارتباط میان پدیده ها را بیش از پیش آشکار ساخته است. مفاهیم و معنا از مقوله های اصلی علم اطلاع رسانی هستند و به حوزه معنی شناسی ارتباط می یابند. این مقاله با هدف تمرکز بر نظریه های معنایی و بیان تاثیر مستقیم و غیرمستقیم آن بر مطالعه پدیده هایی چون "بازنمون" و "ربط" در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی نگارش یافته است. به این منظور برخی از نظریه های معنایی و گوشه ای از تاثیر آن نظریه ها بر این حوزه مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین معنا در فرایند ارتباطی، اهمیت اشتراک در معنی و بافت غیر زبانی در درک معنی مورد تاکید قرار گرفت. در ادامه نظریه تحلیل حوزه یورلند و امکان ساخت و توسعه ابزارهای بازنمون دانش با این رویکرد مورد اشاره قرار گرفته است.
۲.

ربط و مفهوم آن در بازیابی اطلاعات

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: بازیابی اطلاعات ربط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰۶ تعداد دانلود : ۱۱۸۷
هدف از طراحی هر نظام ذخیره و بازیابی اطلاعات، بازیابی اطلاعات مرتبط است و ربط، زیربنای طراحی و ارزیابی این نظام‌ها است. هرچند ربط امری نسبی به نظر می‌ر‌سد تلاش برای افزایش آن، یعنی تطابق بین کاربر و پاسخ نظام‌های بازیابی همچنان ادامه دارد. با وجود اهمیت مفهوم ربط هنوز هم تعریف، ماهیت و ابعاد آن از سوی صاحب‌نظران به گونه‌های متفاوتی تفسیر و تأویل می‌گردد و دلیل آن است که ربط از اساس دارای ماهیتی پویا، پیچیده و چند‌بعدی است. مقاله حاضر بر آن است که مفهوم ربط را در نظام‌های بازیابی اطلاعات شرح دهد و ویژگی‌های عام آن را باز نمایاند.
۳.

توسعه بهینه پرسش‌های جستجو با استفاده از اصطلاحنامه پیوسته «اریک» و تأثیر آن در مانعیت نتایج و زمان جستجوی‌ کاربر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ربط بهبود پرسش‌های جستجو اصطلاحنامة پیوسته اریک پایگاه اطلاعاتی اریک مانعیت زمان جستجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴۹ تعداد دانلود : ۷۵۳
توسعه پرسش جستجو با هدف بهبود نتایج مرتبط یا به‌دست آوردن منابع مناسب برای پژوهش‌های کنونی یا آتی است و بیش‌تر هنگامی رخ می‌دهد که کاربران از نتایج جستجوی خود راضی نیستند یا نتایج کافی به‌دست نیاورده‌اند. ابزارهای کنترل زبان و در رأس آن‌ها اصطلاحنامه‌های پیوسته از منابع توسعه پرسش جستجو به‌شمار می‌روند. بر این اساس این مقاله تلاشی برای نشان‌دادن تأثیر استفاده از اصطلاحات اصطلاحنامه اریک در توسعه بهینه پرسش‌های جستجو به روش تجربی است. برای اجرا از پرسشنامه «سنجش اولیه مهارت‌های جستجو در اینترنت»، نرم‌افزار Track4Win، و اصطلاحنامه اریک (وابسته به پایگاه اطلاعاتی اریک) به‌عنوان ابزار گردآوری داده‌ها استفاده شد. مقایسه مراحل پیش‌آزمون و پس‌آزمون جستجوی دو گروه آزمایش و گواه نشان داد که استفاده از اصطلاحنامه پیوسته اریک در بهبود پرسش‌ها و زمان جستجو نقش بسزایی دارد و استفاده از اصطلاحات اعم، اخص، و وابسته اصطلاحنامه، دقت بازیابی را تغییر می‌دهد. همچنین استفاده از اصطلاحات اعم و وابسته اصطلاحنامه، زمان‌ جستجو را افزایش می‌دهد.
۴.

بررسی تأثیر حالات روانی‌کاربران بر میزان تشخیص ربط مدارک بازیابی‌شده هنگام جستجو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: کاربران بازیابی اطلاعات ربط حالات روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۲ تعداد دانلود : ۷۳۶
این پژوهش به بررسی رابطه بین حالات روانی کاربران مختلف در هنگام جستجو در سامانه‌های اطلاعاتی و نتایج حاصل از بازیابی مدارک توسط آن‌ها می‌پردازد. عوامل مختلفی از جمله میزان دانش کاربر، مهارت‌های جستجو، انگیزه‌ها و اهداف کاربر بر تصمیم‌گیری و ارزیابی کاربران از مدارک بازیابی‌شده اثر می‌گذارند. موضوعی که در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد رابطه حالات روانی کاربران با میزان ربط مدارک بازیابی‌شده است. برای تشخیص حالات روانی کاربران، آزمون MMPI مورد استفاده قرار گرفته است. جامعه این پژوهش را دانشجویان دختر سال آخر کارشناسی کتابداری تشکیل می دهند که یک نمونه 40 نفری از بین آنان به روش نمونه‌گیری تصادفی نظام‌مند انتخاب شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که دو عامل «اضطراب» و «افسردگی» با میزان تشخیص ربط مدارک بازیابی‌شده توسط کاربران، رابطه معنادار و منفی دارد و افزایش اضطراب و افسردگی، باعث کاهش میزان تشخیص ربط مدارک بازیابی‌شده توسط کاربران می‌شود، و بالعکس.
۵.

هرمنوتیک و بازیابی اطلاعات

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: هرمنوتیک بازیابی اطلاعات ربط چرخه هرمنوتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰۲ تعداد دانلود : ۱۰۵۷
مفهوم هرمنوتیک به منزله شاخه ای خاص از دانش ، مربوط به دوران مدرنیته است . واژه یونانی Hermeneutike از زمان افلاطون به کار می رفته اما معادل لاتینی آن ، یعنی Hermeneutice ، از قرن هفدهم به بعد تداول یافته است . در دوره معاصر ، هرمنوتیک فلسفی بر این نکته تاکید دارد که مفسر در فهم خود بی طرف نیست ؛ بلکه افق معنایی مفسر و ذهنیت و پیش داوری های او دخالت دارد و اینکه افق معنایی حادثه یا متن بدون دخالت ذهنیت مفسر فراچنگ آید انتظاری بیجا و نامعقول تلقی شده است .
۶.

تحلیل عوامل مؤثر بر نسبی بودن ربط در نظام های بازاریابی اطلاعات

کلیدواژه‌ها: بازیابی اطلاعات ربط نسبی‌بودن داوری ربط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶۵ تعداد دانلود : ۹۳۹
"قضاوت پیرامون میزان ربط نتایج بازیابی با نیاز اطلاعاتی یکی از مهمترین راهکارهای سنجش عملکرد در نظام‌های اطلاعاتی است . از آنجا که قضاوت فرآیندی ذهنی و متاثر از عوامل گوناگون است ، برای سنجش ربط ابتدا لازم است آنچه بر قضاوت کاربر تاثیر می‌گذارد و موجب تفاوت از یک فرد به فرد دیگر می‌شود شناسایی شود . هدف مقاله حاضر شناسایی ، دسته‌بندی و تحلیل عوامل گوناگونی است که موجب نسبی‌بودن قضاوت ربط می‌گردد . ... "
۷.

مفهوم ربط در نظام های بازیابی اطلاعات، مروری بر نظریه ها و ادبیات موجود

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: تاریخچه بازیابی اطلاعات نظامهای اطلاعاتی ربط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳۱ تعداد دانلود : ۱۷۷۲
هدف هر نظام اطلاعاتی ، بازیابی اطلاعات مرتبط و ربط زیربنای طراحی و ارزیابی این نظام‌هاست . از آنجایی که ربط مفهومی پیچیده و چند بعدی است ، علی‌رغم آنکه تاریخی نسبتا‌ طولانی دارد و مطالعات زیادی در مورد آن صورت گرفته ، میان پژوهشگران آن توافق چندانی وجود ندارد ؛ به طوری که تعریف‌های متعدد و مختلفی از آن ارائه شده است که در جامع و مانع بودن با یکدیگر تفاوت دارند و هر یک از جنبه‌ای خاص به آن پرداخته است . ...
۸.

مفهوم ربط

کلیدواژه‌ها: مفهوم روان شناسی ارتباطات بازیابی اطلاعات اطلاع رسانی ربط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹۱ تعداد دانلود : ۱۱۲۰
ربط اساسا دارای ماهیتی پویا ، چند بعدی ، و پیچیده است . پویا بودن ربط اشاره به آن دارد که استنباط‌های به عمل آمده از ربط یک مدرک اطلاعاتی ، در طول زمان ، حتی توسط یک کاربر واحد ، دستخوش تغییر می‌گردد . چند بعدی بودن ربط نیز بیانگر آن است که ربط می‌تواند توسط کاربران مختلف به گونه‌های متفاوت ارزیابی شود . مقاله حاضر بر آن است تا مفهوم ربط را در حوزه‌های شناخت شناسی ، روان شناسی ، ارتباطات ، و اطلاع رسانی مورد بررسی قرار دهد ؛ و ویژگی‌های عام آن را بازنمایاند .
۹.

تأثیر مدل های بازیابی اطلاعات بر میزان ربط

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: بازیابی اطلاعات ربط مدل‌های بازیابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰۷ تعداد دانلود : ۲۱۰۲
ربط یکی از مباحث مهم نظام‌های ذخیره و بازیابی است . هر چند که ربط امری نسبی به نظر می‌رسد ، تلاش برای افزایش ربط یعنی تطابق بین پرسش کاربر و پاسخ نظام‌های بازیابی همچنان ادامه دارد . متخصصان این حوزه برای ارتقای میزان ربط پاسخ نظام‌های ذخیره و بازیابی ، مدل‌هایی را طراحی و ارائه داده‌اند . این مدل‌ها به دو گروه عمده سنتی و مدرن تقسیم می‌شوند که هر گروه خود چندین مدل را در بر دارد . پیروی از هرکدام از مدل‌ها مزایا و محدودیت‌هایی را به دنبال دارد . ...
۱۰.

ربط در مدل سنتی و مدل های تعاملی بازیابی اطلاعات

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ربط نظام‌های تعاملی بازاریابی اطلاعات جامعیت و مانعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹۴ تعداد دانلود : ۱۴۶۰
نظام‌های بازیابی اطلاعات در دهه‌های گذشته ، ماهیتی پویا و تعاملی یافته‌اند . مدل سنتی بازیابی اطلاعات به رغم نقاط قوتی که دارد فرایندهای تعامل را در بازیابی اطلاعات منعکس نمی‌کند . به همین سبب ، مدل‌های جدیدی ارائه شده‌اند که هر یک از آنها بازیابی اطلاعات را با تاکید بر ویژگی‌ تعاملی آن از دیدگاه متفاوتی مورد توجه قرار می‌دهند . ربط به عنوان مفهومی کلیدی در بازیابی اطلاعات ، در مدل سنتی ومدل‌های تعاملی به گونه خاصی مورد تفسیر قرار گرفته است . ...
۱۱.

بررسی اجمالی مزایا و معایب های مدل های بازخورد ربط

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: بازیابی اطلاعات ربط بازخورد ربط مدل‌سازی رتبه‌ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۹ تعداد دانلود : ۱۰۵۷
"در این مقاله تکنیک‌های بازخورد ربط با استفاده از روش مدل سازی رتبه‌ای و به شکلی ساده مطرح می‌شود و نمودارهای مربوط ، مفهوم روش مدل سازی زبان در بازیابی اطلاعات را شفاف‌تر می‌سازد . سه مسئله‌ای که انتظار می‌رود یک مدل بازیابی اطلاعات بدان پاسخ دهد عبارتند از : 1 ) وزن دهی به لغات ؛ 2 ) بازخورد ربط ؛ 3 ) پرسش‌های ساختارمند . بر اساس این پرسش‌هاست که رخداد ربط میان منابع متفاوت سنجیده می‌شود . ... "
۱۲.

نظام های فرامتن و مسئله ربط

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: وب بازیابی اطلاعات نظامهای اطلاعاتی ربط فرامتن فراپیوند پیوندها شبکه فرامتن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۵ تعداد دانلود : ۸۱۸
ربط یکی از مهمترین و در عین حال دشوارترین زمینه‌های پژوهشی در بازیابی اطلاعات است . معیار ارزیابی نظام‌های اطلاعاتی و میزان مربوط بودن مدرک بازیابی شده با نیازهای اطلاعاتی به وسیله ، ربط سنجیده می‌شود ، یکی از راه‌های افزایش ربط ، استفاده از تکنیک فرامتن در نظام‌های اطلاعاتی است . فرامتن ساختار راهبری تعاملی سطح بالا ، شبکه‌ای ، و مروری ، و در واقع مجموعه‌ای غیر خطی یا غیر ترتیبی از متن است که آینده‌ای رو به توسعه دارد . ...
۱۳.

بررسی پوشش آثار مربوط به آنزیم لاکیز در پایگاه های اطلاعاتی با استفاده از سنجش ربط سیستمی و شناختی

کلیدواژه‌ها: پایگاه‌های اطلاعاتی بازیابی اطلاعات همپوشانی ربط آنزیم لاکیز پراکندگی مدارک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۱
پراکندگی مدارک در میان گستره‌ای از پایگاه‌های اطلاعاتی ، محققان را ناگزیر می‌سازد برای دسترسی به اطلاعات به انتخاب پایگاه‌های اطلاعاتی مناسب از میان پایگاه‌های موجود دست بزنند . این مقاله با استفاده از موضوع آنزیم لاکیز به عنوان نمونه ، به بررسی همپوشانی میان سه پایگاه اطلاعاتی چکیده نامه زیست‌شناسی ، پاب مد و نمایه نامه استنادی علوم می‌پردازد . هدف از این مقاله بررسی اهمیت هر یک از این پایگاه‌ها در بازیابی مدارک مرتبط با موضوع مورد مطالعه است . ...
۱۴.

نقد نظریه ملاصدرا درباره معقول ثانی فلسفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اتصاف وجود رابط ربط معقول ثانی وجود مستقل قضایای حقیقیه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مفهوم شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی معرفت شناسی
تعداد بازدید : ۲۳۴۱ تعداد دانلود : ۱۰۴۹
معقولهای ثانی فلسفی ابزارهای نگرش فلسفیند و فیلسوف با به کار گرفتن آنها می خواهد اسرار و حقایق جهان هستی را کشف و تبین کند. بنابرانی اعتبار فلسفه در گرو ارزش و اعتبار این دسته از مفاهیم است . از این رو یکی ا مباحث بنیادین درباره حقیقت فلسفه پژوهش پیرامون اعتبار معقوهای ثانی فلسفی است. این نوشتار نظریه صدرالمتالهین را مبتنی بر اثبات وجود رابط برای معقولهای ثانی فلسفی از چند حیث مورد نقد قرار می دهد : کاربرد رابط که خود از معقولهای ثانی است به منظور اثبات وجود خاجی برای معقولهای ثانی فلسفی ناروا است. استدلال صدرالمتالهین متضمن دو است. اثبات وجود ضعیف برای محمولهای عدمی با اصل محال بودن تناقض منافات صریح دارد. واقع نمایی فلسفه با اثبات وجود رابط برای معقولهای ثانی فلسفی تامین نمی شود. بنابراین نظریه ملاصدرا حکایتگری معقولهای ثانی فلسفی از مصادیق خود به صوت نمادین است و همین ویژگی واقع نمایی آنها را مخدوش می کند. در پایان به نظریه فیلسوفان برجسته بعد از ملاصدرا اشاره می کنیم از دیدگاه عبدالرزاق لاهیجی – معقول ثانی چون عروض خارجی ندارد. وجود خارجی نیز ندارد. ملاهادی سبزواری بر ان است که عروض معقول ثانی فلسفی در عقل ولی اتصاف معروض به آن در خارج است . طباطبایی استدلال و نظریه ملاصدرا درباره وجود معقول ثانی فلسفی را می پذیرد.
۱۵.

ارزیابی ربط در نظام های ذخیره و بازیابی اطلاعات از رهیافت شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روانشناسی شناختی ربط ارزیابی ربط ربط شناختی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات
تعداد بازدید : ۲۴۶۲ تعداد دانلود : ۱۲۸۲
فرایند شناخت کاربر به عنوان جستجوگر اطلاعات در یک نظام ذخیره و بازیابی اطلاعات، میتواند تأثیر زیادی بر ارزیابی او از ربط داشته باشد. مقاله حاضر پس از بیان شرحی مختصر از روانشناسی شناختی و ربط و ارزیابی آن، حوزه های شناختی کاربر را که بر ارزیابی ربط تأثیرگذار هستند، بررسی مینماید. این حوزه ها «ادراک»، «توجه» و «قضاوت» را در بر می­گیرد. این مقاله علاوه بر اینکه میتواند مبنای تحقیقات عمیقی در این حوزه قلمداد شود، به طراحان نظامهای ذخیره و بازیابی نیز کمک میکند تا با رویکردی شناخت گرا، به طراحی نظامهای ذخیره و بازیابی اطلاعات بپردازند.
۱۶.

مقایسه تأثیر عنوان و نشانی اینترنتی در میزان ربط نتایج حاصل از بازیابی اطلاعات در موتورهای جستجو در دو حوزه علوم کشاورزی و علوم انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازیابی اطلاعات عنوان ربط موتورهای جستجو نشانی اینترنتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۷ تعداد دانلود : ۵۴۴
هدف پژوهش حاضر مقایسه میزان ربط نتایج حاصل از محدودسازی عبارت جستجو به عنوان و نشانی اینترنتی در دو حوزه علوم انسانی و علوم کشاورزی از دید کاربر بوده است. همچنین، مقایسه میزان حضور کلیدواژه های مورد جستجو در عنوان و نشانی اینترنتی وب سایت های دو حوزه و نیز رابطه حاکم بر کلیدواژه های مورد جستجو و همخوانی عنوان و نشانی اینترنتی وب سایت های حاصل از جستجو در موتور کاوش نیز از اهداف این پژوهش بوده است. نتایج پژوهش میزان ربط بیشتر نتایج حاصل از نشانی اینترنتی را نسبت به عنوان در حوزه علوم کشاورزی نشان داد. اما، در حوزه علوم انسانی تفاوت معنی داری بین میزان ربط نتایج جستجوی مبتنی بر عنوان و نشانی اینترنتی وجود نداشت. همچنین، نتایج حاکی از آن بود که هر چه تعداد کلیدواژه مورد جستجو کمتر باشد، میزان همخوانی عنوان و نشانی اینترنتی بیشتر است؛ هرچه میزان همخوانی عنوان و نشانی اینترنتی بیشتر باشد، میزان ربط نتایج نیز بالاتر است. نتیجه نهایی پژوهش این بود که کاربران با کنترل تعداد کلیدواژه های مورد جستجو نیز می توانند به موارد مرتبط تر دست یابند. همچنین، موتورهای کاوش تخصصی می توانند با افزایش وزن دهی به کلیدواژه های موجود در نشانی، نتایج مرتبط تری را رتبه بندی کنند و در اختیار کاربران خود قرار دهند.
۱۷.

بررسی کارآمدی کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی موتور کاوش گوگل در بسط جستجو و افزایش ربط از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گوگل موتورهای کاوش ربط بسط جستجو کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۱ تعداد دانلود : ۹۶۰
هدف: هدف نظام های اطلاعاتی، بازیابی اطلاعات مرتبط با نیاز کاربر است. در این راستا، موتورهای کاوش قابلیّت جدیدی به نام ""کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی"" پیاده نموده اند. این که این کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی تا چه میزان با نیاز کاربران همخوان است، مسئله ای اساسی است. بر این اساس این پژوهش شکل گرفت تا کارآمدی کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی موتور کاوش گوگل در بسط جستجو و افزایش ربط از دیدگاه کاربران را بررسی کند. روش : این پژوهش کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شده است. داده های مورد نیاز از طریق پرسش نامه به هنگام جستجوی کاربران در گوگل به دست آمد. بر این اساس، نمونه ای 60 نفری از دو گروه علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/ فنّی- مهندسی در نظر گرفته شد و نشست هایی جداگانه با هر یک از آنها ترتیب داده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که تفاوت معنی داری بین میزان ربط نتایج بازیافتی حاصل از عبارت جستجوی اولیه و نتایج بازیافتی حاصل از بسط جستجوی مبتنی بر کلیدواژه ها/ عبارت های پیشنهادی وجود دارد. یعنی کلیدواژه ها/ عبارت های پیشنهادی گوگل در بهبود ربط بازیافت ها مؤثر بوده است. همچنین تفاوت معنی داری از نظر نتایج بازیافتی حاصل استفاده از عبارت جستجوی اولیه و نتایج بازیافتی حاصل بسط جستجو بین دو حوزه مورد بررسی مشاهده نشد. در ادامه به منظور بهبود نتایج بازیافتی، توصیه های کاربردی و پژوهشی ارائه شده است
۱۸.

بررسی روابط متنی قرآن (مطالعة موردی سورة احقاف)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ربط انسجام درون آیه ای انسجام بین آیه ای روابط متنی حوزة معنایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مباحث کلی تفسیر وتأویل
تعداد بازدید : ۱۲۸۲
امروزه مطالعات میان رشته ای در تمامی علوم به ویژه علوم انسانی از اهمیّت زیادی برخوردارند. از جملة این مطالعات، می توان به مطالعات بین رشته ای علوم قرآنی و زبان شناسی اشاره کرد. هدف از پژوهش حاضر، ارائة یک نظریّة معنایی نظام مند برای توجیه روابط متنی موجود در قرآن می باشد. در این پژوهش، پژوهندگان به دنبال بررسی انسجام، پیوستگی و روابط متنی در سورة احقاف می باشد. بدین منظور، علاوه بر نظریّة انسجام، از نظریّة ربط که از رویکردهای جدید مطالعات زبان شناسی می باشد، نیز استفاده شده است. در راستای نیل به این هدف، ابتدا متن سوره به چند حوزة معنایی تقسیم شده، سپس انسجام درون و بین آیه ای هر حوزة معنایی بررسی شده است. ربط هر حوزة معنایی و عوامل ارتباطی که مجموعه ای از آیات را در یک حوزة معنایی قرار می دهد، در مرحلة بعد بررسی شده اند. در پایان انسجام بین همة حوزه های معنایی تشکیل دهندة سوره و نیز ربط و عوامل ربط بین حوزه ای نیز مشخّص شده اند. یافته های پژوهش پیش رو حاکی از آن است که آیات سورة احقاف علاوه بر انسجام درون و بین آیه ای، از انسجام بین حوزه ای نیز برخوردار است. آیه های هر حوزة معنایی و نیز حوزه های معنایی مختلف، از طریق عوامل ربط همچون شمول معنایی، ارجاع ضمیر پیش آیندی، ارجاع ضمیر پس آیندی، قیاس، تقابل و تمثیل، به هم مرتبط می شوند.
۱۹.

ربط عینی و ربط ذهنی در نظام های اطلاعاتی (تحلیلی بر ربط در بازیابی اطلاعات)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ربط نظام های اطلاعاتی ذخیره و بازیابی اطلاعات ربط چهریزه ای ربط عینی و ربط ذهنی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی شبکه های اطلاعاتی و کامپیوتری
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات سازماندهی اطلاعات
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات
تعداد بازدید : ۱۶۲۶ تعداد دانلود : ۶۳۰
دامنه مباحث میان فلاسفه از دو موضع عین گرایی و ذهن گرایی به مبحث ربط نیز که از مباحث بنیادین طراحی و ارزشیابی نظام های اطلاعاتی است کشیده می شود. درک ما از موضوع ربط و چرائی دستاوردهای موجود در ادبیات آن بدون درک صحیح از این بحث های بنیادین کامل نخواهد بود. این پژوهش ضمن مروری اجمالی بر این دو دیدگاه تلاش کرده است به گونه ای جمع بندی از آن دست یابد که برای نظام های اطلاعاتی مورد نیاز و پذیرش باشد و با رویکردی انتقادی، پارادایم ذهن گرایانه حاکم بر ادبیات ربط را مورد بررسی قرار دهد. روش: پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای با مطالعه منابع موجود در کتابخانه ها و جستجوی مقالات در پایگاه های اطلاعاتی مرتبط با موضوع پژوهش و تحلیل متون، تدوین یافته است. یافته ها: این پژوهش نشان می دهد، بازنگری واقع گرایانه و معتدل تری در مباحث ربط ضرورت دارد به ترتیبی که نقش دو عنصر نظام و متخصصان نیز مورد غفلت واقع نگردد. همچنین ضمن معرفی ربط چهریزه ای، پیشنهاد شده است که ذهن و عین گرائی نه تنها به عنوان رویکرد در طراحی نظام اطلاعاتی، بلکه در تعریف ربط وارد شده و مورد بازشناسی قرار گیرند.
۲۰.

بررسی میزان کارآیی پایگاه های اطلاعاتی مگ ایران ، نورمگز و اس.آی.دی. در بازیابی و ربط مباحث علم اطلاعات و دانش شناسی با استفاده از کلیدواژه های آزاد و مقایسه آنها از نظر میزان استفاده از کلیدواژه های مهارشده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازیابی اطلاعات ربط مگ ایران پایگاه اطلاعاتی فارسی نورمگز اس.آی.دی (سید) زبان مهار شده زبان آزاد

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه های الکترونیکی انواع منابع الکترونیکی پایگاه های اطلاعاتی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات انتقال و تبادل اطلاعات
تعداد بازدید : ۱۹۹۱ تعداد دانلود : ۱۱۵۱
سرعت در بازیابی و انتقال اطلاعات و پوشش موضوعی، دو عامل مهمی هستند که امروزه مورد توجه پایگاه های اطلاعاتی قرار می گیرد. در حقیقت یک پایگاه اطلاعاتی در حوزه موضوعی خاص وقتی می تواند معتبر باشد که درصد زیادی از کلیدواژه های موضوعی آن حوزه را تحت پوشش قرار دهد و به تبع آن برای آن حوزه موضوعی بیشترین منابع را در اختیار بگذارد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف مقایسه پایگاه های اطلاعاتی نورمگز، مگ ایران و اس.آی.دی. از نظر تعداد نتایج بازیابی و ربط موضوعی واژگان علم اطلاعات و دانش شناسی بر اساس کلیدواژه های آزاد و مهار شده به روش پیمایشی انجام شد. کلیه مجله های حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، اخذ شده از آخرین فهرست نشریات معتبر این وزارتخانه در اسفند ماه سال 1392 و کلیدواژه های اخذ شده از مقالات موجود در این مجله ها، جامعه آماری آن محسوب شدند. جستجو و مقایسه کلیدواژه های موضوعی منتخب از بین کلیدواژه های مهار شده در پژوهش حاضر در هر یک از پایگاه های مگ ایران، نورمگز و اس.آی.دی (سید) نشان داد که تعداد نتایج بازیابی شده واژگان آزاد و مهارشده علم اطلاعات و دانش شناسی در پایگاه اطلاعاتی نورمگز به نسبت دو پایگاه دیگر زیادتر است. از طرف دیگر بررسی میزان ربط موضوعی مقالات اخذ شده از جستجوی این کلیدواژ ه ها نیز نشان داد که توانایی این پایگاه به نسبت دو پایگاه دیگر در دریافت مقالات مرتبط بیشتر است. به علاوه اگر چه عناوین مجله های موجود در پایگاه اطلاعاتی مگ ایران از دو پایگاه دیگر بیشتر بوده و این پایگاه به نسبت دو پایگاه دیگر روزآمدتر می باشد اما پایگاه اطلاعاتی نورمگز از تعداد شمارگان مجله های بیشتری برخوردار است.